Mál nr. 5/2005 - Óbyggðanefnd

18
Í Arnarstaðalandi eiga Valþjófsstaðir og Einarsstaðir hestagöngu fyrir gripi
undir Kálfafjöllum ... 25
Undir bréfið skrifuðu Halldór Ingimundarson (Valþjófsstöðum), Hólmfríður
Jónsdóttir (Brekku), Halldór Sigurðsson (síðar á Valþjófsstöðum, áður á
Einarsstöðum) og Kristján Sigurðsson (Valþjófsstöðum). 26
Það var samþykkt af eiganda Arnarstaða og umboðsmanni
Munkaþverárklausturs vegna Efrihóla.
Hinn 30. maí árið 2003 var kveðinn upp eignardómur í Héraðsdómi
Norðurlands eystra í málinu nr. E-283/2003. Í dómsorði segir svo: „Viðurkenndur er
eignarréttur Braga Stefánssonar [...] að jörðinni Hrauntanga í Öxarfjarðarhreppi [...]
áamt öllum þeim gögnum og gæðum sem jörðinni fylgja og fylgja ber.“ 27
5.3. Þverá
Þverá „með öllum þeim gögnum og gæðum“ sem jörðinni hafa fylgt „að fornu og
nýju með töðum, engjum og skógum, veiðum“ var seld í makaskiptum ásamt
Hafrafellstungu og Klifshaga í Öxarfirði 8. apríl 1414. 28
Vitnisburður um landamerki Þverár í Öxarfirði er til frá árinu 1547, að talið
er. 29 Þar er hinsvegar fjallað um land utan kröfusvæðis ríkisins og er vitnisburðinum
því sleppt hér. Sama er að segja um vitnisburð um landeign Þverár í Öxarfirði frá
árinu 1548. 30
Á manntalsþingi að Skinnastað í Öxarfirði 11. júlí 1799 var upplesin lögfesta
ónefnds prests fyrir jörðu hans Þverá í Öxarfirði. Efni lögfestunnar er ekki þekkt en
séra Þorsteinn Jónsson á Skinnastað mótmælti henni:
... ad því leiti sem hún á seilest Kyrkjunnar Land á Skinnastodum fyrer
nedann Brunná. 31
Jarðabók Árna og Páls segir árið 1712 dýrleikann vera 20 hundruð, útigang í
betra lagi og úthagana bjarglega. 32
Áreiðargerð á landamerki Þverár og Sandfellshaga var farin 14. júlí 1845. 33
Nánar er sagt frá áreiðinni í kaflanum um Sandfellshaga hér á eftir.
25
Yfir þessa síðustu málsgrein hefur verið strikað og úti á blaðjaðri segir: „Engu af þessum ítökum var
lýst samkvæmt áskorun 20. 5. 1953. Eru þau því niður fallin. Jóhann Skaptason.“ Skjal nr. 2 (16).
26
Heimilisföng eru tekin eftir sóknarmannatali Presthólasóknar (Skjalasöfn presta og prófasta:
Presthólar BC/3) og úr bókinni Land og fólk, bls. 421, 423, 427 og 437.
27
Skjal nr. 5 (8).
28
Skjal nr. 4 (45).
29
Skjal nr. 4 (55).
30
Skjal nr. 4 (56).
31
Skjal nr. 2 (45). Leiðrétt skrifaravilla bendir til þess að hinn ónefndi prestur hafi verið séra Vigfús
Björnsson í Garði.
32
Jarðabók Árna Magnússonar og Páls Vídalíns XI. bindi, bls. 318-319.
33
Skjal nr. 2 (49) a-b.