RAZVOJNA PSIHOLOGIJA

hipnotički set); hipnotizer igra ulogu spoljašnjeg stimulusa. Ovaj fenomen se najčešće tumači sa
pozicija refleksologije i psihoanalitičkog učenja, ali je još nedovoljno razjašnjen.
HIPOFIZA - je žlezda sa unutrašnjim izlučivanjem koja proizvodi najmanje osam hormona značajnih
za rast, razvoj i delovanje ostalih žlezda sa unutrašnjim izlučivanjem.
HIPOKSIJA - je nizak nivo kiseonika u tkivu.
HIPOMNEZIJA - pojava smanjene sposobnosti zapamćivanja novih informacija i/ili korišćenja starih
doživljaja; uzroci su povrede, bolest, skleroze, psihološke traume.
HIPOTALAMUS - je evoluciono stara struktura međumozga, koja kod sisara omogućava povezivanje
između nervnog i endokrinog sistema. Hipotalamus čoveka izlučuje hormone, koji ubrzavaju ili
koče proizvodnju hormona hipofize. Regulativne funkcije: telesnu temperaturu, srčani ritam, cirkulacija
krvni, hranjenje i pijenje, a uz to upravlja i aktivnošću autonomnog nervnog sistema i (preko
hipofize) endokrinog sistema. Takođe ima važnu ulogu u emocijama i motivaciji.
HIPOTETIČKO-DEDUKTIVNO MIŠLJENJE - je način rešavanja problema, pri kome pojedinac unapred, na
mentalnom planu (manipulišući pretpostavkama, idejama, verbalnim iskazima), pretpostavi moguće
odgovore i pri tome je svestan, da su to samo mogućnosti, čija istinitost mora još da se dokaže.
Dokazuje ih sistematskim proveravanjem svake od hipoteza.
HOLISTIČKA PSIHOLOGIJA - skup psiholoških škola (personalistička, holistička, organizmička), koje
polaze od shvatanja da organizam, i u fiziološkom i u psihološkom smislu, može da funkcioniše
samo kao celina; otuda i ponašanje se može objasniti ako je polazna tačka celina, totalitet, a ne
pojedinačni nezavisni elementi.
HOLOFRAZA - je jedna reč, obično imenica, koja ima značenje čitave rečenice; javlja se u govoru
deteta u drugoj godini na početku razvoja rečenice. Sa holofrazom počinje proces razvoja sintaksičkog
nivoa jezičkog sistema.
HOMEOSTAZA - je samoregulacioni proces, održavanje stalnih odnosa ili ravnoteže u telesnim procesima
i automatska aktivnost organizma za uspostavljanjem ravnoteže, kad se poremeti; održavanje
fiziološke ravnoteže, sa kojim biološki sistemi obezbeđuju stabilnost, ako se prilagođavaju na
uslove, koji su optimalni za preživljavanje. Pošto je sastavni deo životnih procesa, homeostaza
nastoji da uspostavlja narušeni sklad mehanizmom povratne veze (engl. feed back), automatski,
bez svesne namere regulišu se svi veći poremećaji ravnoteže u unutarsomatskim, socijalnim ili
psihičkim procesima.
HOMOZIGOTNOST - JE PRISUTNOST JEDNAKIH ALELA NA DANOM LOKUSU OBA PRIPADNIKA HROMOZOMSKOG
PARA.
HORMIČKA PSIHOLOGIJA - (v. SVRSISHODNA PSIHOLOGIJA)
HORMONI - su hemijske materije, koje izlučuju određena tkiva, neposredno u krv, s kojom putuju do
mesta delovanja. Funkcija hormona je da služi kao signal do ciljne ćelije; aktivnost hormona je
determinisana načinom sekrecije i prenosnim signalom primajućeg tkiva. Hemijski glasnici, koje
sintetizuju neuroni čine neuro-hormone, a druge posebne ćelije sintetizuju "klasične" hormone.
Najpoznatiji hormoni su proizvedeni u endokrinim žlezdama.
HORMON RASTA - (= somatotropin = GH = growth hormon) je peptidni hormon koga luči prednji
režanj hipofize (adenohipofiza); on je glavni pokretač (koji ubrzava) biološki rast, koji izlučuje hipofiza
pod nadzorom hipotalamusa, a ima ulogu i u regulaciji raznih metaboličkih procesa.
HOSPITALIZACIJA - reakcija deteta na odvajanje od bližnjih. Posledice hospitalizacije su veće što je
dete mlađe i/ili ako dugo traje. Separacijska anksioznost je detetova distresna reakcija na odvajanje
od poznate osobe, sa kojom je uspostavilo afektivnu vezanost. Ove činjenice uvažavaju savremene
dečje bolnice pa smeštaju dete na lečenje zajedno sa majkom.
382