03.09.2013 Views

Standardet e Profesioneve Profili Teknologjia Ushqimore

Standardet e Profesioneve Profili Teknologjia Ushqimore

Standardet e Profesioneve Profili Teknologjia Ushqimore

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1. Hyrje<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 2<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n<br />

Teknologji <strong>Ushqimore</strong><br />

Niveli I rë dhe II të<br />

Standardi profesional është një prej dokumenteve më të rëndësishme i cili paraqet<br />

lidhjen në mes të punës dhe arsimit. Standardi profesional është një hallkë lidhëse në<br />

mes të profesioneve në tregun e punës dhe programeve arsimore.<br />

Standardi profesional i përshkruan detyrat e punës që kryhen në kuadër të profilit të<br />

caktuar dhe i përcakton njohuritë, shkathtësitë dhe kompetencat themelore profesionale<br />

të nevojshme për ushtrimin e suksesshëm të profesionit. <strong>Standardet</strong> janë të<br />

detyrueshme për të gjithë ata që janë të përfshirë në arsimin dhe aftësimin profesional.<br />

Standardi profesional jep kontribut të madh në dizajnimin e programit me cilësi të lartë<br />

për edukim dhe aftësim, siguron lidhje të drejtpërdrejtë me vendin e punës dhe<br />

ekonominë e përgjithshme.<br />

Zhvillimi i standardit profesional është bazuar në analizën funksionale profesionale të<br />

profilit përkatës.<br />

Standardi profesional përmban: emrin kodin e profesionit, niveli i shkollimit,<br />

kompetencat profesionale, funksionin dhe detyrat në profesion, njohuritë dhe<br />

shkathtësitë, që nxënësi duhet ti arrij në përfundim të programit të nivelit përkatës të<br />

shkollimit.<br />

2. Emërtimi i profesionit:<br />

“Teknologji <strong>Ushqimore</strong>” Niveli Irë dhe IItë 3. Titulli i profesionit:<br />

a) Teknolog Ushqimor për Nivelin Irë b) Teknolog Ushqimor për Nivelin IItë 4. Kohëzgjatja e trajnimit:<br />

Qasja modulare e implementuar nëpërmes arsimit dhe aftësimit profesional formal.<br />

Arsimi profesional formal: Kohëzgjatja 3 vite, vendi ku zhvillohen mësimet janë<br />

shkollat e mesme profesionale dhe ndërmarrjet (pjesa praktike - trajnimi në punë).<br />

5. Rrafshet e kompetencave:<br />

Pas përfundimit me sukses të këtij profili, nxënësit përgatiten për të fituar kualifikim<br />

profesional që u mundëson atyre integrimin në tregun e punës për Teknologjisë<br />

<strong>Ushqimore</strong>, si dhe vazhdimin e arsimimit në nivele më të larta.<br />

Ky profil është i organizuar në nivelin kurrikularë të profilit mësimor “Teknologji<br />

<strong>Ushqimore</strong>” për nivelet I dhe II, të strukturuara në lëndë mësimore (teorike) dhe<br />

module mësimore (praktike), në tri grupe kryesore:


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 3<br />

- Grupi i lëndëve të përgjithshme, që synojnë formimin shkencor/humanitar të<br />

nxënësve për të lehtësuar integrimin e tyre në shoqëri, si dhe vazhdimin e shkollimit<br />

të mëtejshëm.<br />

- Grupi i lëndëve teorike-profesionale, që synojnë konsolidimin te nxënësit, të<br />

koncepteve shkencore, si dhe bëjnë njohjen e tyre me proceset teknike-teknologjike<br />

që lidhen me profesionin e profilit “Teknologji <strong>Ushqimore</strong>”.<br />

- Grupi i moduleve të praktikës profesionale, që synojnë përgatitjen e nxënësve me<br />

kompetencat praktike të nevojshme për t’u integruar me sukses në tregun e punës<br />

në sektorin e “Teknologjisë <strong>Ushqimore</strong>”.<br />

6. Kompetencat e përgjithshme<br />

Teknologu Ushqimor të nivelit të Irë dhe IItë aftësohen të: komunikojnë në mënyrë<br />

korrekte, me shkrim dhe me gojë, për të shprehur mendimet e ndjenjat e tij dhe për të<br />

argumentuar opinionet për çështje të ndryshme; përdorin burime dhe teknika të<br />

ndryshme (përfshirë dhe ato të kompjuterizuara) të mbledhjes dhe të shfrytëzimit të<br />

informacioneve të nevojshme për zhvillimin e tij personal dhe profesional; angazhohen<br />

fizikisht, mendërisht dhe emocionalisht në zgjidhjen e situatave të ndryshme<br />

problemore që do të ndeshë në kontekstin profesional, personal dhe shoqëror;<br />

manifestojnë qasje të një kritike konstruktive ndaj zhvillimeve profesionale, personale<br />

dhe shoqërore; nxisin potencialin e tij të brendshëm për kërkim të vazhdueshëm në<br />

drejtim të zgjidhjeve të reja, më efektivitet; respektojnë rregullat dhe parimet e një<br />

bashkëjetese demokratike në kontekstin e integrimeve lokale, rajonale dhe globale;<br />

manifestojnë guxim dhe iniciativë në marrjen e përgjegjësisë për të ardhmen e tij;<br />

tregojnë vetëkontroll në ushtrimin e veprimtarive të tij në kontekstin e pavarësisë në<br />

vendimmarrje; organizojnë drejt procesin e të nxënit të tij dhe të shfaqë gatishmërinë e<br />

vullnetin për një të nxënë që zgjat gjithë jetën; respektojnë parimet e punës në grup dhe<br />

të bashkëpunojë aktivisht në arritjen e objektivave të pranuara; bëjnë vlerësime dhe<br />

vetëvlerësime nisur nga kritere të drejta, si bazë për të përmirësuar dhe çuar më tej<br />

arritjet; hulumtojnë vetveten dhe rrugët e mundshme të karrierës profesionale për të<br />

bërë zgjedhje të përshtatshme të veprimtarive profesionale të ardhshme.<br />

7. Kërkesat e veçanta<br />

Teknologu Ushqimor të nivelit të Irë dhe IItë zbatojnë detyrat e tyre me vetësiguri dhe<br />

me përgjegjësi brenda kodit të kornizës profesionale.<br />

Në kërkesa të rëndësishme përfshihen edhe: njohja e bashkëveprimeve dhe aktiviteteve<br />

të fushës së Teknologjisë <strong>Ushqimore</strong>, njohja e gjerë mbi strukturën organizative dhe<br />

organizimin e punës në Teknologji <strong>Ushqimore</strong>, shkathtësi elementare për llogaritje,<br />

aftësia për bashkëpunim, kompetencë për trajtimin e teksteve legale dhe materialeve<br />

referimi, të jetë në gjendje të përdor teknologjitë moderne të komunikimit dhe<br />

informimit, menaxhim efikas të kohës e, gjithashtu, edhe aftësi për marrëdhënie me<br />

njerëz dhe aftësia për të motivuar dhe ndihmuar të tjerët në zhvillimin profesional.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 4<br />

8. Përshkrimi i Profesionit:<br />

Edukimi i nxënësve në profilin mësimor “Teknologji <strong>Ushqimore</strong>”, niveli I, mundëson<br />

zhvillim kompetencash profesionale të përgjithshme të nxënësit, Kështu, nxënësi do të<br />

jetë i aftë që të:<br />

Përgatit vendin e punës për pranimin e lëndëve të para ushqimore.<br />

Përzgjedh veglat, pajisjet dhe materialet e duhura për punë.<br />

Përdor dhe mirëmban veglat dhe pajisjet e punës.<br />

Respekton standardet e profesionit.<br />

Zbaton rregullat e mbrojtjes në punë e të ruajtjes së mjedisit.<br />

Mban higjienën në repartet e përpunimit, paketimit dhe depozitimit të lëndëve të para.<br />

Pranon, analizon, ruan dhe dorëzon në përpunim të lëndës së parë ushqimore.<br />

Klasifikon lëndët e para ushqimore.<br />

Transporton lëndët e para brenda repartit.<br />

Ruan lëndët e para dhe prodhimet ushqimore.<br />

Përgatit kafshët për mjelje.<br />

Ambalazhon lëndët e para.<br />

Kryen përpunimin primar të lëndëve të para ushqimore (drithërave, pemëve,<br />

perimeve, mishit, qumështit).<br />

Ambalazhon prodhimet ushqimore.<br />

Ruan prodhimet ushqimore.<br />

Kompetencat profesionale do të zhvillohen në një nivel më të lartë gjatë kryerjes së<br />

shkollimit për “Teknologji <strong>Ushqimore</strong>”, niveli II. Pas shkollimit në nivelin e dyte te këtij<br />

profili, nxënësi do të jetë i aftë që të:<br />

Kryen analizën e cilësisë së ushqimeve;<br />

Kryen operacione teknologjike pune me makina përkatëse;<br />

Përgatit kafshët dhe shpendët për therje.<br />

Realizon tualetin (pastrimin) e trupave.<br />

Bën seleksionime tё ndryshme gjatё procesit teknologjik.<br />

Mbushё konservat..<br />

Largon mbeturinat teknologjike.<br />

Dёrmon rrushin pёr prodhimin e verёs dhe distilateve.<br />

Mbush enёt e fermentimit pёr prodhimin e verёs, distilateve<br />

Largon bёrsitё.<br />

Largon pjesёt e panevojshme tё frutave dhe perimeve.<br />

Përgatit shurupin pёr produktin e përqendruar me sheqer.<br />

Përgatit tretësira tё ndryshme pёr konservat e perimeve.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 5<br />

9. Përshkrimi Modular i Profesionit<br />

Moduli: “Kimi analitike”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: I<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 30<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për të zbatuar<br />

operacionet themelore dhe teknikat eksperimentale në laboratorin e kimisë, për të interpretuar dhe<br />

për të përgatitur ushtrime të thjeshta; për të zhvilluar matjet dhe ushtrimet bazë me mjetet<br />

themelore në laborator për të zhvilluar identifikimin e kationeve dhe anioneve sipas grupeve<br />

analitike.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet e<br />

vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Përgatitja e mostrës për analizë Kontrolli i Përgatisë mostrën<br />

përgatit e<br />

punës praktike për analizë<br />

mostrën për Fundërrimi<br />

në laborator<br />

analizë dhe<br />

Kryej eksperimentin<br />

për përftimin<br />

e<br />

Dekantimi<br />

e fundërrimit<br />

substancave Filtrimi<br />

Kryej eksperimentin<br />

të pastra<br />

e dekantimit<br />

kimike Distilimi<br />

Përgatisë dhe të<br />

Sublimimi<br />

Kristalizimi<br />

kryej eksperimentin e<br />

filtrimit<br />

Përgatisë pajisjen<br />

Avullimi<br />

për distilim dhe të<br />

kryej eksperimentin e<br />

distilimit<br />

Nxënësi<br />

zbaton<br />

mënyrën e<br />

identifikimit<br />

të kationeve<br />

sipas<br />

grupeve<br />

analitike nga<br />

grupi i pestë<br />

Grupi i I-rë analitik<br />

Grupi i II-të analitik<br />

Grupi i III-të analitik<br />

Grupi i IV-të analitik<br />

Grupi i V-të analitik<br />

Kontrolli i<br />

punës praktike<br />

në laborator<br />

dhe i ditarit<br />

laboratorik<br />

Përgatisë pajisjen<br />

për sublimim dhe të<br />

kryej eksperimentin e<br />

sublimimit.<br />

Kryej eksperimentin<br />

e kristalizimit<br />

Kryej eksperimentin<br />

e avullimit.<br />

Identifikojë kationet e<br />

grupit të V-të analitik<br />

Identifikojë kationet e<br />

grupit të IV-të analitik<br />

Identifikojë kationet e<br />

grupit të III-të analitik


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 6<br />

deri të grupi<br />

I parë<br />

analitik,<br />

zhvillon në<br />

mënyrë të<br />

pavarur<br />

analizë<br />

gjysmëkomplete<br />

dhe<br />

komplete.<br />

Nxënësi<br />

zbaton<br />

mënyrën e<br />

identifikimit<br />

të anioneve<br />

sipas<br />

grupeve<br />

analitike nga<br />

grupi i parë<br />

deri të grupi<br />

i tertë<br />

analitik,<br />

zhvillon në<br />

mënyrë të<br />

pavarur<br />

analizë<br />

gjysmëkomplete<br />

dhe<br />

komplete.<br />

Grupi i I-rë analitik<br />

Grupi i II-të analitik<br />

Grupi i III-të analitik<br />

Kontrolli i<br />

punës praktike<br />

në laborator<br />

dhe i ditarit<br />

laboratorik<br />

Identifikojë kationet e<br />

grupit të II-të analitik<br />

Identifikojë kationet e<br />

grupit të I-rë analitik<br />

Zhvillojë analizë<br />

gjysmë-komplete<br />

Zhvillojë analizë<br />

komplete<br />

Identifikojë anionet e<br />

grupit të I-rë analitik<br />

Identifikojë anionet e<br />

grupit të II-të analitik<br />

Identifikojë anionet e<br />

grupit të III-të analitik<br />

Zhvillojë analizë<br />

gjysmë-komplete<br />

Zhvillojë analizë<br />

komplete<br />

Ky modul duhet të trajtohet në laboratorin e kimisë. Rekomandohet të organizohen vizita<br />

njohëse në laboratorët tjera kimike dhe të ngjashme.<br />

Mësuesi duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet konkrete gjatë<br />

punës me mjete laboratorike.<br />

Nxënësit duhet të angazhohen sa më shumë në veprimtari konkrete, në mbështetje të<br />

përvetësimit të njohurive që trajton moduli. Ata duhet të nxiten të diskutojnë në lidhje me<br />

rastet e ndryshme që paraqiten në laborator.<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të zbatohet sa më shumë kontrolli i punës praktike të<br />

aftësive të fituara nga ata.<br />

Laboratorët për kimi;<br />

Kompleti i veglave, i pajisjeve dhe instrumenteve laboratorike;<br />

Lëndë të para dhe materiale të tjera që përdoren në laboratorin kimik;<br />

Materiale të shkruara (manuale, rregullore, katalogë).


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 7<br />

Moduli: “Përfitimi, pranimi, ruajtja dhe transportimi i lëndës së parë me<br />

prejardhje bimore”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: I<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 90<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për të kryer punime<br />

në pranimin, klasifikimin, ambalazhimin dhe ruajtjen e lëndëve të para.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Caktimi i lokacionit për pranimin e Vëzhgim i Caktojë lokacionin për<br />

përgatit lëndëve të para bimore<br />

demonstrimit pranimin e lëndëve të<br />

vendin për<br />

të nxënësit para bimore<br />

pranimin e Përzgjedhja e veglave dhe e me listë<br />

lëndëve të materialit të nevojshëm për kontrolli Përzgjedhë veglat dhe<br />

para bimore përgatitjen e vendit të pranimit<br />

materialin e nevojshëm;<br />

Nxënësi<br />

pranon dhe<br />

klasifikon<br />

lëndët e<br />

para<br />

bimore.<br />

Pastrimi dhe dezinfektimi i vendit<br />

të pranimit<br />

Sigurimi i pajisjeve për ajrim<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

Përgatitjes së vendit për pranimin<br />

e lëndëve të para bimore<br />

Pranimi i lëndëve të para bimore<br />

Përzgjedhja e veglave dhe e<br />

makinerive për seleksionim –<br />

klasifikim të lëndëve të para<br />

bimore<br />

Përcaktimi i llojit të lëndëve të<br />

para bimore për seleksionim<br />

Kriteret e seleksionimit<br />

Klasifikimi sipas standardeve<br />

Përgatitja e lëndëve të para<br />

bimore mirë të klasifikuara për<br />

ambalazhim<br />

Trajtimi i lëndëve të para bimore<br />

të dëmtuara që nuk i plotësojnë<br />

kushtet për treg<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Pastrojë me kujdes<br />

vendin e pranimit;<br />

Bëjë dezinfektimin dhe<br />

sigurimin e pajisjeve<br />

për ajrosje;<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë përgatitjes së<br />

vendit për pranimin e<br />

lëndëve të para.<br />

Pranojë lëndët e para<br />

me origjinë bimore<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

makineritë për<br />

klasifikim;<br />

Përcaktojë llojin<br />

lëndëve të para për<br />

klasifikim;<br />

Respektojë kriteret për<br />

klasifikim;<br />

Zgjedhë prodhimet e<br />

mira për ambalazhim;<br />

Hedhë në vend të<br />

duhur prodhimet që nuk<br />

i plotësojnë kushtet për<br />

treg;


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 8<br />

Nxënësi<br />

ambalazhon<br />

lëndët e<br />

para<br />

bimore.<br />

Nxënësi<br />

ruan lëndët<br />

e para<br />

bimore gjatë<br />

qëndrimit në<br />

depo.<br />

Rregullat e punës gjatë<br />

klasifikimit dhe ruajtja e mjedisit<br />

nga hedhjet e mbeturinave.<br />

Përzgjedhja e ambalazhit<br />

Kriteret e ambalazhimit<br />

Pastrimi dhe procedurat e<br />

pastrimit<br />

Ambalazhimi sipas kërkesave për<br />

ruajtje dhe për treg<br />

Vendosja e lëndëve të para<br />

bimore të ambalazhuara në<br />

vendin e caktuar për ruajtje dhe<br />

për treg<br />

Rregullat e sigurisë së punës.<br />

Caktimi i vendit për ruajtje të<br />

lëndëve të para bimore<br />

Kriteret e vendosjes së lëndëve të<br />

para<br />

Lëshimi në veprim i pajisjeve të<br />

ajrimit<br />

Matja dhe mirëmbajtja e<br />

temperaturës, lagështisë dhe<br />

shtypjes në depo<br />

Kontrollimi i lëndëve të para gjatë<br />

ruajtjes në depo<br />

Largimi i lëndëve të para të<br />

dëmtuara<br />

Zbatimi i planit për hedhjen e<br />

lëndëve të para të dëmtuara<br />

Regjistrimi i saktë i lëndëve të<br />

para<br />

Rregullat e kujdesit teknik e të<br />

mbrojtjes së mjedisit nga hedhja<br />

e mbeturinave.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Zbatojë rregullat e<br />

punës gjatë klasifikimit<br />

dhe të mbrojë mjedisin<br />

nga mbeturinat.<br />

Zbatojë kriteret e<br />

ambalazhimit;<br />

Bëjë pastrimin dhe të<br />

zgjedhë procedurat më<br />

të përshtatshme për<br />

pastrim;<br />

Respektojë kërkesat e<br />

ruajtjes së lëndëve të<br />

para ;<br />

Vendosë lëndëve të<br />

para të ambalazhuara<br />

në depo;<br />

Zbatojë rregullat e<br />

sigurisë në punë.<br />

Caktojë vendin më të<br />

përshtatshëm për<br />

ruajtjen e lëndëve të<br />

para, duke u bazuar në<br />

llojin e tyre;<br />

Respektojë kriteret e<br />

vendosjes së lëndëve<br />

të para;<br />

Lëshojë në veprim<br />

stabilimentet e ajrimit<br />

në momentin e duhur;<br />

Kontrollojë dhe<br />

mirëmbajë<br />

temperaturën,<br />

lagështinë dhe shtypjen<br />

në depo<br />

Kontrollojë kohë pas<br />

kohe lëndët e para<br />

gjatë ruajtjes;<br />

Largojë me kujdes<br />

lëndët e para të<br />

dëmtuara;<br />

Zbatojë planin e<br />

hedhjes së lëndëve të<br />

para të dëmtuara;<br />

Bëjë regjistrimin e<br />

saktë të lëndëve të<br />

para;<br />

Respektojë rregullat e


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 9<br />

kujdesit teknik e të<br />

mbrojtjes së mjedisit<br />

nga hedhja e<br />

mbeturinave.<br />

Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në ferma dhe në depot e prodhimeve bujqësore.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet<br />

konkrete për pranimin, klasifikimin, ambalazhimin dhe ruajtjen e lëndëve të para bimore.<br />

Pjesa më e madhe e të mësuarit do të ketë në qendër nxënësin, por me referencë të<br />

mësuesit në ndonjë rast.<br />

Veprimtaritë praktike do të kryhen duke bërë më parë demonstrimin nga mësuesi.<br />

Rekomandohet që nxënësit të mbajnë shënime për udhëzimet që jepen nga mësuesi, si<br />

dhe të shfrytëzojnë manualet e përdorimit ose katalogë të pajisjeve që përdoren për<br />

pranimin, klasifikimin dhe ambalazhimin e lëndëve të para.<br />

Nxënësi do të përvetësojë kompetencat nëpërmjet veprimtarive praktike.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të<br />

ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së pajisjeve për pranimin e lëndëve të para me<br />

prejardhje bimore.<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të synohet vlerësimi i demonstrimit praktik të njohurive e<br />

të shprehive të punës.<br />

Fermë bujqësore<br />

Makina për klasifikim, ambalazhim dhe dezinfektim<br />

Depo për ruajtje<br />

Komplet ambalazhe dhe pajime të nevojshme<br />

Mjetet transportuese<br />

Katalogë dhe udhëzime për përdorimin e makinave të nevojshme për pranimin e lëndëve të<br />

para me prejardhje bimore.<br />

Fletë-raport për punë.<br />

Materiale studimore.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 10<br />

Moduli: “Përfitimi, pranimi, ruajtja dhe transportimi i lëndës së parë me<br />

prejardhje shtazore”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: I<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 90<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për të kryer punime<br />

në pranimin e lëndëve të para me prejardhje shtazore,klasifikimin, ambalazhimin dhe ruajtjen e<br />

tyre.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Marrja e kafshëve dhe shpezëve Vëzhgim i Marrë kafshët dhe<br />

përgatit për therje<br />

demonstrimit shpezët për therje<br />

kafshët për<br />

të nxënësit<br />

mjelje dhe Vlerësimi i kafshëve për therje me listë Vlerësojë kafshët për<br />

therje (Kriteret dhe veprimet gjatë<br />

vlerësimit të kafshëve për therje)<br />

kontrolli therje<br />

Ushqejë kafshët për<br />

Të ushqyerit e kafshëve për therje<br />

therje në depon e<br />

në depon e kafshëve,<br />

kafshëve,<br />

Nxënësi<br />

përgatit<br />

vendin për<br />

pranimin e<br />

Veprimet me kafshë para therjes,<br />

joshja e kafshëve,trullosja dhe<br />

mënyrat e trullosjes,<br />

Therja e kafshëve, largimi i gjakut,<br />

heqja e lëkurës, largimi i qimeve,<br />

puplave dhe mënyrat e heqjes<br />

Heqja e organeve të<br />

mbrendëshme dhe larja e trupit,<br />

Shikimi sanitar i kafshëve të<br />

therura,<br />

Puna në vendin e prodhimit të<br />

qumështit<br />

Karakteristikat e bagëtive për<br />

qumësht<br />

Mënyrat e mjeljes.<br />

Caktimi i lokacionit për pranimin<br />

e lëndëve të para shtazore<br />

Përzgjedhja e veglave dhe e<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

Bëjë joshjen dhe<br />

trullosjen e kafshëve<br />

Bëjë therjen e<br />

kafshëve, largimin e<br />

gjakut, heqjen e<br />

lëkurës, largimin e<br />

qimeve dhe puplave<br />

Bëjë heqjen e<br />

organeve të<br />

brendshme dhe larja e<br />

trupit,<br />

Bëjë shikimin sanitar të<br />

kafshëve të therura,<br />

Punojë në vendin e<br />

prodhimit të qumështit<br />

Përgatitë kafshët për<br />

mjelje<br />

Bëjë mjeljen e<br />

kafshëve<br />

Caktojë lokacionin për<br />

pranimin e lëndëve të<br />

para shtazore


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 11<br />

lëndëve të<br />

para<br />

shtazore<br />

Nxënësi<br />

pranon dhe<br />

klasifikon<br />

lëndët e<br />

para<br />

shtazore.<br />

Nxënësi<br />

ambalazhon<br />

lëndët e<br />

para<br />

shtazore.<br />

materialit të nevojshëm për<br />

përgatitjen e vendit të pranimit<br />

Pastrimi dhe dezinfektimi i vendit<br />

të pranimit<br />

Sigurimi i pajisjeve për ajrim<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

përgatitjes së vendit për pranimin<br />

e lëndëve të para shtazore<br />

Pranimi i lëndëve të para shtazore<br />

Përzgjedhja e veglave dhe e<br />

makinerive për seleksionim –<br />

klasifikim të lëndëve të para<br />

shtazore<br />

Përcaktimi i llojit të lëndëve të<br />

para shtazore për seleksionim<br />

Kriteret e seleksionimit<br />

Klasifikimi sipas standardeve<br />

Përgatitja e lëndëve të para<br />

shtazore mirë të klasifikuara për<br />

ambalazhim<br />

Trajtimi i lëndëve të para shtazore<br />

të dëmtuara që nuk i plotësojnë<br />

kushtet për treg<br />

Rregullat e punës gjatë<br />

klasifikimit dhe ruajtja e mjedisit<br />

nga hedhjet e mbeturinave.<br />

Përzgjedhja e ambalazhit<br />

Kriteret e ambalazhimit<br />

Pastrimi dhe procedurat e<br />

pastrimit<br />

Ambalazhimi sipas kërkesave për<br />

ruajtje dhe për treg<br />

Vendosja e lëndëve të para<br />

shtazore të ambalazhuara në<br />

vendin e caktuar për ruajtje dhe<br />

për treg<br />

kontrolli Përzgjedhë veglat dhe<br />

materialin e<br />

nevojshëm;<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Pastrojë me kujdes<br />

vendin e pranimit;<br />

Bëjë dezinfektimin dhe<br />

sigurimin e pajisjeve<br />

për ajrosje;<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë përgatitjes së<br />

vendit për pranimin e<br />

lëndëve të para.<br />

Pranojë lëndët e para<br />

me prejardhje shtazore<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

makineritë për<br />

klasifikim;<br />

Përcaktojë llojin<br />

lëndëve të para për<br />

klasifikim;<br />

Respektojë kriteret për<br />

klasifikim;<br />

Zgjedhë prodhimet e<br />

mira për ambalazhim;<br />

Hedhë në vend të<br />

duhur prodhimet që<br />

nuk i plotësojnë kushtet<br />

për treg;<br />

Zbatojë rregullat e<br />

punës gjatë klasifikimit<br />

dhe të mbrojë mjedisin<br />

nga mbeturinat.<br />

Respektojë kriteret e<br />

zgjedhjes së<br />

ambalazhit;<br />

Zbatojë kriteret e<br />

ambalazhimit;<br />

Bëjë pastrimin dhe të<br />

zgjedhë procedurat më<br />

të përshtatshme për<br />

pastrim;<br />

Respektojë kërkesat e<br />

ruajtjes së lëndëve të<br />

para;


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 12<br />

Nxënësi<br />

ruan lëndët<br />

e para<br />

shtazore<br />

gjatë<br />

qëndrimit në<br />

depo.<br />

Rregullat e sigurisë së punës.<br />

Caktimi i vendit për ruajtje të<br />

lëndëve të para shtazore<br />

Kriteret e vendosjes së lëndëve të<br />

para<br />

Lëshimi në veprim i pajisjeve të<br />

ajrimit<br />

Matja dhe mirëmbajtja e<br />

temperaturës, lagështisë dhe<br />

shtypjes në depo<br />

Kontrollimi i lëndëve të para gjatë<br />

ruajtjes në depo<br />

Largimi i lëndëve të para të<br />

dëmtuara<br />

Zbatimi i planit për hedhjen e<br />

lëndëve të para të dëmtuara<br />

Regjistrimi i saktë i lëndëve të<br />

para<br />

Rregullat e kujdesit teknik e të<br />

mbrojtjes së mjedisit nga hedhja e<br />

mbeturinave.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Vendosë lëndët e para<br />

të ambalazhuara në<br />

depo;<br />

Zbatojë rregullat e<br />

sigurisë në punë.<br />

Caktojë vendin më të<br />

përshtatshëm për<br />

ruajtjen e lëndëve të<br />

para, duke u bazuar në<br />

llojin e tyre;<br />

Respektojë kriteret e<br />

vendosjes së lëndëve<br />

të para;<br />

Lëshojë në veprim<br />

stabilimentet e ajrimit<br />

në momentin e duhur;<br />

Kontrollojë dhe<br />

mirëmbajë<br />

temperaturën,<br />

lagështinë dhe<br />

shtypjen në depo<br />

Kontrollojë kohë pas<br />

kohe lëndët e para<br />

gjatë ruajtjes;<br />

Largojë me kujdes<br />

lëndët e para të<br />

dëmtuara;<br />

Zbatojë planin e<br />

hedhjes së lëndëve të<br />

para të dëmtuara;<br />

Bëjë regjistrimin e<br />

saktë të lëndëve të<br />

para;<br />

respektojë rregullat e<br />

kujdesit teknik e të<br />

mbrojtjes së mjedisit<br />

nga hedhja e<br />

mbeturinave.<br />

Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në ferma, qumështore, therrtore, dhe në depot e<br />

prodhimeve bujqësore.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet<br />

konkrete për pranimin, klasifikimin, ambalazhimin dhe ruajtjen e lëndëve të para shtazore.<br />

Pjesa më e madhe e të mësuarit do të ketë në qendër nxënësin, por me referencë të<br />

mësuesit në ndonjë rast.<br />

Veprimtaritë praktike do të kryhen duke bërë më parë demonstrimin nga mësuesi.<br />

Rekomandohet që nxënësit të mbajnë shënime për udhëzimet që jepen nga mësuesi, si<br />

dhe të shfrytëzojnë manualet e përdorimit ose katalogë të pajisjeve që përdoren për<br />

pranimin, klasifikimin dhe ambalazhimin e lëndëve të para.<br />

Nxënësi do të përvetësojë kompetencat nëpërmjet veprimtarive praktike.


Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 13<br />

Mësuesi i praktikës duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të<br />

ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së pajisjeve për pranimin e lëndëve të para me<br />

origjinë shtazore.<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të synohet vlerësimi i demonstrimit praktik të njohurive e<br />

të shprehive të punës.<br />

Fermë bujqësore, qumështore, thertore;<br />

Mjedise të prodhimeve bujqësore.<br />

Makina për klasifikim, ambalazhim dhe dezinfektim<br />

Depo për ruajtje.<br />

Komplet ambalazhe dhe pajime të nevojshme.<br />

Mjetet transportuese.<br />

Katalogë dhe udhëzime për përdorimin e makinave të nevojshme për pranimin e lëndëve të<br />

para shtazore.<br />

Fletë-raport për punë.<br />

Materiale studimore.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 14<br />

Moduli: “Përpunimi dhe ruajtja e prodhimeve me prejardhje shtazore 1”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: I<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 70<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për kryer punët në<br />

konservimin e mishit, peshkut dhe vezëve, në pranimin dhe përpunimin e qumështit, paketimin,<br />

transportin dhe ruajtjen e prodhimeve me prejardhje shtazore.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Përzgjedhja e veglave dhe Vëzhgim i Përzgjedhë veglat dhe<br />

kryen punët pajisjeve të punës.<br />

demonstrimit pajisjet e punës sipas<br />

në<br />

të nxënësit procesit të konservimit<br />

konservimin Kontrolli teknik i stabilimenteve me listë dhe përpunimit<br />

e mishit, për ftohje, ngrirje dhe tymosje kontrolli<br />

peshkut dhe<br />

Kontrollojë stabilimentet<br />

vezëve Ftohja dhe ngrirja<br />

për ftohje, ngrirje dhe<br />

tymosje në bazë<br />

Tymosja<br />

Kripësja dhe shëllirimi<br />

kritereve të kërkuara<br />

sipas llojit të prodhimit<br />

Bëjë ftohjen dhe ngrirjen<br />

Përcaktimi i cilësisë së<br />

e mishit, peshkut,<br />

prodhimeve të konservuara<br />

vezëve sipas kërkesave<br />

teknike për secilin lloj të<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

prodhimit<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

Konservimit të mishit, peshkut<br />

Bëjë tymosjen e mishit,<br />

peshkut sipas<br />

dhe vezëve<br />

kërkesave teknike të<br />

procesit të tymosjes<br />

Bëjë kriposjen dhe<br />

shëllirimin e mishit dhe<br />

peshkut sipas<br />

kërkesave teknike të<br />

procesit për kriposje dhe<br />

shëllirim<br />

Zbatojë rregullat e<br />

sigurimit teknik dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

konservimit të mishit,<br />

peshkut dhe vezëve<br />

Zbatojë rregullat<br />

higjieno-sanitare të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë konservimit dhe<br />

përpunimit të<br />

prodhimeve


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 15<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në pranimin<br />

dhe<br />

përpunimin<br />

e qumështit<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në<br />

paketimin,<br />

transportin<br />

dhe ruajtjen<br />

e<br />

prodhimeve<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Kontrolli teknik i stabilimenteve<br />

për pranimin dhe përpunimin e<br />

qumështit<br />

Pranimi i qumështit<br />

Filtrimi dhe ftohja e qumështit<br />

Standardizimi i përmbajtjes së<br />

yndyrës në qumësht<br />

Përpunimi termik i qumështit<br />

(pasterizimi dhe sterilizimi)<br />

Homogjenizimi i qumështit<br />

Kontrolli i cilësisë së qumështit<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

pranimit dhe përpunimit të<br />

qumështit<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës<br />

Kontrolli teknik i stabilimenteve<br />

për paketimin, transportin dhe<br />

ruajtjen e prodhimeve<br />

Paketimi, llojet e paketimit sipas<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e punës<br />

Kryej kontrollimin<br />

teknik të stabilimenteve<br />

për ftohje, ngrirje dhe<br />

tymosje<br />

Kryej analizën e<br />

cilësisë së qumështit<br />

sipas standardeve dhe<br />

pranimin e tij<br />

Bëjë filtrimin dhe<br />

ftohjen e qumështit<br />

sipas normave të<br />

kërkuara<br />

Bëjë standardizimin e<br />

përmbajtjes së yndyrës<br />

në qumësht sipas<br />

kërkesave të tregut<br />

Monitoron parametrat e<br />

temperaturës dhe<br />

kohës gjatë procesit të<br />

përpunimit termik të<br />

qumështit (pasterizimin<br />

dhe sterilizimin)<br />

Monitoron shtypjen dhe<br />

temperaturën gjatë<br />

procesit të<br />

homogjenizimit të<br />

qumështit<br />

Bëjë kontrollin e<br />

cilësisë së qumështit<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë pranimit dhe<br />

përpunimit të qumështit<br />

Zbatojë rregullat<br />

higjieno-sanitare të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë pranimit dhe<br />

përpunimit të qumështit<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e punës<br />

Kryej kontrollin teknik<br />

të stabilimenteve për<br />

paketimin, transportin<br />

dhe ruajtjen e<br />

prodhimeve


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 16<br />

me<br />

prejardhje<br />

shtazore<br />

llojit të prodhimit<br />

Transporti, mjetet për transport<br />

Ruajtja, mënyrat e ruajtjes<br />

Rregullat higjieno-sanitare që<br />

duhet plotësuar gjatë paketimit,<br />

transportit dhe ruajtjes së<br />

prodhimeve me prejardhje<br />

shtazore<br />

Kryej paketimin sipas<br />

llojit të prodhimit<br />

Monitoroj transportimin<br />

e brendshëm të<br />

prodhimeve<br />

Përzgjedhë mënyrat e<br />

ruajtjes sipas llojit të<br />

prodhimit<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë paketimit,<br />

transportit dhe ruajtjes<br />

së prodhimeve<br />

Zbatoj[ rregullat<br />

higjieno-sanitare të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë paketimit,<br />

transportit dhe ruajtjes<br />

Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në thertore, hurdha, ferma të pulave, qumështore dhe<br />

në depot e prodhimeve shtazore.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet<br />

konkrete për operacionet themelore dhe teknikat e përgatitjes së prodhimeve shtazore për<br />

përpunim, mënyrat e konservimit dhe ruajtjes së prodhimeve shtazore.<br />

Pjesa më e madhe e të mësuarit do të ketë në qendër nxënësin, por me referencë të<br />

mësuesit në ndonjë rast.<br />

Veprimtaritë praktike do të kryhen duke bërë më parë demonstrimin nga mësuesi.<br />

Rekomandohet që nxënësit të mbajnë shënime për udhëzimet që jepen nga mësuesi, si<br />

dhe të shfrytëzojnë manualet e përdorimit ose katalogë të pajisjeve që përdoren për<br />

përfitimin e prodhimeve shtazore<br />

Nxënësi do të përvetësojë kompetencat përmes veprimtarive praktike.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të<br />

ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së pajisjeve për përpunimin e lëndëve të para me<br />

prejardhje shtazore<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të synohet vlerësimi i demonstrimit praktik të njohurive<br />

e të shprehive të punës.<br />

Thertore, hurdha, ferma të pulave, qumështore dhe depo të prodhimeve shtazore.<br />

Makina për përpunimin e prodhimeve me prejardhje shtazore<br />

Depo për ruajtjen e prodhimeve me prejardhje shtazore<br />

Komplet ambalazhe dhe pajime të nevojshme për paketim<br />

Mjetet transportuese<br />

Katalogë dhe udhëzime për përdorimin e makinave të nevojshme për përfitimin e<br />

prodhimeve me prejardhje shtazore<br />

Fletë-raport për punë.<br />

Materiale studimore


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 17<br />

Moduli: “Përpunimi dhe ruajtja e prodhimeve me prejardhje bimore 1”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: I<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 105<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për të kryer<br />

punët në procesin teknologjik të prodhimit te miellit, makaronave, prodhimeve<br />

konditorike, sheqerit dhe karameleve, vajit, konservimit të frutave dhe perimeve si dhe<br />

prodhimin e pijeve jo alkoolike.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Përzgjedhja e veglave dhe Vëzhgim i Përzgjedhë veglat dhe<br />

kryen punët pajisjeve të punës.<br />

demonstrimit pajisjet e punës për<br />

në procesin<br />

të nxënësit bluarjen e grurit dhe<br />

teknologjik Përgatitja e grurit për bluarje. me listë prodhimin e miellit.<br />

të prodhimit<br />

kontrolli<br />

të miellit Pastrimi i grurit nga papastërtitë<br />

Kontrolli teknik i makinës për<br />

Përgatitë grurin për<br />

bluarje.<br />

bluarjen e grurit<br />

Kalibrimi i cilindrave për<br />

Pastrojë grurin nga<br />

papastërtitë<br />

bluarjen e grurit.<br />

Kryejë kontrollin teknik të<br />

makinës për bluarjen e<br />

Montimi i sitave dhe përzgjedhja<br />

e tyre.<br />

grurit<br />

Bëjë kalibrimin e<br />

Bluarja e grurit dhe prodhimi i<br />

cilindrave për bluarjen e<br />

miellit<br />

grurit.<br />

Përcaktimi i cilësisë së miellit.<br />

Përgatitja e miellit për tregpaketimi.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të miellit.<br />

Bëjë kontrollin dhe<br />

montimin e sitave<br />

Kontrollon procesin e<br />

bluarjes së grurit dhe të<br />

prodhimit të miellit<br />

Përcaktojë cilësinë e<br />

miellit sipas tipeve të tij.<br />

Bëjë paketimin e miellit<br />

sipas kërkesave të<br />

tregut, bartjen (dërgimin)<br />

dhe depozitimin.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të miellit.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 18<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të prodhimit<br />

të<br />

makaronave<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të përfitimit<br />

të biskotave<br />

dhe<br />

prodhimeve<br />

konditorike.<br />

Përgatitja e lëndëve të para dhe<br />

shtesave përmirësuese për<br />

prodhimin e makaronave,<br />

Marrja në dorëzim e lëndës së<br />

parë,<br />

Harmonizimi i miellrave,<br />

Përgatitja e shtesave<br />

përmirësuese,<br />

Pastrimi dhe transporti i miellit<br />

në presë.<br />

Gatimi i brumit, dozimi i miellit,<br />

ujit dhe shtesave<br />

përmirësuese, brumosja.<br />

Presimi i brumit.<br />

Formimi i makaronave prerja<br />

dhe radhitja e tyre.<br />

Tharja paraprake dhe<br />

përfundimtare,<br />

Ftohja graduale deri në<br />

temperaturën e mjedisit<br />

rrethues.<br />

Paketimi, etiketimi dhe<br />

ambalazhimi.<br />

Ruajtja e prodhimit të gatshëm.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të makaronave.<br />

Përgatitja e lëndëve të para dhe<br />

lëndëve ndihmëse për<br />

prodhimin e biskotave dhe<br />

prodhimeve konditorike.<br />

Përgatitja, shkriftërimi dhe<br />

përpunimi i brumit.<br />

Formimi i biskotave. Pjekja.<br />

Ftohja, paketimi dhe depozitimi.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të prodhimeve<br />

konditorike.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Përgatisë lëndët e para<br />

dhe shtesat<br />

përmirësuese për<br />

prodhimin e<br />

makaronave,<br />

Marrë në dorëzim lëndën<br />

e parë,<br />

Harmonizojë miellrat,<br />

Përgatisë shtesat<br />

përmirësuese,<br />

Kontrollon procesin e<br />

brumosjes, dozimit të<br />

miellit me ujë dhe shtesa<br />

përmirësuese.<br />

Kontrollon procesin e<br />

presimit të brumit sipas<br />

formave të përzgjedhura<br />

të makaronave.<br />

Bëjë rregullimin e<br />

lagështisë dhe tharjen<br />

e makaronave.<br />

Bëjë ftohjen graduale të<br />

makaronave deri në<br />

temperaturën e mjedisit.<br />

Paketojë, etiketojë,<br />

ambalazhojë dhe ruajë<br />

makaronat e prodhuara.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të<br />

makaronave.<br />

Përgatisë lëndët e para<br />

dhe lëndët ndihmëse.<br />

Kontrollon procesin e<br />

brumosjes, shkriftësimit<br />

dhe përpunimit të brumit<br />

sipas llojit të prodhimit<br />

Përzgjedhë formën e<br />

biskotave dhe<br />

prodhimeve të ngjashme<br />

konditorike.<br />

Bëjë pjekjen e biskotave<br />

dhe prodhimeve të<br />

ngjashme konditorike<br />

sipas llojit të prodhimit.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 19<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të prodhimit<br />

të sheqerit<br />

dhe<br />

karamelave.<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të prodhimit<br />

të vajit.<br />

Pastrimi dhe rriskimi i panxharit<br />

të sheqerit.<br />

Trajtimi me gëlqere i lëngut te<br />

fituar.<br />

Ngopja e parë dhe e dytë me<br />

CO.<br />

Avullimi i lëngut, përqendrimi i<br />

shurupit dhe kristalizimi.<br />

Paketimi dhe ruajtja e sheqerit.<br />

Përgatitja e lëndëve të para dhe<br />

ndihmëse për karamele<br />

Përgatitja e shurupit, ftohja dhe<br />

përpunimi i masës.<br />

Përzgjedhja e formës së<br />

karameleve.<br />

Mbështjellja,amballazhimi dhe<br />

ruajtja e karamelave.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të sheqerit dhe<br />

karamelave.<br />

Pranimi, pastrimi dhe tharja e<br />

farave të bimëve vajore.<br />

Qërimi, kondicionimi dhe<br />

bluarja e farave vajore.<br />

Përfitimi i vajit të papërpunuar<br />

me presim dhe ekstrahim.<br />

Rafinimi i vajit të papërpunuar.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Ftohë, paketojë dhe<br />

ruajë biskotat dhe<br />

prodhimet e ngjashme<br />

konditorike sipas llojit të<br />

prodhimit.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të biskotave<br />

dhe prodhimeve të<br />

ngjashme konditorike.<br />

Pastrojë dhe rriskojë<br />

panxharin e sheqerit.<br />

Trajtojë me gëlqere<br />

lëngun e fituar.<br />

Bëjë ngopjen e parë dhe<br />

te dytë me CO.<br />

Avullojë lëngun,<br />

përqendrojë shurupin<br />

dhe kristalizojë.<br />

Paketojë dhe ruajë<br />

sheqerin.<br />

Përgatisë lëndët e para<br />

dhe ndihmëse për<br />

karamele<br />

Përgatisë shurupin, ftohë<br />

dhe përpunojë masën.<br />

Përzgjedhë formën e<br />

karameleve.<br />

Mbështjellë,<br />

ambalazhojë dhe ruajë<br />

karamelet.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të sheqerit<br />

dhe karameleve.<br />

Pranojë, pastrojë dhe<br />

thajë farat e bimëve<br />

vajore.<br />

Qërojë, kondicionojë dhe<br />

bluaj farat vajore.<br />

Përfitojë vajin e<br />

papërpunuar me presim<br />

dhe ekstrahim.


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 20<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të<br />

konservimit<br />

të frutave<br />

dhe<br />

perimeve<br />

dhe<br />

përfitimit të<br />

pijeve<br />

joalkoolike<br />

(freskuese)<br />

Kontrolli i cilësisë së vajit<br />

Paketimi i vajit<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

mbrojtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të vajit.<br />

Konservimi i frutave dhe<br />

perimeve me anë të<br />

përqendrimit të lëndës së thatë.<br />

Konservimi i frutave dhe<br />

perimeve me tharje.<br />

Konservimi kimik.<br />

Konservimi me anë të<br />

fermentimit laktik.<br />

Përfitimi i pijeve joalkoolike<br />

(freskuese)<br />

Kontrolli i cilësisë së<br />

prodhimeve të konservuara dhe<br />

pijeve<br />

Vëzhgim i demonstrimit të<br />

nxënësit me listë kontrolli<br />

joalkoolike<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

mbrojtjes së mjedisit gjatë<br />

konservimit të frutave dhe<br />

perimeve si dhe prodhimit të<br />

pijeve jo alkoolike.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Rafinojë vajin e<br />

papërpunuar.<br />

Kontrollojë cilësinë e<br />

vajit sipas standardeve<br />

industriale<br />

Paketojë vajin sipas<br />

kërkesave të tregut<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të vajit.<br />

Konservojë frutat dhe<br />

perimet me anë të<br />

përqendrimit të lëndës<br />

së thatë.<br />

Konservojë frutat dhe<br />

perimet me tharje.<br />

Konservojë frutat dhe<br />

perimet me mënyrë<br />

kimike.<br />

Përfitojë pijet joalkoolike<br />

(freskuese)<br />

Kontrolloj cilësinë së<br />

prodhimeve të<br />

konservuara dhe pijeve<br />

joalkoolike sipas<br />

standardeve industriale<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

konservimit të frutave<br />

dhe perimeve si dhe<br />

prodhimit të pijeve jo<br />

alkoolike.<br />

Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në reparte të përpunimit të lëndëve me prejardhje<br />

bimore dhe në laboratorët prodhuese.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet<br />

konkrete për procesin teknologjik të prodhimit të miellit, makaronave, prodhimeve<br />

konditorike, sheqerit dhe karameleve, vajit, konservimit të frutave dhe perimeve, përfitimit<br />

të pijeve joalkoolike (freskuese) etj.<br />

Pjesa më e madhe e të mësuarit do të ketë në qendër nxënësin, por me referencë të<br />

mësuesit në ndonjë rast.<br />

Veprimtaritë praktike do të kryhen duke bërë më parë demonstrimin nga mësuesi.<br />

Rekomandohet që nxënësit të mbajnë shënime për udhëzimet që jepen nga mësuesi, si<br />

dhe të shfrytëzojnë manualet e përdorimit ose katalogë të pajisjeve që përdoren për<br />

përpunimin e prodhimeve me prejardhje bimore.


Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 21<br />

Nxënësi do të përvetësojë kompetencat përmes veprimtarive praktike.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të<br />

ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së pajisjeve për përpunimin e lëndëve të para me<br />

prejardhje bimore<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të synohet vlerësimi i demonstrimit praktik të njohurive<br />

e të shprehive të punës.<br />

Reparte përpunimi i lëndëve të para me prejardhje bimore<br />

Makina për përpunimin e lëndëve të para me prejardhje bimore<br />

Depo për ruajtje.<br />

Komplet ambalazhe dhe pajime të nevojshme.<br />

Mjetet transportuese.<br />

Katalogë dhe udhëzime për përdorimin e makinave të nevojshme për përpunimin e<br />

lëndëve të para me prejardhje bimore.<br />

Fletëraport për punë.<br />

Materiale studimore<br />

Moduli: “Metodat e përcaktimit sasior të substancave”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore


Niveli: I<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 45<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 22<br />

Qëllimi i modulit: Një moduli praktik që i aftëson nxënësit për zbatimin e metodave të<br />

gravimetrisë, volumetrisë të përcaktimit sasior të substancave, llogaritjes dhe prezantimit të<br />

rezultateve të analizës.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Enët dhe pajisjet laboratorike që Pyetje- Përdorë enët matëse<br />

kryen përdoren për<br />

përgjigje me (pipeta, bireta), si dhe<br />

përcaktime<br />

gojë - pajisje te tjera<br />

sasiore të Përcaktime sasiore të Vëzhgim me laboratorike<br />

substancave substancave<br />

listë kontrolli<br />

duke përdor<br />

Kryejë përcaktime<br />

enët dhe Matja e substancave në peshore<br />

sasiore të substancave<br />

pajisjet analitike<br />

laboratorike.<br />

Matë substanca në<br />

Përgatitja e mostrës për analizë<br />

peshore analitike<br />

kuantitative<br />

bashkëkohore digjitale<br />

Nxënësi<br />

kryen<br />

operacionet<br />

themelore<br />

për<br />

përgatitjen e<br />

mostrës për<br />

analizë<br />

gravimetrike.<br />

Rregullat e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

përcaktimit sasior të<br />

substancave<br />

Përgatitja e vendit të punës për<br />

kryerjen e analizës gravimetrike.<br />

Ecuria metodike e metodës<br />

gravimetrike<br />

Përcaktimi gravimetrik i hekurit<br />

Nxjerrja e rezultatit të analizës<br />

gravimetrike të Fe.<br />

Prezantimi dhe krahasimi i<br />

rezultatit me përgjigjen<br />

standarde.<br />

Rregullat e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit.<br />

Pyetjepërgjigje<br />

me<br />

gojë -<br />

Vëzhgim me<br />

listë kontrolli<br />

Përgatisë mostra për<br />

analizë kuantitative<br />

Zbatojë si duhet rregullat<br />

e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë përcaktimit sasior<br />

të substancave<br />

Përgatisë vendin e<br />

punës për kryerjen e<br />

analizës gravimetrike.<br />

Zbaton ecurinë metodike<br />

të metodës gravimetrike:<br />

Ndan mostrat, kryen<br />

precipitimin,<br />

Përgatit letrën filtruese,<br />

Kryen filtrimin me<br />

dekantim,<br />

Shpërlan precipitatin,<br />

Djeg letrën filtruese në<br />

kroxhol<br />

Kalcionmostrat në furrë<br />

deri në peshë konstante


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 23<br />

Nxënësi<br />

kryen<br />

titullime<br />

volumetrike<br />

duke<br />

përdorë<br />

shembuj<br />

konkret.<br />

Përgatitja e tretësirave për<br />

titullim dhe standardizimi i tyre<br />

Përgatitja e indikatorëve dhe<br />

përdorimi i tyre gjatë procesit të<br />

titullimit<br />

Përcaktime volumetrike.<br />

Përcaktimi i vëllimit ose<br />

përqendrimit të substancës me<br />

titullim në prani të indikatorit<br />

përkatës<br />

Rregullat e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit.<br />

Pyetjepërgjigje<br />

me<br />

gojë -<br />

Vëzhgim me<br />

listë kontrolli<br />

Vendos mostrat në<br />

eksikator<br />

Matë precipitatin<br />

Llogarit rezultatin e<br />

mostrës së përcaktuar.<br />

Zbaton rregullat e<br />

sigurisë në punë dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

Përgatisë tretësira për<br />

titullim: titullon H2SO4 me<br />

NaOH në prani të<br />

indikatorit<br />

Përgatisë dhe përdorë<br />

indikatorë gjatë procesit<br />

të titullimit<br />

Kryejë përcaktime<br />

volumetrike:<br />

Përcaktimi i klorureve<br />

me AgNO3<br />

Përcaktimi i Fe 2+ me<br />

tretësirë të KMnO4<br />

Përcaktimi i fortësisë së<br />

ujit me EDTAnë<br />

prani të indikatorit<br />

Përcaktojë vëllimin ose<br />

përqendrimin e<br />

substancës me titullim<br />

në prani të indikatorit<br />

përkatës<br />

Rregullat e sigurisë në<br />

punë dhe të ruajtjes së<br />

mjedisit.<br />

Ky modul duhet të realizohet në laboratorin e kimisë. Mund të organizohen vizita njohëse në<br />

laboratorët tjera kimike dhe të ngjashme.<br />

Mësuesi duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet konkrete gjatë<br />

punës me mjete laboratorike.<br />

Nxënësit duhet të ndahen në grupe të vogla dhe duhet të angazhohen sa më shumë në<br />

veprimtari konkrete, në mbështetje të përvetësimit të njohurive që trajton moduli. Ata duhet<br />

të nxiten të diskutojnë në lidhje me rastet e ndryshme që paraqiten në laborator.<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të zbatohet sa më shumë kontrolli i punës praktike dhe<br />

të vlerësohen aftësitë e fituara nga ata.<br />

Laboratorët për kimi;<br />

Kompleti i veglave, i pajisjeve dhe instrumenteve laboratorike;<br />

Lëndë të para dhe materiale të tjera që përdoren në laboratorin kimik;<br />

Materiale të shkruara (manuale, rregullore, katalogë).<br />

Moduli: “Mikrobiologji dhe higjienë”


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 24<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: I<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 30<br />

Qëllimi i modulit: Një modul që i përgatit nxënësit për të zbatuar praktikat e përgatitjes së<br />

preparateve, tereneve ushqyese dhe vrojtimin e tyre në mikroskop për të identifikuar<br />

mikroorganizmat.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi kryen Matja dhe vëzhgimi për Pyetje- Përgatisë terrenet<br />

veprime të studime mikrobiologjike përgjigje me ushqyese për kultivimin<br />

përgatitjes së<br />

gojë dhe e mikroorganizmave të<br />

terreneve Përdorimi i mikroskopit vëzhgim me caktuar.<br />

ushqyese të<br />

listë kontrolli<br />

kulturave Vëzhgimi me mikroskop<br />

Përgatisë preparatet<br />

bakterore dhe të<br />

afatshkurtra dhe<br />

kërpudhave Sterilizimi i mjeteve që<br />

afatgjata për vrojtimin e<br />

përdoren në mikrobiologji<br />

mikroorganizmave.<br />

Nxënësi vrojton<br />

mikroorganizmat<br />

në mikroskop .<br />

Kulturat e mikroorganizmave<br />

Terrenet ushqyese të<br />

kulturave bakterore<br />

Terrenet ushqyese të<br />

kulturave kërpudhore<br />

Mbjellja e mikroorganizmave<br />

në terrene ushqyese.<br />

Rregullat e sigurisë në punë<br />

dhe të ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë përcaktimit sasior të<br />

substancave<br />

Preparatet për vrojtimin e<br />

baktereve – të vrugut të<br />

dhëmbëve,<br />

Preparatet për vrojtimin e<br />

baktereve – baktereve të<br />

gungzave të bimëve<br />

bishtajore (Rhisobium<br />

leguminosarum)-<br />

Preparatet për vrojtimin e<br />

kërpudhave- m ykut të bukës.<br />

Preparatet për vrojtimin e<br />

kërpudhave- tharmit të<br />

bukës.<br />

Pyetjepërgjigje<br />

me<br />

gojë dhe<br />

vëzhgim me<br />

listë kontrolli<br />

Vizatojë në fletore<br />

mikroorganizmat e<br />

vërejtur në preparate.<br />

Zbatojë si duhet<br />

rregullat e sigurisë në<br />

punë dhe të ruajtjes së<br />

mjedisit gjatë<br />

përcaktimit sasior të<br />

substancave<br />

Vizatojë qelizat e vrugut<br />

të dhëmbëve;<br />

Vizatojë qelizat e<br />

gungzave të bimëve<br />

bishtajore;<br />

Vizatojë qelizat e bykut<br />

të bukës;<br />

Vizatojë qelizat e m ykut<br />

të bukës<br />

Zbaton rregullat e<br />

sigurisë në punë dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 25<br />

Ky model duhet të trajtohet në laboratorin e biologjisë.<br />

Rekomandohet të organizohen vizita në Institutin Shëndetësorë Kombëtar dhe të tjera të<br />

ngjashme.<br />

Arsimtari duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet konkrete gjatë<br />

punës me mjete laboratorike.<br />

Nxënësit duhet të angazhohen sa më shumë në veprimtari konkrete, në mbështetje të<br />

përvetësuarit të njohurive qqë trajton moduli.<br />

Ata duhet të nxitin të diskutojnë në lidhje me rastet e ndryshme që paraqiten në aftësitë e<br />

fituara nga ata.<br />

Laboratorët për mikrobiologji;<br />

Kompleti i veglave, i pajisjeve dhe instrumenteve laboratorike;<br />

Terrene ushqyese, enë petri dhe materiale të tjera që përdoren në laboratorin kimik;<br />

Manuale, rregullore, katalogë


NIVELI II te<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 26<br />

Moduli: “Matja e vlerës së pH në mostrat e tretësirave”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: II të<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 30<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i aftëson nxënësit për përdorimin e pH-metrit<br />

për matjen e vlerës pH të tretësirave.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Nxënësi<br />

përgatitë<br />

vendin e<br />

punës për<br />

matjen<br />

vlerës pH<br />

në<br />

tretësira<br />

me vlerë<br />

pH të<br />

panjohur<br />

Nxënësi<br />

përcakton<br />

vlerën e<br />

pH në<br />

tretësira të<br />

ndryshme.<br />

Përzgjedhja dhe përgatitja e<br />

pajisjeve dhe enëve laboratorike<br />

që përdoren në matjen e pH<br />

Përgatitja e tretësirave të<br />

puferëve<br />

Përgatitja e pH- metrit<br />

Kalibrimi i pH-metrit me tretësira<br />

të puferëve<br />

Përgatitja e mostrës për matjen e<br />

vlerës pH<br />

Rregullat e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

përcaktimit sasior të substancave<br />

Përgatitja e puferit të parë (mes<br />

acid).<br />

Hedhja e buferit në enë.<br />

Zhytja e elektrodës së pH-metrit<br />

dhe kalibrimi i vlerës së pH në<br />

vlerën e pH të buferit të parë.<br />

Shpëlarja e elektrodës me ujë të<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Pyetjepërgjigje<br />

me<br />

gojë dhe<br />

vëzhgim me<br />

listë kontrolli<br />

Pyetjepërgjigje<br />

me<br />

gojë dhe<br />

vëzhgim me<br />

listë kontrolli<br />

Kriteret e realizimit<br />

Përgatitë vendin e punës<br />

Përgatitë pajisjet dhe<br />

enët laboratorike që<br />

përdoren për matje në<br />

pH-metër<br />

Pregatitë pH-metrin dhe<br />

e kyqë në rrymë<br />

Përgatitë tretësirat e<br />

puferëve<br />

Kalibron pH-metrin me<br />

tretësira të puferëve<br />

Përgatitë mostrën për<br />

matjen e vlerës pH<br />

Bënë leximin e vlerave<br />

pH të mostrave<br />

Zbaton rregullat e<br />

sigurisë në punë dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

matjes së vlerës pH të<br />

tetësirave<br />

Përgatië puferin e parë<br />

(mes acid) dhe e hedh<br />

në enë<br />

Zhytë elektrodën e pHmetrit<br />

dhe bënë<br />

kalibrimin e vlerës së pH<br />

me vlerën pH të buferit<br />

të parë


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 27<br />

distiluar<br />

Zhytja e elektrodës në tretësirën<br />

e dytë buferike dhe dhe kalibrimi i<br />

vlerës së pH në vlerën pH të<br />

buferit të dytë (mes neutral).<br />

Shpëlarja e elektrodës me ujë të<br />

detsiluar.<br />

Zhytja e elektrodës në tretësirën<br />

e tretë buferike dhe dhe kalibrimi i<br />

vlerës së pH në vlerën pH të<br />

buferit të tretë (mes bazik).<br />

Shpëlarja e elektrodës me ujë të<br />

destiluar.<br />

Zhytja e elektrodës në tretësirë<br />

me vlerë pH të panjohur.<br />

Leximi e vlerave pH të<br />

tretësirave.<br />

Nxjerrja e rezultatit të matjeve të<br />

vlerave pH<br />

Prezantimi dhe krahasimi i<br />

rezultatit me përgjigjen<br />

standarde.<br />

Rregullat e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit.<br />

Shpërlajë elektrodën me<br />

ujë të distiluar<br />

Zhytë elektrodën në<br />

tretësirën e dytë buferike<br />

dhe dhe bënë kalibrimin<br />

e vlerës së pH me vlerën<br />

pH të buferit të dytë<br />

(mes neutral)<br />

Shpërlajë elektrodën me<br />

ujë të destiluar<br />

Zhytë e elektrodën në<br />

tretësirën e tretë<br />

buferike dhe bënë<br />

kalibrimin e vlerës pH<br />

me vlerën pH të buferit<br />

të tretë (mes bazik)<br />

Shpërlajë elektrodën me<br />

ujë të destiluar<br />

Zhytë elektrodën në<br />

tretësirë me vlerë pH të<br />

panjohur dhe bënë<br />

leximin e vlerës pH<br />

Nxjerrë rezultatet e<br />

matjeve të vlerave pH<br />

Prezantojë dhe bënë<br />

krahasimin e rezultatit<br />

me përgjigjen standarde.<br />

Zbatojë rregullat e<br />

sigurisë në punë dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit.<br />

Ky modul duhet të realizohet në laboratorin e kimisë.<br />

Mund të organizohen vizita njohëse në laboratorët tjera kimike dhe të ngjashme.<br />

Mësuesi duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet konkrete gjatë<br />

punës me mjete laboratorike dhe aparatura.<br />

Nxënësit duhet të ndahen në grupe të vogla dhe duhet të angazhohen sa më shumë në<br />

veprimtari konkrete, në mbështetje të përvetësimit të njohurive që trajton moduli. Ata<br />

duhet të nxiten të diskutojnë në lidhje me rastet e ndryshme që paraqiten në laborator.<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të zbatohet sa më shumë kontrolli i punës praktike dhe<br />

të vlerësohen aftësitë e fituara nga ata.<br />

Laboratorët për kimi;<br />

Kompleti i veglave, i pajisjeve dhe instrumenteve laboratorike;<br />

pH metër<br />

Tretësira të puferëve<br />

Lëndë të para dhe materiale të tjera që përdoren në laboratorin kimik; materiale të<br />

shkruara (manuale, rregullore, katalogë).


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 28<br />

Moduli: “Përcaktimi i yndyrave në materiale të ndryshme me metodën e<br />

ekstraktimit”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: IItë Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 30<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i aftëson nxënësit për zbatimin e metodës së<br />

ekstraktimit sipas Soxletit për të përcaktuar yndyrat në produkte të ndryshme, analizimin e<br />

lëndëve të para për prodhimin e yndyrave dhe vajrave.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Përgatitja e vendit të punës. Pyetje- Përgatitë vendin e punës<br />

përgatitë<br />

përgjigje me<br />

vendin e Përgatitja e aparaturës sipas gojë dhe Përgatitë aparaturën<br />

punës për Soxlet-it me balon.<br />

vëzhgim me sipas Soxhlet-it me balon<br />

ekstraktimin<br />

listë kontrolli dhe burim të nxehtësisë<br />

e yndyrave Përzgjedhja e tretësit organik që<br />

me tretës përdoren për ekstraktim.<br />

Përgatitja e tretësit<br />

organik në<br />

organik që përdoret për<br />

aparaturë Përgatitja për punë e peshores<br />

ekstraktim<br />

sipas analitike.<br />

Soxlet-it.<br />

Përgatitë peshoren<br />

Përgatitja e mostrës (të imtësuar<br />

dhe e terur).<br />

analitike<br />

Përgatitë e mostrën duke<br />

Përgatitja e kauzhëza për<br />

e imtësuar dhe terur<br />

ekstraktimin e yndyrës.<br />

Përgatit kauzhëzën me<br />

mostër për ekstraktim<br />

Nxënësi<br />

përcakton<br />

yndyrat në<br />

mostër.<br />

Rregullat e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

përcaktimit sasior të substancave.<br />

Montimi i aparaturës dhe shtojcës<br />

sipas Soxletit.<br />

Vendosja e kauzhësës në<br />

shtojcën e Soxletit.<br />

Hedhja e tretësit në balon.<br />

Vendosja e aparaturë në burimin<br />

e nxehtësisë.<br />

Kryerja e ekstraktimit.<br />

Kryerja e distilimit të tretësit<br />

Pyetjepërgjigje<br />

me<br />

gojë dhe<br />

vëzhgim me<br />

listë kontrolli<br />

Zbaton rregullat e<br />

sigurisë në punë dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

përcaktimit sasior të<br />

substancave<br />

Pregatitë mostrën që<br />

përdoret për përcaktimin<br />

e yndyrave<br />

Zbaton ecurinë metodike<br />

të kryerjes së<br />

ekstraktimit<br />

Përcakton sasinë e<br />

yndyrave në mostër të<br />

panjohur<br />

Nxjerr rezultatin e sasisë<br />

së yndyrave


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 29<br />

Përcaktimi i sasisë së yndyrave<br />

në mostër të panjohur<br />

Nxjerrja e rezultatit të sasisë së<br />

yndyrave<br />

Prezantimi dhe krahasimi i<br />

rezultatit me përgjigjen standarde<br />

Rregullat e sigurisë në punë dhe<br />

të ruajtjes së mjedisit.<br />

Ky modul duhet të realizohet në laboratorin e kimisë.<br />

Prezanton dhe krahason<br />

rezultatet me përgjigjen<br />

standarde<br />

Zbaton rregullat e<br />

sigurisë në punë dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit.<br />

Mund të organizohen vizita njohëse në laboratorët tjera kimike dhe të ngjashme.<br />

Mësuesi duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet konkrete gjatë<br />

punës me mjete laboratorike dhe aparatura.<br />

Nxënësit duhet të ndahen në grupe të vogla dhe duhet të angazhohen sa më shumë në<br />

veprimtari konkrete, në mbështetje të përvetësimit të njohurive që trajton moduli. Ata duhet<br />

të nxiten të diskutojnë në lidhje me rastet e ndryshme që paraqiten në laborator.<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të zbatohet sa më shumë kontrolli i punës praktike dhe<br />

të vlerësohen aftësitë e fituara nga ata.<br />

Laboratorët për kimi;<br />

Kompleti i veglave, i pajisjeve dhe instrumenteve laboratorike;<br />

Aparatura për ekstraktim sipas Soxletit<br />

Tretës organik<br />

Lëndë të para dhe materiale të tjera që përdoren në laboratorin kimik.<br />

Materiale të shkruara (manuale, rregullore, katalogë).


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 30<br />

Moduli: “Përpunimi dhe ruajtja e prodhimeve me prejardhje bimore-2”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: II të<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 96<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktikë që i pajis nxënësit me aftësi praktike për të kryer punime<br />

në procesin teknologjik të prodhimit të bazave ushqyese, në procesin teknologjik të prodhimit të<br />

tharmit të furrtarisë, prodhimin e verës,alkoolit etilik dhe distilateve, birrës, konservimin e<br />

frutave dhe perimeve.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Përzgjedhja e veglave dhe Vëzhgim i Përzgjedhë veglat dhe<br />

kryen punët pajisjeve të punës.<br />

demonstrimit pajisjet e nevojshme për<br />

në procesin<br />

të nxënësit prodhimin e bazave<br />

teknologjik Sterilizimi i enëve për prodhimin me listë ushqyese.<br />

të prodhimit e bazave ushqyese.<br />

kontrolli<br />

të bazave<br />

Bëjë sterilizimin e enëve<br />

ushqyese. Përzgjedhja e lëndës për<br />

dhe i mbanë në ambient<br />

prodhimin e bazës ushqyese.<br />

Përzgjedhja e raportit të<br />

steril deri në momentin e<br />

përdorimit.<br />

përzierjes së lëndës themelore<br />

Përzgjedhë lëndën e parë<br />

dhe ujit<br />

Përzgjedhja e temperaturës dhe<br />

për prodhimin e bazave<br />

ushqyese.<br />

vlerës së pH gjatë prodhimit të<br />

Bëjë përzierjen e lëndës<br />

bazave ushqyese.<br />

Largimi i substancave të<br />

themelore me ujë ne<br />

raport të përcaktuar.<br />

dëmshme nga bazat ushqyese.<br />

Bëjë largimin e<br />

substancave të dëmshme<br />

nga bazat ushqyese.<br />

Prodhimi i bazave ushqyese në<br />

gjendje të lëngët.<br />

Prodhimi i bazave ushqyese në<br />

gjendje pluhuri duke bër<br />

dehidratimin e bazave ushqyese<br />

të lëngëta në temperatura të ultë<br />

dhe vakum të lartë.<br />

Paketimi dhe përzgjedhja e<br />

kushteve për ruajtjen e bazave<br />

ushqyese.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të bazave ushqyese.<br />

Prodhojë bazën ushqyese<br />

në gjendje të lëngët.<br />

Prodhojë bazën ushqyese<br />

në gjendje pluhuri duke<br />

bërë dehidratimin e ujit në<br />

temperaturë të ultë dhe<br />

vakum të lartë.<br />

Bëjë paketimin dhe<br />

përcaktojë kushtet<br />

optimale për ruajtjen e<br />

bazave ushqyese.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 31<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të prodhimit<br />

të tharmit të<br />

furrtarisë.<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të prodhimit<br />

të verës.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Përzgjedhja e melasës për<br />

prodhimin e tharmit të furrtarisë.<br />

Përzgjedhja dhe përgatitja e<br />

lëndëve shtesë për prodhimin e<br />

tharmit të furrtarisë.<br />

Përzgjedhja e parametrave<br />

optimale – temperaturës, vlerës<br />

së pH, koncentrimit të ushqimit<br />

bazë si dhe intensitetit të<br />

ajrosjes.<br />

Përzgjedhja e llojit të prodhimit të<br />

tharmit-si tharmë i freskët<br />

në gjendje të lëngët apo të thatë.<br />

Paketimi dhe ruajtja e tharmit të<br />

bukës.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të tharmit të furrtarisë.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Prodhimi i verës së bardhë dhe<br />

përzgjedhja e rrushit.<br />

Prodhimi i verës së kuqe dhe<br />

përzgjedhja e rrushit.<br />

Përcaktimi i sheqerit dhe<br />

aciditetit në rrush.<br />

Presimi i rrushit dhe përgatitja e<br />

mushtit për fermentim.<br />

Përcjellja e fermentimitsulfitimi,shtimi<br />

i majasë.<br />

Trajtimi i verës.<br />

Kontrollimi organo leptik dhe<br />

laboratorik i verës.<br />

Ambalazhimi i verës.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

prodhimit të bazave<br />

ushqyese.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme për<br />

punë.<br />

Përzgjedhë melasën për<br />

prodhimin e tharmit të<br />

furrëtarisë.<br />

Përzgjedhë lëndët shtesë<br />

që i epen melasës së<br />

përzgjedhur.<br />

Përzgjedhë<br />

temperaturën,vlerën e pH,<br />

koncentrimin e ushqimit<br />

bazë, intensitetin e<br />

ajrosjes që kanë ndikim të<br />

madh në kualitetin e<br />

tharmit të furrëtarisë.<br />

Përcaktojë llojin e<br />

prodhimit të tharmit të<br />

furrtarisë.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknikë e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të tharmit të<br />

furrëtarisë.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme për<br />

punë.<br />

Përzgjedhë rrushin për<br />

prodhimin e verës së<br />

bardhë.<br />

Përzgjedhë rrushin për<br />

prodhimin e verë së kuqe.<br />

Përcaktojë përmbajtjen e<br />

sheqerit dhe aciditetin në<br />

rrush.<br />

Bëjë presimin e rrushit<br />

dhe përgatitjen e mushtit<br />

për fermentim.<br />

Përcjellë<br />

fermentimin,bënë<br />

sulfitimin dhe ç’sulfitimin e<br />

mushtit dhe shtimin e<br />

majasë alkoolike.<br />

Bëjë trajtimin e verës duke<br />

filluar nga kupazhimi-


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 32<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

e prodhimit<br />

të alkoolit<br />

etilik dhe<br />

distilateve.<br />

prodhimit të verës. përzierja,<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Përzgjedhja e melasës per<br />

prodhimin e alkoolit etilik.<br />

Përpunimi i melasës për alkool<br />

etilik.<br />

Fermentimi i mushtit dhe distilimi<br />

i tij.<br />

Rendimenti teorik dhe praktik i<br />

alkoolit etilik.<br />

Prodhimi i distilateve.<br />

Distilimi,distilimi shkallë-shkallë<br />

ose Rektifikimi<br />

Maturimi-vjetrimi i distilatit.<br />

Kontrolla organoleptike dhe<br />

laboratorike e alkoolit dhe<br />

distilateve.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të alkoolit dhe<br />

distilateve.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Kollaritja duke përdorë<br />

lëndë organike ose<br />

inorganike,<br />

Filtrimin,trajtimin termik të<br />

verës,vjetrimin që mundë<br />

të jetë natyrorë dhe i<br />

përshpejtuar.<br />

Bëjë kontrollin<br />

organoleptik-degustimin<br />

dhe kontrollin kimik të<br />

kualitetit të verës.<br />

Bëjë ambalazhimin e<br />

verës.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknikë e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të verës.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme për<br />

punë.<br />

Përzgjedhë melasën për<br />

prodhimin e alkoolit etilik.<br />

Bëjë trajtimin e melasës<br />

me formalinë, gëlqere të<br />

kloruar, acid sulfurik ose<br />

klorhidrik dhe kripëra<br />

ushqyese për majatë.<br />

Bëjë fermentimin e<br />

mushtit.<br />

Bëjë destilimin e mushtit<br />

të fermentuar.<br />

Llogaritë rendimentin<br />

teorikë dhe praktikë të<br />

alkoolit etilik.<br />

Bëjë prodhimin e<br />

distilateve.<br />

Bëjë distilimin,distilimin<br />

shkallë-shkallë.<br />

Bëjë maturimin-vjetrimin e<br />

distilateve.<br />

Bëjë kontrollimin e<br />

kualitetit të alkoolit etilik<br />

dhe distilateve.


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 33<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në procesin<br />

teknologjik<br />

të prodhimit<br />

të birrës.<br />

Nxënësi<br />

mëson<br />

proceset<br />

teknologjike<br />

të<br />

konservimit<br />

të frutave<br />

dhe<br />

perimeve .<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Pastrimi dhe klasifikimi i elbit.<br />

Njomja e elbit dhe mbirja e tij.<br />

Tharja dhe bluarja e maltit.<br />

Përgatitja dhe fermentimi i<br />

mushtit.<br />

Vjetrimi i birrës.<br />

Kontrolla dhe ambalazhimi i<br />

birrës.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të birrës.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punes.<br />

Konservimi i frutave dhe<br />

perimeve me anë të përqendrimit<br />

të lëndës së thatë.<br />

Konservimi i frutave dhe<br />

perimeve me tharje.<br />

Konservimi kimik.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

mbrojtjes së mjedisit gjatë<br />

konservimit te frutave e<br />

perimeve.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknikë e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të alkoolit etilik<br />

dhe distilateve.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme për<br />

punë.<br />

Bëjë pastrimin dhe<br />

klasifikimin e elbit.<br />

Bëjë njomjen,mbirjen e<br />

elbit.<br />

Bëjë tharjen dhe bluarjen<br />

e maltit.<br />

Bëjë përgatitjen dhe<br />

fermentimin e mushtit.<br />

Bëjë vjetrimin e birrës.<br />

Bëjë kontrollin dhe<br />

ambalazhimin e birrës.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknikë e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të birrës.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme për<br />

punë.<br />

Bëjë konservimin e frutaperimeve<br />

me përqëndrim<br />

të lëndës së thatë,tharje.<br />

Bëjë konservimin kimik të<br />

fruta-perimeve.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknikë e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

konservimit të frutave dhe<br />

perimeve.<br />

Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në reparte përpunimi dhe laborator miniprodhues të<br />

prodhimeve bimore.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet<br />

konkrete për procesin teknologjik të prodhimit të bazave ushqyese, tharmit<br />

të furrtarisë,verës , alkoolit, distilateve, birrës si dhe konservimit të frutave dhe perimeve.<br />

Pjesa më e madhe e të mësuarit do të ketë në qendër nxënësin, por me referencë të<br />

mësuesit në ndonjë rast.


Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 34<br />

Veprimtaritë praktike do të kryhen duke bërë më parë demonstrimin nga mësuesi.<br />

Rekomandohet që nxënësit të mbajnë shënime për udhëzimet që jepen nga mësuesi, si dhe<br />

të shfrytëzojnë manualet e përdorimit ose katalogë të pajisjeve që përdoren për prodhimin e<br />

produkteve të lartpërmendura.<br />

Nxënësi do të përvetësojë kompetencat përmes veprimtarive praktike.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të<br />

ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së pajisjeve për përpunimin e lëndëve të para<br />

bimore<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të synohet vlerësimi i demonstrimit praktik të njohurive e<br />

të shprehive të punës.<br />

Reparte përpunimi i lëndëve të para bimore<br />

Makina për përpunimin e lëndëve të para bimore<br />

Depo për ruajtje.<br />

Komplet ambalazhe dhe pajime të nevojshme.<br />

Mjetet transportuese.<br />

Katalogë dhe udhëzime për përdorimin e makinave të nevojshme për përpunimin e lëndëve<br />

të para bimore.<br />

Fletëraport për punë.<br />

Materiale studimore.<br />

Moduli: “Përpunimi dhe ruajtja e prodhimeve me prejardhje shtazore-2”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: II të<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 99<br />

Qëllimi i modulit: Një modul praktik që i pajis nxënësit me aftësi praktike për kryer punët në<br />

prodhimin dhe ruajtjen e sallameve nga mishi, përpunimin e qumështit duke prodhuar dhe<br />

ruajtur produkte të aromatizuara e fermentuara ,prodhimin e kremës dhe gjalpit, prodhimin e<br />

djathit.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Kriteret e realizimit<br />

Nxënësi Përzgjedhja e veglave dhe Vëzhgim i Përzgjedhë veglat dhe<br />

kryen punët pajisjeve të punës.<br />

demonstrimit pajisjet e punës për<br />

në prodhimin<br />

të nxënësit prodhimin e sallameve.<br />

e sallameve Kontrolli teknik i stabilimenteve me listë<br />

nga mishi. për përgatitjen e mishit-grirjen e kontrolli Kontrollojë stabilimentet<br />

mishit.<br />

për përgatitjen-grirjen e<br />

mishit.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 35<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në<br />

përpunimin e<br />

qumështit në<br />

produkte-pije<br />

të<br />

aromatizuara<br />

e<br />

fermentuara.<br />

Përgatitja e brumit për sallame.<br />

Përgatitja e mbështjellësve të<br />

sallameve.<br />

Mbushja,lidhja dhe varja e<br />

sallameve.<br />

Përpunimi termik i sallameve.<br />

Prodhimi i tymit dhe tymosja e<br />

sallameve<br />

Përcaktimi i cilësisë së<br />

sallameve.<br />

Përzgjedhja e mënyrave të<br />

ruajtjes së sallameve.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të sallameve.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Kontrolli teknik i stabilimenteve<br />

për përpunimin e qumështit<br />

Përpunimi i qumështit për pije të<br />

aromatizuara dhe fermentuara.<br />

Standardizimi i përmbajtjes së<br />

yndyrës në qumësht.<br />

Përgatitja e aromave dhe<br />

shtesave tjera.<br />

Përpunimi termik dhe<br />

homogjenizimi i prodhimeve të<br />

aromatizuara.<br />

Përgatitja e qumështit për<br />

prodhime të fermentuara.<br />

Fermentimi i qumështit.<br />

Kontrolli i cilësisë së produkteve<br />

të aromatizuara dhe<br />

fermentuara.<br />

Pëzgjedhja e mënyrave të<br />

ruajtjes të produkteve në fjalë.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

Bëjë përgatitjen e brumit<br />

të sallameve duke i<br />

dhënë shtesat që<br />

kërkohen sipas normave<br />

per kualitet.<br />

Bëjë përgatitjen e<br />

mbështjellësve së<br />

sallameve.<br />

Bëjë mbushjen,lidhjen<br />

dhe varjen e sallameve.<br />

Bëjë përpunimin<br />

termik,tymosjen dhe<br />

përcaktojë kualitetin e<br />

sallameve si dhe<br />

përzgjedhë mënyrat e<br />

ruajtjes.<br />

Zbatojë rregullat e<br />

sigurimit teknik dhe të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të sallameve.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme të<br />

punës.<br />

Kryejë kontrollimin teknik<br />

të stabilimenteve për<br />

prodhimin e produkteve<br />

të aromatizuara dhe<br />

fermentuara.<br />

Bëjë përpunimin e<br />

qumështit sipas kritereve<br />

që kërkohen për<br />

prodhime të<br />

aromatizuara dhe<br />

fermentuara.<br />

Bëjë pregatitjen e<br />

aromave dhe shtesave<br />

tjera të nevojshme.<br />

Bëjë përpunimin termik<br />

dhe homogjenizimin e<br />

prodhimeve të<br />

aromatizuara.<br />

Bëjë përgatitjen dhe<br />

fermentimin e qumështit<br />

për të prodhuar produkte<br />

të fermentuara.<br />

Bëjë kontrollin e cilësisë<br />

së produkteve të


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 36<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në prodhimin<br />

e kremës<br />

dhe gjalpit.<br />

aromatizimit dhe fermentimit të<br />

qumështit.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Kontrolli teknik i stabilimenteve<br />

për prodhimin e kremës dhe<br />

gjalpit.<br />

Prodhimi dhe standardizimi i<br />

yndyrës ne kremë, gjalpë.<br />

Përzgjedhja e temperaturës për<br />

pasterizimin e kremës.<br />

Ftohja dhe stazhionimi i kremës.<br />

Fermentimi i kremës.<br />

Rrahja e kremës.<br />

Larja e kremës me ujë të<br />

pregaditur për larje.<br />

Kriposja e gjalpit.<br />

Shtrydhja e gjalpit.<br />

Paketimi i gjalpit.<br />

Ruajtja, mënyrat e ruajtjes së<br />

gjalpit.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të kremës dhe gjalpit.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

aromatizuara dhe<br />

fermentuara si dhe<br />

përcakton mënyrat e<br />

ruajtjes.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së ambientit<br />

gjatë prodhimit të<br />

produkteve të<br />

aromatizuara e<br />

fermentuara.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e punës<br />

Kryej kontrollin teknik të<br />

stabilimenteve për<br />

prodhimin e kremës dhe<br />

gjalpit.<br />

Bëjë standardizimin e<br />

përmbajtjes së yndyrës<br />

në kremë<br />

Bëjë pasterizimin e<br />

kremës në temperaturën<br />

e përzgjedhur.<br />

Bëjë ftohjen e kremës<br />

dhe stazhionimin në<br />

varëshmëri të<br />

temperaturës së ftohjes.<br />

Bëjë fermentimin e<br />

kremës duke përzgjedhur<br />

mënyrën e fermentimit.<br />

Bëjë rrahjen e kremës<br />

duke përcjellur me<br />

kujdes formimin e<br />

kokrrizave të gjalpit.<br />

Bëjë larjen e gjalpit me<br />

ujë të përgatitur<br />

paraprakisht me trajtim<br />

termik ose kimik.<br />

Bëjë kriposjen e gjalpit<br />

me kripë të pastër dhe<br />

paraprakisht të<br />

përpunuar termikisht në<br />

temperaturë 120-130<br />

gradë celsius.<br />

Bëjë shtrydhjen e gjalpit<br />

duke i bashkuar kokrrizat<br />

e tijë në një masë<br />

kompakte dhe sjell deri


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 37<br />

Nxënësi<br />

kryen punët<br />

në prodhimin<br />

e djathit.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës<br />

Kontrolli teknik i stabilimenteve<br />

për prodhimin e djathit.<br />

Pranimi dhe standardizimi i<br />

yndyrës ne qumësht për<br />

prodhimin e djathit.<br />

Përzgjedhja e majasë për<br />

mpiksjen e qumështit.<br />

Mpiksja e qumështit.<br />

Përpunimi i pastës së djathit.<br />

Formimi i djathit, përzgjedhja e<br />

formës.<br />

Presimi i djathit.<br />

Kriposja e djathit.<br />

Stazhionimi i djathit.<br />

Ambalazhimi dhe ruajtja e<br />

djathit.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

prodhimit të djathit.<br />

Vëzhgim i<br />

demonstrimit<br />

të nxënësit<br />

me listë<br />

kontrolli<br />

në përmbajtje të<br />

lagështisë standarde.<br />

Përzgjedhë mënyrat e<br />

ambalazhimit dhe të<br />

ruajtjes së kremës dhe<br />

gjalpit.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik dhe<br />

mbrojtjes së mjedisit<br />

gjatë prodhimit dhe<br />

ambalazhimit të kremës<br />

dhe gjalpit.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e punës për<br />

prodhimin e djathit.<br />

Kryejë kontrollin teknik të<br />

stabilimenteve për<br />

prodhimin e djathit.<br />

Bëjë pranimin e<br />

qumështit dhe<br />

standardizimin e<br />

përmbajtjes së yndyrës<br />

në qumësht dhe<br />

përgatitjen e tij për<br />

mpiksje.<br />

Përzgjedhë majanë dhe<br />

aditivët si klorur<br />

kalciumi, fosfat kalciumi<br />

për rritjen e efektit të<br />

majasë gjatë mpiksjes.<br />

Bëjë mpiksjen e<br />

qumështit dhe<br />

përpunimin e pastës së<br />

djathit duke përzgjedhur<br />

temperaturën e ngrohjes.<br />

Bëjë formimin dhe<br />

presimin e djathit në<br />

varshmëri nga fortësia e<br />

përzgjedhur.<br />

Bëjë kriposjen e djathit<br />

duke përzgjedhur<br />

mënyrën e kriposjes –<br />

kriposje e thatë ose<br />

kriposje e njomë.<br />

Bëjë stazhionimin e<br />

djathit.<br />

Bëjë ambalazhimin dhe<br />

ruajtjen e djathit.


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 38<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik dhe<br />

mbrojtjes së mjedisit<br />

gjatë prodhimit dhe<br />

ambalazhimit të djathit.<br />

Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në industri të përpunimit të mishit-në vijën e prodhimit të<br />

sallameve,në industrinë e qumështit- në vijën e prodhimit të produkteve të aromatizuara<br />

dhe fermentuara,dhe në vijën e prodhimit të kremës dhe gjalpit, në vijën e prodhimit të<br />

djathit, depot e prodhimeve shtazore.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e mundur demonstrimet<br />

konkrete për operacionet themelore dhe teknikat e përgatitjes së prodhimeve shtazore për<br />

përpunim, mënyrat e konservimit dhe ruajtjes së prodhimeve shtazore.<br />

Pjesa më e madhe e të mësuarit do të ketë në qendër nxënësin, por me referencë të<br />

mësuesit në ndonjë rast.<br />

Veprimtaritë praktike do të kryhen duke bërë më parë demonstrimin nga mësuesi.<br />

Rekomandohet që nxënësit të mbajnë shënime për udhëzimet që jepen nga mësuesi, si dhe<br />

të shfrytëzojnë manualet e përdorimit ose katalogë të pajisjeve që përdoren për përfitimin e<br />

prodhimeve shtazore<br />

Nxënësi do të përvetësojë kompetencat përmes veprimtarive praktike.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në punë, të<br />

ruajtjes së mjedisit dhe të mirëmbajtjes së pajisjeve për përpunimin e lëndëve të para me<br />

prejardhje shtazore<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve duhet të synohet vlerësimi i demonstrimit praktik të njohurive e<br />

të shprehive të punës.<br />

Thertore, industri për përpunim të mishit, qumështore,laborator mini-prodhues dhe depo të<br />

prodhimeve shtazore.<br />

Makina për grirjen e mishit,përzierjen e brumit,mbushjen e sallameve,pasterizimin e<br />

sallameve, makina për përpunimin e qumështit në produkte të aromatizuara, makina për<br />

prodhimin e kremës dhe gjalpit,makina për prodhimin e djathit.<br />

Depo për ruajtjen e prodhimeve me prejardhje shtazore<br />

Komplet ambalazhe dhe pajime të nevojshme për paketim.<br />

Katalogë dhe udhëzime për përdorimin e makinave të nevojshme për përfitimin e<br />

prodhimeve me prejardhje shtazore<br />

Fletë-raport për punë.<br />

Materiale studimore


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 39<br />

Moduli: “Kryerja e proceseve teknike me makina”<br />

Lëmia: Teknologji ushqimore<br />

Niveli: II të<br />

Kodi: ?<br />

Nr i orëve: 60<br />

Qëllimi i modulit: Një modul që i aftëson nxënësit për të kryer punime të avullimit, destilimit<br />

rektifikimit të lëngjeve, absorbimit duke përdorur adsorbens të ndryshëm ekstraktimit me tretës<br />

të ndryshëm, kristalizimit.<br />

Rezultatet e të<br />

mësuarit<br />

Aktiviteti Përmbajtja e aktivitetit Procedurat e vlerësimit<br />

Nxënësi<br />

avullon,<br />

destilon,<br />

rektifikon<br />

lëngun<br />

Nxënësi<br />

bën<br />

adsorbiminndajthithjen<br />

me<br />

adsorbensa<br />

të<br />

ndryshem<br />

Përzgjedhja e llojit të lëngut që<br />

do të avullohet, destilohet,<br />

rektifikohet.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Kontrollimi i termometrave dhe<br />

manometrave në aparatin e<br />

avullimit, destilimit, rektifikimit.<br />

Koncentrimi i lëngut deri në<br />

shkallë të përcaktuar.<br />

Përcaktimi laboratorik i shkallës<br />

së koncentrimit.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë avullimit,<br />

destilimit, rektifikimit.<br />

Kontrollomi i aparaturës për<br />

absorbim.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Përzgjedhja e adsorbensit dhe<br />

përcaktimi i masës -sasisë.<br />

Instrumentet<br />

e vlerësimit<br />

Vëzhgimi i<br />

nxënësit me<br />

listë<br />

kontrolli.<br />

Vëzhgimi i<br />

nxënësit me<br />

listë<br />

kontrolli.<br />

Kriteret e realizimit<br />

Përzgjedhë lëngun për<br />

avullim, destilim,<br />

rektifikim.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme të<br />

punës.<br />

Kontrollojë me kujdes<br />

termometrat dhe<br />

manometrat në avullues,<br />

distilator dhe rektifikator.<br />

Koncentrojë lëngun deri<br />

ne shkallë të përcaktuar,<br />

rastin konkret e kemi<br />

avullimin e lagështisë<br />

deri sa shurupi i sheqerit<br />

të koncentrohet në 60-<br />

65 % të përmbajtjes së<br />

thatë.<br />

Kontrollojë koncentrimin<br />

e tretësirës- lëngut me<br />

metodën e përzgjedhur.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes<br />

së mjedisit gjatë<br />

avullimit, desilimit,<br />

rektifikimit.<br />

Bëjë kontrollimin e<br />

aparaturës për<br />

absorbim.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme<br />

për punë.<br />

Përzgjedhë


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 40<br />

Nxënësi<br />

bën<br />

ekstraktimin<br />

e materialit<br />

të ngurtë<br />

me tretësa.<br />

Nxënësi<br />

bën<br />

kristalizimin<br />

e tretësirës.<br />

Përzgjedhja e temperaturës së<br />

adsorbimit.<br />

Përzgjedhja e kohës së<br />

adsorbimit- kohës së kontaktit.<br />

Përcaktimi i efektit të<br />

adsorbentit.<br />

Freskimi i adsorbentit.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

adsorbimit.<br />

Kontrollimi i ekstraktonit.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Përgatitja e materialit për<br />

ekstraktim.<br />

Përzgjedhja e tretësit për<br />

ekstraktim.<br />

Përzgjedhja e temperaturës së<br />

ekstraktimit.<br />

Pëzgjedhja e kohës së<br />

ekstraktimit.<br />

Përcaktimi i efektit të<br />

ekstraktimit.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë procesit<br />

të ekstraktimit.<br />

Kontrollimi i kristalizatorit.<br />

Përzgjedhja e veglave dhe<br />

pajisjeve të punës.<br />

Përzgjedhja e temperaturës së<br />

formimit të kristaleve.<br />

Përcaktimi i kohës së<br />

Vëzhgimi i<br />

nxënësit me<br />

listë<br />

kontrolli.<br />

Vëzhgimi i<br />

nxënësit me<br />

listë<br />

kontrolli.<br />

adsorbentin dhe<br />

përcakton sasinë.<br />

Përzgjedhë<br />

temperaturën e<br />

absorbimit.<br />

Përcaktojë kohën e<br />

absorbimit- kohen e<br />

nevojshme të kontaktit<br />

të adsorbentitit për të<br />

dhënë efektin optimal<br />

Pëcaktojë efektin e<br />

adsorbentit.<br />

Bënë freskimin e<br />

adsorbentit.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit<br />

gjatë procesit të<br />

adsorbimit.<br />

Kontrollojë ekstraktorin.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme për<br />

punë.<br />

Përgatit materialin për<br />

ekstraktim.<br />

Bëjë përzgjedhjen e<br />

tretësit.<br />

Përcaktojë kohën e<br />

ekstraktimit dhe<br />

temperaturën.<br />

Përcaktojë shkallën e<br />

ekstraktimit.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

punës në repartin e<br />

ekstrahimit.<br />

Kontrollojë kristalizatorin.<br />

Përzgjedhë veglat dhe<br />

pajisjet e nevojshme për<br />

punë.<br />

Përzgjedhë<br />

temperaturën e formimit


Metodat e të<br />

mësuarit të<br />

rekomanduara<br />

Baza materiale<br />

e<br />

domosdoshme<br />

<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 41<br />

kristalizimit.<br />

Ndarja ekristaleve.<br />

Rregullat e sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë procesit<br />

të kristalizimit.<br />

të kristaleve.<br />

Përcaktojë kohën e<br />

kristalizimit.<br />

Përcjellë temperaturën e<br />

ftohjes- formimit të<br />

kristaleve.<br />

Bëjë ndarjen e kristaleve<br />

duke përzgjedhur<br />

mënyrën e ndarjes.<br />

Respektojë rregullat e<br />

sigurimit teknik e të<br />

ruajtjes së mjedisit gjatë<br />

procesit të kristalizimit.<br />

Trajtimi i këtij moduli duhet të bëhet në repartet prodhuese të industrisë ushqimore.<br />

Gjatë trajtimit të modulit, mësuesi i praktikës duhet të përdorë sa më shumë që të jetë e<br />

mundur edhe demostrimet konkrete të proceseve të avullimit, destilimit, rektifikimit,<br />

adsorbimit, ekstaktimit si dhe kristalizimit.<br />

Nxënësit duhet të praktikohen sa më shumë të jetë e mundur për kryerjen e veprimeve të<br />

avullimit, destilimit, rektifikimit, absorbimit, ekstraktimit, kristalizimit.<br />

Nxënësit duhet të angazhohen në vëzhgime dhe diskutime në lidhje me çështjet e<br />

ndryshme të punimeve në fjalë.<br />

Mësuesi i praktikës duhet të mbikëqyrë respektimin e rregullave të mbrojtjes në<br />

punë,ruajtjes së mjedisit dhe mirëmbajtjes së veglave dhe pajisjeve të punës.<br />

Gjatë vlerësimit të nxënësve, duhet të synohet në demonstrimin praktik të njohurive dhe<br />

koncepteve të fituara.<br />

Repart prodhimi të industrisë ushqimore ose laborator mini-prodhues.<br />

Vegla pune, instrumente matëse,pajisje pune.<br />

Lëngje të ndryshme për ti parë ndryshimet praktike që manifestohen gjat proceseve të<br />

avullimit, destilimit, rektifikimit, adsorbimit, ekstraktimit si dhe kristalizimit.<br />

Katalogje, udhëzues, rregullore, standarde, etj.<br />

Vizatime të vijave teknologjike të prodhimit në të cilat janë të pasqyruara proceset në fjalë.<br />

Materiale studimore.


<strong>Standardet</strong> Profesionale për <strong>Profili</strong>n Teknologji <strong>Ushqimore</strong> 42<br />

10. Qëndrimi i dëshiruar ndaj punës:<br />

Nxënësi /kandidati duhet:<br />

- të tregoj mundësi të përshtatshme komunikimi dhe bashkëpunim, pavarësisht nga<br />

gjinia, raca, etniteti dhe aftësitë fizike e mendore;<br />

- të shprehë lehtësi për të kuptuar mjedisin shoqëror dhe ekonomik, lokal, kombëtar<br />

dhe rajonal, si dhe për të qenë të vetëdijshëm për rolin që mund të luajnë në shoqëri;<br />

- të zhvilloj ndjenjën e sipërmarrjes dhe të disiplinës, kureshtjen intelektuale dhe<br />

vlerat morale;<br />

- të zhvillohet psikologjikisht dhe fizikisht, për të përballuar vështirësitë që do të<br />

ndeshin gjatë veprimtarive të ardhshme jetësore dhe profesionale;<br />

- të zhvilluar kompetencat profesionale, të bazuara në njohuritë, shprehitë dhe<br />

qëndrimet/vlerat, të mjaftueshme për të lehtësuar punësimin dhe përparimin drejt<br />

arsimit dhe aftësimit profesional të mëtejshëm;<br />

- të mbështetje zhvilloj format e bashkëpunimit dhe të besimit të ndërsjellë nëpërmjet<br />

përvojës së punës praktike;<br />

- të respektoj parimet e punës në grup dhe të bashkëpunoj aktivisht në arritjen e<br />

objektivave të pranuara.<br />

- të shpreh interesim për t’u njohur me teknologjitë dhe proceset teknologjike aktuale<br />

e të perspektivës lidhur me sektorin e Teknologjisë <strong>Ushqimore</strong>, në kontekst vendi, si<br />

dhe të integrimit rajonal dhe evropian;<br />

- të ofroj kushte për të njohur dhe për të zbatuar rregullat e mbrojtjes në punë e të<br />

ruajtjes së mjedisit, në përputhje me standardet ndërkombëtare.<br />

11. Trendët e së ardhmes:<br />

- Përdorimi i pajisjeve të reja për përpunimin e lëndës së parë nga prodhimet<br />

bimore apo shtazore.<br />

- Përdorimi i pajisjeve elektronike për përcaktimin e cilësisë së prodhimeve<br />

ushqimore të ndryshme.<br />

- Diversifikim i produkteve të ndryshme ushqimore<br />

- Zhvillim i zinxhirit të marketingut për prodhime të ndryshme ushqimore<br />

- Ngritje e njohurive të lidhura me sistemeve botërore për siguri dhe cilësi të<br />

prodhimeve bujqësore (HACCP, etc).<br />

- Përdorimi i standardeve tjera ndërkombëtare<br />

12. Referenca ndaj klasifikimit të profesioneve sipas standardit ndërkombëtar.<br />

1. Programi mësimor për profilin Teknologji <strong>Ushqimore</strong>, Arsimi Profesional.<br />

Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë se Kosovës. 2009.<br />

2. Michael Woods and Mary B. Woods. 2000. Ancient Agriculture: From<br />

Foraging to Farming (Ancient Technology)<br />

3. Lekë Gjiknuri, Tefta Rexha, Biologjia e përgjithshme, Tiranë 1989;<br />

4. Daci, N, O. Leci:Kimia organike, Libri shkollor, Prishtinë.<br />

5. Lutkiç, A. Biokimia, Zagreb (1992).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!