matura 2008 – biologia i wiedza o społeczeństwie - Gazeta.pl
matura 2008 – biologia i wiedza o społeczeństwie - Gazeta.pl
matura 2008 – biologia i wiedza o społeczeństwie - Gazeta.pl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
6 <strong>Gazeta</strong> Edukacja<br />
Wtorek 29 kwietnia <strong>2008</strong> 1 <strong>Gazeta</strong> Wyborcza 1 www.gazetawyborcza.<strong>pl</strong><br />
Wiedza<br />
o <strong>społeczeństwie</strong><br />
poziom rozszerzony<br />
Czas pracy 150 min<br />
CZĘŚĆ I<br />
W zadaniach 1-4 wybierz prawidłową odpowiedź.<br />
Zadanie 1. (1 pkt)<br />
Aksjologia to nauka o:<br />
A) stereotypach<br />
B) wartościach<br />
C) rolach społecznych<br />
D) postawach<br />
Zadanie 2. (1 pkt)<br />
Apatryda to inaczej:<br />
A) członek klasy rządzącej<br />
B) izba niższa w parlamencie hiszpańskim<br />
C) bezpaństwowiec<br />
D) państwo dokonujące bezprawnego zaboru<br />
innego państwa<br />
Zadanie 3. (1 pkt)<br />
W Polsce modelem ustrojowym demokracji<br />
jest system:<br />
A) prezydencki<br />
B) kanclerski<br />
C) gabinetowo-parlamentarny<br />
D) parlamentarno-gabinetowy<br />
Zadanie 4. (1 pkt)<br />
Oportunizm to:<br />
A) postawa człowieka twardo broniącego<br />
swoich racji<br />
B) rodzaj dyktatury wojskowej występujący<br />
współcześnie w niektórych krajach Ameryki<br />
Łacińskiej<br />
C) to forma demokracji bezpośredniej stosowana<br />
obecnie w państwach federacyjnych<br />
D) skrajna postać konformizmu<br />
Zadanie 5. (1 pkt)<br />
Wyjaśnij, na czym polega zgodnie z Konstytucją<br />
III RP konstruktywne wotum nieufności.<br />
……………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………<br />
Zadanie 6. (2 pkt)<br />
Wyjaśnij różnicę między odpowiedzialnością<br />
konstytucyjną a polityczną.<br />
……………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………<br />
……………………………………………………………………<br />
Zadanie 7. (1 pkt)<br />
Na podstawie poniższego rysunku satyrycznego<br />
A. Mleczko wykonaj polecenie<br />
(1 pkt.)<br />
(ANDRZEJ MLECZKO W: BEZPŁATNY DODATEK<br />
DO TYGODNIKA „POLITYKA”: MLECZKO NA WYBORY ,<br />
13 PAŹDZIERNIKA 2007)<br />
Jednoznacznie podkreśl zdanie, które wyjaśnia<br />
przesłanie poniższej ilustracji<br />
a) Przemysł medialny oznacza ogromne<br />
zyski <strong>–</strong> a pieniądze oznaczają władzę<br />
b) Media ze względu na możliwość kontrolowania<br />
poczynań władzy i kształtowania opinii<br />
publicznej nazywane są IV władzą<br />
c) Media dają możliwość autopromocji, co<br />
w przyszłości może zaowocować zostaniem<br />
np. prezydentem państwa<br />
Zadanie 8. (1 pkt)<br />
Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli nazwy<br />
opisanych organizacji pozarządowych<br />
zajmujących się ochroną praw człowieka.<br />
Opis Nazwa<br />
1. Informuje opinię publiczną<br />
o przypadkach łamania praw<br />
człowieka, staje w obronie<br />
więźniów sumienia, sprzeciwia się<br />
torturom i karze śmierci.<br />
2. Jest jedną z agend ONZ .Wspiera<br />
akcje pomocy dzieciom na całym<br />
świecie, zwłaszcza żyjącym<br />
w trudnych warunkach.<br />
3. Organizuje zaopatrzenie<br />
dla najbardziej zagrożonych<br />
regionów świata - konwoje pokoju,<br />
wysyła konwoje z pomocą<br />
humanitarną.<br />
Zajmuje się dożywianiem dzieci<br />
z południowo-wschodniej Polski<br />
w ramach akcji „Pajacyk”.<br />
Zadanie 9. (1 pkt)<br />
Zaznacz, które zdania są prawdziwe, a które<br />
fałszywe, wpisując odpowiednio: Prawda<br />
(zdanie prawdziwe) lub Fałsz (zdanie fałszywe).<br />
Zdania<br />
A) Oskarżyciel posiłkowy to inaczej<br />
adwokat.<br />
B) Apelacja to nadzwyczajny środek<br />
odwoławczy od prawomocnego wyroku<br />
sądu II instancji. Rozpoznaje ją Sąd<br />
Najwyższy.<br />
C) Umowy adhezyjne to umowy, których<br />
warunków nie można negocjować.<br />
D) Wykroczenie to czyn społecznie<br />
szkodliwy, zabroniony przez ustawę<br />
obowiązującą w czasie jego popełnienia<br />
pod groźbą kary aresztu, ograniczenia<br />
wolności, grzywny do 5000 złotych<br />
lub nagany.<br />
Zadanie 10. (3 pkt)<br />
Zapoznaj się z poniższą mapą Europy a następnie<br />
wykonaj zadania:<br />
A) Na mapie zaznacz cyframi (od 1 do 4) cztery<br />
państwa, które wraz z Polską przystąpiły do<br />
Unii Europejskiej. Poniżej przy odpowiedniej<br />
cyfrze dopisz nazwę tego państwa.<br />
1. ……………………………….<br />
2. ………………………………………..<br />
3. …………………………………………<br />
4. …………………………………….<br />
B) Na mapie zaznacz cyframi (6 i 7) dwa państwa,<br />
które są najmłodszymi członkami Unii Europejskiej,<br />
a następnie napisz ich nazwy poniżej<br />
5 . ………………………………………….<br />
6. ……………………………………………<br />
C) Na mapie zaznacz cyframi(8, 9, 10) trzy<br />
państwa Europy Zachodniej będące członkami<br />
Unii Europejskiej, które w 2002 r. nie wprowadziły<br />
u siebie euro.<br />
7. ………………………………………<br />
8. ……………………………………..<br />
9. ……………………………………..<br />
Zadanie 11. (2 pkt)<br />
Uzupełnij poniższą tabelkę, wpisując zmiany<br />
ustrojowe, które wprowadzono w Polsce po<br />
1989 r.<br />
Mapa do zadania 10.<br />
Prawda<br />
lub Fałsz<br />
przykład<br />
Polska Republika Ludowa III Rzeczypospolita<br />
Jednoizbowy parlament -<br />
istnieje tylko izba niższa:<br />
Sejm<br />
1.<br />
Jedna dominująca partia<br />
- PZPR<br />
2. Rada Państwa<br />
3. System rad narodowych<br />
4. Państwo prerogatywne<br />
Gospodarka<br />
5. socjalistyczna,<br />
centralnie <strong>pl</strong>anowana<br />
Dwuizbowy<br />
parlament<br />
składający się z<br />
Sejmu i Senatu<br />
Zadanie 12. (1 pkt)<br />
Uporządkuj chronologicznie poniższe wydarzenia<br />
dotyczące polityki zagranicznej Polski.<br />
Wpisz obok wydarzeń odpowiednie cyfry<br />
(od 1 do 5). Numerem 1 zaznacz wydarzenie najwcześniejsze.<br />
Wydarzenie Kolejność<br />
chronologiczna<br />
(od 1 do 5)<br />
A) Przystąpienie Polski<br />
do Unii Eu ropejskiej<br />
B) Przystąpienie Polski do Rady<br />
Europy<br />
C) Przystąpienie Polski<br />
do strefy Schengen<br />
D) Przystąpienie Polski do ONZ<br />
E) Przystąpienie Polski<br />
do NATO<br />
Schemat A do zadania 13<br />
Zadanie 13. (1 pkt)<br />
Poniżej znajdują się trzy schematy przedstawiające<br />
składy sejmów III RP. Na ich podstawie<br />
uzupełnij tabelkę .<br />
1.<br />
Sejmy po wyborach<br />
w roku:<br />
1991<br />
2. 1997<br />
3. 2005<br />
4. 2007<br />
Schemat<br />
A) lub B) lub C)<br />
Zadanie 14. (3 pkt)<br />
Poniżej opisane są sytuacje, w których zostały<br />
złamane prawa człowieka.<br />
Dopisz do każdego przypadku prawo, które<br />
zostało złamane.<br />
Opis sytuacji Prawo<br />
człowieka, które<br />
zostało złamane<br />
1. W niektórych sytuacjach władze<br />
państwa X mogą stosować tortury.<br />
Na przykład można torturować<br />
kogoś, kto jest uznany za terrorystę.<br />
2. Władze kraju Y mogą bez wyroku<br />
sądu zamknąć w więzieniu<br />
podejrzanego o dokonanie<br />
przestępstwa.<br />
3. W państwie Z nie wolno publicznie<br />
głosić poglądów zakazanych przez<br />
władzę.<br />
4. Ministerstwo spraw wewnętrznych<br />
kraju K ma prawo decydować,<br />
dokąd i na jak długo może wyjechać<br />
obywatel tego państwa.<br />
(J. RULKA: WYCHOWANIE OBYWATELSKIE,WYDAWNICTWO SZKOLNE PWN,WARSZAWA 2001)<br />
1