Protokoll Për kushtet teknike të vjeljes dhe ruajtjes ... - Promalisnv.org
Protokoll Për kushtet teknike të vjeljes dhe ruajtjes ... - Promalisnv.org
Protokoll Për kushtet teknike të vjeljes dhe ruajtjes ... - Promalisnv.org
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VJELJA DHE RUAJTJA E MOLLËS<br />
Shembull:<br />
2 /kg/h<br />
(mesatarja = 6 ml CO 2 /kg/h)<br />
2 /kg/h<br />
2 /kg/h)<br />
Q 10 <br />
Frymëkëmbimi i mollëve ësh<strong>të</strong> i kush<strong>të</strong>zuar gja<strong>të</strong> gjithë periudhën e rritjes<br />
(para <strong>vjeljes</strong>) nga stadi fenologjik <strong>dhe</strong> gja<strong>të</strong> periudhës së pas <strong>vjeljes</strong>, nga kultivari,<br />
nga temperatura e frytit <strong>dhe</strong> e mjedisit si <strong>dhe</strong> nga përbërja e gaz<strong>të</strong><br />
e atmosferës në <strong>të</strong> cilën gjendet molla. Tek molla, një aktivitet frymëkëmbyes<br />
intensiv shoqërohet me një aktivitet metabolik po aq intensiv duke prodhuar<br />
nxeh<strong>të</strong>si, në përpjesëtim <strong>të</strong> zhdrej<strong>të</strong> i ve<strong>të</strong> frytit.<br />
Ashtu siç e kemi nxjerrë në pah, frymëkëmbimi i mollës prodhon<br />
dyoksid karboni, energji <strong>dhe</strong> ujë. Kështu, dukuria që ndodh paralelisht me<br />
frymëkëmbimin ësh<strong>të</strong> transpirimi (djersitja) ose humbja e ujit. Ve<strong>të</strong>kuptohet<br />
se, nëse do <strong>të</strong> zvogëlojmë intensitetin frymëkëmbyes <strong>të</strong> mollës do <strong>të</strong><br />
zvogëlonim po aq humbjen e ujit <strong>dhe</strong> rënien natyrore <strong>të</strong> peshës së frytit. Ndi-<br />
-<br />
<br />
<br />
<strong>dhe</strong> for<strong>të</strong>sisë së mollëve. Humbja e ujit tek molla ësh<strong>të</strong> e lidhur me faktorë <strong>të</strong><br />
ndryshëm, midis <strong>të</strong> cilëve:<br />
intensiteti frymëkëmbyes<br />
lagështia e ajrit<br />
ajrimi<br />
masa<br />
e frytit, trashësia e lëkurës, shkalla e pjekjes, prania e defekteve<br />
(p.sh. ndryshkja) <strong>dhe</strong> përbërja e dylleve që janë <strong>të</strong> pranishëm në lëkurë.<br />
Temperatura nuk ësh<strong>të</strong> faktori i ve<strong>të</strong>m që ndikon mbi frymëkëmbimin, je<strong>të</strong>n<br />
<strong>dhe</strong> kohëzgjatjen e frutave por, në funksionet metabolike <strong>të</strong> tyre, një rol përcaktues<br />
luan e<strong>dhe</strong> kompozimi i atmosferës në <strong>të</strong> cilën ruhen. Midis përbërjeve<br />
<strong>të</strong> gazta që shkaktojnë ndikim mbi metabolizmin e mollëve kujtojmë:<br />
etilenin, oksigjenin, dyoksidin e karbonit <strong>dhe</strong> azotin.<br />
<br />
Temp °C 0 5 10 15 20<br />
2 /kg/h 1 - 10 2 - 25 5 - 60 15 - 100 20 - 150<br />
<br />
<br />
16
Change language