Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mjafton <strong>dhe</strong> as arrin ta mbushë <strong>dhe</strong> të<br />
orientohet në drejtim të rrjedhjes.<br />
Kështu sillen suspensionet e rërës së trashë,<br />
të rërës thithëse, të niseshtesë, mikës,<br />
betonit te njomë (le të kujtojmë se sa forcë<br />
duhet për të mposhtur rërën e deti kur ecim<br />
apo betonin e njomë për të kaluar se si<br />
zhytet këmba në të).<br />
Nëngrupi i dytë janë rrjedhësit vetitë e të<br />
cilëve janë në funksion e<strong>dhe</strong> të kohës.<br />
E<strong>dhe</strong> në këtë grup dallojmë: rrjedhësit<br />
tiksotropikë <strong>dhe</strong> ata reospektikë.<br />
Për rrjedhësit tiksotropikë është<br />
karakteristikë, prania në një strukture në<br />
formën e vargjeve të gjata molekulare e cila<br />
me ushtrimin e tensionit pra në prani të<br />
gradientit të shpejtësisë prishet (kujtojmë se<br />
nuk është fjala për copëtime mekanike të<br />
lidhjeve molekulare por modifikime<br />
dinamike të strukturave si gjeli), gjë që sjell<br />
zvogëlimin e viskozitetit me kalimin e<br />
kohës, madje e<strong>dhe</strong> në qoftë se gradienti<br />
mbahet i pandryshuar.<br />
Në rrjedhësit reospektivë rritja e gradientit<br />
shoqërohet jo me zvogëlim por me rritjen e<br />
viskozitetit. Struktura e tyre në formë<br />
fibrash me ushtrimin e një gradienti<br />
shpejtësie (ose e<strong>dhe</strong> thjesht duke tundur<br />
enën) tenton drejt një orientimi më të plotë<br />
por që është më larg ekuilibrit që i<br />
përgjigjet orientimit jo të plotë. Si rezultat<br />
viskoziteti rritet, por me largimin e<br />
veprimit të jashtëm ekuilibri vendoset<br />
përsëri. Kështu sillen p.sh suspensionet<br />
ujore të gipsit si <strong>dhe</strong> tretësirat ujore të<br />
bentoniteve <strong>dhe</strong> të pentaoskidit të vadatit.<br />
<strong>Makinat</strong> <strong>dhe</strong> <strong>Proceset</strong> <strong>Teknike</strong><br />
Figure 2.9. Skema e rrje<strong>dhe</strong>sve turbolente<br />
me ndryshimin e temperatures.<br />
Në nëgrupim e tretë bëjnë pjesë<br />
rrjedhësit viskoelastikë. Një numër jo i<br />
vogël lëngjesh kanë e<strong>dhe</strong> veti elastike dmth<br />
zotërojnë aftësinë të ruajnë apo absorbojnë<br />
një pjesë të sasisë së lëvizjes që i<br />
komunikohet <strong>dhe</strong> ta japin atë më pas. I<br />
njohur është p.sh efekti i soup boëlrrotullimi<br />
në kahen e kundërt të supës në<br />
tas pasi e kemi përzier për një çast me lugë.<br />
Kjo dukuri është e lidhur me strukturën në<br />
formë xheli të rrjedhësit, e cila<br />
karakterizohet nga prania e molekulave me<br />
varg të gjatë që gjatë lëvizjes rrotulluese<br />
pësojnë deformime për shkak të<br />
komponentëve të tensionit të fërkimit<br />
normale me drejtimin e rrjedhjes që lindin<br />
gjatë një lëvizje të tillë.<br />
Figura 2.10. Deformimi gjatë rrjedhjes i<br />
rrjedhësit viskoelastik.<br />
31
Change language