Mál nr. 5/2005 - Óbyggðanefnd

... landarEign Vr fiordungs Hol j þuerfell þadann Riettsins framann uid
moosfell austur j sanda aa, Enn hid fremra Rædur Vrdaraas og Reidur Mots
uid Hool á fialle firirbid eg huörium Manni ... 90
Nánar er sagt frá þessu máli í kaflanum um Hafrafellstungu.
Hinn 25. júlí 1831 var haldin áreið á það land Skinnastaðarkirkju sem var fram
til heiðar upp til móts við Hól á Fjalli, að beiðni prestsins á Skinnastað vegna þess að
óljóst var hvar svokallað Gil væri og vegna þess að bændur á Austara- og
Vestaralandi höfðu nýtt sér land fram að svonefndum Grjótskurði sem lá milli Syðri-
og Ytri Álftaflata. 91 Nánar er fjallað um hana í kaflanum um Hafrafellstungu hér
framar.
Landareign Hóls, Víðirhóls og Hólssels var skipt árið 1848. Í skiptagerð segir:
Árið 1848 þann 29 Júlí vorum við undirskrifaðir til staðar eptir ósk og beiðni
hlutaðeiganda Eigineignar Bænda Msr Árna Brynjulfssonar á Hóli. Msr Árna
Árnasonar á Víðirhóli og Sgr Jóns Sigurðarsonar á Grímsstöðum eiganda
Holsels: Til að skoða skipta og semja um téðra bænda oskiptra landareign og
kom okkur, og hlutaðeigendum samann um að nefndur bóndi Arni
Brynjulfsson sem eigandi Hóls. Eigi land allt óátalið í eptir greind um merki
n[l.] Stefnuna i alptatjarnar ás og Viðarvatnsvík, þaðann í efri Fossdalsbrún,
þaðann í hól í lækjum. Þaðann austann við fremri Fagradal, ut yfir miðt ytri
Fagradals eingi þaðann frá Dalnum rett sunnan við krókavötn. Beint til
Vesturs á Austari vegg, þaðann á há-Fjarðarsunds ás. Þaðann á Selás. Þaðann
á há vatnsmela rönd og þaðann á Rauðhól. Enn vatnsleisann ræður að
sunnann. Úr þessu landi fellur til Hólsels so kallaður Engidalspartur. stefnuna
úr Viðarvatnsvík og í efri Fossdalsbrún, allt það sem þar er fyrir neðann. Þó
hefur meirnefndur Árni Brynjúlfsson Torfristu á þessum Dalsparti og hann
undir geingst að rista ekki í eing[inu] samt að verja eptir megni dalspart
þenna.
Aptur fellur úr Holselsmelum stikki undir Hól. Beint úr Einbúa frá einbuaflöt
í Hól ofann við Holskíl. til suðausturs utann við so kallaðann Krubbumel, og
allt það stikki út að mólendi. ...
Við þessi skipti millum jarðanna Hólsels Hóls og Víðirhóls: Flýtur það af
sjálfu sér að öll önnur skjöl sem eru fyrir þessum jörðum, og áhræra
Landamerki ítök leiguparta eður undannfarna byggíngu, upphefjast og
ógildast. ...
Til frekari staðfestu eru hlutaðeiganda og áreiðar manna undirskrifuð nöfn og
hjáþrikkt Signet
A sama Ari og Degi sem upphaflega greinir
90 Skjal nr. 2 (19) a-b.
91 Skjal nr. 2 (41) a-b.
33