24.07.2013 Views

Gruntowy, żwirowy wymiennik ciepła – same korzyści - img1.oferia.pl

Gruntowy, żwirowy wymiennik ciepła – same korzyści - img1.oferia.pl

Gruntowy, żwirowy wymiennik ciepła – same korzyści - img1.oferia.pl

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Gruntowy</strong>, <strong>żwirowy</strong> <strong>wymiennik</strong> <strong>ciepła</strong><br />

<strong>–</strong> <strong>same</strong> <strong>korzyści</strong><br />

<strong>Gruntowy</strong> <strong>żwirowy</strong> <strong>wymiennik</strong> <strong>ciepła</strong> jest to urządzenie współpracujące z<br />

systemem wentylacji mechanicznej budynku, za pomocą, którego z niewielkiej<br />

głębokości gruntu można pozyskać naturalną, odnawialną energię (ciepło zimą, a<br />

chłód latem). Idea działania urządzenia oparta jest na fakcie istnienia na głębokości<br />

1÷4 m prawie stałej temperatury gruntu w ciągu całego roku. W naszej strefie<br />

klimatycznej na tej głębokości temperatura gruntu wynosi ok. +10 o C (+/-1,5 o C).<br />

Praktycznie żwir w GWC jest posadowiony bardzo płytko, czasami nawet ponad<br />

teren (nad wodami gruntowymi <strong>–</strong> GWC wypiętrzone). Jednak dzięki dobrej izolacji<br />

termicznej umiejscowionej nad złożem GWC symuluje się jego posadowienie na<br />

głębokości 4÷5m pod powierzchnią ziemi.<br />

Wyniki wieloletniej eks<strong>pl</strong>oatacji potwierdzają, iż powietrze zewnętrzne przepływając<br />

przez złoże żwirowe posadowione na tej głębokości podgrzewa się w szczytach<br />

zimowych np. z -20 o C do 0 o C, (czyli o 20 o C), zaś latem ulega ochłodzeniu o ok.<br />

10 o C, np. z +30 o C do +20 o C. Pozwala to pozyskać taką ilość chłodu, która całkowicie<br />

pokryje zapotrzebowanie budynku do celów klimatyzacji. W zimie, podgrzewając<br />

wstępnie powietrze, obniża zużycie opału o 25 do 40% (im cięższa zima, tym więcej).<br />

Średni efekt cie<strong>pl</strong>ny złoża wynosi 1kW/m3 a w szczytach letnich i zimowych dochodzi<br />

nawet do 2kW z 1m 3 złoża.<br />

Poprawia się również wilgotność świeżego powietrza. W zimie powietrze jest<br />

nawilżane. Natomiast latem powietrze jest osuszane, co eliminuje odczucie<br />

duszności w pomieszczeniach.<br />

GWC <strong>żwirowy</strong> cały rok skutecznie filtruje powietrze oczyszczając je z bakterii,<br />

grzybów i alergenów. Badania Sanepidu potwierdzają, że powietrze po przejściu<br />

przez <strong>żwirowy</strong> <strong>wymiennik</strong> <strong>ciepła</strong> zawiera wielokrotnie mniej komórek drobnoustrojów i<br />

alergenów niż przy wlocie. Po 15 latach eks<strong>pl</strong>oatacji Wojewódzka Stacja Sanitarno<br />

Epidemiologiczna z Wrocławia wykonała badania porównawcze powietrza<br />

zewnętrznego "wchodzącego" do GWC i powietrza "wychodzącego" z GWC. Po<br />

zakończeniu badań wydano ekspertyzę o następującej treści: "W wyniku<br />

przeprowadzonego badania stwierdzono, iż powietrze po przejściu przez <strong>wymiennik</strong><br />

<strong>ciepła</strong> zawiera wielokrotnie mniej komórek drobnoustrojów, alergenów niż przy<br />

wlocie".


GWC <strong>żwirowy</strong> jest <strong>wymiennik</strong>iem tzw. bezprzeponowym. Bezpośredni kontakt<br />

żwiru z otaczającym gruntem powoduje szybką regenerację złoża. Pozwala to<br />

zachować niezmienne parametry powietrza na wyjściu z <strong>wymiennik</strong>a w długim<br />

okresie czasu. Współczynnik efektywności <strong>wymiennik</strong>a osiąga wartość 1:35 (podczas<br />

gdy np. pompa <strong>ciepła</strong> 1:4).<br />

Ze względu na dużą bezwładność GWC żwirowego stan powietrza na wyjściu<br />

z <strong>wymiennik</strong>a jest w dużym stopniu niezależny od wahań powietrza zewnętrznego na<br />

wejściu do <strong>wymiennik</strong>a - jego parametry są w długim okresie czasu stabilne i nie<br />

wymagają bieżącej regulacji. Parametry powietrza opuszczającego złoże<br />

charakteryzują się bardzo powolnymi zmianami w czasie i są zauważalne dopiero w<br />

cyklu kilkumiesięcznym. Niwelowane są wszelkie skoki temperatury powietrza<br />

zewnętrznego występującego w ciągu doby, jak również w kolejnych, następujących<br />

po sobie dniach, gdy występują gwałtowne ochłodzenia i ocie<strong>pl</strong>enia. W okresie<br />

zimowym GWC pozwala na oszczędność nawet do 50% energii potrzebnej na<br />

podgrzanie powietrza wentylacyjnego. Najlepsze efekty energetyczne uzyskuje się w<br />

okresach występowania ekstremalnych warunków pogodowych, tzn. przy niskich<br />

temperaturach powietrza zewnętrznego zimą i wysokich temperaturach<br />

zewnętrznych latem.<br />

Koszty eks<strong>pl</strong>oatacji GWC to tylko koszty przesyłu powietrza przez złoże<br />

żwirowe a nie jego grzanie lub chłodzenie.<br />

GWC LATO<br />

GWC ZIMA<br />

<strong>Gruntowy</strong> <strong>żwirowy</strong> <strong>wymiennik</strong> <strong>ciepła</strong> stanowi złoże czystego, kilkakrotnie<br />

płukanego żwiru, o odpowiednio dobranej granulacji umieszczonego w gruncie. Żwir<br />

jest materiałem o kształcie obłym, nienasiąkliwym i nie "spiaszczonym" - nie<br />

powoduje, więc (w czasie przepływu powietrza) tzw. turbulencji a dzięki temu nie<br />

zwiększa oporów przepływu powietrza. Nadaje się do tego celu każdy materiał<br />

mineralny, który ma dobrą przewodność termiczną i jest higienicznie czysty.<br />

Przepływające przez żwir powietrze jest ochładzane, osuszane, podgrzewane<br />

lub nawilżane, w zależności od pory roku, a także filtrowane. Bezpośredni kontakt<br />

złoża z otaczającym gruntem rodzimym ułatwia jego szybką regenerację.<br />

GWC <strong>żwirowy</strong> nie wymaga obsługi i konserwacji (najstarsza instalacja pracuje<br />

nieprzerwanie od 23 lat). Nie ma potrzeby odprowadzania kondensatu (jak to ma<br />

miejsce w przypadku GWC rurowego). Skro<strong>pl</strong>ona para wodna samoczynnie spływa<br />

do GWC i wsiąka przez żwir do gruntu rodzimego. Ta przepływająca woda<br />

dodatkowo płucze złoże z zanieczyszczeń, które osiadły w nim w czasie przepływu<br />

powietrza zewnętrznego.


Każde GWC również to wykonane w oparciu o złoże żwiru nie może pracować<br />

przez cały czas: tryb pracy należy podzielić zazwyczaj na 12-godzinne korzystanie z<br />

GWC oraz 12-godzinną "relaksację" złoża żwirowego. Odnowienie to polega na<br />

ponownym uzyskaniu przez złoże temperatury otaczającej je ziemi.<br />

System wentylacyjny wyposażony w GWC musi bezwzględnie posiadać dodatkową<br />

czerpnię ścienną. Jest ona niezbędnym elementem umożliwiającym przede<br />

wszystkim skuteczną regenerację gruntowego <strong>wymiennik</strong>a <strong>ciepła</strong> zimą i latem oraz<br />

pozwalającym na korzystanie z systemu wentylacyjnego z pominięciem GWC.<br />

Porównanie dwóch najpopularniejszych GWC <strong>–</strong> rurowego i żwirowego<br />

GWC ŻWIROWE<br />

GWC bezprzeponowy <strong>–</strong>bezpośredni kontakt<br />

powietrza ze żwirem, bez pośrednictwa izolacji<br />

<strong>pl</strong>astikowej rury<br />

Powierzchnia wymiany energii pomiędzy<br />

powietrzem a sumaryczną powierzchnią 30t<br />

żwiru <strong>–</strong> ok. 690 m2<br />

Szybkość przepływu powietrza przez złoże<br />

żwiru ok.0,1 m/s, czyli bardzo długi czas<br />

kontaktu, a co za tym idzie wysoka sprawność<br />

Zazwyczaj stosowany jest dodatkowy<br />

wentylator o niewielkiej wydajności. Pozwala<br />

on na dokładne zrównoważenie systemu<br />

wentylacji zimą, natomiast latem umożliwia<br />

zwiększenie poboru powietrza z GWC w celu<br />

lepszej klimatyzacji domu.<br />

Zyski energetyczne przy eks<strong>pl</strong>oatacji<br />

przeciętnego złoża żwiru ok. 25-30t.<br />

Ogrzanie powietrza zimą<br />

z temp. -20 st.C do ok.+2 st.C<br />

Schłodzenie powietrza latem<br />

z temp. +35 st.C do ok. +18 st.C<br />

Podane parametry uzyskano przy strumieniu<br />

powietrza 700 m³/h<br />

Mała powierzchnia zabudowy (ok. 10m2).<br />

Złoże zakopuje się na głębokości ok. 1,5m pod<br />

poziomem gruntu. Nad złożem żwiru stosuje<br />

się 10 cm warstwę styropianu, co symuluje<br />

zagłębienie złoża na ok. 4-5 m pod ziemią.<br />

GWC RUROWE<br />

GWC przeponowy <strong>–</strong> kontakt powietrza z<br />

gruntem poprzez <strong>pl</strong>astikową rurę - przeponę<br />

Powierzchnia wymiany energii pomiędzy<br />

powietrzem a <strong>pl</strong>astikową powierzchnią rury dla<br />

40mb rury ø200 <strong>–</strong> ok. 25m2<br />

Szybkość przepływu powietrza ok. 2 m/s.<br />

Przy długości rury ø200 ok. 40 mb i prędkości<br />

przepływu ok. 2 m/s otrzymujemy bardzo<br />

niewielkie zyski energetyczne.<br />

Zimą przy niewielkim poborze powietrza z<br />

GWC nie trzeba stosować dodatkowego<br />

wentylatora. Latem przy większych<br />

wydajnościach znaczący opór stwarzają filtry<br />

zainstalowane na czerpni powietrza. Wówczas<br />

trzeba stosować dodatkowy wentylator.<br />

Zyski energetyczne przy eks<strong>pl</strong>oatacji<br />

przeciętnego GWC rurowego <strong>–</strong> rura ø200<br />

o długości 40 mb.<br />

Ogrzanie powietrza zimą<br />

z temp. -20 st.C do -5 st.C przy strumieniu<br />

powietrza 200 m³/h<br />

Schłodzenie powietrza latem<br />

z temp. +35 st.C do 24 st.C przy strumieniu<br />

powietrza 400 m³/h<br />

Zyski energetyczne z korzystania z GWC<br />

rurowego można poprawić poprzez wydłużanie<br />

rury i zwiększanie jej przekroju.<br />

Niestety znacznie podnosi to koszt wykonania<br />

urządzenia.<br />

Długość wykopu ok. 40 mb. Rura umieszczona<br />

na głębokości ok. 1,5 m. Bez izolacji<br />

styropianem jest to bardzo blisko strefy<br />

przemarzania gruntu.


Może być wykonywany w obrębie ścian<br />

fundamentowych, pod podjazdem, pod<br />

tarasem lub w ogrodzie.<br />

Przy wysokim stanie wód gruntowych ( mniej<br />

niż 1 m) można wykonać GWC wypiętrzone<br />

ponad teren (powstałą górkę można<br />

zagospodarować np. na ogródek skalny).<br />

Przy braku zgody inwestora na wypiętrzenie<br />

można wykonać GWC pod budynkiem, jeśli<br />

wysokość ścian fundamentowych na to<br />

pozwala.<br />

Odprowadzanie kondensatu z GWC<br />

żwirowego jest bezobsługowe <strong>–</strong> skro<strong>pl</strong>ona<br />

para wodna spływa do złoża ( po drodze je<br />

spłukując) a następnie do gruntu rodzimego.<br />

Wykonując GWC żwirowe na wierzchu złoża<br />

rozkładana jest instalacja zraszająca. Pozwala<br />

ona na regulowanie wilgotności powietrza, co<br />

jest szczególnie ważne w okresie grzewczym,<br />

gdy powietrze w pomieszczeniach jest<br />

przesuszone<br />

Złoże żwirowe jest bardzo dobrym,<br />

samoczyszczącym filtrem. Złoże <strong>wymiennik</strong>a<br />

filtruje powietrze z zanieczyszczeń<br />

biologicznych. Badania Sanepidu<br />

potwierdzają, że powietrze po przejściu przez<br />

<strong>wymiennik</strong> <strong>ciepła</strong> zawiera wielokrotnie mniej<br />

komórek drobnoustrojów i alergenów niż przy<br />

wlocie. W związku z tym nie ma konieczności<br />

stosowania żadnych wymiennych filtrów na<br />

czerpni powietrza.<br />

Może być wykonywany w obrębie ścian<br />

fundamentowych, pod podjazdem, pod<br />

tarasem lub w ogrodzie. W przypadku<br />

wykonywania na ograniczonej powierzchni np.<br />

w obrębie fundamentów należy zwrócić uwagę<br />

na zachowanie odpowiedniej odległości<br />

pomiędzy rurami. Ułożenie rur równoległych<br />

zbyt blisko siebie może spowodować<br />

oddziaływanie <strong>ciepła</strong> jednej rury na drugą, a w<br />

efekcie zmniejszenie skuteczności<br />

<strong>wymiennik</strong>a.<br />

Przy wysokim stanie wód gruntowych (mniej<br />

niż 1m)zastosowanie GWC rurowego ma<br />

przewagę nad GWC <strong>żwirowy</strong>m.<br />

Jednak niezależnie od głębokości wód<br />

gruntowych należy zainstalować studzienki do<br />

odprowadzania kondensatu i na bieżąco go<br />

wypompowywać w ilości ok. 75 -150 litrów na<br />

miesiąc.<br />

Nie ma możliwości regulacji wilgotności<br />

powietrza.<br />

Należy stosować specjalne czerpnie<br />

powietrza, w których są zainstalowane<br />

wysokiej klasy filtry wstępne oraz wyłapujące<br />

kurz gruboziarnisty. Filtry wymagają okresowej<br />

kontroli i wymiany.<br />

Powyższe porównanie zostało wykonane, aby pomóc przyszłym inwestorom w podjęciu decyzji.<br />

Każdy <strong>pl</strong>anujący budowę GWC powinien przeanalizować oba rozwiązania i wybrać to, które lepiej<br />

będzie zaspokajało jego wymagania.<br />

Tak jak w tytule tego rozdziału napisano, dobrze zaprojektowane i wykonane<br />

GWC żwirowe to dla użytkownika <strong>same</strong> <strong>korzyści</strong>:<br />

1. Znaczne ograniczenie kosztów ogrzewania dzięki wstępnemu podgrzaniu<br />

powietrza<br />

2. Optymalna praca urządzeń do odzysku <strong>ciepła</strong> bez konieczności stosowania<br />

grzałek w <strong>wymiennik</strong>ach o niższej sprawności


3. Zapobieganie nadmiernej suchości powietrza zimą. Dzięki systemowi<br />

zraszającemu mamy możliwość podnieść wilgotność powietrza poprzez<br />

nawilżenie złoża.<br />

4. Zapewnienie pożądanego chłodu w porze letnich upałów oraz osuszenie powietrza<br />

z nadmiaru wilgoci latem. Na skutek różnicy temperatur nadmiar wilgoci z<br />

gorącego, letniego powietrza wykra<strong>pl</strong>a się na chłodnym żwirze i do budynku<br />

wędruje powietrze osuszone.<br />

5. Ciągła filtracja powietrza z kurzu, pyłu, komórek drobnoustrojów i alergenów.<br />

<strong>Gruntowy</strong>, <strong>żwirowy</strong> <strong>wymiennik</strong> <strong>ciepła</strong> <strong>–</strong> jak go wykonujemy<br />

Więcej informacji i zdjęć z realizacji na<br />

www.linkair.<strong>pl</strong>


18<br />

miesi´cznik informacyjno - techniczny nr 2 (90), luty 2006<br />

<strong>Gruntowy</strong> <strong>wymiennik</strong> ciep∏a<br />

Mikrobiologiczna<br />

czystoÊç<br />

Ze wzgl´du na swoje walory higieniczne i ekonomiczne, ˝wirowe<br />

gruntowe <strong>wymiennik</strong>i ciep∏a, stosowane we wst´pnym<br />

zagrzaniu powietrza do rekuperatorów, sà bardzo cz´sto<br />

u˝ywanymi elementami wentylacji i pe∏nowartoÊciowej klimatyzacji<br />

dowolnych obiektów u˝ytecznoÊci publicznej i domów<br />

jedno- i wielorodzinnych.<br />

Rosnàce koszty eks<strong>pl</strong>oatacji urzàdzeƒ<br />

klimatyzacyjnych i ogrzewania<br />

zmuszajà inwestorów do poszukiwania<br />

tanich i czystych êróde∏ energii<br />

odnawialnej, której koszty mo˝na<br />

obni˝yç nawet 10-krotnie w stosunku<br />

do klimatyzacji konwencjonalnej.<br />

Przyk∏adem tak taniego<br />

êród∏a ch∏odu klimatyzacyjnego<br />

sà gruntowe <strong>wymiennik</strong>i -<br />

„nie p∏acimy“ za ch∏odzenie lub<br />

grzanie powietrza, ponosimy tylko<br />

koszt przesy∏u powietrza<br />

przez z∏o˝e GWC.<br />

<strong>Gruntowy</strong> <strong>wymiennik</strong> ciep∏a dostarcza<br />

do instalacji wentylacyjnej<br />

powietrze, które podlega w nim<br />

wst´pnej obróbce polegajàcej na<br />

ogrzaniu zimà i och∏odzeniu latem<br />

oraz nawil˝eniu zimà, zaÊ latem -<br />

osuszeniu. Jest to mo˝liwe dzi´ki naturalnemu<br />

zjawisku wyst´pujàcemu<br />

w gruncie na g∏´bokoÊci 1 <strong>–</strong> 4 m - sta-<br />

∏ej Êredniej temperatury rocznej,<br />

która w naszym, Êrodkowoeuropejskim<br />

klimacie wynosi +10 (±1,5)°C.<br />

Obróbka ta polega na powolnym<br />

przep∏ywie powietrza przez kilkumetrowà<br />

warstw´ ˝wiru.<br />

Zastosowanie ˝wiru<br />

jest najbardziej racjonalne, gdy˝<br />

jest to materia∏ o kszta∏cie ob∏ym,<br />

nienasiàkliwy i niezapiaszczony. Zast´pczo<br />

mo˝na zastosowaç równie˝<br />

∏om granitowy lub kamienny. Do<br />

GWC nadaje si´ w zasadzie ka˝dy<br />

materia∏ mineralny, który ma dobrà<br />

przewodnoÊç termicznà, jest nienasiàkliwy<br />

i higienicznie czysty. Ob∏y<br />

kszta∏t nie sprzyja turbulencjom powietrza<br />

w czasie przep∏ywu, przez co<br />

nie zwi´ksza si´ opór powietrza. Paƒstwowy<br />

Zak∏ad Higieny, wydajàc ocen´<br />

higienicznà GWC, wymaga zwykle<br />

dostarczenia sk∏adu petrograficznego<br />

zastosowanego materia∏u.<br />

Analiza powietrza<br />

i z∏o˝a<br />

Urzàdzenie GWC wykorzystywane<br />

do klimatyzacji pomieszczeƒ<br />

zbudowane jest wed∏ug schematu<br />

„wlot powietrza zewn´trznego - z∏o-<br />

˝e kamienne/˝wirowe - wylot powietrza<br />

do pomieszczenia“. Powie-<br />

www.instalator.<strong>pl</strong><br />

trze dostarczane musi spe∏niaç kryteria<br />

czystoÊci mikrobiologicznej. W<br />

celu okreÊlenia ewentualnego zanieczyszczenia<br />

powietrza w czasie<br />

transportu przez z∏o˝e kamienne/˝wirowe<br />

do pomieszczenia zosta∏y<br />

przeprowadzone analizy, w wyniku<br />

których okreÊlono stan mikrobiologiczny<br />

powietrza oraz <strong>same</strong>go<br />

z∏o˝a kamiennego/˝wirowego, na<br />

którym podczas trwania eks<strong>pl</strong>oatacji<br />

osadzajà si´ py∏y i czàstki organiczne,<br />

w tym organizmy ˝ywe. Badania<br />

obejmowa∏y analizy powietrza,<br />

tj. czàstek zatrzymywanych<br />

na filtrach za∏o˝onych na<br />

wlocie i wylocie GWC oraz analizy<br />

osadów (depozytów) na samym<br />

z∏o˝u kamiennym/˝wirowym,<br />

u˝ytkowanym bez ingerencji<br />

obs∏ugujàcych przez<br />

ostatnie 13 lat.<br />

Pierwsze badania przeprowadzone<br />

przez Sanepid w 1994 r. wykaza∏y,<br />

˝e: „powietrze po przejÊciu<br />

przez <strong>wymiennik</strong> ciep∏a (filtr ˝wirowy)<br />

zawiera mniej komórek drobnoustrojów<br />

ni˝ przy wlocie“. Analiza<br />

wykonana na podstawie (wymienionych<br />

w orzeczeniu) norm PKNMiJ,<br />

obejmowa∏a ogólnà liczb´ bakterii,<br />

liczb´ wybranych grup bakterii, rutynowo<br />

charakteryzowanych w badaniu<br />

mikrobiologicznym powietrza<br />

(promieniowce, Pseudomonas fluorescens,<br />

gronkowce hemolizujàce<br />

oraz liczb´ grzybów. Wszystkie dane<br />

dotyczy∏y ˝ywych drobnoustrojów i<br />

podane zosta∏y w jednostkach jtk<br />

(jednostkach tworzàcych kolonie)<br />

w m 3 powietrza.<br />

W uzupe∏nieniu tych badaƒ wykonano<br />

w 2004 r. analiz´ markerów<br />

By∏o minus 30 stopni? By∏o! P´ka∏y szyny? P´ka∏y! Silniki? Pada∏y!<br />

No a Ba∏tyk, co z naszym Ba∏tykiem? Spokornia∏ - lodowisko.<br />

A „Magazyn Instalatora“? Eee, Panie, to jasne - on to jest wieczny, to˝ to opoka!!!<br />

www.instalator.<strong>pl</strong>


miesi´cznik informacyjno - techniczny nr 2 (90), luty 2006<br />

drobnoustrojów w powietrzu<br />

opuszczajàcym gruntowy <strong>wymiennik</strong><br />

ciep∏a i wchodzàcym do pomieszczenia<br />

oraz w osadach (depozytach)<br />

czàsteczkowych w z∏o˝u<br />

kamiennym/˝wirowym. Istotà tego<br />

badania jest oznaczenie ca∏kowitej<br />

iloÊci bakterii i grzybów, tj. zarówno<br />

˝ywych (rosnàcych w warunkach laboratoryjnych),<br />

jak i martwych, co<br />

jest bardzo istotne, gdy˝ ˝ywe bakterie<br />

i grzyby stanowià zaledwie ok.<br />

10% ca∏kowitej masy drobnoustrojów<br />

w powietrzu. Z tego wzgl´du<br />

precyzja pomiaru mikroorganizmów<br />

w pomieszczeniach zamkni´tych<br />

jest szczególnie istotna i pe∏niejsza,<br />

gdy obejmuje ca∏kowità biomas´<br />

bakterii, grzybów <strong>pl</strong>eÊniowych, ich<br />

zarodników oraz fragmenty Êcian<br />

komórkowych, zawierajàce aktywne<br />

biologicznie makroczàsteczki<br />

pochodzenia bakteryjnego, w tym<br />

endotoksyny bakteryjne.<br />

PodejÊciem umo˝liwiajàcym spe∏nienie<br />

tych wymagaƒ jest analityczne<br />

oznaczanie chemicznych marke-<br />

rów mikroorganizmów - unikatowych<br />

substancji niewyst´pujàcych<br />

nigdzie indziej w przyrodzie. Pozwala<br />

to na badanie drobnoustrojów w<br />

powietrzu wewnàtrz pomieszczeƒ, z<br />

uwzgl´dnieniem komórek ˝ywych,<br />

martwych oraz ich szczàtków.<br />

ZawartoÊç markera grzybów i ich<br />

zarodników - ergosterolu - w osadzie<br />

na z∏o˝u kamiennym ˝wirowym<br />

obni˝y∏a si´ z poczàtkowej<br />

wartoÊci 10,8 pg/mg zarejestrowanej<br />

przy wlocie GWC do 0,3<br />

pg/1mg przy wylocie do budynku, a<br />

wi´c ponad 30-krotnie. Podobnie<br />

zachowa∏y si´ markery bakterii<br />

Gram-ujemnych i endotoksyn: z<br />

0,147 nmol/mg przy czerpni jego<br />

zawartoÊç w osadzie zmniejszy∏a si´<br />

do 0,010 nmol/mg, a wi´c niemal<br />

15-krotnie, przy wylocie powietrza<br />

do budynku.<br />

Wnioski<br />

Przedstawione wyniki pozostajà<br />

w zgodnoÊci i uzupe∏niajà poprzed-<br />

nie badania GWC dotyczàce mo˝liwoÊci<br />

rozwoju drobnoustrojów<br />

(grzybów i bakterii) w z∏o˝u i powietrzu<br />

przechodzàcym przez<br />

GWC. We wszystkich badaniach<br />

stwierdzono nik∏e iloÊci mikroorganizmów<br />

w powietrzu wychodzàcym<br />

z GWC do pomieszczenia. Co wi´cej,<br />

zarówno iloÊci wyhodowanych<br />

˝ywych bakterii i grzybów, jak te˝<br />

chemicznych markerów tych mikroorganizmów<br />

wykrytych metodà<br />

analitycznà by∏y znacznie ni˝sze<br />

ni˝ w powietrzu/z∏o˝u na wlocie<br />

(czerpni) do GWC. PoÊwiadcza to<br />

lepszà mikrobiologicznie jakoÊç powietrza<br />

po przejÊciu przez GWC<br />

wzgl´dem powietrza zewn´trznego,<br />

a wi´c filtrujàce w∏aÊciwoÊci<br />

urzàdzenia i zatrzymywanie drobnoustrojów.<br />

Nie stwierdzono<br />

wzmo˝onego wzrostu bakterii ani<br />

grzybów na powierzchni z∏o˝a<br />

GWC.<br />

Bogumi∏a Szponar<br />

Marta Iwanicka

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!