RAZVOJNA PSIHOLOGIJA

I kod razvoja čulne osetljivosti i opažanja Penfild daje uporedne sheme na kojima
delove tela prikazuje u srazmeri koja odgovara površini u korteksu sa koje mogu biti
izazvani odgovarajući oseti (slika 62).
Taktilna osetljivost
Karmajkl (Carmichael, 1954) ističe da je taktilna osetljivost najraniji oblik osetljivosti i
u filogenezi i u ontogenezi. Kod novorođenčeta osetljivost za dodir je veoma razvijena,
naročito u oblasti usta, mada nalazi ukazuju da je cela koža osetljiva na dodir. Na dodir
obraza novorođenče reaguje pokretima traženja i pokretima sisanja. Draženje šake
izaziva refleks hvatanja.
Slika 62: Penfildova shema relativne razmere organa usklađene sa površinom kore
mozga sa koje mogu biti izazvani odgovarajući oseti (prema: Penfield, 1959)
Za period 4-6 meseci karakteristično je da se ruka pojavljuje u manipulacijama i
ispitivanjima. Dete opipava svoje ruke i predmete. Dolazi do daljeg razvoja kožnog
analizatora. Dete vizuelno fiksira mesto dodira a javlja se orijentaciona reakcija, "kožna
fiksacija": u vreme dok traje draženje dete "celo zamre" - dolazi do potpune inhibicije
motorne aktivnosti i praćenja dodira. U prvoj godini dovršava se osnovni razvoj kožnog
analizatora; njegovo dalje usavršavanje doprineće poboljšanju brzine, preciznosti i
diferenciranosti reakcija.
156