Mál nr. 5/2005 - Óbyggðanefnd

86
stefnu út fyrir austan fremri Fagradal og út mitt Fagradalsengi út fyrir Ytri-Fagradal
þaðan beina stefnu vestur sunnan við Krókavötn á austari Vegg“.
Þá taka við þau vesturmörk sem afmörkuð eru í landamerkjabréfi fyrir
„afréttarlandið“, gagnvart jörðinni Hafursstöðum, en þeim er lýst þannig að farið sé úr
Fálkakletti í há Reiði. Í merkjalýsingu frá 1848 er óskiptu „fjalllendi og afréttalandi“
lýst til vesturs með sama hætti og gert er í landamerkjabréfi fyrir “afréttarlandið“.
Samkvæmt landamerkjabréfi Hafursstaða „með Árholti í Axarfirði“, dags. 30. október
1889 og þingl. 24. júní 1890, er austurmörkum gagnvart „afréttarlandinu“ lýst með
sama hætti og fram kemur í landamerkjabréfi fyrir landsvæðið.
Samkvæmt landamerkjabréfi fyrir „afréttarlandið“ eru merki til norðurs,
gagnvart Hafrafellstungu, og til vesturs og norðurs, gagnvart Hvannstöðum, frá Reiði
og þaðan beint austur á fjallgarð á móts við Hafrafellstunguland og „...ræður þaðan
Hvammstaðafjallgarður suður í Mýrgil, þaðan í ytri Minnisöxl og þaðan í Klettagil“.
Bréfið er áritað vegna Hafrafellstungu en ekki Hvannstaða. Í fyrrnefndri
merkjalýsingu frá 1848 er óskiptu „fjalllendi og afréttalandi“ lýst til norðurs, frá Reiði
beint austur yfir Fjallgarð í Sandá móts við Hafrafellstunguland og þaðan beint austur
uppá „Alptadyngu Fjallgarð“. Þessar lýsingar fást samræmst merkjum Hafrafellstungu
eins og þeim er lýst í landamerkjabréfi frá 20. janúar 1888 og þingl. 29. júní sama ár.
Merki Hafrafellstungu eru í samræmi við eldri heimildir um jörðina, þ. á m. lögfestu
frá 1741, sjá kafla 5.5. Samkvæmt landamerkjabréfi Hvannstaða, dags. 24. maí 1890
og þingl. 9. júlí 1891, fá merki Hvannstaða samræmst merkjum landsvæðisins eins og
þeim er lýst í landamerkjabréfi.
Samkvæmt landamerkjabréfi „afréttarlandsins“ eru merki til austurs, þ.e.
gagnvart ágreiningssvæði í máli nr. 3 og 4/2005 hjá óbyggðanefnd, frá Klettagili og
þaðan suður austan við Bungu og suður á Austaribrekku við Dauðagil. Bréfið er ekki
áritað vegna aðliggjandi landsvæða. Í merkjalýsingunni frá 1848 er afmörkun til
austurs og suðurs lýst, frá Alptadyngju fjallgarði og þaðan á há Bungu. „Þaðann í so
nefnda Sandhnjuka. Þaðann i ytri Hrútá þar sem hún fellur í Selá, og eptir sem Hrútá
ræður í Dauðagil“. Um merki aðliggjandi landsvæðis í Svalbarðshreppi er fjallað í
máli nr. 4/2005 og um merki aðliggjandi landsvæðis í Vopnafjarðarhreppi er fjallað í
máli nr. 3/2005 hjá óbyggðanefnd.
Ekki er samræmi milli þeirra lýsinga sem til eru á merkjum „afréttarlandsins“.
Eldri heimildin frá 1848 lýsir merkjum lengra til austurs heldur en gert er í
landamerkjabréfinu, allt austur upp á há „Alptadyngu Fjallgarð“ og síðar í Ytri-Hrútá.
Samkvæmt kröfulýsingu er miðað við afmörkun í landamerkjabréfinu og mörk
landsvæðisins til austurs dregin meðfram hreppamörkum Öxarfjarðar- og
Svalbarðshrepps. Um þessi mörk er ekki ágreiningur nú og telur óbyggðanefnd að
lýsing landamerkjabréfsins geti samræmst þeirri afmörkun sem dregin hefur verið
upp.