RAZVOJNA PSIHOLOGIJA
RAZVOJNA PSIHOLOGIJA RAZVOJNA PSIHOLOGIJA
Slika 12: Transverzalni prikaz razvoja Slika 13: Longitudinalni prikaz razvoja Stadijumi razvoja inteligencije 1. Senzomotorni stadijum (od rođenja do 24. meseca) Pijaže je, prikazujući razvoj u senzomotornom periodu, opisao detetovo napredovanje od spontanih pokreta i refleksa do stečenih navika, i od stečenih navika do inteligencije. Ovaj stadijum kognitivnog razvoja Pijaže je podelio u šest posebnih faza (vidi prikaz na slici 14). Prva faza traje do kraja prvog meseca i karakterišu je refleksne aktivnosti i "vežba refleksa". Druga faza, od 2. do 4. meseca sadrži sve razvijenije oblike asimilacije što omogućava formiranje prvih navika u čijoj osnovi su primarne kružne reakcije: samopotkrepljujuće kružno ponavljanje aktivnosti (sisanje palca, drmusanje predmeta koji proizvodi zvuk). U trećoj fazi, od 4. do 8. meseca, pojavljuje se sekundarna kružna reakcija: ponavljanje radnje koja ima prijatan ishod. Time što "proizvodi" takve promene 60
ponavljanjem akcije sekundarna kružna reakcija je prelaz između navika i pravog inteligentnog ponašanja. U tom periodu se počinje razvijati opažanje stalnosti predmeta, što odojče pokazuje posezanjem za predmetom, koji je delimično skriven. Prve tri faze, dakle, čine pripremu za pojavu senzomotorne inteligencije; četvrta faza, od 8. do 12. meseca, označava početak a peta razvoj senzomotorne inteligencije. Ako je privlačan cilj u opažajnom polju dete u četvrtoj fazi započinje da "konstruiše sredstvo" koordinacijom sekundarnih kružnih reakcija da bi rešilo problem. U toku pete faze, koja počinje oko 11- 12 meseca, dete može samostalno da dosegne igračku (cilj), koja se nalazi van dohvata ruke, na taj način što privlači ćebe (slučajno ili putem zamene) na kome leži igračka. Ovu reakciju deteta Pijaže svrstava u "traženje novih sredstava putem diferencijacije poznatih shema". U šestoj fazi dete postaje sposobno da pronađe nova sredstva interiorizovanim kombinacijama kojima se dolazi do uviđanja odnosa (insight). Umesto aktivnog isprobavanja dete koristi elementarne simboličke zamene (motorne simbole) kojima se reprezentuje transformacija spoljašnjih objekata. Slika 14: Senzomotorni stadijum razvoja (desno je prikazan razvoj postojanog objekta) Dete pored koga je poluotvorena kutija šibica u kojoj je jedna kocka pokušava najpre matnipulativnom operacijom da otvori kutiju (reakcija pete faze), ali posle neuspeha, ono ispoljava tu krajnje novu reakciju, reakciju prestanka delanja i pažljivog ispitivanja situacije (tokom kojega polako otvara i zatvara ruku, kao da imitira rezultat do koga treba da dođe, tj. povećanje otvora kutije): posle toga, iznenada, spušta prst u pukotinu i tako uspeva da otvori kutiju (Pijaže, 1990 str. 16-17). 61
- Page 10 and 11: • istoriju školskog života: uzr
- Page 12 and 13: Sokrat (469-399 pre n. e.) je pozna
- Page 14 and 15: dečjem razvoju u prve četiri godi
- Page 16 and 17: moderne razvojne psihologije. Na nj
- Page 18 and 19: je psihologija uspešno razvila i p
- Page 20 and 21: Neeksperimentalne metode Razvojna p
- Page 22 and 23: Sistematsko posmatranje Kod sistema
- Page 24 and 25: agresivnost, pozdravljanje ili deč
- Page 26 and 27: Uslove okoline najlakše je kontrol
- Page 28 and 29: Tehnike psihološkog istraživanja
- Page 30 and 31: Prema broju ispitanika kojima se za
- Page 32 and 33: uspešno verbalno da komunicira, da
- Page 34 and 35: aktivan 3 2 1 0 1 2 3 pasivan hlada
- Page 36 and 37: sociometrije sa nekoliko drugih va
- Page 38 and 39: • kategorije sadržaja, koje se i
- Page 40 and 41: Odnos prema drugovima: 1. druželju
- Page 42 and 43: Razvojna psihologija treba da odgov
- Page 44 and 45: Nativisti su prenaglašavali ulogu
- Page 46 and 47: azvoja i druge veoma značajne indi
- Page 48 and 49: je naučila letenje, ali je u pore
- Page 51 and 52: TEORIJE PSIHIČKOG RAZVOJA Intereso
- Page 53 and 54: nema sposobnosti za dostizanje real
- Page 55 and 56: Psihosocijalna teorija E. Eriksona
- Page 57 and 58: udružuje s identitetom nekog drugo
- Page 59: Pijažeova teorija kognitivnog razv
- Page 63 and 64: 2. Preoperacioni stadijum (od 2 g -
- Page 65 and 66: Način ispitivanja konzervacije Ogl
- Page 67 and 68: Na stadijumu konkretnih operacija d
- Page 69 and 70: Slika 17: Klackalica koju treba dov
- Page 71 and 72: Eksperimentalno mišljenje Propozic
- Page 73 and 74: dete najpre nalazi u predmetnoj del
- Page 75 and 76: • Za sticanje "fizičkog iskustva
- Page 77 and 78: zaspalih?". Na prvo pitanje tačno
- Page 79 and 80: Kolbergova teorija moralnog razvoja
- Page 81 and 82: Promene koje se javljaju na ovom ni
- Page 83 and 84: Kulturno-istorijska teorija Vigotsk
- Page 85 and 86: mišljenja, i prelaz od unutrašnje
- Page 87 and 88: napisan je naziv: mur, sev, lag ili
- Page 89 and 90: Na ovo se nadovezuje uspostavljanje
- Page 91 and 92: Zona narednog razvitka Jedna od ese
- Page 93 and 94: Za vreme etape 1: - postepeno se sm
- Page 95 and 96: Takva kognitivna tehnologija omogu
- Page 97 and 98: azvija zavisno od intelektualnog ž
- Page 99 and 100: pomoć crteža i slika. Na verbalno
- Page 101 and 102: Kognitivno-informacione teorije Aut
- Page 103 and 104: što su: kodiranje, kanal komunikac
- Page 105 and 106: Etološka teorija Etologija je nau
- Page 107 and 108: Slika 40: Krznena surogat majka pru
- Page 109 and 110: Ekološka teorija Ekologija ljudsko
Slika 12: Transverzalni prikaz razvoja<br />
Slika 13: Longitudinalni prikaz razvoja<br />
Stadijumi razvoja inteligencije<br />
1. Senzomotorni stadijum (od rođenja do 24. meseca)<br />
Pijaže je, prikazujući razvoj u senzomotornom periodu, opisao detetovo napredovanje<br />
od spontanih pokreta i refleksa do stečenih navika, i od stečenih navika do inteligencije.<br />
Ovaj stadijum kognitivnog razvoja Pijaže je podelio u šest posebnih faza (vidi prikaz na<br />
slici 14). Prva faza traje do kraja prvog meseca i karakterišu je refleksne aktivnosti i<br />
"vežba refleksa". Druga faza, od 2. do 4. meseca sadrži sve razvijenije oblike asimilacije<br />
što omogućava formiranje prvih navika u čijoj osnovi su primarne kružne reakcije:<br />
samopotkrepljujuće kružno ponavljanje aktivnosti (sisanje palca, drmusanje predmeta koji<br />
proizvodi zvuk). U trećoj fazi, od 4. do 8. meseca, pojavljuje se sekundarna kružna<br />
reakcija: ponavljanje radnje koja ima prijatan ishod. Time što "proizvodi" takve promene<br />
60
Change language