warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ergowa, Helena Lipszycowa, Helena Natansonowa,<br />
Zofi a Rejchmanowa, Helena Wohlowa, Klara Zamenhofowa,<br />
Maria Zettelowa i Julia Zilbermintzowa. Poza<br />
nimi byli jeszcze cz<strong>ł</strong>onkowie honorowi i rzeczywiści,<br />
z tego powodu sk<strong>ł</strong>ad organizacji już w chwili jej powstania<br />
sta<strong>ł</strong> się bardzo liczny. Organizacja przetrwa<strong>ł</strong>a<br />
do wybuchu II wojny światowej.<br />
Rada G<strong>ł</strong>ówna Opiekuńcza (RGO)<br />
Powsta<strong>ł</strong>a z inicjatywy <strong>spo</strong><strong>ł</strong>ecznej w 1916 r.<br />
Inicjatorem jej za<strong>ł</strong>ożenia by<strong>ł</strong> Adam hr. Ronikier<br />
(1881-1952), inżynier, który zjedna<strong>ł</strong> dla swego<br />
przedsięwzięcia szerokie kręgi <strong>spo</strong><strong>ł</strong>eczne pośród<br />
ludzi zamożnych, bowiem g<strong>ł</strong>ównym celem jej dzia<strong>ł</strong>ania<br />
by<strong>ł</strong>a szeroko pojęta pomoc ludności miast<br />
i wsi poszkodowanej dzia<strong>ł</strong>aniami wojennymi. Radę<br />
G<strong>ł</strong>ówną Opiekuńczą tworzyli: prezes – Stanis<strong>ł</strong>aw<br />
Dzierzbicki (1854-1919), wiceprezes Rady – Adam<br />
hr. Ronikier, Zygmunt Chrzanowski (1872-1936).<br />
Swoją dzia<strong>ł</strong>alnością obejmowa<strong>ł</strong>a Królestwo Polskie,<br />
w porozumieniu z okupacyjnymi w<strong>ł</strong>adzami niemieckimi.<br />
Aktywność utrzymywa<strong>ł</strong>a do 1918 r., a do<br />
1920 r. jej agendy dzia<strong>ł</strong>a<strong>ł</strong>y jeszcze na terytoriach<br />
Litwy, Łotwy i Estonii. RGO prowadzi<strong>ł</strong>a sierocińce,<br />
punkty pomo cy medycznej, kuchnie dla ubogich,<br />
kursy zawodowe i warsztaty rzemieślnicze, udziela<strong>ł</strong>a<br />
też zapomóg pieniężnych.<br />
INSTYTUCJE I ORGANIZACJE DOBROCZYNNE<br />
Powo<strong>ł</strong>ana podczas trwania I wojny światowej,<br />
reaktywowa<strong>ł</strong>a swoją dzia<strong>ł</strong>alność 22 lutego 1940<br />
roku w Krakowie, po 20-letnim okresie „uśpienia”,<br />
za zgodą gubernatora Hansa Franka, przy szerokim<br />
wsparciu metropolity krakowskiego, ks. kardyna<strong>ł</strong>a<br />
Eustachego księcia Sapiehy (1867-1951), wówczas<br />
na jej czele stanęli: Janusz ks. Radziwi<strong>ł</strong><strong>ł</strong> (1880-1967)<br />
i Adam hr. Ronikier. Od maja wymienionego roku<br />
RGO rozpoczę<strong>ł</strong>a odbudowę swoich struktur. Rozlokowane<br />
w Generalnym Gubernatorstwie punkty<br />
RGO aktywnie pomaga<strong>ł</strong>y Polakom z przy<strong>ł</strong>ączonych<br />
do Rzeszy (g<strong>ł</strong>ównie Wielkopolski i Pomorza) terenów.<br />
Organizowa<strong>ł</strong>y pomoc dla wysiedlonych mieszkańców<br />
Zamojszczyzny, uchodźców z Wo<strong>ł</strong>ynia,<br />
a podczas Powstania Warszawskiego i po jego upadku,<br />
zak<strong>ł</strong>ada<strong>ł</strong>y szpitale i punkty sanitarne obsadzane<br />
personelem lekarskim i pielęgniarskim, co w tych<br />
warunkach nie by<strong>ł</strong>o <strong>ł</strong>atwe. Otwiera<strong>ł</strong>y punkty rozdawnictwa<br />
odzieży, obuwia i żywności (tzw. suchy<br />
prowiant), miejsca dożywiania. Na polecenie w<strong>ł</strong>adz<br />
niemieckich w stolicy powsta<strong>ł</strong> Polski Komitet Opiekuńczy<br />
Warszawa-Miasto i PolKO Warszawa-Powiat,<br />
którym prze wodniczy<strong>ł</strong> Janusz Machnicki (1886-1962)<br />
– kierownik resortu aprowizacji, jego zastępcą zosta<strong>ł</strong><br />
Pierwsze posiedzenie RGO (rok 1916).<br />
Ze zbiorów R. Chwiszczuka.<br />
33
Change language