You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
(mesatarja ësh<strong>të</strong> 0.88 ha). 89 Një përqindje në rritje e familjeve fshatare, nuk janë më në<br />
gjendje <strong>të</strong> përballojnë nevojat familjare me grurë qof<strong>të</strong> edhe për një vit. Thjesh<strong>të</strong> ësh<strong>të</strong> e<br />
pamundur që tokat <strong>të</strong> ndahen akoma.<br />
Rezultati ësh<strong>të</strong> pakënaqësi në rritje dhe mosmarrëveshje. Irritimet shfaqen për ata që punojnë<br />
jash<strong>të</strong> vendit, dhe që kanë arritur kufirin e kapacitetit dhe vullnetin e tyre për t´ i ndihmuar<br />
familjeve <strong>të</strong> mbetura nëpër fshatra. Pakënaqësi<strong>të</strong> shfaqen po ashtu në mes <strong>të</strong> vëllezërve <strong>të</strong><br />
cilët tashmë janë lodhur duke kontribuar fitimet e tyre në arkën e përbashkët dhe duan <strong>të</strong><br />
provojnë fatin e tyre me familjen e ngush<strong>të</strong>.<br />
Në vitin 2004, <strong>ESI</strong>-t i ësh<strong>të</strong> treguar një le<strong>të</strong>r, e dërguar nga një fshatar që kishte emigruar në<br />
vitin 1971, nga fshati Gjylekar, i komunës së Vitisë, ve<strong>të</strong>m 5 km larg nga Lubishta. Që prej<br />
1971-shit, ai i kishte blerë familjes së tij një kombajnë korrëse, 2 ha tokë dhe një mori mjete<br />
pune, sikundër që edhe kishte financuar ndërtimin e sh<strong>të</strong>pive për secilin nga 4 vëllezërit. Në<br />
le<strong>të</strong>r ai i kishte informuar vëllezërit e tij se prej tani e tutje, ai do <strong>të</strong> punonte ve<strong>të</strong>m për veten.<br />
Fundi i emigrimit në mase, që pret litarin e sigurisë <strong>të</strong> derdhjes së ardhurave nga emigrimi që<br />
investohen në zonat rurale, ka shumë mundësi <strong>të</strong> shtojë stresin në familjet rurale, duke sfiduar<br />
vlerat tradicionale dhe duke përshpejtuar krijimin e njësiteve më <strong>të</strong> vogla <strong>të</strong> familjes.<br />
Historia moderne e Ballkanit tregon si edhe mekanizmat më <strong>të</strong> sprovuar <strong>të</strong> mbijetesës si<br />
familja patriarkale, mund <strong>të</strong> shpërbëhen. Tani qeveria e Kosovës dhe këshilltarët<br />
ndërkombëtarë, e marrin si <strong>të</strong> qenë rolin që luan familja fshatare Kosovare në zbutjen e<br />
gjendjes dhe në zëvendësimin e sigurimit social nga shteti <strong>të</strong> këtyre familjeve. Kjo ësh<strong>të</strong><br />
dicka e rrezikshme. Në periudhën që vjen, mungesa e ligjeve <strong>të</strong> <strong>të</strong> forta ekonomike e sociale<br />
në zonat rurale sigurisht që sa vjen e do <strong>të</strong> kushtojë shtrenj<strong>të</strong>.<br />
Historiani austriak, Karl Kaser, eksperti me famë në studimin e strukturës familjare në<br />
Ballkan, paralajmëroi në vitin 1995 se “ne mund <strong>të</strong> pranojmë se sistemet e vlerave<br />
tradicionale janë në sforcim <strong>të</strong> tmerrshëm nga proceset e modernizimit; kjo përfshin<br />
kërcënimin e një shpërthimi nën kushtet e krizave sociale.” 90 Sot, <strong>të</strong> gjitha kushtet tregojnë<br />
që një shpërthim i tillë ka mundësi <strong>të</strong> ndodhë . Për <strong>të</strong> imagjinuar pasojat e rastit më <strong>të</strong> keq për<br />
Kosovën, mjafton <strong>të</strong> kujtojmë kaosin që shpërtheu në Shqipëri në vitin 1997.<br />
89 Në gjithë Kosovën ka 369 familje që ZSK-ja I konsideron “ferma <strong>të</strong> mëdha” me një mesatare prej 25.5<br />
hektarësh. (masa e nje ferrme <strong>të</strong> vogël në Gjermani)<br />
90 Karl Kaser, Familie und Verwandschaft auf dem Balkan, 1995, f. 16.<br />
32
Change language