Mál nr. 5/2005 - Óbyggðanefnd

Enn á ný var lesin upp lögfesta fyrir Hafrafellstungu fyrir manntalsþingsrétti
að Skinnastöað 29. júní 1824. Inntaks er að engu getið. 69
Undir lok þriðja áratugar 19. aldar, nánar tiltekið 27. júní 1829, sömdu E., G.
og Guðmundur Sigvaldasynir nýja lögfestu fyrir Hafrafellstungu. Sú lögfesta er
nánast samhljóða þeirri sem var útbúin árið 1752. Lögfestan var þinglesin á
manntalsþinginu á Skinnastað sama dag og hún var útbúin. 70
Hinn 25. júlí 1831 var haldin áreið á það land Skinnastaðarkirkju sem var fram
til heiðar upp til móts við Hól á Fjalli, að beiðni prestsins á Skinnastað vegna þess að
óljóst var hvar svokallað Gil væri og vegna þess að bændur á Austara- og
Vestaralandi höfðu nýtt sér land fram að svonefndum Grjótskurði sem lá milli Syðriog
Ytri Álftaflata.
Niðurstaða áreiðarmannanna, þar sem vikið er að mörkum móti
Hafrafellstungu, var sú að:
Fyrir sunnan og vestan nefnt Gil [Beitivallagil] álítum vér ad Skinnastada
Kyrkja egi þad umtalada Land, ad undanteknum Beitivollum, eda þeim
Heyskap miklum eda litlum sem hafdur kynni vera i Gilskjaptinum; Þar fyrir
nordan og austan Gilid á Jördin Austaraland Land sudur med Hafrafellstúngu
Landi allt framm i Reid.
Enn sá litli Grasflötur, Biskupstjaldstædi, kémur þá til ad tilheyra Skinnastada
Kyrkju.71
Hinn 18. júlí 1831 var fyrir manntalsþingsrétti á Svalbarði lesið upp bann
bræðranna Eiríks hreppstjóra og Guðmundar Sigurðarsona, sem eigenda og ábúenda
Hafrafellstungu, gegn álftveiði í tilteknum takmörkum á Búrfellsheiði. Takmörkin eru
ekki tilgreind en bann þeirra bræðra var einnig lesið upp fyrir manntalsþingsrétti á
Skinnastaðarþingi 12. júlí og á Presthólum 14. júlí sama ár.72
Í sóknarlýsingu Skinnastaðarsóknar frá árinu 1839 er Búrfellsheiði talin til
Hafrafellstungu. Þar segir m.a.:
Í henni er haglendi gott með vötnum, mýrum, flóum og tjörnum. Á miðri
heiðinni stendur einstakt fjall, sem kallað er Búrfell, með haglendi umhverfis
að neðan. Utan undir fellinu eru tvö silungavötn, kölluð Búrfellsvötn, sem
stundaður var veiðiskapur í framan af sumrum frá Hafrafellstungu allt undir
þetta, og í heiðinni fram yfir aldamótin frægasta grasatekja, sem flestar
nálægar sveitir sótt grös í, nú fyrir mörgum árum að öllu leyti gjöreydd af
hreindýrum og uppblásin. 73
69 Skjal nr. 2 (47).
70 Skjal nr. 2 (72) a-b.
71 Skjal nr. 2 (41) a-b.
72 Skjal nr. 2 (48).
73 Þingeyjarsýslur. Sýslu- og sóknalýsingar, bls. 232.
27