Rishikimi i Menaxhimit të Burimeve Njerëzore - Ministria e ...
Rishikimi i Menaxhimit të Burimeve Njerëzore - Ministria e ... Rishikimi i Menaxhimit të Burimeve Njerëzore - Ministria e ...
Qeveria nuk ka pasur mundësi të ndërhyjë në vlerën e koeficientit për shkak të efektit zinxhir që do të gjenerohej. Gjithashtu edhe fatura financiare do të ishte shumë e lartë. Në praktikë, sistemi i pagave nuk është më unitar dhe dëshirojmë të nxisim qeverinë të institucionalizojë pavarësinë e sistemit të pagave të aplikuar në grupet e ndryshme të institucioneve. Kjo do të mundësojë aplikimin e reformave të pagës në fushat specifike të administratës publike të konsideruara si prioritet i qeverisë dhe gjithashtu të stimulojë grupet specifike. Një çështje tjetër është e lidhur me shtesat e aplikuara gjerësisht në administratën publike në Kosovë. Në këtë fushë gjithashtu nuk ekzistojnë kritere për aplikimin e tyre. Për më tepër, ato nganjëherë vendosen nga udhëheqësi i institucionit (ministri ose kryeshefi) dhe nuk ekziston kontrolli qendror mbi arsyet dhe nivelet e shtesave. Në disa raste kemi vërejtur se 50% e stafit të institucionit merr shtesa që ndryshojmë në bazë të pozitës dhe/ose personit. Niveli i këtyre shtesave nganjëherë është i njëjtë si paga bazë, duke shtrembëruar filozofinë e sistemit të pagave. Deri në vitin e shkuar shtesat shkonin nga 20-400 Euro, por në vitin 2008 niveli i shtesave është rritur në mënyrë drastike duke kapur shumën 1207 Euro në një rast, ose 5 herë më shumë sesa paga bazë 20 . Në të njëjtën kohë, mungesa e kritereve të qarta dhe transparente mund të çojnë drejt pakënaqësisë në mesin e stafit, si dhe abuzimit nga ana e udhëheqësit të institucionit. Ne e kuptojmë që institucionet e Kosovës duhet të kompensojnë ata që kryejnë punën mirë, por do të sugjeronim që kjo të bëhet në mënyrë transparente dhe të rregulluar. Gjithashtu, për pozitat e ngjashme në institucionet e ndryshme shtesat ndryshojnë. Për shembull, të gjithë drejtorët dhe këshilltarët politikë përfitojnë një shtesë të madhe në administratën e Kuvendit 21 , të vendosura nga Kryetari i Kuvendit, një shtesë që në përgjithësi nuk aplikohet në institucionet e tjera. Kjo është lista zyrtare e institucioneve që përfitojnë nga shtesat: Institucioni Nr. i stafit përfitues Forcat Policore 7016 Gjyqësori 1675 Shërbimi Korrektues 1098 Administrata Tatimore 601 Administrata e Doganave 939 IPK 215 Ministritë dhe agjencitë 1928 TOTALI 13471 Prandaj ne do t‟i rekomandonim qeverisë që t’i përfshijë të gjitha shtesat në pagën bazë dhe gjithashtu të llogarisë shtesat specifike për grupin specifik të pozitave dhe të gjitha këto t’i përshijë në pagën bazë. Mendimi ynë është se, në qoftë se paratë që aktualisht shpenzohen për paga dhe shtesa do të konsolidoheshin në pagën bazë, të shoqëruara me një reformë të gjerë të pagave duke synuar rritjen e niveleve por edhe dekompresimin, ndikimi financiar nuk do të ishte aq i lartë dhe qeveria do të mund ta përballonte një gjë të tillë. Në fund të fundit këto para shpenzohen – kështu që le të rregullojmë sistemin dhe ta bëjmë më transparent. Përfitimet do të jenë të prekshme me përfitime pensionale, mjedisin e punës, joshjen e kandidatëve të kualifikuar në punë, si dhe me përmirësimin e imazhit të qeverisë në sytë e publikut. Për shtesat, gjithashtu, si për nivelet e pagës kompetenca për të miratim duhet t‟i takojë vetëm qeverisë, e jo udhëheqësve individualë të institucioneve. Për sa i përket menaxhimit të sistemit të pagave ne kemi vërejtur një të mete që mund të përmirësohet nga qeveria në ndërhyrjet e ardhshme. Për shkak se kërkesa për paga kryhet nga institucionet në mes të muajit aktual, në praktikë ekzistojnë vështirësi për të mbajtur një pjesë të pagës në rast se nëpunësi civil përfundon marrëdhënien e punës në pjesën e dytë të muajit ose mungon në punë për disa arsye. Sipas DASHC-së institucionet asnjëherë nuk kanë rikthyer pagesat e paligjshme gjatë muajit të ardhshëm, duke shkaktuar në këtë mënyrë dëme për institucionin. 20 Burimi i të dhënave: DASHC 21 Duke shkuar deri në 300 euro 22
Reforma e pagës është një aktivitet urgjent të cilin qeveria duhet ta ndërmarrë, kështu që për të ndihmuar në këtë drejtim ne rekomandojmë: a) Menjëherë të kompletohet korniza ligjore lidhur me pagat dhe pagesat e tjera. Në rregulloren e re qeveria duhet të jetë institucioni i vetëm që ka fuqinë të miratojë nivelet e pagave për kategoritë gjenerike të sqaruara më lartë në kategorizimin e përgjithshëm të pozitave në administratën publike. Gjithashtu, duhet të miratohen rregulla dhe kritere të qarta nga qeveria lidhur me shtesat, kur aplikohen. b) Çdo ndërhyrje në paga duhet të shoqërohet me një analizë të mirëfilltë të propozimit duke shqyrtuar të gjitha efektet, qofshin ato financiare ose sistemike. Qeveria duhet të hartojë strategji afatshkurtra dhe afatmesme për fushën e pagave për të shmangur ndërhyrjet ad hoc. c) Vëmendje e posaçme duhet t‟i kushtohet pagave specifike për pozitat specifike. Niveli i pagave duhet të lidhet me procesin e vlerësimit të punës dhe duhet të jetë uniform për pozitat e ngjashme në tërë administratën. d) Të përfshihen si rregull të gjitha shtesat në pagën bazë. e) Të dekompresohet skema e pagave duke rritur dallimin ndërmjet pozitave të njëpasnjëshme hierarkike. Përparimi në nivelet e pagave duhet të jetë proporcional me përgjegjësitë e shtuara të pozitës. f) Duke ruajtur rregulla të njëjta për sistemin e pagave, të bëhet i mundshëm aplikimi i ndërhyrjeve individuale në sektorët e veçantë të administratës publike, ose kategoritë e caktuara të të punësuarve. Për këtë arsye sistemi i përgjithshëm duhet të fragmentohet. 5.5 – Praktika e rekrutimit dhe përzgjedhjes 22 Në bazë të organizimit të përgjithshëm të shërbimit civil, procesi i rekrutimit është i decentralizuar dhe procedurat kryhen në mënyrë të pavarur nga secili institucion. Përjashtimi i vetëm është rekrutimi i menaxherëve të lartë në mënyrë qendrore nga ana e Komisionit për Emërime të Larta Publike (KELP). Sistemi i shërbimit civil është një sistem i pastër i bazuar në pozitën, me të gjitha pasojat që rrjedhin nga kjo. Legjislacioni nuk ofron asnjë nuancë të karrierës për nëpunësit civilë. Kjo ndikon në tërë sistemin e rekrutimit, por edhe ngritjen në pozitë të nëpunësve civilë. Në përgjithësi, është shumë vështirë të gjesh një shtet që aplikon njërin prej sistemeve (bazuar në pozitë apo karrierë) sipas natyrës së pastër ashtu siç është në Kosovë. Zakonisht shtetet zgjedhin një sistem të përzier, të mbështetur në pozitë ose në karrierë sipas nevojave të tyre të brendshme. Kombinimi i dy sistemeve sjell përfitime për shkak se mund të përdoren aspektet pozitive të çdo sistemi. Për sa i përket Kosovës ne do të rekomandonim një sistem të përzier, të mbështetur në pozitën. Kjo është për shkak se shërbimi civil në Kosovë ka nevojë për të ndërtuar kapacitete për punë, duke pasur parasysh ekzistencën e tij të shkurtër (elementet e karrierës) dhe, në anën tjetër, duhet të ekzistojë mundësia për të përfituar nga përvoja që kanë marrë kosovarët duke punuar për organizatat ndërkombëtare, pas largimit të tyre, kur të punësuarit vendorë do t‟iu drejtohen institucioneve të AP (elementet e pozitës). Ne kemi vërejtur që institucionet e AP në Kosovë nuk përgatisin Planet e Menaxhimit të BNj. Mungesa e këtyre planeve mund të shpjegohet me komunikimin e dobët të brendshëm të njësive të BNj me nivelin e menaxhimit dhe mungesën e strategjive të qarta afatgjata në zhvillimin e politikave, që ndikojnë në mungesën e planeve për BNj të nevojshme për të mbështetur këto strategji. Për sa i përket procesit të rekrutimit, shpallja e vendeve të lira të punës vazhdimisht bëhet në dy gjuhë dhe deri më tani nuk ka pasur ankesa për mosrespektim të të drejtave të minoriteteve. Afati për 22 Për një sqarim më të detajuar dhe arsyetim lidhur me rekrutimin ju lutemi referojuni Shtojcës 2 23
- Page 1 and 2: Rishikimi Funksional dhe Organizimi
- Page 3 and 4: 1. Përmbledhje ekzekutive Është
- Page 5 and 6: Kompetencat e Këshillit të Pavaru
- Page 7 and 8: 5 Skemat për pagesa dhe kompensime
- Page 9 and 10: 8 9 10 Trajnimi dhe zhvillimi (për
- Page 11 and 12: 3. Metodologjia dhe fusha e rishiki
- Page 13 and 14: kategorive 10 . Ligjvënësit në K
- Page 15 and 16: Lidhur me Kosovën, ne mendojmë se
- Page 17 and 18: ) Dëmton sigurinë në punë për
- Page 19 and 20: a) Të miratohet një kategorizim i
- Page 21: Gjithashtu, për pozita individuale
- Page 25 and 26: Një çështje tjetër që ka të b
- Page 27 and 28: Duke krijuar një sistemi të past
- Page 29 and 30: Çështja e menaxhimit të performa
- Page 31 and 32: nëpunësit civil të kërkuar (në
- Page 33 and 34: Një problem tjetër që ka të bë
- Page 35 and 36: mëvonshme) dhe legjislacioni i sh
- Page 37 and 38: kapacitete të nevojshme duhet të
- Page 39 and 40: 6.2 - Këshilli i Pavarur Mbikëqyr
- Page 41 and 42: Përbërja aktuale e KELP-it ësht
- Page 43 and 44: pjesërisht do të prekë agjencit
- Page 45 and 46: divizioni i personelit në MAPH që
- Page 47 and 48: SHTOJCA 1 8. Lista e personave të
- Page 49 and 50: SHTOJCA 2 12. Praktika e rekrutimit
- Page 51 and 52: më e madhe. Kjo është për shkak
- Page 53: i përket kohëzgjatjes së kontrat
Qeveria nuk ka pasur mundësi <strong>të</strong> ndërhyjë në vlerën e koeficientit për shkak <strong>të</strong> efektit zinxhir që do <strong>të</strong><br />
gjenerohej. Gjithashtu edhe fatura financiare do <strong>të</strong> ishte shumë e lar<strong>të</strong>. Në praktikë, sistemi i pagave<br />
nuk ësh<strong>të</strong> më unitar dhe dëshirojmë <strong>të</strong> nxisim qeverinë <strong>të</strong> institucionalizojë pavarësinë e sistemit <strong>të</strong><br />
pagave <strong>të</strong> aplikuar në grupet e ndryshme <strong>të</strong> institucioneve. Kjo do <strong>të</strong> mundësojë aplikimin e reformave<br />
<strong>të</strong> pagës në fushat specifike <strong>të</strong> administra<strong>të</strong>s publike <strong>të</strong> konsideruara si prioritet i qeverisë dhe<br />
gjithashtu <strong>të</strong> stimulojë grupet specifike.<br />
Një çështje tje<strong>të</strong>r ësh<strong>të</strong> e lidhur me shtesat e aplikuara gjerësisht në administra<strong>të</strong>n publike në<br />
Kosovë. Në kë<strong>të</strong> fushë gjithashtu nuk ekzistojnë kritere për aplikimin e tyre. Për më tepër, ato<br />
nganjëherë vendosen nga udhëheqësi i institucionit (ministri ose kryeshefi) dhe nuk ekziston kontrolli<br />
qendror mbi arsyet dhe nivelet e shtesave. Në disa raste kemi vërejtur se 50% e stafit <strong>të</strong> institucionit<br />
merr shtesa që ndryshojmë në bazë <strong>të</strong> pozi<strong>të</strong>s dhe/ose personit. Niveli i këtyre shtesave nganjëherë<br />
ësh<strong>të</strong> i njëj<strong>të</strong> si paga bazë, duke shtrembëruar filozofinë e sistemit <strong>të</strong> pagave. Deri në vitin e shkuar<br />
shtesat shkonin nga 20-400 Euro, por në vitin 2008 niveli i shtesave ësh<strong>të</strong> rritur në mënyrë drastike<br />
duke kapur shumën 1207 Euro në një rast, ose 5 herë më shumë sesa paga bazë 20 . Në <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>n<br />
kohë, mungesa e kritereve <strong>të</strong> qarta dhe transparente mund <strong>të</strong> çojnë drejt pakënaqësisë në mesin e<br />
stafit, si dhe abuzimit nga ana e udhëheqësit <strong>të</strong> institucionit. Ne e kuptojmë që institucionet e Kosovës<br />
duhet <strong>të</strong> kompensojnë ata që kryejnë punën mirë, por do <strong>të</strong> sugjeronim që kjo <strong>të</strong> bëhet në mënyrë<br />
transparente dhe <strong>të</strong> rregulluar. Gjithashtu, për pozitat e ngjashme në institucionet e ndryshme shtesat<br />
ndryshojnë. Për shembull, <strong>të</strong> gjithë drejtorët dhe këshilltarët politikë përfitojnë një shtesë <strong>të</strong> madhe në<br />
administra<strong>të</strong>n e Kuvendit 21 , <strong>të</strong> vendosura nga Kryetari i Kuvendit, një shtesë që në përgjithësi nuk<br />
aplikohet në institucionet e tjera. Kjo ësh<strong>të</strong> lista zyrtare e institucioneve që përfitojnë nga shtesat:<br />
Institucioni Nr. i stafit përfitues<br />
Forcat Policore 7016<br />
Gjyqësori 1675<br />
Shërbimi Korrektues 1098<br />
Administrata Tatimore 601<br />
Administrata e Doganave 939<br />
IPK 215<br />
Ministri<strong>të</strong> dhe agjenci<strong>të</strong> 1928<br />
TOTALI 13471<br />
Prandaj ne do t‟i rekomandonim qeverisë që t’i përfshijë <strong>të</strong> gjitha shtesat në pagën bazë dhe<br />
gjithashtu <strong>të</strong> llogarisë shtesat specifike për grupin specifik <strong>të</strong> pozitave dhe <strong>të</strong> gjitha këto t’i<br />
përshijë në pagën bazë. Mendimi ynë ësh<strong>të</strong> se, në qof<strong>të</strong> se para<strong>të</strong> që aktualisht shpenzohen për<br />
paga dhe shtesa do <strong>të</strong> konsolidoheshin në pagën bazë, <strong>të</strong> shoqëruara me një reformë <strong>të</strong> gjerë <strong>të</strong><br />
pagave duke synuar rritjen e niveleve por edhe dekompresimin, ndikimi financiar nuk do <strong>të</strong> ishte aq i<br />
lar<strong>të</strong> dhe qeveria do <strong>të</strong> mund ta përballonte një gjë <strong>të</strong> tillë. Në fund <strong>të</strong> fundit këto para shpenzohen –<br />
kështu që le <strong>të</strong> rregullojmë sistemin dhe ta bëjmë më transparent. Përfitimet do <strong>të</strong> jenë <strong>të</strong> prekshme<br />
me përfitime pensionale, mjedisin e punës, joshjen e kandida<strong>të</strong>ve <strong>të</strong> kualifikuar në punë, si dhe me<br />
përmirësimin e imazhit <strong>të</strong> qeverisë në sy<strong>të</strong> e publikut.<br />
Për shtesat, gjithashtu, si për nivelet e pagës kompetenca për <strong>të</strong> miratim duhet t‟i takojë ve<strong>të</strong>m<br />
qeverisë, e jo udhëheqësve individualë <strong>të</strong> institucioneve.<br />
Për sa i përket menaxhimit <strong>të</strong> sistemit <strong>të</strong> pagave ne kemi vërejtur një <strong>të</strong> mete që mund <strong>të</strong><br />
përmirësohet nga qeveria në ndërhyrjet e ardhshme. Për shkak se kërkesa për paga kryhet nga<br />
institucionet në mes <strong>të</strong> muajit aktual, në praktikë ekzistojnë vështirësi për <strong>të</strong> mbajtur një pjesë <strong>të</strong><br />
pagës në rast se nëpunësi civil përfundon marrëdhënien e punës në pjesën e dy<strong>të</strong> <strong>të</strong> muajit ose<br />
mungon në punë për disa arsye. Sipas DASHC-së institucionet asnjëherë nuk kanë rikthyer pagesat e<br />
paligjshme gja<strong>të</strong> muajit <strong>të</strong> ardhshëm, duke shkaktuar në kë<strong>të</strong> mënyrë dëme për institucionin.<br />
20 Burimi i <strong>të</strong> dhënave: DASHC<br />
21 Duke shkuar deri në 300 euro<br />
22
Change language