Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
për sa kohe qe ajo zgjat. Me këto para blihen gjëra <strong>të</strong> nevojshme për njerëzit, gjëra pa <strong>të</strong><br />
cilat ata do <strong>të</strong> ishin <strong>të</strong> detyruar <strong>të</strong> jetonin nëse nuk kishin mundësi tje<strong>të</strong>r, por kjo ësh<strong>të</strong> e<br />
gjitha çka këto donacione mund <strong>të</strong> bëjnë....Në shkallë më <strong>të</strong> gjerë ato nuk e kanë<br />
konvertuar ngecjen ekonomike në zhvillim.” 66<br />
Të ardhurat nga jash<strong>të</strong> në Cërrcë dhe Lubish<strong>të</strong> padyshim luaj<strong>të</strong>n një rol vendimtarë në zbutjen<br />
e varfërisë, për sa kohë qe zgja<strong>të</strong>n. Në Cërrcë, së paku 14 nga 30 traktorët u blenë me para<strong>të</strong> e<br />
fituara nga jash<strong>të</strong>. Nga 100 familje që zo<strong>të</strong>rojnë vetura, 45 u blenë me këto para. Ato<br />
gjithashtu ishin financuan rindërtimet: së paku 79 sh<strong>të</strong>pi u rindërtuan më para<strong>të</strong> e diasporës,<br />
me një shumë mesatare prej 30.000 eurosh për sh<strong>të</strong>pi. Në Lubish<strong>të</strong>, së paku 118 familje u<br />
financuam nga këto para. Nga 97 familje që zo<strong>të</strong>ronin traktorë, 91 treguan se para<strong>të</strong> për këto<br />
financime u vinin nga jash<strong>të</strong>. Nga 147 familje që zo<strong>të</strong>ronin vetura, 137 prej tyre u blenë me<br />
transferta parash. Me fjalë <strong>të</strong> tjera, pa transferta <strong>të</strong> tilla, vështirë se do <strong>të</strong> mund <strong>të</strong> kishte<br />
ndonjë veturë, traktor ose sh<strong>të</strong>pi <strong>të</strong> re në këto fshatra.<br />
<strong>ESI</strong> po ashtu llogariti se kontributet e këtyre <strong>të</strong> hollave, përbëjnë shumën e përgjithshme <strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
ardhurave ekonomike <strong>të</strong> fshatarëve si në Lubish<strong>të</strong> ashtu edhe në Cërrcë (shih aneksin 3). Në<br />
Lubish<strong>të</strong> varësia ekonomike ndaj këtyre parave ësh<strong>të</strong> jash<strong>të</strong>zakonisht e lar<strong>të</strong>: 60% e <strong>të</strong><br />
ardhurave <strong>të</strong> përgjithshme vijnë nga transfertat dhe pensionet nga jash<strong>të</strong> vendit. Në Cërrcë, si<br />
më e pasur në krahasim me Lubish<strong>të</strong>n, <strong>të</strong> ardhurat nga jash<strong>të</strong> llogariten në 27% <strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
ardhurave <strong>të</strong> përgjithshme. Edhe pse Cërrca ka më shume banorë jash<strong>të</strong> vendit, Lubishta merr<br />
më shumë para <strong>të</strong> dërguara nga jash<strong>të</strong>. (shih Aneksin 1 dhe 2).<br />
Megjitha<strong>të</strong>, ndërtimi i sh<strong>të</strong>pive dhe blerja e veturave nuk janë premisa për zhvillim <strong>të</strong><br />
qëndrueshëm. Cilat kanë qenë pasojat më <strong>të</strong> mëdha <strong>të</strong> emigrimit në strukturat ekonomike <strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
dyja komuniteteve?<br />
Cërrca ka 766 banorë <strong>të</strong> af<strong>të</strong> për punë. 231 prej tyre e thonë se marrin disi një shume <strong>të</strong><br />
rregullt <strong>të</strong> ardhurash. Duke shikuar punët që sjellin këto <strong>të</strong> ardhura, demaskohet natyra<br />
thellësisht depresive e rajonit. Profesionet e vjetra industriale tanimë nuk ekzistojnë. Tregu<br />
Bujqësor ësh<strong>të</strong> shembur <strong>të</strong>rësisht. Ndërtimi dhe puna në sektorin publik janë dy burimet<br />
kryesore <strong>të</strong> <strong>të</strong> ardhurave. Në Lubish<strong>të</strong> situata ësh<strong>të</strong> akoma më e vështirë. Nga 842 banorë <strong>të</strong><br />
af<strong>të</strong> për punë, ve<strong>të</strong>m 134 (16%) zo<strong>të</strong>rojnë një lloj pune <strong>të</strong> paguar rregullisht, duke treguar<br />
kështu një shkalle tmerrësisht <strong>të</strong> vogël <strong>të</strong> punësimit.<br />
Pjesë e kësaj arsye ësh<strong>të</strong> se investimi i kapitalit nga <strong>të</strong> ardhurat e jashtme nuk kanë ndihmuar<br />
në ndryshimin e strukturës ekonomike – që do <strong>të</strong> ishte, mundësia që njerëzit <strong>të</strong> bëjnë gjëra <strong>të</strong><br />
reja ose gjëra <strong>të</strong> vjetra në mënyra <strong>të</strong> reja. Gjendja e bujqësisë ësh<strong>të</strong> një ilustrim i mirë. Një<br />
numër i madh traktorësh janë blerë përmes <strong>të</strong> ardhurave nga diaspora. Megjitha<strong>të</strong>, familjet e<br />
bujqve prodhojnë ve<strong>të</strong>m për konsumim vetjak. Kultivojnë misër për <strong>të</strong> ushqyer bagëti<strong>të</strong> për<br />
bulmetin ditor, dhe rrisin grurin për bukë. Nuk ka specializim <strong>të</strong> punës dhe teknika <strong>të</strong> reja <strong>të</strong><br />
korrjes. Blerja e traktorëve thjesht ka ndihmuar në një zhvillimi ekzistencial <strong>të</strong> bujqësisë.<br />
Kjo ndodhë kryesisht për shkak <strong>të</strong> fragmentimit <strong>të</strong> tokës. Në Cërrcë, familjet mesatare kanë<br />
nga 1.14 hektarë tokë. Ve<strong>të</strong>m 2 fermerë posedojnë më shumë se 10 lopë, <strong>të</strong> cilat akoma i<br />
çojnë në kullota malore gja<strong>të</strong> verës. Kooperativat socialiste nuk u ndihmojnë më bujqve në<br />
66 Jane Jacobs, Cities and the Wealth of Nations, 1984, p . 75.<br />
24
Change language