Streetstyle – pdf do pobrania - Autoportret
Streetstyle – pdf do pobrania - Autoportret
Streetstyle – pdf do pobrania - Autoportret
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
marcin klag<br />
streetstyle<br />
czyli kowboje asfaltu<br />
18<br />
Obraz: para młodych ludzi biegnie przez posępne,<br />
zalane listopa<strong>do</strong>wym deszczem miasto. Skuleni pod<br />
parasolami przechodnie ze zdziwieniem i politowaniem<br />
patrzą, jak biegnący rozbryzgują głębokie kałuże<br />
i przebijają się przez ściany wody wznoszone kołami<br />
pędzącego autobusu. Roześmiana para zatrzymuje<br />
się pod pękniętą rynną, a na ekranie pojawia się napis:<br />
„Korzystaj z pogody. Nike All Condition Gear”. Ta przewrotna<br />
reklama pokazuje, że współcześnie „świeżym<br />
powietrzem” może być również to miejskie.<br />
Przesiadywanie na ulicy nie musi być znakiem<br />
beznadziejnego losu i staczania się na dno. Ulica<br />
żyje swoim życiem i staje się czasami areną niewiarygodnych<br />
wręcz sportowych wyczynów. Nie<br />
chodzi jedynie o takie wydarzenia, jak wielkie zawody<br />
w chodzie sportowym czy masowe maratony,<br />
w których „królowa sportów”, lekka atletyka, sięga<br />
bruku. Obok nich istnieje cała gama lokalnych zjawisk<br />
o charakterze sportowym związanych z mniej<br />
społecznie poważanymi dyscyplinami.<br />
Ulica-plaża,<br />
ulica-górski stok, ulica-tor przeszkód, ulica-lo<strong>do</strong>wisko.<br />
Te zestawienia mogą wydać się dziwne i rażące.<br />
Jednak gdy przypomnimy sobie, że deskorolka została<br />
wymyślona w latach 50. przez surferów tęsknie<br />
wyczekujących wyjazdu w poszukiwaniu fali życia,<br />
łyżworolki to letni przyrząd treningowy hokeistów,<br />
a BMX to skrót od Bicycle MotoCross, porównania<br />
te staną się zdecy<strong>do</strong>wanie bardziej na miejscu.<br />
Dla wielu osób ulica stała się terenem sportowej<br />
fot.: scott usa bicycles
fot.: www.skatepile.com fot.: expn.go.com fot. dzięki: g-sport bmx, sheffield<br />
fot. dzięki: g-sport bmx, sheffield<br />
rywalizacji. Nie chodzi tylko o streetowy styl jazdy<br />
na rolkach, desce czy BMX-ie, ale również o inne,<br />
mniej znane dyscypliny.<br />
Od wielu lat kurierzy rowerowi z wielkich miast<br />
urządzają coroczne zawody. Mają nawet swoje mistrzostwa<br />
świata, w których celem jest <strong>do</strong>starczyć<br />
w autentycznym ruchu drogowym symboliczną<br />
przesyłkę. Często nazywają siebie alley cats, co<br />
po polsku znaczy „koty dachowce”, a w <strong>do</strong>słownym<br />
tłumaczeniu<br />
„koty (z) zaułków”.<br />
Streetball to odmiana koszykówki, którą zna<br />
większość chłopaków, choć często nawet nie wie,<br />
że „to” się tak nazywa <strong>–</strong> jeden kosz i trzech na trzech.<br />
A „zośka”? To też rodzaj miejskiego sportu, jednego<br />
z tych, które nie wymagają wielkich, otwartych<br />
przestrzeni lub specjalnie przygotowanych obiektów.<br />
Bo właśnie <strong>do</strong>stępność jest jednym z atutów nowych<br />
miejskich sportów. Dostępność i oczywiście ich niezaprzeczalna<br />
wi<strong>do</strong>wiskowość, a także fakt, że rywa-<br />
19<br />
lizacja jest tu połączona ze wspólnym odkrywaniem<br />
poszczególnych stopni zaawansowania. Dyscypliny<br />
zwane freestylowymi, polegające na wykonywaniu<br />
wręcz cyrkowych sztuczek, w swoją naturę wpisane<br />
mają wi<strong>do</strong>wiskowość i indywidualizm, co powoduje,<br />
że zmniejsza się znaczenie bezpośredniej rywalizacji.<br />
Wszyscy zawodnicy skateboardu, rolkarze czy<br />
BMX-owcy podkreślają, że najważniejszym aspektem<br />
ich dyscyplin jest styl, albo <strong>–</strong> jak sami mówią<br />
<strong>–</strong> „ekspresja”.<br />
Różnice charakteru najlepiej zaobserwować<br />
w breakdance. To styl tańca stworzony na amerykańskich<br />
chodnikach. Swoisty taniec wojenny.<br />
Każdy z tancerzy wykonuje swoje popisowe figury<br />
jak najlepiej, aby zawstydzić przeciwnika. Pojedynki<br />
taneczne to <strong>do</strong> dziś często wykorzystywany<br />
w muzycznych wideoklipach element kultury. Kto<br />
nie pamięta wrażenia, jakie robił teledysk „Bad”<br />
Michaela Jacksona? Wydaje się, że współczesny<br />
taniec uliczny, który zaczerpnął wiele z brazylijskiej<br />
capoeiry, tańca jazzowego czy wręcz baletu nowoczesnego<br />
(który z kolei przejął z break’a wiele ele
20<br />
fot.: www.sessions.com<br />
mentów) wznosi się na wyższy poziom. Odrodzony<br />
na fali mody na freestyle, breakdance pojawia się<br />
znów na ulicach miast.<br />
Sporty uliczne balansują na granicy przepisów,<br />
a czasem nawet wychylają się nieco poza nią. Nikt<br />
nie pozwala na zjazd na wyposażonych w koła saneczkach<br />
po publicznej drodze, ale zawsze znajdzie<br />
się kilku oszołomów, którzy to jednak robią. Kurierzy<br />
rowerowi często sporo ryzykują jeżdżąc na rowerach<br />
bez hamulców, z nogami przypiętymi <strong>do</strong> pedałów<br />
mocnymi paskami i na „ostrym kole” (koła się kręcą<br />
i nie można przestać pedałować), ale ich wypowiedzi<br />
sugerują, że mało co daje tak intensywne przeżycia.<br />
Czują się panami drogi,<br />
nieco na marginesie prawa,<br />
ale jednocześnie, para<strong>do</strong>ksalnie, mają duże poczucie<br />
misji. To prawda <strong>–</strong> w dużych miastach <strong>do</strong>starczenie<br />
przesyłki na czas, wbrew korkom i zakazom ruchu samochodów,<br />
jest dla klienta warte często duże pieniądze.<br />
Firmy prawnicze, architektoniczne i maklerskie w Nowym<br />
Jorku czy Londynie, które wysyłają setki <strong>do</strong>kumentów,<br />
lubią kurierów, taksówkarze znacznie mniej.<br />
Moda na naturalne dawki adrenaliny rozszerza<br />
swoje dziedziny schodząc z hal i turni w miejskie<br />
wąwozy, gdzie, niedaleko od <strong>do</strong>mu, można <strong>do</strong>świadczyć<br />
podniecającego dreszczyku emocji,<br />
ocierając się o niebezpieczeństwo. Oprócz sportów<br />
typowo ulicznych, które można z łatwością uprawiać<br />
indywidualnie, <strong>do</strong> miasta <strong>do</strong>cierają również dyscypliny<br />
niekoniecznie typowo miejskie i wymagające<br />
dużych nakładów finansowych i organizacyjnych.<br />
fot.: red bull crushed ice
fot.: trek bicycles<br />
marcin klag - projektant, absolwent Wydziału Form Prze-<br />
mysłowych krakowskiej ASP. Specjalizuje się w projekto-<br />
waniu grafiki i identyfikacji wizualnej. Publikował artykuły<br />
o dizajnie w czasopismach: „Top Dom”, „Architektura i Biz-<br />
nes” oraz w „Biuletynie sztuki projektowania <strong>–</strong> Zabawka”.<br />
Prowadził dział testów w czasopiśmie „bikeBoard <strong>–</strong> maga-<br />
zyn rowerowy” <strong>–</strong> bo lubi rowery.<br />
21<br />
Red Bull promuje swój napój organizując niezwykłe<br />
wydarzenia sportowe, od skoków z trzydziestometrowych<br />
klifów <strong>do</strong> morza po miejskie wyścigi zjaz<strong>do</strong>we<br />
na rowerach. Jednymi z bardziej spektakularnych<br />
wydarzeń były wyścig narciarski w Lozannie i wyścig<br />
„Crushed Ice” <strong>–</strong> zjazd na łyżwach po stromym,<br />
375-metrowym torze skonstruowanym na ulicach<br />
Moskwy. Zwycięzca zawodów Jasper Felder określił<br />
je krótko: to jakby pędzić rakietą Cruise po krętych<br />
schodach. Takie porównania trafiają <strong>do</strong> spragnionej<br />
adrenaliny części społeczeństwa. Zwykle młodszej<br />
części.<br />
Miejskie sporty tworzą subkultury. Są one na tyle<br />
popularne, że trafiają <strong>do</strong> zbiorowej świa<strong>do</strong>mości,<br />
a ich atrybuty wykorzystywane są przez inne grupy<br />
młodych ludzi. Szerokie gacie rolkarzy zostały przyjęte<br />
przez znaczną część młodzieży, niekoniecznie<br />
tę zbuntowaną. Popularne są buty przeznaczone<br />
<strong>do</strong> jazdy na deskorolce i inne atrybuty tego typu<br />
sportów. Wiele firm odzieżowych i sportowych<br />
wypuszcza serie ubiorów w stylu sportowym, a bu<strong>do</strong>wa<br />
ich wizerunku na rynku opiera się na estetyce<br />
sportów ekstremalnych.<br />
Mówi się, że przyzwyczajenie jest drugą naturą<br />
człowieka. Współcześnie bywamy tak przyzwyczajeni<br />
<strong>do</strong> miasta, że staje się ono naszym naturalnym<br />
śro<strong>do</strong>wiskiem. Spędzamy pomiędzy kamienicami<br />
i blokami coraz więcej czasu, tam też próbujemy<br />
znaleźć czas na relaks. Nie zawsze udaje się wyjechać<br />
za miasto, a pozostaje potrzeba aktywności<br />
fizycznej. Czy tego chcemy, czy nie, w miejskiej<br />
dżungli pojawiają się więc, jeśli nie dzikie, to przynajmniej<br />
nieposkromione bestie wyła<strong>do</strong>wujące swoją<br />
niespożytą energię w sportowej rywalizacji. Często<br />
jest to pasja, której poświęcają wszystkie siły. Więc<br />
gdy idę ulicą, lubię czasem zatrzymać się i popatrzeć,<br />
jakie triki czeszą ziomale na skejtach. Nawet,<br />
gdy dzieje się to na schodach Teatru Słowackiego.<br />
fot.: red bull
Change language