Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÍÝÃįÃÝÝÐ Á¯ËÝÃ.<br />
ÌÎÍÃÎËÛÍ ÖÝÐÝÃ - ÈÐÃÝÍÈÉ ÕÀÐÈËÖÀÀÍÛ<br />
Ò¯¯ÕÝÍ ÓËÀÌÆËÀË<br />
Ph.D. Õ.Øàãäàð<br />
/ÁÕÝØÕ-èéí ýðäýì<br />
øèíæèëãýýíèé òýðã¿¿ëýõ<br />
àæèëòàí/<br />
Öýðýã áà èðãýíèé ã¿í áàò õîëáîî íü äàéíä ÿëàõûí<br />
çàéëøã¿é íýãýí ¿íäýñ, äàéíû ã¿í óõààíû ìºíõèéí ñýäýâ þì.<br />
Íèéãìèéí á¿ëã¿¿ä õîîðîíäîî õÿìðàëòàé áóþó öýðýã<br />
èðãýäèéí ñàíàë ñýòãýë çºðººòýé, çýâñýãò õ¿÷èí áà àðä ò¿ìíèé<br />
çîðèëãî íýãäýýã¿é ¿åä äàéíä ìîðäâîë ÿëàãäàíà ãýæ ýðòíèé<br />
õààä, æàíæèä ¿çýæ öýðýã, èðãýíèé õîëáîîíä ãîö àíõààðàë<br />
òàâüäàã áàéæýý. ×èíãèñ õààí: “Öýðã¿¿ä ýý! Ýíõ öàãò ýíýðýë<br />
ºðøººëèéã ãîë áîëãîí àðä ò¿ìýíä äîãøèí ààø, äîðîìæëîõ<br />
àâèð ãàðãàõûã ÷àíãà öýýðëýãò¿í” [2. 40] õýìýýí çàðëèãäàæ<br />
áàéæýý.<br />
Ìîíãîëûí Þàí ã¿ðíèé (1260-1368) ýçýí õààí, ×èíãèñ<br />
õààíû à÷ Õóáèëàé õààí öýðýã, èðãýíèé õàðèëöààíä ãîéä<br />
àíõààðäàã áàéâ. Òýðáýýð “Öýðýã çàõèðàã÷ æàíæèí íàð èðãýíèéã<br />
áàñàìæèëæ, òàðèà áà ãýðèéí àëèâàà þìûã àâñàí áºãººñ ýçýí<br />
ýçýíä íü áóöààæ ºã!” õýìýýí õàòóó çàðëèã áóóëãàæ áàéæýý.<br />
Ýíý á¿õ öýðýã-èðãýíèé õàðèëöàà íü:<br />
1/ Öýðýã àðìè ¿¿ñýõòýé õàìò ýõýëñýí àñàð óðò<br />
õóãàöààíû ò¿¿õòýé àñóóäàë;<br />
2/ Äàéíû ã¿í óõààíû àìèí ÷óõàë ìºíõèéí ñýäýâ ãýäãèéã<br />
áàòàëæ áàéäàã þì.<br />
Óëñ ¿íäýñòí¿¿äèéí íèéãýì, ñî¸ë èðãýíøëèéí ºâºðìºö<br />
îíöëîãîîñ õàìààð÷ öýðýã-èðãýíèé õàðèëöàà íü óëñ á¿õýíä<br />
ººð ººðèéí çàìûã òóóëæ èðñýí íü ìýäýýæ þì. Ò¿¿õèéã ñºõºí<br />
¿çâýë, àñàð óóäàì íóòàã, õ¿í àì öººí, í¿¿äëèéí ñî¸ë<br />
èðãýíøèëòýé ìîíãîë÷óóäûí õóâüä ýíý õàðèëöàà ¿¿ñýí<br />
á¿ðýëäýæ, õºãæèæ èðñýí ò¿¿õ íü ºâºðìºö îíöëîãòîé áàéæýý.<br />
¯¿íä:<br />
1. ÀÒª III çóóíû ìîíãîë÷óóäûí Õ¿íí¿ ã¿ðíýýñ<br />
5
Change language