RAZVOJNA PSIHOLOGIJA

KONACIJA - jedna od tri osnovne dimenzije psihičkog sa opštim značenjem voljnog, namernog u
ponašanju; dimenzija namere i htenja u mentalnoj i motornoj operaciji.
KONCENTRACIJA - usmeravanje pažnje na jedan ograničen predmet ili aspekt predmeta; usredsređivanje
psiholoških procesa u jednu tačku.
KONFLIKT - sukob dva ili više neudruživih procesa ili stanja približno jednake snage. Obuhvata saznajne
funkcije, motivaciju i emocije. Konflikti se javljaju u tri osnovna oblika: (a) dvostruko privlačenje,
(b) dvostruko odbijanje (izbegavanje) i (c) privlačenje - odbijanje.
KONFORMIZAM - saobražavanje, prilagođavanje standardima, stavovima, mišljenju grupe (sredine),
uprkos drugačijem (početnom) vlastitom stanovištu; preterano prilagođavanje koje najčešće dovodi
do gubljenja autonomije ličnosti. Vršnjački konformizam je pojedinčeva težnja, da prilagodi svoje
mnjenje, gledišta, radnje itd. preovlađujućim karakteristikama vršnjačke grupe.
KONKRETNA OPERACIJA - (Pijaže) period razvoja inteligencije koji počinje oko 6-7 godine i završava
se na početku puberteta. Odlikuje ga pojava reverzibilnosti i razvoj kauzalnih odnosa, razvoj konzervacije,
ispravno formiranje pojmova - ali je mišljenje konkretno, ograničeno na konkretnu realnost
i prisutnu sadašnjost.
KONKRETNI POJAM - pojam koji se odnosi na objekt iz konkretne stvarnosti.
KONKRETNO MIŠLJENJE - mišljenje koje se pretežno koristi opažajima i predstavama kao simbolima
kojima operiše.
KONOTACIJA - dodatno značenje reči. Konotacija podrazumeva ne samo apstraktna već i emocionalna
svojstva vezana za reči (termine).
KONSTANTNOST OPAŽAJA - stalnost opažaja; tendencija da se objekat (njegova veličina, svetlina,
oblik), opaža na ustaljen način iako se menjaju sklopovi spoljašnjih draži. Na pr. sto je okrugao bez
obzira na ugao pod kojim se gleda - menja sklop draži na mrežnjači oka. Pojava konstantnosti
zavisi od iskustva, od odnosa između delova u jednom sklopu draži, od cilja posmatranja: stalnost
ostaje ako je posmatrač orijentisan na objekt a smanjuje se ako je orijentisan na draži.
KONSTRUKCIONA IGRA - je igra u kojoj dete od komponenti igračaka nešto gradi. Tu spadaju Lego
kocke, igra plastelinom, perlicama, igra kolažom, lepljenje različitih materijala. Nekad je svrha
samo igra, a nekad zbilja stvaraju nešto, najčešće igračku.
KONSTRUKCIONO PAMĆENJE - označava oblik procesa pamćenja pri kome deca nešto zapamte (ali
ne sve), pa nedostajuće informacije u mislima dodaju i urede ih u misaonu celinu.
KONTEKST - okolina, sredina u kojoj se nešto javlja. Značenje reči, smisao poruke može potpuno
razumeti samo u okviru celine (okoline) u kojoj se javlja.
KONTEKSTUALNOST RAZVOJA - razvojni psiholozi govore o tri kontekstualna sistema: (a) uzrasno normativni
uticaji su faktori koji se vezuju za određenu uzrasnu grupu ljudi u zajednici pa su predvidljivi
u pogledu toga kad se javljaju i koliko traju (npr. pubertet, penzionisanje); (b) istorijski normativni uticaji
su jednokratni činioci u specifičnom istorijskom trenutku (npr. rat), koji doživljavaju svi ljudi u
zajednici u kojoj su se pojavili; (c) nenormativni uticaji su nepredvidljivi faktori, koji se događaju pojedincima
ili nekim pojedincima i utiču na njihov razvoj (npr. rođenje blizanaca, premija na lutriji).
KONTINUIRANA VEŠTINA - opštiji oblik veštine da se izvode operacije u nekoj oblasti. Razvija se kao
jedinstven program sa više modaliteta koji su prilagodljivi novim okolnostima.
KONTROLA EMOCIJA - socijalizacija izražavanja emocija, socijalna okolina stvara kod deteta navike
da neke emocije prikrije, smanji njihov intenzitet izražavanja ili da ih izražava na socijalno prihvatljiv
način.
389