Prerja e kordonit të jetës - ESI

e popullsisë. Për një dekadë të tërë, Greqia, Italia dhe Spanja kanë pasur një shkallë lindjesh
nën 1.3 fëmijë për një dekadë të tare. Siç ka bërë të ditur një raport alarmues (dhe I gabuar):
“asnjë vend evropian nuk është duke e ruajtur popullsinë nëpërmjet lindjeve” 76
Megjithatë, asnjëri nga pjesëtarët e këtij debati të familjes evropiane nuk ka përmendur faktin
se ka pjesë të Evropës, që janë 1 orë larg udhëtim ajror nga Vjena, ku familja tradicionale,
patriarkale është akoma në fuqi. Në fakt, situata në fshatarësinë kosovare sot, është e
pasqyrimi I kundërt i po të njëjtës dukuri në pjesën tjetër të Evropës. Popullsia e Kosovës
rritet rreth 1.6% çdo vit. 77 Kjo do të thotë që ajo po dyfishohet çdo 43 vjet.
Ndryshe si ndodh në shumë fshatra të Gjermanisë sot, ku po mbyllen shumë shkolla fillore,
klasat e shkollave kosovare punojnë me turne për shkak të kërkesës së madhe. Është
pothuajse e pamundur që në një fshat të Kosovës të gjesh ndonjë femër të pamartuar mbi
moshën 30 vjeçare. Në këto vise pothuajse nuk ka asnjë rast të vetëm shkurorëzimi mes
bashkëshortëve, ashtu siç edhe nuk ka njerëz që jetojnë vetëm. Ashtu si dhe anëtarët e grupit
Donner që udhëtonin vetëm, të cilët vdiqën edhe të parët, ashtu edhe fshatarë që do të jetonin
vetëm në Kosovë, thjesht nuk do të mund të mbijetonin.
Schirrmacher ka të drejtë kur thotë se ta shikosh jetën tërësisht në kontestin ekonomik, është
kundër ‘ekonomisë morale’ të familjes tradicionale, ku shërbimet jepen pa pritur shpërblim.
Faktikisht, sot në Kosovën rurale, vështirë se ekziston ndonjë strukturë ekonomike që
konkurron me ekonominë morale të familjes tradicionale. Toka nuk merret si vlerë
ekonomike, por si baza fizike e familjes. Punësimi jashtë familjes është rast i veçantë. Mbi të
gjitha, Kosova dallohet nga një mungese pothuajse totale e shtetit të mirëqenies që do të
siguronte shërbimet e nevojshme.
Sistemi social i Kosovës bazohet në mekanizmin e solidaritetit të familjes së madhe
Ballkanike. Ai nuk është I krijuar për një shoqëri të familjeve të ngushta Numri i marrësve të
asistencës sociale në Kosovë ka rënë nga 2004 në 2005. Asnjë familje nuk merr kurrfarë
ndihme nëse një anëtar i vetëm i saj është i aftë për punë, qoftë në Kosovë ose jashtë saj. Nuk
ka rëndësi nëse ky anëtar i familjes është i punësuar apo jo. Përjashtimi i vetëm për këtë
rregullore është për familjet të cilat kanë më pak se 0.5 ha, nuk kanë askënd jashtë shtetit dhe
kanë një fëmijë nën moshën 6 vjeçare. Këto familje mund të marrin ndonjë ndihmë modeste,
derisa fëmija të jenë nën moshën 6 vjeçare. 78
Historia moderne e Kosovës tregon se duhet paguar një çmim – qoftë ne terma të zhvillimit të
përgjithshëm ekonomik qoftë në terma të autonomisë personale - për të mbajtur familjen
patriarkale tradicionale si të vetmin burimin të siguri sociale. Sidoqoftë, përderisa nuk do të
ketë një rrugë alternative të sigurisë ekonomike, vlerat tradicionale do të vazhdojnë të
mbijetojnë. Ashtu si dhe Hysen Maxharraj i tha ESI-t në Cërrcë:
“Cilët vëllezër, të martuar, do të donin të jetonin nën të njëjtën çati? Ne nuk jemi ndryshe
nga ju në Evropën perëndimore. Ishte nevoja ajo që na bëri të jetojmë kështu.”
76 IHT, “Europe, East and West, wrestles with falling birthrates”, 3 Shtator 2006.
77 Burimi: ZSK, Sondazhi mbi Demografine dhe Shendetin, 2003.
78 Rexhep Rexhepi, përgjegjës për mirëqënien sociale në Lubishte, kur ka folur me ESI-n, Shtator 2006.
29