9. nenad tomovic.pdf - Filološki fakultet

*
Nenad M. Tomović1
Filološki fakultet, Beograd
SLAVIZMI U ENGLESKOM
U ovom radu opisane su osnovne karakteristike slavizama u engleskom.
Rad se zasniva na istraživanjima i rezultatima doktorske disertacije pod naslovom
Slavizmi u savremenom engleskom jeziku, rađene pod rukovodstvom prof.
dr Borisa Hlebeca i predate u novembru 2009. Korpus za istraživanje načinjen je
na osnovu najznačajnijih rečnika savremenog engleskog jezika, na osnovu kojih
je utvrđeno da u engleskom jeziku postoji 695 leksema koje se mogu opisati kao
slavizmi. U radu je data hronologija ulaska slavizama u engleski, opisana njihova
distribucija prema jeziku iz koga potiču i napravljena podela na grupe, u skladu sa
značenjem. Na kraju rada izneti su i problemi koji se sreću u opisu slavizama, od
kojih možemo izdvojiti nejasne etimologije i definicije.
Uvod
Ključne reči: slavizam, engleski jezik, slovenski jezici, leksičko pozajmljivanje
Premda engleski pripada germanskoj grupi, veliki deo njegovog
vokabulara sačinjavaju reči koje ne pripadaju ovoj grupi jezika. Iako postoje
mnoga istraživanja posvećena rečima koje je engleski primao iz drugih
jezika, slavizmima u engleskom posvećeno je nedovoljno pažnje. Slavizmi
su relativno retki u odnosu na pozajmljenice iz drugih jezika, a u ovom
radu će biti opisani neki njihovi aspekti koji zavređuju da budu predmet
lingvističkog proučavanja.
Od radova posvećenih slavizmima u engleskom spomenućemo
najznačajnije. Prvi noviji članak napisao je američki rusista Robert Stacy
(Stacy, 1961), a bavio se rusizmima u rečnicima. Morton Benson (1962)
* Filološki fakultet u Beogradu, Katedra za anglistiku, Studentski trg br. 3. Email:
ntomovic@inbox.com.
161
811.111’373.45(038)

Nenad Tomović
posvetio je jedan rad rusizmima koji su se javljali u američkoj štampi u
periodu posle Drugog svetskog rata. Britanski slavista Henry Leeming
(1968a i 1968b) u dva članka je opisivao prve rusizme koji su ušli u
engleski zahvaljujući uspostavljanju jačih kontakata između Rusije i
Engleske tokom XVI veka.
Našu pažnju zavređuje i članak istočnonemačkog angliste Martina
Lehnerta (1977) pod naslovom „Slawisches Wortgut im Englischen“
[„Slovenski leksički materijal u engleskom“]. Posle 2000. javlja se
nekoliko radova posvećenih slavizmima u engleskom (Podhajecka
i Piotrowski, 2004 i Podhajecka, 2006). Potonja autorka napisala je još
nekoliko članaka koji se bave ovom problematikom, kao i doktorat pod
naslovom Zapożyczenia rosyjskie w leksyce angielskiej (na materiale
słownikowym) [„Ruske pozajmljenice u engleskoj leksici (zasnovano na
rečničkom materijalu)“], koji nam je, nažalost, ostao nedostupan. Kako se
vidi iz ovog kratkog prikaza, istraživanja su uglavnom bila fokusirana na
ruski, dok je ostalim slovenskim jezicima posvećeno manje pažnje.
Slavizam se u grubim crtama može odrediti kao leksema koja dolazi
iz nekog slovenskog jezika, bilo direktno, bilo indirektno, bez obzira na
krajnje etimološko poreklo. Kako ova definicija deluje široko, objasnićemo
je oslanjajući se na definiciju rusizma koju daje Ajduković (1997: 18).
Slavizam se, dakle, analogno sa njegovom definicijom, može odrediti kao
engleska reč slovenskog porekla koja čuva jaku formalnu i/ili semantičku
vezu sa modelom, zatim kao engleska reč slovenskog porekla kod koje
je ta veza oslabila, i kao engleska reč neslovenskog porekla preuzeta iz
slovenskog jezika u kome se odomaćila, odnosno za koju je neki slovenski
jezik zapravo jezik posrednik. Poslednjem delu definicije možemo
dodati i neoklasične reči stvorene na slovenskom govornom području, kao
što je phytosociology. Slavizmima u užem smislu smatraćemo reči
koje dolaze direktno iz nekog slovenskog jezika i koje su autohtone u
njemu, dok slavizmi u širem smislu obuhvataju ostale slučajeve. Shodno
navedenom, slavizmi u užem smislu su lekseme kao što su dacha, prikaz,
mammoth ili vodka. Slavizmi u širem smislu obuhvataju lekseme kao što
su taiga, atabeg i slično, koje potiču iz drugih jezika, a preuzete su kroz
kulturne kontakte sa neslovenskim narodima koji naseljavaju slovenski
prostor. Slavizmi se najčešće odnose na elemente kulture, specijalitete, institucije
i sve ono što se u engleskom jeziku ne percipira kao svakodnevna
i nemarkirana leksika.
162

Korpus i metod
SLAVIZMI U ENGLESKOM
Korpus za ovaj rad sačinjen je uz pomoć više rečnika najeminentnijih
izdavača iz Velike Britanije i SAD, a gde god je bilo moguće, korišćene su
elektronske verzije. Najpotpuniji podaci dobijeni su korišćenjem rečnika
Oxford English Dictionary. 1989. Second Edition with the Addition Series
1993-7. CD-ROM version 3.00, 2002. (u daljem tekstu OED2) i Merriam-
Webster’s 11th Collegiate Dictionary. 2003. CD ROM V3.0 (u daljem tekstu
MW11). Spisak ostalih rečnika nalazi se u odeljku pod naslovom Izvori.
Korpus se zasniva na leksemama koje pripadaju savremenom engleskom
1
jeziku.2
Iz korpusa su izostavljene vlastite imenice (antroponimi, toponimi,
etnonimi i sl.), lična imena u atributivnoj funkciji (npr. Molotov cocktail,
Przewalski’s horse), delimične pozajmice kod kojih je samo sufiks
slovenskog porekla, i okazionalizmi. Osim navedenog, izostavljene su i
one lekseme za koje se ne može sa sigurnošću tvrditi da su slovenske.
Posle konačne obrade podataka, u korpusu je izdvojeno 695 leksema koje
se mogu smatrati slavizmima.
O hronologiji ulaska slavizama u engleski
Intenzivniji kontakti između slovenskih jezika i engleskog počinju u
XVI veku. Iako postoje indicije da je ovakvih kontakata bilo i ranije i da
su se odvijali preko skandinavskih jezika (Алексеев, 1937), dokazi za ovu
tvrdnju nisu dovoljno opipljivi i ne mogu se podrobnije analizirati. Razlozi
za ovakav intenzitet i hronologiju jezičkih kontakata su višestruki, ali kao
najvažnije možemo navesti geografsku udaljenost, koja je do pre samo
dvestotinak godina predstavljala problem, zakasneli razvoj trgovinskih i
političkih odnosa, različitost preovlađujućih veroispovesti (katoličanstvo
i pravoslavlje kod Slovena naspram širenja protestantizma u Engleskoj
i SAD), kasno širenje političkih interesa na iste zone uticaja, kulturne
različitosti, iseljavanje u anglofone zemlje i dr. Povrh toga, mnogi slovenski
1 Polovina XV veka uzima se kao početak upotrebe savremenog engleskog jezika.
Iako na osnovu podataka postoje dve lekseme koje su u engleski ušle ranije, one
su uvršćene u korpus, jer se mogu podvesti pod savremeni engleski jezik.
163

Nenad Tomović
narodi živeli su na teritoriji velikih imperija u kojima je upotreba slovenskih
jezika bila u većoj ili manjoj meri ograničena.
Kao prve slavizme u engleskom OED2 navodi lekseme praam
(1390–91) i sable (1423), ali prvi veći upliv počinje u XVI veku, i to
prvenstveno iz ruskog, dok reči iz ostalih slovenskih jezika u nešto većoj
meri ulaze tek u XIX i XX veku. Zasluge za intenzivnije jezičke kontakte
mogu se pripisati mnogim engleskim trgovcima i onima koji su u Rusiju
išli poslom, usput sastavljajući putopise i ostala korisna štiva o slovenskim
krajevima, dok se među ruskim vladarima koji su svojom politikom
doprineli stvaranju uslova za prave jezičke kontakte mogu spomenuti Ivan
Grozni i Petar Veliki. Frekvencija ulaska slavizama u engleski donekle
opada u XVII i XVIII veku, ali se zato naglo povećava u XIX, a najviše
u XX veku. Tokom XIX veka anglofoni intelektualni i književni krugovi
pokazuju veće interesovanje za slovenske zemlje i Slovene uopšte. Mali
slovenski narodi koji žive u velikim imperijama, pre svega pod austrougarskom
i turskom vlašću, počinju da se bore za nacionalne države, a romantičarsko
interesovanje za njihovu književnost samo pospešuje kontakte sa anglosaksonskim
svetom. Engleski putopisci sve češće odlaze u slovenske krajeve i
unose nove reči opisujući kulturu, život i običaje do tada malo poznatih
naroda. U ovom periodu raste interesovanje za narodnu i lepu književnost
pisanu na slovenskim jezicima, pa se pojavljuje sve više prevoda ovih dela
na engleski. Pripadnici mnogih slovenskih naroda počinju masovnije da
se iseljavaju na američki kontinent, dok Rusija i Britanija stupaju u tešnje
političke kontakte, ali i sukobe.
Dvadeseti vek obeležen je burnim istorijskim događajima, koji su
posredno ili neposredno uticali na jezičke kontakte. Revolucija u Rusiji i
nastanak Sovjetskog Saveza doneli su mnoštvo novih institucija, pojmova
i realija za koje engleski jezik nije imao odgovarajuće reči, pa ih je tako
preuzeo iz ruskog. Tenzije između Sovjetskog Saveza i zemalja engleskog
govornog područja nastaviće se do poslednjih decenija XX veka, a potreba
političke elite engleskog govornog područja da što bolje upozna suparnika
samo je pojačala proces leksičkog pozajmljivanja. Osim toga, razvoj prevoznih
sredstava, brzo širenje medija, kulturne i političke potrebe, spajaju
engleski sa slovenskim jezicima i donose nove pozajmljenice. Perestrojka,
završetak hladnoratovskih sukoba i približavanje nekada suprotstavljenih
strana označili su ublažavanje ili nestanak rivaliteta između slovenskih ze-
164

SLAVIZMI U ENGLESKOM
malja i anglosaksonskog sveta, ali su, paradoksalno, umanjile broj slavizama
koji ulaze u engleski ili se u njemu koriste.
Na osnovu podataka koje daju OED2 i MW11, ili koji se mogu rekonstruisati
na osnovu drugih izvora ili znanja, možemo dati okvirne podatke o
broju slavizama koji su u engleski ušli u određenom veku. Pri određivanju
hronologije korišćeni su pre svega podaci iz pomenutih rečnika, osim u
slučajevima kada u njima nije navedeno vreme ulaska, a leksema se odnosi
na predmet ili pojam čije se vreme nastanka može vezati za dvadeseti vek.
XIV vek 1
XV vek 1
XVI vek 38
XVII vek 22
XVIII vek 39
XIX vek 155
XX vek 334
Tabela 1. Broj leksema slovenskog porekla u engleskom,
prema veku u kom su preuzete.
Imajući u vidu današnju situaciju na globalnom nivou, teško je
predvideti okolnosti koje bi pogodovale nekom većem uplivu slavizama
u engleski. Iz trenutne perspektive se, međutim, jasno može zaključiti da
mnogi slavizmi, naročito oni iz sovjetskog perioda, polako prelaze u kategoriju
istorizama, dok se mogućnosti za njihovo širenje ne naziru. Iako
je nezahvalno prognozirati budućnost razvoja nekog jezika, može se ustvrditi
da će engleski jezik postati još dominantniji, dok se ekspanzija novih
pozajmljenica može očekivati, ali ne iz slovenskih jezika .
165

Nenad Tomović
Distribucija slavizama prema jezicima iz kojih potiču
Upoređujući informacije o poreklu slavizama koji su raspoloživi u
konsultovanim rečnicima, došli smo do podataka o tome kako su slavizmi
distribuirani u odnosu na jezik iz koga potiču. Podaci su sledeći:
Ruski 543
Srpski, hrvatski, srpskohrvatski 40
Poljski 35
Češki 24
Bugarski 5
Ukrajinski 4
Slovenački 3
Staroslovenski, crkvenoslovenski 2
Makedonski 1
Određene samo kao slovenske reči ili
su kao model navedena dva slovenska
jezika
Tabela 2. Broj leksema slovenskog porekla
u engleskom, prema jeziku iz kog su preuzete.
Pre nego što pristupimo tumačenju dobijenih podataka, potrebno
je reći nekoliko reči o pojedinim jezicima. Lekseme koje su svrstane u
grupu koja obuhvata srpski, hrvatski i srpskohrvatski morale su se tretirati
kao jedna celina, jer anglosaksonska leksikografija često ne pravi razlike
između ovih jezika, dok je u izvesnim slučajevima sporno da li se neka
reč može klasifikovati kao isključivo srpska ili hrvatska, bilo zbog sredine
u kojoj se javila, bilo zbog dileme da li su u pitanju jedan ili dva jezika ili
nemogućnosti da se utvrdi da li je izvor ili jezik posrednik konkretno srpski
ili hrvatski. Osim toga, neke lekseme su navedene kao srpskohrvatske, što
je dalje otežalo već komplikovanu situaciju. Iako crkvenoslovenski i sta-
166
38

SLAVIZMI U ENGLESKOM
roslovenski nisu sinonimi, raspoloživi engleski izvori su koristili termin
Church Slavonic, koji je u engleskom dvosmislen. Konačno, u poslednju
grupu su svrstane sve lekseme oko čijeg porekla ne postoji slaganje u konsultovanim
rečnicima, odnosno koje su navedene ili kao slovenske, ili su
kao potencijalni izvori data dva jezika.
Kako se iz navedenih podataka može videti, najveći broj slavizama
je poreklom iz ruskog (543), a najmanji iz makedonskog (1). Neki slovenski
jezici, kao na primer rusinski, lužičkosrpski, beloruski ili slovački nisu
uopšte ni zastupljeni. Ovi podaci nisu čudni, jer je s jedne strane ruski, kao
slovenski jezik sa najviše govornika, imao i najjače kontakte sa drugim
jezicima, dok su ostali jezici kroz istoriju najčešće bivstvovali na teritorijama
gde je neki drugi jezik bio dominantan, imaju mali broj govornika, ili
su kontakti bili isuviše slabi da bi ostavili uticaja na engleski jezik.
Osim istorijskih razloga za ovakvu zastupljenost slavizama, koji su
uglavnom već izloženi, ovde se mogu izneti još neke specifičnosti. Naime,
broj govornika nekog jezika nije uvek u direktnoj proporciji sa brojem
pozajmljenica koje su iz tog jezika ušle u engleski. Kao primer za ovu
tvrdnju se može navesti da je ukrajinski jezik u korpusu zastupljen sa četiri
lekseme, a ima preko 40 miliona govornika, dok je slovenački zastupljen
sa tri lekseme, a ima oko dvadeset puta manje govornika od ukrajinskog.
Slična disproporcija postoji i u primeru bugarskog, ukoliko se uporedi sa
srpskohrvatskim ili srpskim i hrvatskim ponaosob. Bugarski je zastupljen
sa pet leksema, dok srpskohrvatskih ima 40.
Postavlja se i pitanje zbog čega ostali slovenski jezici nisu
zastupljeni u korpusu. Osim relativno malog broja govornika, slabih
kontakata sa engleskim i bitnim jezicima posrednicima, još jedna važna
činjenica jeste da slovenski jezici ispoljavaju veliki stepen sličnosti, pre
svega na polju leksike. Ova sličnost je otežala posao lingvistima koji su
pokušavali da odrede tačno poreklo nekih slavizama u engleskom, pa su
upravo zbog toga neke lekseme označene samo kao slovenske. Imajući
ovo na umu, ne može se isključiti mogućnost da upravo neki slavizmi neprecizno
navedenog porekla zapravo potiču iz tih jezika. Osim toga, neki
slovenski jezici, kao na primer beloruski, rusinski ili kašupski, često su
bili pod dominacijom nekog drugog slovenskog jezika, što je moglo doprineti
tome da neki njihovi elementi budu inkorporirani u srodan jezik ili
da se granica između tih jezika potre. Konačno, ne može se isključiti ni
167

Nenad Tomović
mogućnost da su neki mrtvi slovenski jezici doprineli stvaranju pojedinih
slavizama neodređenog porekla, mada je za ovu poslednju pretpostavku
gotovo nemoguće naći valjane dokaze.
Značenje slavizama
Za veliki broj slavizama u korpusu može se konstatovati da su
kulturno markirani, tj. da se odnose na realije karakteristične za život, svet
i kulturu na slovenskom prostoru, da većinom imaju nisku frekvenciju
i ne spadaju u standardni engleski vokabular. Skup pojmova na koje se
slavizmi odnose je izuzetno heterogen, ali se ipak može podeliti na više
grupa. Prilikom analize korpusa lekseme su podeljene na šesnaest grupa, i
to sledeće:
Grupa Broj jedinica
1
Termini i reči usko povezane sa
naukama
157
2
Reči koje se odnose na pojmove iz
slovenskih jezika i književnosti
13
3 Nazivi plesova 14
4 Nazivi muzičkih instrumenata 11
5 Merne jedinice 9
6 Novčane jedinice 21
7 Religija 29
8 Delovi odeće i obuća 14
9 Natprirodna i mitska bića 9
10 Administrativne jedinice 12
11 Titule 24
12 Hrana i piće 54
13
Građevine i prostor za stanovanje ili
noćenje
8
14 Životinje i biljke 65
15
Vojska, vojna oprema, oružane
formacije, njihovi pripadnici i oružje
23
16 Institucije i organizacije 30
Tabela 3. Broj leksema slovenskog porekla u engleskom,
prema oblastima na koje se odnose.
168

SLAVIZMI U ENGLESKOM
Ova podela nije konačna, jer su neke lekseme ostale neklasifikovane,
budući da ih je bilo nemoguće svrstati u postojeće grupe ili stvoriti nove
sa samo jednim članom. Osim toga, neke od pomenutih grupa se mogu
podeliti i na podgrupe, što takođe nećemo učiniti iz praktičnih razloga, ali
ćemo ukratko objasniti navedene podatke. Izvan date klasifikacije ostalo
je oko dve stotine leksema.
Najbrojnija je prva grupa, u koju spadaju termini i reči usko povezane
sa naukama, a kojih ukupno ima 157 (22,59% od korpusa). Od toga se
najviše reči odnosi na nazive minerala, premda se po brojnosti ističu i one
koje spadaju u domen geologije i srodnih disciplina, umetnosti, umetničkih
pokreta i pravaca, nazivi nauka i naučnih disciplina, kao i termini koji se
koriste u medicini i farmakologiji. Iako najveći broj ovih leksema prema
definiciji spada u slavizme, one su najčešće poreklom iz klasičnih jezika
i spadaju u slavizme prema po tome što su nastale u slovenskim jezicima,
iako im je etimološko poreklo neslovensko. Svakako, ranije navedena
konstatacija o kulturnoj markiranosti ne može se odnositi na ovu grupu,
ali kao njene karakteristike se mogu navesti niska frekventnost i činjenica
da ne spadaju u standardni vokabular. U nekim sličnim radovima (Podhajecka
2006: 125; Podhajecka i Piotrowski, 2004: 242) ovakve lekseme
su izostavljene iz korpusa, ali su ubrojane u naš korpus, i to upravo zbog
navedenog shvatanja slavizma, jer bi se u suprotnom mnoge lekseme lako
prepoznatljive kao slovenske, recimo cosmonaut, morale naći van korpusa.
Sledeća po brojnosti je grupa koja obuhvata nazive za biljke i
životinje, koja ima 65 jedinica. Mnoge lekseme iz ove grupe odnose se na
floru i faunu karakteristične za slovenski svet, mada se nalaze i one koje
su danas frekventne u engleskom, kao npr. mammoth ili gherkin. Po broju
jedinica ne zaostaje ni grupa koja se odnosi na hranu i piće (54), od kojih
su neke takođe frekventne ili su postale internacionalizmi (npr. vodka,
stroganoff, kvass). Sledeća po brojnosti je grupa koja obuhvata institucije
(30), među kojima je najveći broj onih nastalih u doba Sovjetskog Saveza.
Grupa leksema koje se odnose na religiju ima samo jednu jedinicu manje
od prethodne (29), a u njoj dominiraju one koje se odnose na pravoslavlje.
Sve ostale grupe, koje imaju preko dvadeset jedinica, obuhvataju lekseme
koje se odnose na titule (24 jedinice), vojsku i ostalo što ima veze sa njom
(23) i novčane jedinice (21).
169

Nenad Tomović
Zaključak
Na osnovu pregleda postojeće literature o engleskom jeziku može
se zaključiti da pozajmljeni slavizmi nisu dovoljno obrađeni. Ukoliko
pođemo od rečnika, može se konstatovati da najveća diskrepanca postoji
između etimoloških odrednica, gde se kao model često navode različiti
slovenski jezici, čak i kod rečnika istog izdavača, što je slučaj kod Websterovih
izdanja, da su neke reči klasifikovane samo kao slovenske, bez
navođenja konkretnog jezika, ili da u nekim slučajevima nije jasno da li je
u pitanju slovenska reč. Nešto manje razlike postoje i kod definicija, što
nas navodi da prihvatimo mišljenje koje zastupaju Podhajecka i Piotrowski
(2004: 250), a prema kome se definicije po svoj prilici uglavnom zasnivaju
na intuiciji izvornog govornika. Ova intuicija je prema mišljenju ovih autora
i razlog zbog čega su neke lekseme unete u rečnike ili izostavljene iz
njih, iz čega sledi da se neke mogu svrstati u kategoriju hapax legomena,
iako su zabeležene u rečniku.
Dalje, literatura ne daje nikakvu bitnu klasifikaciju slavizama po
značenju ili nekom drugom relevantnom kriterijumu. Postoji, međutim,
koristan hronološki pregled vremena ulaska rusizama u engleski koji daje
Podhajecka (Podhajecka, 2006), koji se može uporediti sa istim podacima
o slavizmima kao široj kategoriji.
Konačno, iako su među slavizmima u engleskom dominantni rusizmi,
smatramo da u dosadašnjoj praksi nedostaje sveobuhvatna analiza
slavizama kao celine ili pozajmljenica iz drugih slovenskih jezika.
170

SLAVIZMI U ENGLESKOM
Literatura
Ajduković, J. (1997). Rusizmi u srpskohrvatskim rečnicima. Principi adaptacije.
Rečnik. Beograd: Foto futura.
Алексеев, М.П. (1937). Очерки из истории английско-русских
литературных отношений (XI-XVII вв.). Тезисы диссертации
на степень доктора филологических наук. Ленинград.
Benson, M. (1962). Russianisms in the American Press. American Speech,
37.1, 41–47.
Leeming, H. (1968а). Russian Words in Sixteenth-Century English Sources
(Part 1). Slavonic and East-European Review, 46.106, 1–10.
Leeming, H. (1968b). Russian Words in Sixteenth-Century English Sources
(Part 2). Slavonic and East-European Review, 47.108, 11–36.
Lehnert, M. (1977). Slawisches Wortgut im Englischen. Dem Wirken Hans
Holm Bielfeldts gewidmet. Slawistik in der DDR, 8, 17–61.
Podhajecka, M. and T. Piotrowski. (2004). Russianisms in English (OED–
BNC–LDOCE). In Lewandowska-Tomaszczyk, B. ed. Practical
Applications in Language and Computers. Frankfurt am Main: Peter
Lang. 241–252.
Podhajecka, M.. (2006). Russian Borrowings in English: Similarities and
Differences in Lexicographic Description. In Selected Proceedings
of the 2005 Symposium on New Approaches in English Historical
Lexis (HEL-LEX), ed. R. W. McConchie et al., 123–134. Somerville,
MA: Cascadilla Proceedings Project.
Stacy, R. (1961). A Note on the Russian Words in an American Dictionary.
Slavic and East European Journal, 5.2, 132–138.
171

Nenad Tomović
Izvori
Dictionary.com Unabridged (v 1.1). 2009. Random House, Inc. [on-line].
Dostupno preko: http://dictionary.reference.com. [1.6.2009]
Jones, D. (eds. P. Roach, J. Hartman and J. Setter). 2003. English Pronouncing
Dictionary. 16 th edition. Cambridge: Cambridge University
Press,
Merriam-Webster’s 11 th Collegiate Dictionary. 2003. CD ROM V3.0
Merriam-Webster’s Unabridged Dictionary. 2003. CD ROM V3.0
Online Etymology Dictionary. [on-line]. Dostupno preko: http://www.etymonline.com
[15.12.2008]
Oxford English Dictionary. 1989. Second Edition with the Addition Series
1993- 7. CD-ROM version 3.00, 2002.
Partridge, E. 2006. Origins – An Etymological Dictionary of Modern English.
London/New York: Routledge.
The American Heritage Dictionary of the English Language. 2000. Fourth
Edition. [on-line]. Dostupno preko: http://www.bartleby.com/61/
[11.3.2009]
Webster’s New World College Dictionary on Power CD, ©1994-96. CD
ROM Version 2.5. Zane Publishing Inc.
Webster's Revised Unabridged Dictionary. 1996/1998. MICRA, Inc. [online].
Dostupno preko: http://dictionary.reference.com [7.2.2009]
Wells, J.C. 2000. Longman Pronunciation Dictionary. London: Longman
WordNet 3.0, Farlex clipart collection. 2003-2008. Princeton University,
Clipart.com, Farlex Inc. [on-line]. Dostupno preko: http://www.thefreedictionary.com
[4.3.2009]
172

Nenad Tomović
SLAVIZMI U ENGLESKOM
Summary
SLAVIC WORDS IN ENGLISH
The aim of this paper is to give a brief overview of Slavic words in English.
The results are based on a dictionary corpus comprising 695 lexemes of Slavic
origin. The corpus was extracted from most comprehensive dictionaries of English
and covers all English words of Slavic origin that can be found in relevant lexicographical
sources. The paper gives information about the time when Slavic words
were adopted in English, describes their origin and distribution. Most of them
come from Russian (543 lexemes), whereas other significant sources were Serbo-
Croat (40 lexemes), Polish (35 lexemes) and Czech (24 lexemes). Slavic words
are then divided into groups according to their meanings. We also mentioned
certain shortcomings in avaliable descriptions of Slavic words in English, such as
imprecise etymologies and definitions.
173

Nenad Tomović
174