W bazie Ghazni żołnierze GROM o anonimowość ... - Polska Zbrojna

Reakcja na strategię
Chiny obawiają się, że polityka Waszyngtonu
ma na celu okrążenie Państwa Środka.
Komentując reakcję Pekinu
na ogłoszoną przez prezydenta
Baracka Obamę nową
strategię obronną USA, Agencja
Reutera napisała, że chiny obawiają
się, iż polityka Waszyngtonu
ma na celu okrążenie
Państwa Środka i ograniczenie
Pekin ma także inne osiągnięcia: dysponuje
samolotem J-20 typu stealth, rzekomo niewykrywalnym
dla radarów (został pokazany
w styczniu 2011 roku w czasie wizyty w Chinach
amerykańskiego sekretarza obrony
Roberta Gatesa) oraz lotniskowcem, zwodowanym
wiosną 2011 roku.
Dynamicznie rozwija się chiński program
kosmiczny, który zakłada między innymi wysłanie
do 2014 roku w przestrzeń kosmiczną
pierwszej chińskiej taikonautki
(kobiety w kosmosie), do 2018
chińskiej załogi na Księżyc,
a do 2020 roku post awienie
w przestrzeni okołoziemskiej
stałej stacji kosmicznej (obecna,
o nazwie Tiangong – Niebiański
Pałac – jest tam tylko tymczasowo).
Warto podkreślić, że chiński
program kosmiczny rozwija
się w czasie, gdy amerykański
(Challenger) jest zamykany.
Zapoczątkowane po słynnej
wizycie prezydenta Richarda
Nixona, a znormalizowane za
prezydentury Jimmy’ego Cartera stosunki
USA – Chińska Republika Ludowa (ChRL)
już dawno wykroczyły poza ramy zwykłych
relacji dwustronnych. Mamy do czynienia
z dwoma kolosami, które w coraz większym
stopniu muszą odpowiadać – razem lub osobno
– na tak zwane wyzwania globalne. Do takich
należy zaliczyć przede wszystkim niepro-
52 POLSKA ZBROJNA NR 4 | 22 StycZNiA 2012
jego rosnącej potęgi. „chcemy
uniknąć zimnej wojny z USA,
ale nie wolno nam niwelować
chińskiej obecności wojskowej
w regionie”, napisał dziennik
„china Daily”, odnosząc się do
amerykańskich planów większego
zaangażowania w regio-
Coraz więcej
amerykańskich
ekspertów mówi
o „chińskim
zagrożeniu”
AzjA SkAzAni nA konflikt
nie Azji i Pacyfiku. Według
„Global timesa” chiny powinny
zwiększyć zdolność przeprowadzania
ataków militarnych
z wykorzystaniem broni dalekiego
zasięgu oraz możliwość
zagrażania celom wojskowym
w USA. (MS) n
liferację broni jądrowej, zmiany klimatyczne,
zanieczyszczenie środowiska naturalnego,
zwalczanie terroryzmu czy poszukiwanie alternatywnych
źródeł energii z powodu kurczenia
się surowców spalanych.
Spory i zatargi
W kwietniu 2009 roku Pekin i Waszyngton
nawiązały dwustronny dialog strategiczny
i gospodarczy. Przynajmniej raz w roku
w szerokim gronie omawiane
są najważniejsze kwestie we
wzajemnych stosunkach: konieczność
aprecjacji chińskiej
waluty, dwustronny
handel, a w nim ogromna
chińska nadwyżka (zbliżająca
się w niektórych latach do
300 miliardów dolarów), ataki
w cyberprzestrzeni czy
ciągle istotna sprawa przestrzegania
przez Chiny praw
człowieka, wynikająca z odmiennych
wartości i systemów
politycznych.
Kwestią sporną jest Tajwan, który po 2008
roku w bezprecedensowy sposób zbliżył się
z ChRL. Strategia władz w Pekinie jest jasna:
do ponownego zjednoczenia ma dojść na warunkach
stawianych przez Państwo Środka.
Zwieńczeniem zbliżenia ekonomicznego
i społecznego miałby być dwustronny układ
pokojowy.
FOt. US DOD
Co na to Tajwańczycy? Większość jest
przeciwko zjednoczeniu, a niektórzy eksperci
podkreślają, że ChRL podpisała niegdyś podobne
„pokojowe” porozumienia z Tybetem
i wiadomo, jak to się skończyło. Tajwan korzystał
dotychczas z amerykańskiego parasola
bezpieczeństwa, jak też z tamtejszego
sprzętu wojskowego. Czy będzie tak nadal?
Jedno jest pewne: rozgrywka o Tajwan jest
ważnym pojedynkiem o wpływy i znaczenie,
o którym będzie głośno. W tekście
w „Foreign Policy” Hillary Clinton nie
wspomniała o Tajwanie.
Starcie mocarStw
Czy Chiny i USA skazane są na konflikt?
Coraz więcej amerykańskich ekspertów mówi
o zagrożeniu ze strony ChRL. W strategii
amerykańskiej wobec regionu Azji i Pacyfiku,
przedstawionej przez sekretarz stanu, jest
wyraźnie napisane: „Jest faktem, że prosperująca
Ameryka jest dobra dla Chin, podobnie
jak kwitnące Chiny są dobre dla Ameryki.
Po obu stronach możemy więcej osiągnąć,
gdy będziemy współpracować ze sobą, niż jeśli
będziemy wchodzić w konflikt”. Takie jest
przesłanie na dziś. Czy zostanie utrzymane
przez następną administrację?
Jedno wiemy na pewno: nigdy w dziejach
nie było tak, że jedno supermocarstwo ustępowało
drugiemu bez walki. Dziś mamy do
czynienia z dwoma gigantami: jednym w fazie
schyłkowej, drugim w fazie szybkiego
wzrostu. Jak to się zmieni? – to jedno z najbardziej
fascynujących pytań na najbliższą
przyszłość i dotyczy nie tylko Amerykanów
i Chińczyków. Ze względu na skalę i potencjał
obu krajów ich dalsze relacje będą miały
globalny wymiar.
Dlatego warto mieć w pamięci przesłanie
zawarte w końcowej części książki „O Chinach”,
wydanej w maju 2011 roku przez sędziwego
Henry’ego Kissingera, który kiedyś
„otwierał Chiny”. Powołuje się on na raport
brytyjskiego dyplomaty Eyre’a
Crowe’a, który w 1907 roku przestrzegał, że
jeśli trwające już w sporze państwa nie będą
się szanowały, jeśli nie zgodzą się na współistnienie
różnych systemów wartości i odmiennych
interesów, grozi im zderzenie,
a potem klęska. Niestety, tych ostrzeżeń nie
wzięto pod uwagę i kilka lat później wybuchła
I wojna światowa. Jak będzie teraz? n
BOGDAN GóRALcZyK jest profesorem
w centrum Europejskim UW, byłym ambasadorem
w państwach azjatyckich, redaktorem naczelnym
rocznika „Azja-Pacyfik”.
tekst niniejszy kończy cykl na temat chińskiego
sąsiedztwa zapoczątkowany na łamach PZ
w listopadzie 2010 roku.