warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski

warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski warszawski ruch spo ł ecznikowski

cultus.nazwa.pl
from cultus.nazwa.pl More from this publisher
29.07.2013 Views

Hipolit Wawelberg (1843- 1901), fi nansista przybyły z Moskwy, założyciel i właściciel Domu Handlowego H. Wawelberg, hojny ofi arodawca na kulturę, naukę i oświatę. W 1891 roku wraz ze Stanisławem Rotwandem ufundował Średnią Szkołę Mechaniczno-Techniczną. Był założycielem Muzeum Rzemiosł i Sztuki Stosowanej oraz Muzeum Przemysłu i Handlu. Pod koniec XIX w. wybudował przy ul. Górczewskiej osiedle mieszkaniowe dla niezamożnych robotników. Znany był także jako założyciel Towarzystwa Kolonii Letnich dla Dzieci, inicjator tanich wydawnictw książkowych dzieł, m.in.: Mickiewicza, Sienkiewicza, Prusa. Przeznaczył pokaźną kwotę na budowę pomnika Adama Mickiewicza. Ludwik Szwede (1816-1901), przemysłowiec, członek Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności, współzałożyciel Kasy Przemysłowców. Sokrates Starynkiewicz (1820-1902), rosyjski generał reprezentujący władze zaborcze, prezydent Warszawy, a właściwie pełniący obowiązki prezydenta (został nim mając 55 lat w 1875 r. i piastował tę funkcję do roku 1892). W 1877 r. rozpoczął budowę wodociągów i kanalizacji ze Stacją Filtrów na Koszykach. W 1882 r. przeprowadził spis ludności. W 1884 r. założył cmentarz na Bródnie odciążając cmentarz na Powązkach. W 1889 r. założył Park Ujazdowski. Rozpoczął regulację Wisły pod miastem, uporządkował kwestię wywozu nieczystości i ucywilizował targowiska (wybudował Hale Mirowskie oraz Halę na Koszykach). Ponadto, za jego rządów zwiększono liczbę linii tramwajów konnych, wprowadzono telefony, ułożono 10 tys. m2 bruków drewnianych, zmodernizowano oświetlenie. Mimo iż był wyznania prawosławnego, wyremontował w mieście wiele kościołów rzymskokatolickich. Zrobił dla Warszawy więcej niż jakikolwiek urzędujący na tym stanowisku Polak. Sokrates Starynkiewicz (1820-1902). Ze zbiorów R. Chwiszczuka. POCZET SPOŁECZNIKÓW Orkiestra pracowników fi rmy Temler i Swede. Ze zbiorów R. Chwiszczuka. Nawet nie pełniąc już funkcji prezydenta, zasiadał w wielu organizacjach i pomagał oraz doradzał swoim następcom. Kiedy zmarł na miejsce wiecznego spoczynku, cmentarz Prawosławny na Woli, odprowadzało go ok. 200 tys. mieszkańców Warszawy. 111

WARSZAWSKI RUCH SPOŁECZNIKOWSKI Jan Bogumił (Gotlib) Bloch (1838-1902), fi nansista, ekonomista i fi lantrop. Nazwany był królem kolei, ponieważ większość prowadzonych przez niego inwestycji była związana z rozbudową węzłów kolejowych. Był członkiem Komitetu Giełdy Warszawskiej, a od 1885 roku jej prezesem. W latach 1879-1901 pełnił z wyboru funkcję starszego Zgromadzenia Kupców Warszawskich. Dwie jego prace zostały nagrodzone złotymi medalami w Paryżu w 1875 i 1882 roku, a Komitet Naukowy ministerium Skarbu w Petersburgu nadał mu za nie prestiżowe członkostwo. Światową sławę zyskał tłumaczony na 6 języków traktat Przyszła wojna pod względem technicznym, politycznym i ekonomicznym, ogłoszony w 1898 roku. Jego wysiłki na rzecz racjonalnego porządku międzynarodowego zyskały mu miano „ojca duchowego” I Pokojowej Konferencji Haskiej (1899). Przed śmiercią zdołał zorganizować w Lucernie Międzynarodowe Muzeum Wojny i Pokoju, za co krakowska Akademia Umiejętności w 1901 r. zgłosiła jego kandydaturę do I Pokojowej Nagrody Nobla. Przeznaczył dużą kwotę na rzecz Komitetu Obrony Żydów, angażując Icchaka Lejba Pereca do zbadania sytuacji Żydów. Przekazał też fundusze na utworzenie Biblioteki Żydowskiej, na czele której stanął I. Perec. Wspierał Żydowski Dom Schronienia, zapisał znaczny legat dla gminy żydowskiej. 112 Ogród Szustra w Mokotowie. Ze zbiorów R. Chwiszczuka. Franciszek Salezy Lewental (1841-1902), drukarz, księgarz, wydawca – drukował m.in. Kłosy. Był członkiem Gminy Starozakonnych, jednym z inicjatorów budowy Wielkiej Synagogi. W kilku warszawskich szpitalach założył ambulatoria dla ubogich chorych. Karol Ernest Henryk Wedel (1813-1902), cukiernik, przemysłowiec. Urodził się w Ilensfeld (Niemcy), praktykę cukierniczą odbył w Londynie, Paryżu i Berlinie. W 1845 r. przybył z Berlina do Warszawy, gdzie w spółce z Karolem Grohnertem prowadził cukiernię przy ul. Piwnej. W 1851 r. otworzył własny zakład wyrobów cukierniczych i czekolady przy ul. Miodowej (pałac Chodkiewicza), przy którym mieściła się cukiernia, ciesząca się ogromnym powodzeniem. Dzięki dochodom z cukierni wybudował czteropiętrową kamienicę przy ul. Wielkiej, a w 1869 r. nabył dom przy ul. Szpitalnej. Łożył również na instytucje charytatywne. Jan Piotr Henryk Bevensee (1808-1905), mistrz ciesielski, założyciel fi rmy budowlanej w Warszawie. Był żonaty z Henryką. W 1834 r. przybył z Holandii do Warszawy, gdzie otworzył znaną fi rmę ciesielską

Hipolit Wawelberg (1843-<br />

1901), fi nansista przyby<strong>ł</strong>y<br />

z Moskwy, za<strong>ł</strong>ożyciel i w<strong>ł</strong>aściciel<br />

Domu Handlowego<br />

H. Wawelberg, hojny ofi arodawca<br />

na kulturę, naukę<br />

i oświatę. W 1891 roku wraz<br />

ze Stanis<strong>ł</strong>awem Rotwandem<br />

ufundowa<strong>ł</strong> Średnią Szko<strong>ł</strong>ę<br />

Mechaniczno-Techniczną.<br />

By<strong>ł</strong> za<strong>ł</strong>ożycielem Muzeum<br />

Rzemios<strong>ł</strong> i Sztuki Stosowanej<br />

oraz Muzeum Przemys<strong>ł</strong>u<br />

i Handlu. Pod koniec<br />

XIX w. wybudowa<strong>ł</strong> przy ul.<br />

Górczewskiej osiedle mieszkaniowe<br />

dla niezamożnych<br />

robotników. Znany by<strong>ł</strong><br />

także jako za<strong>ł</strong>ożyciel Towarzystwa<br />

Kolonii Letnich dla Dzieci, inicjator tanich<br />

wydawnictw książkowych dzie<strong>ł</strong>, m.in.: Mickiewicza,<br />

Sienkiewicza, Prusa. Przeznaczy<strong>ł</strong> pokaźną kwotę na<br />

budowę pomnika Adama Mickiewicza.<br />

Ludwik Szwede (1816-1901), przemys<strong>ł</strong>owiec, cz<strong>ł</strong>onek<br />

Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności,<br />

wspó<strong>ł</strong>za<strong>ł</strong>ożyciel Kasy Przemys<strong>ł</strong>owców.<br />

Sokrates Starynkiewicz (1820-1902), rosyjski genera<strong>ł</strong><br />

reprezentujący w<strong>ł</strong>adze zaborcze, prezydent<br />

Warszawy, a w<strong>ł</strong>aściwie pe<strong>ł</strong>niący obowiązki prezydenta<br />

(zosta<strong>ł</strong> nim mając 55 lat w 1875 r. i piastowa<strong>ł</strong> tę<br />

funkcję do roku 1892). W 1877 r. rozpoczą<strong>ł</strong> budowę<br />

wodociągów i kanalizacji ze Stacją Filtrów na Koszykach.<br />

W 1882 r. przeprowadzi<strong>ł</strong> spis ludności. W 1884 r.<br />

za<strong>ł</strong>oży<strong>ł</strong> cmentarz na Bródnie odciążając cmentarz na<br />

Powązkach. W 1889 r. za<strong>ł</strong>oży<strong>ł</strong> Park Ujazdowski. Rozpoczą<strong>ł</strong><br />

regulację Wis<strong>ł</strong>y pod miastem, uporządkowa<strong>ł</strong><br />

kwestię wywozu nieczystości i ucywilizowa<strong>ł</strong> targowiska<br />

(wybudowa<strong>ł</strong> Hale Mirowskie oraz Halę na Koszykach).<br />

Ponadto, za jego rządów zwiększono liczbę<br />

linii tramwajów konnych, wprowadzono telefony,<br />

u<strong>ł</strong>ożono 10 tys. m2 bruków drewnianych, zmodernizowano<br />

oświetlenie. Mimo iż by<strong>ł</strong> wyznania prawos<strong>ł</strong>awnego,<br />

wyremontowa<strong>ł</strong> w mieście wiele kościo<strong>ł</strong>ów<br />

rzymskokatolickich. Zrobi<strong>ł</strong> dla Warszawy więcej<br />

niż jakikolwiek urzędujący na tym stanowisku Polak.<br />

Sokrates Starynkiewicz (1820-1902).<br />

Ze zbiorów R. Chwiszczuka.<br />

POCZET SPOŁECZNIKÓW<br />

Orkiestra pracowników fi rmy Temler i Swede.<br />

Ze zbiorów R. Chwiszczuka.<br />

Nawet nie pe<strong>ł</strong>niąc już funkcji prezydenta, zasiada<strong>ł</strong><br />

w wielu organizacjach i pomaga<strong>ł</strong> oraz doradza<strong>ł</strong> swoim<br />

następcom. Kiedy zmar<strong>ł</strong> na miejsce wiecznego<br />

<strong>spo</strong>czynku, cmentarz Prawos<strong>ł</strong>awny na Woli, odprowadza<strong>ł</strong>o<br />

go ok. 200 tys. mieszkańców Warszawy.<br />

111

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!