Rishikimi i Menaxhimit të Burimeve Njerëzore - Ministria e ...

Rishikimi i Menaxhimit të Burimeve Njerëzore - Ministria e ... Rishikimi i Menaxhimit të Burimeve Njerëzore - Ministria e ...

map.rks.gov.net
from map.rks.gov.net More from this publisher
25.07.2013 Views

Në mënyrë që përmirësohet situata ne rekomandojmë futjen e procedurave dhe standarteve në ligj që duhet ndiqen nga institucionet me rastin e hartimit organogramit ri organizativ. Gjithashtu, ne rekomandojmë një procedurë standarde për miratimin e strukturave institucioneve: Propozimi bëhet nga ministri për ministrinë dhe agjencinë në varësi tij; Një njësi qendrore teknike je përgjegjëse për rishikimin e strukturës së propozuar lidhur me organizimin funksional dhe shpërndarjen e burimeve njerëzore për çdo funksion. Gjithashtu vëmendje e posaçme duhet t‟i kushtohet standardizimit njësive ngjashme organizative dhe shmanget dublifikimi; MEF jep komentet e saj lidhur me ndikimin financiar strukturës së propozuar; Struktura miratohet në mënyrë përqëndruar nga qeveria ose nga Kryeministri Miratimi qendror gjithashtu do kufizojë shpeshsinë e ndërrimit strukturës dhe do kontribuojë për stabilitetin e sistemit 14 . Lidhur me njësinë teknike qendrore, ky funksion zakonisht caktohet për njësinë që ësh përgjegjëse për zhvillimin e politikave MBNj dhe për kategorizimin e përgjithshëm pozitave punës. Ky funksion në Kosovë i ësh dhënë DASHC dhe ne mendojmë se ky departament duhet funksionojë si njësi teknike për filtrimin e propozimit para se miratohet nga qeveria/KM. Kjo ishte lidhur me institucionet e ekzekutivit. Për sa i përket institucioneve pavarura që i raportojnë Kuvendit, ne sugjerojmë që miratimi i strukturës ndjekë hapat e njëj si në 1, 2 dhe 3 më lar, por në fund ësh Kuvendi ai që miraton organogramin 15 . Hapat 2 dhe 3 duhet merren parasysh si këshillë konsultative për Kuvendin para se vazhdohet me miratimin. Në Shqipëri në rastin kur nëpunësit civilë deklarohen tepërt për shkak riorganizimit institucionit, ata regjistrohen në lisn e pritjes dhe marrin pagat e tyre dhe dhe përfitimet përkase për 1 vit. Gjithashtu, në rast se pozita ngjashme deklarohen lira, ata kanë drej punësohen drejtpërdrej, pa kaluar nëpër procesin e zakonshëm rekrutimit. Në Bosnjë, në rastin kur nëpunësit civilë deklarohen tepër ata kanë drej marrin pagat për 6 muaj dhe, në qof se kanë më shumë se 15 vite përvoje pune ata kanë drej marrin pagat e 12 muajve. Para se marrin pakon e kompensimit për shkak largimit nga puna, institucioni duhet përpiqet transferoj nëpunësit civilë në pozita ngjashme. Në Maqedoni skema ësh më e komplikuar dhe aplikohet për punësuarit në kuadër kodit punës. Në parim, nëpunësit civilë marrin pagesën për shkak largimit nga puna si staf i tepërt baras me pagën e një muaji për çdo dy vite në shërbim me njëjtin punëdhënës. Por ata nuk kanë drej riintegrohen në shërbim pa konkurruar. Në Sllovaki, në rastin kur nëpunësit civilë deklarohen tepërt dhe nuk ka mundësi që ata integrohen në pozitat e tjera zbrazta, marrin si kompensim 3-4 paga mujore në bazë kohëzgjatjes në shërbim. 5.2 – Stafi i deklaruar i tepërt Një nga zbrazëti në legjislacionin për shërbimin civil, përndryshe gjithëpërfshirës, ësh mungesa e dispozitave specifike që kanë bëjnë me stafin e deklaruar tepërt pas organizimit funksional. Kjo mungesë e dispozitave mund kufizojë vullnetin për organizuar institucionet, duke pasur frikë për nëpunësit që do deklarohen tepërt. Ne kemi vënë re edhe situata kur një njësi organizative ësh shuar, por nëpunësit civilë vazhdojnë ende jenë në pozitat e tyre virtuale duke marrë pagat e tyre. Meqënëse deri tani trendi në Kosovë ka qënë që krijohen institucione reja, nuk ka pasur nevojë për procedura tilla. Mungesa e procedurave dhe rregullave në rastin e stafit deklaruar tepërt ka implikime dyfishta: a) Kufizon aktivitetet për riorganizuar institucionet dhe rishpërndarjen e funksioneve; 14 Për më shumë analiza detajuara, ju lutemi referojuni raportit “Të rishikimit gjithë Qeverisë”. 15 Me rregulloren e Kuvendit kjo kompetencë mund transferohet tek një komision ose kryesuesi. 16

) Dëmton sigurinë në punë për nëpunësit civilë. Stabiliteti në punë ësh shumë i rëndësishëm si mjet për mbrojtur dhe promovuar nëpunësin civil dhe gjithashtu luan rol edhe në stimulimin e NC për performancë më lar. Nganjëherë ësh themelore për një institucion që marrë disa vendime mbi organizimin dhe shuajë një ose dy departamente, ose zvogëlojë numrin e stafit si rezultat i aplikimit teknologjive reja. Por gjitha këto aktivitete duhet balancohen me trajtim drej për nëpunësit ekzistues civilë. Të bëhesh një nëpunës civil kërkon përpjekje dhe provime që kalohen nga një individ, kështu që duhet pranohet stabiliteti në punë i nëpunësit civil. Gjithashtu, nëpunësit civilë përfitojnë nga investime shumta bëra nga institucionet në mirë tyre (më së shpeshti trajnimet). Skema e stafit deklaruar tepërt duke qenë si një barrë për administran kufizon sjelljen abuzive riorganizimit dhe deklarimin e stafit si tepërt pa ndonjë motiv për nëpunësit civilë. Skemat e stafit deklaruar tepërt janë shumë zakonshme në vendet që kanë një sistem bazuar në pozi siç e ka edhe Kosova. Sistemi i bazuar në pozi ësh shumë liberal në kuptim konvertimit nëpunësit civil në një pozi tjer, në rast se pozita e tij e mëparshme ësh deklaruar si e tepërt. Në Kosovë, ashtu si në vendet e tjera ku aplikohet ky sistem, në rastin kur nëpunësi civil deklarohet si i tepërt ose kur funksioni i kryer nga ajo pozi nuk ësh më i nevojshëm, nëpunësi civil i humb gjitha drejtat që i ka pasur në kohën sa ka qenë i punësuar. Për kë arsye nevojitet që baraspeshohet kjo humbje e drejtave dhe përfitimeve për nëpunësin civil. Në praktikë, gjitha vendet ku aplikohen sistemet e bazuar në pozi aplikojnë skema për pagesë për shkak largimit nga puna ose mekanizma tjerë për mbrojtur nëpunësit civilë. Për kë arsye, dëshirojmë rekomandojmë miratimin e procedurave specifike lidhur me skemat e mbështetjes stafit tepërt dhe skemat e trajtimit specifik për nëpunësit civilë deklaruar tepërt. 5.3 – Analizimi i punës, gradimi dhe klasifikimi Një element tjer i organizimit strukturor institucioneve ësh klasifikimi i brendshëm i punësuarve, bazuar në kompleksitetin e pozis së punës. Në pajtim me filozofinë kryesore sistemit, klasifikimi i pozitave punës ësh rësisht i decentralizuar. Kjo, gjithashtu, ësh e lidhur me sistemin e pasr bazuar në pozi i miratuar nga legjislacioni. Dy karakteristika kryesore, ndonëse kontradiktore, janë ilustruese për sistemin aktual: a) nuk ka një kategorizim përgjithshëm pozitave ekzistuese; b) në teori ekziston kategorizimi unik për pozitat. Sistemi në Kosovë vuan nga mungesa e kategorizimit përgjithshëm pozitave, që do tho një udhëzimi që do përkufizonte karakteristikat kryesore çdo grupi pozitave punës. I quajtur edhe katalog i punës në disa vende, ky kategorizim i përgjithshëm ësh i dobishëm për shkak se përcakton karakteristikat kryesore pozitave referuese në institucione, kështu që edhe në rast se sistemi i klasifikimit ësh i decentralizuar si në Kosovë, institucionet kanë një pikënisje për t‟iu referuar dhe mekanizmin e kontrollit që mbikëqyr sistemin bazuar në këto standarte. Mekanizmat e kontrollit janë shumë rëndësishëm në procesin e klasifikimit, për shkak se kjo menjëherë përkthehet në shpenzime për paga dhe përfitime tjera përkase. Më 2007 MSHP ka bërë përpjekje që sistematizojë sistemin e klasifikimit, së paku për ministri, por pa sukses, pasi që qeveria nuk e miratoi udhëzimin administrativ. 17 Në kohët e fundit në Shqipëri ësh aplikuar një reformë. Administrata e Kuvendit dhe e Presidencës si dhe ministri janë klasifikuar në nivel njëj. E njëjta ësh aplikuar edhe për agjenci e pavarura që i raportojnë Kuvendit. Agjenci që janë varura nga ministri janë kategorizuar në tri kategori në bazë rëndësisë dhe madhësisë së institucioneve. Varësisht nga grupi, klasifikimi i pozitave ësh më i lar apo më i ulët. Në anën tjer, komunat janë kategorizuar në tri kategori në bazë madhësisë, duke ndikuar në mënyrë implicite në kategorizimin e pozitave në këto komuna.

) Dëmton sigurinë në punë për nëpunësit civilë. Stabiliteti në punë ësh<strong>të</strong> shumë i rëndësishëm si<br />

mjet për <strong>të</strong> mbrojtur dhe promovuar nëpunësin civil dhe gjithashtu luan rol edhe në stimulimin e<br />

NC për performancë më <strong>të</strong> lar<strong>të</strong>.<br />

Nganjëherë ësh<strong>të</strong> themelore për një institucion që <strong>të</strong> marrë disa vendime mbi organizimin dhe <strong>të</strong><br />

shuajë një ose dy departamente, ose <strong>të</strong> zvogëlojë numrin e stafit si rezultat i aplikimit <strong>të</strong> teknologjive<br />

<strong>të</strong> reja. Por <strong>të</strong> gjitha këto aktivitete duhet <strong>të</strong> balancohen me trajtim <strong>të</strong> drej<strong>të</strong> për nëpunësit ekzistues<br />

civilë. Të bëhesh një nëpunës civil kërkon përpjekje dhe provime që kalohen nga një individ, kështu<br />

që duhet <strong>të</strong> pranohet stabiliteti në punë i nëpunësit civil. Gjithashtu, nëpunësit civilë përfitojnë nga<br />

investime <strong>të</strong> shumta <strong>të</strong> bëra nga institucionet në <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong> tyre (më së shpeshti trajnimet). Skema e<br />

stafit <strong>të</strong> deklaruar <strong>të</strong> tepërt duke qenë si një barrë për administra<strong>të</strong>n kufizon sjelljen abuzive <strong>të</strong><br />

riorganizimit dhe deklarimin e stafit si <strong>të</strong> tepërt pa ndonjë motiv për nëpunësit civilë.<br />

Skemat e stafit <strong>të</strong> deklaruar <strong>të</strong> tepërt janë shumë <strong>të</strong> zakonshme në vendet që kanë një sistem <strong>të</strong><br />

bazuar në pozi<strong>të</strong> siç e ka edhe Kosova.<br />

Sistemi i bazuar në pozi<strong>të</strong> ësh<strong>të</strong> shumë liberal në<br />

kuptim <strong>të</strong> konvertimit <strong>të</strong> nëpunësit civil në një pozi<strong>të</strong><br />

tje<strong>të</strong>r, në rast se pozita e tij e mëparshme ësh<strong>të</strong><br />

deklaruar si e tepërt. Në Kosovë, ashtu si në vendet e<br />

tjera ku aplikohet ky sistem, në rastin kur nëpunësi<br />

civil deklarohet si i tepërt ose kur funksioni i kryer nga<br />

ajo pozi<strong>të</strong> nuk ësh<strong>të</strong> më i nevojshëm, nëpunësi civil i<br />

humb <strong>të</strong> gjitha <strong>të</strong> drejtat që i ka pasur në kohën sa ka<br />

qenë i punësuar. Për kë<strong>të</strong> arsye nevojitet që <strong>të</strong><br />

baraspeshohet kjo humbje e <strong>të</strong> drejtave dhe<br />

përfitimeve për nëpunësin civil. Në praktikë, <strong>të</strong> gjitha<br />

vendet ku aplikohen sistemet e bazuar në pozi<strong>të</strong><br />

aplikojnë skema për pagesë për shkak <strong>të</strong> largimit nga<br />

puna ose mekanizma <strong>të</strong> tjerë për <strong>të</strong> mbrojtur<br />

nëpunësit civilë.<br />

Për kë<strong>të</strong> arsye, dëshirojmë <strong>të</strong> rekomandojmë<br />

miratimin e procedurave specifike lidhur me skemat e mbështetjes <strong>të</strong> stafit <strong>të</strong> tepërt dhe<br />

skemat e trajtimit specifik për nëpunësit civilë <strong>të</strong> deklaruar <strong>të</strong> tepërt.<br />

5.3 – Analizimi i punës, gradimi dhe klasifikimi<br />

Një element tje<strong>të</strong>r i organizimit strukturor <strong>të</strong> institucioneve ësh<strong>të</strong> klasifikimi i brendshëm i <strong>të</strong><br />

punësuarve, bazuar në kompleksitetin e pozi<strong>të</strong>s së punës. Në pajtim me filozofinë kryesore <strong>të</strong><br />

sistemit, klasifikimi i pozitave <strong>të</strong> punës ësh<strong>të</strong> <strong>të</strong>rësisht i decentralizuar. Kjo, gjithashtu, ësh<strong>të</strong> e lidhur<br />

me sistemin e pas<strong>të</strong>r <strong>të</strong> bazuar në pozi<strong>të</strong> i miratuar nga legjislacioni.<br />

Dy karakteristika kryesore, ndonëse kontradiktore, janë ilustruese për sistemin aktual:<br />

a) nuk ka një kategorizim <strong>të</strong> përgjithshëm <strong>të</strong> pozitave ekzistuese;<br />

b) në teori ekziston kategorizimi unik për pozitat.<br />

Sistemi në Kosovë vuan nga mungesa e kategorizimit <strong>të</strong> përgjithshëm <strong>të</strong> pozitave, që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />

një udhëzimi që do <strong>të</strong> përkufizonte karakteristikat kryesore <strong>të</strong> çdo grupi <strong>të</strong> pozitave <strong>të</strong> punës. I quajtur<br />

edhe katalog i punës në disa vende, ky kategorizim i përgjithshëm ësh<strong>të</strong> i dobishëm për shkak se<br />

përcakton karakteristikat kryesore <strong>të</strong> pozitave referuese në institucione, kështu që edhe në rast se<br />

sistemi i klasifikimit ësh<strong>të</strong> i decentralizuar si në Kosovë, institucionet kanë një pikënisje për t‟iu<br />

referuar dhe mekanizmin e kontrollit që mbikëqyr sistemin bazuar në këto standarte. Mekanizmat e<br />

kontrollit janë shumë <strong>të</strong> rëndësishëm në procesin e klasifikimit, për shkak se kjo menjëherë<br />

përkthehet në shpenzime për paga dhe përfitime <strong>të</strong> tjera përka<strong>të</strong>se. Më 2007 MSHP ka bërë përpjekje<br />

që <strong>të</strong> sistematizojë sistemin e klasifikimit, së paku për ministri<strong>të</strong>, por pa sukses, pasi që qeveria nuk e<br />

miratoi udhëzimin administrativ.<br />

17<br />

Në kohët e fundit në Shqipëri ësh<strong>të</strong><br />

aplikuar një reformë. Administrata e<br />

Kuvendit dhe e Presidencës si dhe<br />

ministri<strong>të</strong> janë klasifikuar në nivel <strong>të</strong> njëj<strong>të</strong>.<br />

E njëjta ësh<strong>të</strong> aplikuar edhe për agjenci<strong>të</strong> e<br />

pavarura që i raportojnë Kuvendit.<br />

Agjenci<strong>të</strong> që janë <strong>të</strong> varura nga ministri<strong>të</strong><br />

janë kategorizuar në tri kategori në bazë <strong>të</strong><br />

rëndësisë dhe madhësisë së institucioneve.<br />

Varësisht nga grupi, klasifikimi i pozitave<br />

ësh<strong>të</strong> më i lar<strong>të</strong> apo më i ulët.<br />

Në anën tje<strong>të</strong>r, komunat janë kategorizuar<br />

në tri kategori në bazë <strong>të</strong> madhësisë, duke<br />

ndikuar në mënyrë implicite në<br />

kategorizimin e pozitave në këto komuna.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!