You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KAPITULLI I DYTE<br />
1. TEORIA E PROCESEVE TE SHKEMBIMIT<br />
TE MASES<br />
Në teknologjinë ushqimore përdoren<br />
gjerësisht proceset e shkëmbimit të masës<br />
si përthithja, shpërthithja, kristalizimi,<br />
ekstraktimi lëng-lëng, ekstraktimi trup I<br />
ngurte-lëng, rektifikimi, tharja, avullimi etj.<br />
Karakteristike e këtyre proceseve është<br />
kalimi i substancave te caktuara nga njëra<br />
faze ne tjetrën.<br />
Force lëvizëse e proceseve të shkëmbimit te<br />
masës është diferenca midis përqendrimit<br />
ne ekuilibër <strong>dhe</strong> përqendrimit ekzistues te<br />
substancës ne faze; prandaj përpara<br />
studimit te këtyre proceseve duhet te njihen<br />
mënyrat e shprehjes se përqendrimeve te<br />
substancave qe përbejnë çdo faze.<br />
<strong>Makinat</strong> <strong>dhe</strong> <strong>Proceset</strong> <strong>Teknike</strong><br />
Përqendrim ne mase i një substance ne një<br />
faze quhet raporti i masës se asaj substance<br />
me masën e përgjithshme te fazës<br />
1. <strong>Proceset</strong> njësi <strong>dhe</strong> klasifikimi i tyre.<br />
<strong>Proceset</strong> njësi janë elementët bazë mbi të<br />
cilët ndërtohen linjat e përpunimit në<br />
teknologjinë ushqimore. Sepse e<strong>dhe</strong> siç<br />
kemi thënë proceset teknologjike në<br />
industrinë ushqimore nuk janë gjë tjetër<br />
veçse një vijueshmëri e proceseve njësi.<br />
Termi “njësi” ka e<strong>dhe</strong> një kuptim tjetër.<br />
Ky kuptim ka të bëjë me faktin se procesi<br />
mund të studiohet me një metodë të vetme,<br />
pavarësisht nga zbatimi specifik <strong>dhe</strong><br />
produktet e prodhuara. Klasifikimi më i<br />
dendur që i bëhet proceseve unitare është ai<br />
që zbatohet mbi natyrën e fenomeneve që<br />
kushtëzojnë zhvillimin e procesit.:<br />
Tabela 2.1 Llojet e fenomeneve ne procese industriale<br />
Natyra e fenomenit Operacionet unitare<br />
Mekanike Bluarje, paketim, thermim, prerje, peshim etj<br />
Mbartja e sasisë së lëvizjes Përzierje, brumëzim, pompim, dekantim,<br />
centrifugim, filtrim, ndarje me membranë etj<br />
Mbartja e nxehtësisë Ngrohje, ftohje, ngrirje, mbingrirje etj<br />
Mbartja e masës Kriposje, ekstraktim, avullim, distilim etj<br />
Reaksione kimike biokimike <strong>dhe</strong><br />
mikrobiologjike<br />
Neutralizim i vajrave, fermentime, stazhionim,<br />
prodhim i biomasës <strong>dhe</strong> i starterave, pasterizim etj<br />
Optimizmi <strong>dhe</strong> kontrolli i proceseve njësi<br />
kërkon njohje të thelluar të fenomeneve<br />
22