warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
miasta i zbudowania kana<strong>ł</strong>ów. Nobilitowany przez<br />
Sejm Czteroletni, podpisa<strong>ł</strong> akces do powstania 1794 r.,<br />
popierając je hojnymi ofi arami.<br />
Stanis<strong>ł</strong>aw August Poniatowski (1732-1798), ostatni<br />
król Polski (panowa<strong>ł</strong> w l. 1764-1795). Na Sejmie Czteroletnim<br />
popiera<strong>ł</strong> stronnictwo patriotyczne, przyczyni<strong>ł</strong><br />
się również do przeprowadzenia wielu reform<br />
i przygotowania Konstytucji 3 Maja 1791. By<strong>ł</strong> mecenasem<br />
nauki, literatury i sztuki oraz za<strong>ł</strong>ożycielem<br />
Szko<strong>ł</strong>y Rycerskiej. Popar<strong>ł</strong> dzia<strong>ł</strong>alność Komisji Edukacji<br />
Narodowej. Skupi<strong>ł</strong> wokó<strong>ł</strong> siebie grono pisarzy,<br />
artystów i mi<strong>ł</strong>ośników sztuki, przekszta<strong>ł</strong>cając Warszawę<br />
w ośrodek życia artystycznego i kulturalnego.<br />
Jego epoka by<strong>ł</strong>a dla stolicy okresem rozwoju<br />
i rozkwitu. Warszawa rozros<strong>ł</strong>a się terytorialnie, przyby<strong>ł</strong>y<br />
jej liczne gmachy, dawne uleg<strong>ł</strong>y przebudowie,<br />
stając się przyk<strong>ł</strong>adem tzw. stylu stanis<strong>ł</strong>awowskiego<br />
w architekturze, którego przyk<strong>ł</strong>adem jest pa<strong>ł</strong>ac<br />
Łazienkowski. Za jego czasów mia<strong>ł</strong>y miejsce 3 rozbiory.<br />
Po III zosta<strong>ł</strong> odsunięty od w<strong>ł</strong>adzy podczas powstania<br />
1794. 25.XI.1795 abdykowa<strong>ł</strong> i wyjecha<strong>ł</strong> do<br />
Grodna, po czym osiad<strong>ł</strong> w Petersburgu. Przyczyni<strong>ł</strong><br />
się do wielu prekursorskich przedsięwzięć dobroczynnych<br />
i zdrowotnych, m.in. za<strong>ł</strong>ożenia pierwszego<br />
Tow. Dobroczynności, pomocy najbiedniejszym,<br />
propagowania szczepień ospy.<br />
Micha<strong>ł</strong> Gröll (1722-1798), drukarz i księgarz, urodzony<br />
w Norymberdze albo w Dreźnie (nie ustalone).<br />
W 1759 r. przeniós<strong>ł</strong> z Drezna do Warszawy prowadzoną<br />
przez siebie księgarnię. Wydawa<strong>ł</strong> Warszawskie<br />
Ekstraordynaryjne Tygodniowe Wiadomości,<br />
Pa<strong>ł</strong>ac Łazienkowski<br />
– przyk<strong>ł</strong>ad stylu stanis<strong>ł</strong>awowskiego.<br />
Ze zbiorów R. Chwiszczuka.<br />
drukowa<strong>ł</strong> utwory poetów: Krasickiego, Naruszewicza,<br />
Trembeckiego, Koźmiana i Niemcewicza oraz<br />
przek<strong>ł</strong>ady z literatury obcej. Usi<strong>ł</strong>owa<strong>ł</strong> wprowadzić<br />
polską książkę na rynek ogólnoeuropejski, drukowa<strong>ł</strong><br />
między innymi Konstytucję 3 Maja. W swojej księgarni<br />
otworzy<strong>ł</strong> jedną z pierwszych w Warszawie publiczną<br />
czytelnię i wypożyczalnię książek. W 1770 r. obją<strong>ł</strong><br />
wydawnictwo Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych,<br />
a podczas insurekcji Kościuszkowskiej zaczą<strong>ł</strong> wydawać<br />
Warschauer Zeitung für Polens freie Bürger.<br />
Baron Pierre Le Fort (ok. 1710-po 1798), Szwajcar,<br />
dzia<strong>ł</strong>acz lóż masońskich Göttin von Elensis<br />
i Bouclier, <strong>spo</strong><strong>ł</strong>ecznik. W 1742 r. wydalony z Rosji<br />
przyby<strong>ł</strong> do Warszawy, gdzie bra<strong>ł</strong> udzia<strong>ł</strong> w życiu towarzyskim.<br />
Zas<strong>ł</strong>użony dla szeregu dzia<strong>ł</strong>ań <strong>spo</strong><strong>ł</strong><strong>ecznikowski</strong>ch<br />
opracowa<strong>ł</strong> i wprowadzi<strong>ł</strong> w życie plan,<br />
który zapobiega<strong>ł</strong> szerzącej się pladze żebractwa.<br />
Przedsięwzięcie popar<strong>ł</strong> sam król Stanis<strong>ł</strong>aw August<br />
Poniatowski i zamożna część mieszkańców Warszawy.<br />
Gmach dla niedo<strong>ł</strong>ężnych starców i kalek oraz dla<br />
tych, którzy mogli pracować wybudowano za rogatkami<br />
Wolskimi.<br />
Ignacy Wyssogota Zakrzewski (1745-1802),<br />
prezydent Warszawy, pose<strong>ł</strong> na Sejm Czteroletni,<br />
cz<strong>ł</strong>onek stronnictwa patriotycznego i zwolennik<br />
97
Change language