warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI<br />
Towarzystwo Osad Rolnych<br />
i Przytu<strong>ł</strong>ków Rzemieślniczych<br />
Utworzone w 1871 r. w celu pracy nad moralną<br />
poprawą dzieci obojga p<strong>ł</strong>ci, które za występek<br />
przez sąd na karę zosta<strong>ł</strong>y skazane, oraz nad polepszeniem<br />
losu nieletnich żebraków i w<strong>ł</strong>óczęgów<br />
nie mających sta<strong>ł</strong>ego miejsca zamieszkania. Towarzystwo<br />
stara<strong>ł</strong>o się o fi zyczne, moralne i umys<strong>ł</strong>owe<br />
wychowanie dzieci w kierunku zdobywania praktycznych<br />
zawodów dających możliwość godnego<br />
utrzymania w przysz<strong>ł</strong>ości.<br />
Towarzystwo sk<strong>ł</strong>ada<strong>ł</strong>o się ze 176 cz<strong>ł</strong>onków<br />
honorowych sta<strong>ł</strong>ych, którzy wnosili po 100 rb.,<br />
18 cz<strong>ł</strong>onków zwyk<strong>ł</strong>ych i 840 cz<strong>ł</strong>onków, którzy p<strong>ł</strong>acili<br />
po 5 rb. rocznie. Zarząd sprawowa<strong>ł</strong> Komitet utworzony<br />
z cz<strong>ł</strong>onków za<strong>ł</strong>ożycieli i wybieranych przez<br />
nich cz<strong>ł</strong>onków honorowych Towarzystwa. Komitet<br />
wybiera<strong>ł</strong> zarząd, sk<strong>ł</strong>adający się z prezesa i cz<strong>ł</strong>onków<br />
funkcyjnych. Tylko sekretarz obs<strong>ł</strong>ugiwa<strong>ł</strong> oba gremia,<br />
zarówno Komitet, jak i zarząd Towarzystwa.<br />
Pod swym zarządem Towarzystwo posiada<strong>ł</strong>o<br />
Osadę dla ch<strong>ł</strong>opców w Studzieńcu oraz Osadę<br />
dla dziewcząt w Puszczy. W pierwszej osadzie<br />
przebywa<strong>ł</strong>o 156 wychowanków, <strong>spo</strong>śród których<br />
w 1902 roku 31 ch<strong>ł</strong>opców wysz<strong>ł</strong>o po zakończeniu<br />
nauki i usamodzielnieniu się. W Puszczy przebywa<strong>ł</strong>o<br />
17 wychowanek, z których 3 wysz<strong>ł</strong>y w ww. przytoczonym<br />
okresie sprawozdawczym. Łączna liczba<br />
podopiecznych wynosi<strong>ł</strong>a 172 osoby. Dochód z obu<br />
osad wynosi<strong>ł</strong> ok. 42.934 rb., a ca<strong>ł</strong>y majątek Towarzystwa<br />
wyszacowany zosta<strong>ł</strong> na 233.206 rb.<br />
W<strong>ł</strong>adze Towarzystwa: Komitet – prezes,<br />
Lu dwik Górski, wiceprezes, Jan Domaszewski,<br />
cz<strong>ł</strong>on kowie Komitetu: Feliks Bobrowski, Ksawery<br />
hr. Branicki, Feliks hr. Czacki, W<strong>ł</strong>odzimierz ks. Czetwertyński,<br />
Seweryn Derna<strong>ł</strong>owicz, dr Teodor Dunin,<br />
Bronis<strong>ł</strong>aw Dmochowski, Walenty Garczyński, Antoni<br />
Górski, Wincenty Janowski, Tadeusz Kowalski, baron<br />
Leopold Kronenberg, Tadeusz ks. Lubomirski, Seweryn<br />
Lutostański, Stanis<strong>ł</strong>aw hr. Łubieński, Walenty<br />
Miklaszewski, Aleksander Moldenhawer, Franciszek<br />
Nowodworski, Stanis<strong>ł</strong>aw Okęcki, Stanis<strong>ł</strong>aw Pfeiff er,<br />
Leon Przanowski, Jerzy ks. Radziwi<strong>ł</strong><strong>ł</strong>, Maciej ks. Radziwi<strong>ł</strong><strong>ł</strong>,<br />
Ludwik Sajkiewicz, Janusz Śliwiński, Kazimierz<br />
hr. Sobański, Mieczys<strong>ł</strong>aw ks. Woroniecki.<br />
Zarządowi Towarzystwa przewodniczy<strong>ł</strong><br />
Wincenty Janowski, cz<strong>ł</strong>onkowie to: Dominik Anc,<br />
Ignacy Badowski, Seweryn Lutostański, Florian<br />
Łagowski, Józef Polak, Ksawery Nalepiński. Kancelarię<br />
komitetu i zarządu Towarzystwa prowadzi<strong>ł</strong><br />
56<br />
sekretarz Józef Gruszczyński, pomocnikiem buchaltera<br />
(czyli księgowego) by<strong>ł</strong> Edmund Geisler.<br />
Kuratorem osady Studzieniec by<strong>ł</strong> Antoni Górski,<br />
a dyrektorem osady – Stanis<strong>ł</strong>aw Straszewski, jego<br />
zastępcą by<strong>ł</strong> Józef Kornacki. Kuratorką honorową<br />
Przytu<strong>ł</strong>ku w Puszczy by<strong>ł</strong>a Maria Górska, natomiast<br />
prze<strong>ł</strong>ożoną tego przytu<strong>ł</strong>ku by<strong>ł</strong>a Emilia Kazimiera<br />
Rogozińska.<br />
Warszawski Dom Sierot<br />
po Robotnikach im. Bar. de Lenval<br />
ul. Litewska 14.<br />
Za<strong>ł</strong>ożony w 1893 r. w celu wychowania sierot<br />
po robotnikach fabrycznych i rękodzielnikach.<br />
Fundatorem by<strong>ł</strong> Seweryn Jakub Loevenstein bar. de<br />
Lenval (1833-1895), przemys<strong>ł</strong>owiec, cz<strong>ł</strong>onek zarządu<br />
Zak<strong>ł</strong>adów Metalurgicznych „Lilpop, Rau i Loevenstein”<br />
w Warszawie. Budynek przy ul. Litewskiej staną<strong>ł</strong><br />
w 1893 r. i wówczas rozpoczęto przyjmowanie<br />
pierwszych pensjonariuszy. Posiada<strong>ł</strong> na początek 50<br />
miejsc, zwiększanych w miarę podwyższania funduszy<br />
z<strong>ł</strong>ożonych na kontach bankowych, z których<br />
dochód roczny wynosi<strong>ł</strong> 8.540 rb. (z tytu<strong>ł</strong>u dopisania<br />
oprocentowania). Kapita<strong>ł</strong> żelazny sięga<strong>ł</strong> 100.000 rb.,<br />
bez domu stanowiącego siedzibę, wyszacowanego<br />
na 60.863 rb. Funkcję prezesa pe<strong>ł</strong>ni<strong>ł</strong> Henryk Marconi<br />
(1842-1920), cz<strong>ł</strong>onek zarządu <strong>warszawski</strong>ej fi rmy<br />
„Lilpop, Rau i Loevenstein”, jego zastępcą by<strong>ł</strong> Karol<br />
Horoszkiewicz.<br />
Szwalnia Zboru<br />
Ewangelicko-Augsburskiego<br />
ul. Erywańska 4 (ob. ul. Kredytowa).<br />
Otwarta w 1900 r. dla 40 niezamożnych<br />
dziewcząt w celu nauczenia szycia i robót ręcznych.<br />
Nadzorowana przez wydzia<strong>ł</strong> opieki Kolegium<br />
Kościo<strong>ł</strong>a Ewangelicko-Augsburskiego, na którego<br />
czele sta<strong>ł</strong> Emil Schoenfeld (1854-1918). Zapisy i informacje<br />
można by<strong>ł</strong>o uzyskać w kancelarii zboru<br />
przy ul. Erywańskiej 4, w kamienicy, w której mieści<strong>ł</strong>a<br />
się też szwalnia. Kapita<strong>ł</strong> zapasowy tej instytucji<br />
wynosi<strong>ł</strong> 207.092,43 rb. Wartość nie<strong>ruch</strong>omości<br />
wyszacowana zosta<strong>ł</strong>a na 195.334,98 rb. Dochód<br />
roczny ze szwalni wynosi<strong>ł</strong> 31.924,98 rb. Wydatki na<br />
nauczycieli i materia<strong>ł</strong>y to 26.996 rb. Przyk<strong>ł</strong>adowy<br />
budżet na 1903 r. przewidywa<strong>ł</strong> 27.700 rb. po stronie<br />
wydatków.
Change language