warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
Share Embed Flag
Download ePaper

warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski

warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski

cultus.nazwa.pl
from cultus.nazwa.pl More from this publisher
29.07.2013 Views

Królewskiego. Ostatecznie ustawiony na pl. Saskim, odsłonięty został 3 maja 1923 roku (lokalizacji było kilka – od Alei 3 Maja przy wjeździe na most, plac Trzech Krzyży, Park Łazienkowski, Ogród Saski, po dziedziniec pałacu Namiestnikowskiego). Wysadzony został przez Niemców w połowie grudnia 1944 roku. Władze duńskie tuż po zakończeniu wojny zaproponowały pokrycie kosztów wykonania odlewu pomnika. Warszawa chętnie na to przystała, jako materiał przekazując pomniki cesarzy niemieckich z przyłączonego do Polski Szczecina. Duńczycy odlali pomnik z własnego materiału, ratując zapewne od zniszczenia pomniki niemieckie. Pierwsza po II wojnie lokalizacja pomnika – przed Pomarańczarnią – była dalece niefortunna, a obecna jest trochę chichotem historii – niegdyś przed pałacem Namiestnikowskim stał pomnik Paskiewicza właśnie... Pomnik Fryderyka Chopina Park Łazienkowski od strony Al. Ujazdowskich. To najbardziej znany pomnik polski na świecie. Jedyny secesyjny pomnik w Europie, pierwszy taki wzniesiony w niepodległej Polsce. Zaprojektowany przez Wacława Szymanowskiego (1821-1886), odsłonięty został 14 listopada 1926 r. Komitet Budowy powstał 1 stycznia 1902 r., a wytypowano wtedy następujące lokalizacje: plac Warecki (ob. pl. Powstańców Warszawy), Ogród Saski, Park Ujazdowski, pl. Teatralny. Projekt był gotowy w roku 1905 z nową lokalizacją w Łazienkach Królewskich. W 1908 r. ogłoszono kolejny projekt, na który nadesłano 66 prac prezentowanych POMNIKI POWSTAŁE ZE SKŁADEK I FUNDACJI SPOŁECZNYCH w „Zachęcie”, ale ponownie wygrał projekt Szymanowskiego. Odsłonięcie pomnika zaplanowano na 22 lutego 1910 r. (w setną rocznicę urodzin kompozytora), jednak rozpętała się fala krytyk i intryg. Dnia 15 stycznia 1910 roku Komitet zawarł umowę z artystą na wykonanie modelu naturalnej wielkości. Na pokrycie kosztów odlewu złożyło się społeczeństwo, jednak w międzyczasie wybuchła I wojna światowa, a fi rma, która zadania się podjęła, zbankrutowała. W 1923 r. zawiązał się nowy Komitet Budowy, a pomnik był gotowy w czerwcu 1926 roku. I tu było kilka lokalizacji: Park Ujazdowski u wylotu alei Róż, a następnie – Ogród Botaniczny. 31 maja 1940 r. Niemcy wysadzili pomnik Chopina, pocięli na kawałki, wywieźli i przetopili na amunicję. Odtworzona rzeźba ponownie odsłonięta została 11 maja 1958 r. Pomnik Lotnika ul. Raszyńska róg ul. Żwirki i Wigury. Zaprojektowany przez Edwarda Wittinga (1879-1941) stanął na placu Unii Lubelskiej 11 listopada 1932 r., choć już w 1929 r. prezentowany był na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu. To pierwszy w Europie pomnik ku czci zdobywców przestworzy. Powstał dzięki składkom społecznym, organizacjom wojskowym, lotniczym i z dochodów z imprez lotniczych. W październiku 1943 r. zdjęty został przez Niemców z cokołu i przetopiony. Od 9 września 1967 roku nowy pomnik, w nowym miejscu, wznosi się na początku ulicy (która winna być aleją) Żwirki i Wigury biegnącą do warszawskiego lotniska. Pomnik Lotnika na placu Unii – ostatnie dni września 1939 roku. Ze zbiorów R. Chwiszczuka. 91

WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI Pomnik Jana Kilińskiego ul. Podwale. W 1922 r. Cech Szewców zainicjował akcję ufundowania pomnika Jana Kilińskiego – zebrał ofi ary i stworzył podstawy dla działalności Komitetu Budowy, który dzieło ukończył. 19 kwietnia 1936 roku pomnik został odsłonięty przez prezydenta Rzeczypospolitej, prof. Ignacego Mościckiego oraz prezydenta miasta, Stefana Starzyńskiego – przekazany Zarządowi Magistratu m. st. Warszawy. Wykonany został ze stopu metalowych orłów carskich i dwóch armat, a cokół – z marmuru fi nlandzkiego pozostałego po rozebranym soborze na pl. Saskim w Warszawie. 92 „Pomnik Kilińskiego” – powiedział wtedy Starzyński – „to pomnik dumy i chwały ludu Warszawy, jej mieszczaństwa, a rzemiosła w szczególności”. Pomnik przed wojną stał na placu Krasińskich, po wojnie ustawiony został na Podwalu, gdzie stoi po dziś dzień. Pomnik Jana Kilińskiego przed II wojną światową stojący na placu Krasińskich. Ze zbiorów R. Chwiszczuka.

WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI<br />

Pomnik Jana Kilińskiego<br />

ul. Podwale.<br />

W 1922 r. Cech Szewców zainicjowa<strong>ł</strong> akcję<br />

ufundowania pomnika Jana Kilińskiego – zebra<strong>ł</strong><br />

ofi ary i stworzy<strong>ł</strong> podstawy dla dzia<strong>ł</strong>alności Komitetu<br />

Budowy, który dzie<strong>ł</strong>o ukończy<strong>ł</strong>. 19 kwietnia 1936<br />

roku pomnik zosta<strong>ł</strong> ods<strong>ł</strong>onięty przez prezydenta<br />

Rzeczypo<strong>spo</strong>litej, prof. Ignacego Mościckiego oraz<br />

prezydenta miasta, Stefana Starzyńskiego – przekazany<br />

Zarządowi Magistratu m. st. Warszawy. Wykonany<br />

zosta<strong>ł</strong> ze stopu metalowych or<strong>ł</strong>ów carskich<br />

i dwóch armat, a cokó<strong>ł</strong> – z marmuru fi nlandzkiego<br />

pozosta<strong>ł</strong>ego po rozebranym soborze na pl. Saskim<br />

w Warszawie.<br />

92<br />

„Pomnik Kilińskiego” – powiedzia<strong>ł</strong> wtedy Starzyński<br />

– „to pomnik dumy i chwa<strong>ł</strong>y ludu Warszawy, jej<br />

mieszczaństwa, a rzemios<strong>ł</strong>a w szczególności”.<br />

Pomnik przed wojną sta<strong>ł</strong> na placu Krasińskich,<br />

po wojnie ustawiony zosta<strong>ł</strong> na Podwalu, gdzie<br />

stoi po dziś dzień.<br />

Pomnik<br />

Jana Kilińskiego<br />

przed II wojną światową<br />

stojący na<br />

placu Krasińskich.<br />

Ze zbiorów<br />

R. Chwiszczuka.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!