Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
minerale toke, rërë, gurë, pjesëza metalike,<br />
vajra <strong>dhe</strong> yndyrna qe vijnë nga makineritë ;<br />
vegjetale : gjethe, rrënjë etj;<br />
kafshësh : jashtëqitje, qime, copa insektesh<br />
<strong>dhe</strong> vezët e tyre, etj ; kimike : mbetje<br />
plehrash kimike, insekticide <strong>dhe</strong><br />
fitorregullues ; mikrobike mikroorganizma<br />
<strong>dhe</strong> produkte te metabolizmit te tyre ;<br />
Largimi i substancave kontaminuese mund<br />
te kryhet:<br />
1. Ne te thate: sitosje, aspirim, gërryerje,<br />
fshirje, ndarje magnetike etj.<br />
2. Në të lagësht: zhytje, flotim, filtrim, etj.<br />
Sigurisht, janë të mundshme kombinime<br />
të ndryshme.<br />
Të gjitha proceset e sapopërmendura<br />
zbatohen në industrinë ushqimore me<br />
mënyra <strong>dhe</strong> mjete të studiuara ose të<br />
adoptuara për çdo material specifik.<br />
Bluarja <strong>dhe</strong> sitosja e materialeve te ngurta.<br />
Bluarja e materialeve të ngurta është proces<br />
shumë i shpeshtë në industrinë ushqimore.<br />
Arsyet mund te jenë të ndryshme :<br />
1. Copëtimi në dimensione të vogla lejon<br />
ose favorizon ekstraktimin e «ve<br />
dëshiruar, (p.sh. prodhimi i miellrave<br />
nga drithërat).<br />
2. Bluarja lejon te arrihet madhësia e<br />
dëshiruar e copëzave, e domosdoshme<br />
kjo për disa lloje produktesh (psh.<br />
përgatitja e disa erëzave).<br />
3. Rritja e sipërfaqes specifike<br />
nëpërmjet bluarjes favorizon ecurinë e<br />
<strong>Makinat</strong> <strong>dhe</strong> <strong>Proceset</strong> <strong>Teknike</strong><br />
disa proceseve (si tharja, ekstraktimi<br />
me solvent, pjekja <strong>dhe</strong> trajtimet<br />
termike ne përgjithësi).<br />
4. Copëtimi në grimca të imta favorizon<br />
përzierjen, tretjen ose shpërndarjen ne<br />
përbërjen e ushqimeve te ndryshme.<br />
Në bluarjen e zakonshme materiali i<br />
nënshtrohet veprimit të një force si për<br />
shembull shtypjes, fërkimit, shtytjes etj. Kur<br />
energjia e thithur nga materiali arrin <strong>dhe</strong><br />
tejkalon një nivel kritik, nivel që varet nga<br />
natyra e tipit të ngurtë, formohen të çarat e<br />
para që më tej zhvillohen përgjatë vijash të<br />
theksuara. Nën këto kushte vihet re një<br />
ndalim i akumulimit të energjisë, energji që<br />
pjesërisht përdoret për të krijuar sipërfaqe të<br />
reja <strong>dhe</strong> pjesërisht thithet në formë<br />
nxehtësie.<br />
Energjia e kërkuar varet nga fortësia e<br />
materialit si <strong>dhe</strong> nga thërmueshmeria e tij.<br />
E<strong>dhe</strong> koha luan një rol të rëndësishëm, sepse<br />
për forcë të barabarte të ushtruar shkalla e<br />
arritur e imtësisë rritet me zgjatjen në kohë<br />
të trajtimit. Duke qenë se energjia e tepërt<br />
është e destinuar të kthehet në nxehtësi,<br />
forcat e zbatuara duhet të dimensionohen<br />
sipas kërkesave të duhura. Por nuk është<br />
gjithmonë e lehte të llogaritesh minimumin e<br />
energjisë së kërkuar për një proces të dhënë.<br />
Një afrim teorik është ai i të supozuarit se<br />
për të arritur një zvogëlim dL të një grimce<br />
me dimension L, energjia e nevojshme është<br />
një funksion eksponencial i L:<br />
dE/dL = KL n<br />
71
Change language