RAZVOJNA PSIHOLOGIJA

Slika 89: Samoocena vrednosti ličnosti - U, P i N
Distribucija srednjih vrednosti na skali odgovornosti (IAR skali) pokazuje da su u
osnovnoj školi veće razlike između učenika različite uspešnosti (F=75.4 p = 0.000), nego
Slika 90: Odgovornost za postignuće (IAR) - U, P i N
u srednjoj školi (F=9.06 p < 0.001), što ukazuje da sa povećanjem zahteva nastave veći broj
srednjoškolaca svoje postignuće tumači "spoljašnjim" faktorima koji su van njihove kontrole.
Nalazi istraživanja pokazuju da na skali neuroticizma sa školskim uzrastom dolazi do
značajnog povećanja srednjih vrednosti, što je izrazitije u osnovnoj nego u srednjoj školi.
Međutim, ostaju i uvećavaju se razlike između grupa različite školske uspešnosti koje su
najizrazitije u petom razredu (slika 91). Kod osnovne škole F=22.70 p < 0.001, kod
srednje škole F=13.20 p < 0.001. Karakteristično je da se pri kraju srednje škole srednje
vrednosti prosečnih i neuspešnih na ovoj varijapli skoro izjednačuju, dok uspešni od
petog razreda ostaju na nižem nivou neuroticizma.
Nalazi istraživanja dalje ukazuju da se pozitivne razlike uspešnih, i osnovnoj i u
srednjoj školi, uvećavaj i na merama opšte intelektualne sposobnosti (slika 92). U
osnovnoj školi F=132.6 p = 0.000; u srednjoj školi F=244.2 p = 0.000. I korelaciona
naliza ukazuje na povećanje povezanosti opšte intelektualne sposobnosti i uspeha u
školi; u prvom razredu osnovne škole r = 0.26, na karaju IV razreda srednje škole r =
0.64.
228