You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
12<br />
Bota<br />
redaktor: Arsim Buxhovi<br />
e-mail: arsim.buxhovi@gazetaexpress.com<br />
tel: 038 76 76 76 fax: 038 76 76 78<br />
Franca<br />
Luftime të ashpra në Abidjan<br />
Luftimet e ashpra po vazhdojnë në<br />
kryeqytetin e Bregut të Fildishtë,<br />
Abidjan. Konflikti i armatosur ka<br />
ndodhur ndërmjet mbështetësve<br />
të presidentit të pranuar ndërkombëtarisht,<br />
Alasane Outara, dhe<br />
atyre të presidentit në largim, Lorain<br />
Gbagbo, i cili nuk po pranon që<br />
Vendi i centraleve<br />
bërthamore<br />
Me 58 centrale bërthamore, Franca<br />
është vendi me më së shumti centrale<br />
të tilla në botë për numër banorësh.<br />
80 përqind e energjisë elektrike në<br />
Francë prodhohet në këto centrale.<br />
Por, tani kritikat po shtohen.<br />
Paris, 1 prill – Menjëherë pas<br />
katastrofës në Japoni, presidenti<br />
Sarkozy e ka bërë të qartë se<br />
Franca s’do të heqë dorë nga<br />
energjia bërthamore. Ministri i<br />
Industrisë, Eric Besson, thekson<br />
se reaktorët në Francë janë më<br />
të sigurtit në botë, dhe se heqja<br />
dorë nga ta do t’i kushtonte shumë<br />
francezëve. Kohë më parë,<br />
ekologët kërkuan mbajtjen e një<br />
referendumi për centralin më<br />
të madh të koncernit shtetëror<br />
Areva, i cili konsiderohet i paprekshëm.<br />
Shoku nga nafta<br />
Para daljes në pension Bertrand<br />
Barré ishte drejtor për<br />
komunikim shkencor, në qendrën<br />
e koncernit Areva, në Paris.<br />
“Ne në Francë kemi pasur<br />
fat që një pjesë e madhe e<br />
programit bërthamor është<br />
krijuar në kohën kur opinioni<br />
ishte i preokupuar me shokun<br />
e furnizimit me naftë. Programi<br />
bërthamor francez mes viteve<br />
1974 dhe 2000 kishte për qëllim<br />
që energjia elektrike të mos va-<br />
rej nga nafta. I tërë vendi ishte<br />
pajtuar me këtë. Meqë centralet<br />
bërthamore po funksionojnë<br />
mirë dhe nuk kanë pasur asnjë<br />
problem, njerëzit janë mësuar<br />
me to”, thotë ai.<br />
Mirëpo, drama në centralin<br />
japonez Fukushima është më e<br />
madhe se ajo në Chernobil, më<br />
26 prill 1986. Asokohe autoritete<br />
për javë të tëra pohonin se retë<br />
radioaktive nga Ukraina ishin<br />
ndalur në kufi me Francën. Më<br />
vonë, ekspertët zbuluan se kjo<br />
ishte një gënjeshtër e shtetit.<br />
Eksperti i fizikës, Roland<br />
Desbordes, është udhëheqës<br />
i qendrës së vetme për hulumtime<br />
bërthamore në Francë.<br />
Ai merr në dorë një shishe me<br />
dhe nga ajo periudhë, në të<br />
cilin ende shihen dëshmitë e<br />
prezencës së masës radioaktive.<br />
“Ky është një Cesium 137. Në<br />
laborator është konstatuar se<br />
gjatë 25 viteve nuk e ka humbur<br />
as gjysmën e radioaktivitetit.<br />
Edhe më tej këtu kemi një masë<br />
prej rreth 60% të radioaktivitetit<br />
që ndodhi para 25 vitesh”, shpjegon<br />
ai.<br />
Kërkohet ndalja e<br />
centraleve të vjetruara<br />
Në Lyon ndodhet qendra ‘Sortir<br />
du Nucléaire’, një rrjet ky ekologësh<br />
me rreth 900 shoqata në<br />
gjithë Francën. Ato kërkojnë ndaljen<br />
e 16 centraleve të vjetra, që<br />
janë futur në përdorim para më<br />
shumë se 30 viteve. Zëvendëskoordinatori,<br />
Xavier Rabilloud,<br />
tregon një hartë trishtuese të një<br />
vendi përplot centrale bërthamore,<br />
depo për mbeturina ose<br />
për përpunimin e materieve<br />
bërthamore, dhe me reaktorë<br />
e limane për anije bërthamore,<br />
siç është edhe aeroplanbartësja<br />
Charles de Gaulle. Autoriteti për<br />
mbikëqyrjen e energjisë bërthamore<br />
(ASN) deri tani ka regjistruar<br />
mes 800 e 900 incidente<br />
bërthamore në Francë.<br />
“Është fakt që sektori bërthamor<br />
në Francë është totalisht<br />
jashtë ndikimit të strukturave<br />
demokratike. Qytetarët kurrë<br />
s’kanë pasur mundësi që, nëpërmes<br />
referendumit ose deputetëve,<br />
të shprehin mendimin e<br />
tyre për programin bërthamor”,<br />
pohon Rabilloud. Ndryshe, aktualisht<br />
në Francë po debatohet<br />
për vazhdimin e kohëzgjatjes së<br />
funksionimit të të gjitha centraleve<br />
edhe për 50 vjet. Franca prodhon<br />
më shumë energji elektrike<br />
seç i duhet, por përfaqësuesit e<br />
industrisë bërthamore thonë se<br />
duan të eksportojnë, nëse, për<br />
shembull, Gjermania heq dorë<br />
nga centralet e saj bërthamore.<br />
(DW)<br />
të largohet nga posti i presidentit<br />
pas humbjes së tij në zgjedhjet presidenciale<br />
të 28 nëntorit të vitit të<br />
kaluar.<br />
Raportet e mediave ndërkombëtare<br />
thonë se mbështetësit e<br />
presidentit Outara po sulmojnë<br />
drejt rezidencës së ish-presidentit<br />
E shtunë, 2 prill 2011<br />
Gbagbo, në Abidjan. Gjithashtu,<br />
raportohet se forcat e Outara’s<br />
kanë marrë nën kontroll televizionin<br />
shtetëror. Si pasojë e luftimeve<br />
të premten u raportua të jetë vrarë<br />
edhe suedezja, Zehra Abidi, një zyrtare<br />
kjo i Misionit Paqësor të OKB<br />
në Abidjan.<br />
Amerikanët tër<br />
LIBI<br />
Shtete e Bashkuara të Amerikës do të tërheqin të<br />
shtunën aeroplanët e tyre ushtarakë nga operacionet<br />
ajrore mbi Libinë, me të cilat tani komandon NATO,<br />
paralajmëroi Pentagoni të premten.<br />
Washington, 1 prill – Sekretari<br />
amerikan i Mbrojtjes, Robert<br />
Gates, dhe shefi i Shtabit<br />
të Përgjithshëm të Forcave ushtarake,<br />
Mike Mullen, deklaruan<br />
para Komunitetit të Dhomës së<br />
Përfaqësuesve dhe të Senatit se,<br />
pjesëmarrja ushtarake e SHBA’ve<br />
në Libi do të përfundojë të shtunën.<br />
Ata të dy e kundërshtuan edhe<br />
idenë që SHBA të furnizojë dhe<br />
stërvis kryengritësit libianë që po<br />
luftojnë kundër forcave të liderit<br />
të Libisë, Moammar Gaddafi .<br />
Sipas tyre, kjo do të duhej të jetë<br />
punë e shteteve arabe dhe e shteteve<br />
të tjera.<br />
Gjatë deklaratave të mëhershme<br />
të zyrtarëve të Shtëpisë së Bardhë<br />
nuk përjashtohej mundësia<br />
që SHBA të armatosnin kryengritësit,<br />
të cilët gjatë kësaj jave<br />
ishin detyruar të tërhiqeshin nga<br />
pozicionet që i mbanin, për shkak<br />
të sulmeve të forcave tokësore të<br />
Gaddafi t, shumë më të trajnuara<br />
dhe më të përgatitura.<br />
“Shikuar nga këndvështrimi im,<br />
nëse duhet të ketë këso lloj përkrahje<br />
për opozitën libiane, për<br />
realizimin e saj ka përplot burime<br />
të tjera alternative, por aty<br />
nuk hyjnë Shtetet e bashkuara të<br />
Amerikës”, theksoi Robert Gates.<br />
Shefi i shërbimit të informimit<br />
në Shtëpisë e Bardhë, Jay<br />
Carney, tha se nuk sheh ndonjë<br />
kundërthënie ndërmjet deklaratës<br />
së Gates dhe asaj të presidentit<br />
amerikan, Barack Obama,<br />
se ai “as nuk e përkrah, e as nuk<br />
e përjashton” mundësinë e stërvitjes<br />
dhe armatosjes së kryengritësve<br />
libianë.<br />
UNHCR apelon<br />
për ndihma urgjente<br />
Komisariati i Lartë për Refugjatë<br />
i OKB (UNHCR) vlerësoi të premten<br />
se situata humanitare në Libi<br />
është tejet dramatike, dhe apeloi