RAZVOJNA PSIHOLOGIJA

obrnuto ponašanje: pojačavanje učenja i uvežbavanje odgovora, repertoara ponašanja,
koje zahteva "ugrožavajuća" situacija.
Radost se javlja nakon postizanja željenog cilja. Intenzitet radosti zavisi od vrednosti
dostignutog cilja, nivoa nakupljene tenzije u toku motivisane aktivnosti i trenutka u kome
se se cilj postiže a tenzija smanjuje. (Laka pobeda u igri izaziva umerenu radost, dok
neizvesna pobeda, dostignuta nakon preokreta u poslednjem trenutku, izaziva ushićenje).
Slika 110: Fiziološka osnova emocija i motiva
Tuga nastaje nakon gubitka nečega čemu smo težili ili objekta koji smo voleli i cenili.
Kod dece se tuga razvija kasnije od ostalih primarnih emocija zbog složenosti situacionog
sklopa u kojoj se ova emocija javlja; tuga zahteva shvatanje gubitka i posledica do kojih
on dovodi. I ova emocija se može javljati u rasponu od umerenog intenziteta do
najsnažnijeg očajanja zbog gubitka.
Gađenje ili odvratnost je primarna emocija koju izazivaju različiti objekti kad ih vidimo,
pomirišemo, okusimo ili dodirnemo; karakterišu je neprijatno čulno i motorno stanje:
telesne senzacije koje nastaju usled muke, tendencije ka povraćanju i drugim gastričkim
reakcijama; gađenje je povezano sa snažnom tendencijom izbegavanja.
Složene emocije
Sa uzrastom dolazi do stabilnijeg povezivanja emocija sa drugim psihičkim
procesima: kognitivnim i konativnim. Njihov razvoj je povezan sa procesom socijalizacije i
287