24.10.2013 Views

Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu

Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu

Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Rozwój <strong>zaburzeń</strong> <strong>głosu</strong> o podłożu zawodowym<br />

jak obniżony nastrój/depresja, lęk, szczególnie w przypadku osób, u których głos<br />

jest narzędziem pracy. Wytwarza się swego rodzaju „błędne koło” uzależnień przyczynowo-skutkowych.<br />

Z wymienionych wyżej powodów u nauczycieli występuje<br />

relatywnie wysokie ryzyko wystąpienia depresji. Dokładniejsze informacje o stresie<br />

i wypaleniu zawodowym czytelnik znajdzie w następnych rozdziałach.<br />

2.2. Obciążenia psychospołeczne w zawodzie pedagoga<br />

Środowisko pracy nauczyciela obfituje w szeroki zakres obciążeń o charakterze<br />

psychospołecznym. Konsekwencje ich oddziaływania mogą przekładać się ujemnie<br />

zarówno na stan zdrowia psychicznego, jak i fizycznego – w tym problemy i schorzenia<br />

narządu <strong>głosu</strong>. Warto zwrócić uwagę na fakt, że oddziaływanie czynników<br />

psychospołecznych na zdrowie przebiega inaczej niż czynników o charakterze fizykochemicznym<br />

(np. zanieczyszczeń obecnych w środowisku pracy). W przypadku<br />

tych drugich, szkodliwe skutki są specyficzne dla danego czynnika, który zresztą<br />

często daje się dokładnie i obiektywnie zmierzyć; mamy wiec zazwyczaj do czynienia<br />

z oddziaływaniem bezpośrednim. W przypadku obciążeń psychospołecznych,<br />

„szkodliwy dla zdrowia charakter zdeterminowany jest psychologiczną oceną<br />

znaczenia, jakie dany czynnik ma dla jednostki. Rozpoznanie znaczenia danego<br />

elementu prowadzi do powstania określonej emocji, która jest czynnikiem spustowym<br />

do powstania kolejnych zmian w organizmie, mogących zakończyć się utratą<br />

zdrowia” [1].<br />

Typologia obciążeń psychospołecznych w zawodzie nauczyciela<br />

Warunki pracy nauczyciela są zróżnicowane w poszczególnych krajach, zarówno<br />

w odniesieniu do ogólnych ram organizacyjnych np. wysokości wynagrodzenia,<br />

liczby godzin pracy bezpośrednio z uczniami, jak i ilościowego i jakościowego charakteru<br />

zadań <strong>zawodowych</strong>. Nawet w tym samym kraju warunki te bywają zróżnicowane<br />

w obrębie grupy zawodowej. Zróżnicowanie to może być związane m.in.<br />

z charakterystyką wychowanka (np. w szkolnictwie specjalnym) czy czynnikami<br />

w skali mikro (np. organizacja pracy w konkretnej placówce). Warto zatem zawsze,<br />

chcąc dowiedzieć się, jakim obciążeniom poddany jest konkretny nauczyciel, dokonać<br />

indywidualnej diagnozy przy użyciu odpowiednich narzędzi. Nim przejdziemy<br />

jednak do prezentacji takiego narzędzia warto wskazać obszary obciążeń psychospołecznych<br />

istotnych w zawodzie nauczyciela.<br />

Dosyć rozbudowaną, ale wcale nie skończoną listę, sporządzili, na podstawie badań<br />

empirycznych na dużej próbie nauczycieli, Travers i Cooper (cyt. nr 19).<br />

Do obciążeń psychospołecznych występujących w zawodzie nauczyciela zaliczyli<br />

oni następujące problemy:<br />

1. Interakcje nauczyciel – uczeń<br />

– agresja werbalna ze strony uczniów,<br />

–<br />

problemy z utrzymaniem dyscypliny,<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!