06.09.2013 Views

W bazie Ghazni żołnierze GROM o anonimowość ... - Polska Zbrojna

W bazie Ghazni żołnierze GROM o anonimowość ... - Polska Zbrojna

W bazie Ghazni żołnierze GROM o anonimowość ... - Polska Zbrojna

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Każdego żołnierza wyjeżdżającego<br />

na misję i wracającego z niej należy<br />

skierować na ogólne i specjalistyczne<br />

badania lekarskie, w tym psychiatryczne,<br />

i rozmowę z psychologiem.<br />

nie ma obowiązku poddawania się badaniom<br />

psychologicznym. Jeśli raz stwierdzono,<br />

że jest zdolny do jej pełnienia, to choćby<br />

awansował od szeregowego do pułkownika,<br />

ani razu nie będzie badany”, przyznaje<br />

Andrzej Grzempa. „Według mnie nie jest<br />

to słuszne”.<br />

Wyjątkiem są obowiązkowe badania wynikające<br />

z przepisów innych ustaw, na przykład<br />

badania okresowe kierowców, egzaminatorów<br />

i instruktorów nauki jazdy, operatorów<br />

sprzętu specjalistycznego oraz osób zajmujących<br />

się obrotem materiałami wybuchowymi,<br />

wyrobami i technologią o przeznaczeniu<br />

wojskowym lub policyjnym.<br />

Marzena Kościelniak, psycholog z Centrum<br />

Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu,<br />

uważa, że badania psychologiczne dla<br />

kadry należałoby wykonywać podczas badań<br />

okresowych.<br />

„W ciągu wieloletniej służby mogą pojawić<br />

się czynniki mające wpływ na funkcjonowanie<br />

psychologiczne żołnierzy, a więc także na ich<br />

przydatność dla wojska. Ich kondycja psychiczna<br />

może być zależna od przeżyć, chorób, żałoby,<br />

uzależnień, konfliktów, stresu, zdarzeń traumatycznych”.<br />

Anita Wiecanowska podkreśla, że dojście<br />

do równowagi po trudnych przeżyciach wymaga<br />

czasu. Skoro jednak żołnierz nie jest podda-<br />

FOt. US dOd<br />

P y t a n i a d o<br />

POLSKA ZBROJNA: Jak<br />

szeroki jest zakres badań<br />

psychologicznych pilotów?<br />

OLAF TRUSZCZYŃSKI:<br />

Badania kandydatów na pilotów<br />

to kilkugodzinne testy<br />

wykonywane głównie na specjalistycznymkomputerowym<br />

sprzęcie psychodiagnostycznym.<br />

Ich stan psychiczny<br />

monitorujemy corocznie,<br />

podczas badań kontrolnych.<br />

OLAFA<br />

TRUSZCZYŃSKIEGO<br />

Profilaktyka<br />

zachowań<br />

wany regularnie badaniom psychologicznym,<br />

to w określonych sytuacjach można go jedynie<br />

odsunąć od używania broni, czasowo zmienić<br />

mu zakres obowiązków albo stanowisko, by<br />

w czasie „niedyspozycji” mógł otrzymać profesjonalną<br />

pomoc i wrócić do równowagi. „Można<br />

rozważyć także wprowadzenie rozwiązań<br />

stosowanych w przypadku długotrwałego zwolnienia<br />

lekarskiego, tak by po trzydziestu dniach<br />

absencji uzyskać potwierdzenie zdolności do<br />

pracy”.<br />

Argumentem, który często przytaczają psychologowie,<br />

przemawiającym za regularnością<br />

poddawania wojskowych badaniom psychologicznym,<br />

jest dostęp do broni. „Z mocy ustawy<br />

żołnierz ma broń, a mimo to cyklicznym badaniom<br />

nie podlega”, przypomina dyrektor<br />

Grzempa. „Jeśli zdejmie mundur, i już w cywilu<br />

będzie się starał o pozwolenie na jej posiadanie,<br />

to zostanie skierowany na badania psychologiczne.<br />

Dlaczego cywil musi się badać, a żołnierz<br />

nie?”.<br />

Dmuchanie na zimne<br />

Cywile posiadający broń, żeby przedłużyć<br />

pozwolenie na nią, muszą co pięć lat poddawać<br />

się badaniom psychologicznym. „Moim zdaniem<br />

na częstsze badania powinni być kierowani<br />

wszyscy <strong>żołnierze</strong> niezależnie od stopnia”,<br />

zauważa dyrektor Grzempa. „Dziś trudno mi<br />

sobie jednak wyobrazić sytuację, w której na badania<br />

wysyłany jest podpułkownik przed awansem,<br />

po czym przełożony stwierdza, że istnieją<br />

przeciwwskazania psychologiczne do objęcia<br />

POLSKA ZBROJNA: Czy ta<br />

regularność badań zdaje egzamin?<br />

OLAF TRUSZCZYŃSKI:<br />

Tak. Okresowe badania żołnierzy,<br />

zarówno personelu latającego,<br />

jak i naziemnego, pozwalają<br />

wychwycić pojawiające się problemy<br />

i im przeciwdziałać. Czasem<br />

polega to na zaleceniach terapeutycznych,<br />

niekiedy zmianie<br />

stanowiska, a w sytuacjach skraj-<br />

nych wymaga orzeczenia niezdolności<br />

do służby osoby, u której<br />

z powodów zdrowotnych<br />

bądź osobistych pojawiły się<br />

trudności z przystosowaniem.<br />

POLSKA ZBROJNA: Dlaczego<br />

badania psychologiczne są<br />

tak ważne?<br />

OLAF TRUSZCZYŃSKI:<br />

Badania, pozwalają ocenić nie<br />

tylko aktualny stan, lecz także<br />

potencjał kandydatów. Pomagają<br />

przewidzieć, jak poradzi sobie<br />

człowiek w sytuacji, z którą nie<br />

miał wcześniej do czynienia.<br />

Z natury rzeczy wojsko powinno<br />

być przygotowane na sytuacje<br />

nowe i nieoczekiwane. n<br />

Pułkownik<br />

doktor nauk humanistycznych<br />

OLAF tRUSZcZyŃSKi<br />

jest komendantem Wojskowego<br />

instytutu Medycyny Lotniczej.<br />

nowego stanowiska. Co wtedy? Trzeba się nad<br />

tym zastanowić. W ostatnich latach nic złego się<br />

nie wydarzyło, ale przecież lepiej dmuchać na<br />

zimne i nie doprowadzić do tragedii”.<br />

Właściwą ocenę kondycji psychicznej i predyspozycji<br />

psychologicznych utrudnia też to, że<br />

kandydaci na żołnierzy próbują niekiedy oszukać<br />

komisję lekarską i psychologów, zatajając<br />

zaburzenia psychiczne, odbyte leczenie psychiatryczne<br />

albo różnego rodzaju traumy. „Niektórzy<br />

za wszelką cenę chcą służyć. Nic dziwnego,<br />

że nie obnoszą się z takimi problemami,<br />

choć nie powinni ich ukrywać”, mówi Andrzej<br />

Grzempa. „Takie przypadki zwykle wychodzą<br />

podczas badania przez WKL lub w wojskowych<br />

pracowniach psychologicznych”.<br />

Sporadycznie zdarza się, że dowódcy, kiedy<br />

zauważą problemy u podwładnych, kierują ich<br />

do psychologa, a w skrajnych przypadkach do<br />

WKL lub poradni zdrowia psychicznego. „Niekiedy<br />

z takim <strong>żołnierze</strong>m przez pewien czas<br />

pracujemy w jednostce, i to wystarczy”, wyjaśnia<br />

Marzena Kościelniak. „Czasami kierujemy<br />

go na dalszą diagnostykę do pracowni psychologicznej,<br />

do poradni zdrowia psychicznego<br />

lub na dłuższą terapię w poradniach specjalistycznych.<br />

Zdarza się, że w niektórych przypadkach<br />

zdajemy się na komisję lekarską, która<br />

ocenia, czy żołnierz może pozostać w służbie”.<br />

cywile bez baDań<br />

Odrębna kwestia to pracownicy wojska.<br />

Poza nielicznymi wyjątkami (gdy stanowisko<br />

wymaga szczególnej sprawności psy-<br />

POLSKA ZBROJNA NR 4 | 22 StycZNiA 2012<br />

15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!