Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Figura 2.12.Pamje e sitemit koordinativ<br />
cilindrik<br />
2.7 Rrjedhja turbulente. Turbulenca, lindja<br />
e turbulencës dukuri e rastit.<br />
Në dallim nga rrjedhja laminare ku pjesëzat<br />
e rrjedhësit zhvendosen sipas trajektoreve<br />
paralele me drejtimin e rrjedhjes <strong>dhe</strong> sasia e<br />
lëvizjes nxehtësia <strong>dhe</strong> masa mbarten nga<br />
shtresa në shtresë si rezultat vetëm i<br />
bashkëveprimit molekular, në rrjedhjen<br />
turbulente pjesëzat e rrjedhësit zhvendosen<br />
në drejtimin e rrjedhjes sipas trajektoresh të<br />
ngatërruara duke kryer lëvizje e<strong>dhe</strong> në<br />
drejtimin e tërthor me atë të rrjedhjes.<br />
Për pasojë në regjimin turbulent këmbimi i<br />
sasisë së lëvizjes, nxehtësisë <strong>dhe</strong> masës<br />
ndërmjet shtresave të rrjedhësit është<br />
shumë më intensiv, sepse në këtë këmbim<br />
marrin pjesë e<strong>dhe</strong> vetë pjesëzat e rrjedhësit,<br />
përmasat e të cilave janë shumë më të<br />
mëdha e<strong>dhe</strong> se rruga e lirë mesatare e<br />
molekulave.<br />
Është për këtë arsye që në praktikën<br />
industriale regjimi i punës që preferohet për<br />
shumicën e proceseve <strong>dhe</strong> aparaturave<br />
është ai turbulent. Ndërkaq rrjedhja<br />
turbulente është shumë e ndërlikuar për tu<br />
përshkruar mbi bazën e bilanceve<br />
mikroskopike.<br />
<strong>Makinat</strong> <strong>dhe</strong> <strong>Proceset</strong> <strong>Teknike</strong><br />
Thamë më sipër se, kalimi nga rrjedhja<br />
laminare në atë turbulente karakterizohet<br />
nga vlera numerike e kriterit të Reinolds,<br />
madje u përmend fakti që vlera kritike e<br />
këtij të fundit (p.sh 2100 për rrjedhjen në<br />
tubat e lamuar) është vetëm orientues <strong>dhe</strong><br />
se rrjedhja mund të mbetet laminare e<strong>dhe</strong><br />
për vlera të kriterit të Reinolds shumë më të<br />
mëdha se ajo kritike ashtu sikundër<br />
turbulenca mund të fillojë e<strong>dhe</strong> për vlera<br />
numerike të këtij kriteri më të vogla nga ato<br />
kritike.<br />
Krijohet kështu përshtypja sikur lindja e<br />
turbulencës ka karakter disi të rastit- por<br />
nuk është ashtu. Ndonëse për kalimin nga<br />
regjimi laminar i rrjedhjes në atë turbulent<br />
ndikojnë shumë faktorë, objektivë <strong>dhe</strong> të<br />
rastit (vlera numerike të kriterit te Reinolds,<br />
forma e paretit, ashpërsia e sipërfaqes së tij,<br />
për turbinat e jashtme etj) shkaku kryesor i<br />
lindjes së turbulencës duhet kërkuar në vetë<br />
natyrën e rrjedhësit.<br />
Figura 2.13. Rrjedhja turbulente në një<br />
cilindër.<br />
Është pikërisht fërkimi i brendshëm<br />
(sikundër del më poshtë) që është i<br />
pranishëm tek rrjedhësit <strong>dhe</strong> për rrjedhojë<br />
të tij, bashkëveprimi i tyre me paretin e<br />
ngurtë shkaku i vërtetë i lindjes së<br />
turbulencës. Lindja e turbulencës është e<br />
35
Change language