Qallunaatut - Inerisaavik

Qallunaat oqaasiinik atuartitsinermi 

ilikkagassatut pilersaarutit 

*********** 

A: Siunertat ilisarititsinerlu

A 2 

Qallunaat oqaasii - marsi 2003

Qallunaat oqaasiinik atuartitsinerup siunertaa 

(Atuarfimmi atuartitsissutini atuartitsissutinilu qanitariissuni alloriarfiit siunertaat aamma atuartitsissutit 

siunertaat kiisalu ilikkagassatut anguniagassat pillugit Namminersornerullutik Oqartussat 

nalunaarutaanni § 9 tunngavigalugu.) 

Atuartitsinerup siunertaraa atuartut atuarfimmi atuarfiullu avataani suni tamani naleqquttumik 

attuumassuteqarfiusuni qallunaatut oqaatsinik allatanillu paasisinnaanngorlutik, oqalussinnaasunngorlutik 

allassinnaanngorlutillu ilisimasaqalissasut piginnaasaqalissasullu. Atuartitsinerup 

atuartut oqaatsinik allanik ilinniaqqinnissaannut kiisalu atuarfimmi atuartitsissutit allat atuartitsissutit 

ilikkarniarnerinut ilinniaqqinnissaannullu oqaatsinik qulakkiikkamik sakkussissavai 

tunngavississallugillu. Atuartut qallunaat oqaasiisa sannai soorluttaarlu atuuffii ilisimasaqarfigilissavaat 

tassungalu malussarinnertik ineriartortissallugu. 

Imm. 2. Atuartitaaneq aqqutigalugu oqaatsit arlallit iluaqutigalugit ilisimasanik paasisanillu 

pigiliussisinnaaneq ilikkarniarnermikkut namminerlu ineriartornerminnut naleqarluartoq iluaqutaasorlu 

atuartut misigissavaat. Atuartitsinerup atuartut ilisimasassanik paasissutissanillu katersinissamut 

kajumissuseqalertissavai aamma nalilersuinissamut isummernissamullu kajumissuseqarnerat 

piginnaassuseqarnerallu kiisalu misigisaminnik, ilisimasaminnik, isummaminnik misigissutsiminnillu 

ersersitserusussinnaanissaat siuarsassallugit. Atuartut misilittakkatik aallaavigalugit 

oqaatsinik pigiliussinissaminnut periarfissatik ilisimasaqarfigiartussavaat aamma atuartitsinerup 

atuartut ilikkariartornerinut akisussaaqataasinnaanermut piginnaasaqalersissavai. 

Imm. 3. Atuartitsinerup ilisimasanik misilittakkanillu ingerlatitseqqinnerni, suleqatigiinnerni 

inuillu akornanni iliuuseqaqatigiinnerni oqaatsit sakkuunerisa pingaassusaanik atuartut misigisaqarnissaat 

peqataaffigissavaa. Atuartitsinerup atuartut namminneq inuillu allat atugaannik ilisimannilernissamut 

oqaatsit sakkutut atoqqullugit kajumissassavai. 

Imm. 4. Atuartitsinerup kulturini oqaaseqaqatigiiffiusunilu arlalinni misilittakkat ilisimasallu 

inooqatigiinnermut kulturikkullu ineriartornermut naleqarluartut iluaqutaasullu atuartut misigissagaat 

aamma kalaallit qallunaallu oqaasiisa kulturiisalu attuumassuteqaqatigiinneri atuartut paasisimasaqarfigilissagaat 

peqataaffigissavai. Atuartitsinerup atuartut Danmarkimi nunarsuullu 

sinnerani kulturit inuuniarnikkullu atugarisat pillugit paasiniaanissaannut soqutiginnilersissavai; 

taamalu nunat tamalaat akornanni pissutsinik kiisalu kulturiminnik atuartut paasisimasaqarnerat 

paasinninnerallu annertusassallugu. 

Siunertamut oqaaseqaatit 

Siunertaq imatut ilusilersorneqarsimavoq, imm. 1-imi, atuartitsissutissap imarisaanik nalunngisassat 

piginnaasassallu atuartup angusassai allaaserineqarsimallutik. 

Imm. 2-mi allaaserineqarput atuartup inuttut inerikkiartornissaa namminerlu oqaatsitigut piginnaasaminik 

atuisinnaanissaa, tassa inuup namminermini susassaqarfii. 

Imm. 3-mi eqqartorneqarput atuartup allat peqatigalugit piginnaasassanik taakkuninnga paasinninnissaa 

atuisinnaanissaalu, tassa inuit akunnerminni susassareqatigiinnerat. 

Qallunaat oqaasii – marsi 2003 A 3

Imm. 4-mi eqqartorneqarput atuartup inooqataanera piginnaassutsiminillu sumiiffimmini nunarsuarmilu 

inuiaqatigiinni atuinera. 

Atuartitsissutip inissinneqarnera 

Qallunaat oqaasiinik atuartitsisoqartassaaq alloriarfinni ukioqatigiiaanilu tamani. 

Qallunaat oqaasii, atuartunut amerlanernut, allamiut oqaasiisut siulliusussaapput, atuartitsinerullu 

siunertaraa, atuartut ilinniagaqarnermik ingerlanerani marluinnik atorsinnaasaminnik oqaaseqalernissaat. 

Atuartitsinerup atuartut oqaatsinut taakkununnga paasinninnerat ineriartortissavaa 

qimerluukkaminnik, isummaminnik naliliisarnerminnillu oqaatiginnissinnaalersillugit. Tamatumunnga 

ilaatillugu atuartut, allamiut oqaasiinik pissarsiniarsinnaanerannut, piginnaassusaat nukittorsarneqassaaq 

kiisalu oqaatsinik ilinniarsinnaanerat, oqaatiginiakkanik iluarsartuussisinnaanerat 

tamatigoortumillu siunertaqartumik oqaatsinik atorneqartunik allanneqartunillu, atuarfimmi 

inuillu allatigut atassuteqaqatigiittarneranni, atuisinnaanerat taamattaaq nukittorsarneqassaaq. 

Qallunaat oqaasii atuartitsissutitut aaqqissuussamik atorneqartassapput, atuartitsissutissanilu 

aamma atuartitsissutissani imminnut qanitariissuni allani paasissutissanik ujarlertarnerni sakkutut 

atortussatullu atorneqartassallutik. Taamaalilluni pissusissamisuussaaq atuartitsissutissani allani, 

allakkiat atortussalluunniit allat pisariaqartitat qallunaatoortut atorneqartassappata. 

Atuartut qallunaat oqaasiinik aamma atuartitsinerup avataani suliaqartarnissaq atuisarnissarlu 

sungiutissavaat, taamaaliornermikkut oqaatsinik taakkuninnga nalunaartarnermi taakkuninngalu 

oqaatsinik ulluinnarni sakkutut atugaqarnermi, avatangiisimik periarfissiissutaat atorluarsinnaajumallugit. 

Annertunerusutigut isiginninnermi atuartitsissutit tamarmik – qallunaatuumiinnaanngitsoq – 

atuartut oqaasertaarniarneranni assigiinngitsutigullu takkorliuussiniartarneranni soorlu allamiut 

oqaasiisigut, suliat pillugit oqariartaatsitigut, takussaasunillu nalunaaruteqartarnertigut il.il., 

atuartut silassorissusaat ineriartortissavaat. Pitsaanerpaamik taamaaliortoqarsinnaavoq, atuartitsissutit 

akimorlugit atuartitsissutissallu assigiinngitsut periartaasii kiisalu saqqummiussuiffiit 

atortussallu allat, tamatigoortumik nikerartitamillu atuartitsinissamut periarfissarititaat, atorluarlugit 

sulisoqartarpat. 

Ilikkagaqarniarnermi isiginnittaatsit suleriaatsillu pillugit nalinginnaasumik 

oqaaseriumasat 

Ilikkagassatut pilersaarutip atuartut atuartitsinermi qitiutinneqarnissaat, taamaalillunilu atuartut 

suliassaminnik tigussaasunik suliaqarnermikkut naammassinninniartarnermikkullu kiisalu taamaaliortarnerminni 

suliumassutsiminnik pilersitsisarnerinik isuma aammalu atuartut atuaqatigiinnerminni 

atassuteqaqatigiittarnerminnik ingerlatsisarnerinik kiisalu taamaaliornikkut ilikkarniarnerminni 

pissutsinik pitsaanerpaanik pilersitsisarnerinik isuma, eqqarsaatitut tunngaviusutut 

aallaavigaa. 

Atuartitsinermi oqaatsit susassaqarfii assigiinngitsut soorlu oqaasilerineq, taagueriaatsit 

oqaatsillu pigiliunniakkat, ilanngussorneqassapput aammalu atuartitsinermi ilikkarniartarnermi 

periusissanut tikkuussuinerit ilanngussorneqassapput. Oqaatsit atorneqarnermikkut ilikkarniarneqartussaapput, 

ilikkarniarneqassanatillu taamaallaat uteqattaarinikkut oqaasilerinermilu maligassanik 

alanngaarsinnaanngornikkut. 

Ilikkagassatut anguniagassat suliassallu siunertaat atuartunut erseqqissuusariaqarput, taamaaliornermi 

atuartut sooq aalajangersimasumik periaaseqarluni sunalu ilikkarniarlugu sulisoqassanersoq 

paasisinnaaniassammassuk. 

Pingaartuuvoq oqaatsit pissusissamisoortumik atorneqarnerinik, tassa qallunaat oqaasii atorlugit 

oqaluttarnivik tunngavigalugu, ilinniartitsisoqarnissaa. Atuagassiat immikkulluunniit siunertaqartumik 

anguniagaqarluni atuagassiatut suliarineqartartut tamarmik, atuartunut inip atuarfiusup 

avataani, qallunaat oqaasiinik atorneqartunik atuinissamut piareersartitsineq ajorput. 

A 4 


Atuartut inuttut assigiinngitsuupput assigiinngitsunillu ilikkarniartaaseqarput, taamaattumillu 

pingaartuuvoq oqaatsit assigiingitsorpassuarnik periuseqarluni suliarineqartarnissaat taamaaliornermilu 

nammineq, marlukkaarluni, eqimattakkaarluni atuaqatigiikkaarluniluunniit sulinermik 

nikerartitsinikkut ingerlanneqartariaqarpoq. 

Oqaatsinik ilinniartitsinermi pingaarnerutittakkat: tusarnaarneq, oqalunneq, atuarneq, allanneq 

aammalu oqaatsinik pigiliunniakkanik suliaqarneq 

Tusarnaarneq 

Atuartut oqaatsinik atorneqartunik tusarnaarnikkut suliaqassapput taamaaliornerminnilu allakkanik 

ikorfartuuteqassanngillat. Ilikkassavaat, assigiinngitsunik periaaseqarnikkut tusarnaartoqarsinnaasoq 

ilikkassavaallu tusarnaarnerminni oqaatsit tamarluinnaasa paasisariaqarnagit. Atuartut 

tusarnaalersinnatik siunertaqartumik eqqoriaasarneq suliarissavaat aammalu paasinneriaatsit allatut 

ittut iserfiginiassavaat taamaaliornermikkut nalujunnaarniarlugu suna tusarnaarluassanerlugu. 

Taamaaliortarnermi sulianut aallussineq nukittorsarneqartarpoq ataatsimullu isiginnilluni paasinninniarneq 

pitsanngorsarneqartarluni. 

Atorneqarsinnaasunik immiussaqarpoq, cd-qarluni videoqarlunilu atuartulli paasisariaqarpaat 

atuartitsisumut atuaqatinullu tusarnaarnikkut tusarnaarsinnaaneq aamma ineriartortinneqartarmat 

aammalu ineriartortinneqartarmat marlukkaarluni eqimattakkaarlunilu sulinikkut. Tusarnaarneq 

allallu oqaatigisaannik oqaatiginneqqittarneq eqqortumik taaguisinnaanermut pingaaruteqarput 

taamaaliornermilu oqaasilerinermi malitassaasunik sianiginninniarneq ikorfartorneqartarput. 

Oqalunneq 

Oqalussinnaaneq assigiinngitsutigut sanarfineqarsinnaavoq: oqaatigisanik uteqqiisarnikkut, 

apeqqutinik atuilluni misissuinikkut aammalu apersuinikkut, piviusuusaartitsilluni isiginnaagassiornikkut, 

oqaloqatigiinnikkut isummersoqatigiinnikkullu. 

Oqaatsit eqqortumik atorneqarnissaannik piumasaqaatit aammalu atuartut namminneq isummaminnik 

oqaatiginninniarlutik periarfissarsiortarnerat oqimaaqatigiissinniarneqassapput, atuartulli 

siunertaat pingaarnerpaaq taassaasariaqarpoq oqaatiginiakkamik imarisaanik oqaatiginninniarsinnaaneq. 

Ilinniartitsisup suut iluarsisariaqartuutitani pisut ingerlanerini allattussavai kingusinnerusukkullu 

atuartitsinermini allattukkani tamakku eqqartorsinnaassallugit. 

Oqaatsinik eqqortumik taaguisinnaaneq atassuteqaqatigiittarnermi piginnaasat pingaartut 

ilagaat piginnaasarlu taanna – oqaatsitigut piginnaasat allat assigalugit – atassuteqaqatigiinnerni 

suniluunniit sungiusarneqartariaqarpoq. Ingammik aallarteqqaarnermi oqaatsinik eqqortumik 

taaguisarnissamut sungiusarneq atuartunullu qallunaat oqaasiini immikkoortutut nipiusunik malugititsiniarnissaq 

pingaaruteqarpoq, taamaaliornikkummi paatsuuisarnerit pinngitsoortinneqarsinnaammata. 

Sungiusarneq tamanna pisinnaavoq atuartut oqaaseqatigiinnik oqaloqatigiittunilluunniit 

tusakkaminnik uteqqiisarnerisigut. Atuartut nipituumik atuarnerinnaq atorlugu oqaatsinik 

taaguinermik sungiusartinneqarpata kukkusumik taaguisalernissaat (kukkusumik erinaqalernissaat 

sukkatseriartaaseqalernissaallu) naviattannarsinnaavoq. 

Atuarneq 

Atuartut atuariartaatsinik assigiinngitsunik ilikkagaqassapput, paasissagamikku atuarnermik 

siunertat anguniakkallu qanoq atuariartaaseqarnissaq aalajangertaraat. 

Ajoraluartumik atuartut isumaqarajupput aatsaat atuallaqqittuullutik atuakkamik oqaasertai 

tamaasa paasigunikkit imaluunniit kukkuneqanngitsumik atuarsinnaagunik. Taamaattumik pingaaruteqarpoq 

atuartut atuagassanik assigiinngitsorpassuarnik saqqummiivigisassallugit taamaaliornermikkut 

takutinneqassaaq atuagassat assigiinngitsut assigiinngitsumik periaaseqarluni atuartariaqarnerat. 


Atuartut atuagassaminnik paasinnissinnaanerannut ikiorneqarsinnaapput atuarlersinnagit qanoq 

iliuuseqarlutik atuarnissaannik oqaluttuuttaraanni. Atuassanersut paasissutissanik immikkut ittunik 

ujarlerlutik, atuassanersut atuakkamik immikkuualuttortai tamaasa paasiniarlugit imaluunniit 

atuassanersut allaaserisap siunertaa imarisaalu paasisaqarfiginiarlugit. 

Allanneq 

Atuartut akuttunngitsumik misigisimasarpaat allanneq ajornartuusoq, tassami isumaqartaramik 

ingerlaannarlutik kukkuneqanngitsumik allattussaallutik. Ajornannginnerusarpoq marlukkaartillugit 

eqimattakkaartillugilluunniit sulitinneqartarpata allannerullu immikkoortui tamaasa aqqusaassallugit 

piffissaqartinneqartuassapput. 

Atuartut ilikkassavaat allariaatsit assigiinngitsuunerat, ilikkassavaallu qanoq allariaaseqarneq 

allatap qanoq ittuunerata aammalu kimut allagaqarnerup aalajangertaraa. 

Allariaaseq ilumoorsaartuusinnaavoq, soorlu qinnuteqarnermi imaluunniit ilisimasanik tusarliussiniarnermi 

allariaasiusinnaavoq aammali pingaaruteqarpallaanngikkaluanik allagaqartoqarsinnaavoq, 

soorlu telefuunertoqarsimaneranik ilisimatitsissutit, allakkat nalinginnaasut imaluunniit 

postkort-it. 

Atuartut ikiorserneqarsinnaapput ”allakkanik takussutissianik ” saqqummiiviginerisigut taamaaliornermilu 

erseqqissarneqassapput allagaqaat qanoq ittuunersoq oqariartaatsillu qanoq ittut 

atorneqassanersut. 

Oqaatsinik pigiliussat 

Oqaatsinik atuartitsinerup pingaarutaasa ilagaat oqaatsit pigiliunniakkat amerlisarneqartarnerat. 

Atuartut paasisariaqarpaat, oqaatsinik ilinniarnerni tamani oqaatsinik nutaanik naapitsisoqartariaqartartoq 

kiisalu paasisariaqarpaat oqaatsinut oqariartaatsinullu nalusanut periartaatsit assigiinngitsut 

atorneqarsinnaasut, ingerlaannaq ordbogimi suunerinik qupperaaginnarani. Imatut 

iliortoqarsinnaavoq 

- qallunaat oqaasiini oqaatsit nalunngeriikkat tunngavigalugit oqaatsip qanoq isumaqarnera 

naatsorsorneqarsinnaavoq. 

- pisut suuneri tamakkulu isumaannik ataqatigiisitsineq atorlugu eqqoriaasoqarsinnaavoq. 

- misilittagarilersimasat tunngavigalugit, allaatigisap oqaatsilluunniit isumaa oqaatiginiagaalu 

naatsorsorneqarsinnaapput. 

- oqaaseqatigiit sannaat oqaaseqatigiillu ataqatigiinneri tunngavigalugit allaatigisami oqaatsit 

ilisimanngisat paasiniarneqarsinnaapput 

- assiliartaliussorneqarsimasinnaasut alakkarterneqarsinnaapput. 

- alakkarterneqarsinnaapput oqaaseq ilisarnartortaqarnersoq imaluunniit oqaatsinut nalunngeriikkanut 

assingussuteqarnersoq 

- paasissutissat allakkiami/oqaloqatigiinnermi paasissutissiissutigineqareersut atorneqarsinnaapput. 

- atuaqatit ilinniartitsisorluunniit aperineqarsinnaapput. 

Aaqqissuussineq suleriaatsillu 

Ini atuartitsiviusoq imatut aaqqissorneqassaaq, atuartut imminnut isigisinnaanngorlugit suleqatigiissinnaanngorlugillu. 

Nerriviit katiterneqassapput, eqimattakkaarluni suliffiusinnaanngorlugit 

imaluunniit ”sullivittut” titartaanermi, qiortaanermi, atuarnermi allannermilu atorneqarsinaanngorlugit. 

Atuartut natermi nikerarsinnaanissaminnut taamaaliornerminnilu oqaloqatigiissinnaanissaminnut 

inissaqartinneqassapput. 

A 6 


Marlukkaarluni suliaqarneq 

Marlukkaarluni suliaqarnerup atuartut, isumassarsiaminnik nalunngisaminnillu avitseqatigiinnissamut, 

eqqarsaatinik misigissutsinillu assersuussinissamut piginnaasaminnillu akunnerminni 

avitseqatigiinnissamut, periarfissittarpai. Atuartut ilikkassavaat, ilinniartitsisumiinnaanngitsoq 

ilikkagaqarsinnaallutik. Atuaqatinik suleqateqarneq ilikkarniarnermi periusissaavoq pingaaruteqartoq. 

Eqimattakkaarluni suliaqarneq 

Eqimattakkaarluni suliaqarnermi atuartut oqaloqatigiinnissamut – attaveqaqatigiinnissamut - 

periarfissinneqartarput. Suliaq aallunneqarnerulertarpoq atuartut apeqqummut qulequttamulluunniit 

aalajangersimasumut aallussinissaminnik qinnuvigineqartarpata. Atuaqatigiinni oqallinneq 

eqimattaaqqani oqallinnermik aallarnertaraanni atuartut amerlanerit, atuaqatigiit ataatsimoorlutik 

oqallisilinnginnerini, oqaaseqarnissaminnut periarfissinneqartarput. 

Eqimattakkaarluni ingerlatat pitsaasut ilagaat isiginnaartitsisuusaarneq. Isiginnaartitsisuusaarnermi 

inuk allaasuusaarneq ingerlanneqartarpoq taamaaliornermilu oqaatsit, pisumut aalajangersimasumut 

atassuteqartut, atorneqartarput. Isiginnaartitsisuusaarnermi oqaatsit pisunut 

assigiinngitsunut attuumassuteqartillugit sungiusarneqarsinnaasarput. 

Allamiut oqaasiinik oqalunniarnermi atuartut oqaaseqarniarnerminni naammattumik periareersarnissaminnut 

piffissaqartinneqartarnissaat pingaaruteqarpoq. Ingammik – aallartinissarniarnermi 

– atuartut, oqaatsit ilusaannik atorneqartarnerinillu, ”isiginnaartitsilinnginnerminni”, 

sungiusarnissaannut periarfissinneqartassapput. Atuartut qanoq oqaaseqarnissaminnut assersuutinik 

tusartinneqaqqaartassapput. 

Eqimattakkaarluni suliaqartarneq allagaqarnikkut suliaqarnernut assigiinngitsunut atussallugu 

piukkunnaateqarpoq. Atuartut arlallit suliamut tunngasunik tunniussaqarsinnaasarnerat imarisaasunut, 

oqaatsit eqqortumik atorneqarnerinut atuartumullu namminermut ineriartuutaasarpoq. 

Atuaqatigiinnik atuartitsineq 

Pisamut eqqaaqqaakkanik allattuineq, ilinniartitsisup akunnermiliunneratigut, taamaaliornermilu 

pisap aalajangersimasup aallaavigineqarneratigut atuartullu eqqarsaataannik isumassarsiaannillu 

amerlanerpaanik pissarsiviginiarnerisigut aammalu atuartut tamakkerlugit peqataatinnerisigut, 

ingerlatassaavoq. 

Atuaqatigiinnik atuartitsineq, atuartunik tamarmiutitsilluni ataatsimoortitsillunilu paasissutissiinermi 

ilitsersuinermilu, atorneqarsinnaavoq. 

Atuaqatigiinnik atuartitsineq aamma atorneqarsinnaavoq, eqimattakkaarluni marlukkaarluniluunniit 

sulilinnginnermi, paasissutissanik tunioraaniarnermi, imaluunniit atorneqarsinnaavoq 

ilinniartitsisoq atuartut nalunngileriigaannik paasiniagaqassappat. 

Atuartitsinissamik piareersaasiortarnermi eqqarsaatissat 

Oqaatsinik atuartitsineq, atuartoqatigiiaat akornanni oqaatsinik ilikkarniakkanik atugaqarnermik 

tunngaveqartoq, imatut aaqqissuunneqassaaq, atuaqatigiiaat tamaasa, immikkoortut aalajangersimasut 

iluanni, ilikkarniakkaminnik suliaqartinneqarnerisigut aammalu ilikkagassatut anguniakkanik 

assigiissunik, assigiinngitsunilli iliuuseqarnikkut, ilikkartinniarneqarnerisigut. Taamaalilluni, 

taamatut immikkoortiterineq isumaqarpoq, atuartut tamarmik immikkut, piginnaasatik pisariaqartitatillu 

tunngavigalugit, suliaqartinneqassasut. 

Assersuutigalugu atuaqatigiit ufo-t pillugit suliaqartinneqarpata atuartut ilaat pisamut tunngasunik 

allakkianik atuartinneqarsinnaapput takinerusunillu allakkiortinneqarsinnaallutik ilaalli nivinngagassianut 

oqaasertassanik naannerusunik allakkiortinneqarsinnaallutik. 

Ilikkagassatut anguniagassat eqqarsaatigineqartut akornanni, atuartut angusaqarnissaannik 

siunertaqartumik, atuartitsinermik ingerlatsinissamik piareersaateqarnermi, atuartunut suliariti- 


tassat, oqaatsit pillugit suliassat, immikkoortuni sorliit sammineqassanersut, allakkiat atortussallu 

sorliit atorneqassanersut atuartitsinermilu atortorineqartussat allat suut atorneqassanersut, naatsorsuutigalugit 

qissimigaarneqassapput. 

Piginnaassutsit sorliit atuartut suliaqarnerminni sungiusartarneraat, eqqarsaasersorfigineqassapput, 

soorlu eqqarsaasersorfigineqassapput atuartut paasiniagaqassanersut imaluunniit namminneq 

isumartik pillugu oqaatiginiagaqassanersut taamaaliornerlu oqaluttariarsorluni allattariarsorluniluunniit 

ingerlanneqassanersoq. 

Sianigineqassaaq piginnaassuseq pigiliutsinniagaq atuartunit piginnaassutsitut pigiliussaareersimanersoq 

taamaattoqarpallu eqqarsaasersorfigineqassaaq, piginnaassuseq nutaamik imaqartillugu, 

angusaqarniarnermi ilikkagassatut anguniagassamut nutaamut atorneqassanersoq. 

Suliat ippinnanngitsumik, samminiakkanut immikkoortukkaanut allakkiatullu sammisassanut, 

ataqatigiissinneqassapput, samminiakkallu tunngavigalugit atuartunik agguataarinnissinnaanissaq 

periarfissaqartinneqassaaq. Tamanna ingerlanneqassaaq, atuartut piginnaassusaasa pisariaqartitaasalu 

assigiinngissusaannik tunngaveqarluni assigiinngisitaartunik, ilikkagassatullu anguniagassani 

piginnaassutsinik piumasaqaataasunik angusitinniarlugit, suliaqartinnerisigut. 

Oqaatsit pillugit suliaqarniarluni piareersarnermi nalilersorneqassaaq, oqaatsini pissutsit sorliit 

silattuutsinniarneqassanersut sungiusartinniarneqassanersullu. Assersuutigalugu nalilersorneqassapput, 

oqaatsinik ataasiakkaanik pigiliussiniartoqassanersoq imaluunniit oqaaseqatigiit allakkiallu 

ilusilersorneqarnerannut malittarisassanik sammisaqartoqassanersoq. Oqaatsit imarisaannik 

qinikkanik sungiusagaqarnissaq aaqqissuunneqassaaq, taamaaliornerlu, oqaatsit pissusissamisoortumik 

ataqatigiinnerannut sungiusarnermi, ilaatinneqassaaq. Tamatumunnga ilanngullugu, 

atuartut ataasiakkaat eqimattakkaalluunniit, suliamittut ajornartorsiutigisaminnik sungiusarnissaminnut, 

periarfissinneqassapput. 

Ilikkagassatut anguniagassat akornanni, samminiakkat tunngavigalugit qulequttanik allatanillu 

najoqqutassanik, atuartut piginnaassuseriligassaminnik angusiniarnerminni tunngavigisinnaasaattut 

tulluuttunik toqqaasoqartassaaq. Sammisassat tamakku allataasinnaapput, ilinniartitsisut 

oqaluuserisarisinnaavaat, immiussaasinnaapput, video-sinnaallutik imaluunniit assiliaasinnaapput 

atortussaasinnaallutilluunniit tigussaasut. Sammisassat allakkialluunniit, atuartut sunik paasisaqarniarnerannik 

sunaluunniit pillugu oqaatiginnissinnaanissaminnut ilikkagaqarnerannik tunngaveqarluni 

toqqartorneqartassapput eqqarsaatigineqassaarlu sammisassaq pisorluunniit atuartunit 

nalunngeriigaanersoq imaluunniit allakkiaq oqaatsinik nutaanik amerlasuunik ikittunilluunniit 

imaqarnersoq. Allakkiat assigiinngitsut assigiinngitsumillu ajornassusillit atuartunut arlalinnut 

sammitinniarneqarneranni ajornassutsitigut immikkoortitaarineq periarfissinneqassaaq. 

Atuartitsinermi atortussat assigiinngitsunik ilusilersugaapput. Atortussat ilaat - soorlu nalinginnaasumik 

allatat imaluunniit suliaq pillugu immikkut allaatigisat – imaqarnertik pillugu atortussiaapput 

tamakkualu annertunerusutigut silarsuaq eqqartorpaat taamaaliornermikkullu ulluinnarpalaartumik 

oqaatsinik atuillutik. Suleriaasissamut tunngasunik atortussiaqarpoq tamakkualu 

ilinniartitsinermi, atuartut nalunngisaannik piginnaasaannillu qaffakaatitsiniutitut, atorneqarsinnaapput 

taamaaliornermilu atuartut suliassaminnut, tamatumunngalu tunngatillugu qanoq suleriaasissaminnut, 

iseriartuaartinneqassapput. Tamakkua avataatigut atortussat paasissutissarsiffiusinnaasut 

piupput soorlu ordbog-it, iikkamut nivinngartakkat oqaasilerinermi tigulaariffiusinnaasunik 

imaqartut, ordbog-it iikkamut nivinngartakkat imaluunniit nivinngartakkat allat paasissutissanik 

allanik imallit, tamakkualu tassaapput atuartup oqaatsit pillugit sulinerani ikiorsiissutaasinnaasut. 

Atortussanik Internet-imiit aallertoqassatillugu pingaartuuvoq ilinniartitsisup aqutsinissaa. 

Ilinniartitsisup web-imi quppersakkat nassaarereersimasariaqarpai nassaanilu naqitereersimasariaqarlugit 

atuartunullu sulinermi atugassanngorlugit assiliortoreersimasariaqarlugit. Nalinginnaasumik 

atuartut piffissartik nettimi ujarlernermut surfernermullu atortariaqanngilaat kisiannili 

piffissaritinneqartoq ilinniartitsisup web-imi quppersakkanik innersuussutaanut alakkarterinermut 

atortariaqarlugu. 

A 8 


Siunertamut pingaartuuvoq atuartut qajannaatsumik suliaminnut katersuiveqartinneqarnissaat 

tassanimi atuartut titartakkatik, allakkatut suliatik, qiortaanikkut assilialiatik, plastik-inik oqaatsinik 

naqitaaralianik ilioraavitik suliatillu allat, katersuiffeqartissinnaassavaat. Sulianik katersuiffik 

taanna aamma atuarfiup atuartut angerlarsimaffiinik suleqateqarnerani atortussatsialaalluni 

tunngavissaavoq aammalu atuartut angajoqqaaminnut atuarfimmi suliatik pillugit oqaloqatiginnissuteqartarsinnaanerannut 

nalinginnaasunut aallaaviusarsinnaalluni. 

Ilikkagassatut pilersaarutit atorneqarnissaannut ilitsersuut 

Ilikkagassatut pilersaarusiaq ammukaartunngorlugit sisamanut immikkoortiterlugu, ataani takuneqarsinnaasutut, 

inississorneqarsimavoq. 

Ilikkagassatut 

Atuartitsinissamut 

Naliliinissamut 

Atortussatut 

anguniagassat 

siunnersuutit 

siunnersuutit 

siunnersuutit 

Imm. 1-imiit 4-imut Imm. 1-imiit 4-imut 

Immikkoortumi uani atuartitsissutissamipinngitsoorani 

ilikkagassatut anguniagassat 

immikkoortunut 

sisamanngorlugit tulleriiaarneqassapput 

• Attaveqaqatigiittarneq 

• Paasissutissarsiorneq 

• Kulturi inuuniarnikkullu 

atugassarititaasut 

• Iluarsartuussamik oqaatsinik 

suliaqarneq oqaatsinillu 

pigiliussiniarneq 

Immikkoortumi uani atuartitsinermisuliassaasinnaasunut, 

ingerlatsinernut 

periaatsinullu siunnersuutit 

nalunaarsorneqassapput, 

taakkualu ilikkagassatut 

anguniagassanut ataasiakkaanut 

ilikkagassatullu anguniagassanutimmikkoortukkaartunuttunngatinneqassapput. 

Siunnersuutit 


anguniarlugit qanoq ingerlatsisoqarsinnaaneranik 

assersuutaapput siunnersuutaannaallutillu. 

o 

o 

Qallunaat oqaasii – marsi 2003 A 9 

o 

o 

Immikkoortumi uani naliliinissamut 

siunnersuutit, 

ammukaartumi siullermi, 


eqqartorneqartut tunngavigalugit 

suliarisassat, 

allattorneqassapput. 

Siunnersuutit ilikkagassatut 

anguniagassanik tunngaveqarluni 

qanoq naliliisoqartarnissaanikassersuutaapputsiunnersuutaannaallutillu. 

Immikkoortumi uani ilinniartitsinermiatortussaasinnaasunik 

siunnersuutinik 

allattuisoqassaaq – tamatumanieqqarsaatigineqarput 

atortussat atuartunit 

atorneqarsinnaasut ilinniartitsisumilluatorneqarsinnaasutut 

siunnersuutit. 

Siunnersuutit, atortussat 

sorliit sulinermi atorneqarsinnaanerinik,ilitsersuutaannaapput. 

Ilikkagassatut anguniagassat 

Ilikkagassatut anguniagassat, atuarfimmi atuartitsissutini atuartitsissutinilu qanitariissuni alloriarfiit 

siunertaat aamma atuartitsissutit siunertaat kiisalu ilikkagassatut anguniagassat pillugit 

Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaanni allassimapput. Taamaalilluni ilikkagassatut 

anguniagassat, alloriarfiit atuartitsissutissallu siunertaattut, nuna tamakkerlugu atuartitsisarnissap 

imarisaanik pinngitsoorani malitassatut Naalakkersuisunit aalajangersagaapput. 

Ilikkagassatut anguniagassat atuartitsinermi imaritikkumasanik toqqartuinermi aallaaviusussaapput, 

taamatullu atuartitsinermi atuartut pissarsiarisartagaasa nalilersorneqartarnerinut aallaaviusussaallutik. 

Ilikkagassatut anguniagassat alloriarfimmi pineqartumi angusassatut nalunaarneqarsimapput 

oqaaseqatigiinnullu ukununnga naggataarutaasutut inaarutaassallutik: ” Atuartut akullerni atuarnerminnik 

naammassinninneranni naatsorsuutigineqarpoq”.

Alloriarfinni tamani ilikkagassatut anguniagassat sisamanngorlugit immikkoortiterneqarsimapput: 

- Attaveqaqatigiittarneq 

- Paasissutissarsiorneq 

- Kulturi inuuniarnikkullu atugassarititaasut 

- Iluarsartuussamik oqaatsinik suliaqarneq oqaatsinillu pigiliussiniarneq. 

Immikkoortut immikkuullarilluinnartutut immikkoortuarakkaanngillat, atuartitsissutissalli pineqarnerani, 

imarisaasa tamarmiusut assigiinngitsunit aallaaveqarluni qimerloorneqarsinnaaneranik 

imaqarsinnaaneranillu paasinnittariaqarnertut isigisariaqarlutik. Taamaattumik immikkoortut 

taamatut tulleriiaarneqarsimanerisa ersersinngilaat, tulleriiaarineq tamanna atuartitsissummut 

pingaarnersiuinerusoq imaluunniit ersersinneqanngilaq atuartitsissutissap ingerlanneqarnissaanik 

tulleriiaarineq; ingerlaavartumik ilikkagassatut anguniagassat tulluuttut tunngavigalugit, immikkoortullu 

arlallit kalluarlugit, atuartitsissutissamullu ataatsimut isiginnilluni, atuartitsineq ingerlanneqartuassaaq 

pissusissamisoortuussaarlu immikkoortunit assigiinngitsunit arlalinniit ilikkagassatut 

anguniagassanik katiterilluni tunngaveqarlunilu atuartitsinissamut ingerlatsinissamik 

piareersaasiortoqartassappat. (Takuuk malinnaatitami C3-mi atuartitsinermi ingerlatsinissamut 

assersuusiaq). 

Aammattaaq immikkoortut iluanni ilikkagassatut anguniagassat taamatut tulleriiaarneqarsimanerini 

ersersinniarneqanngilaq, tulleriiaarinermi taamaattumi, atuartitsissummut pingaarnersiuineqartoq 

imaluunniit ersersinniarneqanngilaq, atuartitsissutissami ajornarsiartuaartitsinissaq. 

Ilinniartitsisup nammineerluni qinigassaraa, piffissami ingerlatsiviusumi atuartut pisariaqartitaat 

soqutigisaallu aallaavigalugit, oqimaaqatigiissaarinissani tulleriiaarinissanilu. 

Attaveqaqatigiittarneq 

Oqaatsinik ilikkartitsiniarnermi inunnik allanik oqaatsitigut attaveqateqarumaneq tunngaviusarpoq. 

Attaveqaqatigiittarneq, ikinngutitaarniarnermi taakkuninngalu ataqateqartuarumanermik 

ineriartortitsinermi, isumassarsianik isummanillu avitseqatigiittarnerni qanorlu iliuuseqartarnernik 

piviusunngortiterinermi, atorneqartarpoq. 

Immikkoortortaq: tusarnaarnermi, atuarnermi, oqalunnermi, allannermi, qimerluugaqarsinnaanermi 

namminerlu oqaatsitigut allagaqarnikkullu saqqummiisinnaanermi piginnaasassanik 

assigiinngitsunik, ilikkagassatut anguniagassanik imaqarpoq. 

Oqaatsit atugaasartut ilikkarniarneqarnissaat pingaaruteqartinneqarpoq aammalu ilikkarniarnermi 

periartaatsit assigiinngitsut atorneqarnissaat pingaaruteqartinneqarluni. 

Paasissutissarsiorneq 

Paasissutissat silarsuarmit tamarmeersut amerliartuinnarnerisa pisariaqartilluinnarpaat, atuartut 

paasissutissat aallaaveqarfippiaanniit (assersuutigalugu internet-ikkut, fjernsyn-ikkut radiukkullu 

aallakaatitatigut, aviisitigut sapaatilluunniit akunnikkaartumik atuagassanik saqqummersittakkatigut, 

piseqqusaarutitigut nalunaarutiliatigulluunniit, imarisanik nalunaarsuutitigut tulleriiaarinikkulluunniit 

nalunaarsuutitigut) oqaatsinillu suliaqarnerminnut isumaqartumik tunngavigisassatut 

atorsinnaasaminnik kiisalu pisariaqartillugillu soqutigisaminnik, paasissutissanik pissarsiniartarnermikkut 

piginnaanerminnik paasinnissinnaanerminnillu ineriartortitsinissaat. 

Kulturi inuuniarnikkullu atugassarititaasut 

Atuartut nammineq kulturimik allallu kulturiisa assigiinngissutaannik assigiissutaannillu misissugaqarnissaminnut 

periarfissaqartinneqartariaqarput taamaaliornermikkut allanik paasinnissinnaanertik 

ineriartortinniarlugu namminnerlu kulturimik sutigut pingaassusaa paasisaqarfiginiarlugu. 

A 10 


Iluarsartuussamik oqaatsinik suliaqarneq oqaatsinillu pigiliussiniarneq. 

Atuartut allanik atassuteqarniartarnerminni piginnaassutsiminnik ineriartortitsinerminnut ikorfartuutitut 

oqaluttariarsornikkut allattariarsornikkullu sakkussaminnik pissarsissapput taamaaliornermikkut, 

sianissuseqartumik, oqaatsit pissusaannik suliaqarsinnaassagamik. 

Atuartitsinissamut siunnersuutit 

Ilikkagassatut anguniagassanut tamanut atuartitsinissamut siunnersuutinik arlalinnik saqqummiussiniartoqarsimavoq, 

ilaatigullu atuartitsinissamik siunnersuutinik ataatsimut isiginninnerusunik 

allaatigisaqartoqarsimalluni. Taamaaliornermi siunertaavoq siunnersuutit ataasiakkaat 

isumassanik iliuusissanillu tigussaasunik imaqartut, assingusutigut allanilli imaqartunik suliaqarnermi, 

isumassarsisitsisinnaallutillu suleriaasissanik ilitsersuutaasinnaassasut taamaaliortarnermi 

atuartut suleriaatsinik taamaattunik sungiussereersimassammata taamaattumillu oqaatsitigut nutaasunik 

imarisaasut sulinerminni aallunnerusinnaassammatigit. 

Naliliinissamut siunnersuutit 

Naliliinermi periusissatut siunnersuutaasut, anguniagassanut ataasiakkaanut, atassuteqarluinnarput, 

naliliinermilu periusaasartut assigiinngitsut tikkuartorniarneqarsimapput: ilinniartitsisup 

malugisartagai, atuartut, imminnut akunnerminnilu, naliliinerat, atuartut ilinniartitsisuminnut 

nalunaarutigisartagaat il.il.. Naliliinermi siunertarineqarpoq atuartut ilikkagassatut anguniagassatut 

pineqartunik qanoq annertutigisumik angusimanerannik naliliinissaq, isumagineqanngilarlu 

atuartut ataasiakkaat piginnaasaasa, atuartunut allanut naleqqiullugit, qanoq ittuuneri nalilersorneqartassasut. 

Atortussatut siunnersuutit 

Atuartitsinermi atortussatut siunnersuutaasut tassaapput atortussat Pilersuiffiup toqqorsivianiittutut 

nalunaarsorneqarsimasut, Pilersuiffimmi ataatsimut katersugaateqarfimmiit atortussat (atuarfinni 

atuakkat qinnutissiat nalunaarsorneqarfiat) atortussallu atuarfiup atorniartarfiani pigineqartartut 

allallu atuarfiup avataani pissarsiarineqarsinnaasut. 

Kalaallit Nunaanni saqqummersinneqarsimasut pisariaqartitat tamarmik ilanngunniarneqarsimapput. 

Tamatumunnga ilanngullugu erseqqissarneqassaaq atortussat toqqartorneqarnerini 

saqqummersitanik ataasiakkaanik pitsaassusilersuilluni nalilersuisoqarsimanngimmat. Atortussatut 

nalunaarsorneqarsimasut taamaalillutik atortussatut atorneqarsinnaasutut ilusilikkatut nalilerneqarsimapput, 

taamatullu nalunaarsuisimaneq, saqqummersitap saqqummersitanut allanut naleqqiullugu 

pitsaaneruneranik, naliliinerunngilaq. 

Taamaattumik atortussatut nalunaarsorneqarsimasut tamakkiisutut isigineqassanngillat tamannalu 

tunngavigalugu atuarfiit ilinniartitsisullu kajumissaarneqarput ingerlaavartumik nammineerlutik 

atortussanik ujarlertaqqullugit, taamaaliornermikkut atuarfiup atuartitsissutissamut 

atortussaatai nutarterneqartuaannartooqqullugit. 

Tapiliussat 

Ilikkagassatut pilersaarummut tapiliussat makkuupput: 

C1: Pilersuiffimmi toqqorsiviup atuagaataatut nalunaarsorneqarsimasut tamarmik allattorsimaffiat. 

C2: Nalunaarsuiffik oqaatsinik oqaluutaasinnaasutut pissusilinnik atorneqarsinnaasunik siunnersuuteqarfiusoq 

minnerpaamillu oqaasiutitut atorsinnaasatut pigiliussimasassat nalunaarsorneqarnerat 

ukiunut atuarfiusunut immikkoortitigaq. 

C3: Atuartitsinissamik ingerlatsinissatut siunnersuut immikkoortortani sisamani tamani ilikkagassatut 

anguniagassatut toqqakkanut aalajangersimasunut tunngatitaq. 


Alloriarfinni pingasuusuni tamani qallunaat oqaasiinik atuartitsinermi ilikkagassatut anguniagassat 

Atuartut nukarlerni atuarnerminnik 

naammassinninneranni naatsorsuutigineqarpoq 

• atuartitsinermi qallunaatut oqaluffiusumi 

peqataasinnaassasut 

• atuartitsinermi ilinniartitsisup innersuutaanik 

paasiuminartumillu nassuiaataanik 

malinnaasinnaassasut 

• nuannarisaminnik nuanniigisaminnillu 

aamma soqutigisaminnik oqaatiginnissasut 

• qallunaatut oqalulluni saqqummiussat 

allaatigisallu annikitsut oqaatsit atornagit 

oqaatiginneriaatsinut, soorlu assitalersuinernut 

aamma ussersornernut 

nuutsitsisinnaassasut 

• oqaaseqatigiit naatsut atorlugit oqaluttuarnerit 

atuffassinerillu assitalersuinikkut 

allatullu oqaasertaqanngitsunik 

oqaatiginnissutinik takussutissartallit 

malinnaaffigisinnaassagaat 

• paasissutissat nalunaarutillu tunngavillit 

paasiuminartumillu oqaasertallit ingerlateqqissinnaassagaat 

• atuartitsinermi, atuarfimmi aammattaarlu 

ulluinnarni pissutsit piviusut pillugit 

apeqqusiisinnaassasut apeqqutinillu 

akisinnaassallutik 

• inuit, uumasut, atortut, pisimasut sumiiffiillu 

ilisimaarisatik assitalersuinerit 

allallu oqaasertaqanngitsumik saqqummiinerit 

iluaqutigalugit taaguusersorsinnaassagaatoqaluttuarisinnaassagaallu 

• oqaatsit ataasiakkaat oqaaseqatigiillu 

naatsut allassinnaallugillu atuarsinnaassagaat 

A 12 

Atuartut akullerni atuarnerminnik 



• qallunaat oqaasii kisiisa atorlugit atuartitsinerup 

iluani peqataasinnaassasut 

• oqaloqatigiinnerup ingerlarnganik 

aamma qulequttap ilisimariikkap oqaluttuarineqarnerani 

sammineqartup 

imarisamigut pingaarnersaa paasisinnaassagaat, 

aamma paasinninnertik 

itisilerniarlugu ersarissarniarlugulu 

sammineqartumut attuumassuteqartunik 

apersorsinnaassasut 

• atuartitsinermi atuaqatinik suleqateqarnermi 

nalinginnaasumillu oqaloqataassasut 

• allaaserisat, atuakkat atuagassiallu 

ukiuminnut naleqquttut atuarsinnaassagaat, 

imarisaasa pingaarnersaat paasisinnaassagaat 

nassuiarsinnaassagaallu 

• qulequtaq isumaqatigiissutigeriigaq 

pillugu takussutissanik allatullu oqaatsit 

atornagit saqqummiinerit tapertaralugit 

paasissutissanik saqqummiisinnaallutillu 

ingerlatitseqqissinnaassasut 

• misigissutsiminnik, qimerluukkaminnik, 

nalilersuutiminnik isummaminnillu 

oqaatiginnissinnaassasut kiisalu isummaminnik, 

soqutigisaminnik nalinginnaasumillu 

oqaloqatigiinerni naatsunillu 

nalinginnaasumik allatanik assigiinngitsuniktunngavilersuisinnaassasut 

• allaaserisanut assigiinngitsunut tunngatillugu 

ass. takorluuilluni, assitalersuilluni, 

isiginnaagassiorluni il.il., inuttut 

namminneq eqaatsumillu ersersitsisinnaassasut 

Atuartut angajullerni atuarnerminnik 


• inuttut soqutigisat tunngavigalugit 

isumassarsianik eqqarsaatinillu saqqummiussillutikimmersoqatigiissinnaassasut 

aamma sammisat soqutiginartut 

pillugit oqallinnermut peqataasinnaassasut 

• oqaluttariarsornikkut allattariarsornikkullu, 

soorlu oqallissaarusiami atuartartullu 

allagaanni, inuttut isummersuutinut 

tunuliaquttanik ilisimasanik tunngavinnillu 

oqaatiginnissinnaassasut 

• allatat assigiinngitsut isiginnaarsinnaassagaat, 

tusarnaarsinnaassagaat aamma 

atuarsinnaassagaat namminersorlutillu 

saqqummiussinerminnut, soorlu naalisakkat, 

nalunaarusiat, qarasaasiakkut 

nittartagaliat videoliallu, aallaavittut 

atorsinnaassagaat 

• ulluinnarni pisartuni qallunaat oqaasiinik 

nattaqqallisaaratik atuisinnaassasut 


• allatani aalajangersimasuni ilisimasaminni 

assigiinngitsuni paasissutissanik 

nassaarsinnaassasut 

• paasissutissanik katersineq siunertaralugu 

apeqqutilliisinnaassasut 

• kalaallit qallunaallu oqaasiisa ulluinnarni 

inuunerminni atugaaneri maluginiassagaat 

• kalaallit qallunaallu ulluinnarni nalliuttunilu 

ileqqui maluginiassagaat nassuiarsinnaallugillu 

• qallunaat meerartaasa allatat ulluinnarni 

atugaasa ilaat ilisimassagaat 

• allatat saqqummersitallu qallunaat 

tusagassiuutaanneersut ukiuminnut naleqquttut 

isiginnaarlugit, tusarnaarlugit 

ilaatigullu atuarlugit sammisassagaat 

• qallunaat meeqqanut erinarsuusiaat, 

naggateqatigiiaat taalluartaagassiaallu 

nutaanerusut qanganisaanerusullu ilikkarsimassagaat 


• qallunaatut oqaasilinni ujarlerfiit, soorlu 

allaaserisat naqitat, tusagassiuutit 

elektroniskiusut il.il., paasissutissanik 

pissarsiorfigisinnaassagaat 

• paasissutissat sammisamut isumaqatigiissutigisamut 

ersarissaataasinnaasut 

nassaarisinnaassagaat, immikkoortitersinnaassagaatataqatigiissaarsinnaassagaallu 

• apeqqarissaarnermik allatullu apersuinikkut 

misissuinermik pilersaarusiorsinnaassasut 

taakkunanilu paasissutissat 

pissarsiatik qulequttanik isumaqatigiissutaareersunik 

suliaqarnerminni atorsinnaassagaat. 


• qallunaat oqaasii atorlugit allaaserisat 

tusagassiuutinilu saqqummersitat 

ukiuminnut naleqqutut isiginnaarnikkut, 

tusarnaarnikkut atuarnikkullu 

sammisinnaassagaat 

• Qallunaat Nunaanni nunanilu allani 

meeqqat ukioqatigisamik inuuniarnermikkut 

atugarisaat soqutigisaallu pillugit 

suliaqarsimassasut 

• qallunaatut oqaasilinnut inuusuttunut, 

filminut nipilersornernullu kulturinut 

timersornernullu imaluunniit inunnut 

allanut tusaamasanut sinniisuusut ilisimasaqarfigalugillu 

sammisimassagaat. 

• paasissutissiivinni piviusuni assigiinngitsuni, 

soorlu atuakkani, atuagassiani 

internetsimilu, sammisaq aalajangersimasoq 

pillugu paasissutissat tulluartut 

qallunaatut atuartitsinermi atuartitsissutinilu 

allani atugassatik ujartorsinnaassagaat, 

toqqartuiffigisinnaassagaat atorsinnaassagaallu 

• Kalaallit Nunaanni, Qallunaat Nunaanni 

nunanilu allani pissutsit pillugit qallunaat 

oqaasii atorlugit tusagassiuutit 

saqqummersitaat allatallu piviusut isiginnaassagaat, 

tusarnaassagaat aamma 

atuassagaat 


Atuartut nukarlerni atuarnerminnik 


• qallunaatut atuartitsinermi atuartitsinernilu 

allani suliassani sammisassanilu 

oqaasertusarneq oqariartaaseqarnerlu 

ineriartortissimassagaat 

• qallunaatut taaseriaatsit ilisarnaataasa 

pingaarnersaat ilisimaarissagaat aamma 

qallunaatut kalaallisullu nipinik atuinerisa 

allaatsillu assigiinngissusaasa assigiiffiisalu 

pingaarnersaat malussariffigissagaat 

• uiguutit inissisimanerinut piffissalersuutinullu 

oqaatiginnittarnerit assigiinngitsuusut 

malugissagaat 

• allamiut oqaasiinik ilinniarnermut 

attaveqaqatigiinnermullu periutsit naleqquttumik 

atussagaat aamma qallunaatut 

atuartitsinermi sammisani atuaqatit 

suleqatigissagaat 

A 14 

Atuartut akullerni atuarnerminnik 


Iluarsartuussamik oqaatsinik suliaqarneq oqaatsinillu pigiliussiniarneq 

• allatat assigiinngitsunik suussusillit 

sannaasa oqaatsinillu atuinerisa qimerloornerini 

paasissutissat maluginiassagaat 

aamma allatami eqqarsaat tunngaviusoq 

siunertaalu ilisarisinnaassagaat 

• ordbogit allallu paasissutissarsiorfissatut 

atortussiat ukiuminnut naleqqutut 


• atukkaminnik oqaaseqqortussusertik 

annertusarniarlugu eqqummaarissumik 

aaqqissuussaasumillu sulissuteqassasut 

• oqaaseqatigiit sannaanni oqaatsillu 

immikkoortuini inatsisit pingaarnerit 

atuuffii allanngortinneqartarnerilu ilisimallugillu 


• kukkuneqanngitsumik allannermi killiffilersuinermilu 

inatsisit pingaarnerit 

ilisimallugillu atorsinnaassagaat 

• namminneq oqaatsit atukkatik tunngavilersorsinnaassagaat 

allanullu siunnersuuteqarsinnaassallutik, 

ass. allannerup 

ineriartortinnerani 

• ilinniarnermi attaveqaqateqarnermilu 

periutsinik atuisinnaassasut 

• inuit akornanni pissutsini assigiinngitsuni 

oqaatsinik oqaloqatigisamut naleqquttunik 

atuisinnaassasut 

Atuartut angajullerni atuarnerminnik 


• oqaaseqatigiit katiterneqarnerisa inississorneri 

kiisalu killiffilersuutit kukkuneqanngitsumillu 

allanneq ilisimaaralugit 

suliarisinnaassagaat 

• oqaaseqatigiit sannaanni oqaatsit immikkoortut 

atuuffii sammisinnaassagaat 

• pisuni assigiinngitsuni, ilaatigut oqaluinnarnermi 

allannermilu oqaatsit, 

eqqoqqissaartumik / nalinginnaasumik 

oqalunneq, oqaatsinik tulluartumik 

atuineq ilisimallugulu atorsinnaassagaat 

• allatat assigiinngitsut sannamikkut 

imarisamikkullu assigiinngissusaat pingaarnerit 

immikkoortissinnaassagaat 

aamma allatani eqqarsaat pingaarneq 

siunertarlu ilisarisinnaassagaat 

• atuarnermi periutsit assigiinngitsut, 

isumaqartillugu: sukkasuumik, imasiuilluni, 

peqqissaartumik atuarneq 

misigisaqarniarlunilu atuarneq, atorsinnaassagaat 




*********** 

B: Ilikkagassatut anguniagassat aamma atuartitsinissamut, 

naliliisarnissamut atortussatullu siunnersuutit

B 2 


anguniagassat 

• qallunaat oqaasii kisiisa 

atorlugit atuartitsinerup 

iluani peqataasinnaassasut 

• oqaloqatigiinnerup ingerlarnganik 

aamma 

qulequttap ilisimariikkapoqaluttuarineqarnerani 

sammineqartup 

imarisamigut pingaarnersaapaasisinnaassagaat, 

aamma paasinninnertik 

itisilerniarlugu 

ersarissarniarlugulu 

sammineqartumut attuumassuteqartunik 

apersorsinnaassasut 

• atuartitsinermi atuaqatiniksuleqateqarnerminalinginnaasumillu 

oqaloqataassasut 



• Sivikitsumik oqalugiarneq: Atuartut tamarmik qulequtaq aalajangersimasoq pillugu piareersariarlutik 

sekuntini 30-ni oqalugiassapput. ”Oqalugiareernermi” atuaqataasut oqalugiaatip 

imarisaa pillugu tallimanik apeqquteqarsinnaassapput. Makku qulequtarineqarsinnaapput: 

iniga, mamarinerpaasakka, uumasoq nuannarinerpaasara, timersuut il.il.. 

Suliaq piffissami sivisunerusumi ingerlatassatut piareersarneqarsinnaavoq taamaaliornermi 

atuartut marluk pingasulluunniit ullormut oqalugiartittarlugit. 

Alloriarfiup ingerlanerani suliaq annertusitinneqarsinaavoq oqalugiarneq minutsimik ataatsimik 

sivisussuseqartilerlugu qulequttallu annertusarlugit. 

• Marlukkaarluni oqaloqatigiinneq: Atuartoq A aamma atuartoq B assimik assigiikannersumik 

tunineqassapput assimili immikkuualuttortat assigiissanngillat, soorlu illoqarfimmi aqqusernit 

assip aappaani taamaallaat ersissapput assillu aappaani illut aamma ersissallutik. 

Atuartup A-p atuartoq B nassuiaatissavaa illut sumiissanersut atuartullu B-p illut apersornermigut 

assimut inississorniassavai. 

Alloriarfiup ingerlanerani suliaq annertusarneqarsinnaavoq assimi immikkuualuttortat amerlinerisigut 

aamma allakkatigut assigiinngitsunik paasissutissartalersuinikkut. 

Oqallinnerit atorneqartassapput atuartut oqaatsiminnik atuitinniarlugit taamaaliornermikkullu 

misigisimasaminnik misilittagarilersimasaminnillu oqalliseqartinniarlugit, pisariaqanngilarli 

allaatigisap imarisaanut imaluunniit inuiaqatigiinni ajornartorsiummut isummersortariaqarnissaat. 

• Atuaqatigiit qulequttamik aalajangersimasumik isumaqatigiissuteqassapput eqimattakkaarluni 

minutsini tallimani oqallissutigisassaminnik, taamaaliornikkut atuartut amerlanerpaat 

oqaaseqarsinnaaqqullugit. Eqimattani oqallinneq naammassippat atuaqatigiit tamarmik 

oqallisissapput. 

• Ilinniartitsisoq piffissaliissaaq, soorlu minutsit tallimat, oqallinnerlu aqunneqassaaq taamaaliornermi 

imarisaasoq eqqartorneqarsinnaaqqullugu oqallinnermilu atuartut isummatik 

oqaatigisassavaat isummaminnillu avitseqatigiillutik. 

Oqallinnerup ilusaa aqunneqarsinnaavoq taamaaliornikkut oqaaseqartut oqaasilerineq 

oqaatsinillu taaguineq eqqarsaatigalugit eqqortumik oqalussinnaaqqullugit. Tamakku eqqarsaatigalugit 

atuartut eqqarsarnissaminnut piffissaqartinneqartassapput – ajornakusoortuuvoq 

allamiut oqaasii atorlugit eqqarsaatinik anitsiniarlunilu eqqortumik oqalunnissaq. 

Suliassami uani piumasaqaataavoq ”annikitsumik isiginnaartitsinissaq” tamannalu atuartut 

ilaannut ajornakusoorsinnaasarpoq. 

• Ilinniartitsisoq oqassaaq: ”Alle de, der bedst kan lide kartofler (gå i gummistøvler, skrive 

med blyant ...), går over til vinduet. Alle de, der bedst kan lide ris ( gå i kamikker, skrive 

med kuglepen ...), går over til døren”. 

Atuartut eqimattani taakkunani marlunni ikioqatigiillutik maligassat atorlugit oqaaseqatigiiliortitissapput. 

Atuartut tamarmik immikkut oqaaseqatigiinnik ataatsinik alanngaagassinneqassapput 

oqaaseqatigiillu tamarmik assigiinngitsuussapput. 

”Jeg kan bedst lide kartofler, fordi jeg elsker pomfritter.” 

”Jeg kan bedst lide kartofler, fordi de er runde.” 

”Jeg kan bedst lide ris, fordi de suger sovsen.” 

Atuartut - eqimattami suleqatiminnit ikiorneqarlutik – oqaaseqatigiit eqqortumik oqaatiginissaat 

ilinniassavaat. 

Atuartut siuleriiaat marlunngortillugit qeqqaaritsinneqassapput talii ammut siaartillugit nipituumillu 

tulleriiaarlutik eqqortumik oqaaseqatigiit oqaatigisassavaat. 

Isumassarsiatsialaavoq suliaq arlaleriarlugu nangeqattaassallugu assigiinngitsunik imaqartillugu 

taamaaliornermi atuartut oqaatsitik saqqummiussinissartillu ilikkarluarniassammatigit. 

• Atuartut nallukattaatissapput oqaatsillu eqqortut atussallugit: Det er din tur - Har du klør 

to? - Hvem skal begynde – il.il.. 

Erseqqissartuarneqassaaq taamaaliorneq oqaatsinik sungiusarnerummat. 



Naliliinissamut siunnersuutit Atortussatut siunnersuutit 

Maluginiaruk oqalunneq naammaginartumik eqqornersoq paasinarlunilu 

• Atuartut allat oqaatigissavaat apeqqutiminnut tallimanut akineqarnerlutik 

• Maluginiaruk atuartut apeqqutiviit akissutiviillu atorneraat. Taamaaliornermi 

nalinginnaasumik oqaatsinik atuinissaq eqqorluinnartumik oqaatsinik atuinermiit 

pingaarneruvoq. 

• Maluginniaruk atuartut nalinginnaasumik oqaatsinik atuinersut. 

• Atuartut, oqaatsit pillugit imarisaasorluunniit pillugu, tunngavigisaminnik pitsaanerusorisaminnik 

ataatsimik marlunnilluunniit toqqaassapput. 

• Uninngalluni, qeqqaarilluni, kaasimaarani oqaaseqatigiinnillu nipituumik eqqorluinnartumillu 

oqarnissamik piumasarineqartut aalajangiusimaneqassapput . 

• Maluginiaruk atuartut nalinginnaasumik oqalunnersut. 

Supplerende Sprogvejledning L1 og 

L2: 

Ilinniartitsisumut oqaaseqaatit. 

Oqaatsini allani ilinniartitsinermi soorlu 

tuluttut atuartitsinermi assilissat 

oqaloqatigiissutissiat atorneqarsinnaapput. 

Pilersuiffik: 

Oqaatsinik ilinniartitsinermi pinngussat: 

- Ord på jagt 

- Sætninger på kryds og tværs 

- Følelser 

- Hvad er forkert kort 

- Hvorfor fordi 

- Korsørspillet 

- Og så 

- Sociale sekvenser – i skolen 

- Udsagnsordenes bøjning. 

Supplerende Sprogvejledning L1 og 

L2: 

Qupp. 4: pinnguaatit pillugit. 

Qallunaat oqaasii – marsi 2003 B 3

B 4 


anguniagassat 

• allaaserisat, atuakkat 

atuagassiallu ukiumi nnut 

nal eqquttut atuarsinnaassagaat,imarisaasa 

pingaarnersaat paasisinnaassagaatnassuiarsinnaassagaallu 


• Allakkiaaqqat assiliartalersukkat sulinermi atorneqassapput: 

Paasinneqqaarniarneq: 

- Atuartut allakkiap imarisaanik allakkiap ungalua, qulequtaa assiliartaalu atorlugit eqqoriaasinneqartassapput. 

- Atuartup allakkiap ataatsimut imarisaa tunngavigalugu oqaatsit oqariartaatsillu isumaannik 

eqqoriaasinneqartassapput. 

Atuakkioqataaneq : Atuartut eqimattakkaarlutik suliaqassapput aammalu 

- eqqoriassavaat pingaarnertut inuttaasut kaasarfii pooqattaalu sunik imaqarnersut 

- oqaluttuap naanera nutaamik sanassavaat 

- nutaamik ungaluliortinneqassapput 

Imarisaasoq pillugu suliassat: Atuartut eqimattakkaat ilinniartitsisumik ikiorserneqartarlutik 

allakkiat atuarneqartut imarisaa pillugu suliassiussapput - soorlu multiple choice –imi 

Peter er a) storebror b) lillebror c) lillesøster d) storesøster – sæt kryds ved det rigtige. 

Suliassat assiliortorneqassapput atuartunullu tamanut suliassanngorlugit agguaanneqassallutik. 

Atuartut eqimattaarakkaarlutik allakkianik assigiinngitsunik suliaqartinneqassapput – taamaaliornermi 

atuartut amerlanerit suliaqartinneqarsinnaapput. 

• Alloriarfiup ingerlanerani suliaq annertusarneqassaaq atuakkiat nalinginnaasut allagartaannik 

suliaqarnikkut. Atuartut marlukkaarlutik eqimattakkaarlutilluunniit suliarissavaat: 

Paasinneqqaarniarneq: 

Atuartut allakkiap imarisaanik qulequtaa assiliartalersorneqarneralu tunngavigalugit eqqoriaasinneqartassapput. 

Suna allariaaserineqarpa, ersinartuliaava imaluunniit asanninnilersaarutaava? 

Atuartut misissussavaat ungaluata tunuani allakkiaasoq imarisaanik qanoq oqaluttuarnersoq? 

Atuartut tamarmik atuakkamik toqqaassapput ungalualu tunngavigalugu – eqimattakkaartunut 

atuaqatigiinnulluunniit tamarmiusunut- oqaluttuarissallugu. 

Imarisamik paasinninniarneq: Atuartut imarisamik periutsit assigiinngitsut atorlugit paasinninniarsinnaapput 

- båndimik tusarnaarnikkut 

- ilinniartitsisup atuffassineranik tusarnaarnikkut 

- namminneq nipaqanngitsumik atuarnermikkut 

- imaluunniit siuliani periutsit assigiinngitsut kattutaarlugit atornerisigut. 

Atuakkioqataaneq: 

- pingaarnertut inuttaatinneqartumut paasissutissat amerlisarnerisigut inummut nalunngisat 

annertusisissigit 

- atuakkami pisimasut ilaat annertunerusumik eqqartorneqarsimanngitsoq immikkuualuttuinik 

amerlisaanikkut oqaluttuaq itisilersiuk 

- “Hollywood”-iusaaritsi filmiliaritittartullu tusaamasat atuakkami inuttanngortillugit 

- atuartut nammineerlutik atuakkami inuttaasunut ilaasuusaartilersigit. Taava qanoq pisoqassava? 

- oqaluttuaq nangissiuk pisimasup ukiut tallimat qaangiunneratigut oqaluttuanngorlugu 

nanginneratigut. 

Imarisaasoq pillugu suliassat: Oqaluttualiaq agguarneqassaaq atuartullu eqimattakkaartinneqarlutik 

eqimattallu tamarmik namminneq immikkoortortamut suliassamut assiliartalersukkamut 

suliassinneqassapput (apeqqutinik imarissaasumut tunngasunik – multiple choice). 

Suliassat assiliortorneqassapput atuaqatigiinnit tamanit suliarineqarsinnaanngorlugit. 

• Atuartut suliariumasaminnik allagaqaammik toqqaassapput tassungalu tunngatitamik – 

allakkiornikkut oqaluttariarsornikkulluunniit – ilisarititsissutiliussallutik taamaaliornermi 

pisimasut pingaarnersaat atuartullu nammineq allakkiaq pillugu misigisai saqqummiussorneqassapput. 



• Atuartut suliaat nivinngartiterneqassapput kikkunnilluunniit atuarneqarlutillu 

oqaaseqarfigineqarsinnaanngorlugit. Maluginiaruk atuakkioqataaneq allagaqaataasunik 

tunngaveqarnersoq. 

• Atuartut suliaat nivinngartiterneqassapput kikkunnilluunniit atuarneqarlutillu 

oqaaseqarfigineqarsinnaanngorlugit. Maluginiaruk atuakkioqataaneq allagaqaataasunik 

tunngaveqarnersoq. 

• Atuartut nuannarinerusatik toqqartussavaat toqqaanerminnilu tunngavigisatik 

tunngavilersuuteqarfigissallugit. 

• Atuartut “atuarsimasaminnik ullorsiusiussapput”, naatsumillu atuakkat atuarsimasatik 

nalunaarusiussavaat qanorlu isumaqarfiginerlugit tamakkualu atuaqatiminnut 

saqqummiussussavaat. 

Malugiaruk atuartup inuttut isummani tunngavilersornerai. 

Pilersuiffiup ataatsimut katersugaateqarfianit 

allatsitsivissiaq. 

Atuaqatigiiaanut naatsorsuussat atuakkat 

atorniagassat assigiinngitsorpassuarnik 

allagaasut ilaatigut 

oqaluttualiat ilaatigullu atuartitsissutissamut 

tunngas-suteqartut atorneqarsinnaapput. 

Temabog T3: Prinsens rejse qupp. 30 – 

38. 

Temabog A3: qupp.. 31 – 39. 

Atuakkat Temabøgerne T7, A7 aamma 

L7-ni allaatigisat suliassartallit ilinniartitsisumullu 

siunnersuutitallit. 


B 6 


anguniagassat 


pillugu 

takussutissanik allatullu 

oqaatsit atornagit saqqummiinerittapertaralugit 

paasissutissanik 

saqqummiisinnaallutillu 


• misigissutsimi nnik, qimerluukkaminnik,nalilersuutiminnikisummaminnilluoqaatiginnissin-naassasut 

kiisalu 

isummaminnik, soqutigisaminniknalinginnaasumillu 

oqaloqatigiinerni 

naatsunillu nalinginnaasumik 

allatanik assigiinngitsuniktunngavilersuisinnaassasut 

• allaaserisanut assigiinngitsunut 

tunngati llugu 

ass. takorluuilluni, assitalersuilluni,isiginnaagassiorluni 

il.il., inuttut 

namminneq eqaatsumillu 

ersersitsisinnaassasut 


• Atuartut ulloq nuannarisartik pillugu tulleriiaakkamik nalunaarsuiffiliussapput nalunaaquttap 

akunnerinik affakkaartumik ilivitsukkaartumillu immikkoortitikkamik. Titartaallutillu 

oqaluttuassapput sooq ulloq taanna nuannarineritsik. 

Suliassaq piffissaq sivisunerusoq atorlugu piareersarneqarsinnaavoq atuartut marluk pingasulluunniit 

ullormut saqqummiisittarlugit. 

• Atuartut eqimattakkaartillugit sumiiffimmi inuiaqatigiit pillugit takornarianut takoqqusaarusiortinneqassapput 

tassanilu takornariat ullup qanoq ilinerini assigiinngitsuni sunik sammisaqarsinnaanerinik 

siunnersuusiussapput. 

• Ilinniartitsisup fjernsynimi pilerisaarutit videomut immiutissavai. Atuartut pilerisaarutit 

isiginnaassavaat makkulu maluginiassallugit: pineqartumut paasissutissat tigussaasut, sumi 

pisiarineqarsinnaanera, sooq pisiarineqartariaqarnera. Taamaalioreernermi atuartut pilerisaarutini 

pineqartut pillugit katitikkanik assilialiortinneqassapput. 

Allannermik ingerlatsineq pillugu: takuuk ”Systematisk sprogarbejde og sprogtilegnelse”. 

Allariaatsit makkua suliarineqarsinnaapput: 

Assit pillugit allaatiginninneq – atuakkat pillugit nalunaarusiorneq - allakkat – ullorsiutit – 

atuartartut allagaat – inuttut misigisat – inuttut isummersuutit – oqaluttualiat naatsut – qujassutit. 

• Nerisassat: Atuartut nerisassianik assigiinngitsunik pingasunik allaaserisaqassapput, nerisassiat 

taakku qanoq sananeqartarneri aamma sooq mamarinerlugit mamarinnginnerlugilluunniit. 

Ikinngutit: Atuartut makkua pillugit pingasunik oqaaseqatigiiliussapput: 

Ikinngut pitsaasoq qanoq ittuua? 

Suna ikinngutigiikkunnaarutaasinnaava? 

Ikinngut pitsaanerpaaq qanoq ittuua? 

Atuartut eqimattakkaarlutik ”Ikinngutit” pillugit allagaqaateeraliussapput akunnerminnilu 

oqaaseqatigiiliatik suliaminnut aallaavigissavaat. 

• Atuakkat assilineqarneri - oqaluttualiat pisamullu tunngassuteqartunik imallit – atorneqassapput: 

- assitaasut oqaasertaasullu immikkoortiterlugit qiortarneqassapput; atuartut tamakkua 

namminneerlutik katitissavaat 

- oqaaseqatigiit ilivitsukkaarlugit imaluunniit oqaasikkaarlugit qiortarneqassapput; atuartut 

tamakku katitissavaat 

- atuartut assinut oqaasertassanik naatsunik allatsinneqassapput 

- atuartut allakkianik assitalersuisinneqassapput. 

• Atuartut allagaqaat pillugu annertunerusutigut paasiniaassapput allataasullu pingaarnersaanik 

amooraasinneqassallutik. Namminersorlutik, marlukkaarlutik eqimattakkaarlutilluunniit 

suliaqarsinnaapput 

- allakkiami pisoq inuttarluunniit assiliartalersussavaat 

- allakkiamut allatoortunik assiliartaliorsinnaapput 

- allakkiami inuttaasoq “apersorsinnaavaat” 

- allakkiap naaneranik allatoortumik allagaqarsinnaapput 

- allakkiami pisimasut pingaarnerit pillugit tulleriiaakkanik titartakkersuisinnaapput. 

• Atuartut eqimattakkaartillugit sulisinneqassapput. Eqimattat tamarmik immikkut inuit assigiinngitsut 

arlallit assinginik tunineqassapput. Eqimattat inuit oqaasissiorlugit suliaqassapput: 

Assimi ilanngunneqartinnatik qanoq oqaaseqarsimappat, assimi qanoq oqaaseqarpat, 

assimiigunnaaramillu qanoq oqaaseqarpat. Eqimattat atuaqatigiinnut tamanut ”pisunik isiginnaartitsissapput”. 



• Maluginiaruk atuartut paasissutissanik saqqummiussinersut immersugassartillu 

atorsimaneraat. 

• Atuaqataasut saqqummiinerup pitsaassusaa pillugu pingasunik saqqummiussaqassapput. 

• Takoqqusaarutit saqqummersinneqassapput. Maluginiaruk paasissutissanik 

tigussaasunik imaqarnersut takoqqusaarutillu ilusilersorneqarnera naqitassiarineqarneralu 

suliarilluarneqarsimanersoq. 

• Maluginiaruk katitikkat paasissutissanik piumasaqaataasunik imaqarnersut 

aammalu ilusilersorneqarnera naqitassiarineqarneralu suliarilluarneqarsimanersoq. 

• Atuartut suliaat nivinngaassorneqassapput. Maluginiaruk akissutigineqartumi 

toqqartuinermik tunngavilersuisoqarsimanersoq. 

• Allaatigisaaqqat atuartunut tamanut assiliortorlugit tunniussuunneqassapput. 

Atuartut misissussavaat tamakkua maluginiakkanik nalilersuutinillu imaqarnersut. 

• Atuartut suliaat aallarniummut assingusariaqanngillat kisiannili isumaqartuussapput. 

• Atuartut suliaat tamanit atuarneqarsinnaanngorlugit nivinngartiterneqassapput. 

Oqaatsit atorneqartut ilusilersuinerlu imarisaasumut tulluutissapput oqaatsillu 

atorneqartut naammaginartumik eqqussuseqassallutik. 

• Oqaasissiarineqartut nalinginnaasumik oqaluttarnermik tunngaveqartinneqassapput 

assimilu inuttaasunut naleqquttuussallutik. 

Temabog T5: qupp. 2 –15. 

Temabog A5: qupp. 2 – 14. 

Takornarianut pilerisaarutini assiliartalersuutit 

saqqummersitallu allat. Sumiiffimmi 

atuagassiat pilerisaarutitaat. 

Nettimit aniatitat. 

Fjernsynimi pilerisaarutit video-mut 

immiussat. 

Atuakkat assiliortorlugit naqitikkat. 

Qaammatisiutitoqqanit, assiliarta-linnik 

allagassianit, pilerisaarutinit assigisaannillu 

assilissat qalipaatil-lit. 


B 8 


anguniagassat 

• qallunaatut oqaasilinni 

ujarlerfiit, soorlu allaaserisat 

naqitat, tusagassiuutit 

elektroniskiusut 

il.il., paasissutissanik 


• paasissutissat sammisamut 

isumaqatigiissuti - 

gisamut ersarissaataasinnaasutnassaarisinnaassagaat, 

i mmikkoortitersinnaassagaatataqatigiissaarsinnaassagaallu 

• apeqqarissaarnermik 

allatullu apersuinikkut 

misissuinermik pilersaarusiorsinaassasuttaakkunanilu 

paasissutissat 

pissarsiatik qulequttanik 

isumaqatigiissutaareersuniksuliaqarnerminni 




• Assersuutigalugu uumasut pillugit videoliamik isiginnaaritsi: Ilinniartitsisoq videop isiginnaareerneratigut 

taassuma imarisai pillugit apeqqutinik sanaartoreersimassaaq. (Uumasoq 

sumi uumasuuva? Sunik nerisaqarpa? Il.il.). Atuartut videomik isiginnaalersinnagit apeqqutit 

taakkununnga agguaanneqassapput isiginnaarnerminni paasissutissat sorliit alakkarterlugillu 

tusaaniarsinnaaniassammatigit. 

Atuartut apeqqutinik tamanik akisissinnaalerserlugit video isiginnaaqattaartinneqassaaq. 

Qulequttat allat atuartunit soqutigineqartut aamma suliarineqarsinnaapput, soorlu: timersorneq, 

erinarsortartut nuannarisat, asanninneq, uumasut ulorianartut. 

• Atuartut eqimattaarakkaarlutik namminersuutiminnik qulequtaq aalajangersimasoq pillugu 

saqqummiussassaminnik nivinngagassiorlutik suliaqassapput taamaaliornerminnilu pisamut 

tunngassuteqartut atuagaaqqiat assigisaalluunniit paasissutissarsiorfigissavaat aamma oqaatsinik 

oqariartaatsinillu aammalu assiliartalersuutissanik ujarlerfigissallugit. 

Nivinngagassiat naammassineqarpata eqimattani suleqatigiit nivinngagassiaminnut tunngassuteqartunik 

apeqqusiussapput atuartut allat suliarisinnaasaannik. 

Nivinngagassiat A3-tut angissuseqassapput. Annerusumik nivinngagassiat atuartunut puupassaataanerusarput. 

• Alloriarfiup ingerlanerani atuartut suliamut aalajangersimasumut saqqummiinissaminnut 

namminersorlutik atuagassiani naqitani paasisassarsiorfinnilu elektroniskiusuni oqaatsinik 

oqariartaatsinillu aammalu assiliartalersuutissanik assigiinngitsunik paasissassarsiortinneqarlutik 

suliaqartinneqassapput. Taamaaliornermi aviiseeqqamik, nivinngagassiamik, båndimik 

assigisaannilluunniit qulequttamut paasissutissiissummik sanatinneqassapput. 

Suliaq naammassippat eqimattat suliaminnut tunngatitanik apeqqutinik arlalinnik sanaartortinneqassapput 

tamakkualu atuaqataasunut suliassiissutigineqassapput. 

• Uanga illoqarfinni qallunaat: Sumiiffimmi qallunaat ukioqatigiiaanngitsut qulit toqqarneqassapput. 

(Qallunaatut oqaasilik ataaseq pulaarsarneqarsinnaavoq). Apeqqutit inunnut ulluinnarnullu 

tunngassuteqartut akisassiaralugit sanaartorneqassapput soorlu sumi inunngorpit, 

qassinik ukioqarpit? Qatannguteqarpit? Angajoqqaatit sulerisuusimappat? Il.il.. 

Apeqqutit pulaartitsinnginnermi sanaartorneqareersimassapput taamaalillutik oqaatsitigut 

naammaginaatilimmik eqqussuseqassallutik aammalu paasissutissanik tigussaasunik akineqarsinnaassallutik. 

Atuartut eqimattakkaarlutik båndimut immiussissutilerlutik apersugassatik apersortassavaat. 

Akissutaasut sumiiffik pillugu ”tungujortumi/qorsummi” atuakkiami quppernermi ataatsimi 

atorneqassapput. 

• Nalorsitsaarinerit atuartunit ilinniartitsisumilluunniit eqimattanut atuaqatigiinnulluunniit 

apeqqusiukkat suliarineqarsinnaapput. 

Suliassamut aalajangersimasumut tunngassuteqartunik, allakkiat atuariikkat imaannut, nalinginnaasumik 

nalunngisanut, atuarfiup ilusilersorneqarneranut il.il. tunngasunik nalorsitsaarusiortoqarsinnaavoq. 


• Apeqqutit eqqortumik akineqarsimassapput. 



• Takoqqusaarutip ilusilersorneqarnera paasiuminartuussaaq, assiliartalersuutit 

erseqqissuussallutik, allagartai atuaruminartuussallutik apeqqutitaalu takoqqusaarutip 

oqaasertalersorneqarnera tunngavigalugu akineqarsinnaasuussapput. 

• Suliaq paasiuminartuussaaq, assiliartalersuutit erseqqissuussallutik, allagartai 

atuaruminartuussallutik apeqqutitaalu takoqqusaarutip oqaasertalersorneqarnera 

tunngavigalugu akineqarsinnaasuussapput. 

• Sulinermik nangitsinissami atorneqarsinnaasunik akissutitaqar-titsisoqassaaq. 

• Atuagaq ”tungujortoq / qorsuk” assiliortorneqassaaq apersorneqartunullu, imarisaa 

akuerisassanngorlugu, nassiussorneqassalluni. 

• Apeqqutit eqqoriaaqattaaqataasunit paasineqarsinnaasuussapput tigussaasumillu 

akissuteqarnissamut kaammattuisuussallutik. 

Ataatsimut katersuiffimmiit video 

sammisamut tunngassuteqartoq sivisuallaanngitsumillu, 

10- 15 minutsinik 

takissusilik. 

Pappiara A3. Sammisamut tunngassuteqartut 

atuakkat atuaru-minartut 

imaluuniit tamakkunani quppernerit 

soqutiginaateqartut assilineqarneri. 

Qalipaatit, liimmi, qiuutit assigisaallu. 

Sammisamut atuakkat naleqquttut, 

atuakkat assiliortukkat, nettimiillu 

aniatitat. 

Eqimattanut tamanut immiussissut. 


B 10 


anguniagassat 

• qallunaat oqaasii atorlugit 

allaaserisat tusagassiuutinilusaqqummersitat 

ukiuminnut 

naleqqutut isiginnaarnikkut, 

tusarnaarnikkut 

atuarnikkullu sammisinnaassagaat 

• Qallunaat Nunaanni 

nunanilu allani meeqqat 

ukioqatigisamik inuuniarnermikkutatugarisaat 

soqutigisaallu pillugit 

suliaqarsimassasut 

• qallunaatut oqaasillinnut 

inuusuttunut, filminut 

nipilersornernullu kulturinut 

time rsornernullu 

imaluunniit inunnut allanut 

tusaamasanut sinniisuusutilisimasaqarfigalugillusammisimassagaat 



• Atuartut erinarsuutip taallaanik suliaqassapput: 

- båndinik /cd-nik tusarnaarnikkut taallaanillu allattuinikkut 

- taallaq naqitigaq titarnikkaarlugu qiortarneqassaaq atuartullu eqimattani suleqatigiillutik 

tusarnaajutigalutik taallap allagartai iluamik tulleriiaarlugit iliorassavaat 

- atuartut taallamik tunineqassapput tassanilu oqaatsit aalajangersimasut amigaatigitinneqassapput. 

atuartut tusarnaassapput amiga ataasunillu allattuillutik. 

Erinarsuut atuartut suliaminnik naammassinnitserlugit uteqattaarneqassaaq. 

• Fjernsynimi juullip quppersagaanni assigiinngitsuni ippassaammat pisimasut ullut tamaasa 

oqallisigineqartassapput pingaarnertullu inuttaasut qanoq issusii eqqartorneqartassallutik. 

Allariarfiup naalernerani atuartut namminersuutigalugu suliariumasaminnik allakkianik allakkianillu 

assigiinngitsunik ilusilersukkanik toqqaasassapput. Piffissamik aalajangersimasumik 

immikkoortitsisoqassaaq tassanilu piffissami atuartut soqutigisaminnik itisileriniarlutik 

atuartassapput, videomik isiginnaarlutik, båndimik tusarnaarlutik allatulluunniit piumasaminnik 

piumasaqaatitaqanngitsumillu iliorsinnaatinneqassapput. 

• Atuartut eqimattakkaartillugit inuiaqatigiinni allani ukioqqortoqatiminnut taakkununngalu 

inuunermi atugassarititaasut pillugit paasissutissanik nassaartortinneqassapput. Atuartitaaneq, 

timersorneq, sunngiffeqarneq imaluunniit suut soqutigisinnaasatik pillugit paasissutissanik 

suliaqarsinnaatinneqassapput. 

Paasissutissat suliarineqartut oqaluttariarsornikkut, assilissanik tunngavilersuuteqarluni saqqummiussorneqassapput 

taamaalioreernermilu atuaqatigisat ilinniartitsisorluunniit itisilerutaasunik 

apeqquteqarsinnaatinneqassapput. 

• Atuartut namminersorlutik eqimattaarakkaarlutilluunniit inuk oqaluttuarisaanermi nalunnginneqartoq 

maanakkulluunniit inuusoq pillugu pappiaramut A4-mut paasissutissanik sanaartortinneqassapput. 




• Atuartut taallat eqqortut tulleriillutik saqqummerarneri malillugit erinarsoqataassapput. 

• Maluginiaruk atuartut tamarmik oqaloqatigiinnermut peqataanersut. 

• Maluginiaruk saqqummiussineq paasinarnersoq oqaatsillu atorneqartut naammattumik 

eqqussuseqarnersut maluginiarullu saqqummiussisut saqqummiussereernerminni 

apeqqutinut naammattumik akissuteqarsinnaanersut. 

• Inuk pillugu nalunaarsuutit nivinngarneqassapput tamanit atuarneqarsinnaanngorlugit. 

Inuk pillugu paasissutissanik pisariaqartitanik imaqassapput atuaruminartuussallutik 

paasiuminartuussallutillu. 

Bånd / cd naqitanik atuagartallit. Nettimi 

erinarsuutit taallartaanik nassaarnissaq 

periarfissaqarluarpoq. 

Immikkoortut tamarmik videomut 

immiunneqassapput aqaguanilu atuartunut 

tamanut takutinneqassallutik. 

Atuakkat, atuakkanik assilisat pisariaqartut 

nettimiillu aniatitat pisariaqartut. 

Atuakkat Temabøgerne T8 aamma A8 

nunani assigiinngitsuni atuartarnernik 

imaqarput. 

Atuakkat, atuakkanik assilisat pisariaqartut 

nettimiillu aniatitat pisariaqartut. 


B 12 


anguniagassat 

• allatat assigiinngitsunik 

suussusillit sannaasa 

oqaatsinillu atuinerisa 

qimerloornerini paasissutissatmaluginiassagaat 

aamma allatami 

eqqarsaat tunngaviusoq 

siu-nertaalu ilisarisinnaassagaat 

• ordbogit allallu paasissutissarsiorfissatutatortussiat 

ukiuminnut naleqqutut 



annertusarniarlugu 

eqqummaarissumik 

aaqqissuussaasumillu 

sulissuteqassasut 

• oqaaseqatigiit sannaanni 

oqaatsillu immikkoortuini 


atuuffii allanngortinneqartarneriluilisimallugillu 


• kukkuneqanngitsumik 

allannermi killiffilersuinermilu 


ilisimallugillu 




• Allakkiat nalinginnaasut akornanni naammattunik amerlassusilinnik allakkianik toqqartuisoqassaaq: 

piseqqusaarutit, paasissutissiissutit, qulluttagaaqqat, inuusuttunut atuagassiat, 

atuagassiat sapaatip akunnikkaarlugit saqqummersinneqartartut aviisillu. Qulequttat allakkiallu 

qiortarneqassapput pappiaramullu (A3 aamma A4-mut) immikkoortillugit nipititerneqassallutik. 

Pappiarat atuartunut agguaassassanngorlugit assiliortorneqassapput atuartullu 

qulequttat eqqortut allagaqaatitaannut eqqortunut inississussavaat. 

• Atuartut eqimattakkaarlutik sulisinneqassapput eqimattallu tamarmik allakkiartik pillugu 

apeqqusiussapput. Apeqqutit assiliortorneqassapput atuartullu ilaasa allakkiaq tunngavigalugu 

ullup tulliani apeqqutit akiniarnerini minutsinik tallimanik periarfissinneqassapput. 

Ilinniartitsisoq piffissamik nakkutilliisuussaaq. 

• Ordboginik aaqqissuussamik atuineq unammissuteeqqat atorlugit ilisaritinniarneqassaaq: 

Qupp. XX takuuk nanillugulu: 

- quppernermi oqaatsit takinersaat. 

- quppernermi oqaatsit naannersaat. 

- oqaatsit “k”-mik naggatillit naannersaat (imaluunniit naqinneq alla). 

- oqaatsit “m”-imik aallartittut takinersaat (imaluunniit naqinneq alla). 

- oqaatsit “r”-imik naasut pingasut (imaluunniit naqinneq alla). 

- quppernermi “knap” sorlermiippa? (imaluunniit oqaaseq alla). 

- oqaatsit tulleriiaakkat: Oqaatsip taassuma kinguninnguaniittoq oqaaseq naniuk (Atuartoq 

oqaatsimik nassaaqqaartoq allattarfissuarmut arpassaaq oqaaserlu allallugu). 

Alloriarfiup ingerlanerani ordbogit imartunerusut ilisaritinneqassapput. 

• Kukkunaveersaarutit atuartunit sanaat: 

- allat allatassaat oqaatsit tallimat nassaarikkit 

- oqaatsinik kukkunaveersaarutit immikkut qulequtallit – uumasulerinermi oqaatsit atorneqartartut, 

nunalerinermi oqaatsit atorneqartartut, tamakkualu taamaaliornerup avataatigut 

atuartut oqaatsinik pigiliutaannik amerlisaasussaassapput. 

• Oqaatsit isumaqatigiit akerleriinnilluunniit isumallit pillugit suliassat. 

- ”tyk”-ip akerlia allaguk 

- ”grim”-ip oqaaseq isumaqataa allaguk. 

• Atuartut tamarmik immikkut assilissamik tunineqassapput. Assiliaq ”imaassavaat” taggisit 

tassunga tunngassuteqartut tamaasa allattornerisigut (suusinnaasut uumassuseqartullu taaguutaat), 

pissusilerutit (suusinnaasut uumassuseqartulluunniit qanoq ittuuneri isikkoqarnerilu 

pillugit oqaatsit) aamma oqaluutit (suusinnaasut uumassuseqartullu iliuusaat pillugit 

oqaatsit) allattuinerlu pissaaq ammukaartunut oqaatsit pissuseqatigiit tulleriiaarlugit allattornerisigut. 

Taamaalioreernermi eqqortunik oqaaseqatigiiliortoqassaaq oqaatsit assigiinngitsut 

immikkoortunit pingasunit atorneqarnerisigut. 




• Maluginiaruk atuartut suliaminnik naammassinninniarnerminni allagaqaatit 

ilusilersorneqarnerinik allagaqaammilu oqaatsinik atorneqartunik atuisimanersut. 

• Maluginiaruk atuartut periartaatsinik naleqquttunik atuinersut maluginiarullu 

allagaqaammi oqaatsinik atorneqartunik allagaqaatillu imarisaanik nalunngisaqarnersut. 

• Maluginiaruk atuartut tamarmik peqataanersut. 

• Atuartut oqaasiliussimasaat nalilersorneqarsinnaapput 

- tusarnaartinneqarnerisigut allatsinneqarnerisigullu: ilinniartitsisoq naatsumik 

naammassineqarsimasumik allagaqaammik nipituumik atuassaaq. Atuartut allagaqaat 

oqaluttuareqqissavaat. 

- isigitinneqarnerisigut allatsinneqarnerisigullu: Atuartut assiliaq pillugu allaaserisaqassapput. 

- isigitinneqarnerisigut oqaluttuartinneqarnerisigullu: Atuartut assilialiarineqarsimasoq 

pillugu oqaluttuartinneqassapput. 

- atuartinneqarnerisigut allaqqiisinneqarnerisigullu: Atuartut allagaqaammik 

naammassisamik naatsumik atuartinneqassapput oqaluttuarlu piffissami allami 

pisuutillugu imaluunniit pissusilerutit allanngortiternerisigut allaaseritinneqassaaq. 

- atuartinneqarnerisigut oqaluttuartinneqarnerisigullu: Atuartut allagaqaammik 

atuartinneqassapput tassanilu nuannarinerusaminnik pingasunik oqaluttuartinneqassallutik. 

• Atuartut assilialiartik takutissavaat namminerlu toqqakkaminnik oqaaseqatigiinnik 

tallimanik atuassallutik. Taamaalioreernermi assilialiat oqaasertalersukkat 

nivinngaatiterneqassapput. Oqaaseqatigiit assilissamut tunngassuteqassapput 

aammalu oqaasiliorneqarnermikkut allanneqarnermikkullu eqqortuussallutik. 

Oqaatsinik suliaqarnermi atortussiat 

nalinginnaasut: 

Karen Tommerup Jensen: Sproglig 

konditræning A , B aamma C. 

Allagaqaasiat assigiinngitsut naleqquttumik 

ajornassusillit, soorlu ussassaarutiniit, 

quppertakkaniit, ilisimatitsissut iniit, 

inuusuttunut atuagassianiit, sapaatip 

akunnikkaartumik saqqummersartuniit 

aviisiniillu. 

Billedordbogen. 

Den lille ordbog. 

Johan Brinth: Den gule skoleordbog, 

Alinea 1998. 

Karl Hårbøl: Dansk skoleordbog, Alinea 

1999. 

Qaammatisiutitoqqanit, assiliarta-linnik 

allagassianit, pilerisaarutinit assigisaannillu 

assilissat qalipaatil-lit. 


B 14 


anguniagassat 

• namminneq oqaatsit 

atukkatik tunngavilersor-sinnaassagaatallanullusiunnersuuteqarsin-naassallutik, 

ass. allannerupineriartortinnerani 


• Ilinniartitsisoq allattarfissuarmi aalajangersimasumik sammiveqanngitsumik allakkiussaaq: 

Der er en mand på gaden. Han har en cykel og en hund. 

Atuartut eqimattakkaarlutik allakkiaq suliarissavaat 

- ”tuaviortunngortinniarlugu”: Der drøner en forpustet mand ned af gaden på en racercykel 

- ”qalipaateqarpalaartunngortinniarlugu”: Der er en stor, tyk rødhåret mand på den grå støvede 

gade … 

- ”arriippalaartunngortinniarlugu: Der vader en langsom mand hen ad gaden. Han hiver en 

fed hund …. 

Taamaalioreernermi oqaaseqatigiit piffissaq, qasseersiut allanngorartitsinerlu atorlugit allanngortiterneqassapput: 

- Der var to mænd på gaderne. De havde to cykler og fire hunde. 

- Der var de to største, tykkeste og mest rødhårede mænd … 

• Atuartut siuneqartumik ilivitsunngoriartortitamik allannermik suliaqassapput: 

- Isumassarsiorneq imaluunniit allanniarluni piareersarneq isumassarsianik pitsaasunik 

imarisassamillu pissarsiniarfiussapput aammalu tamatuma nalaani oqaatsit pillugit piareersimanissaq 

eqqarsaatigineqassaaq: oqaatsit oqariartaatsillu pingaaruteqartut. 

Atuartut isumassarsissapput allakkianik atuarnermikkut, eqqaaqqaakkanik allattuinermikkut 

pisamullu tunngasunik oqaloqatigiinnermikkut. 

- Ilusaa siulleq tuaviortumik minutsini tallimaniit qulinut sivisussuseqartumik allagaqarnerussaaq. 

Atuartut unigatik allassapput ordboginik qupperaanatik ilinniartitsisumillu aperisaqaratik. 

Eqqarsaatitik naammassiniarlugit allagaqassapput. 

- Atuartoq aaqqissuussissaaq allaqqillunilu, taamaaliornermi allagarisaq ataqatigiissuliarineqassaaq. 

Ikiorsiutinik, soorlu ordbogimik, atortoqarsinnaavoq. Atuartut marlukkaarlutik 

pingasukkaarlutilluunniit suleqatigiissapput. 

- Nalunaarfigineqarneq: inuk alla atuassaaq – imaluunniit tusarnaassaaq – allagaqaataasullu 

imarisaa pillugu oqaaseqaateqartarlunilu apeqquteqartassaaq. Apeqqutit oqaaseqaatillu 

atuartup ingerlaqqinnissaanut ikiorsiutaasussaapput. 

- Allaqqiineq: allagaq tamarmi suliareqqinneqassaq, 

inuit, pinngortitaq avatangiisillu pillugit allaatigisat ilanngussorneqassapput 

oqaluinnarnerit ilanngussorneqassapput 

allaatigisap naanera aallartinneralu allanngorartinneqarsinnaapput 

allakkami immikkoortortat paarlaassorneqarsinnaapput 

atuartut tunngavilersuutitaqanngitsumik oqaatigisat allatallu ataqatigiinngitsortaannik nassaartussapput 

naggataatigut kukkusat nalinginnaasut iluarsaanneqassapput: oqaatsitigut allannikkullu 

- Saqqummersinneqarnera: Pingaaruteqarpoq atuartup suliaa saqqummersissallugu allaatigisaqarneq 

siunertaqartariaqarmat. 



• Maluginiaruk atuartut misigisimaneraat oqaatsit sorliit allanngortissimanerlugit. 

• Maluginiaruk atuartut akissuteqarniarnerminni nammineq suliatik allallu suliaat 

pillugit kinguneqartitsiniarlutik suleqatigiinnersut. 

• Atuaqatigiit atuffanneqassapput suliamullu tunngatillugu ”isummaminnik” 

tallimanik saqqummiussissallutik. 

• Atuaqatigiinni imaluunniit atuaqatigiinni allani atuarneqarsinnaasumik atuakkiortoqassaaq 

allakkiallu pillugit isummanik saqqummiussukkanik atuaqatigiinnut 

utertitsisoqassaaq. 


B 16 


anguniagassat 

• ilinniarnermi attaveqaqateqarnermiluperiutsinik 

atuisinnaassasut 

• inuit akornanni pissutsini 

assigiinngitsuni 

oqaatsinik oqaloqatigisamut 

naleqquttunik 

atu-isinnaassasut 


• atuartut atuariaatsinik suliaqassapput: 

Alakkarterineq: sukkasuumik allagaq imarisaa pingaarnerusoq paasiniarlugu atuapallattarneqassaaq. 

Atuartut fjernsynimi sapaatip akunneranut aallakaatitassat nalunaarsorneqarnerisa assilineqarnerinik 

tunineqassapput. Minutsit tallimat ingerlaneranni isiginnaarumasatik qulit 

tulleriiaakkatut allattussavaat imaluunniit isiginnaarumanngisatik qulit aamma tulleriiaakkatut 

allattussallugit. 

- Misissuineq, paasissutissamik aalajangersimasumik ujarlerneq. 

Atuartut telefonbogip quperneranik ataatsimik assilisamik tunineqassapput. Ilinniartitsisup 

apeqqutit quppernermut tunngasut qulit piareersareersimassavai. Atuartut maannakkut piffissalerneqarlutik, 

soorlu sekuntini 15-ini, ilinniartitsisup apeqqutaanut akissutissaminnik 

ujartuissapput: ”Una qanoq normoqarpa …? – Una sumi najugaqarpa …? – Una sumik 

suliffeqarpa …?” 

Suliaq piffissap ingerlanerani leksikon-ini allaatigisani paasissutissanik ujarlernermik annertusitinneqarsinnaavoq. 

- Misigisaqarniarluni atuarneq oqaluttualianik, oqaluttualiaaqqanik imaluunniit takinerusunik 

allakkianik taamaaliornermi atuagaq annertunerusutigut nalunngisaqarfiginiarlugu 

imarisaalu pingaarneq immikkuualuttullu arlallit eqqaamaneqarsinnaanngortinniarlugit. 

(Allakkiat pillugit ilikkagassatut anguniagassat takukkit). 

- Ilitsersuutit allakkiat soorlu nerisassiornissamut ilitsersuut imaluunniit atuinissamut ilitsersuut, 

taakkunani piumasarineqarpoq immikkuualuttortat tamarmik maluginiarneqarnissaat. 

Atuartut timmisartuusiussapput ilitsersuummik allagaasumik titartagartalersukkamillu 

tunngaveqarlutik. 

• Ilinniartitsisoq oqariaatsinik assigiinngitsunik qulinik assigiinngitsunillu pissuseqartunik 

sanassaaq: ”Hold kæft – ti stille – hit med den! – vil du være venlig at give mig den il.il..” 

Atuartut eqimattakkaarlutik oqariaatsit assigiinngitsut ikinngutinut, angajoqqaanut aamma 

takornartanut inersimasunut atorneqarsinnaanerinik oqalliseqassapput. 



• Maluginiaruk atuartut atuarnerminni isitik quppernermut tamarmut ingerlatinneraat 

aallaqqaataaniit oqaatsit ataasiakkaat atuarnagit. 

• Maluginiaruk atuartut paasissutissanik ujarlernersut atuagassaq tamaat atuarnagu. 

• Timmisartuusiaq timmisinnaasariaqarpoq. 

• Maluginiaruk atuartup paasisimaneraa oqaatsinik atuinermi malittarisassaqarmat. 

Fjernsynimi aallakaatitassat sapaa-tip 

akunneranut nalunaarsorne-qarneri 

atuartunut tamanut. 

Telefonbogip quppernerata ataatsip 

assilineqarnera atuartunut tamanut. 

Pappiaramik timmisartuusiornermut 

ilitsersuutip assilineqarnera atuartunut 

tamanut. 

Søren Brøndsted: Sjov med papirflyvere, 

Klematis. 

Claudia Hüfner: Fly & skibe af papir, 

Klematis. 




*********** 

C: Tapiliussat

C 2 


Tapiliussaq C1 – Atortussiat nalinginnaasut 

Pilersuiffik 

2079-19 Bent Gynther: Billedordbog 

2079-01 Kirsten Mortensen: Tema Dansk T1 Temabog 1 

2079-01-01 Kirsten Mortensen: Tema Dansk A1 Arbejdsbog 1 

2079-01-02 Kirsten Mortensen: Tema Dansk L1 Lærervejledning 1 

2079-01-08 Karen Tommerup Jensen m. fl. : Tema Dansk L1 Supplerende sprogvejledning 

2079-01-04 Kirsten Mortensen: Tema Dansk D1 – Frikvarter – Diasserie 

2079-01-05 Kirsten Mortensen: Tema Dansk D1 – Arbejdspladser – Diasserie 

2079-01-06 Kirsten Mortensen: Tema Dansk B1 Lydbånd 



2079-02-02 Kirsten Mortensen: Tema Dansk L2 Lærervejledning 

2079-01-07 Marianne Bech: Tema Dansk L2 Supplerende sprogvejledning 

2079-02-03 Kirsten Mortensen: Tema Dansk D2 Diasserie 




2079-03-02 Kirsten Mortensen: Tema Dansk L3 Lærervejledning 3 

2079-03-03 Ivalo Nielsen m. fl. : Tema Dansk B3 Lydbånd 

2079-27 Karen Tommerup Jensen: Sproglig konditræning A 

2079-04 Merete Hammeken m. fl.: Tema Dansk T4 Temabog 4 

2079-04-01 Merete Hammeken m. fl.: Tema Dansk A4 Arbejdsbog 4 


2079-04-04 Kirsten Mortensen: Tema dansk D4 Diasserie 

2079-04-05 Kirsten Mortensen m. fl.: Tema Dansk A4 Ekstra 

2079-04-06 Kirsten Mortensen m. fl.: Tema Dansk Ny Lærervejledning til T4 

2079-05 Gunvor Storm Jensen m. fl.: Tema Dansk T5 Temabog 5 

2079-05-01 Gunvor Storm Jensen m. fl.: Tema Dansk A5 Arbejdsbog 5 

2079-05-02 Gunvor Storm Jensen m. fl.: Tema Dansk L5 lærervejledning 5 

2079-05-03 Gunvor Storm Jensen m. fl.: Tema Dansk B5 Lydbånd 

2079-06 Carsten Scheuer: Tema Dansk T 6 Temabog 6 

2079-06-01 Carsten Scheuer: Tema Dansk A6 Arbejdsbog 6 

2079-06-02 Carsten Scheuer: Tema Dansk L6 Lærervejledning 6 

2079-06-03 Carsten Scheuer: Tema Dansk B6 Lydbånd 

2079-28 Karen Tommerup Jensen: Sproglig konditræning B 

2079-07 Kirsten Gade m. fl.: Tema Dansk T7 Temabog 7 

2079-07-01 Kirsten Gade: Tema Dansk A7 Arbejdshæfte 7 

2079-07-02 Jonna Høegh: Tema Dansk L7 Lærervejledning 7 

2079-07-03 Kirsten Gade: Tema Dansk B7 Lydbånd 

2079-08 Bodil Brandt og Margit Viborg: Tema Dansk T8 Temabog 8 

2079-08-01 Bodil Brandt og Margit Viborg: Tema Dansk A8 Arbejdsbog 8 

2079-08-03 Bodil Brandt og Margit Viborg: Tema Dansk 8 cd 

2079-34 Karen Tommerup Jensen: Sproglig konditræning C 

Qallunaat oqaasii – marsi 2003 C 3

Tapiliussaq C2 – Oqaaserisassat pissuseqatigiit ikinnerpaamillu oqaatsinut pigiliussassanut 

siunnersuutit 

Suliarineqassapput : 

Oqariartaatsit oqaluttuarpalaartut 

Det er meget koldt i 

januar, men det er varmt 

i juli. 

Hun løber hurtigt. 

Sikke en flot computer. 

Tulleriiaarutit, sumiiffin-nik 

sumullu ingerlanermik nalunaarutit 

Først stod de op, og så lavede 

de morgenmad. 

Klokken 8 gik de i hallen, og 

bagefter gik de i klubben. 

De ser fjernsyn, mens de spiser. 

Den næste film er en tegnefilm. 

Lotte sidder mellem to drenge. 

Anna stod foran Peter og bag 

ved Lise. 

Han går ud. Han er ude. 

Kirken ligger derovre ved 

siden af butikken. 

Gå bare derover. 

Kom herhen. 

C 4 

Naliliisarnermi isummersortarner-milu 

oqariartaatsit 

Jeg elsker ost, men jeg 

hader piskefløde. 

Jeg kan meget godt lide 

pølser. 

Den er for stor. 

Hun er dygtig til at 

strikke 

Bogen var spændende, 

men filmen er kedelig. 

Videoen var så kedelig, 

at jeg faldt i søvn. 

Jeg hader appelsiner, 

fordi de er sure. 

Hun er for lille til at 

køre snescooter. 

Jeg synes, din nye cykel 

er ret fed. 

Assigiiaarnerit, assigiinngiiaarnerit 

assersuussinerillu 

pillugit oqariar-taatsit 

Manchester United fik 

flere mål end Arsenal. 

Peter er lige så stor som 

Søren. 

Ane er ikke lige så 

gammel som Nikoline. 

Aqqalu er ikke så god til 

matematik, men han er 

god til fodbold. 

Sofie pjækker mere end 

Sofus. 

Peter var søvnig, men 

det var jeg ikke. 

Tunngavilersuinermi 

pissutaasullu pillugit 

oqariar-taatsit 

Jeg er sulten, fordi jeg 

ikke har spist i dag. 

Pølsen var dårlig, derfor 

har jeg ondt i maven. 

Hvorfor kommer du for 

sent? Fordi jeg sov. 

Hvis du har 10 kroner, 

så kan du købe en is. 

Vi kan følges ad, hvis du 

kommer nu. 

Misigissutsit pillugit 

oqariartaatsit 

De er glade. 

Peter griner. 

Sofie blev lidt forelsket i 

Peter, men så kom Dorthe, 

og så blev Sofie 

jaloux og ked af det. 

Oqaatsit katiterneqartar-neri Nagguvissiuinerit Taaguutit ataqatigiiaartitat 

(en nominal kerne med vedføjelse 

af tillægsord, ejefaldsforbindelser 

og bestemt og ubestemt 

form) 

Den lyseblå hundeslæde kører 

supergodt. 

Du skal tage overtøj på. 

De træner styrtløb på nysne. 

Spøgelseshistorier er smadderspændende. 

Jeg misforstod det; det var en 

misforståelse. 

Han taler grønlandsk. 

Hun var ulykkelig over politiets 

vantro. 

Det var en venlig mand, der 

ordnede vores flytning. 

Han fik en fin, ny cykel i julegave. 

Det grønlandske hjemmestyres 

nye orange terrængående 

lastbil kører hurtigt. 

Han kørte på sin nye, smarte 

cykel, som han lige havde købt. 

(nominal helhed udbygget med 

forholdsord og henførende 

stedord) 


Piffissaq – oqaluutit 

Nutid (”altid”, nutid, fremtid), 

datid, førnutid, førdatid 

Om sommeren fanger vi ørreder. 

(”altid”) 

I september plejer vi at tage på 

rensdyrjagt. (”altid”) 

Jeg spiser nu. (nutid) 

Han er ved at tage tøj på. (nutid) 

Mormor kommer i morgen. 

(fremtid) 

Jeg henter den på søndag. 

(fremtid) 

Hvad skal vi spise? (fremtid) 

Jeg skal klippes i morgen. 

(fremtid) 

Kussak vandt i går. (datid) 

Sidste år købte jeg en ny cykel. 

(datid) 

Han spillede hele natten. (datid) 

Nej tak, jeg har spist, jeg skal 

ikke have noget. (førnutid) 

Har du set den nye video?(førnutid) 

Jeg havde ikke regnet med, at 

det blev snevejr. (førdatid) 

Hun havde knækket sin blyant, 

derfor kunne hun ikke 

skrive. (førdatid) 

Piffissaq – oqaatsit oqaaseeqqatut 

pissusillit 

Jeg spiser altid cornflakes om 

morgenen. 

Hver gang han scorer, bliver 

han glad. 

Han går næsten altid i klubben. 

Jeg vasker somme tider op. 

En gang imellem løber jeg på 

ski. 

Mor laver krydsogtværs af og 

til. 

Det regner sjældent i Thule. 

Jeg vinder aldrig. 

Hun ryger ikke. 

Vi taler ikke altid sandt. 

Kattutit – oqaatigisanik taamaaqatigiissitsisut 

Drengene strikkede og pigerne 

savede, men læreren gik og røg 

ude på gangen. Så sagde børnene, 

at han skulle gå helt ud eller 

lægge cigaretten. 

Kattutit – oqaatigisanik mi nninngortitsisut 

Vi syntes alle sammen, at det 

var en god ide, der blev fremsat, 

dengang vi var til møde. 

Det var, før klubhuset blev 

bygget, efter at vi havde fået 

penge fra kommunen, fordi vi 

selv havde 2000 kr., som forældrene 

havde samlet. Hvis det 

bliver færdigt til sommer, når 

dronningen kommer, skal hun 

indvie det, så vi er allerede 

begyndt at tænke på, hvem der 

skal holde talen for hende, og 

hvordan det skal foregå. 


C 6 

Ukiut atuarfiusut sisamaat 

Taggisit Oqaluutit Pissusilerutit Oqaatsit allat 

advent 

alderdomshjem 

antal 

april 

arbejde 

august 

besøg 

blok 

bogreol 

butik 

by 

båndoptager 

cd-afspiller 

computer 

december 

dyr 

efterår 

fabrik 

feber 

februar 

ferie 

fest 

fisk 

flaske 

flæsk 

fløde 

flødeskum 

fodboldbane 

forsamlingshus 

forældre 

forår 

fotograf 

frost i 

fryser 

fætter 

første skib 

grønlandsk kage 

gulv 

gæst 

hale 

halstørklæde 

handsker 

havn 

hestekraft 

hjem 

hjul 

hjælp 

hospital 

hotel 

hul 

hus 

hvalkød 

hårbørste 

januar 

jul 

juleord 

juli 

juni 

kasket 

kiosk 

kirke 

kjole 

klatrestativ 

knap 

kone 

konge 

kursus 

kusine 

kærnemælk 

køkkenrulle 

køleskab 

lagkage 

lammekød 

legeplads 

lejlighed 

luffer 

lænestol 

lærer 

maj 

margarine 

marts 

maske 

middag 

minut 

mælkepulver 

møde 

nederdel 

neglebørste 

oksekød 

onkel 

pedel 

pose 

rengøringsassistent 

ryg 

rækkehus 

rådhus 

sekretær 

shampoo 

side 

skab 

skjorte 

skole 

skoleinspektør 

smør 

småkager 

sommer 

stykke 

sweater 

sygehus 

sælkød 

sømandshjem 

tante 

tid 

toiletpapir 

trøje 

t-shirt 

vikar 

vinter 

wienerbrød 

æg 

øl 

arbejde 

bage 

bestille 

betale 

binde 

bo 

brække 

brække sig 

bygge 

flytte 

flyve 

fryse 

gemme 

glæde sig 

grine 

græde 

gå i skole 

holde 

hoste 

kalde 

kende 

komme 

lave mad 

le 

lege 

lide 

ligne 

lugte 

lugte til 

læse 

måtte 

skrive 

spille bold 

spille musik 

sælge 

tegne 

tænke 

vaske tøj 

vide 

vælge 

amerikansk 

automatisk 

bange 

berømt 

bestemt 

bred – smal 

dejlig 

dum 

dyb 

dygtig 

dårlig 

festlig 

forkølet 

frisk 

glad 

god 

gratis 

grim 

høj 

høj – lav 

hård – blød 

ked af det 

kedelig 

klog 

kold 

let 

mange 

pæn 

ru – glat 

samme 

sikker 

sjov 

tør – våd 

varm – kold 

bagved 

foran 

hen 

højre 

imellem 

ind 

ud 

ved siden af 

venstre 

jeg – mig – min/mit 

du – dig – din/dit 

han – ham – hans 

hun – hende - hendes 

den/det – dens dets 


Ukiut atuarfiusut tallimaat 

Taggisit Oqaluutit Pissusilerutit Oqaatsit allat 

adresse 

afsnit 

baderum 

begyndelse 

bibliotek 

blad 

blomst 

blæsevejr 

blæst 

bor 

brev 

computerrum 

dug 

formand 

frimærke 

frostvejr 

fysiklokale 

gade 

gang 

gardin 

garn 

gulvtæppe 

gymnastik 

gymnastiksal 

hal 

halvdel 

hammer 

historie 

hjerte 

hjørne 

husgerning 

håndarbejde 

kasse 

kiosk 

klasse 

klokke 

klubhus 

konvolut 

kvinde 

land 

løb 

maskine 

medlem 

millimeter 

million 

musik 

musiklokale 

nummer 

nål 

pakke 

penge 

pengeautomat 

porto 

postboks 

postnummer 

potteplante 

program 

pædagogisk værksted 

radioavis 

regnvejr 

rejse 

sandpapir 

sang 

sav 

september 

sidste skib 

skiklub 

skrue 

skummetmælk 

sløjdlokale 

smil 

snevejr 

sofa 

sofabord 

soldag 

solskin 

sommerferie 

spisebord 

spørgsmål 

sted 

stemme 

stof 

storm 

strikkepind 

stue 

støj 

størrelse 

sukker 

sundhedsplejerske 

svar 

symaskine 

søm 

tandlæge 

tandplejer 

telefon 

temperatur 

termometer 

tidspunkt 

ting 

trappe 

træ 

tråd 

tæppe 

tåge 

udsendelse 

urtepotte 

vare 

vej 

verden 

vin 

vinder 

vindueskarm 

ymer 

øjeblik 

ønske 

år 

navneord uden ental – 

flertal fx smør, mælk, 

sukker, ris, 

noget smør, nogle ris 

bade 

behøve 

bore 

deltage 

falde 

fortsætte 

få 

gribe 

gøre 

klare 

købe 

lave 

lyde skrive 

læse 

låne 

låse 

modtage 

måle 

nyse 

nå 

passe 

pjække 

prøve 

regne 

rejse 

ringe 

samle 

save 

sende 

slå 

smage 

smile 

spille 

standse 

starte 

stege 

stikke 

strikke 

stryge 

stå 

sy 

tabe 

tale 

tjene 

tørre 

vaske 

ville 

vinde 

være "sur" 

billig 

dansk 

direkte 

dyr 

eneste 

engelsk 

fremmed 

færdig 

gal 

grønlandsk 

halv 

hel 

hurtig 

kold 

lav 

mere 

mest 

moderne 

privat 

sand 

sund 

sur 

syg 

sød 

søvnig 

tidlig 

tosset 

travl 

tør 

varm 

venlig 

voksen 

våd 

noget 

nogle 

nogen 

vi - os – vores 

i - jer – jeres 

de – dem – deres 

ordenstal 


Qallunaat oqaasii - marsi 2003 

C 8 

Ukiut atuarfiusut arfernat 

Taggisit Oqaluutit Pissusilerutit 

agurk 

appelsin 

banan 

blomme 

blåbær 

bordtennis 

brandmand 

bund 

butik 

butiksassistent 

chance 

chauffør 

deciliter 

del 

diskotek 

drøm 

edderfugl 

ende 

fabriksarbejder 

fersken 

fisker 

fodbold 

forbindelse 

fremtid 

grad 

gram 

gulerod 

hold 

hund 

hval 

hvidkål 

håndbold 

job 

jordemor 

kamp 

kant 

karse 

kartoffel 

kat 

kiwi 

kontakt 

kontor 

kontorassistent 

kraft/kræfter 

krop 

kryds 

kød 

lagermand 

lomvie 

luft 

læge 

løg 

majs 

menneske 

midte 

mode 

mønster 

mål 

natur 

opgave 

orden 

par 

parfume 

plads 

placering 

plante 

pokal 

porre 

portør 

pris 

problem 

procent 

prut 

præmie 

pædagog 

pære 

radise 

ravn 

rengøringsassistent 

rest 

resultat 

ret 

rype 

salat 

salg 

selleri 

skiløb 

slags 

slagter 

smule 

sortebær 

sprog 

stank 

stilling 

sundhedsplejerske 

sygdom 

sygehjælper 

sygehus 

sygeplejerske 

sæl 

tampon 

terning 

titel 

tomat 

type 

tømrer 

ven 

vogn 

volleyball 

væg 

æble 

ært 

beregne 

bruge 

cykle 

danse 

dække 

fange 

fejre 

forsvinde 

føre 

gifte 

knase 

konkurrere 

kunne 

lugte 

lukke 

løbe slalom 

løbe på ski 

løbe langrend 

løfte 

mene 

opdage 

ordne 

skulle 

skyde 

slutte 

smage 

træde 

vende 

al 

bitter 

blød 

dobbelt 

ekstra 

fantastisk 

farlig 

flot 

forskellig 

få 

hård 

kraftig 

levende 

lækker 

mærkelig 

nederst 

næste 

ond 

populær 

rar 

salt 

sej 

sjælden 

smart 

smuk 

spændende 

sur 

suveræn 

sødt 

sådan 

teknisk 

ung 

vigtig 

vild 

øverst

Qallunaat oqaasii – marsi 2003 C 9 

Ukiut atuarfiusut arfineq aappaat 

Taggisit Oqaluutit Pissusilerutit 

agurkesalat 

aluminium 

atlantskib 

avis 

ben 

bil 

bly 

blyant 

bog 

bomuld 

boremaskine 

bredde 

burger 

bus 

båd 

bånd 

container-skib 

cykel 

eksempel 

elektricitet 

elevator 

fald 

fedt 

fiskerkutter 

forfatter 

gaffeltruck 

garn 

gas 

glas 

glæde 

grund 

guld 

hammer 

helikopter 

heliport 

heliportleder 

hemmelighed 

hotdog 

humør 

højde 

ide 

ild 

interesse 

jern 

jolle 

jorden 

kam 

kniv 

komet 

konkurrence 

kost 

krig 

kunststof 

kystskib 

kærlighed 

lastbil 

linie 

liv 

lufthavn 

lykke 

lyst 

længde 

løsning 

masse 

materiale 

mayonnaise 

mekaniker 

mening 

metal 

motor 

motorbåd 

mulighed 

måde 

månen 

nyhed 

olie 

omgang 

oplevelse 

opskrift 

papir 

pels 

pilot 

pizza 

planet 

plastic 

propel 

prøve 

pålæg 

regel 

remoulade 

rotor 

rumfang 

råd 

saks 

sandwich 

sav 

serie 

sikkerhed 

skib 

skind 

skive 

skruetrækker 

skyld 

slæde 

smag 

snescooter 

solen 

spor 

steward 

stewardesse 

stjerne 

stof 

sølv 

tanke 

tegneserie 

tekst 

ton 

top 

trafikassistent 

traktor 

transportbånd 

trawler 

træ 

tvivl 

ugeblad 

uld 

unge 

valg 

vand 

vers 

vinge 

virkning 

vægt 

zink 

ægtepar 

ægteskab 

beskytte 

beslutte 

bestemme 

blande 

bore 

brænde 

dreje 

drømme 

dø 

feje 

fjerne 

foregå 

forelske 

forlade 

forsøge 

fryse 

fylde 

følge 

gennemføre 

gælde 

hade 

håbe 

Klippe 

Koge 

leve 

love 

lykkes 

mangle 

miste 

pleje 

redde 

rede 

save 

ske 

skifte 

skrue 

skære 

slå 

springe 

søge 

trænge 

undersøge 

undgå 

virke 

ødelægge 

absolut 

aflang 

almindelig 

enkel 

fast 

firkantet 

fuld 

interessant 

international 

kedelig 

klar 

køn 

lykkelig 

løs 

mulig 

naturlig 

normal 

nødvendig 

personlig 

praktisk 

rund 

selve 

slank 

speciel 

spændende 

sørgelig 

trekantet 

tydelig 

vanskelig 

værd 

ærgerlig 

økonomisk

Tapiliussaq C3 – Atuartitsinermik ingerlatsinissamut siunnersuut: Isikkamik arsarneq 

Ilikkagassatut anguniagassat nalunaarummiittut ammukaartumi ”Ilikkagassatut anguniagassat”-ni allattorneqarsimapput. Ilikkagassatut 

anguniagassat qanoq iliornikkut katiterneqarsinnaanerinik atuartitsinermilu tigussaasunngortinneqarsinnaanerinik siunnersuutit 

tamatuma kingorna nappangasumik allanneqarsimapput. 

C 10 

Ilikkagassatut anguniagassat Atuartitsinissamut siunnersuutit 


• qallunaatut oqaasilinni ujarlerfiit, soorlu 

allaaserisat naqitat, tusagassiuutit 

elektroniskiusut il.il., paasissutissanik 


• paasissutissat sammisamut isumaqatigiissutigisamut 

ersarissaataasinnaasut 

nassaarisinnaassagaat, immikkoortitersinnaassagaatataqatigiissaarsinnaassagaallu 

Iluarsartuussamik oqaatsinik suliaqarneq 

oqaatsinillu pigiliussiniarneq 










- Atuartut eqimattakkaarlutik – silami 

illullu iluani – isikkamik arsarnermut 

paasissutissiorlutik nivinngagassiussapput. 


• apeqqarissaarnermik allatullu apersuinikkut 

misissuinermik pilersaarusiorsinnaassasut 

taakkunanilu paasissutissat 

pissarsiatik qulequttanik isumaqatigiissutaareersunik 

suliaqarnerminni 








- atuartut atuarfimmi tamarmi arsartarneq 

pillugu misissugaqassapput kingornatigullu 

paasissutissanik saqqummiussissallutik. 

• Atuartut eqimattakkaarlutik nivinngagassaliassaminnut silami 

illulluunniit iluani arsarnermut tunngasunik paasissutissanik katersissapput. 

Nivinngagassiat makkuninnga imaqartinneqassapput: 

- qulequtaq 

- arsarneq sumi nunami pinngortuunersoq 

- qanga arsartarneq aallartinneqarsimanersoq 

- arsaaffiit angissusaat 

- arsaqatigiit amerlassusaat 

- piffissat arsarfigisartakkat 

- qanoq ajugaasoqartarnersoq 

- kukkussutinut pillaataasartut 

- suna arsarnermi arsarineqartarnersoq 

- arsarnermi atortut immikkut ittut 

- arsarnermi oqaatsit atorneqartartut immikkut ittut. 

• Atuartut eqimattakkaarlutik atuarfimmi tamarmi atuartunit akissuteqarfigineqartussamik 

arsarneq pillugu apeqqusiussapput. 

Eqimattat alloriarfiit akunnerminni agguaatissavaat taamaaliornerminnilu 

assigiinngissitaartunik apeqqusiussallutik. 

Immersugassiat apeqqutitallit makkuninnga imaqartinneqassapput 

- utoqqaassuseq 

- arsarnermi peqataasarsimaneq tamatuma ataani qanoq sivisutigisumik 

- fjernsynimi arsartulerisarnermi pissutsit 

- arsartartoqatigiinni nuannarinerpaasat 

- arsartartuni nuannarinerpaasaq 

Immersugassiat apeqqutitallit assiliortorneqassapput, akiortortinneqarlutik 

katersoqqinneqarlutillu. 

Eqimatta kisitsisit tunngavigalugit takussutissianik sanaartussapput 

(quassuttuusiat, lagkagiisiat assigisaallu) takussutissiallu 

akissutini katersani utoqqaassuseq suiaassuserlu tunngavigalugit 

takussutissiissutitut sanaartorneqassapput. 

Eqimattat takussutissiissusiatik oqaluttariarsornikkut saqqummiutissavaat. 



• Paasissutissiissutip ilusilersorneqarnera paasiuminartuussaaq, assiliartalersuutit 

erseqqissuussallutik, allagartat atuaruminartuussallutik paasissutissiissullu 

paasissutissanik pis ariaqartunik imaqartinneqassaaq. 

Eqimattat tamarmik paasissutissamik oqaatsimilluunniit, siornatigut nalusimasaminnik 

toqqaassappput, saqqummiussuisapput. 

• Naqitassiat naammassineqarsimasut atuarfimmi saqqummersinneqassapput 

tamanit misissorneqarsinnaanngorlugit. Paasiuminartuussapput 

ilitsersuutitullu ilusilersorneqarsimassallutik. 

Lademanns leksikon 

Fokus 

Atuakkat arsarnermut tunngasut 

Pappiarat A3-t, nivinngagassiassat 

Liimmi, qiuutit, qalipaatit, tussit 

Pappiaqqat qaqortut qalipaatillillu. 

Qalipaatit, liimmi, qiuutit 


C 12 

Ilikkagassatut anguniagassat Atuartitsinissamut siunnersuutit 


• qallunaatut oqaasillinnut inuusuttunut, 

filminut nipilersornernullu kulturinut 

timersornernullu imaluunniit inunnut 

allanut tusaamasanut sinniisuusut ilisimasaqarfigalugillu 

sammisimassagaat 


• misigissutsiminnik, qimerluukkaminnik, 

nalilersuutiminnik isummaminnillu 

oqaatiginnissinnaassasut kiisalu isummaminnik, 

soqutigisaminnik nalinginnaasumillu 

oqaloqatigiinnerni naatsunillu 

nalinginnaasumik allatanik assigiinngitsuniktunngavilersuisinnaassasut 

- Atuartut arsartartoq tusaamasaq toqqassavaat, 

toqqaanerminnik tunngavilersuuteqassallutik 

arsartartorlu pillugu 

paasissutissanik sanaartussallutik, tassa 

CV-mik. 

Iluarsartuussamik oqaatsinik suliaqarneq 

oqaatsinillu pigiliussiniarneq 




• oqaaseqatigiit sannaanni oqaatsillu 

immikkoortuini inatsisit pingaarnerit 

atuuffii allanngortinneqartarnerilu ilisimallugillu 


- Atuaqatigiit arsarneq pillugu oqaatsinik 

oqariartaatsinillu iikkami ordbogiliussapput 

oqaatsillu tamakkua sapinngis amik 

atorniarsarissavaat. 

• Atuartut marlukkaarlutik suleqatigiissapput suleqatigiinnerminnilu 

arsartartup inuunera pillugu paasissutissat pingaarnerit sanassavaat 

aamma sanassavaat inuk taanna pillugu paasissutissat pingaarnerit, 

kiisalu arsartartuunerata ingerlasimanerani paasissutissat 

pingaarnerit. Allaatigisaq sooq arsartartoq taannarpiaq toqqarsimanerlugu 

tunngavilersuutinik aallaqqaaserneqassaaq. 

• Nivinngagassiami oqaatsit atorneqartut iikkami ordbogiliamut 

allattorneqassapput, atuartut oqaatsimik nutaamik naapitaqaraangamik 

allattukkaminnut taanna ilannguttassavaat. 

Atuaqatigiit ilinniartitsisoq suleqatigalugu oqaatsit taakkua 

oqaatsinut immikkoortunut agguaatissavaat: taggisit, oqaluutit 

aamma pissusilerissutinut. 

Atuartut marlukkaarlutik oqaaseqatigiinnik tallimanik, oqaatsinik 

immikkoortunik taakkuninnga imaqartunik, eqqortunik oqaaseqatigiiliussapput, 

soorlu: 

Han headede bolden i mål. 

Hun dribler lynhurtigt ned ad banen. 



Atuartut suliaat katersorlugit atuaganngortinneqassapput atuaganngortitarlu 

assiliortorlugu atuaqatigiinnut tamanut agguaanneqassaaq. Atuartut 

atuaganngortitamik atuarnissaanut piffissaqartinneqassapput ilamillu 

suliaat oqaaseqarfigisassavaat. 

• Atuartut timersornermi tusagassiortutuulli piumassuseqarpalullutik 

oqaaseqatigiiliatik nikittaallutik atuassavaat. 

• Ingerlatsineq naammassineqarpat atuartut peqatigalugit nalilersorneqassaaq. 

Atuartut qanoq iliuutsinik nuannarisatik nuannarinngisatillu oqaluttuarissavaat. 

Oqaluttuarissavaattaaq sammisat suut piffissartorfigerusunnerusimanerlugit 

sammisallu suut piffissamik annikinnerusumik atuiffigerusussimagaluarnerlugit. 

DBU-p nettimi quppersagaa 

landsholdimi arsartartut pillugit 

paasissutissanik imaqarpoq. Qa llunaat 

arsarnermut peqati-giiffii 

quppersagaqartiterput. Ilinniartitsisup 

quppernerit pisa-riaqartitat 

atuartunut nettimiit aniateriarlugit 

assiliortussavai. 

Pappiara qeratasooq allaluunniit 

iikkami ordbogimut atuagassiaq, 

tussit.

Qallunaatut - Inerisaavik

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?