24.08.2013 Views

Prerja e kordonit të jetës - ESI

Prerja e kordonit të jetës - ESI

Prerja e kordonit të jetës - ESI

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nënshte<strong>të</strong>si Gjermane gjate kësaj kohe, mbetet shifra 174.000 për ata qe janë larguar nga<br />

Gjermania. 14 Gja<strong>të</strong> kësaj periudhe, edhe numri I Jugosllaveve <strong>të</strong> punësuar ne Gjermani po<br />

ashtu ra deri ne 58.000.<br />

Asnjë eksod i tille nuk ka ndodhur nga Zvicra me pare, edhe pse numri i Kosovarëve ësh<strong>të</strong><br />

rritur shume gja<strong>të</strong> 1990-ës. Zyra Federale e statistikës Zvicerane raportoi ne 1999-ën se<br />

ekzistojnë 145,000 Kosovarë Shqiptarë me status legal dhe 50.000 <strong>të</strong> tjerë qe kërkojnë azil. 15<br />

Sidoqof<strong>të</strong>, rregullat Zvicerane <strong>të</strong> emigrimit ishin relativisht liberale. Kërkuesit e azilit qe<br />

kishin jetuar në vend për një kohë te gja<strong>të</strong> dhe ishin ekonomikisht aktivë, qenë në gjendje <strong>të</strong><br />

marrin një Leje Qëndrimi (Permis de Séjour) ose Leje te Përkohshme Qëndrimi. Ky status i<br />

përkohshëm u kthye pastaj në vazhdim, ne Leje <strong>të</strong> Përhershme Qëndrimi. Si rezultat, rrymat<br />

e emigrimit nga Serbia e Mali I Zi ne Zvicër ndërmjet 2004-ës e 2005-ës mbe<strong>të</strong>n pozitiv,<br />

edhe pse ritmi I tyre ra ne krahasim me 1990-ën. 16 Bashkimi i familjeve ne Zvicër përbën<br />

rreth 68% <strong>të</strong> <strong>të</strong> gjithë te ardhurve te rinj në kë<strong>të</strong> periudhë.<br />

Në periudhat e mëparshme, Evropa Perëndimore, i ka hapur dyert e saj për punëtorë<br />

emigrante nga Kosova dhe ne përgjithësi nga e gjithë Jugosllavia për te përmbushur kërkesat<br />

e saj për pune krahu te pakualifikuar. Pastaj, me vone gja<strong>të</strong> viteve te turbullta <strong>të</strong> 1990-ës, i ka<br />

toleruar Kosovarët te hyjnë e te qëndrojnë në grupe <strong>të</strong> mëdha, duke pritur stabilizimin e<br />

rajonit. Por, qe prej 1990-ës, Evropa e ka mbajtur numrin e emigran<strong>të</strong>ve sa më pak qe te je<strong>të</strong><br />

e mundur dhe e ka kufizuar a<strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m ne programet e bashkimit familjar.<br />

Këto vendime te marra nga vendet Evropiane ndikojnë ne numrin dhe karakterin e emigrimit<br />

nga Kosovë. Në brezat e pare, emigrantet ishin pothuaj meshkuj <strong>të</strong> pamartuar, <strong>të</strong> rinj dhe<br />

dërgoheshin nga familjet e tyre për <strong>të</strong> gjetur punë. Detyrimi i tyre ndaj familjes mbetej i<br />

madh. Ata jetonin shume herë ve<strong>të</strong> ne kushte te këqija, me qëllim që t´i dërgonin para<strong>të</strong> e<br />

kursyera në sh<strong>të</strong>pi<strong>të</strong> e tyre në Kosovë. Kjo vazhdonte deri sa <strong>të</strong> ktheheshin përsëri në Kosove,<br />

ose martoheshin dhe e merrnin gruan me vete për <strong>të</strong> jetuar ne Evropën Perëndimore. Sapo<br />

filluan <strong>të</strong> krijonin familjet e tyre jash<strong>të</strong> Kosovës, duke u shkëputur kështu nga struktura e<br />

familjes se madhe ne Kosovë, niveli i parave <strong>të</strong> dërguara nga jash<strong>të</strong> filloi te binte shume. Me<br />

fjale te tjera, para<strong>të</strong> e dërguara nga jash<strong>të</strong> do <strong>të</strong> bien shume me kalimin e kohës nëse nuk<br />

mbështeten nga një rrjedhe e vazhdueshme <strong>të</strong> rinjsh kosovare qe shkojnë <strong>të</strong> kërkojnë pune<br />

jash<strong>të</strong> Kosovës.<br />

Pasojat e parave <strong>të</strong> dërguara në Kosovë shfaqen në tre drejtime: Së pari, numri I përgjithshëm<br />

i kosovarëve që jetonte në diasporë ësh<strong>të</strong> zvogëluar; Së dyti, diaspora nuk ripër<strong>të</strong>rihet më me<br />

meshkuj <strong>të</strong> ardhur, <strong>të</strong> rinj, e <strong>të</strong> pamartuar; dhe së treti Kosovarët Shqiptare që mbeten jash<strong>të</strong><br />

vendit, i kanë edhe familjet me vete, prandaj dhe u dërgojnë më pak para familjeve te tyre te<br />

mëdha në Kosovë.<br />

14 Deri në vitin 2002: Zyra Federale e Statistikës, “Statistikat e naturalizimit”, në: Statistisches<br />

Bundesamt, Strukturdaten und Integrationsindikatoren über die auslëndische Bevölkerung in<br />

Deutschland: Lagebericht 2005, f. 22. Zyra Federale e Statistikës.<br />

15 Marcel Heiniger (Bundesamt für Statistik), “Daten zu Muslimen und Musliminnen in der Schweiz”, in:<br />

Tangram, 7/1999, f. 80. 39,000 morën nënshte<strong>të</strong>sin gjermane në ato vite.<br />

16 Ndërmjet 2000-shit dhe 2004-es rreth 33,900 qytetare nga Serbıa e Mali I zi, moren lejeqendrimi në<br />

Zvicër dhe 8,800 e dorzuan ate. Numri total u rrit nga 197,000 deri në 199,200, megjithë naturalisimin<br />

e pothuaj 27,000 personave gja<strong>të</strong> kësaj periudhe. Auslënder und Asylstatistik, ff. 114f dhe 130f.<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!