21.07.2013 Views

Pagkat-on nga Ganahan Pag-ayo sa Kasulatan, pp. 14, 16, 20

Pagkat-on nga Ganahan Pag-ayo sa Kasulatan, pp. 14, 16, 20

Pagkat-on nga Ganahan Pag-ayo sa Kasulatan, pp. 14, 16, 20

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Liah<strong>on</strong>a<br />

ANG SIMBAHAN NI JESUKRISTO SA MGA SANTOS SA ULAHING MGA ADLAW • ENERO <strong>20</strong>12<br />

<str<strong>on</strong>g><strong>Pag</strong>kat</str<strong>on</strong>g>-<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

<strong>Ganahan</strong> <strong>Pag</strong>-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong><br />

<strong>Kasulatan</strong>, <strong>pp</strong>. <strong>14</strong>, <strong>16</strong>, <strong>20</strong><br />

Ha<strong>nga</strong>d, Ayaw <strong>sa</strong> Isigka Kilid, p. 42<br />

U<strong>sa</strong> ka Men<strong>sa</strong>he alang Niadt<strong>on</strong>g<br />

Moserbisyo og Misy<strong>on</strong>, p. 48<br />

Mga Bata, Tuig Ninyo uban ang<br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>, p. 60


Ang Kahoy <strong>sa</strong> Kinabuhi, ni Wils<strong>on</strong> J. Ong<br />

Diha <strong>sa</strong> 1 Nephi 8, si Lehi naghisgut mahitungod <strong>sa</strong> iyang panan-aw<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

kahoy <strong>sa</strong> kinabuhi. Siya miing<strong>on</strong>:<br />

“Human ako mag-ampo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Ginoo ako nakakita og u<strong>sa</strong> ka dako ug lapad <strong>nga</strong> umahan.<br />

“Ug nahinabo <strong>nga</strong> ako nakakita og u<strong>sa</strong> ka kahoy, kan<strong>sa</strong>ng bu<strong>nga</strong> madanih<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> paghimo <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> malipay<strong>on</strong>.<br />

“Ug nahinabo <strong>nga</strong> ako miduol <strong>nga</strong>dto ug mika<strong>on</strong> <strong>sa</strong> bu<strong>nga</strong> niini; ug ako nakatagamtam <strong>nga</strong> kini<br />

hilabihan ka tam-is, labaw pa <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong> ako sukad nakatilaw. Oo, ug ako nakakita <strong>nga</strong> ang<br />

bu<strong>nga</strong> niini maputi, molabaw <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong> kaputi <strong>nga</strong> sukad ako nakakita. . . .<br />

“Ug ako nakakita og u<strong>sa</strong> ka gunitanan <strong>nga</strong> puthaw, ug kini naglugway subay <strong>sa</strong> daplin <strong>sa</strong> suba,<br />

ug nagpaing<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> kahoy diin ako nagbarug” (1 Nephi 8:9–11, 19).<br />

DILI MAHIMONG PAKOPYAHAN


Liah<strong>on</strong>a, Enero <strong>20</strong>12<br />

MGA MENSAHE<br />

4 Men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> Unang<br />

Kapangulohan: <strong>Pag</strong>puyo<br />

og Abunda <strong>nga</strong> Kinabuhi<br />

Ni Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong><br />

7 Men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> Visiting Teaching:<br />

Mainamping<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

<strong>Pag</strong>bantay ug Pa<strong>nga</strong>lagad<br />

pinaagi <strong>sa</strong> Visiting Teaching<br />

LABING IMPORTANTING<br />

MGA ARTIKULO<br />

<strong>16</strong> <strong>Pag</strong>pangita og mga Tubag<br />

diha <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

Ni Sara D. Smith<br />

SA HAPIN<br />

Painting pinaagi ni Jeff Ward.<br />

<strong>20</strong> <strong>Pag</strong>diskubre <strong>Pag</strong>-u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka Kati<strong>nga</strong>lahan <strong>sa</strong> Kalibutan<br />

. . . ug <strong>Pag</strong>likay <strong>sa</strong> mga<br />

Kakuyaw <strong>sa</strong> Kakulang <strong>sa</strong><br />

Espirituhan<strong>on</strong>g <strong>Pag</strong>bati<br />

Ni Adam C. Ols<strong>on</strong><br />

24 <strong>Pag</strong>-ila <strong>sa</strong> Kamot <strong>sa</strong> Dios diha<br />

<strong>sa</strong> At<strong>on</strong>g Inadlaw <strong>nga</strong> mga<br />

Panalangin<br />

Ni Elder D. Todd Christoffers<strong>on</strong><br />

32 George Albert Smith:<br />

Siya Nagpakabuhi sumala<br />

<strong>sa</strong> Iyang Gitudlo<br />

Ni Ted Barnes<br />

MGA DEPARTAMENTO<br />

8 Notebook <strong>sa</strong> Komperensya<br />

<strong>sa</strong> Oktubre<br />

10 <strong>Pag</strong>serbisyo diha <strong>sa</strong><br />

Simbahan: <strong>Pag</strong>pangulo<br />

<strong>sa</strong> Pamaagi <strong>sa</strong> Ginoo<br />

Ni Craig Merrill<br />

12 Kami Namul<strong>on</strong>g kang Kristo:<br />

Ang mga Visiting Teacher<br />

Migiya Kanako <strong>nga</strong>dto ni<br />

Jesukristo<br />

Ni Jayne P. Bowers<br />

<strong>14</strong> At<strong>on</strong>g mga Panimalay,<br />

At<strong>on</strong>g mga Pamilya:<br />

<strong>Pag</strong>tabang <strong>nga</strong> <strong>Ganahan</strong><br />

<strong>Pag</strong>-<strong>ayo</strong> ang mga Bata <strong>sa</strong><br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

Ni Clyde J. Williams<br />

38 Mga Tingog <strong>sa</strong> mga Santos<br />

<strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw<br />

74 Mga Balita <strong>sa</strong> Simbahan<br />

79 Mga Ideya <strong>sa</strong> Family<br />

Home Evening<br />

80 Hangtud Kita Magkita<br />

<strong>Pag</strong>-u<strong>sa</strong>b: <str<strong>on</strong>g><strong>Pag</strong>kat</str<strong>on</strong>g>-<strong>on</strong> gikan<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka Eksperto<br />

Ni George C. Robins<strong>on</strong><br />

<strong>20</strong><br />

Enero <strong>20</strong>12 1


2 Liah<strong>on</strong>a<br />

MGA YOUNG ADULT<br />

HANGAD<br />

42<br />

42 Sila Namul<strong>on</strong>g Kanato:<br />

Ha<strong>nga</strong>d<br />

Ni Elder Carl B. Cook<br />

Un<strong>sa</strong> ang mahitabo k<strong>on</strong> kita moha<strong>nga</strong>d<br />

ar<strong>on</strong> makita giun<strong>sa</strong> kita<br />

paglantaw <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan<br />

kay<strong>sa</strong> molingi <strong>sa</strong> isigka kilid<br />

ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang<br />

panglantaw <strong>sa</strong> uban kanato?<br />

Tan-awa k<strong>on</strong> imo bang<br />

makit-an ang Liah<strong>on</strong>a<br />

<strong>nga</strong> gitago dinhi niini<br />

<strong>nga</strong> isyu. Timaan: gamit<br />

og kompas <strong>sa</strong> pagtabok<br />

<strong>sa</strong> Pacific Ocean.<br />

KABATAN-ONAN<br />

46 Mubo ug Direkta<br />

48 <strong>Pag</strong>tuman <strong>sa</strong> mga Pakig<strong>sa</strong>ad:<br />

U<strong>sa</strong> ka Men<strong>sa</strong>he alang Niadt<strong>on</strong>g<br />

Moserbisyo og Misy<strong>on</strong><br />

Ni Elder Jeffrey R. Holland<br />

Adunay yawe ar<strong>on</strong> maangk<strong>on</strong><br />

ang gahum <strong>sa</strong> pagkadiosn<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>ri kanato isip mga<br />

misy<strong>on</strong>aryo.<br />

52 <strong>20</strong>12 <strong>nga</strong> Tema <strong>sa</strong> Mutual<br />

Pinaagi <strong>sa</strong> kinatibuk-ang mga<br />

kapangulohan <strong>sa</strong> Young Women<br />

ug Young Men<br />

“Tindog ug pakita, ar<strong>on</strong> ang iny<strong>on</strong>g<br />

kahayag mao ang u<strong>sa</strong> ka<br />

sukaranan alang <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong><br />

mga nasud” (D&P 115:5).<br />

54 Poster: Pakita <strong>sa</strong> Iny<strong>on</strong>g<br />

Kahayag<br />

55 <strong>Pag</strong>tulun-an human <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka <strong>Pag</strong>tulun-an: Doktrina ug<br />

mga Pakig<strong>sa</strong>ad 115:5<br />

56 Gikan <strong>sa</strong> Natad <strong>sa</strong> Misy<strong>on</strong>:<br />

Ang Dios Mitubag <strong>sa</strong> Duha<br />

ka mga <strong>Pag</strong>-ampo<br />

Ni Carlos Iván Garmendía Pacheco<br />

57 <strong>Pag</strong>matinud-an<strong>on</strong><br />

Ni Elder Gérald Caussé<br />

52<br />

MGA BATA<br />

64<br />

58 Mga Bato, mga Pana,<br />

ug mga Snowball<br />

Ni David L. Frischknecht<br />

Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako <strong>nga</strong> makabuntog<br />

<strong>sa</strong> mga pagbiay-biay? <strong>Pag</strong>pakahi<strong>sa</strong>ma<br />

ni Samuel <strong>nga</strong> Lamanite.<br />

60 <strong>Pag</strong>busog <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong><br />

Kolori kini <strong>nga</strong> t<strong>sa</strong>rt matag semana<br />

<strong>sa</strong>mtang kamo magba<strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>.<br />

63 Linain <strong>nga</strong> Saksi: Un<strong>sa</strong><strong>on</strong><br />

Nako <strong>Pag</strong>kab-ut ang Ak<strong>on</strong>g<br />

mga Tum<strong>on</strong>g?<br />

Ni Elder M. Russell Ballard<br />

64 <strong>Pag</strong>dala <strong>sa</strong> Primary <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> Panimalay: Ang Kabubut-<strong>on</strong><br />

Mao ang Ga<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>pili alang<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga Kaugaling<strong>on</strong><br />

66 Mga Istorya kabahin ni Jesus:<br />

Ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

Nagtudlo kabahin ni<br />

Jesukristo<br />

Ni Diane L. Mangum<br />

68 <strong>Pag</strong>pakighigala tabok<br />

<strong>sa</strong> Pasipiko<br />

Ni Jane Hansen Lassetter<br />

69 Anaa Siya<br />

Ni Rosemary M. Wixom<br />

70 Para <strong>sa</strong> Gagmayng mga Bata


ENERO <strong>20</strong>12 VOL. 15 NO. 1<br />

LIAHONA 10481 853<br />

Internasy<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> magasin <strong>sa</strong> Ang Simbahan ni Jesukristo <strong>sa</strong><br />

mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw <strong>nga</strong> giimprinta <strong>sa</strong> Cebuano<br />

Ang Unang Kapangulohan: Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>,<br />

Henry B. Eyring, Dieter F. Uchtdorf<br />

Korum <strong>sa</strong> Napulog Duha ka mga Apostoles:<br />

Boyd K. Packer, L. Tom Perry, Russell M. Nels<strong>on</strong>, Dallin H. Oaks,<br />

M. Russell Ballard, Richard G. Scott, Robert D. Hales,<br />

Jeffrey R. Holland, David A. Bednar, Quentin L. Cook,<br />

D. Todd Christoffers<strong>on</strong>, Neil L. Andersen<br />

Editor: Paul B. Pieper<br />

Mga Adviser: Keith R. Edwards, Christoffel Golden Jr.,<br />

Per G. Malm<br />

Tigdumalang Direktor: David L. Frischknecht<br />

Direktor <strong>sa</strong> Editoryal: Vincent A. Vaughn<br />

Direktor <strong>sa</strong> Grapiks: Allan R. Loyborg<br />

Tigdumalang Editor: R. Val Johns<strong>on</strong><br />

Mga Luyo-luyo <strong>sa</strong> Tigdumalang Editor:<br />

Jenifer L. Greenwood, Adam C. Ols<strong>on</strong><br />

Kauban mga Editor: Su<strong>sa</strong>n Barrett, Ryan Carr<br />

Mga Kawani <strong>sa</strong> Editorial: Brittany Beattie, David A. Edwards,<br />

Matthew D. Flitt<strong>on</strong>, LaRene Porter Gaunt, Carrie Kasten,<br />

Jennifer Maddy, Lia McClanahan, Melis<strong>sa</strong> Merrill, Michael R.<br />

Morris, Sally J. Odekirk, Joshua J. Perkey, Chad E. Phares,<br />

Jan Pinborough, Paul VanDenBerghe, Maris<strong>sa</strong> A. Widdis<strong>on</strong>,<br />

Melis<strong>sa</strong> Zenteno<br />

Tigdumalang Direktor <strong>sa</strong> Art: J. Scott Knudsen<br />

Direktor <strong>sa</strong> Art: Scott Van Kampen<br />

Tigdumala <strong>sa</strong> Produksy<strong>on</strong>: Jane Ann Peters<br />

Mga Senior <strong>nga</strong> Tigdesinyo: C. Kimball Bott, Thomas S. Child,<br />

Colleen Hinckley, Eric P. Johnsen, Scott M. Mooy<br />

Mga Kawani <strong>sa</strong> Desenyo ug Produksy<strong>on</strong>: Collette Nebeker<br />

Aune, Howard G. Brown, Julie Burdett, Reginald J. Christensen,<br />

Kim Fenstermaker, Kathleen Howard, Denise Kirby,<br />

Ginny J. Nils<strong>on</strong><br />

Prepress: Jeff L. Martin<br />

Direktor <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>-imprinta: Craig K. Sedgwick<br />

Direktor <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>pang-apud-apod: Evan Larsen<br />

<strong>Pag</strong>hubad: Francisco M. dela Cruz<br />

Ipadala ang subskripsy<strong>on</strong>, mga pangutana, ug mga taho<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dateline Phili<strong>pp</strong>ines <strong>sa</strong> Liah<strong>on</strong>a, The Church of<br />

Jesus Christ of Latter-day Saints, Temple Drive, Greenmeadows<br />

Subdivisi<strong>on</strong>, Quez<strong>on</strong> City 1110, Metro Manila, Phili<strong>pp</strong>ines o <strong>sa</strong><br />

P. O. Box 1505, Ortigas Center, Emerald Avenue, Pasig <strong>16</strong>00,<br />

Metro Manila, Phili<strong>pp</strong>ines. Numero <strong>sa</strong> telep<strong>on</strong>o 635-9183.<br />

Presyo <strong>sa</strong> subskripsy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Pilipinas, P86.40 matag tuig, P4.00<br />

matag gula, gawas <strong>sa</strong> mga espesyal <strong>nga</strong> isyu.<br />

Isumiter ang mga manuskrito ug mga pangutana <strong>on</strong>line<br />

<strong>sa</strong> liah<strong>on</strong>a.lds.org; k<strong>on</strong> ipadala <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Liah<strong>on</strong>a, Room<br />

24<strong>20</strong>, 50 East North Temple Street, Salt Lake City, UT<br />

84150-0024, USA; o i-e-mail <strong>sa</strong>: liah<strong>on</strong>a@ldschurch.org<br />

Ang Liah<strong>on</strong>a (u<strong>sa</strong> ka termino <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

nagpa<strong>sa</strong>but <strong>nga</strong> “kompas o direktor” gimantala <strong>sa</strong> Albanian,<br />

Armenian, Bislama, Bulgarian, Cambodian, Cebuano,<br />

Chinese, Croatian, Czech, Danish, Dutch, English, Est<strong>on</strong>ian,<br />

Fijian, Finnish, French, German, Greek, Hu<strong>nga</strong>rian, Icelandic,<br />

Ind<strong>on</strong>esian, Italian, Japanese, Kiribati, Korean, Latvian,<br />

Lithuanian, Malagasy, Marshallese, M<strong>on</strong>golian, Norwegian,<br />

Polish, Portuguese, Romanian, Russian, Samoan, Slovenian,<br />

Spanish, Swedish, Tagalog, Tahitian, Thai, T<strong>on</strong>gan, Ukrainian,<br />

Urdu, ug Vietnamese. (Ang ka<strong>sa</strong>gad magkalahi <strong>sa</strong> pinul<strong>on</strong>gan.)<br />

© <strong>20</strong>12 <strong>sa</strong> Intellectual Reserve, Inc. Tanang mga katungod<br />

gigahin. Gigamit <strong>sa</strong> Ang Simbahan ni Jesukristo <strong>sa</strong> mga Santos<br />

<strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw <strong>nga</strong> may pagtugot. Gi-imprinta <strong>sa</strong><br />

Tinip<strong>on</strong>g Ban<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Amerika.<br />

Ang teksto ug biswal <strong>nga</strong> materyal diha <strong>sa</strong> Liah<strong>on</strong>a mahim<strong>on</strong>g<br />

kopyahan alang <strong>sa</strong> sulagma, dili pangkomersyo <strong>nga</strong> pagga mit<br />

<strong>sa</strong> simbahan o panimalay. Ang biswal <strong>nga</strong> materyal dili<br />

mahim<strong>on</strong>g kopyahan k<strong>on</strong> kini adunay mga pagdili diha <strong>sa</strong><br />

linya <strong>sa</strong> kredito <strong>sa</strong> ma<strong>on</strong>g artwork. Ang mga pangutana<br />

kinahanglan ipadala <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Intellectual Property Office,<br />

50 East North Temple Street, Salt Lake City, UT 84150, USA;<br />

e-mail: cor-intellectualproperty@ldschurch.org.<br />

For Readers in the United States and Canada:<br />

January <strong>20</strong>12 Vol. 15 No. 1. LIAHONA (USPS 311-480)<br />

Cebuano (ISSN 1096-51<strong>14</strong>) is published m<strong>on</strong>thly by The<br />

Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, 50 East North<br />

Temple, Salt Lake City, UT 84150. USA subscripti<strong>on</strong> price<br />

is $10.00 per year; Canada, $12.00 plus a<strong>pp</strong>licable taxes.<br />

Periodicals Postage Paid at Salt Lake City, Utah. Sixty days‘<br />

notice required for change of address. Include address label<br />

from a recent issue; old and new address must be included.<br />

Send USA and Canadian subscripti<strong>on</strong>s to Salt Lake Distributi<strong>on</strong><br />

Center at address below. Subscripti<strong>on</strong> help line: 1-800-<br />

537-5971. Credit card orders (Vi<strong>sa</strong>, MasterCard, American<br />

Express) may be taken by ph<strong>on</strong>e. (Canada Poste Informati<strong>on</strong>:<br />

Publicati<strong>on</strong> Agreement #40017431)<br />

POSTMASTER: Send address changes to Salt Lake Distributi<strong>on</strong><br />

Center, Church Magazines, PO Box 26368, Salt Lake City, UT<br />

84126-0368.<br />

Anaa pay<br />

daghan <strong>sa</strong> InternetLiah<strong>on</strong>a.lds.org<br />

SA INYONG PINULONGAN<br />

Ang Liah<strong>on</strong>a ug ubang mga materyal <strong>sa</strong><br />

Simbahan anaa <strong>sa</strong> daghang mga pinul<strong>on</strong>gan<br />

<strong>sa</strong> languages .lds .org.<br />

PARA SA MGA HAMTONG<br />

Pipila ka mga artikulo niini <strong>nga</strong> isyu naghisgut<br />

kalabut <strong>sa</strong> mga kasulatan, ilabi na <strong>sa</strong><br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> (tan-awa <strong>sa</strong> mga pahina<br />

<strong>14</strong>, <strong>16</strong>, ug <strong>20</strong>). Sa Abril <strong>20</strong>10 <strong>nga</strong> kinatibukang<br />

komperensya, si Elder David A. Bednar<br />

namul<strong>on</strong>g kalabut k<strong>on</strong> <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagiha<br />

<strong>nga</strong> ang pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

makapalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga pamilya. Ar<strong>on</strong> maba<strong>sa</strong><br />

o maminaw <strong>sa</strong> iyang pakigpul<strong>on</strong>g, adto<br />

<strong>sa</strong> lds .org/ general-c<strong>on</strong>ference/ <strong>20</strong>10/ 04/<br />

watching-with-all-perseverance.<br />

U<strong>sa</strong> ka tour guide <strong>sa</strong> Machu Picchu maghatag<br />

og tulo ka mga sugyot alang <strong>sa</strong> pagtu<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo (tan-awa <strong>sa</strong> pahina <strong>20</strong>). Tanawa<br />

ang dugang pa <strong>nga</strong> mga litrato niining<br />

kati<strong>nga</strong>lahan <strong>sa</strong> kalibutan <strong>sa</strong> liah<strong>on</strong>a .lds .org.<br />

ALANG SA MGA KABATAN-ONAN<br />

Human maba<strong>sa</strong> ang tambag ni Elder<br />

Holland alang niadt<strong>on</strong>g moserbisyo og<br />

misy<strong>on</strong>, makakita kamo og dugang <strong>nga</strong><br />

mga artikulo ug impormasy<strong>on</strong> kalabut <strong>sa</strong><br />

misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong> buhat diha <strong>sa</strong> http:// lds<br />

.org/ study/ topics/ missi<strong>on</strong>ary-work.<br />

MGA HILISGUTAN NIINI NGA ISYU<br />

Mga numero <strong>sa</strong> pahina nagrepresentar <strong>sa</strong><br />

unang pahina <strong>sa</strong> artikulo.<br />

Anghel, mga, 47<br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong>, <strong>14</strong>, <strong>16</strong>,<br />

<strong>20</strong>, 40, 60, 66<br />

Ehemplo, 52, 54, 57,<br />

70, 72<br />

Gugma <strong>nga</strong> Putli, 7,<br />

12, 32<br />

Home teaching, 10<br />

Hugot <strong>nga</strong> <strong>Pag</strong>tuo,<br />

24, 57, 63<br />

Jesukristo, 24, 40,<br />

66, 80<br />

Kabubut-<strong>on</strong>, 24, 64<br />

Kaisug, 4, 8, 57<br />

Ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>sa</strong><br />

Simbahan, 32<br />

Kinaiya, 4, 42, 52,<br />

63<br />

Maibog og tawo <strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong>ma og sekso, 47<br />

Misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong><br />

Buhat, 8, 32, 39,<br />

41, 46, 48, 56, 70,<br />

72<br />

Mutual, 52, 54, 55<br />

<strong>Pag</strong>-ampo, 8, 24,<br />

38, 42, 55, 58, 69<br />

<strong>Pag</strong>hinulsol, <strong>16</strong><br />

<strong>Pag</strong>kaadik, <strong>16</strong><br />

<strong>Pag</strong>kakabig, <strong>16</strong><br />

<strong>Pag</strong>laum, 4, <strong>16</strong><br />

<strong>Pag</strong>pangulo, 10<br />

<strong>Pag</strong>sulay,<br />

mga, 24, 40<br />

<strong>Pag</strong>sunod <strong>sa</strong><br />

Espiritu, 41<br />

<strong>Pag</strong>tudlo, <strong>14</strong>, 80<br />

<strong>Pag</strong>tu<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

kasulatan, <strong>14</strong>, <strong>16</strong>,<br />

<strong>20</strong>, 40, 55, 60<br />

Pakig<strong>sa</strong>ad, mga, 48<br />

Pamilya, <strong>14</strong>, <strong>16</strong>, 79<br />

Panaghigala, 47, 68<br />

Propeta, mga, 32<br />

Serbisyo, 10, 12, 24,<br />

32, 38, 46<br />

Smith, George<br />

Albert, 32<br />

Tum<strong>on</strong>g, mga, 63<br />

Visiting teaching,<br />

7, 12<br />

Enero <strong>20</strong>12 3


MENSAHE SA UNANG KAPANGULOHAN<br />

PAGPUYO OG<br />

Abunda<br />

<strong>nga</strong> Kinabuhi<br />

Sa pagsugod <strong>sa</strong> bag-<strong>on</strong>g tuig, ak<strong>on</strong>g hagit<strong>on</strong> ang<br />

mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw bi<strong>sa</strong>n a<strong>sa</strong> <strong>nga</strong><br />

mohimo og pers<strong>on</strong>al, makugih<strong>on</strong>, makahulugan<strong>on</strong>g<br />

pagpangita alang niining ak<strong>on</strong>g gitawag og abunda <strong>nga</strong><br />

kinabuhi—u<strong>sa</strong> ka kinabuhi <strong>nga</strong> puno og kaabunda <strong>sa</strong><br />

kalampu<strong>sa</strong>n, ka<strong>ayo</strong>han, ug mga panalangin. Sama <strong>nga</strong><br />

kita nagkat-<strong>on</strong> og ABC <strong>sa</strong> eskwelahan, ako motanyag og<br />

ak<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>g ABC <strong>sa</strong> pagtabang kanat<strong>on</strong>g tanan<br />

<strong>nga</strong> makaangk<strong>on</strong> og abunda <strong>nga</strong> kinabuhi.<br />

<strong>Pag</strong>bat<strong>on</strong> og Positibo <strong>nga</strong> Kinaiya<br />

Ang A <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g ABC nagpa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> attitude [kinaiya].<br />

Si William James, u<strong>sa</strong> ka pi<strong>on</strong>eering <strong>nga</strong> Amerikan<strong>on</strong>g<br />

psychologist ug philosopher, misulat, “Ang dak<strong>on</strong>g rebolusy<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g henerasy<strong>on</strong> mao ang pagkadiskobre <strong>nga</strong><br />

ang mga tawo, pinaagi <strong>sa</strong> pag-u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> kinaiya <strong>nga</strong> anaa <strong>sa</strong><br />

kinahiladman <strong>sa</strong> ilang hunahuna, makapau<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> panggawas<br />

<strong>nga</strong> mga aspeto <strong>sa</strong> ilang kinabuhi.” 1<br />

Daghan kaay<strong>on</strong>g butang <strong>sa</strong> kinabuhi nag-agad <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g kinaiya. Ang paagi <strong>nga</strong> kita mopili<br />

<strong>sa</strong> paglantaw <strong>sa</strong> mga butang ug<br />

<strong>sa</strong> pagtubag <strong>sa</strong> uban<br />

Ni Presidente<br />

Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong><br />

makahimo <strong>sa</strong> tanang kalainan. Sa pagbuhat <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

labing ma<strong>ayo</strong> ug day<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpili <strong>nga</strong> magmalipay<strong>on</strong><br />

kabahin <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga kahimtang, bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> pa man kini,<br />

makahatag og kalinaw ug katagbawan.<br />

Si Charles Swindoll—tigsulat, magtutudlo, ug Kristiyano<br />

<strong>nga</strong> pastor—miing<strong>on</strong>: “Ang kinaiya, alang kanako, labaw<br />

pa ka importante kay <strong>sa</strong> . . . na<strong>nga</strong>gi, . . . kay <strong>sa</strong> kwarta,<br />

kay <strong>sa</strong> kahimtang, kay <strong>sa</strong> mga kapakya<strong>sa</strong>n, kay <strong>sa</strong> mga<br />

kalampu<strong>sa</strong>n, kay <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong> ang gihunahuna, o gisulti, o<br />

gibuhat <strong>sa</strong> ubang mga tawo. Mas importante kini kay <strong>sa</strong><br />

panagway, pagbat<strong>on</strong> og talento, o kahanas. Kini makahimo<br />

o makaguba og u<strong>sa</strong> ka kompaniya, u<strong>sa</strong> ka simbahan,<br />

u<strong>sa</strong> ka panimalay. Ang labing nindot <strong>nga</strong> butang<br />

mao <strong>nga</strong> kita adunay kapilian matag adlaw k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><br />

<strong>nga</strong> kinaiya ang at<strong>on</strong>g huptan niana <strong>nga</strong> adlaw.” 2<br />

Dili nato mak<strong>on</strong>trol ang hangin, apan at<strong>on</strong>g mapahia<strong>nga</strong>y<br />

ang mga layag. Alang <strong>sa</strong> tumang kalipay,<br />

kalinaw, ug katagbawan, kita unta mopili og u<strong>sa</strong> ka<br />

positibo <strong>nga</strong> kinaiya.<br />

Tuhoi ang Iny<strong>on</strong>g Kaugaling<strong>on</strong><br />

Ang B alang <strong>sa</strong> believe [pagtuo]—<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong>, niadt<strong>on</strong>g nagpalibut kaninyo, ug <strong>sa</strong><br />

mahangtur<strong>on</strong>g mga baruganan.


MGA PAGHULAGWAY PINAAGI NI STEVE KROPP<br />

<strong>Pag</strong>matinuor<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong>, <strong>sa</strong> uban, ug<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g Amahan.<br />

U<strong>sa</strong> ka tawo <strong>nga</strong> dili<br />

matinuor<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dios<br />

hangtud <strong>nga</strong> naulahi na ang<br />

tanan mao si Cardinal Wolsey<br />

kin<strong>sa</strong>, sumala ni Shakespeare,<br />

nagserbisyo sulod <strong>sa</strong> dugay<br />

<strong>nga</strong> panah<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> tulo ka<br />

mga hari ug nagpahimulos <strong>sa</strong><br />

kaadunahan ug gahum. Sa katapu<strong>sa</strong>n,<br />

siya gikuhaan <strong>sa</strong> iyang<br />

gahum ug mga katigayunan <strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka walay pailub <strong>nga</strong> hari. Si<br />

Cardinal Wolsey mituaw:<br />

K<strong>on</strong> giserbisyohan lang unta<br />

nako ang ak<strong>on</strong>g Dios bi<strong>sa</strong>n<br />

gamay<br />

kay<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g hari, Sa ak<strong>on</strong>g<br />

katigulang<strong>on</strong><br />

Wala unta ko Niya biyai <strong>nga</strong><br />

hubo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga<br />

kaaway. 3<br />

Si Thomas Fuller, u<strong>sa</strong> ka English<br />

<strong>nga</strong> pari ug magsusulat <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan<br />

<strong>nga</strong> nabuhi niadt<strong>on</strong>g ika-17 <strong>nga</strong><br />

siglo, misulat niining kamatuoran:<br />

“Siya <strong>nga</strong> wala magsunod sumala <strong>sa</strong><br />

iyang pagtuo wala gayud motuo.” 4<br />

Ayaw limitahi ang iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong><br />

ug ayaw tuguti ang uban <strong>sa</strong><br />

pagkombinser kaninyo <strong>nga</strong> kamo<br />

limitado <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y iny<strong>on</strong>g mahimo.<br />

Tuohi ang iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> ug<br />

day<strong>on</strong> magpuyo ar<strong>on</strong> makab-ut ang<br />

un<strong>sa</strong>y mahimo niny<strong>on</strong>g kab-ut<strong>on</strong>.<br />

Iny<strong>on</strong>g makab-ut ang iny<strong>on</strong>g<br />

gituohan <strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g mahimo. Salig<br />

ug tuo ug pagbat<strong>on</strong> og hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo.<br />

Atuba<strong>nga</strong> ang mga Hagit Uban<br />

<strong>sa</strong> Kaisug<br />

Ang C alang <strong>sa</strong> courage [kaisug].<br />

Ang kaisug mahim<strong>on</strong>g u<strong>sa</strong> ka ma<strong>ayo</strong><br />

ug makahulugan<strong>on</strong>g hiyas k<strong>on</strong> kini<br />

isip<strong>on</strong> <strong>nga</strong> dili lang uy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mamatay<br />

apan u<strong>sa</strong> ka determinasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

pagpuyo <strong>nga</strong> maligd<strong>on</strong>g.<br />

Miing<strong>on</strong> ang Amerikano <strong>nga</strong> es<strong>sa</strong>yist<br />

ug mambabalak <strong>nga</strong> si Ralph<br />

Waldo Emers<strong>on</strong>: “Bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> ang iny<strong>on</strong>g<br />

buhat<strong>on</strong>, nagkinahanglan kamo<br />

og kaisug. Bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

gihukman <strong>nga</strong> padul<strong>nga</strong>n, kanunay<br />

adunay mosulti kaninyo <strong>nga</strong> kamo<br />

nas<strong>ayo</strong>p. Kanunay adunay mga kalisud<br />

<strong>nga</strong> motumaw ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtintal<br />

kaninyo <strong>sa</strong> pagtuo <strong>nga</strong> ang iny<strong>on</strong>g<br />

mga kritiko husto. Sa paghimo og<br />

u<strong>sa</strong> ka plano <strong>nga</strong> buhat<strong>on</strong> [course of<br />

acti<strong>on</strong>] ug <strong>sa</strong> pagtuman niini hangtud<br />

<strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n nagkinahanglan kini og<br />

<strong>sa</strong>mang kaisug <strong>nga</strong> gikinahanglan <strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka sundalo. Ang kalinaw adunay<br />

iyang mga kadaugan, apan kini nagkinahanglan<br />

og isug <strong>nga</strong> mga lalaki<br />

ug babaye ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagdaug niini.” 5<br />

Adunay mga panah<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kamo<br />

mahadlok ug mawad-an og kadasig.<br />

Kamo mahim<strong>on</strong>g mobati <strong>nga</strong> kamo<br />

napildi. Ang purohan <strong>nga</strong> makab-ut<br />

ang kadaugan mora og gamay ka<strong>ayo</strong>.<br />

U<strong>sa</strong>hay kamo mobati <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ma ni<br />

David <strong>nga</strong> naningkamot <strong>sa</strong> pagpakigaway<br />

ni Goliat. Apan hinumdumi—si<br />

David nakadaog!<br />

Ang kaisug gikinahanglan ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

paghimo <strong>sa</strong> unang lakang paing<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> gitinguha <strong>nga</strong> tum<strong>on</strong>g, apan mas<br />

dak<strong>on</strong>g kaisug ang gikinahanglan<br />

k<strong>on</strong> ang u<strong>sa</strong> ka tawo madagma ug<br />

kinahanglang mohimo og ikaduhang<br />

paningkamot ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagkab-ut niini.<br />

<strong>Pag</strong>bat<strong>on</strong> og determinasy<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagpaningkamot, <strong>sa</strong> pag-focus<br />

<strong>sa</strong> pagbuhat <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka takus <strong>nga</strong><br />

tum<strong>on</strong>g, ug <strong>sa</strong> kaisug dili lamang <strong>sa</strong><br />

pag-atubang <strong>sa</strong> mga hagit <strong>nga</strong> dili<br />

kapug<strong>nga</strong>ng moabut apan <strong>sa</strong> pagbuhat<br />

u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> ikaduhang paningkamot,<br />

k<strong>on</strong> kini gikinahanglan. “U<strong>sa</strong>hay ang<br />

kaisug mao ang hinay <strong>nga</strong> tingog <strong>sa</strong><br />

pagtapos <strong>sa</strong> adlaw <strong>nga</strong> nag-ing<strong>on</strong>,<br />

‘Ak<strong>on</strong>g sulayan og u<strong>sa</strong>b ugma.’” 6<br />

Unta kita makahinumdom niining<br />

mga ABC <strong>sa</strong>mtang kita magsugod <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g panaw <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> bag-<strong>on</strong>g tuig,<br />

magpalambo og positib<strong>on</strong>g kinaiya,<br />

u<strong>sa</strong> ka pagtuo <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g makab-ut<br />

ang at<strong>on</strong>g mga tum<strong>on</strong>g ug mga resolusy<strong>on</strong>,<br />

ug ang kaisug <strong>sa</strong> pag-atubang<br />

<strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong>ng hagit <strong>nga</strong> moabut<br />

kanato. Day<strong>on</strong> ang abunda <strong>nga</strong> kinabuhi<br />

at<strong>on</strong>g maangk<strong>on</strong>. ◼<br />

MUBO NGA MGA SULAT<br />

1. William James, <strong>sa</strong> Lloyd Albert Johns<strong>on</strong>,<br />

comp., A Toolbox for Humanity: More Than<br />

9000 Years of Thought (<strong>20</strong>03), 127.<br />

2. Charles Swindoll, <strong>sa</strong> Daniel H. Johnst<strong>on</strong>,<br />

Less<strong>on</strong>s for Living (<strong>20</strong>01), 29.<br />

3. William Shakespeare, King Henry the<br />

Eighth, act 3, scene 2, mga linya 456–58.<br />

4. Thomas Fuller, <strong>sa</strong> H. L. Mencken, ed., A<br />

New Dicti<strong>on</strong>ary of Quotati<strong>on</strong>s (1942), 96.<br />

5. Ralph Waldo Emers<strong>on</strong>, <strong>sa</strong> Roy B. Zuck, The<br />

Speaker’s Quote Book (<strong>20</strong>09), 113.<br />

6. Mary Anne Radmacher, Courage Doesn’t<br />

Always Roar (<strong>20</strong>09).<br />

PAGTUDLO GIKAN NIINI NGA<br />

MENSAHE<br />

Ik<strong>on</strong>siderar ang pagdapit <strong>sa</strong> mga<br />

<strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> pamilya <strong>sa</strong> pagpakigbahin og<br />

pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> mga kasinatian <strong>sa</strong> dihang<br />

ang positibo <strong>nga</strong> kinaiya, pagtuo <strong>sa</strong><br />

ilang kaugaling<strong>on</strong>, o kaisug nakatabang<br />

kanila. O dapita sila <strong>sa</strong> pagpangita<br />

og mga ehemplo niining tulo ka<br />

mga baruganan diha <strong>sa</strong> mga kasulatan.<br />

Mahimo <strong>nga</strong> kamo ma<strong>nga</strong>ndam <strong>sa</strong><br />

pagtudlo pinaagi <strong>sa</strong> mainampo<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> paghunahuna og mga<br />

kasulatan ug iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>g<br />

mga kasinatian.<br />

Enero <strong>20</strong>12 5


KABATAN-ONAN MGA BATA<br />

Kaisug <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong><strong>sa</strong>gubang <strong>sa</strong> Unos<br />

Ni Maddis<strong>on</strong> Morley<br />

Sa ikaduhang gabii <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g kamping <strong>sa</strong> Young Women<br />

<strong>sa</strong> stake, adunay dak<strong>on</strong>g unos ug alimpulos. Ang ak<strong>on</strong>g<br />

ward adunay mga 24 ka batan-<strong>on</strong>g mga babaye <strong>nga</strong><br />

na<strong>nga</strong>pil <strong>sa</strong> kamping ug duha ka lider, ug kaming tanan<br />

kinahanglang mapaigo <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka gamayng cabin alang <strong>sa</strong><br />

proteksy<strong>on</strong>. Kusog ka<strong>ayo</strong> ang bundak <strong>sa</strong> ulan, ug nagkagrabe<br />

ang hangin. Kanunay nak<strong>on</strong>g gipahinumduman<br />

ang ak<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag-ampo <strong>nga</strong> maluwas <strong>nga</strong><br />

gihatag <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g presidente <strong>sa</strong> stake s<strong>ayo</strong> pa niana.<br />

Ang am<strong>on</strong>g ward nag-ampo u<strong>sa</strong>b isip u<strong>sa</strong> ka grupo <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g cabin, ug ako u<strong>sa</strong>b pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> nag-ampo.<br />

Daghan <strong>sa</strong> mga babaye ang na<strong>nga</strong>hadlok, ug<br />

<strong>sa</strong>y<strong>on</strong> rang makita k<strong>on</strong> <strong>nga</strong>no. Ang am<strong>on</strong>g cabin<br />

dili ka<strong>ayo</strong> lig-<strong>on</strong>, ug kami duol ka<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

suba. Mga <strong>20</strong> ka minutos ang unos migrabe pag-<strong>ayo</strong><br />

<strong>nga</strong> ang tibuok stake kinahanglang mobalhin gikan <strong>sa</strong><br />

ilang mga cabin <strong>sa</strong> ward <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga cabin <strong>sa</strong> mga<br />

counselor, <strong>nga</strong> anaa <strong>sa</strong> mas taas <strong>nga</strong> lugar. Ang ak<strong>on</strong>g presidente<br />

<strong>sa</strong> stake nag-ampo pag-u<strong>sa</strong>b, ug kami na<strong>nga</strong>nta og<br />

mga himno, mga kanta <strong>sa</strong> Primary, ug mga kanta <strong>sa</strong> kamping<br />

<strong>sa</strong> pagpaningkamot <strong>sa</strong> paghupay <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>.<br />

Oo, kami na<strong>nga</strong>hadlok, apan kami mibati <strong>nga</strong> ang<br />

tanan mama<strong>ayo</strong> ra. Tu<strong>nga</strong> <strong>sa</strong> oras human niadto mahimo<br />

nang mobalik <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga cabin <strong>sa</strong> ward.<br />

Sa wala madugay am<strong>on</strong>g na<strong>sa</strong>yran k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang<br />

nahitabo <strong>sa</strong> alimpulos niadt<strong>on</strong>g gabhi<strong>on</strong>a. Kini natu<strong>nga</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> duha ka unos. Ang u<strong>sa</strong> niini milipot paing<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g tuo ug ang u<strong>sa</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> wala. Ang am<strong>on</strong>g nasinati<br />

dili gani dako kaay<strong>on</strong>g kadaut!<br />

Na<strong>sa</strong>yud ako <strong>nga</strong> ang Dios nakadungog <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga<br />

pag-ampo niadt<strong>on</strong>g gabhi<strong>on</strong>a ug Siya mipanalipud kanamo<br />

gikan <strong>sa</strong> dak<strong>on</strong>g kadaut <strong>sa</strong> unos. Ngan<strong>on</strong>g matu<strong>nga</strong><br />

man ang u<strong>sa</strong> ka alimpulos gawas lang k<strong>on</strong> pagbuot kini<br />

<strong>sa</strong> Dios? Na<strong>sa</strong>yud ako <strong>nga</strong> diha <strong>sa</strong> unos <strong>sa</strong> kinabuhi, kita<br />

kanunay <strong>nga</strong> makaampo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan<br />

ug Siya maminaw ug motubag kanato, maghatag kanato<br />

og kaisug ug proteksy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g gikinahanglan ar<strong>on</strong><br />

kita luwas <strong>nga</strong> maka<strong>sa</strong>gubang niini.<br />

6 Liah<strong>on</strong>a<br />

LITRATO PINAAGI SA © CORBIS<br />

Kapitan Mor<strong>on</strong>i<br />

Si Kapitan Mor<strong>on</strong>i adunay kaisug <strong>sa</strong>mtang iyang<br />

giatubang ang mga hagit. Siya ganahan ka<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong><br />

kamatuoran, kalingkawa<strong>sa</strong>n, ug hugot <strong>nga</strong> pagtuo.<br />

Iyang gihalad ang iyang kinabuhi <strong>sa</strong> pagtabang <strong>sa</strong><br />

mga Nephite <strong>sa</strong> pagpreserba <strong>sa</strong> ilang kagawa<strong>sa</strong>n.<br />

Kamo mahim<strong>on</strong>g mahi<strong>sa</strong>ma ni Kapitan Mor<strong>on</strong>i pinaagi<br />

<strong>sa</strong> pag-atubang <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g mga hagit uban <strong>sa</strong> kaisug.<br />

Kamo gani makahimo og iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>g<br />

bandila <strong>sa</strong> kalingkawa<strong>sa</strong>n pinaagi <strong>sa</strong> pagsulat <strong>sa</strong> ubos<br />

o <strong>sa</strong> laing piraso <strong>nga</strong> papel <strong>sa</strong> mga butang <strong>nga</strong> importante<br />

alang kaninyo ug <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya.<br />

A<strong>sa</strong> Makahibalo og Mas Daghan<br />

Alma 46:11–27: Ang bandila <strong>sa</strong><br />

kalingkawa<strong>sa</strong>n<br />

Alma 48:11–13: mga kinaiya ni Mor<strong>on</strong>i


PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NI MATTHEW REIER<br />

MENSAHE SA VISITING TEACHING<br />

Tun-i kini <strong>nga</strong> materyal ug, k<strong>on</strong> a<strong>nga</strong>y, hisguti kini uban <strong>sa</strong> mga sister <strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g bisitahan. Gamita<br />

ang mga pangutana ar<strong>on</strong> pagtabang kaninyo <strong>sa</strong> paglig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g mga sister ug <strong>sa</strong> paghimo <strong>sa</strong><br />

Relief Society isip aktib<strong>on</strong>g bahin <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kinabuhi.<br />

Mainamping<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

<strong>Pag</strong>bantay ug Pa<strong>nga</strong>lagad<br />

pinaagi <strong>sa</strong><br />

Visiting Teaching<br />

ng gugmang putli [nagpa<strong>sa</strong>but <strong>nga</strong>]<br />

“A mas labaw pa kay <strong>sa</strong> pagbati og<br />

kalooy,” mitudlo si Presidente Henry B.<br />

Eyring, Unang Magtatambag <strong>sa</strong> Unang<br />

Kapangulohan. “Ang gugmang putli<br />

nagagikan <strong>sa</strong> hugot <strong>nga</strong> pagtuo diha<br />

kang Gino<strong>on</strong>g Jesukristo ug mao ang u<strong>sa</strong><br />

ka epekto <strong>sa</strong> Iyang <strong>Pag</strong>-ula.” 1 Alang <strong>sa</strong><br />

mga sister <strong>sa</strong> Relief Society, ang visiting<br />

teaching mahimo <strong>nga</strong> gugmang putli <strong>nga</strong><br />

inubanan <strong>sa</strong> lihok, u<strong>sa</strong> ka importante <strong>nga</strong><br />

paagi <strong>sa</strong> pagpakita <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo <strong>sa</strong> Manluluwas.<br />

Pinaagi <strong>sa</strong> visiting teaching, makahatag<br />

kita og mainamping<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagbantay<br />

pinaagi <strong>sa</strong> pagk<strong>on</strong>tak <strong>sa</strong> matag<br />

sister, pagpakigbahin og men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo, ug pagpaninguha <strong>nga</strong> mahibalo<br />

<strong>sa</strong> iyang mga panginahanglan<br />

ug <strong>sa</strong> mga panginahanglan <strong>sa</strong> iyang<br />

pamilya. “Ang visiting teaching mahimo<br />

<strong>nga</strong> buluhat<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Ginoo k<strong>on</strong> ang at<strong>on</strong>g<br />

gipunting [focus] mao ang mga tawo kay<br />

<strong>sa</strong> mga porsiyento,” pa<strong>sa</strong>but ni Julie B.<br />

Beck, kinatibuk-ang presidente <strong>sa</strong> Relief<br />

Society. “Sa tinuod, ang visiting teaching<br />

dili gayud mahuman. Kini kabahin na <strong>sa</strong><br />

kinabuhi kay <strong>sa</strong> buluhat<strong>on</strong>. Ang matinudan<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> pag-alagad isip u<strong>sa</strong> ka visiting<br />

teacher u<strong>sa</strong> ka ebidensya <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

pagkatinun-an.” 2<br />

Samtang maghatag kita og mapadayun<strong>on</strong><br />

ug maampo<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagbantay, makakat-<strong>on</strong><br />

kita k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> pagpa<strong>nga</strong>lagad<br />

<strong>sa</strong> labing maay<strong>on</strong>g paagi ug pagtubag <strong>sa</strong><br />

mga panginahanglan <strong>sa</strong> matag sister ug<br />

<strong>sa</strong> iyang pamilya. Ang pagpa<strong>nga</strong>lagad<br />

mahimo <strong>sa</strong> daghang mga paagi—ang<br />

uban dako ug ang uban dili ka<strong>ayo</strong> dako.<br />

“Sa ka<strong>sa</strong>garan ang gagmay <strong>nga</strong> mga<br />

buhat <strong>sa</strong> pagserbisyo mao ra ang gikinahanglan<br />

<strong>sa</strong> pagbayaw ug pagpanalangin<br />

<strong>sa</strong> uban: u<strong>sa</strong> ka pangutana mahitungod<br />

<strong>sa</strong> pamilya <strong>sa</strong> tawo, mubo <strong>nga</strong> mga<br />

Alang <strong>sa</strong> dugang <strong>nga</strong> impormasy<strong>on</strong>, adto <strong>sa</strong> reliefsociety .lds .org .<br />

pul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> pag-awhag, u<strong>sa</strong> ka sinsero<br />

<strong>nga</strong> pagdayeg, u<strong>sa</strong> ka gamay <strong>nga</strong> sulat <strong>sa</strong><br />

pa<strong>sa</strong>lamat, mubo <strong>nga</strong> tawag <strong>sa</strong> telep<strong>on</strong>o,”<br />

mitudlo si Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>.<br />

“K<strong>on</strong> kita mapaniir<strong>on</strong> ug nakaamgo, ug<br />

k<strong>on</strong> kita mobuhat <strong>sa</strong> mga pag-aghat <strong>nga</strong><br />

moabut kanato, kita makahimo og daghang<br />

ka<strong>ayo</strong>han. . . . Dili maihap ang mga<br />

buhat <strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>nga</strong> ikahatag <strong>sa</strong><br />

daghang mga miyembro <strong>sa</strong> mga visiting<br />

teacher <strong>sa</strong> Relief Society.” 3<br />

Gikan <strong>sa</strong> mga <strong>Kasulatan</strong><br />

Juan 13:15, 34–35; 21:15; Mosiah 2:17;<br />

Doktrina ug mga Pakig<strong>sa</strong>ad 81:5;<br />

Moises 1:39<br />

Un<strong>sa</strong> Ang Ak<strong>on</strong>g Mahimo?<br />

1. Un<strong>sa</strong>y ak<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong> ar<strong>on</strong> mataba<strong>nga</strong>n<br />

ang ak<strong>on</strong>g mga sister <strong>nga</strong><br />

mobati <strong>nga</strong> ako u<strong>sa</strong> ka higala <strong>nga</strong><br />

nahigugma ug nag-amuma kanila?<br />

2. Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g mas<br />

ma<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> pagbantay ug pag-amuma<br />

<strong>sa</strong> uban?<br />

Hugot <strong>nga</strong> <strong>Pag</strong>tuo,<br />

Pamilya, Kahupayan<br />

Gikan <strong>sa</strong> At<strong>on</strong>g Ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan<br />

Niadt<strong>on</strong>g 1843, ang mga<br />

miyembro <strong>sa</strong> Simbahan <strong>sa</strong> Nauvoo,<br />

Illinois, gibahin <strong>sa</strong> upat<br />

ka mga ward. <strong>Pag</strong>ka-Hulyo<br />

nianang tuiga, ang mga lider <strong>sa</strong><br />

Relief Society mipili og visiting<br />

committee <strong>nga</strong> upat ka sister <strong>sa</strong><br />

matag ward. Ang mga resp<strong>on</strong>sibilidad<br />

<strong>sa</strong> mga visiting committee<br />

naglakip <strong>sa</strong> pagbana-bana <strong>sa</strong><br />

mga panginahanglan ug pagpangolekta<br />

og mga d<strong>on</strong>asy<strong>on</strong>. Ang<br />

Relief Society migamit niini <strong>nga</strong><br />

mga d<strong>on</strong>asy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>ngkap<br />

alang <strong>sa</strong> nanginahanglan. 4<br />

Bi<strong>sa</strong>n og ang mga visiting teacher<br />

dili na mangolekta og mga<br />

d<strong>on</strong>asy<strong>on</strong>, nagpabilin kanila ang<br />

resp<strong>on</strong>sibilidad <strong>sa</strong> pagbana-bana<br />

<strong>sa</strong> mga panginahanglan—espirituhan<strong>on</strong><br />

ug temporal—ug <strong>sa</strong><br />

pagtrabaho ar<strong>on</strong> matubag kadto<br />

<strong>nga</strong> mga panginahanglan. Si<br />

Eliza R. Snow (1804–87), ikaduha<br />

<strong>nga</strong> kinatibuk-ang presidente <strong>sa</strong><br />

Relief Society, mipa<strong>sa</strong>but: “Ang<br />

visiting teacher . . . kinahanglan<br />

<strong>nga</strong> magbat<strong>on</strong> og hilabihan <strong>sa</strong><br />

Espiritu <strong>sa</strong> Ginoo, k<strong>on</strong> siya mosulod<br />

<strong>sa</strong> balay ar<strong>on</strong> mahibalo<br />

k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> espiritu ang iyang<br />

mahimamat didto. . . . Pa<strong>nga</strong>liyupo<br />

<strong>sa</strong> Dios ug <strong>sa</strong> Espiritu Santo<br />

<strong>nga</strong> makabat<strong>on</strong> [<strong>sa</strong> Espiritu] ar<strong>on</strong><br />

mahimo ninyo ang paghimamat<br />

niana <strong>nga</strong> espiritu <strong>nga</strong> maoy nagpatigbabaw<br />

niana <strong>nga</strong> balay . . .<br />

ug basin bati<strong>on</strong> ninyo <strong>nga</strong> mamul<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> kalinaw ug kahupayan,<br />

ug k<strong>on</strong> makita ninyo ang sister<br />

<strong>nga</strong> kulang na og kadasig, gak<strong>sa</strong><br />

siya diha <strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g dughan <strong>sa</strong>ma<br />

<strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpainit <strong>sa</strong><br />

bata diha <strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g dughan.” 5<br />

MUBO NGA MGA SULAT<br />

1. Henry B. Eyring, “Ang Malungtar<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> Kabilin <strong>sa</strong> Relief Society,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>09, 121.<br />

2. Julie B. Beck, “Relief Society:<br />

U<strong>sa</strong> ka Sagrado <strong>nga</strong> Buluhat<strong>on</strong>,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>09, 1<strong>14</strong>.<br />

3. Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>, “Tulo ka mga<br />

Tum<strong>on</strong>g <strong>nga</strong> Mogiya Kaninyo,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>07, 1<strong>20</strong>–21.<br />

4. Tan-awa <strong>sa</strong> Anak <strong>nga</strong> mga Babaye<br />

<strong>sa</strong> Ak<strong>on</strong>g Gingharian: Ang Ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan<br />

ug Buhat <strong>sa</strong> Relief Society<br />

(<strong>20</strong>11), 125.<br />

5. Eliza R. Snow, <strong>sa</strong> Anak <strong>nga</strong> mga<br />

Babaye <strong>sa</strong> Ak<strong>on</strong>g Gingharian, 128.<br />

Enero <strong>20</strong>12 7


Notebook <strong>sa</strong> Komperensya <strong>sa</strong> Oktubre<br />

“Un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> Ako ang Ginoo namul<strong>on</strong>g, Ako namul<strong>on</strong>g; . . . bi<strong>sa</strong>n pinaagi <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> tingog o pinaagi <strong>sa</strong> tingog <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga sulugo<strong>on</strong>, kini manag<strong>sa</strong>ma ra”(D&P 1:38).<br />

Samtang kamo magribyu <strong>sa</strong> kinatibuk-ang komperensya <strong>sa</strong> Oktubre <strong>20</strong>11,<br />

iny<strong>on</strong>g magamit kining mga pahina (ug mga Notebook <strong>sa</strong> Komperensya <strong>sa</strong><br />

umaabut <strong>nga</strong> mga isyu) ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtabang kaninyo ug pag-a<strong>pp</strong>ly <strong>sa</strong> bagohay<br />

<strong>nga</strong> mga pagtulun-an <strong>sa</strong> buhi <strong>nga</strong> mga propeta ug mga apostoles.<br />

MGA ISTORYA GIKAN SA KOMPERENSYA<br />

Kaisug <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>barug<br />

<strong>nga</strong> Mag-inu<strong>sa</strong>ra<br />

agtuo ko <strong>nga</strong> ang ak<strong>on</strong>g unang kasinatian <strong>sa</strong><br />

“Npagbat<strong>on</strong> og kaisug <strong>sa</strong> pagpakabuhi sumala <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g gituohan nahitabo dihang nagserbisyo ko <strong>sa</strong><br />

Navy <strong>sa</strong> Estados Unidos <strong>sa</strong> hapit na mahuman ang<br />

Ikaduhang Gubat <strong>sa</strong> Kalibutan. . . .<br />

“Kanunay gayud nak<strong>on</strong>g mahinumduman dihang<br />

miabut ang Dominggo human <strong>sa</strong> unang semana [<strong>sa</strong><br />

boot camp]. Nakadawat mi og malipay<strong>on</strong>g balita gikan<br />

<strong>sa</strong> chief petty officer. Nagbarug <strong>sa</strong> ban<strong>sa</strong>yanan <strong>sa</strong> bugnaw<br />

<strong>nga</strong> hangin <strong>sa</strong> California, nadungog namo kini <strong>nga</strong><br />

mando: ‘Kar<strong>on</strong> ang tanan manimba—ang tanan, gawas<br />

nako. Magrelaks ra ko!’ Day<strong>on</strong> misiyagit siya, ‘Tanan<br />

kam<strong>on</strong>g mga Katoliko, magpundok mo <strong>sa</strong> Camp<br />

Decatur—ug ayaw og balik hangtud alas tres. Forward,<br />

march!’ Dak<strong>on</strong>g pundok <strong>sa</strong> mga tawo ang milakaw.<br />

Day<strong>on</strong> misiyagit <strong>sa</strong> iyang ikaduhang mando: ‘Kadt<strong>on</strong>g<br />

mga Judeo, pundok mo <strong>sa</strong> Camp Henry—ug ayaw og<br />

balik hangtud alas tres. Forward, march!’ Gamay ra <strong>nga</strong><br />

mga tawo ang mimart<strong>sa</strong>. Day<strong>on</strong> miing<strong>on</strong> siya, ‘Kam<strong>on</strong>g<br />

nahabilin <strong>nga</strong> mga Protestante, magpundok mo <strong>sa</strong> mga<br />

teyatro <strong>sa</strong> Camp Farragut—ug ayaw og balik hangtud<br />

alas tres. Forward, march!’<br />

“Diha-diha dunay mi<strong>sa</strong>ntup <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g hunahuna,<br />

‘M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>, dili ka Katoliko; dili ka Judeo; dili ka<br />

8 Liah<strong>on</strong>a<br />

Hangtud nianang<br />

panah<strong>on</strong>a wala<br />

ko kamatikod <strong>nga</strong><br />

duna bay nagbarug<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

tapad o <strong>sa</strong> luyo <strong>sa</strong><br />

ban<strong>sa</strong>yanan.<br />

Protestante. Ikaw u<strong>sa</strong> ka Morm<strong>on</strong>, bu<strong>sa</strong> barug lang<br />

diha!’ Makapaniguro ko ninyo <strong>nga</strong> mibati ko <strong>nga</strong><br />

hingpit <strong>nga</strong> nag-inu<strong>sa</strong>ra. Maisug<strong>on</strong> ug determinado,<br />

oo—apan nag-inu<strong>sa</strong>ra.<br />

“Ug day<strong>on</strong> nadungog nako ang labing matam-is <strong>nga</strong><br />

mga pul<strong>on</strong>g <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g nadungog sukad <strong>nga</strong> gisulti<br />

nianang chief petty officer. Mitan-aw siya <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

direksy<strong>on</strong> ug nangutana, ‘Ug kamo mga <strong>on</strong>do un<strong>sa</strong>y<br />

itawag <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g mga kaugaling<strong>on</strong>?’ Hangtud nianang<br />

panah<strong>on</strong>a wala ko kamatikod <strong>nga</strong> duna bay nagbarug<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g tapad o <strong>sa</strong> luyo <strong>sa</strong> ban<strong>sa</strong>yanan. Hapit magdu<strong>nga</strong>n,<br />

matag u<strong>sa</strong> namo mitubag, ‘mga Morm<strong>on</strong>!’ Lisud<br />

ihulagway ang kalipay <strong>nga</strong> mipuno <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kasingkasing<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g paglingi ug nakita ang pipila ka mga<br />

marino.<br />

“Nangutkot <strong>sa</strong> ulo ang chief petty officer <strong>sa</strong> kati<strong>nga</strong>la<br />

apan <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n miing<strong>on</strong>, ‘Nan, pangita mo og<br />

lugar <strong>nga</strong> kapundukan. Ug ayaw og balik hangtud alas<br />

tres. Forward, march!’ . . .<br />

“Bi<strong>sa</strong>n tuod <strong>nga</strong> ang kasinatian lahi <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y ak<strong>on</strong>g<br />

gipaabut, andam ko <strong>nga</strong> mobarug <strong>nga</strong> mag-inu<strong>sa</strong>ra,<br />

k<strong>on</strong> kadto gikinahanglan.<br />

“Sukad nianang adlawa, adunay mga higay<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

walay u<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> nagbarug <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g likod ug bu<strong>sa</strong> ako<br />

mibarug <strong>nga</strong> nag-inu<strong>sa</strong>ra. Mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong> ka<strong>ayo</strong> ko<br />

<strong>nga</strong> nakahimo <strong>sa</strong> desisy<strong>on</strong> kaniadto pa <strong>nga</strong> magpabiling<br />

lig-<strong>on</strong> ug matinuor<strong>on</strong>, kanunayng andam ug<br />

andam <strong>nga</strong> mopanalipod <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g relihiy<strong>on</strong>.”<br />

Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>, “Magmaisug<strong>on</strong> <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>barug<br />

<strong>nga</strong> Mag-inu<strong>sa</strong>ra,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>11, 61–62.<br />

Mga pangutana <strong>nga</strong> a<strong>nga</strong>yang palandung<strong>on</strong>:<br />

• Un<strong>sa</strong>y epekto <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g lig-<strong>on</strong>g pagbarug <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> uban?<br />

• Makahinumdom ba kamo og higay<strong>on</strong> <strong>sa</strong> dihang<br />

gisulayan ang iny<strong>on</strong>g kaisug ug kombiksy<strong>on</strong>?<br />

Giun<strong>sa</strong> ninyo pagtubag?<br />

• Un<strong>sa</strong>y at<strong>on</strong>g mahimo ar<strong>on</strong> maandam ang at<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong> lig-<strong>on</strong>g mobarug?<br />

Ik<strong>on</strong>siderar <strong>sa</strong> pagsulat <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g panghunahuna<br />

<strong>sa</strong> journal o hisguti kini <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> uban.<br />

Dugang mga kapanguhaan bahin niini <strong>nga</strong> hilisgutan: Giya <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> mga <strong>Kasulatan</strong>, “Kaisug, Maisug”; Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>, “Ang<br />

Tawag alang <strong>sa</strong> Kaisug,” Liah<strong>on</strong>a, M<strong>ayo</strong> <strong>20</strong>04, 54–57; Tun-i matag<br />

Hilisgutan <strong>sa</strong> LDS.org, “Peer Pressure”; Alang <strong>sa</strong> Kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga<br />

Kabatan-<strong>on</strong>an, “<strong>Pag</strong>paday<strong>on</strong> uban <strong>sa</strong> Hugot <strong>nga</strong> <strong>Pag</strong>tuo.”<br />

Ar<strong>on</strong> moba<strong>sa</strong>, motan-aw, o maminaw <strong>sa</strong> pakigpul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> kinatibuk-ang komperensya, bisitaha ang c<strong>on</strong>ference .lds .org.


SA WALA: PAGHULAGWAY PINAAGI NI PAUL MANN; SA TUO: ANG GINOONG JESUKRISTO, NI DEL PARSON © 1983 IRI; GILITRATOHAN NI EMILY LEISHMAN; PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NILA NI JOHN LUKE UG CHRISTINA SMITH<br />

Lakaw ug<br />

Buhata<br />

Si Elder L. Tom Perry <strong>sa</strong><br />

Korum <strong>sa</strong> Napulog Duha<br />

ka mga Apostoles mitudlo<br />

<strong>nga</strong> ar<strong>on</strong> maduga<strong>nga</strong>n ang<br />

panabut bahin <strong>sa</strong> Simbahan:<br />

Gikan <strong>sa</strong> “Ang Hingpit <strong>nga</strong> Gugma<br />

Nagahingilin <strong>sa</strong> Kahadlok,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>11, 42–43.<br />

Propetikanh<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong><br />

mga Saad<br />

“ W alay adlaw <strong>nga</strong><br />

molabay <strong>nga</strong> dili<br />

ako makigsulti <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

Amahan <strong>sa</strong> Langit pinaagi<br />

<strong>sa</strong> pag-ampo. Kini u<strong>sa</strong> ka<br />

relasy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g gihambin—<strong>nga</strong><br />

<strong>sa</strong> tinuod ako<br />

mahi<strong>sa</strong>laag k<strong>on</strong> wala kini.<br />

K<strong>on</strong> kamo kar<strong>on</strong> wala niana<br />

<strong>nga</strong> relasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

Amahan <strong>sa</strong> Langit, awhag<strong>on</strong><br />

ko kamo <strong>sa</strong> pagtinguha<br />

niana <strong>nga</strong> tum<strong>on</strong>g. Samtang<br />

kamo nagbuhat <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong>,<br />

kamo may katungod <strong>sa</strong><br />

Iyang inspirasy<strong>on</strong> ug giya<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kinabuhi—mga<br />

panginahanglan alang<br />

<strong>sa</strong> matag u<strong>sa</strong> kanato k<strong>on</strong><br />

kinahanglan kita <strong>nga</strong> makasugakod<br />

<strong>sa</strong> espirituhan<strong>on</strong>g<br />

paagi <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g pagpakabuhi<br />

dinhi <strong>sa</strong> yuta. Ang ing<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> inspirasy<strong>on</strong> ug giya mga<br />

ga<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> Iyang gihatag <strong>sa</strong><br />

walay pagpug<strong>on</strong>g k<strong>on</strong> kita<br />

magtinguha lamang niini.”<br />

Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>,<br />

“Barug <strong>sa</strong> Balaan <strong>nga</strong> mga Dapit,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>11, 84.<br />

1. “Kinahanglan <strong>nga</strong> isug<br />

kita <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga pagpamahayag<br />

kabahin ni<br />

Jesukristo. Gusto nato <strong>nga</strong><br />

ang uban mahibalo un<strong>sa</strong>y<br />

at<strong>on</strong>g gituohan <strong>nga</strong> Siya<br />

mao ang sentro <strong>nga</strong> hulagway<br />

<strong>sa</strong> tanang tawhan<strong>on</strong>g<br />

ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan.<br />

2. “Magpakamatarung <strong>nga</strong><br />

mga ehemplo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

uban. . . . Ang at<strong>on</strong>g kinabuhi<br />

ehemplo <strong>sa</strong> kama<strong>ayo</strong><br />

ug hiyas <strong>sa</strong>mtang naningkamot<br />

kita <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong><br />

Iyang ehemplo <strong>sa</strong> kalibutan.<br />

SULATI ANG BLANKO<br />

3. “Isulti ang kabahin <strong>sa</strong><br />

Simbahan. Sa inadlaw nat<strong>on</strong>g<br />

pagpakabuhi, napanalanginan<br />

kita og daghang<br />

oportunidad <strong>nga</strong> makapaambit<br />

<strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y at<strong>on</strong>g gituohan<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> uban.<br />

1. “Ang mainampu<strong>on</strong>g pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> molig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtuo<br />

diha <strong>sa</strong> Dios <strong>nga</strong> Amahan, <strong>sa</strong> Iyang Pinalanggang Anak, ug<br />

<strong>sa</strong> Iyang ebanghelyo. Kini molig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pagtuo <strong>sa</strong> mga<br />

propeta <strong>sa</strong> Dios, karaan ug <strong>sa</strong> kar<strong>on</strong>. Kini mas makapaduol<br />

ninyo <strong>sa</strong> Dios kay <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong>. Kini makapau<strong>sa</strong>b<br />

og kinabuhi <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mas ma<strong>ayo</strong>.” (Henry B. Eyring, “U<strong>sa</strong> ka<br />

Saksi,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>11, 70.)<br />

2. “Ang mao ang higalang molahutay <strong>nga</strong> dili magkahuyang<br />

<strong>sa</strong> paglabay <strong>sa</strong> panah<strong>on</strong>.” (Richard G. Scott, “Ang Gahum <strong>sa</strong><br />

<strong>Kasulatan</strong>,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>11, 6.)<br />

3. “Alang <strong>sa</strong> naghunahuna <strong>nga</strong> ang mga pagsulay <strong>nga</strong> ilang giatubang<br />

dili makia<strong>nga</strong>y<strong>on</strong>, ang nagbayad <strong>sa</strong> tanang dili<br />

makia<strong>nga</strong>y<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kinabuhi.” (Quentin L. Cook, “Ang mga Awit<br />

<strong>nga</strong> Dili Nila Makanta,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>11, 106.)<br />

4. “K<strong>on</strong> kita adunay , kita andam <strong>sa</strong> pagserbisyo ug pagtabang<br />

<strong>sa</strong> uban bi<strong>sa</strong>n kini hasol ug dili maghunahuna <strong>nga</strong> pasidunggan<br />

o bayran.” (Silvia H. Allred, “Ang Gugma <strong>nga</strong> Putli Dili<br />

Gayud Mopakyas,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>11, 115.)<br />

Mga Tubag:<br />

1. Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>; 2. namemorya<br />

<strong>nga</strong> kasulatan; 3. <strong>Pag</strong>-ula; 4. gugmang<br />

putli.<br />

Enero <strong>20</strong>12 9


PAGPANGULO SA<br />

PAMAAGI SA GINOO<br />

Sa dihang si Brother J<strong>on</strong>es ug ang<br />

iyang anak <strong>nga</strong> lalaki gi-assign <strong>sa</strong><br />

pag-home teach <strong>sa</strong> pamilya <strong>nga</strong><br />

Williams, misugod sila <strong>sa</strong> paghimo og<br />

binuwan <strong>nga</strong> mga pagbisita. Tungod<br />

niadto <strong>nga</strong> mga pagbisita, si Kim, ang<br />

anak <strong>nga</strong> babaye <strong>sa</strong> pamilya, nahibalo<br />

<strong>nga</strong> sila nagpakabana kaniya. Daghan<br />

siya og mga pangutana kabahin <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo ug nali<strong>nga</strong>w <strong>sa</strong> pagpakigistorya<br />

uban kanila.<br />

U<strong>sa</strong> ka panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ting-init dihang<br />

si Kim nanlimbasug <strong>nga</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong><br />

siya aduna bay u<strong>sa</strong> ka pagpamatuod,<br />

si Brother J<strong>on</strong>es, uban <strong>sa</strong> laing naghupot<br />

og Melchizedek Priesthood,<br />

gihangyo <strong>sa</strong> pagtamb<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> Young<br />

Women camp. Wala madugay si Kim<br />

misulti k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ka mahinungdan<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto kaniya <strong>nga</strong> didto ang iyang<br />

home teacher. Giingnan niya ang<br />

iyang pamilya <strong>nga</strong> nakabat<strong>on</strong> siya og<br />

pagpamatuod <strong>sa</strong> gugma <strong>sa</strong> Manluluwas<br />

alang kaniya <strong>sa</strong> dihang si Brother<br />

J<strong>on</strong>es ug ang laing naghupot <strong>sa</strong><br />

priesthood, <strong>sa</strong> iyang hangyo, mihatag<br />

kaniya og u<strong>sa</strong> ka panalangin <strong>sa</strong> priesthood<br />

didto <strong>sa</strong> camp.<br />

Ang iyang mga home teacher, <strong>sa</strong><br />

pagkatinuod, mga higala <strong>sa</strong> pamilya<br />

<strong>nga</strong> Williams. Ang ilang impluwensya<br />

mahinungdan<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto ni Kim ug <strong>sa</strong><br />

iyang mga ginikanan—ug <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

Ginoo.<br />

<strong>Pag</strong>pangulo ug mga Calling<br />

Sa kalibutan kar<strong>on</strong>, <strong>sa</strong>gad <strong>nga</strong> sukd<strong>on</strong><br />

ang kalamboan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka tawo<br />

pinaagi <strong>sa</strong> nagkadako <strong>nga</strong> mga posisy<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> katungdanan diha <strong>sa</strong> gitrabahoan<br />

o pinaagi <strong>sa</strong> mga umento <strong>sa</strong><br />

10 Liah<strong>on</strong>a<br />

PAGSERBISYO DIHA SA SIMBAHAN<br />

Ni Craig Merrill Direktor, BYU Master of<br />

Business Administrati<strong>on</strong> Program<br />

sweldo <strong>nga</strong> nagtimaan <strong>sa</strong> nag-uswag<br />

<strong>nga</strong> pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> kalampu<strong>sa</strong>n. Ka<strong>sa</strong>garan<br />

magtan-aw kita <strong>sa</strong> makita <strong>nga</strong><br />

mga posisy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> katungdanan isip<br />

u<strong>sa</strong> ka timailhan <strong>nga</strong> ang u<strong>sa</strong> ka tawo<br />

u<strong>sa</strong> ka mahinungdan<strong>on</strong>g tigtampo.<br />

Dili na ikati<strong>nga</strong>la <strong>nga</strong> daghang mga<br />

tawo ang nanlimbasug <strong>nga</strong> ma<strong>sa</strong>yud<br />

un<strong>sa</strong><strong>on</strong> gayud pagsukod ang ilang<br />

pag-uswag diha <strong>sa</strong> espirituhan<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

mga butang.<br />

Nakadungog ko og daghang mga<br />

Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw <strong>nga</strong><br />

nagduhaduha <strong>sa</strong> ilang kaugaling<strong>on</strong>g<br />

kahimtang tungod kay wala gayud<br />

sila matawag <strong>sa</strong> mga posisy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpangulo<br />

diha <strong>sa</strong> Simbahan. Apan ang<br />

at<strong>on</strong>g kalamboan masukod ba gayud<br />

pinaagi <strong>sa</strong> mga calling <strong>sa</strong> pagpangulo?<br />

Sa pagkatinuod, ang pagpangulo<br />

wala magkinahanglan og u<strong>sa</strong> ka<br />

calling. Ang uban <strong>nga</strong> mga tawo <strong>nga</strong><br />

naghimo <strong>sa</strong> makadasig ug makaawhag<br />

<strong>nga</strong> impluwensya <strong>nga</strong> nagpakita<br />

og tinuoray <strong>nga</strong> pagpangulo<br />

nagbuhat <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> walay calling<br />

o posisy<strong>on</strong>. Ang Doktrina ug mga<br />

Pakig<strong>sa</strong>ad 121 nagtudlo og pipila ka<br />

importante <strong>nga</strong> mga leksy<strong>on</strong> kalabut<br />

<strong>sa</strong> pagpangulo:<br />

“Kita nakakat-<strong>on</strong> pinaagi <strong>sa</strong> makapasubo<br />

<strong>nga</strong> kasinatian <strong>nga</strong> kini mao<br />

ang kinaiyahan ug pamaagi <strong>sa</strong> hapit<br />

tanan <strong>nga</strong> mga tawo, <strong>sa</strong> diha <strong>nga</strong> sila<br />

makakuha og gamay <strong>nga</strong> pagtugot,<br />

ing<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ilang gituohan, sila day<strong>on</strong><br />

mosugod <strong>sa</strong> paghimo og dili matarung<br />

<strong>nga</strong> kamandoan.<br />

“Tungod niini daghan ang gitawag,<br />

apan pipila lamang ang mga gipili.<br />

“Walay gahum o impluwensya<br />

Sa at<strong>on</strong>g pagserbisyo ug pagdumala diha<br />

<strong>sa</strong> pamaagi <strong>nga</strong> gimando <strong>sa</strong> Ginoo, bi<strong>sa</strong>n<br />

un<strong>sa</strong> pa man ang at<strong>on</strong>g calling, kita<br />

makapanalangin ug mapanalanginan.<br />

<strong>nga</strong> makahimo o a<strong>nga</strong>y gayud <strong>nga</strong><br />

magpaday<strong>on</strong> pinaagi <strong>sa</strong> hiyas <strong>sa</strong><br />

pagkapari, gawas lamang <strong>sa</strong> pagdani,<br />

<strong>sa</strong> pagka-mainantus<strong>on</strong>, <strong>sa</strong> kalumo<br />

ug kaaghup, ug <strong>sa</strong> tiunay <strong>nga</strong><br />

paghigugma;<br />

“Pinaagi <strong>sa</strong> pagkamabinati<strong>on</strong>, ug<br />

putli <strong>nga</strong> kahibalo, diin makapadugang<br />

<strong>sa</strong> hilabihan <strong>sa</strong> kalag <strong>nga</strong> walay<br />

pagpakaar<strong>on</strong>-ingn<strong>on</strong>, ug walay<br />

pagpanglimb<strong>on</strong>g” (mga bersikulo<br />

39–42).<br />

Sagad <strong>nga</strong> ma<strong>sa</strong>ypan <strong>nga</strong> ang<br />

pagpangulo mao ang pagsulti <strong>sa</strong> mga<br />

tawo k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y buhat<strong>on</strong>. Kana ang<br />

makamugna og dili matarung <strong>nga</strong><br />

kamandoan. Dili a<strong>nga</strong>y <strong>nga</strong> moing<strong>on</strong>,<br />

“Kinahanglan gayud niny<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong><br />

ang ak<strong>on</strong>g gisulti tungod kay<br />

ako (kin<strong>sa</strong> naghupot <strong>sa</strong> priesthood o<br />

gitawag <strong>sa</strong> priesthood) nagsulti niini.”<br />

U<strong>sa</strong> ka importante <strong>nga</strong> leksy<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> seksy<strong>on</strong> 121 mao <strong>nga</strong> ang tinuod<br />

<strong>nga</strong> lider dili mohatag og mando<br />

ug magdahum <strong>nga</strong> sund<strong>on</strong> kini tungod<br />

lamang <strong>sa</strong> posisy<strong>on</strong>. Apan, ang<br />

priesthood <strong>nga</strong> pagpangulo mao ang<br />

mahitungod <strong>sa</strong> pagdapit. Ang u<strong>sa</strong> ka<br />

mabinati<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagdapit, pinasikad<br />

<strong>sa</strong> putli <strong>nga</strong> kahibalo ug tiunay <strong>nga</strong><br />

gugma, <strong>sa</strong> kanunay mao ang mas ma<strong>ayo</strong><br />

<strong>nga</strong> pag-awhag kay <strong>sa</strong> “Tungod<br />

kay ako nagsulti niini.”<br />

Tinuod kini <strong>nga</strong> ang mga lider<br />

kin<strong>sa</strong> hilig <strong>sa</strong> paghatag og mga<br />

mando daghan og mahimo. Apan<br />

wala sila nagdumala <strong>sa</strong> pamaagi <strong>nga</strong><br />

gipadayag <strong>sa</strong> Ginoo. Ug wala nila<br />

palamboa ang kaugalingn<strong>on</strong> <strong>nga</strong> abilidad<br />

ug pag<strong>sa</strong>lig <strong>nga</strong> kinahanglang<br />

maanaa niadt<strong>on</strong>g ilang gidumala.


PAGHULAGWAY SA LITRATO DILI MAHIMONG PAKOPYAHAN<br />

Tinuod <strong>nga</strong> <strong>Pag</strong>pangulo<br />

Timan-i <strong>nga</strong> ang u<strong>sa</strong> ka calling o<br />

posisy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> awtoridad wala gisulat<br />

diha <strong>sa</strong> mga bersikulo 41 o 42 isip u<strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kt<strong>on</strong>g mga paagi <strong>sa</strong> paggamit <strong>sa</strong><br />

gahum o impluwensya. Hino<strong>on</strong>, ang<br />

gahum ug impluwensya <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

tinuod <strong>nga</strong> lider gamit<strong>on</strong> pinaagi <strong>sa</strong><br />

pagdani, <strong>sa</strong> pagka-mainantus<strong>on</strong>, <strong>sa</strong><br />

kalumo, kaaghup, tiunay <strong>nga</strong> gugma,<br />

pagkamabinati<strong>on</strong>, ug putli <strong>nga</strong> kahibalo.<br />

Kini <strong>nga</strong> mga kinaiya <strong>sa</strong> tinuod<br />

<strong>nga</strong> pagpangulo mahim<strong>on</strong>g mapakita<br />

<strong>sa</strong> tanan, bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> pa man ang calling<br />

o posisy<strong>on</strong>.<br />

Ang mga calling <strong>sa</strong> pagpangulo<br />

su<strong>sa</strong>ma gayud <strong>sa</strong> mga ligid <strong>sa</strong> pagban<strong>sa</strong>y<br />

diha <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka bisikleta. Ang<br />

mga ligid <strong>sa</strong> pagban<strong>sa</strong>y nagtugot<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka bata <strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong><br />

pagbalanse ug pag<strong>sa</strong>kay <strong>nga</strong><br />

may pag<strong>sa</strong>lig. Ang u<strong>sa</strong> ka calling <strong>sa</strong><br />

pagpangulo nagbutang <strong>sa</strong> mga tawo<br />

diha <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka kahimtang <strong>nga</strong> makat-<strong>on</strong><br />

un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>sa</strong> paghigugma, pagpailub,<br />

ug pagdani pinaagi <strong>sa</strong> putli<br />

<strong>nga</strong> kahibalo ug pagkamabinati<strong>on</strong>.<br />

Sila mahimo u<strong>sa</strong>b <strong>nga</strong> makat-<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> ang bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> pagsulay<br />

<strong>sa</strong> pagpugos <strong>sa</strong> kinaiya pagaubanan<br />

<strong>sa</strong> pagkawala <strong>sa</strong> Espiritu ug<br />

pagkunhod <strong>sa</strong> pagka-epektibo.<br />

Human <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g pagka-release,<br />

at<strong>on</strong>g ma<strong>sa</strong>yran k<strong>on</strong> kita milambo ug<br />

nakat-<strong>on</strong> ba <strong>sa</strong>mtang diha pa <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

calling. Nakat-<strong>on</strong> ba kita <strong>sa</strong> paghigugma<br />

ug pagserbisyo <strong>sa</strong> uban <strong>nga</strong><br />

dili lang tungod <strong>sa</strong> calling? Nakat-<strong>on</strong><br />

ba kita <strong>sa</strong> pagserbisyo uban <strong>sa</strong> gahum<br />

isip impluwensya alang <strong>sa</strong> ka<strong>ayo</strong>han<br />

tungod lamang <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y nahitabo<br />

kanato?<br />

Ang Ginoo balik-balik <strong>nga</strong> motawag<br />

kanato <strong>sa</strong> tibuok nat<strong>on</strong>g<br />

kinabuhi. Na<strong>sa</strong>yud Siya <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kasingkasing. Siya motawag kanato<br />

k<strong>on</strong> Siya magkinahanglan <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

piho <strong>nga</strong> mga kahanas, kahibalo, o<br />

kasensitibo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Espiritu. Siya<br />

motawag kanato sumala <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kaandam <strong>sa</strong> pagpaminaw <strong>sa</strong> Iyang<br />

tingog ug <strong>sa</strong> paghigugma <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong><br />

Iyang paghigugma.<br />

K<strong>on</strong> kita makat-<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

impluwensya alang <strong>sa</strong> ka<strong>ayo</strong>han diha<br />

<strong>sa</strong> pamaagi <strong>sa</strong> Ginoo, kita mamahim<strong>on</strong>g<br />

mga tawo kin<strong>sa</strong> modasig <strong>sa</strong><br />

uban tungod lamang kay ing<strong>on</strong> kita<br />

niana. Ang mga calling dili mao ang<br />

nag-unang ras<strong>on</strong> <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g maay<strong>on</strong>g<br />

impluwensya. Apan, k<strong>on</strong> hangyo<strong>on</strong>,<br />

moserbisyo kita og ma<strong>ayo</strong> k<strong>on</strong> a<strong>sa</strong><br />

PAGKAHIMONG USA KA<br />

MATINUD-ANON NGA<br />

DISIPULO<br />

“Ang tanang mga lider <strong>sa</strong> Simbahan<br />

gitawag ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtabang <strong>sa</strong><br />

ubang mga tawo <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

‘tinuod <strong>nga</strong> mga sumusunod ni. . .<br />

Jesukristo’ (Mor<strong>on</strong>i 7:48). . . .<br />

“Ang mga lider labing makatudlo<br />

<strong>sa</strong> uban k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

‘tinuod <strong>nga</strong> mga sumusunod’ pinaagi<br />

<strong>sa</strong> ilang kaugaling<strong>on</strong>g ehemplo.<br />

Kini <strong>nga</strong> sumbanan—<strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

u<strong>sa</strong> ka matinud-an<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

disipulo ar<strong>on</strong> makatabang <strong>sa</strong> uban<br />

<strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g matinud-an<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

mga disipulo—mao ang katuyoan<br />

<strong>nga</strong> nagpaluyo <strong>sa</strong> matag calling<br />

diha <strong>sa</strong> Simbahan.”<br />

Handbook 2: Administering the Church<br />

(<strong>20</strong>10), 3.1.<br />

kita ma-assign diha <strong>sa</strong> Simbahan.<br />

Bi<strong>sa</strong>n k<strong>on</strong> kita nagserbisyo diha<br />

<strong>sa</strong> Sunday School o diha <strong>sa</strong> mga<br />

programa <strong>sa</strong> mga kabatan-<strong>on</strong>an, isip<br />

home teacher o visiting teacher, o<br />

bi<strong>sa</strong>n bishop o presidente <strong>sa</strong> Relief<br />

Society, ang at<strong>on</strong>g serbisyo <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> uban mao ang u<strong>sa</strong> ka pagpahayag<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g gugma <strong>sa</strong> Manluluwas.<br />

Samtang kita nagserbisyo ug<br />

nagdumala <strong>sa</strong> pamaagi <strong>nga</strong> Iyang<br />

gimando, bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> pa man ang<br />

at<strong>on</strong>g calling, kita makapanalangin<br />

ug mapanalanginan. ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 11


ANG MGA PANALANGIN<br />

SA VISITING TEACHING<br />

“Daghang mga babaye<br />

ang mireport <strong>nga</strong> ang<br />

hinungdan <strong>sa</strong> ilang pagbalik<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> pagkaaktibo <strong>sa</strong><br />

Simbahan tungod kay ang<br />

u<strong>sa</strong> ka matinud-an<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

visiting teacher miduaw<br />

matag bulan ug na<strong>nga</strong>lagad<br />

<strong>nga</strong>dto kanila, miluwas<br />

kanila, naghigugma kanila,<br />

nagpanalangin kanila. . . .<br />

“U<strong>sa</strong>hay ang labing<br />

importante <strong>nga</strong> panalangin<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pagbisita mao<br />

lamang ang pagpaminaw.<br />

Ang pagpaminaw makahatag<br />

og kahupayan, pag<strong>sa</strong>but,<br />

ug pag-<strong>ayo</strong>. Sa gihap<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

laing higay<strong>on</strong> ti<strong>nga</strong>li nagkinahanglan<br />

kamo <strong>nga</strong> molihok<br />

ug motrabaho <strong>sa</strong> panimalay<br />

o motabang <strong>sa</strong> pagpahilum<br />

<strong>sa</strong> naghilak <strong>nga</strong> bata.”<br />

Barbara Thomps<strong>on</strong>, ikaduhang<br />

magtatambag <strong>sa</strong> kinatibuk-ang<br />

kapangulohan <strong>sa</strong> Relief Society,<br />

“Ug <strong>sa</strong> Uban <strong>Pag</strong>bat<strong>on</strong> og Kalooy,<br />

Maghimo og Kalainan,” Liah<strong>on</strong>a,<br />

Nob. <strong>20</strong>10, 1<strong>20</strong>.<br />

12 Liah<strong>on</strong>a<br />

KAMI NAMULONG KANG KRISTO<br />

ANG mga<br />

Visiting Teacher MIGIYA<br />

KANAKO NGADTO NI JESUKRISTO<br />

Ni Jayne P. Bowers<br />

“[Ang Ginoo] miing<strong>on</strong> kang [Pedro] <strong>sa</strong> ikatulo, Gihigugma mo<br />

ba ako? Ug [si Pedro] miing<strong>on</strong> kaniya, Ginoo, na<strong>sa</strong>yud ikaw <strong>sa</strong><br />

tanan; na<strong>sa</strong>yud ka <strong>nga</strong> gihigugma ko ikaw. Si Jesus miing<strong>on</strong><br />

kaniya, Pakan-a ang ak<strong>on</strong>g mga karnero” ( Juan 21:17).<br />

Sa kaulahiang bahin <strong>sa</strong> mga 1970,<br />

u<strong>sa</strong> ka higala mihangyo kanako <strong>nga</strong><br />

mouban kaniya <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Relief<br />

Society. “Un<strong>sa</strong> kana?” nangutana ko. Ang<br />

ak<strong>on</strong>g higala mitubag lamang og, “Adto<br />

ug tan-awa.” Kanindot! Nadani ko <strong>sa</strong><br />

unang higay<strong>on</strong>.<br />

Wala madugay niana <strong>nga</strong> summer<br />

si Leann miabut <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g panimalay<br />

ug miing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> siya ang ak<strong>on</strong>g visiting<br />

teacher. Daw lahi kini ug talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong>mang higay<strong>on</strong>, ilabi na <strong>nga</strong> dili pa ko<br />

miyembro <strong>sa</strong> Simbahan. Ania siya migahin<br />

og oras bi<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> iyang kadaghan<br />

og buhat ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpakigbahin og<br />

espirituhan<strong>on</strong> <strong>nga</strong> panghunahuna <strong>nga</strong>ri<br />

kanako ug ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagsusi k<strong>on</strong> aduna ba<br />

siyay ikatabang kanako. Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong><br />

siya sinsero. Wala gayud ako malimot<br />

ni Leann ug <strong>sa</strong> mga men<strong>sa</strong>he <strong>nga</strong> iyang<br />

gipakigbahin kanako.<br />

Duha ka tuig ang milabay, si Frances<br />

mibalhin <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g ward. Sa pagkatinuod,<br />

dili gayud kadto “am<strong>on</strong>g” ward<br />

kay dili pa man ko miyembro, apan<br />

ing<strong>on</strong> niana ang ak<strong>on</strong>g paghunahuna.<br />

Niining higayuna aduna na koy duha<br />

ka gagmayng mga anak <strong>nga</strong> babaye, ug<br />

ak<strong>on</strong>g nakita k<strong>on</strong> giun<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga auxiliary<br />

<strong>sa</strong> Simbahan pagpanalangin <strong>sa</strong> ilang<br />

kinabuhi. Mag-ulan man o mag-init, si<br />

Frances, ang ak<strong>on</strong>g bag-<strong>on</strong>g visiting<br />

teacher, mibisita kanako mohatag og<br />

leksy<strong>on</strong>, mopakatawa, moistorya, o<br />

motabang. Ak<strong>on</strong>g nahinumduman <strong>sa</strong><br />

dihang si Frances miabut u<strong>sa</strong> niana ka<br />

hap<strong>on</strong> <strong>nga</strong> daghan ka<strong>ayo</strong> og buluhat<strong>on</strong>.<br />

Nakakita <strong>nga</strong> dili ko makalingkod<br />

ug makig-istorya, gisugkay ni Frances<br />

ang ak<strong>on</strong>g giluto diha <strong>sa</strong> stove <strong>sa</strong>mtang<br />

ak<strong>on</strong>g giatiman ang mga panginahanglan<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g anak <strong>nga</strong> mga babaye.<br />

Katuigan ang milabay ug mibalhin ko.<br />

Bi<strong>sa</strong>n og dili ko ganahan <strong>nga</strong> mobiya<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga higala <strong>sa</strong> Simbahan, wala<br />

madugay nakakaplag ko og laing grupo<br />

<strong>sa</strong> mga sister <strong>nga</strong> may lig-<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

pagpamatuod ug maloloy-<strong>on</strong>g kasingkasing<br />

diha <strong>sa</strong> Relief Society <strong>sa</strong> “ak<strong>on</strong>g”<br />

bag-<strong>on</strong>g ward. Ang magtutudlo <strong>sa</strong> Relief<br />

Society mihatag kanamo og u<strong>sa</strong> ka<br />

giadornohan <strong>nga</strong> lista <strong>sa</strong> a<strong>nga</strong>yng buhat<strong>on</strong><br />

ug miawhag kanamo <strong>sa</strong> pagsulat<br />

<strong>sa</strong> “<strong>Pag</strong>mabinati<strong>on</strong>” diha <strong>sa</strong> kinaunhan<br />

<strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga listahan matag adlaw.<br />

Ang mga sister <strong>nga</strong> naglingkod <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

tupad ug ako naghunahuna <strong>nga</strong> nindot<br />

ka<strong>ayo</strong> kadto <strong>nga</strong> ideya, ilabi na kay kini<br />

misuporta <strong>sa</strong> motto <strong>sa</strong> Relief Society<br />

<strong>nga</strong> “Ang gugmang putli dili mopakyas”<br />

(Mor<strong>on</strong>i 7:46).<br />

Day<strong>on</strong> nagba<strong>sa</strong> ko og u<strong>sa</strong> ka istorya<br />

mahitungod <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka pi<strong>on</strong>eer <strong>nga</strong><br />

babaye. Sa dihang kana <strong>nga</strong> babaye<br />

bata pa, ang propeta mihangyo <strong>sa</strong> iyang<br />

pamilya <strong>sa</strong> pagtabang <strong>sa</strong> pagpahimutang<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka komunidad <strong>sa</strong> mga Santos<br />

<strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw diha <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka


LITRATO NI SISTER THOMPSON © BUSATH.COM; PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NI JOHN LUKE<br />

hilit <strong>nga</strong> dapit. Miabut ang trahedya <strong>sa</strong><br />

dihang ang u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> iyang mga igso<strong>on</strong><br />

namatay. Ang iyang inahan naguol og<br />

ma<strong>ayo</strong>, ug ang grabe <strong>nga</strong> kasubo mi<strong>sa</strong>nap<br />

<strong>sa</strong> pamilya.<br />

U<strong>sa</strong> ka adlaw kining batang babaye<br />

naglantaw gawas <strong>sa</strong> bintana. Kutob <strong>sa</strong><br />

maabut <strong>sa</strong> iyang panan-aw, u<strong>sa</strong> ka<br />

nagtipun-og <strong>nga</strong> snow ang nagpalibot<br />

<strong>sa</strong> ilang kabus <strong>nga</strong> panimalay. Samtang<br />

ang batang babaye mitutok <strong>sa</strong> unahan<br />

<strong>nga</strong> dapit, nakakita siya og duha ka tawo<br />

<strong>nga</strong> nagpaing<strong>on</strong> <strong>sa</strong> balay. Nagkaduol sila,<br />

hinay-hinay <strong>nga</strong> naglakaw, ug day<strong>on</strong> ang<br />

bata nakaila k<strong>on</strong> kin<strong>sa</strong> sila—sila ang mga<br />

visiting teacher <strong>sa</strong> iyang inahan.<br />

Kana <strong>nga</strong> istorya nakapadasig kanako.<br />

Nabunyagan ko pagka-M<strong>ayo</strong> 1983. Dako<br />

kini <strong>nga</strong> dungog <strong>nga</strong> ako mismo mahim<strong>on</strong>g<br />

u<strong>sa</strong> ka visiting teacher. <strong>Ganahan</strong><br />

ko <strong>nga</strong> makig-uban <strong>sa</strong> daghang mga<br />

kababayen-an <strong>nga</strong> nagrepresentar <strong>sa</strong> “u<strong>sa</strong><br />

ka babaye <strong>nga</strong> takus” kan<strong>sa</strong>ng “bili labaw<br />

pa kay <strong>sa</strong> mahal <strong>nga</strong> mga bato” (Mga<br />

Proverbio 31:10). Talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong> makauban<br />

ang mga kababayen-an <strong>nga</strong> naningkamot<br />

<strong>sa</strong> pagkamabinati<strong>on</strong>, paghigugma<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong>g u<strong>sa</strong>, ug pagdala <strong>sa</strong> uban <strong>nga</strong>dto<br />

ni Kristo. ◼<br />

Ang mga visiting teacher<br />

mopakigbahin og u<strong>sa</strong> ka<br />

men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

ug u<strong>sa</strong>hay motabang. Ang<br />

mga sister <strong>nga</strong> ilang gibisitahan<br />

nalig-<strong>on</strong> pinaagi<br />

<strong>sa</strong> pakig-uban <strong>sa</strong> mga<br />

kababayen-an kin<strong>sa</strong><br />

naningkamot <strong>sa</strong> pagkamabinati<strong>on</strong>,<br />

paghigugma <strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong>g u<strong>sa</strong>, ug pagdala <strong>sa</strong><br />

uban <strong>nga</strong>dto ni Kristo.<br />

Alang <strong>sa</strong> dugang <strong>nga</strong> impormasy<strong>on</strong>,<br />

tan-awa <strong>sa</strong> Julie B. Beck,<br />

“‘Ang Anak <strong>nga</strong> mga Babaye<br />

<strong>sa</strong> Ak<strong>on</strong>g Gingharian’: Ang<br />

Ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ug ang Buhat <strong>sa</strong><br />

Relief Society,” Liah<strong>on</strong>a, Nob.<br />

<strong>20</strong>10, 112; ug Henry B. Eyring,<br />

“Ang Malungtar<strong>on</strong> <strong>nga</strong> Kabilin<br />

<strong>sa</strong> Relief Society,” Liah<strong>on</strong>a, Nob.<br />

<strong>20</strong>09, 121.<br />

SA UNSANG PAAGI NGA ANG<br />

MGA VISITING TEACHER NA-<br />

PANALANGINAN PINAAGI SA<br />

ILANG PAGSERBISYO?<br />

Si Barbara Thomps<strong>on</strong> mitabang<br />

<strong>nga</strong> matubag kini <strong>nga</strong> pangutana<br />

diha <strong>sa</strong> iyang pakigpul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong><br />

miting <strong>sa</strong> kinatibuk-ang kapangulohan<br />

<strong>sa</strong> Relief Society “Ug<br />

<strong>sa</strong> Uban <strong>Pag</strong>bat<strong>on</strong> og Kalooy,<br />

Maghimo og Kalainan” (Liah<strong>on</strong>a,<br />

Nob. <strong>20</strong>10, 1<strong>20</strong>):<br />

“K<strong>on</strong> ako mag-visiting teaching,<br />

kanunay gayud ak<strong>on</strong>g mobati<br />

og mas nindot. Ako gidasig,<br />

gihigugma, ug gipanalanginan,<br />

ka<strong>sa</strong>garan mas labaw pa kay <strong>sa</strong><br />

sister <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g gibisitahan. Ang<br />

ak<strong>on</strong>g gugma milambo. Ang<br />

ak<strong>on</strong>g tinguha <strong>sa</strong> pagserbisyo<br />

milambo. Ug ak<strong>on</strong>g makita k<strong>on</strong><br />

un<strong>sa</strong> kanindot ang paagi <strong>nga</strong><br />

giplano <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan<br />

alang kanato <strong>sa</strong> pagbantay ug<br />

pag-amuma <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong>g-u<strong>sa</strong>.”<br />

Ik<strong>on</strong>siderar ang pagsulat <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

pagpamatuod kabahin <strong>sa</strong> visiting<br />

teaching o home teaching diha <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g journal.<br />

Enero <strong>20</strong>12 13


ATONG MGA PANIMALAY, ATONG MGA PAMILYA<br />

<strong>14</strong> Liah<strong>on</strong>a<br />

PAGTABANG<br />

NGA GANAHAN<br />

PAG-AYO ANG<br />

MGA BATA<br />

SA BASAHON<br />

NI MORMON<br />

Am<strong>on</strong>g nakaplagan <strong>nga</strong> kining<br />

mga himan makatabang <strong>sa</strong><br />

pagtudlo <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga bata gikan<br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>.<br />

Ni Clyde J. Williams<br />

Correlati<strong>on</strong> Department<br />

Samtang ang ak<strong>on</strong>g a<strong>sa</strong>wa ug ako nag-amuma<br />

<strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g pamilya, kami matinguha<strong>on</strong> gayud<br />

<strong>nga</strong> isilsil <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g lima ka mga anak <strong>nga</strong><br />

sila ganahan pag-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>.<br />

Sama <strong>sa</strong> mga karpentero, am<strong>on</strong>g nakat-unan <strong>nga</strong><br />

ang lain-laing mga himan dili lamang makatabang<br />

apan mahinungdan<strong>on</strong> u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> pagtudlo <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g<br />

mga anak <strong>nga</strong> sila ganahan pag-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> mga kasulatan.<br />

Kami u<strong>sa</strong>b nakaamgo <strong>nga</strong> ang pagka-anaa<br />

<strong>sa</strong> himan o mga pamaagi <strong>sa</strong> pagtudlo <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g<br />

mga anak u<strong>sa</strong> ka butang ug ang pagkahibalo <strong>sa</strong><br />

paggamit niini lain u<strong>sa</strong>b.<br />

Agi og dugang, kami na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> kinahanglan<br />

nam<strong>on</strong>g makat-<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtudlo <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g<br />

mga anak <strong>sa</strong> pag-a<strong>pp</strong>ly <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

ilang kinabuhi ug makita ang kalabutan niini <strong>sa</strong><br />

kalibutan <strong>nga</strong> ilang gipuy-an. Ang at<strong>on</strong>g abilidad<br />

<strong>sa</strong> paggamit <strong>sa</strong> nagkalain-laing mga pamaagi <strong>sa</strong><br />

pagtabang <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga anak nag-agad una <strong>sa</strong><br />

tanan ug ilabi na gayud <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong><br />

pag<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> mga kasulatan, at<strong>on</strong>g mga pagpamatuod<br />

<strong>sa</strong> katinuod niini, ug ang at<strong>on</strong>g kahinam<br />

alang niini.<br />

<strong>Pag</strong>tudlo <strong>sa</strong> Mas Gagmay <strong>nga</strong> mga Bata<br />

Tungod kay ang pinul<strong>on</strong>gan diha <strong>sa</strong> kasulatan<br />

ing<strong>on</strong> og dili kom<strong>on</strong> ug ang bokabularyo <strong>sa</strong><br />

bata limitado, mahim<strong>on</strong>g hagit ang pagtudlo <strong>nga</strong><br />

ganahan pag-<strong>ayo</strong> ang mga bata <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong>. Sa dihang ang am<strong>on</strong>g anak gagmay pa,<br />

ang gidugayan <strong>sa</strong> ilang atensy<strong>on</strong> mubo lamang<br />

ug mao u<strong>sa</strong>b ang am<strong>on</strong>g panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

kasulatan. Kami kanunay mogamit <strong>sa</strong> gihulagway<br />

<strong>nga</strong> mga giya <strong>sa</strong> kasulatan alang <strong>sa</strong> pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

kasulatan <strong>sa</strong> pamilya.<br />

Sa paghatag og gibug-at<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga baruganan<br />

<strong>nga</strong> naba<strong>sa</strong> ug nakat-unan <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga anak<br />

<strong>sa</strong> pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kasulatan, kanunay nak<strong>on</strong>g gigamit<br />

ang mga istorya <strong>sa</strong> kasulatan isip mga istorya para<br />

pangkatulog. Sa mga tuig <strong>nga</strong> milabay ang ak<strong>on</strong>g<br />

anak <strong>nga</strong> babaye mipakigbahin k<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> kini<br />

kaimpluwensyal. Siya miing<strong>on</strong>, “Sa ak<strong>on</strong>g hunahuna<br />

ang mga istorya <strong>nga</strong> gibalik-balik og <strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y<br />

nahimo nam<strong>on</strong>g paborito. Ikaw motapad kanamo<br />

<strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g higdaanan ug mopakigbahin <strong>sa</strong> mga<br />

istorya gikan <strong>sa</strong> mga kasulatan. Kami ganahan<br />

ka<strong>ayo</strong> niini ug mohangyo <strong>nga</strong> maminaw niini makadaghan<br />

tungod kay bi<strong>sa</strong>n bata pa kami am<strong>on</strong>g<br />

nabati ang diwa <strong>sa</strong> men<strong>sa</strong>he <strong>nga</strong> anaa niini ug<br />

na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> ang mga tawo <strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g giistorya<br />

kanamo mga maisug ug matinud-an<strong>on</strong>. <strong>Ganahan</strong><br />

kami <strong>nga</strong> mahi<strong>sa</strong>ma kanila.”<br />

<strong>Pag</strong>pahaum <strong>sa</strong> mga Leksy<strong>on</strong> sumala <strong>sa</strong> mga<br />

Panginahanglan <strong>sa</strong> At<strong>on</strong>g Pamilya<br />

Siyempre, <strong>sa</strong>mtang ang am<strong>on</strong>g mga anak nagkahamt<strong>on</strong>g,<br />

direkta na kaming moba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong> ug <strong>sa</strong> uban pang mga kasulatan.<br />

Kami naningkamot <strong>nga</strong> matinud-an<strong>on</strong>g moba<strong>sa</strong><br />

gikan <strong>sa</strong> mga kasulatan matag buntag, bi<strong>sa</strong>n tuod<br />

ang pipila <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga bata nagbukot pa <strong>sa</strong><br />

ilang mga habol ug sila katulg<strong>on</strong> pa. Hino<strong>on</strong>, sila<br />

kar<strong>on</strong> misulti <strong>nga</strong> sila nanimaw, naghinumdom,<br />

ug nagtanom og mga liso para <strong>sa</strong> umaabut.<br />

Gihatagan u<strong>sa</strong>b namo og gibug-at<strong>on</strong> ang mga<br />

kasulatan <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g family home evening. Sama<br />

pananglit, kanunay kaming adunay mga kalihokan<br />

<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mga pagtag-an <strong>sa</strong> kasulatan: mga<br />

<strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> pamilya modrama-drama <strong>sa</strong> istorya<br />

gikan <strong>sa</strong> mga kasulatan, ug ang ubang mga <strong>sa</strong>kop<br />

<strong>sa</strong> pamilya motag-an <strong>sa</strong> istorya. Ang am<strong>on</strong>g<br />

mga anak ganahan u<strong>sa</strong>b pag-<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> modula<br />

og “Si Kin<strong>sa</strong> Ko”—u<strong>sa</strong> ka dula diin amo silang<br />

hatagan og sumpay-sumpay <strong>nga</strong> mga timaan<br />

hangtud ilang matag-anan ang indibidwal gikan<br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> <strong>nga</strong> am<strong>on</strong>g ipatag-an.<br />

Samtang ang am<strong>on</strong>g mga bata nanagko, miapil<br />

sila <strong>sa</strong> pagpa<strong>nga</strong>ndam ug pagpresentar og mga<br />

leksy<strong>on</strong>.


PAGHULAGWAY PINAAGI NI BETH M. WHITTAKER<br />

Samtang am<strong>on</strong>g gipahaum ang am<strong>on</strong>g mga<br />

home evening sumala <strong>sa</strong> panginahanglan <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g pamilya kar<strong>on</strong>, am<strong>on</strong>g gigamit ang mga<br />

istorya ug ideya gikan <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagtabang og tudlo <strong>sa</strong> mga baruganan. Sama<br />

pananglit, kami mokuha og mga leksy<strong>on</strong> kabahin<br />

<strong>sa</strong> moralidad ug paglikay <strong>sa</strong> pornograpiya<br />

gikan <strong>sa</strong> tambag ni Alma <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> iyang anak<br />

<strong>nga</strong> lalaki <strong>nga</strong> si Coriant<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Alma 39. Nindot<br />

<strong>nga</strong> leksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> paglikay <strong>sa</strong> pagmarka og mga<br />

patik <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga lawas napasiugdahan gikan<br />

Kanunay nam<strong>on</strong>ggigamit<br />

ang mga<br />

istorya <strong>sa</strong><br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong><br />

isip mga<br />

istorya para<br />

pangkatulog.<br />

<strong>sa</strong> mga istorya <strong>sa</strong> mga Amlicite <strong>sa</strong> Alma 3.<br />

Ako na<strong>nga</strong>ndam og mga leksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ek<strong>sa</strong>kt<strong>on</strong>g<br />

pagdumala <strong>sa</strong> panagsungi <strong>sa</strong> igso<strong>on</strong> base <strong>sa</strong> mga<br />

kinabuhi nila ni Nephi (tan-awa <strong>sa</strong> 1 Nephi 7:<strong>20</strong>–<br />

21; <strong>16</strong>:4–5), ni Jacob (tan-awa <strong>sa</strong> 2 Nephi 2:1–3),<br />

ug ni Coriant<strong>on</strong> (tan-awa <strong>sa</strong> Alma 39:1, 10). Ang<br />

maligd<strong>on</strong>g <strong>nga</strong> asoy nila ni Alma ug Amulek <strong>sa</strong><br />

Alma <strong>14</strong>:12–28 nagtudlo kabahin <strong>sa</strong> pagkamapailub<strong>on</strong><br />

diha <strong>sa</strong> pagsulay. U<strong>sa</strong> ka importante<br />

<strong>nga</strong> baruganan <strong>nga</strong> am<strong>on</strong>g nakat-unan niini ug<br />

<strong>sa</strong> uban pang daghan <strong>nga</strong> mga isyu mao ang<br />

pagsiguro ang amo na kining nahisgutan <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga anak <strong>sa</strong> wala pa kini mahim<strong>on</strong>g<br />

tinuoray <strong>nga</strong> isyu o problema <strong>sa</strong> ilang kinabuhi.<br />

<strong>Pag</strong>pangutana<br />

Agi og dugang <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga kasulatan<br />

uban <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga anak, kami nakaamgo <strong>nga</strong><br />

importante ang pagpangutana <strong>nga</strong> makatabang <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g mga anak <strong>nga</strong> makakita <strong>sa</strong> kamahinungdan<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> ilang giba<strong>sa</strong>. Ang kakomplekado niining<br />

mga pangutana managlahi sumala <strong>sa</strong> ilang mga<br />

edad, apan ang punto mao ang pagtudlo kanila <strong>sa</strong><br />

pagpangita og mga ideya ug paggamit ug <strong>sa</strong> pagtabang<br />

kanila <strong>nga</strong> makaamgo <strong>nga</strong> adunay daghan<br />

<strong>nga</strong> madiskobre diha <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>.<br />

Sama pananglit, ako mangutana kanila <strong>nga</strong>no<br />

kaha si Nephi miing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> siya “nakasinati <strong>sa</strong><br />

daghan <strong>nga</strong> mga ka<strong>sa</strong>kit <strong>sa</strong> [iyang] panah<strong>on</strong>” ug<br />

<strong>sa</strong> sunod gayud <strong>nga</strong> linya maba<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> mora og<br />

nagkasumpaki: <strong>nga</strong> siya “gipangga <strong>sa</strong> Ginoo”<br />

(1 Nephi 1:1). Pinaagi <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g diskusy<strong>on</strong>, ang<br />

am<strong>on</strong>g mga anak nakadiskobre <strong>nga</strong> bi<strong>sa</strong>n ang Ginoo<br />

miluwas ni Nephi gikan <strong>sa</strong> iyang mga ka<strong>sa</strong>kit,<br />

gihatagan u<strong>sa</strong>b Niya si Nephi og dako <strong>nga</strong> ka<strong>sa</strong>yuran<br />

<strong>sa</strong> Iyang mga misteryo (tan-awa <strong>sa</strong> 1 Nephi<br />

1:1, <strong>20</strong>).<br />

Ang mga bata ug batan-<strong>on</strong> makakat-<strong>on</strong> pag-<strong>ayo</strong><br />

k<strong>on</strong> kita motabang kanila <strong>nga</strong> sila mismo ang modiskobre<br />

<strong>sa</strong> mga kamatuoran. Samtang ila kining<br />

buhat<strong>on</strong>, sila mobati <strong>nga</strong> madasig<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ganahan<br />

pag-<strong>ayo</strong> ug mogamit <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

tibuok nilang kinabuhi ug mobati <strong>nga</strong> andam <strong>sa</strong><br />

pagtabang <strong>sa</strong> uban <strong>nga</strong> mobuhat u<strong>sa</strong>b niini.<br />

Ang am<strong>on</strong>g mga anak nakakat-<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kami<br />

na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> adunay<br />

tinuod <strong>nga</strong> mga istorya <strong>sa</strong> tinuod <strong>nga</strong> mga tawo.<br />

Ilang nakita k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang am<strong>on</strong>g nakita, ilang nahibaloan<br />

un<strong>sa</strong> ang am<strong>on</strong>g nahibaloan, ug nabati<br />

k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang am<strong>on</strong>g gibati kabahin <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong>. Kini nakapalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ilang mga pagpamatuod,<br />

nakatabang kanila <strong>nga</strong> ganahan pag<strong>ayo</strong><br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>, ug naggiya kanila <strong>sa</strong><br />

pagpaningkamot <strong>sa</strong> pagbuhat u<strong>sa</strong>b niini <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

ilang mga anak. ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 15


MGA PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NI WELDEN C. ANDERSEN<br />

<strong>Pag</strong>pangita og mga Tubag<br />

DIHA SA BASAHON NI MORMON<br />

Ni Sara D. Smith<br />

Ang at<strong>on</strong>g panaw dinhi <strong>sa</strong> yuta mahim<strong>on</strong>g<br />

mahagit<strong>on</strong>, apan ang at<strong>on</strong>g mahigugma<strong>on</strong>g<br />

Langitn<strong>on</strong>g Amahan wala<br />

mopadala kanato dinhi ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag-atubang <strong>sa</strong><br />

mga kalisdanan <strong>sa</strong> kinabuhi <strong>nga</strong> mag-inu<strong>sa</strong>ra.<br />

U<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> labing dak<strong>on</strong>g mga tabang <strong>nga</strong> Iyang<br />

gihatag kanato mao ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>.<br />

Wala lamang kini magtudlo <strong>sa</strong> kahingpitan<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo apan naggiya u<strong>sa</strong>b kanato <strong>sa</strong><br />

pagsugakod <strong>sa</strong> mga problema <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g masugatan.<br />

Samtang magsiksik kita <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong>, ang Espiritu motabang kanato<br />

<strong>sa</strong> pagpangita og mga tubag <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga<br />

problema ug mga pangutana.<br />

Si Elder M. Russell Ballard <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog<br />

Duha ka mga Apostoles mipamatuod:<br />

“Ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>, labaw <strong>sa</strong> tanang<br />

mga ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g nailhan, mao ang labing<br />

mahinungdan<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kapanguhaan <strong>nga</strong><br />

anaa kanato alang <strong>sa</strong> mga tubag <strong>sa</strong> tinuod<br />

<strong>nga</strong> mga problema <strong>sa</strong> kinabuhi. . . .<br />

“Pila ka mga higay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang kalinaw<br />

miabut <strong>sa</strong> kinabuhi niadt<strong>on</strong>g kin<strong>sa</strong> nanlimbasug<br />

<strong>sa</strong> tinuod <strong>nga</strong> mga problema <strong>sa</strong> dihang<br />

nagba<strong>sa</strong> sila <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>! Ang<br />

mga ehemplo <strong>sa</strong> espirituhan<strong>on</strong>g paggiya <strong>nga</strong><br />

nagagikan <strong>sa</strong> ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> dili maihap.” 1<br />

Sa mosunod <strong>nga</strong> mga asoy, ang mga miyembro<br />

nagpakigbahin k<strong>on</strong> <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagi<br />

<strong>nga</strong> ilang nakit-an diha <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

ang mga tubag <strong>nga</strong> ilang gipangita.<br />

<strong>Pag</strong>sinati og Kau<strong>sa</strong>ban <strong>sa</strong> Kasingkasing<br />

Bi<strong>sa</strong>n pa k<strong>on</strong> siya nakat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

<strong>sa</strong>mtang bata pa, si Greg Larsen (ang pa<strong>nga</strong>lan<br />

giu<strong>sa</strong>b) <strong>sa</strong> California, USA, <strong>sa</strong> kadugayan<br />

nawala <strong>sa</strong> simbahan. Nalambigit siya <strong>sa</strong> mga<br />

drugas ug krimen ug wala madugay nakita na<br />

lamang niya ang iyang kaugaling<strong>on</strong> diha <strong>sa</strong><br />

prisohan. Gusto niyang bag-oh<strong>on</strong> ang iyang<br />

kinabuhi apan dili sigurado k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong>.<br />

“Ang mga kalalakin-an <strong>sa</strong> lokal <strong>nga</strong> ward<br />

mitudlo og Sunday School didto <strong>sa</strong> prisohan,”<br />

misulat si Greg. “U<strong>sa</strong> kanila miing<strong>on</strong> kanako<br />

<strong>nga</strong> mas m<strong>on</strong>indot ang ak<strong>on</strong>g kinabuhi k<strong>on</strong><br />

magba<strong>sa</strong> ko <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>. Ug mao<br />

kana ang ak<strong>on</strong>g gihimo.<br />

“Sa dihang migawas na ko <strong>sa</strong> prisohan, mibalik<br />

ko <strong>sa</strong> simbahan, apan anaa gihap<strong>on</strong> nako<br />

ang gana <strong>nga</strong> mobalik <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g karaang naandan<br />

<strong>nga</strong> mga binuhatan. Samtang nagpaday<strong>on</strong><br />

ko <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>, ak<strong>on</strong>g<br />

nahibaloan ang katawhan ni Haring Lam<strong>on</strong>i<br />

diha <strong>sa</strong> Alma 19:33, kan<strong>sa</strong>ng ‘mga kasingkasing<br />

nau<strong>sa</strong>b; <strong>nga</strong> sila wala nay tinguha <strong>sa</strong> pagbuhat<br />

og dautan.’ Misugod ko <strong>sa</strong> pag-ampo alang<br />

niining kau<strong>sa</strong>ban <strong>sa</strong> kasingkasing.”<br />

Nakit-an ni Greg ang tubag <strong>sa</strong> iyang pagampo<br />

diha <strong>sa</strong> Helaman 15:7, <strong>nga</strong> nagtudlo<br />

<strong>nga</strong> “ang hugot <strong>nga</strong> pagtuo ug paghinulsol<br />

<strong>nga</strong> nagdala og kau<strong>sa</strong>ban <strong>sa</strong> kasingkasing.”<br />

“Samtang nagba<strong>sa</strong> ko niadto <strong>nga</strong> mga<br />

pul<strong>on</strong>g, ang mga luha midagayday <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

aping. Ang Espiritu mipamatuod <strong>nga</strong> ang<br />

ak<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g Amahan nahigugma kanako<br />

ug motabang kanako. Gibati nako <strong>nga</strong><br />

k<strong>on</strong> ako adunay ig<strong>on</strong>g hugot <strong>nga</strong> pagtuo <strong>nga</strong><br />

makig-istorya <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g bishop, igo na kini.<br />

Sa dihang ak<strong>on</strong>g gitugyan ang ak<strong>on</strong>g mga<br />

<strong>sa</strong>la <strong>sa</strong> tiilan <strong>sa</strong> Manluluwas, nakadawat ko<br />

og tinuod <strong>nga</strong> kau<strong>sa</strong>ban <strong>sa</strong> kasingkasing.”<br />

<strong>Pag</strong>kaplag <strong>sa</strong> Iyang Dalan<br />

Si Laura Swens<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Idaho, USA, mipauli<br />

<strong>sa</strong> balay u<strong>sa</strong> ka adlaw niana <strong>nga</strong> na<strong>sa</strong>gmuyo<br />

ug naghilak. Wala pa siya naminyo, ug ang<br />

iyang mga plano alang <strong>sa</strong> kolehiyo ug ang<br />

trabaho <strong>nga</strong> iyang gipa<strong>nga</strong>ndoy napakyas.<br />

“Naghunahuna ko k<strong>on</strong> aduna pa ba kaha koy<br />

mapadul<strong>nga</strong>n,” misulat siya.<br />

“Naaghat ko <strong>sa</strong> pagdangup <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>. Sa unang upat ka mga<br />

bersikulo <strong>sa</strong> 1 Nephi 18, ak<strong>on</strong>g nakit-an ang<br />

tubag <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga problema. Kini <strong>nga</strong> mga<br />

bersikulo naghulagway <strong>sa</strong> barko <strong>nga</strong> gihimo<br />

“Ak<strong>on</strong>g nahibaloan<br />

ang mahitungod<br />

<strong>sa</strong> katawhan ni<br />

Haring Lam<strong>on</strong>i<br />

diha <strong>sa</strong> Alma<br />

19:33, kan<strong>sa</strong>ng<br />

‘mga kasingkasing<br />

nau<strong>sa</strong>b; <strong>nga</strong> sila<br />

wala nay tinguha<br />

<strong>sa</strong> pagbuhat og dautan.’<br />

Misugod ko<br />

<strong>sa</strong> pag-ampo alang<br />

niining kau<strong>sa</strong>ban<br />

<strong>sa</strong> kasingkasing.”<br />

Enero <strong>20</strong>12 17


18 Liah<strong>on</strong>a<br />

TABANG SA PERSONAL<br />

NGA MGA PROBLEMA<br />

“[Ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>] makatabang<br />

<strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> mga problema <strong>sa</strong> tinuod<br />

gayud <strong>nga</strong> paagi. Gusto ba kamo <strong>nga</strong> molikay<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka bati <strong>nga</strong> kinaiya? Gusto ba<br />

kamo <strong>nga</strong> mapalambo ang mga relasy<strong>on</strong><br />

diha <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya? Gusto ba kamo<br />

<strong>nga</strong> motubo ang iny<strong>on</strong>g espirituhan<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> kapasidad? Ba<strong>sa</strong>ha ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong>!”<br />

Elder Russell M. Nels<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog Duha ka<br />

mga Apostoles, “A Testim<strong>on</strong>y of the Book of Morm<strong>on</strong>,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, Ene. <strong>20</strong>00, 85.<br />

ni Nephi ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong>kyan <strong>sa</strong> iyang pamilya padul<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> gi<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong> yuta. Kini ‘talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

pagkahimo’ ug wala gihimo ‘subay <strong>sa</strong> paagi<br />

<strong>sa</strong> mga tawo’; apan, kini gihimo ‘sumala <strong>sa</strong><br />

paagi diin gipakita <strong>sa</strong> Ginoo’ (mga bersikulo<br />

1–2). Si Nephi kanunay <strong>nga</strong> na<strong>nga</strong>yo og tambag<br />

<strong>sa</strong> Ginoo <strong>sa</strong>mtang naghimo <strong>sa</strong> barko. Sa<br />

dihang nahuman na ang barko, ‘kini ma<strong>ayo</strong>,<br />

ug . . . ang pagkahimo niini hilabihan ka<br />

ma<strong>ayo</strong> ka<strong>ayo</strong>’ (bersikulo 4).<br />

“Ak<strong>on</strong>g naamgohan <strong>nga</strong> ang ak<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>g<br />

panaw ‘talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagkahimo.’<br />

Wala kini mahaum <strong>sa</strong> mga sumbanan <strong>sa</strong> mga<br />

tawo apan modala kanako k<strong>on</strong> a<strong>sa</strong> ko kinahanglan<br />

<strong>nga</strong> moadto k<strong>on</strong> ma<strong>nga</strong>yo ko og<br />

giya <strong>sa</strong> Ginoo. Kini <strong>nga</strong> mga bersikulo u<strong>sa</strong> ka<br />

lamdag <strong>sa</strong> kahayag diha <strong>sa</strong> mangitngit <strong>nga</strong><br />

panah<strong>on</strong>. Ang ak<strong>on</strong>g mga problema wala<br />

matapos <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka gabii, apan ak<strong>on</strong>g nakaplagan<br />

ang panglantaw <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g gikinahanglan.<br />

Ako anaa na kar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> nindot ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong><br />

trabaho <strong>nga</strong> wala gayud nako planoha.”<br />

<strong>Pag</strong>diskubre <strong>sa</strong> Laing Tug<strong>on</strong><br />

Isip u<strong>sa</strong> ka batan-<strong>on</strong>g lalaki, si Adrián Paz<br />

Zambrano <strong>sa</strong> H<strong>on</strong>duras nahibul<strong>on</strong>g k<strong>on</strong> <strong>nga</strong>no<br />

<strong>nga</strong> ang Biblia naghisgut man lang <strong>sa</strong> dapit<br />

libut <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem ug naghunahuna k<strong>on</strong> si<br />

Jesukristo mibisita ba <strong>sa</strong> uban <strong>nga</strong> mga nasud.<br />

“Mga katuigan ang milabay duha ka mga<br />

misy<strong>on</strong>aryo <strong>sa</strong> Ang Simbahan ni Jesukristo <strong>sa</strong><br />

mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw miabut <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g panimalay,” misulat si Adrián. “Sila mipakita<br />

kanako <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> ug midapit<br />

kanako <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> 3 Nephi, <strong>nga</strong> naghisgut<br />

mahitungod <strong>sa</strong> pagbisita ni Kristo <strong>sa</strong> Amerika.<br />

“Samtang nagba<strong>sa</strong> ko, ak<strong>on</strong>g nahinumduman<br />

ang ak<strong>on</strong>g mga pangutana <strong>sa</strong> dihang<br />

batan-<strong>on</strong> pa ko. Ak<strong>on</strong>g nakit-an ang mga<br />

tubag. Tungod <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>, ak<strong>on</strong>g<br />

nahibaloan <strong>nga</strong> si Jesukristo mibisita <strong>sa</strong> Amerika<br />

human <strong>sa</strong> Iyang <strong>Pag</strong>kabanhaw. Napuno<br />

ko <strong>sa</strong> kalipay tungod kay ak<strong>on</strong>g na<strong>sa</strong>yran<br />

<strong>nga</strong> ang Dios nahigugma <strong>sa</strong> tanan Niya <strong>nga</strong><br />

mga anak dili ig<strong>sa</strong>payan ang nahimuta<strong>nga</strong>n o<br />

kahimtang.”<br />

Si Adrián ug ang iyang a<strong>sa</strong>wa nagdu<strong>nga</strong>n<br />

og ampo ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> ang Simbahan<br />

tinuod ba, ug ang duha nakadawat og pagpamatuod.<br />

Nabunyagan sila ug nakumpirmahan,<br />

ug u<strong>sa</strong> ka tuig ang milabay ang ilang<br />

pamilya nabugkos didto <strong>sa</strong> templo.<br />

<strong>Pag</strong><strong>sa</strong>ngkap <strong>sa</strong> Iyang Pamilya<br />

Sa edad <strong>nga</strong> 30, si Eric James <strong>sa</strong> New<br />

Mexico, USA, nahibaloan <strong>nga</strong> adunay <strong>sa</strong>kit <strong>sa</strong><br />

kidney. Isip u<strong>sa</strong> ka batan-<strong>on</strong>g amahan, naguol<br />

ka<strong>ayo</strong> siya ug naghunahuna k<strong>on</strong> maka<strong>sa</strong>ngkap<br />

pa ba siya <strong>sa</strong> iyang pamilya.<br />

Naba<strong>sa</strong>han niya <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> si Nephi naghunahuna <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mang butang<br />

<strong>sa</strong> dihang nabali niya ang iyang gapa<strong>sa</strong>n <strong>nga</strong><br />

hinimo <strong>sa</strong> nindot <strong>nga</strong> asero. Human <strong>sa</strong> paghimo<br />

og u<strong>sa</strong> ka gapa<strong>sa</strong>n <strong>nga</strong> gikan <strong>sa</strong> kahoy,<br />

si Nephi nakapaka<strong>on</strong> na u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> iyang pamilya.<br />

(Tan-awa <strong>sa</strong> 1 Nephi <strong>16</strong>:18–23, 30–32.)<br />

“Ang istorya ni Nephi milukop <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

kalag <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka silaw <strong>nga</strong> kahayag,”<br />

miing<strong>on</strong> si Eric. “Ang kahimsog <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g gitagamtam<br />

hangtud nianang higayuna su<strong>sa</strong>ma<br />

<strong>sa</strong> asero <strong>nga</strong> gapa<strong>sa</strong>n ni Nephi. Sa dihang<br />

ang ak<strong>on</strong>g kahimsog nadaut, daw <strong>sa</strong>ma kini<br />

<strong>nga</strong> ang ak<strong>on</strong>g gapa<strong>sa</strong>n nabali. Apan ak<strong>on</strong>g<br />

naamgohan <strong>nga</strong> ang Ginoo mipanalangin kanako<br />

og kahoy <strong>nga</strong> gapa<strong>sa</strong>n pinaagi <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

kidney transplant. Ang transplant makahatag<br />

kanako og kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag-amuma <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

pamilya. Kini nakahatag kanako og paglaum.<br />

Hapit 10 ka tuig ang milabay, nagpaday<strong>on</strong> ko<br />

<strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>ngkap <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pamilya ug pagserbisyo<br />

<strong>sa</strong> Ginoo kutob <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mahimo.”<br />

<strong>Pag</strong>tudlo <strong>sa</strong> mga Bata<br />

og <strong>Pag</strong>kamasulund<strong>on</strong><br />

Sa dihang ang iyang mga anak mga bata<br />

pa, si Juan Jose Re<strong>sa</strong>novich <strong>sa</strong> Argentina<br />

mopakli <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> k<strong>on</strong> siya


SA TUO: GILITRATOHAN NI CHRISTINA SMITH<br />

adunay mga pangutana k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> pagtudlo<br />

ug pagpadako <strong>sa</strong> iyang mga anak. “Ang<br />

ak<strong>on</strong>g a<strong>sa</strong>wa ug ako misiksik <strong>sa</strong> mga pahina<br />

niini alang <strong>sa</strong> pagdasig <strong>nga</strong> magamit alang <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g mga anak, ug kami <strong>sa</strong> kanunay nakakita<br />

og mga tubag,” siya misulat.<br />

Ang mga Re<strong>sa</strong>novich mitudlo <strong>sa</strong> ilang mga<br />

anak og pagkamasulund<strong>on</strong> pinaagi <strong>sa</strong> pagpunting<br />

kanila <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> ehemplo ni Nephi<br />

diha <strong>sa</strong> 1 Nephi 3:5–6:<br />

“Ang im<strong>on</strong>g igso<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga lalaki nagbagulbol,<br />

nag-ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kini u<strong>sa</strong> ka malisud<br />

<strong>nga</strong> butang <strong>nga</strong> ako mipabuhat kanila; apan<br />

tan-awa ako wala magsugo niini <strong>nga</strong>dto kanila,<br />

apan kini sugo <strong>sa</strong> Ginoo.<br />

“Bu<strong>sa</strong> lakaw, ak<strong>on</strong>g anak, ug ikaw pagabuligan<br />

<strong>sa</strong> Ginoo, kay ikaw wala magbagulbol.”<br />

“Gitudloan namo ang am<strong>on</strong>g mga anak <strong>nga</strong><br />

si Nephi mitahud <strong>sa</strong> iyang yutan-<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

ginikanan ug <strong>sa</strong> mga butang <strong>sa</strong> Dios,” misulat<br />

si Juan. “Kami mihimo og tum<strong>on</strong>g <strong>nga</strong> isip<br />

u<strong>sa</strong> ka pamilya am<strong>on</strong>g batunan ang kinaiya ni<br />

Nephi <strong>sa</strong> pagtahud ug pagkamasulund<strong>on</strong>.<br />

“Matag u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mga anak miserbisyo<br />

og misy<strong>on</strong>. Wala na kinahanglana <strong>nga</strong> kami<br />

modani kanila <strong>sa</strong> pagserbisyo. Nahimo silang<br />

buotan <strong>nga</strong> mga estudyante, buotan <strong>nga</strong> mga<br />

higala, ug buotan <strong>nga</strong> mga anak. Ang am<strong>on</strong>g<br />

pamilya adunay daghan pa <strong>nga</strong> a<strong>nga</strong>yang<br />

palambo<strong>on</strong>, apan ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

dako kaay<strong>on</strong>g tabang <strong>sa</strong> pagkab-ot <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g<br />

mga tum<strong>on</strong>g.”<br />

<strong>Pag</strong>lingkawas <strong>sa</strong> mga Pisi<br />

<strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>kaadik<br />

Samtang nakigbatok <strong>sa</strong> pagkaadik <strong>sa</strong> pagka<strong>on</strong>,<br />

si Su<strong>sa</strong>n Lunt <strong>sa</strong> Utah, USA, nag-ampo<br />

alang <strong>sa</strong> tabang. Midangup siya <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

Morm<strong>on</strong> ug naba<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> si Nephi nakalingkawas<br />

gikan <strong>sa</strong> mga pisi <strong>nga</strong> gigapos <strong>sa</strong> iyang<br />

mga igso<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iyang mga kamot ug mga tiil:<br />

“O Ginoo, sumala <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo diha kanimo, luwa<strong>sa</strong> ako . . . ; oo,<br />

gani hatagan mo ako <strong>sa</strong> kusog <strong>nga</strong> ako makabugto<br />

niini <strong>nga</strong> mga pisi diin ako gigapos.<br />

“Ug nahinabo <strong>nga</strong> . . . ang mga pisi nahubad”<br />

(1 Nephi 7:17–18).<br />

“Kini <strong>nga</strong> kasulatan tukma <strong>nga</strong> naghulagway<br />

<strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y ak<strong>on</strong>g gibati—nagapos <strong>sa</strong><br />

mga pisi <strong>sa</strong> pagkaadik,” si Su<strong>sa</strong>n misulat.<br />

“Ang makita <strong>nga</strong> mga pisi diha ni Nephi dali<br />

<strong>nga</strong> nahubad <strong>sa</strong> dihang na<strong>nga</strong>muyo siya<br />

alang <strong>sa</strong> kaluwa<strong>sa</strong>n. Ang ak<strong>on</strong>g mga pisi dili<br />

makita ug wala nako mabuntog ang ak<strong>on</strong>g<br />

pagkaadik <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka higay<strong>on</strong>, apan <strong>sa</strong>mtang<br />

nagba<strong>sa</strong> ko niadto <strong>nga</strong> mga pul<strong>on</strong>g, mibati<br />

ko <strong>nga</strong> adunay nau<strong>sa</strong>b sulod kanako. Ak<strong>on</strong>g<br />

gibati <strong>nga</strong> daw ang mga pisi <strong>nga</strong> nakahigot<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kasingkasing, hunahuna, ug lawas<br />

nahubad, ug ako na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> makabuntog<br />

ko <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pagkaadik.”<br />

Si Su<strong>sa</strong>n nakahimo og dak<strong>on</strong>g kalamboan<br />

ug, tungod <strong>sa</strong> pagdasig <strong>nga</strong> iyang nakita diha<br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>, nakahimo <strong>sa</strong> pagputol<br />

<strong>sa</strong> uban <strong>nga</strong> naandang mga kinaiya <strong>nga</strong> migapos<br />

kaniya, lakip na ang kasuko, kahakog,<br />

ug garbo. “Ako na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong> pul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> Dios,” siya mipa<strong>sa</strong>but, “ug<br />

<strong>nga</strong> ang tubag <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> mga pangutana<br />

<strong>sa</strong> kinabuhi mahim<strong>on</strong>g makit-an diha <strong>sa</strong><br />

mga pahina niana <strong>nga</strong> ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong>.” ◼<br />

MUBO NGA SULAT<br />

1. M. Russell Ballard, <strong>sa</strong> “We Add Our Witness,”<br />

Tambuli, Dis. 1989, 13.<br />

MGA TUBAG SA<br />

BASAHON NI MORMON<br />

• Un<strong>sa</strong> ang kinahanglan nak<strong>on</strong>g sunod <strong>nga</strong> buhat<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

kinabuhi? (Tan-awa <strong>sa</strong> 1 Nephi 4:6; Alma 37:36.)<br />

• Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako <strong>sa</strong> pagpalambo ang ak<strong>on</strong>g kaminyo<strong>on</strong>? (Tan-awa<br />

<strong>sa</strong> 1 Nephi 5:1–9.)<br />

• Ngan<strong>on</strong>g kinahanglan man <strong>nga</strong> magtipig ko og journal? (Tan-awa<br />

<strong>sa</strong> Jacob 1:2–4; Alma 37:2–4; Helaman 3:13–15.)<br />

• Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako ar<strong>on</strong> mahim<strong>on</strong>g mas ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> higala? (Tan-awa<br />

<strong>sa</strong> Alma 15:18.)<br />

• Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako <strong>sa</strong> pagtuman ang ak<strong>on</strong>g calling? (Tan-awa <strong>sa</strong> Alma<br />

17:2–12.)<br />

• Un<strong>sa</strong> man ang kinahanglan nak<strong>on</strong>g i-ampo? (Tan-awa <strong>sa</strong> Alma<br />

34:17–27.)<br />

• Sa un<strong>sa</strong>ng paagi <strong>nga</strong> ang <strong>Pag</strong>-ula makatabang kanako <strong>sa</strong> paghinulsol<br />

ug pag-u<strong>sa</strong>b? (Tan-awa <strong>sa</strong> Alma 36.)<br />

• Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako <strong>sa</strong> pagtubag k<strong>on</strong> ang u<strong>sa</strong> ka tawo dili mabinati<strong>on</strong>?<br />

(Tan-awa <strong>sa</strong> Alma 60–62.)<br />

• Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako <strong>sa</strong> pagpanalipod ang ak<strong>on</strong>g pamilya batok <strong>sa</strong> dautan<br />

dinhi <strong>sa</strong> kalibutan? (Tan-awa <strong>sa</strong> Helaman 5:12; Mor<strong>on</strong>i 8:2–3.)<br />

• Ngan<strong>on</strong>g kinahanglan man ko <strong>nga</strong> mosimba? (Tan-awa <strong>sa</strong> Mor<strong>on</strong>i<br />

6:5–9.)<br />

Sugyot alang <strong>sa</strong> pagtu<strong>on</strong>: <strong>Pag</strong>himo og listahan <strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> mga pangutana ug pangitaa ang mga tubag <strong>sa</strong>mtang ikaw<br />

mainampo<strong>on</strong> <strong>nga</strong> nagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga kasulatan.<br />

Enero <strong>20</strong>12 19


Ang kapamilyar mahim<strong>on</strong>g modala<br />

kanato “<strong>sa</strong> pagkaanam og ka kulang <strong>sa</strong><br />

pagkahibul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka timailhan o <strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka kati<strong>nga</strong>lahan <strong>nga</strong> gikan <strong>sa</strong> langit.”


MGA LITRATO PINAAGI NI ADAM C. OLSON, GAWAS KON GIPAHIBALO<br />

<strong>Pag</strong>diskubre<br />

<strong>Pag</strong>-u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong><br />

Ni Adam C. Ols<strong>on</strong><br />

Mga Magasin <strong>sa</strong> Simbahan<br />

USA KA<br />

KATINGALAHAN<br />

SA KALIBUTAN<br />

. . . ug <strong>Pag</strong>likay <strong>sa</strong> mga<br />

Kakuyaw <strong>sa</strong> Kakulang <strong>sa</strong><br />

Espirituhan<strong>on</strong>g <strong>Pag</strong>bati<br />

Si Ciro Villavicencio mibana-bana<br />

<strong>nga</strong> atol <strong>sa</strong> iyang unang tulo ka<br />

tuig isip u<strong>sa</strong> ka tour guide didto<br />

<strong>sa</strong> rehiy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Cusco <strong>sa</strong> Peru, nakagiya<br />

siya og dul-an <strong>sa</strong> 400 ka mga tour<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Machu Picchu, ang sikat <strong>nga</strong><br />

“nawalang siyudad” <strong>sa</strong> mga Inca. Apan,<br />

bi<strong>sa</strong>n human <strong>sa</strong> iyang daghan <strong>nga</strong> mga<br />

pagbisita, kining dapita—<strong>nga</strong> nalakip<br />

<strong>sa</strong> nagkalain-laing mga listahan <strong>sa</strong> mga<br />

kati<strong>nga</strong>lahan <strong>sa</strong> kalibutan—wala mawad-i<br />

<strong>sa</strong> kaanindot alang kaniya.<br />

“Sa kanunay adunay bag-<strong>on</strong>g butang<br />

<strong>nga</strong> makat-unan,” siya miing<strong>on</strong>. Ang<br />

paggahin og pipila ka oras <strong>sa</strong> pagdala<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka grupo <strong>sa</strong> mga bisita <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> Machu Picchu dili na bag-o alang ni<br />

Ciro. Bi<strong>sa</strong>n pa niana, iyang nakita k<strong>on</strong><br />

un<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mawala kana <strong>nga</strong> kati<strong>nga</strong>lahan.<br />

Pipila <strong>sa</strong> iyang mga kauban<br />

ang mohimo <strong>sa</strong> tibuok <strong>nga</strong> tour sulod<br />

<strong>sa</strong> 45 ka minutos. “Mawad-an na sila og<br />

kadasig,” siya miing<strong>on</strong>.<br />

Si Ciro, u<strong>sa</strong> ka miyembro <strong>sa</strong> Chasqui<br />

Ward ug high councilor <strong>sa</strong> Cusco<br />

Peru Inti Raymi Stake, nagtuo <strong>nga</strong><br />

ang pag<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> pagkawalay kadasig<br />

<strong>sa</strong> iyang mga kauban makatabang<br />

<strong>sa</strong> mga miyembro <strong>sa</strong> Simbahan <strong>nga</strong><br />

molambo ang kadasig <strong>sa</strong> lain <strong>nga</strong><br />

kati<strong>nga</strong>lahan <strong>sa</strong> kalibutan—ang labing<br />

mahinungdan<strong>on</strong>—ang “kahibul<strong>on</strong>gan<br />

<strong>nga</strong> buhat ug u<strong>sa</strong> ka kati<strong>nga</strong>lahan” <strong>sa</strong><br />

gipahiuli <strong>nga</strong> ebanghelyo ni Jesukristo<br />

(2 Nephi 25:17).<br />

Ang mga Kakuyaw <strong>sa</strong> Kati<strong>nga</strong>lahan<br />

<strong>nga</strong> Nawala<br />

Gibiyaan <strong>sa</strong> mga Inca <strong>sa</strong> kaulahiang<br />

bahin <strong>sa</strong> mga 1500 ug wala madiskubre<br />

<strong>sa</strong> mga tigbuntog, kining nalahi<br />

<strong>nga</strong> siyudad <strong>sa</strong> bukid <strong>sa</strong> Peruvian<br />

Andes nawala <strong>sa</strong> panan-aw <strong>sa</strong> tanan<br />

gawas <strong>sa</strong> pipila lamang <strong>nga</strong> na<strong>sa</strong>yud<br />

niini. <strong>Pag</strong>si<strong>nga</strong>but <strong>sa</strong> ika-<strong>20</strong> ka siglo,<br />

ang pagkadiskubre niini <strong>sa</strong> taga-laing<br />

dapit <strong>sa</strong> kalibutan nagdala og mga<br />

pan<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga tigsiksik ug mga turista.<br />

Human <strong>sa</strong> mga dekada <strong>nga</strong> pagtu<strong>on</strong>,<br />

“ang uban <strong>nga</strong> mga tawo<br />

Enero <strong>20</strong>12 21


Hangtud <strong>nga</strong> ang<br />

mga tigsiksik nagtu<strong>on</strong><br />

pa <strong>sa</strong> Machu<br />

Picchu, sila nagantihan<br />

og bag-o<br />

<strong>nga</strong> mga nadiskubrihan<br />

ug dugang<br />

<strong>nga</strong> kahibalo.<br />

22 Liah<strong>on</strong>a<br />

naghunahuna <strong>nga</strong> nakita na nila ang tanan <strong>nga</strong><br />

makit-an diha <strong>sa</strong> Machu Picchu,” miing<strong>on</strong> si<br />

Ciro. “Sa higay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang mga tawo maghunahuna<br />

<strong>nga</strong> ang tanan nakit-an na o ang tanan<br />

nahuman na, sila mohun<strong>on</strong>g o dili na mohatag<br />

og bili <strong>sa</strong> butang o <strong>sa</strong> paningkamot.”<br />

Nabalaka si Ciro <strong>nga</strong> ang <strong>sa</strong>ma <strong>nga</strong> pagkompiyan<strong>sa</strong><br />

mahim<strong>on</strong>g mahitabo diha <strong>sa</strong><br />

Simbahan. Nakita niya k<strong>on</strong> <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagi<br />

<strong>nga</strong> ang panah<strong>on</strong> ug kapamilyar mahim<strong>on</strong>g<br />

modala <strong>sa</strong> pipila ka mga miyembro “<strong>sa</strong> pagkaanam<br />

og ka kulang <strong>sa</strong> pagkahibul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka timailhan o <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka kati<strong>nga</strong>lahan <strong>nga</strong> gikan<br />

<strong>sa</strong> langit, <strong>nga</strong> <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong> sila [magsugod] <strong>sa</strong><br />

pagpatig-a <strong>sa</strong> ilang mga kasingkasing, ug buta<br />

<strong>sa</strong> ilang mga panghunahuna, ug [magsugod]<br />

<strong>sa</strong> dili pagtuo <strong>sa</strong> tanan diin sila nakadungog<br />

ug nakakita” (3 Nephi 2:1).<br />

Kining pagkawala <strong>sa</strong> kati<strong>nga</strong>lahan mahim<strong>on</strong>g<br />

mobutang <strong>sa</strong> mga miyembro <strong>sa</strong> kapeligro<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga panlimb<strong>on</strong>g ni Satanas,<br />

<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong>: Dili na ikaw kinahanglan <strong>nga</strong> maminaw<br />

niana <strong>nga</strong> mamumul<strong>on</strong>g; nakahibalo na<br />

ka niining tanan. Dili na ka kinahanglan <strong>nga</strong><br />

moadto pa <strong>sa</strong> Sunday School; nakadungog na<br />

ka niana <strong>nga</strong> leksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> una. Dili na ka kinahanglang<br />

magtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g mga kasulatan<br />

kar<strong>on</strong>; walay bag-o diha.<br />

“Ug <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong> si Satanas mipanag-iya [gayud]<br />

<strong>sa</strong> mga kasingkasing <strong>sa</strong> mga katawhan”<br />

(3 Nephi 2:2).<br />

Ang pagsinati og pagtaas ug pag-us-os <strong>sa</strong><br />

kadasig <strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ebanghelyo <strong>sa</strong>gad <strong>nga</strong><br />

mahitabo. Apan kadt<strong>on</strong>g kin<strong>sa</strong> motugot <strong>sa</strong> pagkunhod<br />

diha <strong>sa</strong> espirituhan<strong>on</strong>g pagkat-<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

<strong>sa</strong> kadugayan mahim<strong>on</strong>g kinaiya anaa <strong>sa</strong> kakuyaw<br />

<strong>sa</strong> pagkawala “gani bi<strong>sa</strong>n kana <strong>nga</strong> anaa na<br />

kanila” <strong>sa</strong> espirituhan<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pag<strong>sa</strong>but (2 Nephi<br />

28:30; tan-awa u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> Mateo 25:<strong>14</strong>–30).<br />

<strong>Pag</strong>dasig og Balik <strong>sa</strong> Kati<strong>nga</strong>lahan<br />

Ang pag<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> tulo ka mga kamatuoran<br />

nakatabang ni Ciro <strong>nga</strong> magpabiling matudloan<br />

bi<strong>sa</strong>n pa man <strong>sa</strong> pagpatigbabaw <strong>sa</strong> kakulang<br />

<strong>sa</strong> pagbati:<br />

1. Adunay daghan pa <strong>nga</strong> kinahanglan<br />

<strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g ma<strong>sa</strong>yran.<br />

Atol <strong>sa</strong> mga panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> labihan <strong>nga</strong> pagtu<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo didto <strong>sa</strong> iyang misy<strong>on</strong> ug<br />

isip u<strong>sa</strong> ka magtutudlo <strong>sa</strong> institute, nadiskubrihan<br />

ni Ciro <strong>nga</strong> <strong>sa</strong> kanunay aduna pay a<strong>nga</strong>y<br />

<strong>nga</strong> makat-unan, bag-o man kini <strong>nga</strong> baruganan<br />

o bag-o <strong>nga</strong> paggamit <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> nakatunan<br />

na niya. Mas importante, kanang bag-o<br />

<strong>nga</strong> espirituhan<strong>on</strong>g kahibalo mao ang <strong>sa</strong>gad<br />

<strong>nga</strong> butang <strong>nga</strong> iyang kinahanglan <strong>nga</strong> ma<strong>sa</strong>yran<br />

ar<strong>on</strong> makasugakod <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

hagit <strong>nga</strong> iyang giatubang—o atubang<strong>on</strong>.<br />

“Kabahin <strong>sa</strong> pagkahim<strong>on</strong>g matudloan,” miing<strong>on</strong><br />

siya, “mao ang paghinumdom <strong>nga</strong> <strong>sa</strong> kanunay<br />

adunay butang <strong>nga</strong> wala nako ma<strong>sa</strong>yri<br />

<strong>nga</strong> ti<strong>nga</strong>li kinahanglan nak<strong>on</strong>g ma<strong>sa</strong>yran.”<br />

2. Nagkinahanglan ko <strong>sa</strong> tabang <strong>sa</strong> Espiritu<br />

Santo ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y ak<strong>on</strong>g<br />

kinahanglan.<br />

K<strong>on</strong> kamo wala ma<strong>sa</strong>yud <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y kinahanglan<br />

niny<strong>on</strong>g ma<strong>sa</strong>yran, nagkinahanglan<br />

kamo og magtutudlo <strong>nga</strong> adunay kahibalo<br />

(tan-awa <strong>sa</strong> Juan <strong>14</strong>:26). Samtang si Ciro nagtu<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> mga kasulatan <strong>nga</strong> siya ra o uban <strong>sa</strong><br />

iyang a<strong>sa</strong>wa o <strong>sa</strong> iyang pag-apil <strong>sa</strong> mga klase<br />

ug mga miting, mapahinumduman siya kanunay<br />

<strong>nga</strong> dili kini ig<strong>sa</strong>payan k<strong>on</strong> kapila siya<br />

nakaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> piho <strong>nga</strong> bersikulo o nakadungog<br />

<strong>sa</strong> piho <strong>nga</strong> k<strong>on</strong>septo.<br />

“Ang Espiritu makatudlo kanako <strong>sa</strong> mga<br />

butang <strong>nga</strong> wala gayud nako mahunahunai,”<br />

miing<strong>on</strong> siya. “Ang Espiritu Santo mao ang<br />

magtutudlo.”<br />

3. Ang pagkat-<strong>on</strong> nagkinahanglan<br />

og paningkamot <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g bahin.<br />

Ang pagkat-<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> ka paday<strong>on</strong> <strong>nga</strong> buluhat<strong>on</strong><br />

dili lumalabay lamang. 1 Nagkinahanglan<br />

kini og tinguha, paghatag og pagtagad, partisipasy<strong>on</strong>,<br />

ug paggamit <strong>sa</strong> mga baruganan <strong>nga</strong><br />

nakat-unan (tan-awa <strong>sa</strong> Alma 32:27).<br />

“Kinahanglang maningkamot ko <strong>nga</strong> makat-<strong>on</strong>,”<br />

miing<strong>on</strong> si Ciro. “Ang Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan dili mopugos kanako <strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong><br />

og bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong>.”


LITRATO SA HAYOP © GETTY IMAGES; LITRATO SA MGA KASULATAN PINAAGI NI CODY BELL<br />

Ang Kati<strong>nga</strong>lahan Gigantihan<br />

Alang ni Ciro, ang Machu Picchu nagpabilin <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

kati<strong>nga</strong>lahan <strong>sa</strong> kalibutan tungod kay, hangtud <strong>nga</strong> ang<br />

mga tigsiksik nagtu<strong>on</strong> pa niini, sila nagantihan og bag-o<br />

<strong>nga</strong> mga nadiskubrihan ug dugang <strong>nga</strong> kahibalo.<br />

Bi<strong>sa</strong>n human <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka siglo <strong>nga</strong> pagtu<strong>on</strong>, ang mga archaeologist<br />

<strong>sa</strong> pipila lamang ka tuig ang milabay nakakita<br />

og u<strong>sa</strong> ka lugar <strong>nga</strong> lub<strong>nga</strong>nan, mga ceramic, ug<br />

gani dugang <strong>nga</strong> mga istruktura <strong>nga</strong> naghagdanhagdan,<br />

ang tanan niini nadugang <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

un<strong>sa</strong>y nahibaloan mahitungod <strong>sa</strong> Machu<br />

Picchu ug <strong>sa</strong> mga Inca.<br />

Ing<strong>on</strong> u<strong>sa</strong>b niana ang pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

ni Jesukristo. “Sa kanunay adunay bag-<strong>on</strong>g butang<br />

<strong>nga</strong> madiskubrihan diha <strong>sa</strong> ebanghelyo alang niadt<strong>on</strong>g<br />

kin<strong>sa</strong> naningkamot,” miing<strong>on</strong> si Ciro.<br />

Ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang bag-<strong>on</strong>g mga nadiskubre <strong>sa</strong> Machu<br />

Picchu nakalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> miaging kahibalo, <strong>nga</strong> naghatag <strong>sa</strong><br />

mga tigsiksik og mas kompleto <strong>nga</strong> pag<strong>sa</strong>but, “siya <strong>nga</strong><br />

dili mopatig-a <strong>sa</strong> iyang kasingkasing, <strong>nga</strong>dto kaniya ihatag<br />

ang dako <strong>nga</strong> bahin <strong>sa</strong> pul<strong>on</strong>g, hangtud kini ihatag <strong>nga</strong>dto<br />

kaniya ang ka<strong>sa</strong>yuran <strong>sa</strong> mga misteryo <strong>sa</strong> Dios hangtud<br />

siya ma<strong>sa</strong>yud kanila <strong>sa</strong> hingpit” (Alma 12:10; tan-awa u<strong>sa</strong>b<br />

<strong>sa</strong> D&P 50:24).<br />

“Ang ebanghelyo mao ang walay hun<strong>on</strong>g <strong>nga</strong> tinubdan<br />

<strong>sa</strong> buhi <strong>nga</strong> katubigan diin kita kinahanglan <strong>nga</strong> mobalikbalik<br />

<strong>sa</strong> kanunay,” miing<strong>on</strong> si Ciro.<br />

Ang Kahibul<strong>on</strong>gan <strong>nga</strong> Buhat <strong>sa</strong> Kati<strong>nga</strong>lahan<br />

Samtang si Ciro nagtan-aw gikan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka gamayng<br />

patag <strong>sa</strong> may pang-pang <strong>sa</strong> tumoy <strong>sa</strong> Machu Picchu, dinosena<br />

<strong>sa</strong> nagkalain-laing mga grupo <strong>sa</strong> turista ang naglakaw<br />

taliwala <strong>sa</strong> karaan <strong>nga</strong> mga building. Alang kang Ciro ang<br />

trahedya <strong>sa</strong> pagkawala <strong>sa</strong> kadasig diha <strong>sa</strong> pipila <strong>sa</strong> iyang<br />

mga kauban mao <strong>nga</strong> kini nakapadaut dili lamang kanila<br />

apan niadt<strong>on</strong>g kin<strong>sa</strong> makasinati unta <strong>sa</strong> kati<strong>nga</strong>lahan<br />

pinaagi kanila.<br />

Ang pagpabiling madasig<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kati<strong>nga</strong>lahan <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

mopanalangin dili lamang <strong>sa</strong> tawo apan niadt<strong>on</strong>g<br />

iyang makauban. “Ang kau<strong>sa</strong>ban<br />

<strong>nga</strong> mahimo <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

diha <strong>sa</strong> kinabuhi<br />

<strong>sa</strong> mga tawo u<strong>sa</strong> ka<br />

kati<strong>nga</strong>lahan,” miing<strong>on</strong><br />

si Ciro. “Ug kadt<strong>on</strong>g<br />

kin<strong>sa</strong> nakasinati<br />

niana <strong>nga</strong> kau<strong>sa</strong>ban<br />

sila mismo<br />

mahim<strong>on</strong>g u<strong>sa</strong> ka<br />

kati<strong>nga</strong>lahan diha <strong>sa</strong><br />

kinabuhi <strong>sa</strong> uban.” ◼<br />

MUBO NGA SULAT<br />

1. Tan-awa <strong>sa</strong> David A.<br />

Bednar, “Paningkamot <strong>sa</strong><br />

<str<strong>on</strong>g><strong>Pag</strong>kat</str<strong>on</strong>g>-<strong>on</strong> pinaagi <strong>sa</strong> Hugot<br />

<strong>nga</strong> <strong>Pag</strong>tuo,” Liah<strong>on</strong>a,<br />

Sept. <strong>20</strong>07, <strong>16</strong>.<br />

KABATAN-ONAN<br />

<strong>Pag</strong>kaplag og Kadasig<br />

<strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>ba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga<br />

<strong>Kasulatan</strong><br />

Ni Wilfer M<strong>on</strong>tes Le<strong>on</strong><br />

Kita kinahanglan <strong>nga</strong> mag-ampo alang <strong>sa</strong><br />

kadasig <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga kasulatan ug<br />

alang u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> giya <strong>sa</strong> Balaang Espiritu. Kita<br />

kinahanglan <strong>nga</strong> malipay diha <strong>sa</strong> mga kasulatan;<br />

nagpa<strong>sa</strong>but <strong>nga</strong>, magmaya <strong>sa</strong> pul<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> Dios ug bati<strong>on</strong> ang gugma <strong>nga</strong> gitanyag<br />

<strong>nga</strong>ri kanato pinaagi <strong>sa</strong> mga men<strong>sa</strong>he <strong>nga</strong><br />

gihatag niini kanato. Kita kinahanglan <strong>nga</strong><br />

dili lamang mopalabay <strong>sa</strong> mga letra <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g mga mata, tungod kay ang ideya mao<br />

<strong>nga</strong> kita mahigugma niining kahibul<strong>on</strong>gan<br />

<strong>nga</strong> ebanghelyo.<br />

Matag higay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kamo magsiksik <strong>sa</strong><br />

mga kasulatan, kamo makat-<strong>on</strong> og dugang<br />

pa, ug pinaagi niini kamo mahim<strong>on</strong>g ma<strong>sa</strong>yud<br />

<strong>sa</strong> kabubut-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan. Siya <strong>sa</strong> kanunay motubag <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

mga pag-ampo pinaagi <strong>sa</strong> sumbanan <strong>nga</strong><br />

mga kasulatan <strong>sa</strong> Simbahan. K<strong>on</strong> kita mobati<br />

og kalinaw ug makadawat og makapadasig<br />

<strong>nga</strong> mga hunahuna, kita mahim<strong>on</strong>g<br />

ma<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> kini nagagikan <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan pinaagi <strong>sa</strong> Espiritu Santo (tan-awa<br />

<strong>sa</strong> D&P 8:1–3).<br />

Enero <strong>20</strong>12 23


MGA PAGHULAGWAY PINAAGI NI DIANE HAYDEN<br />

Ni Elder D. Todd<br />

Christoffers<strong>on</strong><br />

Sa Korum <strong>sa</strong> Napulog<br />

Duha ka mga Apostoles<br />

<strong>Pag</strong>-ila <strong>sa</strong><br />

Kamot <strong>sa</strong> Dios<br />

DIHA SA ATONG INADLAW<br />

NGA MGA PANALANGIN<br />

Ang pagpa<strong>nga</strong>yo ug pagdawat og pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw <strong>sa</strong> kamot <strong>sa</strong><br />

Dios adunay mahinungdan<strong>on</strong> ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> bahin <strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lig<br />

Kaniya ug <strong>sa</strong> paglahutay <strong>sa</strong> mga hagit <strong>sa</strong> kinabuhi.<br />

Si Lucas mirekord <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga disipulo<br />

<strong>sa</strong> Ginoo nangutana Kaniya, “Ginoo,<br />

tudloi kami <strong>sa</strong> pag-ampo, maing<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

gitudloan ni Juan ang iyang mga tinun-an”<br />

(Lucas 11:1). Si Jesus mihatag day<strong>on</strong> og u<strong>sa</strong><br />

ka sumbanan alang <strong>sa</strong> pag-ampo <strong>nga</strong> nailhan<br />

isip ang <strong>Pag</strong>-ampo <strong>sa</strong> Ginoo (tan-awa <strong>sa</strong> Lucas<br />

11:2–4; tan-awa u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> Mateo 6:9–13).<br />

Nalakip diha <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>-ampo <strong>sa</strong> Ginoo mao<br />

ang pa<strong>nga</strong>muyo <strong>nga</strong> “Hatagi kami kar<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

pagka<strong>on</strong> namo <strong>sa</strong> matag adlaw” (Mateo 6:11;<br />

tan-awa u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> Lucas 11:3). Kitang tanan<br />

adunay mga panginahanglan <strong>sa</strong> matag adlaw<br />

diin modangup kita <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan. Alang <strong>sa</strong> uban, literal gayud<br />

kini <strong>nga</strong> pagka<strong>on</strong>—<strong>nga</strong> mao, ang pagka<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> gikinahanglan ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpatunhay <strong>sa</strong><br />

kinabuhi nianang adlawa. Mahimo u<strong>sa</strong>b kini<br />

<strong>nga</strong> espirituhan<strong>on</strong> ug pisikal <strong>nga</strong> kalig-<strong>on</strong> ar<strong>on</strong><br />

maka<strong>sa</strong>gubang <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> pa ka adlaw <strong>sa</strong> grabe<br />

<strong>nga</strong> <strong>sa</strong>kit o <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kit <strong>nga</strong> hinay ang pagka<strong>ayo</strong>.<br />

Sa laing mga kahimtang kini mahim<strong>on</strong>g dili<br />

ka<strong>ayo</strong> makita <strong>nga</strong> panginahanglan, <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong><br />

butang <strong>nga</strong> may kalabutan <strong>sa</strong> mga obligasy<strong>on</strong><br />

o mga kalihokan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka tawo nianang adlawa—pagtudlo<br />

og u<strong>sa</strong> ka leksy<strong>on</strong> o pagkuha<br />

og ek<strong>sa</strong>minasy<strong>on</strong>, pananglitan.<br />

Si Jesus nagtudlo kanato, Iyang mga disipulo,<br />

<strong>nga</strong> kinahanglan kitang motan-aw<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dios <strong>sa</strong> matag adlaw alang <strong>sa</strong> pagka<strong>on</strong>—ang<br />

tabang ug pagpatunhay—<strong>nga</strong><br />

at<strong>on</strong>g gikinahanglan nianang piho <strong>nga</strong> adlaw.<br />

Ang pagdapit <strong>sa</strong> Ginoo <strong>nga</strong> magtinguha <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw diha <strong>sa</strong> kamot<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g Amahan nagpakita <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka mahigugma<strong>on</strong>g Dios, <strong>nga</strong> nahibalo bi<strong>sa</strong>n<br />

<strong>sa</strong> gagmay, inadlaw <strong>nga</strong> mga panginahanglan<br />

<strong>sa</strong> Iyang mga anak ug matinguha<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

moabag kanila, <strong>sa</strong> matag u<strong>sa</strong>. Siya nag-ing<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> makapa<strong>nga</strong>yo kita diha <strong>sa</strong> hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo nianang Nilalang “<strong>nga</strong> nagapanghatag<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> tanang mga tawo <strong>sa</strong> madagaya<strong>on</strong><br />

gayud, ug <strong>sa</strong> walay pagpamoyboy; ug kini<br />

igahatag” (Santiago 1:5). Kana, siyempre, hilabihan<br />

ka mapa<strong>sa</strong>lig<strong>on</strong>, apan adunay butang<br />

<strong>nga</strong> naglihok dinhi <strong>nga</strong> mas mahinungdan<strong>on</strong><br />

pa kay <strong>sa</strong> tabang ar<strong>on</strong> matunhay <strong>sa</strong> matag<br />

adlaw. Samtang kita magtinguha ug modawat<br />

Enero <strong>20</strong>12 25


Si Jesus nagtudlo<br />

kanato, Iyang mga<br />

disipulo, <strong>nga</strong> kinahanglan<br />

kitang motan-aw<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

Dios matag adlaw<br />

alang <strong>sa</strong> pagka<strong>on</strong>—<br />

ang tabang ug<br />

pagpatunhay—<strong>nga</strong><br />

at<strong>on</strong>g gikinahanglan<br />

nianang piho<br />

<strong>nga</strong> adlaw.<br />

26 Liah<strong>on</strong>a<br />

<strong>sa</strong> balaan<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw, ang<br />

at<strong>on</strong>g pagtuo ug pag<strong>sa</strong>lig <strong>sa</strong> Dios ug <strong>sa</strong> Iyang<br />

Anak motubo.<br />

<strong>Pag</strong>tan-aw <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dios<br />

<strong>sa</strong> Matag Adlaw<br />

Human <strong>sa</strong> mahinungdan<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagbiya<br />

gikan <strong>sa</strong> Ehipto, ang mga tribo <strong>sa</strong> Israel migahin<br />

og 40 ka tuig <strong>sa</strong> kami<strong>nga</strong>wan <strong>sa</strong> wala<br />

pa mosulod <strong>sa</strong> gi<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong> yuta. Kining hilabihan<br />

ka dak<strong>on</strong>g pundok <strong>nga</strong> sobra <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

mily<strong>on</strong> ka mga tawo kinahanglang pakan-<strong>on</strong>.<br />

Sigurado gayud <strong>nga</strong> kana <strong>nga</strong> gidaghan<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka lugar dili mabuhi og dugay <strong>sa</strong><br />

pagpa<strong>nga</strong>yam, ug ang ilang kinabuhi <strong>nga</strong><br />

u<strong>sa</strong>hay magbalhin-balhin nianang panah<strong>on</strong>a<br />

dili tukma <strong>sa</strong> pagpananom o pagbuhi og<br />

h<strong>ayo</strong>p <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> ig<strong>on</strong>g gidaghan<strong>on</strong>.<br />

Si Jehova misulbad <strong>sa</strong> hagit pinaagi <strong>sa</strong> milagros<strong>on</strong>g<br />

paghatag <strong>sa</strong> ilang pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag<br />

adlaw gikan <strong>sa</strong> langit—ang mana. Pinaagi ni<br />

Moises, ang Ginoo mimando <strong>sa</strong> mga tawo <strong>sa</strong><br />

pagpundok og igo <strong>nga</strong> mana alang nianang<br />

adlawa, gawas <strong>sa</strong> adlaw <strong>sa</strong> dili pa ang Igpapahulay,<br />

diin kinahanglan silang mopundok<br />

og igo sulod <strong>sa</strong> duha ka adlaw.<br />

Bi<strong>sa</strong>n pa man <strong>sa</strong> piho <strong>nga</strong> mga pahimangno<br />

ni Moises, ang uban misulay <strong>sa</strong><br />

pagpundok og labaw kay <strong>sa</strong> paigo <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

adlaw ug mihipos <strong>sa</strong> sobra:<br />

“Ug si Moises miing<strong>on</strong> kanila, Walay bi<strong>sa</strong>n<br />

kin<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> maga<strong>sa</strong>lin niana hangtud ugma <strong>sa</strong><br />

buntag.<br />

“Apan sila wala managtuman kang Moises;<br />

k<strong>on</strong>dili <strong>nga</strong> ang uban nanag<strong>sa</strong>lin niana hangtud<br />

<strong>sa</strong> pagkabuntag, ug kini giulod, ug nadunot”<br />

(Exodo <strong>16</strong>:19–<strong>20</strong>).<br />

Sama <strong>sa</strong> gi<strong>sa</strong>ad, hino<strong>on</strong>, <strong>sa</strong> dihang mipundok<br />

sila og kaduha <strong>sa</strong> normal <strong>nga</strong> inadlaw<br />

<strong>nga</strong> gidaghan<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mana <strong>sa</strong> ikaunom ka<br />

adlaw, wala kini madaut (tan-awa <strong>sa</strong> Exodo<br />

<strong>16</strong>:24–26). U<strong>sa</strong>b, hino<strong>on</strong>, ang uban dili makatuo<br />

k<strong>on</strong> dili makakita, ug sila miadto ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

pagpamunit og mana <strong>sa</strong> Igpapahulay, apan<br />

“sila wala makakaplag” (tan-awa <strong>sa</strong> Exodo<br />

<strong>16</strong>:27–29).<br />

Pinaagi <strong>sa</strong> paghatag og inadlaw <strong>nga</strong> pagka<strong>on</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka adlaw <strong>sa</strong> matag higay<strong>on</strong>, si<br />

Jehova misulay <strong>sa</strong> pagtudlo og hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka nasud <strong>nga</strong> sobra <strong>sa</strong> 400<br />

ka tuig <strong>nga</strong> nawad-an pag-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo <strong>sa</strong> ilang mga amahan. Nagtudlo Siya<br />

kanila <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lig Kaniya. Sa tinuod <strong>nga</strong><br />

kahulugan, ang mga anak <strong>sa</strong> Israel kinahanglang<br />

molakaw uban Kaniya <strong>sa</strong> matag adlaw<br />

ug mo<strong>sa</strong>lig <strong>nga</strong> Siya mohatag og ig<strong>on</strong>g gidaghan<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagka<strong>on</strong> alang <strong>sa</strong> sunod adlaw ug<br />

paday<strong>on</strong> pa. Niana <strong>nga</strong> paagi dili ka<strong>ayo</strong> Siya<br />

mahil<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> ilang mga hunahuna ug mga<br />

kasingkasing.<br />

Sa dihang ang mga tribo <strong>sa</strong> Israel anaa na<br />

<strong>sa</strong> kahimtang <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>ngkap alang <strong>sa</strong> ilang<br />

kaugaling<strong>on</strong>, sila gimandoan <strong>sa</strong> pagbuhat<br />

<strong>sa</strong> ing<strong>on</strong>. Sa <strong>sa</strong>mang paagi, <strong>sa</strong>mtang ma<strong>nga</strong>muyo<br />

kita <strong>sa</strong> Dios alang <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

matag adlaw—alang <strong>sa</strong> tabang <strong>sa</strong> higay<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> dili kita maka<strong>sa</strong>ngkap <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>—kinahanglan<br />

<strong>nga</strong> aktibo kita gihap<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagbuhat ug pag<strong>sa</strong>ngkap kutob <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

mahimo.<br />

<strong>Pag</strong><strong>sa</strong>lig <strong>sa</strong> Ginoo<br />

Sa wala pa ko tawga isip General Authority,<br />

nag-atubang ko og pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> ek<strong>on</strong>omikanh<strong>on</strong>g<br />

hagit <strong>nga</strong> nagpaday<strong>on</strong> sulod <strong>sa</strong><br />

pipila ka tuig. Miminus kini ug mipaday<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

kagrabe ug kadinalian, apan wala gayud kini<br />

mawala. U<strong>sa</strong>hay kini <strong>nga</strong> hagit nakahulga<br />

<strong>sa</strong> ka<strong>ayo</strong>han <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pamilya, ug naghunahuna<br />

ko <strong>nga</strong> basin kami mag-atubang og<br />

pinansyal <strong>nga</strong> kalisud. Nag-ampo ko alang <strong>sa</strong><br />

milagroso <strong>nga</strong> tabang ar<strong>on</strong> moluwas kanamo.<br />

Bi<strong>sa</strong>n tuod <strong>nga</strong> mihalad ako niana <strong>nga</strong> pagampo<br />

<strong>sa</strong> makadaghang higay<strong>on</strong> uban <strong>sa</strong><br />

hilabihan <strong>nga</strong> kasinsero ug tinud-anay <strong>nga</strong><br />

tinguha, ang tubag <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n kay dili. Sa<br />

katapu<strong>sa</strong>n, nakakat-<strong>on</strong> ko <strong>sa</strong> pag-ampo <strong>sa</strong>ma<br />

<strong>sa</strong> gibuhat <strong>sa</strong> Manluluwas: “Dili ang ak<strong>on</strong>g<br />

pagbuot maoy matuman, k<strong>on</strong>dili ang imo”<br />

(Lucas 22:42). Nagtinguha ko <strong>sa</strong> tabang <strong>sa</strong><br />

Ginoo uban <strong>sa</strong> ginagmay <strong>nga</strong> lakang paing<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>ng desisy<strong>on</strong>.<br />

Adunay mga higay<strong>on</strong> <strong>sa</strong> dihang ak<strong>on</strong>g<br />

nahurot ang tanan nak<strong>on</strong>g mga kapanguhaan,<br />

<strong>nga</strong> wala na koy maadtoan ug wala<br />

nay u<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> kadangpan alang <strong>sa</strong> tabang<br />

ar<strong>on</strong> matubag ang panginahanglan <strong>nga</strong><br />

ak<strong>on</strong>g giatubang. Wala nay laing paagi, dili<br />

lang kau<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> miluhod ko <strong>sa</strong> atuba<strong>nga</strong>n <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g Amahan, na<strong>nga</strong>liyupo <strong>nga</strong><br />

naghilak alang <strong>sa</strong> Iyang tabang. Ug mitabang<br />

Siya. U<strong>sa</strong>hay u<strong>sa</strong> lamang kini ka pagbati <strong>sa</strong><br />

kalinaw, u<strong>sa</strong> ka pagbati <strong>sa</strong> kasiguroan <strong>nga</strong><br />

ang mga butang mama<strong>ayo</strong> ra. Ti<strong>nga</strong>li wala


nako makita k<strong>on</strong> <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagi o un<strong>sa</strong> ang<br />

mahim<strong>on</strong>g dalan, apan mihatag Siya kanako<br />

ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong>, direkta man o dili, Siya<br />

mohatag og paagi. Ang mga kahimtang mahim<strong>on</strong>g<br />

mau<strong>sa</strong>b, u<strong>sa</strong> ka bag-o ug makatabang<br />

<strong>nga</strong> ideya mahim<strong>on</strong>g mo<strong>sa</strong>ntup <strong>sa</strong> hunahuna,<br />

pipila ka wala paabuta <strong>nga</strong> kinitaan o<br />

laing kapanguhaan mahim<strong>on</strong>g motu<strong>nga</strong> <strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong>kto gayud <strong>nga</strong> panah<strong>on</strong>. Hino<strong>on</strong> adunay<br />

kasulbaran.<br />

Bi<strong>sa</strong>n tuod <strong>nga</strong> nag-antus ko nianang<br />

higayuna, mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong> ko kar<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

walay dali <strong>nga</strong> solusy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g problema.<br />

Ang kamatuoran <strong>nga</strong> napugos ko <strong>sa</strong> pagdangup<br />

<strong>sa</strong> Dios alang <strong>sa</strong> tabang <strong>sa</strong> hapit matag<br />

adlaw sulod <strong>sa</strong> taas-taas <strong>nga</strong> mga katuigan<br />

nagtudlo kanako k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> pag-ampo <strong>sa</strong><br />

tinuoray <strong>nga</strong> paagi ug pag-angk<strong>on</strong> og mga<br />

tubag <strong>sa</strong> pag-ampo ug nagtudlo kanako <strong>sa</strong><br />

praktikal <strong>nga</strong> paagi <strong>sa</strong> pagbat<strong>on</strong> og hugot<br />

<strong>nga</strong> pagtuo <strong>sa</strong> Dios. Ak<strong>on</strong>g nailhan ang<br />

ak<strong>on</strong>g Manluluwas ug ang ak<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan <strong>sa</strong> paagi ug <strong>sa</strong> matang <strong>nga</strong> wala<br />

unta mahitabo <strong>sa</strong> laing paagi o dugay-dugay<br />

pa gayud untang mahitabo kanako. Ak<strong>on</strong>g<br />

nakat-unan <strong>nga</strong> ang pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw<br />

u<strong>sa</strong> ka bililh<strong>on</strong>g butang. Ak<strong>on</strong>g nakat-unan<br />

<strong>nga</strong> ang mana kar<strong>on</strong> mahim<strong>on</strong>g tinuod <strong>sa</strong>ma<br />

<strong>sa</strong> pisikal <strong>nga</strong> mana <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>sa</strong> biblia.<br />

Nakat-<strong>on</strong> ko <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lig <strong>sa</strong> Ginoo <strong>sa</strong> tibuok<br />

nak<strong>on</strong>g kasingkasing. Nakat-<strong>on</strong> ko <strong>sa</strong> paglakaw<br />

uban Kaniya <strong>sa</strong> matag adlaw.<br />

<strong>Pag</strong>trabaho pinaagi <strong>sa</strong> mga Problema<br />

Ang pagpa<strong>nga</strong>yo <strong>sa</strong> Dios alang <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw imbis <strong>nga</strong> pagka<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> matag semana, bulan, o tuig u<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong>b ka<br />

paagi alang kanato ar<strong>on</strong> maka-focus <strong>sa</strong> mas<br />

gagmay, mas madumala <strong>nga</strong> mga tipik <strong>sa</strong><br />

Pinaagi <strong>sa</strong> paghatag og inadlaw <strong>nga</strong> pagka<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> ka adlaw<br />

<strong>sa</strong> matag higay<strong>on</strong>, si Jehova misulay <strong>sa</strong> pagtudlo og<br />

hugot <strong>nga</strong> pagtuo <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka nasud <strong>nga</strong> sobra <strong>sa</strong> 400 ka<br />

tuig <strong>nga</strong> nawad-an pag-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> hugot <strong>nga</strong> pagtuo <strong>sa</strong> ilang<br />

mga amahan. Nagtudlo Siya kanila <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lig Kaniya.<br />

Enero <strong>20</strong>12 27


28 Liah<strong>on</strong>a<br />

u<strong>sa</strong> ka problema. Ar<strong>on</strong> maka<strong>sa</strong>gubang <strong>sa</strong><br />

dako <strong>nga</strong> butang, ti<strong>nga</strong>li kita kinahanglang<br />

magtrabaho niini <strong>sa</strong> ginagmay, inadlaw <strong>nga</strong><br />

mga paagi. U<strong>sa</strong>hay ang mahimo lamang<br />

nato mao ang u<strong>sa</strong> ka adlaw—o bi<strong>sa</strong>n kabahin<br />

lang <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka adlaw—<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

higay<strong>on</strong>.<br />

Niadt<strong>on</strong>g mga 1950 ang ak<strong>on</strong>g inahan<br />

naluwas <strong>sa</strong> kinahanglan<strong>on</strong> <strong>nga</strong> operasy<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> kanser, <strong>nga</strong> gisundan <strong>sa</strong> dinosena <strong>nga</strong><br />

<strong>sa</strong>kit ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga pagtambal pinaagi<br />

<strong>sa</strong> radiati<strong>on</strong>. Nakahinumdom siya <strong>nga</strong> ang<br />

iyang inahan mitudlo kaniya og butang atol<br />

nianang panah<strong>on</strong>a <strong>nga</strong> nakatabang kaniya<br />

sukad niana:<br />

“Grabe ka<strong>ayo</strong> ang ak<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>kit ug maluyah<strong>on</strong>,<br />

ug gisultihan nako siya u<strong>sa</strong> ka adlaw,<br />

‘O, Mama, dili na nako maagwanta ang dugang<br />

<strong>16</strong> pa <strong>nga</strong> mga pagtambal.’<br />

Nagkinahanglan u<strong>sa</strong>b kita og inadlaw <strong>nga</strong> bahin <strong>sa</strong><br />

balaan<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> ar<strong>on</strong> mahimo k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y kinahanglan<br />

<strong>nga</strong> kita mahimo. Ang paghinulsol, paglambo,<br />

ug <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n ang pagkab-ot “<strong>sa</strong> sukod <strong>sa</strong><br />

gidak-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kahup<strong>nga</strong>nan ni Kristo” u<strong>sa</strong> ka<br />

sunod-sunod <strong>nga</strong> proseso.<br />

“Miing<strong>on</strong> siya, ‘Makaadto ka ba kar<strong>on</strong>?’<br />

“‘Oo.’<br />

“‘Ga, mao lang kana ang kinahanglan<br />

nim<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong> kar<strong>on</strong>.’<br />

“Nakatabang kini kanako <strong>sa</strong> daghang mga<br />

higay<strong>on</strong> k<strong>on</strong> ak<strong>on</strong>g mahinumduman ang<br />

paglahutay <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka adlaw o u<strong>sa</strong> ka butang<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka higay<strong>on</strong>.”<br />

Ang Espiritu makagiya kanato k<strong>on</strong> kanus-a<br />

kita motan-aw <strong>sa</strong> unahan ug k<strong>on</strong> kanus-a kita<br />

kinahanglang molahutay niining u<strong>sa</strong> lamang<br />

ka adlaw, niining u<strong>sa</strong> ka higay<strong>on</strong>.<br />

<strong>Pag</strong>kab-ot <strong>sa</strong> At<strong>on</strong>g Potensyal<br />

Ang pagpa<strong>nga</strong>yo ug pagdawat og pagka<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> matag adlaw <strong>sa</strong> kamot <strong>sa</strong> Dios adunay mahinungdan<strong>on</strong><br />

ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> bahin <strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lig Kaniya ug <strong>sa</strong> paglahutay <strong>sa</strong> mga<br />

hagit <strong>sa</strong> kinabuhi. Nagkinahanglan u<strong>sa</strong>b kita<br />

og inadlaw <strong>nga</strong> bahin <strong>sa</strong> balaan<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong><br />

ar<strong>on</strong> mahimo k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y kinahanglan <strong>nga</strong>


kita mahimo. Ang paghinulsol, paglambo,<br />

ug <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n ang pagkab-ot “<strong>sa</strong> sukod <strong>sa</strong><br />

gidak-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kahup<strong>nga</strong>nan ni Kristo” (Mga<br />

Taga-Efeso 4:13) u<strong>sa</strong> ka sunod-sunod <strong>nga</strong><br />

proseso. Ang paglambigit <strong>sa</strong> bag-o ug ma<strong>ayo</strong><br />

<strong>nga</strong> mga naandang buhat<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kinaiya o pagbuntog <strong>sa</strong> dili ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

naandang buhat<strong>on</strong> o pagkaadik <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>garan<br />

nagpa<strong>sa</strong>but <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong> ka paningkamot kar<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> pagasundan <strong>sa</strong> lain pagkaugma ug day<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> lain, ti<strong>nga</strong>li sulod <strong>sa</strong> daghang mga adlaw,<br />

gani mga bulan ug mga tuig, hangtud maangk<strong>on</strong><br />

nato ang kadaugan. Apan ato kining<br />

mabuhat tungod kay makapa<strong>nga</strong>muyo kita <strong>sa</strong><br />

Dios alang <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw,<br />

alang <strong>sa</strong> tabang <strong>nga</strong> gikinahanglan nato <strong>sa</strong><br />

matag adlaw.<br />

Si Presidente N. Eld<strong>on</strong> Tanner (1898–<br />

1982), Unang Magtatambag <strong>sa</strong> Unang Kapangulohan,<br />

miing<strong>on</strong>: “Samtang mamaland<strong>on</strong>g<br />

kita <strong>sa</strong> hiyas <strong>sa</strong> pagdesisy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mobuhat og<br />

mas ma<strong>ayo</strong> pa, at<strong>on</strong>g tino<strong>on</strong> ang pagdisiplina<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpili og ma<strong>ayo</strong><br />

<strong>sa</strong> mga desisy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g himo<strong>on</strong>, <strong>sa</strong> pagk<strong>on</strong>siderar<br />

<strong>sa</strong> katuyoan <strong>sa</strong> paghimo niini,<br />

ug <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> paghimo og mga pa<strong>sa</strong>lig<br />

<strong>sa</strong> pagtuman niini ug dili motugot <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n<br />

un<strong>sa</strong>ng mga babag <strong>nga</strong> mopahun<strong>on</strong>g kanato.<br />

At<strong>on</strong>g pahinumduman ang at<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagsugod <strong>sa</strong> matag adlaw <strong>nga</strong> makahimo<br />

kita og desisy<strong>on</strong> alang lamang nianang<br />

adlawa.” 1<br />

Si Elder David A. Bednar <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog<br />

Duha ka mga Apostoles bag-ohay lang<br />

<strong>nga</strong> nagtudlo <strong>nga</strong> ang pagpaday<strong>on</strong> <strong>sa</strong> yano<br />

<strong>nga</strong> inadlaw <strong>nga</strong> naandang buhat<strong>on</strong> <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong><br />

pag-ampo <strong>sa</strong> pamilya, pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kasulatan,<br />

ug home evening mahinungdan<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagugmad<br />

og malampus<strong>on</strong>g mga pamilya. “Ang<br />

at<strong>on</strong>g pagkamakanunay<strong>on</strong> <strong>sa</strong> paghimo og<br />

daw gagmay <strong>nga</strong> mga butang,” miing<strong>on</strong> siya,<br />

“modala <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mahinungdan<strong>on</strong>g mga<br />

<strong>sa</strong>ngputanan <strong>nga</strong> espiritwal.” 2<br />

Si Presidente Ezra Taft Bens<strong>on</strong> (1899–<br />

1994), namul<strong>on</strong>g mahitungod <strong>sa</strong> paghinulsol,<br />

mihatag niini <strong>nga</strong> tambag: “Kinahanglan<br />

mag-amping kita, <strong>sa</strong>mtang magtinguha kita<br />

<strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g mas mahi<strong>sa</strong>ma gayud [kang<br />

Kristo], <strong>nga</strong> dili kita mawad-an <strong>sa</strong> kadasig ug<br />

mawad-an <strong>sa</strong> paglaum. Ang pagkahim<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong>ma kang Kristo u<strong>sa</strong> ka tibuok kinabuhi <strong>nga</strong><br />

paningkamot ug <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>garan gayud nag-apil<br />

<strong>sa</strong> pagtubo ug kau<strong>sa</strong>ban <strong>nga</strong> hinay, <strong>nga</strong> hapit<br />

dili mabantayan.” 3<br />

<strong>Pag</strong>tinguha <strong>sa</strong> Tabang <strong>sa</strong> Ginoo diha<br />

<strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>serbisyo<br />

Hinumdumi <strong>nga</strong> kinahanglang dili lamang<br />

kita magtan-aw <strong>sa</strong> kaugaling<strong>on</strong> k<strong>on</strong><br />

magtinguha kita og inadlaw <strong>nga</strong> sukod <strong>sa</strong><br />

balaan<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong>. K<strong>on</strong> gusto kita <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

mas mahi<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Manluluwas, Siya<br />

miabut “dili ar<strong>on</strong> pagaalagar<strong>on</strong>, k<strong>on</strong>dili <strong>sa</strong><br />

pag-alagad” (Marcos 10:45), magtinguha kita<br />

<strong>sa</strong> Iyang tabang <strong>nga</strong> anaa <strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>sa</strong><br />

uban matag adlaw.<br />

Si Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong> nagsunod<br />

niini <strong>nga</strong> baruganan <strong>sa</strong> mas ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong><br />

paagi kay ni bi<strong>sa</strong>n kin<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g nailhan.<br />

Anaa gayud kanunay <strong>sa</strong> iyang kasingkasing<br />

ang u<strong>sa</strong> ka pag-ampo <strong>nga</strong> ang Dios mopadayag<br />

<strong>sa</strong> mga panginahanglan ug mga paagi<br />

ar<strong>on</strong> siya makaabag niadt<strong>on</strong>g anaa <strong>sa</strong> iyang<br />

palibut <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> adlaw o gutlo<br />

nianang adlawa. U<strong>sa</strong> ka ehemplo gikan <strong>sa</strong><br />

iyang panah<strong>on</strong> isip bishop naghulagway <strong>sa</strong><br />

kamatuoran <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong>hay bi<strong>sa</strong>n gamay <strong>nga</strong><br />

paningkamot mahimo <strong>nga</strong>, inubanan <strong>sa</strong> mga<br />

pamaagi <strong>sa</strong> Espiritu, mo<strong>sa</strong>ngput <strong>sa</strong> talag<strong>sa</strong><strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> bu<strong>nga</strong>.<br />

“U<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> gitaba<strong>nga</strong>n ni [Presidente M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>]<br />

mao si Harold Gallacher. Ang iyang a<strong>sa</strong>wa<br />

ug mga anak aktibo <strong>sa</strong> Simbahan, apan si<br />

Harold dili. Ang iyang anak <strong>nga</strong> babaye <strong>nga</strong><br />

si Shar<strong>on</strong> mihangyo kang Bishop M<strong>on</strong>s<strong>on</strong><br />

k<strong>on</strong> siya ‘mohimo og butang’ ar<strong>on</strong> mobalik<br />

<strong>sa</strong> pagkaaktibo ang iyang amahan. Isip<br />

bishop, mibati siya <strong>sa</strong> pagtawag ni Harold.<br />

Init kadto <strong>nga</strong> adlaw <strong>sa</strong> summer <strong>sa</strong> dihang<br />

nanuktok siya <strong>sa</strong> screen <strong>nga</strong> pultahan ni Harold.<br />

Ang bishop makakita kang Harold <strong>nga</strong><br />

naglingkod <strong>sa</strong> iyang lingkuranan, nanigarilyo<br />

ug nagba<strong>sa</strong> og newspaper. ‘Kin<strong>sa</strong> ‘na?’ Nangutana<br />

si Harold <strong>nga</strong> adunay kasuko, <strong>nga</strong><br />

wala moha<strong>nga</strong>d.<br />

“‘Ang im<strong>on</strong>g bishop,’ mitubag si Tom.<br />

‘Mianhi ko ar<strong>on</strong> magkaila ‘ta ug moawhag <strong>sa</strong><br />

im<strong>on</strong>g pagtamb<strong>on</strong>g kauban <strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g pamilya<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga miting.’<br />

“‘Dili, busy ka<strong>ayo</strong> ko,’ miabut ang dili ma<strong>ayo</strong><br />

<strong>nga</strong> tubag. Wala gayud siya moha<strong>nga</strong>d.<br />

Mipa<strong>sa</strong>lamat si Tom kaniya alang <strong>sa</strong> pagpaminaw<br />

ug mibiya. Ang pamilya namalhin <strong>nga</strong><br />

wala gayud si Harold makatamb<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> mga<br />

service.<br />

K<strong>on</strong> gusto kita <strong>nga</strong><br />

mahim<strong>on</strong>g mas<br />

mahi<strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> Manluluwas,<br />

Siya kin<strong>sa</strong><br />

miabut “dili ar<strong>on</strong><br />

pagaalagar<strong>on</strong>, k<strong>on</strong>dili<br />

<strong>sa</strong> pag-alagad,”<br />

magtinguha kita<br />

<strong>sa</strong> Iyang tabang<br />

<strong>nga</strong> anaa <strong>sa</strong> pagserbisyo<br />

<strong>sa</strong> uban<br />

matag adlaw.<br />

Enero <strong>20</strong>12 29


30 Liah<strong>on</strong>a<br />

“Mga tuig ang milabay . . . si Brother<br />

Gallacher mitawag <strong>sa</strong> opisina ni Elder<br />

Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong> ug mihangyo <strong>nga</strong> makigkita<br />

kaniya.<br />

“. . . Sa dihang ang duha naghimamat u<strong>sa</strong><br />

ka higay<strong>on</strong> human niana, naghinangpanay<br />

sila. Si Harold miing<strong>on</strong>, ‘Mianhi ko ar<strong>on</strong> ma<strong>nga</strong>yo<br />

og pa<strong>sa</strong>ylo <strong>sa</strong> wala pagbarug ug pagpasulod<br />

nimo nianang adlaw <strong>sa</strong> summer dugay<br />

nang mga katuigan ang milabay.’ Si Elder<br />

M<strong>on</strong>s<strong>on</strong> nangutana niya k<strong>on</strong> siya [nahim<strong>on</strong>g]<br />

aktibo ba <strong>sa</strong> Simbahan. Uban <strong>sa</strong> pinangislo<br />

<strong>nga</strong> pahiyum, si Harold mitubag: ‘Ako kar<strong>on</strong><br />

sec<strong>on</strong>d counselor <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g ward bishopric.<br />

Ang im<strong>on</strong>g pagdapit <strong>nga</strong> moadto <strong>sa</strong> simbahan,<br />

ug ang ak<strong>on</strong>g negatib<strong>on</strong>g tubag, hilabihan<br />

<strong>nga</strong> mihasul kanako <strong>nga</strong> nakahukom ko <strong>nga</strong><br />

mobuhat og butang kalabut niini.’” 4<br />

“Ako mao ang buhing tinapay <strong>nga</strong> nanaug gikan<br />

<strong>sa</strong> langit: bi<strong>sa</strong>n kin<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> moka<strong>on</strong> niining ma<strong>on</strong>g<br />

tinapay, siya mabuhi <strong>sa</strong> day<strong>on</strong>: ug ang tinapay <strong>nga</strong><br />

ak<strong>on</strong>g igahatag alang <strong>sa</strong> kinabuhi <strong>sa</strong> kalibutan mao<br />

ang ak<strong>on</strong>g unod.”<br />

<strong>Pag</strong>himo og Inadlaw <strong>nga</strong> mga <strong>Pag</strong>pili<br />

Ang paghunahuna <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

matag adlaw mopahinumdom kanato mahitungod<br />

<strong>sa</strong> mga detalye <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kinabuhi,<br />

<strong>sa</strong> kamahinungdan<strong>on</strong> <strong>sa</strong> gagmay <strong>nga</strong> mga<br />

butang <strong>nga</strong> nakapuno <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga adlaw.<br />

Ang kasinatian nagtudlo <strong>nga</strong> <strong>sa</strong> kaminyo<strong>on</strong>,<br />

pananglitan, ang paday<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagdagayday<br />

<strong>sa</strong> yano <strong>nga</strong> pagkamabinati<strong>on</strong>, tabang, ug<br />

pagtagad mas dako og mahimo ar<strong>on</strong> magpabiling<br />

buhi ang gugma ug maamumahan ang<br />

u<strong>sa</strong> ka relasy<strong>on</strong> kay <strong>sa</strong> b<strong>on</strong>gga o mahal <strong>nga</strong><br />

ga<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> panag<strong>sa</strong> ra.<br />

Sa <strong>sa</strong>mang paagi, <strong>sa</strong> inadlaw <strong>nga</strong> mga<br />

pagpili mahim<strong>on</strong>g at<strong>on</strong>g mapug<strong>nga</strong>n ang<br />

piho <strong>nga</strong> makalingla <strong>nga</strong> mga impluwensya<br />

<strong>sa</strong> pagsulod <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kinabuhi ug mahim<strong>on</strong>g<br />

kabahin k<strong>on</strong> kin<strong>sa</strong> kita. Sa u<strong>sa</strong> ka dili pormal<br />

<strong>nga</strong> panaghisgutan nako ug ni Elder<br />

Neal A. Maxwell (1926–<strong>20</strong>04) mga


pipila na ka tuig ang milabay, am<strong>on</strong>g naobserbahan<br />

<strong>nga</strong> ang u<strong>sa</strong> ka tawo makalikay <strong>sa</strong><br />

kadaghanan <strong>sa</strong> pornograpiya ug mga imahe<br />

<strong>sa</strong> pornograpiya pinaagi lamang <strong>sa</strong> paghimo<br />

og ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga pagpili. Sa kadaghanang<br />

bahin kinahanglan lamang niini ang pagdisiplina<br />

<strong>sa</strong> kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong> dili moadto diin<br />

posibleng makita ang pornograpiya—<strong>sa</strong><br />

pisikal o elektr<strong>on</strong>ik <strong>nga</strong> paagi. Am<strong>on</strong>g giangk<strong>on</strong>,<br />

hino<strong>on</strong>, <strong>nga</strong> tungod kay kini ing<strong>on</strong> ka<br />

makalingla <strong>sa</strong> makalili<strong>sa</strong>ng <strong>nga</strong> paagi, ang<br />

pornograpiya makaataki <strong>sa</strong> tawo <strong>nga</strong> nagatiman<br />

lang <strong>sa</strong> iyang kaugaling<strong>on</strong>g binuhatan<br />

diha <strong>sa</strong> kalit <strong>nga</strong> paagi. “Oo,” nakaobserbar<br />

si Elder Maxwell, “apan siya daling maka<strong>sa</strong>likway<br />

niini. Dili siya kinahanglang modapit<br />

niini ar<strong>on</strong> makasulod ug motanyag niini og<br />

lingkuranan ar<strong>on</strong> makalingkod.”<br />

Ing<strong>on</strong> u<strong>sa</strong>b niana ang ubang makadaut<br />

<strong>nga</strong> mga impluwensya ug mga naandang binuhatan.<br />

Ang at<strong>on</strong>g pagtagad matag adlaw <strong>sa</strong><br />

paglikay <strong>sa</strong> mga sinugdanan gayud <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> mga butang makapanalipod kanato <strong>sa</strong><br />

pagkahigmata <strong>sa</strong> umaabut <strong>nga</strong> adlaw diha <strong>sa</strong><br />

pagkaamgo <strong>nga</strong> tungod <strong>sa</strong> kawalay pagtagad,<br />

ang dautan o kahuyang nakagamot na <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g kalag.<br />

Sa pagkatinuod, pipila ra ang mga butang<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka adlaw <strong>nga</strong> dili gayud mahinungdan<strong>on</strong>.<br />

Bi<strong>sa</strong>n ang ordinaryo ug balik-balik<br />

<strong>nga</strong> mga kalihokan mahim<strong>on</strong>g gamay ra<br />

apan mahinungdan<strong>on</strong>g mga pundasy<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

<strong>sa</strong> dili madugay makaestabli<strong>sa</strong>r <strong>sa</strong> disiplina<br />

ug kinaiya ug kahap<strong>sa</strong>y <strong>nga</strong> gikinahanglan<br />

ar<strong>on</strong> makab-ot ang at<strong>on</strong>g mga plano ug<br />

mga damgo. Bu<strong>sa</strong>, <strong>sa</strong>mtang kamo ma<strong>nga</strong>yo<br />

diha <strong>sa</strong> pag-ampo alang <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> matag adlaw, hunahunaa og ma<strong>ayo</strong> ang<br />

iny<strong>on</strong>g mga panginahanglan—ang un<strong>sa</strong>y<br />

kulang ninyo ug un<strong>sa</strong>y kinahanglan niny<strong>on</strong>g<br />

bantayan. Sa iny<strong>on</strong>g paghigda, hunahunaa<br />

ang mga kalampu<strong>sa</strong>n ug mga kapakya<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong><br />

adlaw ug un<strong>sa</strong>y makapahimo <strong>sa</strong> sunod adlaw<br />

<strong>nga</strong> mas ma<strong>ayo</strong> og gamay. Ug pa<strong>sa</strong>lamati ang<br />

iny<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g Amahan alang <strong>sa</strong> mana<br />

<strong>nga</strong> Iyang gibutang <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g agianan <strong>nga</strong><br />

nakapatunhay kaninyo <strong>sa</strong> tibuok adlaw. Ang<br />

iny<strong>on</strong>g mga pamaland<strong>on</strong>g mopalambo <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g pagtuo Kaniya <strong>sa</strong>mtang iny<strong>on</strong>g makita<br />

ang Iyang kamot <strong>nga</strong> nagtabang kaninyo <strong>sa</strong><br />

paglahutay <strong>sa</strong> pipila ka mga butang ug pagu<strong>sa</strong>b<br />

<strong>sa</strong> uban. Makahimo kamo <strong>sa</strong> pagmaya<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> pa ka adlaw, u<strong>sa</strong> pa ka lakang paing<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> kinabuhing day<strong>on</strong>.<br />

<strong>Pag</strong>hinumdom <strong>sa</strong> Tinapay <strong>sa</strong> Kinabuhi<br />

Labaw <strong>sa</strong> tanan, hinumdumi <strong>nga</strong> kauban<br />

nato Siya kan<strong>sa</strong>ng mana u<strong>sa</strong> ka pahi<strong>sa</strong>ma ug<br />

simbolo, ang Manunubos.<br />

“Ako mao ang tinapay <strong>nga</strong> nagahatag og<br />

kinabuhi.<br />

“Ang iny<strong>on</strong>g mga ginikanan nanagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

mana didto <strong>sa</strong> kami<strong>nga</strong>wan, <strong>nga</strong>ni na<strong>nga</strong>matay<br />

sila.<br />

“Ania kining tinapay <strong>nga</strong> nanaug gikan <strong>sa</strong><br />

langit, ar<strong>on</strong> ang tawo makaka<strong>on</strong> niini ug dili<br />

mamatay.<br />

“Ako mao ang buhing tinapay <strong>nga</strong> nanaug<br />

gikan <strong>sa</strong> langit: bi<strong>sa</strong>n kin<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> moka<strong>on</strong><br />

niining ma<strong>on</strong>g tinapay, siya mabuhi <strong>sa</strong> day<strong>on</strong>:<br />

ug ang tinapay <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g igahatag alang <strong>sa</strong><br />

kinabuhi <strong>sa</strong> kalibutan mao ang ak<strong>on</strong>g unod”<br />

( Juan 6:48–51).<br />

Ako mohatag <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pag<strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> buhing<br />

kamatuoran <strong>sa</strong> Tinapay <strong>sa</strong> Kinabuhi, si Jesukristo,<br />

ug mahitungod <strong>sa</strong> walay kinutuban<br />

<strong>nga</strong> gahum ug maabut <strong>sa</strong> Iyang <strong>Pag</strong>-ula. Sa<br />

katapu<strong>sa</strong>n, ang Iyang <strong>Pag</strong>-ula ug ang Iyang<br />

grasya mao ang at<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag<br />

adlaw. Kinahanglan kitang magtinguha Kaniya<br />

<strong>sa</strong> matag adlaw, <strong>sa</strong> pagbuhat <strong>sa</strong> Iyang<br />

kabubut-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw, <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

u<strong>sa</strong> uban Kaniya maing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> Siya u<strong>sa</strong> uban<br />

<strong>sa</strong> Amahan (tan-awa <strong>sa</strong> Juan 17:<strong>20</strong>–23). Sa<br />

pagbuhat nato <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong>, unta ang at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan mohatag kanato <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw. ◼<br />

Gikan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka pakigpul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> fireside <strong>sa</strong> Church<br />

Educati<strong>on</strong>al System <strong>nga</strong> gihatag niadt<strong>on</strong>g Enero 9, <strong>20</strong>11.<br />

Alang <strong>sa</strong> kompleto <strong>nga</strong> teksto <strong>sa</strong> Iningles, adto <strong>sa</strong> speeches<br />

.byu .edu.<br />

MUBO NGA MGA SULAT<br />

1. N. Eld<strong>on</strong> Tanner, “Today I Will . . . ,” Liah<strong>on</strong>a,<br />

Mar. <strong>20</strong>03, 27–28.<br />

2. David A. Bednar, “Labaw <strong>nga</strong> Makugih<strong>on</strong> ug Mabuhat<strong>on</strong><br />

diha <strong>sa</strong> Panimalay,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>09, <strong>20</strong>.<br />

3. Ezra Taft Bens<strong>on</strong>, “A Mighty Change of Heart,”<br />

Tambuli, Mar. 1990, 7.<br />

4. Heidi S. Swint<strong>on</strong>, To the Rescue: The Biography of<br />

Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong> (<strong>20</strong>10), <strong>16</strong>0–61.<br />

Sa katapu<strong>sa</strong>n, ang<br />

<strong>Pag</strong>-ula ug ang<br />

grasya <strong>sa</strong> Manluluwas<br />

mao ang at<strong>on</strong>g<br />

pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag<br />

adlaw.<br />

Enero <strong>20</strong>12 31


32 Liah<strong>on</strong>a


LITRATO PINAAGI NI JOHN HAFEN, SA MAAYONG KABUBUT-ON SA CHURCH HISTORY MUSEUM<br />

SIYA NAGPAKABUHI<br />

SUMALA SA IYANG GITUDLO<br />

Ni Ted Barnes<br />

Departamento <strong>sa</strong> Kurikulum<br />

Sa hapit na matapos ang<br />

kapoy ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> adlaw,<br />

si John A. Widtsoe milingkod<br />

<strong>sa</strong> iyang opisina, “gikapoy<br />

pag-<strong>ayo</strong> human <strong>sa</strong> mga buluhat<strong>on</strong><br />

nianang adlawa.” Siya nag-atubang<br />

og u<strong>sa</strong> ka k<strong>on</strong>trobersyal <strong>nga</strong> problema,<br />

ug siya mibati <strong>sa</strong> hilabihang kabug-at <strong>sa</strong><br />

iyang mga resp<strong>on</strong>sibilidad. “Naluya ka<strong>ayo</strong><br />

ko,” siya miing<strong>on</strong>.<br />

“Day<strong>on</strong> adunay nanuktok <strong>sa</strong> pultahan,<br />

ug misulod si George Albert Smith. Miing<strong>on</strong><br />

siya, ‘Padul<strong>on</strong>g na ko pauli human <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g tibuok adlaw <strong>nga</strong> trabaho. Naghunahuna<br />

ko nimo ug <strong>sa</strong> mga problema<br />

<strong>nga</strong> im<strong>on</strong>g gilauman <strong>nga</strong> masulbad.<br />

Misulod ko ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> paghupay kanimo ug<br />

<strong>sa</strong> pagpanalangin kanimo.’<br />

“. . . Kini dili gayud nako makalimtan.<br />

Nag-istoryahanay kami og kadali; nagbulag<br />

kami, siya mipauli <strong>sa</strong> balay. Ang ak<strong>on</strong>g kasingkasing<br />

nabayaw. Ako wala na maluya.”<br />

Naghinumdom niining kasinatian daghang<br />

mga tuig na ang milabay isip <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> Korum<br />

<strong>sa</strong> Napulog Duha ka mga Apostoles, si<br />

Elder Widtsoe (1872–1952) miing<strong>on</strong>: “Ing<strong>on</strong><br />

niana ang paagi ni George Albert Smith.<br />

. . . Siya mihatag <strong>sa</strong> iyang kaugaling<strong>on</strong>g<br />

Ang mga kasinatian gikan <strong>sa</strong> kinabuhi ni Presidente<br />

George Albert Smith mipakita <strong>nga</strong> wala lamang siya motuo<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo—iya kining gisunod.<br />

Mga <strong>Pag</strong>tulun-An Sa Mga<br />

Presidente Sa Simbahan<br />

George Albert Smith<br />

panah<strong>on</strong>, iyang kaugaling<strong>on</strong>g<br />

kalig-<strong>on</strong>.” 1<br />

Si George Albert Smith (1870–<br />

1951), kin<strong>sa</strong> miserbisyo isip ikawalo<br />

<strong>nga</strong> Presidente <strong>sa</strong> Simbahan, gikan<br />

1945 hangtud 1951, nagtuo <strong>nga</strong> k<strong>on</strong><br />

kita adunay tinuoray <strong>nga</strong> pagpamatuod<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo ni Jesukristo,<br />

kini makita <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga kinabuhi—<br />

ilabi na <strong>sa</strong> paagi <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g pagtratar <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong>g<br />

u<strong>sa</strong>. “Ang u<strong>sa</strong> ka tukma ug makanunay<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> kinabuhi,” siya mitudlo, “mao ang<br />

labing lig-<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagpamatuod <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g<br />

mahatag mahitungod <strong>sa</strong> kamatuoran niini<br />

<strong>nga</strong> buhat.” 2<br />

Sa Mga <strong>Pag</strong>tulun-an <strong>sa</strong> mga Presidente<br />

<strong>sa</strong> Simbahan: George Albert Smith, ang<br />

kurikulum <strong>sa</strong> Melchizedek Priesthood ug<br />

Relief Society <strong>sa</strong> <strong>20</strong>12, ang pagpamatuod<br />

ni Presidente Smith gipakita <strong>sa</strong> gamhanan<br />

ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> paagi—pinaagi <strong>sa</strong> iyang mga<br />

pagtulun-an ug pinaagi <strong>sa</strong> mga istorya <strong>sa</strong><br />

iyang kinabuhi. Ang mosunod mao ang<br />

pipila <strong>sa</strong> mga ehemplo niining mga istorya<br />

ug mga pagtulun-an.<br />

Ang Gahum <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>kamabinati<strong>on</strong><br />

U<strong>sa</strong> ka init <strong>nga</strong> adlaw atol <strong>sa</strong> ting-init,<br />

pipila <strong>sa</strong> mga trabahante nag-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> dalan<br />

gawas <strong>sa</strong> balay ni Presidente Smith.<br />

Samtang nagkalisud ang trabaho<strong>on</strong><br />

Enero <strong>20</strong>12 33


ug ang adlaw nagkainit, ang mga<br />

trabahante migamit <strong>sa</strong> malaw-ay<br />

ug bastos <strong>nga</strong> mga pul<strong>on</strong>g. Sa<br />

wala madugay u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga sili<strong>nga</strong>n<br />

miduol ug mika<strong>sa</strong>ba <strong>sa</strong> mga trabahante<br />

<strong>sa</strong> ilang makapasilo <strong>nga</strong> pinul<strong>on</strong>gan,<br />

nagsugid <strong>nga</strong> si George<br />

Albert Smith nagpuyo <strong>sa</strong> duol.<br />

Wala mahimuot, ang mga trabahante<br />

namalikas pa og ma<strong>ayo</strong>.<br />

Sa su<strong>sa</strong>mang higay<strong>on</strong>, si Presidente<br />

Smith diha <strong>sa</strong> iyang kusina<br />

nag-andam og u<strong>sa</strong> ka pitsil <strong>nga</strong><br />

lem<strong>on</strong>ada. Gibutang <strong>sa</strong> tray ug gidala<br />

<strong>nga</strong> may pipila ka baso ug miing<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga trabahante, “Ak<strong>on</strong>g<br />

mga higala, giinitan ug gikapoy ka<strong>ayo</strong><br />

kam<strong>on</strong>g tan-aw<strong>on</strong>. Ari mo diri ug panglingkod<br />

ilawom <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga kahoy ug<br />

manginom og pabugnaw?”<br />

Nahim<strong>on</strong>g mapainub<strong>sa</strong>n<strong>on</strong> ug mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong>,<br />

ang mga trabahante midawat <strong>sa</strong> iyang gihatag, ug human<br />

<strong>sa</strong> ilang maanindot <strong>nga</strong> kadiyot <strong>nga</strong> pahulay ilang gihuman<br />

ang ilang trabaho <strong>nga</strong> may pagtahud ug <strong>sa</strong> hilum <strong>nga</strong><br />

paagi. 3<br />

Ang mga kasinatian <strong>sa</strong>ma niini mipakita <strong>sa</strong> kombiksy<strong>on</strong><br />

ni George Albert Smith <strong>nga</strong> kita “motubag <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga<br />

problema diha <strong>sa</strong> diwa <strong>sa</strong> gugma ug pagkamabinati<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> tanan.” 4 “Adunay mga tawo kin<strong>sa</strong> makahimo<br />

og mga s<strong>ayo</strong>p,” siya miing<strong>on</strong>. “Adunay mga tawo taliwala<br />

kanato kar<strong>on</strong> <strong>nga</strong> nahi<strong>sa</strong>laag, apan sila mga anak <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

Ginoo ug siya nahigugma kanila. Siya mihatag <strong>nga</strong>nha<br />

kaninyo ug <strong>nga</strong>ri kanako og katungod <strong>sa</strong> pag-adto kanila<br />

diha <strong>sa</strong> pagkamabinati<strong>on</strong> ug paghigugma ug uban <strong>sa</strong> pagpailub<br />

ug uban <strong>sa</strong> tinguha <strong>sa</strong> pagpanalangin, paningkamuti<br />

<strong>nga</strong> mabawi sila gikan <strong>sa</strong> mga s<strong>ayo</strong>p <strong>nga</strong> ilang gihimo. Dili<br />

kini ak<strong>on</strong>g pribilehiyo ang paghukom. . . . Apan kini ak<strong>on</strong>g<br />

pribilehiyo, <strong>nga</strong> k<strong>on</strong> ako makakita kanila <strong>nga</strong> naghimo <strong>sa</strong><br />

s<strong>ayo</strong>p <strong>nga</strong> butang, <strong>sa</strong> laing paagi, k<strong>on</strong> mahimo, mopabalik<br />

kanila <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> dalan paing<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> kinabuhing<br />

day<strong>on</strong> didto <strong>sa</strong> Celestial <strong>nga</strong> gingharian. 5<br />

“Un<strong>sa</strong> ka hingpit <strong>sa</strong> kalipay, <strong>sa</strong> kahupayan, <strong>sa</strong> katagbawan<br />

ang madugang <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> kinabuhi <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga<br />

sili<strong>nga</strong>n ug mga higala pinaagi <strong>sa</strong> pagkamabinati<strong>on</strong>. <strong>Pag</strong>kagusto<br />

nak<strong>on</strong>g isulat kana <strong>nga</strong> pul<strong>on</strong>g diha <strong>sa</strong> dagk<strong>on</strong>g<br />

mga letra ug ipakita kini diha <strong>sa</strong> kahanginan. Ang pagkamabinati<strong>on</strong><br />

mao ang gahum <strong>nga</strong> gihatag <strong>sa</strong> Dios <strong>nga</strong>ri<br />

kanato <strong>sa</strong> pag-abli <strong>sa</strong> tig-a <strong>nga</strong> mga kasingkasing ug pagpahumok<br />

<strong>sa</strong> badlung<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga kalag. 6<br />

<strong>Pag</strong>pakigbahin <strong>sa</strong> Ebanghelyo<br />

Si Presidente Smith mik<strong>on</strong>siderar <strong>nga</strong> ang pagpakigbahin<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo mao ang “labing ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> paagi <strong>sa</strong><br />

34 Liah<strong>on</strong>a<br />

pagkamabinati<strong>on</strong>.” 7 Iyang giila ug<br />

nagmaya <strong>sa</strong> mga ka<strong>ayo</strong>han <strong>nga</strong><br />

iyang nakaplagan <strong>sa</strong> ubang mga<br />

simbahan, apan siya na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong><br />

ang gipahiuli <strong>nga</strong> ebanghelyo<br />

adunay talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> ug bililh<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> ikatanyag <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga<br />

katawhan.<br />

Kau<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mtang nagserbisyo<br />

isip presidente <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>, u<strong>sa</strong> ka<br />

tawo ang miing<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto kaniya,<br />

“Hino<strong>on</strong>, gikan <strong>sa</strong> tanan nak<strong>on</strong>g<br />

nahibaloan, ang iny<strong>on</strong>g simbahan<br />

pareho ra ka ma<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> uban <strong>nga</strong><br />

simbahan.”<br />

“Ako naghunahuna <strong>nga</strong> nagtuo siya<br />

<strong>nga</strong> nakahatag siya kanato og maanindot<br />

<strong>nga</strong> pagdayeg,” mihatag og katin-awan si<br />

Presidente Smith. “Apan miing<strong>on</strong> ko kaniya:<br />

‘K<strong>on</strong> ang Simbahan <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g gipresentar<br />

dinhi walay ikadugang <strong>nga</strong> butang <strong>nga</strong> mas mahinungdan<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> katawhan kay <strong>sa</strong> uban <strong>nga</strong> simbahan,<br />

nan nas<strong>ayo</strong>p ko <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g katungdanan dinhi.’” 8<br />

U<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ras<strong>on</strong> <strong>nga</strong>n<strong>on</strong>g ang at<strong>on</strong>g men<strong>sa</strong>he importante<br />

ka<strong>ayo</strong>, si Presidente Smith mitudlo, mao ang kamatuoran<br />

<strong>nga</strong> “ang mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw mao lamang<br />

ang katawhan <strong>nga</strong> naghupot <strong>sa</strong> awtoridad <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan <strong>sa</strong> pagdumala <strong>sa</strong> ordinan<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ebanghelyo.<br />

Ang kalibutan nagkinahanglan kanato.” 9<br />

Tungod niini, gusto ni Presidente Smith <strong>nga</strong> ang mga<br />

Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw mobati og “u<strong>sa</strong> ka lig-<strong>on</strong> ug<br />

madasig<strong>on</strong> <strong>nga</strong> tinguha <strong>nga</strong> ipakigbahin <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> tanang<br />

mga anak <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Amahan ang ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga butang<br />

<strong>nga</strong> <strong>sa</strong> hilabihan ka madagaya<strong>on</strong> gihatag <strong>nga</strong>ri kanato.” 10<br />

“Ako mobati u<strong>sa</strong>hay,” siya miing<strong>on</strong>, “<strong>nga</strong> wala ka<strong>ayo</strong><br />

nato mabati ang kaimportante [<strong>sa</strong> ebanghelyo], <strong>nga</strong> kita<br />

wala motudlo niini uban <strong>sa</strong> pagkasinsero <strong>nga</strong> gikinahanglan<br />

niini.” 11<br />

U<strong>sa</strong> ka suod <strong>nga</strong> higala miobserbar k<strong>on</strong> giun<strong>sa</strong> pag-<br />

MUSEUM<br />

pakita ni Presidente Smith ang “pagkamatinguha<strong>on</strong>” <strong>sa</strong><br />

pagpakigbahin <strong>sa</strong> ebanghelyo. “Sa pipila ka mga higay<strong>on</strong><br />

HISTORY<br />

ako adunay pribilehiyo <strong>nga</strong> mobiyahe <strong>sa</strong>kay <strong>sa</strong> tren uban<br />

ni Presidente Smith. Matag higay<strong>on</strong> ak<strong>on</strong>g naobserbahan<br />

CHURCH SA<br />

<strong>nga</strong> k<strong>on</strong> ang tren nagsugod na <strong>sa</strong> pagdagan, mokuha siya<br />

og pipila ka gagmayng ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> kabahin <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

gikan <strong>sa</strong> iyang bag, isulod kini <strong>sa</strong> iyang bul<strong>sa</strong>, ug day<strong>on</strong><br />

KABUBUT-ON<br />

moadto <strong>sa</strong> mga pa<strong>sa</strong>hero. Sa iyang mahigala<strong>on</strong>, masinabut<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> kinaiya siya <strong>sa</strong> dili madugay magkasuod na <strong>sa</strong><br />

isigka pa<strong>sa</strong>hero, ug day<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mub<strong>on</strong>g panah<strong>on</strong> makadu-<br />

MAAYONG SA<br />

ngog na ko kaniya <strong>nga</strong> mo<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>y <strong>sa</strong> istorya mahitungod <strong>sa</strong><br />

pagkatukod <strong>sa</strong> Simbahan pinaagi ni Propeta Joseph Smith<br />

LITRATO<br />

o moasoy mahitungod <strong>sa</strong> paglalin <strong>sa</strong> mga Santos gikan <strong>sa</strong><br />

WALA:<br />

Nauvoo ug <strong>sa</strong> ilang mga pagsulay ug mga kalisdanan <strong>sa</strong> SA


pagtabok <strong>sa</strong> mga kapatagan paing<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Utah<br />

o mopa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> pipila ka mga baruganan <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> iyang bag-<strong>on</strong>g nakaila<br />

<strong>nga</strong> higala. Ang panag-istoryahanay magpaday<strong>on</strong><br />

sugod <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka pa<strong>sa</strong>hero <strong>nga</strong>dto<br />

na <strong>sa</strong> lain hangtud mahuman ang biyahe.<br />

Sa ak<strong>on</strong>g tibuok <strong>nga</strong> pagpakigsuod ni Presidente<br />

Smith, <strong>nga</strong> milungtad og sobra <strong>sa</strong> kwarenta<br />

ka tuig, ak<strong>on</strong>g nakat-unan <strong>nga</strong> bi<strong>sa</strong>n<br />

a<strong>sa</strong> siya, una ug labaw <strong>sa</strong> tanan siya u<strong>sa</strong> ka<br />

misy<strong>on</strong>aryo <strong>sa</strong> Simbahan ni Jesukristo <strong>sa</strong> mga<br />

Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw.” 12<br />

<strong>Pag</strong>tudlo <strong>sa</strong> At<strong>on</strong>g mga Anak<br />

Si George Albert Smith ug ang iyang<br />

a<strong>sa</strong>wa, si Lucy, seryos<strong>on</strong>g misunod <strong>sa</strong> balaan<strong>on</strong>g<br />

sugo <strong>sa</strong> “<strong>sa</strong> pag-amuma <strong>sa</strong> [ilang] mga<br />

anak diha <strong>sa</strong> kahayag ug kamatuoran” (D&P<br />

93:40). Ang ilang anak <strong>nga</strong> babaye <strong>nga</strong> si<br />

Edith miistorya <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka higay<strong>on</strong> diin ang<br />

iyang amahan mipahimulos <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka oportunidad<br />

<strong>sa</strong> pagtudlo. Siya mi<strong>sa</strong>kay og pangpubliko<br />

<strong>nga</strong> <strong>sa</strong>kyanan padul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> balay gikan<br />

<strong>sa</strong> leksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> piano, ug ang k<strong>on</strong>duktor wala<br />

maningil <strong>sa</strong> iyang plite. “Giagian ra ko niya,<br />

ug miabut na ko <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g destinasy<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

naggunit pa gihap<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kwarta, ug <strong>sa</strong><br />

prangka <strong>nga</strong> pagkasulti nalipay ko <strong>sa</strong> hilum<br />

<strong>nga</strong> nalibre ko <strong>sa</strong> plete.<br />

“. . . Malipay<strong>on</strong> ka<strong>ayo</strong> ko <strong>nga</strong> nagdagan<br />

paing<strong>on</strong> ni Papa ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagsulti kaniya<br />

mahitungod <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> swerte. Mapailub<strong>on</strong><br />

siya <strong>nga</strong> naminaw <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g istorya.<br />

Misugod ko <strong>sa</strong> paghunahuna <strong>nga</strong> malampus<strong>on</strong><br />

ka<strong>ayo</strong> ko. . . .<br />

“Sa dihang nahuman na ko <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

istorya, si Papa miing<strong>on</strong>, ‘Apan, pangga, bi<strong>sa</strong>n<br />

k<strong>on</strong> ang k<strong>on</strong>duktor wala ma<strong>sa</strong>yud kabahin<br />

niini, ikaw na<strong>sa</strong>yud ug ako na<strong>sa</strong>yud ug ang<br />

Langitn<strong>on</strong>g Amahan na<strong>sa</strong>yud. Bu<strong>sa</strong>, adunay<br />

tulo pa gihap<strong>on</strong> kanato kin<strong>sa</strong> malipay <strong>nga</strong><br />

motan-aw kanimo <strong>nga</strong> nagbayad <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kto<br />

alang <strong>sa</strong> kantidad <strong>nga</strong> nadawat.’”<br />

Si Edith mibalik <strong>sa</strong> kar<strong>sa</strong>da ug mibayad <strong>sa</strong><br />

iyang plete <strong>sa</strong> dihang ang <strong>sa</strong>kyanan mibalik.<br />

Sa wala madugay mipahayag siya, “Mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong><br />

gayud ako <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka Amahan kin<strong>sa</strong><br />

igo ka maalam<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagsulti <strong>sa</strong> s<strong>ayo</strong>p <strong>nga</strong>ri<br />

kanako <strong>sa</strong> mabinati<strong>on</strong>g paagi, tungod kay<br />

k<strong>on</strong> kini makalimtan, nagtuo ko <strong>nga</strong> mosugot<br />

ra siya.” 13<br />

Si Presidente Smith mitudlo <strong>sa</strong> mga miyembro<br />

<strong>sa</strong> Simbahan <strong>nga</strong> ang gugma adunay<br />

Si Presidente Smith mipakita <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto nila Many Turquoise (<strong>sa</strong> wala)<br />

ug Manuelito Begay.<br />

gahum <strong>sa</strong> pagdasig <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga anak <strong>nga</strong><br />

magpuyo <strong>sa</strong> matarung <strong>nga</strong> paagi: “Tudloi ang<br />

iny<strong>on</strong>g mga anak <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong> moral <strong>nga</strong><br />

balaod. Palibuti sila <strong>sa</strong> mga bukt<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

gugma, <strong>nga</strong> sila dili magtinguha <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong> pag-ambit <strong>sa</strong> mga tintasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> dautan <strong>nga</strong><br />

nagpalibut kanila bi<strong>sa</strong>n a<strong>sa</strong>. <strong>14</strong><br />

“Kini mao ang at<strong>on</strong>g katungdanan—moing<strong>on</strong><br />

ko kini mao ang at<strong>on</strong>g pribilehiyo<br />

ing<strong>on</strong> man u<strong>sa</strong>b at<strong>on</strong>g katungdanan <strong>nga</strong><br />

mogahin og ig<strong>on</strong>g panah<strong>on</strong> <strong>nga</strong> palibutan<br />

ang at<strong>on</strong>g mga anak og mga panalipod ug <strong>sa</strong><br />

paghigugma gayud kanila ug pag-angk<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

ilang gugma <strong>nga</strong> sila magmaya <strong>nga</strong> maminaw<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g tambag.” 15<br />

Mahangtur<strong>on</strong>g mga Pamilya<br />

Sila si George Albert ug Lucy Smith naminyo<br />

na sulod <strong>sa</strong> mga 40 ka tuig <strong>sa</strong> dihang<br />

si Lucy misugod <strong>sa</strong> taas-taas <strong>nga</strong> pakiglimbasug<br />

<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kit. Bi<strong>sa</strong>n tuod siya nabalaka <strong>sa</strong><br />

iyang a<strong>sa</strong>wa ug naningkamot <strong>sa</strong> paghupay<br />

kaniya kutob <strong>sa</strong> iyang mahimo, ang mga<br />

buluhat<strong>on</strong> ni Presidente Smith isip u<strong>sa</strong> ka<br />

General Authority kinahanglan mobiyahe<br />

kanunay siya <strong>nga</strong> l<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> ilang balay. U<strong>sa</strong> ka<br />

adlaw human si Presidente Smith namul<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka haya, u<strong>sa</strong> ka tawo ang mitunol kaniya<br />

og u<strong>sa</strong> ka mubo <strong>nga</strong> sulat <strong>nga</strong> nag-ing<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> papauli<strong>on</strong> siya diha-diha day<strong>on</strong>. Sa wala<br />

madugay siya misulat diha <strong>sa</strong> iyang journal:<br />

“Mibiya day<strong>on</strong> ko <strong>sa</strong> chapel apan ang ak<strong>on</strong>g<br />

Mahal <strong>nga</strong> a<strong>sa</strong>wa namatay na <strong>sa</strong> wala pa ko<br />

moabut <strong>sa</strong> balay. Namatay siya <strong>sa</strong>mtang ako<br />

namul<strong>on</strong>g atol <strong>sa</strong> haya. Siyempre nawad-an ko<br />

og u<strong>sa</strong> ka maunung<strong>on</strong> <strong>nga</strong> katambayay<strong>on</strong>g ug<br />

magmagul-an<strong>on</strong> <strong>nga</strong> wala na siya.”<br />

Si Presidente Smith<br />

mik<strong>on</strong>siderar <strong>nga</strong><br />

ang pagpakigbahin<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo mao<br />

ang “labing ma<strong>ayo</strong><br />

<strong>nga</strong> paagi <strong>sa</strong> pagkamabinati<strong>on</strong>”tungod<br />

kay ang mga<br />

“Santos <strong>sa</strong> Ulahing<br />

mga Adlaw mao<br />

lamang ang katawhan<br />

<strong>nga</strong> naghupot<br />

<strong>sa</strong> awtoridad <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan <strong>sa</strong> pagdumala<br />

<strong>sa</strong> ordinan<strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong> Ebanghelyo. Ang<br />

kalibutan nagkinahanglan<br />

kanato.”<br />

Enero <strong>20</strong>12 35


“Samtang ang ak<strong>on</strong>g pamilya hilabihan <strong>nga</strong> gi<strong>sa</strong>kit,”<br />

siya mipaday<strong>on</strong>, “kami gihupay <strong>sa</strong> kasiguroan<br />

kabahin <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka panaghiu<strong>sa</strong> og balik uban [kaniya]<br />

k<strong>on</strong> kami magpabilin <strong>nga</strong> matinud-an<strong>on</strong>. . . . Ang<br />

Ginoo maloloy-<strong>on</strong> ka<strong>ayo</strong> ug mikuha <strong>sa</strong> tanang dili<br />

ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> pagbati <strong>sa</strong> kamatay<strong>on</strong>, <strong>nga</strong> labi nak<strong>on</strong>g<br />

gipa<strong>sa</strong>lamatan.” <strong>16</strong><br />

Si Presidente Smith mikuha og kalig-<strong>on</strong> ug kahupayan<br />

gikan <strong>sa</strong> iyang pagpamatuod <strong>sa</strong> plano <strong>sa</strong> kaluwa<strong>sa</strong>n<br />

ug <strong>sa</strong> mga ordinan<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> templo <strong>nga</strong> nagbugkos <strong>sa</strong><br />

mga pamilya <strong>sa</strong> kahangturan. Siya mitudlo:<br />

“Ang kasiguroan <strong>nga</strong> ang at<strong>on</strong>g relasy<strong>on</strong> dinhi isip<br />

mga ginikanan ug mga anak, isip mga bana ug mga<br />

a<strong>sa</strong>wa magpaday<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> langit, ug <strong>nga</strong> kini mao<br />

lamang ang sinugdanan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka maanindot ug mahimaya<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> gingharian <strong>nga</strong> gitagana <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Amahan<br />

<strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g mapanunod <strong>sa</strong> laing kalibutan, mopuno<br />

kanato og paglaum ug hingpit <strong>nga</strong> kalipay.<br />

“K<strong>on</strong> ako maghunahuna, <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> hunahuna <strong>sa</strong><br />

kadaghanan, <strong>nga</strong> kar<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang ak<strong>on</strong>g minahal <strong>nga</strong><br />

a<strong>sa</strong>wa ug ang ak<strong>on</strong>g minahal <strong>nga</strong> mga ginikanan mipanaw<br />

na, <strong>nga</strong> sila wala na <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kinabuhi hangtud<br />

<strong>sa</strong> kahangturan ug <strong>nga</strong> ako dili na gayud makakita<br />

kanila pag-u<strong>sa</strong>b, kini mohikaw kanako <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> labing<br />

dak<strong>on</strong>g mga kalipay <strong>nga</strong> anaa <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kinabuhi: ang<br />

pagpamaland<strong>on</strong>g mahitungod <strong>sa</strong> paghimamat kanila<br />

pag-u<strong>sa</strong>b, ug pagdawat <strong>sa</strong> ilang pag-abiabi ug <strong>sa</strong> ilang<br />

pagmahal, ug <strong>sa</strong> pagpa<strong>sa</strong>lamat kanila gikan <strong>sa</strong> kinahiladman<br />

<strong>sa</strong> mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kasingkasing alang <strong>sa</strong><br />

tanan <strong>nga</strong> ilang nabuhat alang kanako.” 17<br />

“K<strong>on</strong> kita makaamgo <strong>nga</strong> ang kamatay<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> lamang<br />

<strong>sa</strong> mga ang-ang <strong>nga</strong> kinahanglang maagian <strong>sa</strong><br />

mga anak <strong>sa</strong> Dios hangtud <strong>sa</strong> kahangturan, ug <strong>nga</strong><br />

kana sumala <strong>sa</strong> iyang plano, kini mokuha <strong>sa</strong> ikos <strong>sa</strong><br />

kamatay<strong>on</strong> ug modala kanato <strong>sa</strong> atuba<strong>nga</strong>n <strong>sa</strong> katinuod<br />

<strong>sa</strong> kinabuhing day<strong>on</strong>. Daghang mga pamilya ang<br />

gitawag ar<strong>on</strong> temporaryo <strong>nga</strong> manamilit niadt<strong>on</strong>g ilang<br />

gihigugma. K<strong>on</strong> ang ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga kamatay<strong>on</strong> moabut,<br />

kini makahasol kanato, k<strong>on</strong> kita motugot niini,<br />

ug <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong> makadala og dak<strong>on</strong>g kasubo <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kinabuhi. Apan k<strong>on</strong> ang at<strong>on</strong>g espirituhan<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

mga mata maablihan pa ug kita makakita pa lamang,<br />

kita mahupay, ako sigurado, <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y makita <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

panan-aw<strong>on</strong>. Ang Ginoo dili mobiya kanato <strong>nga</strong> walay<br />

paglaum. Hino<strong>on</strong> siya mihatag kanato <strong>sa</strong> matag kasiguroan<br />

<strong>sa</strong> mahangtur<strong>on</strong>g kalipay, k<strong>on</strong> at<strong>on</strong>g dawat<strong>on</strong> ang<br />

iyang tambag <strong>sa</strong>mtang ania pa <strong>sa</strong> pagkamortal.<br />

“Dili kini u<strong>sa</strong> ka walay kapuslanan <strong>nga</strong> damgo. Kini<br />

mga kamatuoran.” 18<br />

Gugma ug Serbisyo<br />

Si Presidente Smith ti<strong>nga</strong>li labing nailhan tungod <strong>sa</strong><br />

iyang gugma <strong>nga</strong> gipakita <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> uban. Nagtuo siya<br />

36 Liah<strong>on</strong>a<br />

Sa ibabaw: Si Presidente Smith uban <strong>sa</strong> iyang<br />

anak <strong>nga</strong> lalaki <strong>nga</strong> si George Albert Smith Jr.<br />

Sa ibabaw: Ang 1947 <strong>nga</strong> isyu <strong>sa</strong> Time magasin<br />

<strong>nga</strong> nagpakita og u<strong>sa</strong> ka artikulo kabahin<br />

ni Presidente Smith ug <strong>sa</strong> Simbahan.


SA WALA: LITRATO NI PRESIDENTE SMITH UG SA IYANG ANAK NGA LALAKI SA MAAYONG KABUBUT-ON SA CHURCH HISTORY MUSEUM<br />

<strong>nga</strong> ang gugma mao ang tinuod <strong>nga</strong> kahulugan<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo. Siya misulti <strong>sa</strong> mga Santos,<br />

“K<strong>on</strong> ang ebanghelyo ni Jesukristo, ing<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> gihatag <strong>nga</strong>nha kaninyo, wala makatisok<br />

niana <strong>nga</strong> pagbati <strong>sa</strong> paghigugma diha <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g mga kasingkasing alang <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

isigkatawo, nan gusto k<strong>on</strong>g moing<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

kamo wala makatagamtam <strong>sa</strong> hingpit <strong>nga</strong><br />

katumanan nianang talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong> ga<strong>sa</strong> <strong>nga</strong><br />

miabut <strong>sa</strong> yuta <strong>sa</strong> dihang kini <strong>nga</strong> Simbahan<br />

gi-organi<strong>sa</strong>r.” 19<br />

Isip Presidente <strong>sa</strong> Simbahan, si Presidente<br />

Smith mipanalangin <strong>sa</strong> kinabuhi <strong>sa</strong> liboan<br />

ka mga tawo pinaagi <strong>sa</strong> mga paningkamot<br />

<strong>sa</strong> welfare ug <strong>sa</strong> uban pang mga proyekto.<br />

Bi<strong>sa</strong>n pa niana, siya migahin gihap<strong>on</strong> og<br />

panah<strong>on</strong> alang <strong>sa</strong> ginagmay, mas pers<strong>on</strong>al<br />

<strong>nga</strong> mga buhat <strong>sa</strong> pagserbisyo. U<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> iyang<br />

mga kaubanan, si Elder Richard L. Evans<br />

(1906–71) <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog Duha ka<br />

mga Apostoles, misulat: “Sagad makita siya,<br />

<strong>sa</strong> dili pa ug human <strong>sa</strong> mga oras <strong>sa</strong> opisina,<br />

naglakaw <strong>sa</strong> mga agianan sulod <strong>sa</strong> ospital,<br />

nagbisita <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka lawak <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> laing<br />

lawak, naghatag og panalangin, nagdasig, ug<br />

naghupay <strong>sa</strong> uban <strong>sa</strong> iyang wala damha <strong>nga</strong><br />

mga pagbisita niadto <strong>nga</strong> mga dapit diin ang<br />

iyang makahupay ug makadasig <strong>nga</strong> presensya<br />

mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong> kaay<strong>on</strong>g gidawat. . . .<br />

Kini iyang kinaiya <strong>nga</strong> moadto bi<strong>sa</strong>n a<strong>sa</strong> <strong>nga</strong><br />

iyang bati<strong>on</strong> <strong>nga</strong> siya makahatag og tabang<br />

ug pagdasig.” <strong>20</strong><br />

Si Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong> mipakigbahin<br />

niini <strong>nga</strong> panig-ingnan <strong>sa</strong> gugma<br />

ni Presidente Smith: “Sa u<strong>sa</strong> ka bugnaw<br />

<strong>nga</strong> kabuntag<strong>on</strong> <strong>sa</strong> tingtugnaw, ang mga<br />

tiglimpyo <strong>sa</strong> dalan <strong>sa</strong> [<strong>sa</strong> Siyudad <strong>sa</strong> Salt<br />

Lake] mikuha <strong>sa</strong> dagk<strong>on</strong>g mga ice gikan <strong>sa</strong><br />

mga gutter <strong>sa</strong> dalan. Ang regular <strong>nga</strong> mga<br />

tiglimpyo gitaba<strong>nga</strong>n <strong>sa</strong> temporaryo <strong>nga</strong><br />

mga trabahante kin<strong>sa</strong> nanginahanglan ka<strong>ayo</strong><br />

og trabaho. Ang u<strong>sa</strong> niini nagsul-ob<br />

lamang og nipis <strong>nga</strong> sweater ug nag-antus<br />

<strong>sa</strong> katugnaw. U<strong>sa</strong> ka niwang<strong>on</strong> <strong>nga</strong> lalaki<br />

<strong>nga</strong> adunay maay<strong>on</strong>g pagkagalam <strong>nga</strong><br />

bungot mihun<strong>on</strong>g duol <strong>sa</strong> trabahante ug nangutana<br />

<strong>sa</strong> trabahante, ‘Nagkinahanglan ka<br />

og labaw pa niana <strong>nga</strong> sweater <strong>sa</strong> kabuntag<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ma niini. A<strong>sa</strong> man ang im<strong>on</strong>g<br />

coat?’ Ang lalaki mitubag <strong>nga</strong> wala siyay<br />

coat. Ang bisita mitangtang day<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iyang<br />

gisul-ob <strong>nga</strong> coat, mihatag niini <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

tawo ug miing<strong>on</strong>, ‘Imoha na kining coat.<br />

Baga kini ug mopainit kanimo. Anaa ra<br />

ko nagtrabaho <strong>sa</strong> atbang.’ Ang dalan mao<br />

ang South Temple. Ang buotan <strong>nga</strong> Samarianh<strong>on</strong><br />

kin<strong>sa</strong> naglakaw paing<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Church<br />

Administrati<strong>on</strong> Building <strong>sa</strong> iyang inadlawadlaw<br />

<strong>nga</strong> trabaho ug walay gisul-ob <strong>nga</strong><br />

coat mao si Presidente George Albert Smith<br />

<strong>sa</strong> Ang Simbahan ni Jesukristo <strong>sa</strong> mga Santos<br />

<strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw. Ang iyang dili<br />

hinakog <strong>nga</strong> buhat <strong>sa</strong> pagkamanggihatag<strong>on</strong><br />

mipakita <strong>sa</strong> iyang malumo <strong>nga</strong> kasingkasing.<br />

Siya u<strong>sa</strong> gayud ka magbalantay <strong>sa</strong><br />

iyang igso<strong>on</strong>.” 21<br />

Mga Detalye <strong>sa</strong> Matag Adlaw <strong>nga</strong><br />

Kinabuhi<br />

K<strong>on</strong> siya mopakigbahin man <strong>sa</strong> iyang<br />

pagtuo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> kaubang mga pa<strong>sa</strong>hero<br />

o paghatag og coat <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> gitugnaw <strong>nga</strong><br />

trabahante <strong>sa</strong> dalan, si Presidente George<br />

Albert Smith makanunay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mopakigbahin<br />

<strong>sa</strong> iyang pagpamatuod pinaagi <strong>sa</strong> iyang<br />

mga lihok ing<strong>on</strong> man u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> iyang mga<br />

pagtulun-an. Ang labing mahinungdan<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

tema <strong>nga</strong> maba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> tibuok Mga <strong>Pag</strong>tulun-an<br />

<strong>sa</strong> mga Presidente <strong>sa</strong> Simbahan: George<br />

Albert Smith mao <strong>nga</strong> ang ebanghelyo ni<br />

Jesukristo kinahanglang adunay gamhanang<br />

epekto <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kinabuhi.<br />

U<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga naka-obserbar ni Presidente<br />

Smith miing<strong>on</strong>: “Ang iyang relihiy<strong>on</strong> dili<br />

doktrina <strong>nga</strong> wala gamita. Dili kini teyoriya.<br />

Mas dako kini og kahulugan alang kaniya<br />

kay <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka matahum <strong>nga</strong> plano <strong>nga</strong> a<strong>nga</strong>yan<br />

<strong>sa</strong> pagdayeg. Mas labaw pa kini <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka pilosopiya <strong>sa</strong> kinabuhi. Ngadto <strong>sa</strong> tawo<br />

<strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ma ka praktikal niya, ang relihiy<strong>on</strong><br />

mao ang diwa <strong>nga</strong> gikinabuhi <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

tawo, diin siya mobuhat <strong>sa</strong> mga butang, k<strong>on</strong><br />

kini mao lamang ang pagsulti og u<strong>sa</strong> ka<br />

mabinati<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pul<strong>on</strong>g o paghatag og u<strong>sa</strong> ka<br />

ta<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> bugnawng tubig. Ang iyang relihiy<strong>on</strong><br />

kinahanglan gayud <strong>nga</strong> makita diha <strong>sa</strong> iyang<br />

mga binuhatan. Kinahanglan gayud kini <strong>nga</strong><br />

madala <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> tanang mga buluhat<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

inadlaw-adlaw <strong>nga</strong> kinabuhi.” 22<br />

Si Presidente J. Reuben Clark Jr. (1871–<br />

1961), u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> iyang mga magtatambag <strong>sa</strong><br />

Unang Kapangulohan, mi-summarize <strong>sa</strong> kinabuhi<br />

ni Presidente Smith uban niining mga<br />

pul<strong>on</strong>g: “U<strong>sa</strong> siya niadt<strong>on</strong>g diyutay <strong>nga</strong> mga<br />

tawo diin kamo makaing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> siya nagabuhat<br />

<strong>sa</strong> iyang gitudlo.” 23 ◼<br />

MUBO NGA MGA SULAT<br />

1. John A. Widtsoe, <strong>sa</strong> C<strong>on</strong>ference<br />

Report, Abr. 1951, 99;<br />

tan-awa u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> Mga <strong>Pag</strong>tulun-an<br />

<strong>sa</strong> mga Presidente<br />

<strong>sa</strong> Simbahan: George Albert<br />

Smith (<strong>20</strong>11), xlvii–xlviii.<br />

2. Teachings: George Albert<br />

Smith, 9.<br />

3. Tan-awa <strong>sa</strong> Teachings:<br />

George Albert Smith, 223.<br />

4. Teachings: George Albert<br />

Smith, 223.<br />

5. Teachings: George Albert<br />

Smith, 227.<br />

6. Teachings: George Albert<br />

Smith, 228.<br />

7. Teachings: George Albert<br />

Smith, 124.<br />

8. Teachings: George Albert<br />

Smith, 152.<br />

9. Teachings: George Albert<br />

Smith, 125.<br />

10. Teachings: George Albert<br />

Smith, 129.<br />

11. Teachings: George Albert<br />

Smith, 150.<br />

12. Prest<strong>on</strong> Nibley, <strong>sa</strong> Teachings:<br />

George Albert Smith,<br />

123.<br />

13. Tan-awa <strong>sa</strong> Teachings:<br />

George Albert Smith, 235.<br />

<strong>14</strong>. Teachings: George Albert<br />

Smith, 240.<br />

15. Teachings: George Albert<br />

Smith, 228.<br />

<strong>16</strong>. Tan-awa <strong>sa</strong> Teachings:<br />

George Albert Smith, xxvii.<br />

17. Teachings: George Albert<br />

Smith, 83–84.<br />

18. Teachings: George Albert<br />

Smith, 76–77.<br />

19. Teachings: George Albert<br />

Smith, <strong>14</strong>.<br />

<strong>20</strong>. Richard L. Evans, <strong>sa</strong><br />

Teachings: George Albert<br />

Smith, 11–13.<br />

21. Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>, <strong>sa</strong><br />

Teachings: George Albert<br />

Smith, 13.<br />

22. Bryant S. Hinckley, <strong>sa</strong><br />

Teachings: George Albert<br />

Smith, 2.<br />

23. J. Reuben Clark Jr., <strong>sa</strong><br />

Teachings: George Albert<br />

Smith, 3.<br />

Enero <strong>20</strong>12 37


MGA TINGOG SA MGA SANTOS SA ULAHING MGA ADLAW<br />

MGA BATERIYA UG BUGNAW<br />

KAAYO NGA MGA HANGIN<br />

U<strong>sa</strong> ka adlaw human <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

shift <strong>sa</strong> Idaho Falls Idaho Temple,<br />

miboluntaryo ko <strong>sa</strong> paghatud<br />

<strong>sa</strong> duha ka mga kaigso<strong>on</strong>ang lalaki<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> ilang <strong>sa</strong>kyanan, <strong>nga</strong> natangg<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> highway <strong>sa</strong> habagatan<br />

<strong>sa</strong> Idaho Falls, Idaho, USA. U<strong>sa</strong> ka<br />

buotan <strong>nga</strong> magtiay<strong>on</strong> ang mihun<strong>on</strong>g<br />

atol nianang grabe ka bugnaw<br />

<strong>nga</strong> adlaw <strong>sa</strong> Disyembre ug mihatud<br />

nilang Brother Thomps<strong>on</strong> ug Brother<br />

Clark <strong>sa</strong> nahabiling distansya <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> templo.<br />

Si Brother Thomps<strong>on</strong> nakumbinser<br />

<strong>nga</strong> ang iyang <strong>sa</strong>kyanan nagkinahanglan<br />

og bag-<strong>on</strong>g bateriya. Gidala<br />

nako siya ar<strong>on</strong> mopalit og bateriya <strong>sa</strong><br />

duol <strong>nga</strong> automotive shop, ug tungod<br />

kay duna man koy mga himan<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>kyanan, miuy<strong>on</strong> ko <strong>nga</strong><br />

moilis niini.<br />

Ma<strong>ayo</strong> gani kay nakadala ko og<br />

bag-<strong>on</strong>g pari<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> mga gwantis ug<br />

ak<strong>on</strong>g jacket para <strong>sa</strong> tingtugnaw. <strong>Pag</strong>abli<br />

<strong>sa</strong> tab<strong>on</strong> <strong>sa</strong> makina, na<strong>nga</strong>ndam<br />

ko <strong>sa</strong> pagtangtang <strong>sa</strong> patay <strong>nga</strong> bateriya<br />

ug moilis niini <strong>sa</strong> bag-o.<br />

Ar<strong>on</strong> maili<strong>sa</strong>n ang bateriya, kinahanglan<br />

nak<strong>on</strong>g tangtang<strong>on</strong> ug<br />

balhin<strong>on</strong> ang pipila ka mga parte <strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong>kyanan, lakip na ang buta<strong>nga</strong>n <strong>sa</strong><br />

tubig alang <strong>sa</strong> windshield washer.<br />

Wala madugay ak<strong>on</strong>g nabantayan <strong>nga</strong><br />

ang ak<strong>on</strong>g mga himan dili mohaum<br />

<strong>sa</strong> tanang mga metric-sized <strong>nga</strong> bolt<br />

ug ang pipila ka mga screw dili gani<br />

maliso. Migamit ko og lain-laing mga<br />

himan ug misulay <strong>sa</strong> lain-laing mga<br />

posisy<strong>on</strong>, apan walay nalihok. Ang<br />

temperatura <strong>sa</strong> gawas mga 5 degrees<br />

Fahrenheit (-15°C), ug ang gagmayng<br />

mga trak <strong>nga</strong> ma<strong>nga</strong>gi nakamugna og<br />

hangin <strong>nga</strong> grabe gayud katugnaw.<br />

Mibati ako og katugnaw, maka<strong>sa</strong>gmuyo<br />

<strong>nga</strong> kahimtang <strong>nga</strong> wala nay<br />

mahimo.<br />

Midangup ko <strong>sa</strong> bugt<strong>on</strong>g tabang<br />

<strong>nga</strong> anaa. Kinasingkasing ak<strong>on</strong>g<br />

nag-ampo, mipa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

panginahanglan <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan ug na<strong>nga</strong>yo k<strong>on</strong> Iya<br />

bang paluagan ang mga bolt ug mga<br />

38 Liah<strong>on</strong>a<br />

screw o motabang kanako <strong>nga</strong> makakita<br />

og paagi <strong>sa</strong> pagbuhat niini.<br />

Sa paghuman <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pag-ampo,<br />

ak<strong>on</strong>g gikuha og u<strong>sa</strong>b ang pari<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong><br />

pliers ug milubag <strong>sa</strong> gahi ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong><br />

screw. Luag na kini! Sa hilum ug <strong>sa</strong><br />

tinud-anay <strong>nga</strong> pagpahayag <strong>sa</strong> pa<strong>sa</strong>lamat,<br />

ak<strong>on</strong>g gitangtang ang screw<br />

ug mipaday<strong>on</strong>.<br />

Sa wala madugay ak<strong>on</strong>g nakita<br />

ang makapa<strong>sa</strong>gmuyo, hugot ka<strong>ayo</strong><br />

<strong>nga</strong> bolt <strong>sa</strong> ilawom gayud <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kyanan.<br />

U<strong>sa</strong>b, hingpit <strong>nga</strong> nababagan,<br />

nag-ampo ko og mas kinasingkasing<br />

alang <strong>sa</strong> tabang, nagbuhat <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong><br />

inubanan <strong>sa</strong> nagtubo <strong>nga</strong> pag<strong>sa</strong>lig.<br />

Niining higayuna mibati ko <strong>nga</strong><br />

gimandoan <strong>sa</strong> pagtangtang og pipila<br />

ka mas lawom pa <strong>nga</strong> mga bolt ug<br />

day<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagliso <strong>sa</strong> pug<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> bateriya,<br />

<strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g gihimo. Ang hugot<br />

ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> bolt daling naliso. Sa<br />

pipila ka gutlo ako nang natangtang<br />

ang daang bateriya.<br />

Ak<strong>on</strong>g gipasok ang bag-<strong>on</strong>g bateriya<br />

ug uban <strong>sa</strong> nanggahi <strong>sa</strong> katugnaw<br />

<strong>nga</strong> mga tudlo mitaud pag-u<strong>sa</strong>b<br />

<strong>sa</strong> tanang mga bahin kutob <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

mahimo. Ako day<strong>on</strong>g gipangbalik og<br />

THORKELSON<br />

taud ang elektrikal <strong>nga</strong> mga kable.<br />

BJORN<br />

Si Brother Thomps<strong>on</strong> miliso <strong>sa</strong> yawe<br />

G. NI<br />

ug mipahiyum og dako <strong>sa</strong>mtang ang<br />

makina miandar na. Mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong><br />

PINAAGI<br />

ak<strong>on</strong>g misira <strong>sa</strong> tab<strong>on</strong>. Diha ko <strong>sa</strong><br />

gawas mga u<strong>sa</strong> na ka oras, ug ang<br />

ak<strong>on</strong>g mga bitiis ug mga tiil nanggahi<br />

<strong>sa</strong> katugnaw <strong>sa</strong>mtang naglisud<br />

PAGHULAGWAY<br />

ko og <strong>sa</strong>kay <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>kyanan. MGA


Migamit ko og lain-laing mga<br />

himan ug misulay <strong>sa</strong> lain-laing<br />

mga posisy<strong>on</strong>, apan walay nalihok.<br />

Mibati ako og katugnaw, maka<strong>sa</strong>gmuyo<br />

<strong>nga</strong> kahimtang <strong>nga</strong> wala<br />

nay mahimo.<br />

Ak<strong>on</strong>g gisundan sila si Brother<br />

Thomps<strong>on</strong> ug Brother Clark <strong>sa</strong> pagpauli<br />

ar<strong>on</strong> masiguro <strong>nga</strong> luwas sila<br />

<strong>sa</strong> pag-abut. Samtang nagdrayb ko,<br />

ang heater <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>kyanan nindot<br />

ka<strong>ayo</strong> pamati<strong>on</strong>, ug ang ak<strong>on</strong>g mga<br />

bitiis ug mga tiil hinay-hinay <strong>nga</strong><br />

nainitan. Nagpa<strong>sa</strong>lamat ko og dako<br />

<strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan <strong>sa</strong> Iyang<br />

tabang. Sa laing bahin nadasig ko <strong>sa</strong><br />

pagka<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> Iyang gitubag ang<br />

pag-ampo niining mga kaigso<strong>on</strong>an<br />

pinaagi <strong>sa</strong> pagpadala kanako isip<br />

Iyang sulugo<strong>on</strong>. Sa Iyang talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g<br />

paagi mihatag Siya <strong>sa</strong> ilang panginahanglan<br />

ug mipanghimatuod og<br />

u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g hugot <strong>nga</strong> pagtuo. ◼<br />

C. Lee Bendixsen, Idaho, USA<br />

GIHATAGAN OG BILI NGA<br />

KABTANGAN<br />

Sa una nagtrabaho ko <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

customer service <strong>nga</strong> call center<br />

diin imposible alang <strong>sa</strong> mga katrabaho<br />

<strong>sa</strong> pagpakig-uban pag-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong>g u<strong>sa</strong>. U<strong>sa</strong> ka Sabado ang am<strong>on</strong>g<br />

supervisor mihukom <strong>sa</strong> pag-organi<strong>sa</strong>r<br />

og paniudto uban ang tibuok grupo<br />

ar<strong>on</strong> adunay kahigayunan <strong>nga</strong> makaila-ila<br />

ang u<strong>sa</strong>g u<strong>sa</strong>. Siya mihatag<br />

og instruksy<strong>on</strong> kanam<strong>on</strong>g tanan <strong>sa</strong><br />

pagdala og butang <strong>nga</strong> bililh<strong>on</strong> alang<br />

kanamo ug <strong>sa</strong> pagpa<strong>sa</strong>but <strong>nga</strong>n<strong>on</strong>g<br />

importante kini.<br />

Samtang naghunahuna ko <strong>sa</strong> iyang<br />

hangyo, nakaamgo ko <strong>nga</strong> kini mahim<strong>on</strong>g<br />

oportunidad <strong>sa</strong> pagtudlo <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g mga katrabaho kabahin <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo. Tungod kay ang relihiy<strong>on</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka sensitibo <strong>nga</strong> hilisgutan,<br />

na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> kinahanglan k<strong>on</strong>g<br />

mabinantay<strong>on</strong> kabahin <strong>sa</strong> butang <strong>nga</strong><br />

ak<strong>on</strong>g dalh<strong>on</strong> ug <strong>sa</strong> paagi <strong>sa</strong> pagpa<strong>sa</strong>but<br />

<strong>sa</strong> bili niini <strong>nga</strong>ri kanako.<br />

Sa dihang miabut na ang adlaw<br />

<strong>sa</strong> paniudto, kaming tanan nali<strong>nga</strong>w<br />

<strong>nga</strong> maila-ila ang u<strong>sa</strong>g u<strong>sa</strong>. Human<br />

<strong>sa</strong> paniudto ang am<strong>on</strong>g supervisor<br />

misugod <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g kalihokan pinaagi<br />

<strong>sa</strong> pagpresentar <strong>sa</strong> iyang bililh<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

butang—u<strong>sa</strong> ka album <strong>sa</strong> pamilya. Siya<br />

mihisgut kanamo <strong>sa</strong> mga kalisud <strong>nga</strong><br />

iyang nasinati <strong>sa</strong> dihang gibulagan siya<br />

<strong>sa</strong> iyang bana, nahim<strong>on</strong>g u<strong>sa</strong> ka single<br />

mother, ug pagsugod og bag-<strong>on</strong>g<br />

kinabuhi.<br />

Human <strong>sa</strong> pipila ka mga paghisgut<br />

<strong>sa</strong> uban, ako na u<strong>sa</strong>b <strong>nga</strong> turno.<br />

Miing<strong>on</strong> ko <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga katrabaho<br />

<strong>nga</strong> ang ak<strong>on</strong>g butang mao kanang<br />

gidala nako matag adlaw. Ang ak<strong>on</strong>g<br />

singsing <strong>nga</strong> PAM [CTR]. Miing<strong>on</strong> ako<br />

kanila <strong>nga</strong> ang mga letra nagpa<strong>sa</strong>but<br />

<strong>nga</strong> “Pilia ang Matarung” ug ang singsing<br />

nagpahinumdom kanako <strong>nga</strong><br />

kanunayng mosunod <strong>sa</strong> mga sugo<br />

<strong>sa</strong> Dios. Pipila ka mga tawo nangutana<br />

kabahin <strong>sa</strong> Simbahan ug <strong>sa</strong> mga<br />

pagtuo <strong>sa</strong> mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga<br />

Adlaw, <strong>nga</strong> naghatag kanako og oportunidad<br />

<strong>sa</strong> paghisgut kanila kabahin<br />

<strong>sa</strong> kamahinungdan<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga pamilya<br />

<strong>sa</strong> plano <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan alang<br />

<strong>sa</strong> Iyang mga anak, <strong>nga</strong> ang pamilya<br />

mahim<strong>on</strong>g mahangtur<strong>on</strong>, ug <strong>nga</strong> kita<br />

adunay Manluluwas kin<strong>sa</strong> mitugyan<br />

<strong>sa</strong> Iyang kinabuhi alang kanato. Mipakigbahin<br />

u<strong>sa</strong>b ko <strong>sa</strong> pipila ka mga<br />

kasinatian <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g misy<strong>on</strong>. Samtang<br />

nagsulti ko, nabati nako ang Espiritu,<br />

ing<strong>on</strong> man ang ak<strong>on</strong>g mga katrabaho.<br />

<strong>Pag</strong>kasunod adlaw adunay pipila<br />

<strong>nga</strong> nangutana kabahin <strong>sa</strong> ebanghelyo,<br />

ug ako midapit pipila kanila <strong>sa</strong> simbahan.<br />

Sa kaulahian mibalhin ko og<br />

trabaho ug wala ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> aduna<br />

bay u<strong>sa</strong> kanila <strong>nga</strong> naintere<strong>sa</strong>d<strong>on</strong>g<br />

ma<strong>sa</strong>yud pa og daghan, apan mibati<br />

ko og ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> nahisgutan<br />

nako sila kabahin <strong>sa</strong> tinuod <strong>nga</strong><br />

Simbahan ni Jesukristo dinhi <strong>sa</strong> yuta ug<br />

ang Langitn<strong>on</strong>g Amahan adunay plano<br />

<strong>sa</strong> kalipay alang <strong>sa</strong> Iyang mga anak.<br />

Isip mga miyembro <strong>sa</strong> Ang Simbahan<br />

ni Jesukristo <strong>sa</strong> mga Santos<br />

<strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw, kita adunay<br />

resp<strong>on</strong>sibilidad <strong>sa</strong> pagpakigbahin <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo. Pinaagi <strong>sa</strong> gagmay ug<br />

yano <strong>nga</strong> mga butang <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> singsing<br />

<strong>nga</strong> PAM, kita makatudlo og talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g<br />

mga leksy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

makatabang <strong>sa</strong> kaluwa<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

mga kaigso<strong>on</strong>an. ◼<br />

Rafael Barrios, Santa Fe, Argentina<br />

Tungod kay ang relihiy<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

sensitibo <strong>nga</strong> hilisgutan, na<strong>sa</strong>yud ko<br />

<strong>nga</strong> kinahanglan k<strong>on</strong>g mabinantay<strong>on</strong><br />

kabahin <strong>sa</strong> butang <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

ipakigbahin.<br />

Enero <strong>20</strong>12 39


Samtang naglingkod ko <strong>sa</strong><br />

sofa, napuno <strong>sa</strong> emosy<strong>on</strong>, ang<br />

am<strong>on</strong>g dos anyos <strong>nga</strong> anak <strong>nga</strong><br />

lalaki miduol <strong>sa</strong> walay sulod<br />

<strong>nga</strong> habol ug mihungh<strong>on</strong>g, “Hi,<br />

manghud nak<strong>on</strong>g babaye.”<br />

BASAHA ANG IMONG BASAHON<br />

NI MORMON<br />

Unta kami napuno <strong>sa</strong> kalipay,<br />

apan ang am<strong>on</strong>g kasingkasing<br />

nagmagul-an<strong>on</strong> pag-<strong>ayo</strong> ug ang<br />

am<strong>on</strong>g mga bukt<strong>on</strong> nanghuyhoy. Si<br />

Debra Caelia Carter natawo niadt<strong>on</strong>g,<br />

Abril 26, <strong>20</strong>10, apan patay nang daan<br />

pagkahimugso.<br />

Sa am<strong>on</strong>g pagsulod <strong>sa</strong> balay,<br />

ak<strong>on</strong>g gibitbit ang gamayng pink <strong>nga</strong><br />

habol <strong>nga</strong> am<strong>on</strong>g gigamit <strong>sa</strong> pagkupot<br />

ug pagkugos ni Debra <strong>sa</strong> ospital.<br />

Samtang naglingkod ko <strong>sa</strong> sofa,<br />

napuno <strong>sa</strong> emosy<strong>on</strong>, ang am<strong>on</strong>g dos<br />

anyos <strong>nga</strong> anak <strong>nga</strong> lalaki miduol <strong>sa</strong><br />

walay sulod <strong>nga</strong> habol ug mihungh<strong>on</strong>g,<br />

“Hi, manghud nak<strong>on</strong>g babaye.<br />

Gihigugma ko ikaw.”<br />

Ang mga luha midagayday <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g naw<strong>on</strong>g, ug mipahawa ko. Sa<br />

ak<strong>on</strong>g pagbuhat niini, ak<strong>on</strong>g nakita<br />

ang mga pul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> poster gikan <strong>sa</strong><br />

magasin <strong>nga</strong> Friend <strong>nga</strong> gibitay <strong>sa</strong><br />

b<strong>on</strong>gb<strong>on</strong>g: “Ang at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

40 Liah<strong>on</strong>a<br />

Amahan u<strong>sa</strong> lamang ka pag-ampo<br />

ang gilay-<strong>on</strong>, ug ang Espiritu Santo<br />

duol ra ka<strong>ayo</strong> ar<strong>on</strong> madungog <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka tawo ang iyang paghungh<strong>on</strong>g.” 1<br />

Gisugdan nako ang pagpa<strong>nga</strong>muyo<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dios <strong>sa</strong> hilum,<br />

matinguha<strong>on</strong>g nag-ampo. Samtang<br />

gibuhat ko kini, nabati nako ang Espiritu<br />

Santo <strong>nga</strong> naghungh<strong>on</strong>g, “Ba<strong>sa</strong>ha<br />

pag-u<strong>sa</strong>b ang im<strong>on</strong>g Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>.”<br />

Bag-ohay lang ko nakahuman<br />

og ba<strong>sa</strong> niini, apan ang pagbati lahi<br />

ug ang impresy<strong>on</strong> klaro.<br />

Mibang<strong>on</strong> og s<strong>ayo</strong> pagkabuntag,<br />

misugod ko <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong>. Gigamit nako ang mga<br />

lapis ug mga igmamarka <strong>sa</strong> paghighlight<br />

<strong>sa</strong> matag bersikulo kabahin<br />

<strong>sa</strong> hugot <strong>nga</strong> pagtuo, pag-ampo,<br />

paglaum, mga kinaiya ni Jesukristo,<br />

pagtudlo <strong>sa</strong> ebanghelyo, ug pagpatalinghug<br />

<strong>sa</strong> tingog <strong>sa</strong> Dios. Na<strong>sa</strong>yud<br />

ko <strong>nga</strong> kinahanglan nak<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong><br />

ang gibuhat nila ni Nephi, Enos,<br />

Mor<strong>on</strong>i, ug uban pang mga propeta<br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> <strong>sa</strong> dihang<br />

sila nag-antus. Ug buhat<strong>on</strong> ko gayud<br />

kini <strong>nga</strong> may <strong>sa</strong>mang gugma<br />

alang <strong>sa</strong> Manluluwas <strong>nga</strong> mipuno <strong>sa</strong><br />

ilang kinabuhi <strong>sa</strong> malisud <strong>nga</strong> mga<br />

panah<strong>on</strong>.<br />

Atol niining matag adlaw, pers<strong>on</strong>al<br />

<strong>nga</strong> pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kasulatan, nabati<br />

nako ang bukt<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Ginoo <strong>nga</strong> migakos<br />

kanako uban <strong>sa</strong> Iyang gugma, ug<br />

nabati nako ang gahum <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kripisyo<br />

<strong>sa</strong> Iyang pag-ula alang <strong>sa</strong> tanan. Ang<br />

Espiritu namul<strong>on</strong>g <strong>nga</strong>ri kanako, na<strong>sa</strong>napan<br />

ako <strong>sa</strong> kalinaw, ug ang mga<br />

tubag miabut <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g matinguha<strong>on</strong>g<br />

pag-ampo. Ang pagpamaland<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> mga pul<strong>on</strong>g <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g giba<strong>sa</strong><br />

nakapalig-<strong>on</strong> kanako <strong>sa</strong>mtang ako<br />

nagbangutan.<br />

U<strong>sa</strong> ka adlaw ang Espiritu mipuno<br />

kanako <strong>sa</strong> kalipay <strong>sa</strong>mtang nagba<strong>sa</strong><br />

ako niining mga pul<strong>on</strong>g:<br />

“Ako nahigugma <strong>sa</strong> gagmay <strong>nga</strong><br />

mga bata uban <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka hingpit <strong>nga</strong><br />

gugma; ug silang tanan manag<strong>sa</strong>ma<br />

ug tig-ambit <strong>sa</strong> kaluwa<strong>sa</strong>n. . . .<br />

“Ang gagmay <strong>nga</strong> mga bata . . . silang<br />

tanan buhi diha [<strong>sa</strong> Dios] tungod<br />

<strong>sa</strong> iyang kalooy. . . .<br />

“Kay tan-awa ang tanan <strong>nga</strong> gagmay<br />

<strong>nga</strong> mga bata buhi diha kang<br />

Kristo” (Mor<strong>on</strong>i 8:17, 19, 22; empasis<br />

gidugang).<br />

Mibati ko <strong>nga</strong> ing<strong>on</strong> og nakita<br />

nako ang ak<strong>on</strong>g anak <strong>nga</strong> babaye<br />

<strong>nga</strong> buhi diha ni Kristo—nagpahiyum<br />

ug nalipay ug Iyang gigakos. Sukad<br />

niadto nabati nako ang gahum <strong>sa</strong><br />

paglahutay, ug nabati nako ang bag<strong>on</strong>g<br />

paglaum <strong>nga</strong> midilaab diha <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g kalag alang <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pamilya.<br />

Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> k<strong>on</strong> kita mo<strong>sa</strong>lig<br />

pag-<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>-ula, <strong>sa</strong> mga kasulatan,<br />

<strong>sa</strong> mga pul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> buhing mga propeta,<br />

ug <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong>g u<strong>sa</strong> pinaagi <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> templo, kita mahiu<strong>sa</strong><br />

pag-u<strong>sa</strong>b isip u<strong>sa</strong> ka pamilya <strong>sa</strong><br />

kahangturan.<br />

<strong>Ganahan</strong> ka<strong>ayo</strong> ko <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong>, <strong>nga</strong> klar<strong>on</strong>g nagpamatuod<br />

ni Jesukristo, un<strong>sa</strong> ang Iyang gibuhat<br />

ug buhat<strong>on</strong> alang kanato, ug un<strong>sa</strong><br />

ang at<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong> ar<strong>on</strong> mahi<strong>sa</strong>ma<br />

Kaniya. Ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>


nagdala og kahayag <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kinabuhi<br />

ug nagpuno <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kasingkasing<br />

uban <strong>sa</strong> paglaum diha kang<br />

Kristo. ◼<br />

Jewelene Carter, Virginia, USA<br />

MUBO NGA SULAT<br />

1. Gikan <strong>sa</strong> Elaine S. Dalt<strong>on</strong>, “Sa Tanan <strong>nga</strong><br />

mga Panah<strong>on</strong>, diha <strong>sa</strong> Tanan <strong>nga</strong> mga<br />

Butang, ug diha <strong>sa</strong> Tanan <strong>nga</strong> mga Dapit,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, M<strong>ayo</strong> <strong>20</strong>08, 118.<br />

ANG SAPATOS<br />

NI PAPA<br />

Mga pipila ka tuig ang milabay<br />

<strong>sa</strong>mtang ang ak<strong>on</strong>g mga ginikanan<br />

nagtabang <strong>sa</strong> Relief Society <strong>sa</strong><br />

pag-organi<strong>sa</strong>r <strong>sa</strong> pipila ka mga sinina,<br />

<strong>sa</strong>patos ug uban pang mga gamit <strong>nga</strong><br />

gid<strong>on</strong>ar alang <strong>sa</strong> mga nanginahanglan,<br />

ang ak<strong>on</strong>g amahan nakabantay<br />

og u<strong>sa</strong> ka nindot ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> pari<strong>sa</strong>n<br />

<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>patos <strong>sa</strong> tu<strong>nga</strong>-tu<strong>nga</strong> <strong>sa</strong> nagpatung-pat<strong>on</strong>g<br />

<strong>nga</strong> mga butang. Nianang<br />

higay<strong>on</strong>a mibati siya og kusog <strong>nga</strong> impresy<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> hipus<strong>on</strong> ang <strong>sa</strong>patos.<br />

Ang ak<strong>on</strong>g inahan mikatawa ug<br />

miing<strong>on</strong>, “Kining pari<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>patos<br />

gamay ra ka<strong>ayo</strong> para nimo. Dili gani<br />

kini paigo!”<br />

Apan, ang ak<strong>on</strong>g amahan, miinsister<br />

gayud. Human <strong>sa</strong> mga komedya<br />

<strong>sa</strong> mga sister, sila <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n mitugot<br />

kaniya <strong>sa</strong> paghipos <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>patos.<br />

Sa pag-abut gyud niya <strong>sa</strong> balay,<br />

iya kining gilimpyohan, gipaskan og<br />

newspaper, ug gibutang kini <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka kah<strong>on</strong> diha <strong>sa</strong> ibabaw <strong>sa</strong> iyang<br />

kabinet. Kami nakadawat og instruksy<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> dili hilabtan ang kah<strong>on</strong>.<br />

Sulod <strong>sa</strong> lima ka tuig kini anaa ra<br />

gihap<strong>on</strong> <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mang lugar.<br />

U<strong>sa</strong> ka adlaw u<strong>sa</strong> ka bag-<strong>on</strong>g<br />

pamilya ang mibalhin <strong>sa</strong> pikas balay.<br />

Sila adunay duha ka gagmay <strong>nga</strong> bata<br />

ug unom ka bulan <strong>nga</strong> masuso. Ang<br />

ak<strong>on</strong>g igso<strong>on</strong> <strong>nga</strong> babaye ug ako<br />

diha-diha day<strong>on</strong> nahim<strong>on</strong>g amiga <strong>sa</strong><br />

duha ka mga batang babaye, kin<strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g mga kaedad. Kami mipakigbahin<br />

<strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g bag-<strong>on</strong>g mga amiga<br />

un<strong>sa</strong> ang am<strong>on</strong>g nakat-unan <strong>sa</strong> simbahan,<br />

ug amo silang giimbitar <strong>sa</strong><br />

Primary. Sila naghinam-himan <strong>nga</strong><br />

MGA TINGOG SA MGA SANTOS SA ULAHING MGA ADLAW<br />

makat-<strong>on</strong> og daghan pa <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g<br />

gipakigbahin kanila.<br />

Sa pag-abot <strong>sa</strong> balay gikan <strong>sa</strong><br />

Primary, sila wala mohun<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> paghisgut<br />

kabahin <strong>sa</strong> Simbahan <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> ilang mga ginikanan. Day<strong>on</strong> ang<br />

am<strong>on</strong>g mga ginikanan midapit <strong>sa</strong><br />

tibuok pamilya <strong>sa</strong> pagpamaninaw<br />

<strong>sa</strong> mga leksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>aryo ug <strong>sa</strong><br />

pagsimba. Sila malipay<strong>on</strong>g misugot.<br />

Sila naganahan ka<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> mga leksy<strong>on</strong>,<br />

ug kami naghinam-hinam <strong>sa</strong><br />

pagsimba uban kanila.<br />

Apan pagka-Sabado, ang ilang mga<br />

anak <strong>nga</strong> babaye ing<strong>on</strong> og nawad-<strong>on</strong><br />

og kadasig. Sa dihang nangutana<br />

kami k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang problema, sila<br />

miing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang ilang mga ginikanan<br />

dili na ganahan mosimba.<br />

Kami na<strong>sa</strong>gmuyo ug mihangyo ni<br />

Papa <strong>nga</strong> istoryahan ang ilang mga ginikanan.<br />

Sa dihang iya <strong>nga</strong> gisultihan<br />

sila <strong>sa</strong> mga panalangin <strong>sa</strong> pagsimba,<br />

ang amahan mitubag, “O, kabalo ko<br />

nianang tanan. Ang problema kay<br />

wala na ko magsul-ob og bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong>ng<br />

klase <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>patos gawas lang<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g sneakers <strong>sa</strong> dugay nang<br />

Ang ak<strong>on</strong>g amahan<br />

mibati og kusog<br />

<strong>nga</strong> impresy<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

hipus<strong>on</strong> ang <strong>sa</strong>patos<br />

bi<strong>sa</strong>n ang ak<strong>on</strong>g<br />

inahan mikatawa<br />

ug miing<strong>on</strong>, “Kining<br />

pari<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>patos<br />

gamay ra ka<strong>ayo</strong> ni<br />

para nimo.”<br />

panah<strong>on</strong>, ug na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> kita motamb<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> mga miting <strong>sa</strong> Simbahan<br />

<strong>nga</strong> magsinina og tarung.<br />

Nianang higay<strong>on</strong>a ang ak<strong>on</strong>g<br />

amahan mitan-aw kang mama. Siya<br />

na<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> gyud ang a<strong>nga</strong>y<br />

<strong>nga</strong> buhat<strong>on</strong>. Ang <strong>sa</strong>patos diha <strong>sa</strong><br />

kah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> may ibabaw <strong>sa</strong> kabinet<br />

ni Papa maigo gayud <strong>sa</strong> amahan <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g higala, ug ang tibuok pamilya<br />

misimba. Kadto u<strong>sa</strong> ka talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

Dominggo alang kanila ug kanamo.<br />

Sa wala madugay sila namiyembro <strong>sa</strong><br />

Simbahan, ug kar<strong>on</strong> sila maanindot<br />

<strong>nga</strong> mahangtur<strong>on</strong>g pamilya.<br />

Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> ang ak<strong>on</strong>g amahan<br />

midawat og giya gikan <strong>sa</strong> Espiritu<br />

Santo <strong>sa</strong> paghipos niadt<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>patos.<br />

Isip resulta, kanunay k<strong>on</strong>g magtinguha<br />

<strong>sa</strong> Iyang giya <strong>sa</strong> pagpangita<br />

og mga pamilya <strong>nga</strong> andam maminaw<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo. Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong><br />

Siya nag-andam og mga pamilya, ug<br />

na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> kita kinahanglang<br />

mangita kanila ug dad-<strong>on</strong> sila balik<br />

kang Kristo. ◼<br />

Priscilla Costa Xavier, São Paulo, Brazil<br />

Enero <strong>20</strong>12 41


SILA NAMULONG KANATO<br />

HANGAD<br />

U<strong>sa</strong> ka hagit alang<br />

kanat<strong>on</strong>g tanan <strong>nga</strong> dili<br />

molingi <strong>sa</strong> isigka kilid ar<strong>on</strong><br />

ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang panglantaw<br />

<strong>sa</strong> uban <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kinabuhi apan <strong>sa</strong> pagha<strong>nga</strong>d<br />

ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang<br />

panglantaw <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan <strong>nga</strong>ri kanato.<br />

MGA PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NI MATTHEW REIER


Isip u<strong>sa</strong> ka batan-<strong>on</strong>g lalaki gitawag<br />

ko <strong>sa</strong> pagserbisyo og misy<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

Hamburg, Germany. Sa Language<br />

Training Missi<strong>on</strong>—gipulihan <strong>sa</strong> missi<strong>on</strong>ary<br />

training center kar<strong>on</strong>—nanlimbasug<br />

ko <strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pinul<strong>on</strong>gan.<br />

Sa una ug day<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ikaduha <strong>nga</strong><br />

semana, nakabantay ko <strong>nga</strong> ang<br />

kauban nako <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g district mas<br />

milambo kay kanako. Samtang sila<br />

naglambo <strong>sa</strong> mas komplikado <strong>nga</strong><br />

mga k<strong>on</strong>septo, ang ak<strong>on</strong>g die s, der s,<br />

ug das es bati pa ka<strong>ayo</strong>.<br />

Nagsugod na ako og kabalaka—ug<br />

nawad-an og kadasig. Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nako<br />

<strong>sa</strong> pagserbisyo og malampus<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

misy<strong>on</strong> k<strong>on</strong> ako dili makapa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong><br />

mga tawo <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g tudloan?<br />

Nag-ampo ko og tabang ug na<strong>nga</strong>yo<br />

og panalangin <strong>sa</strong> priesthood,<br />

<strong>nga</strong> nakahatag og kasiguradoan.<br />

Apan ako nagpaday<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagsiksik<br />

ug panlimbasug, ug u<strong>sa</strong> ka adlaw<br />

mibati ko <strong>nga</strong> mas nakuyawan ug nabalaka.<br />

Samtang ang ak<strong>on</strong>g kompany<strong>on</strong><br />

ug ako nanglakaw paing<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

hawanan, mihun<strong>on</strong>g ko <strong>sa</strong> gamayng<br />

kwarto <strong>sa</strong> tiglimpyo. Mihangyo ko <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g kompany<strong>on</strong> <strong>nga</strong> paabut<strong>on</strong> ko<br />

og kadiyot. Misulod ko nianang gamay<br />

<strong>nga</strong> kwarto ug miluhod <strong>sa</strong> may<br />

mop. Misugod ko <strong>sa</strong> paghangyo og<br />

kahupayan <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan.<br />

Ang Ginoo mitubag nianang pagampo.<br />

Kini ak<strong>on</strong>g nahunahuna: “Wala<br />

Ko ikaw gitawag <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g batid<br />

<strong>sa</strong> pinul<strong>on</strong>gan <strong>nga</strong> German. Gitawag<br />

Ko ikaw ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagserbisyo uban<br />

<strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g tibuok kasingkasing, hunahuna,<br />

ug kusog.”<br />

Diha-diha day<strong>on</strong> ako nakahunahuna,<br />

“Makahimo ko niana. Makaserbisyo<br />

ko uban <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g tibuok<br />

kasingkasing, hunahuna, ug kusog.<br />

K<strong>on</strong> kana mao ang gitawag kanako<br />

<strong>sa</strong> Ginoo <strong>nga</strong> buhat<strong>on</strong>, Makahimo<br />

ko niana.” Mibarug ko <strong>nga</strong> nahupay<br />

pag-<strong>ayo</strong>.<br />

Sukad nianang higay<strong>on</strong>a, ang<br />

ak<strong>on</strong>g sukdanan <strong>sa</strong> paglambo nau<strong>sa</strong>b.<br />

Wala na nako sukda ang ak<strong>on</strong>g<br />

kalamboan ug kalampu<strong>sa</strong>n basi <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g kompany<strong>on</strong> ug <strong>sa</strong> ubang<br />

mga miyembro <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g district.<br />

Hino<strong>on</strong>, ak<strong>on</strong>g gihatagan og pagtagad<br />

k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang bati<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Ginoo<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g gibuhat. Imbis <strong>nga</strong> motan-aw<br />

<strong>sa</strong> kilid ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagkompara<br />

Ni Elder<br />

Carl B. Cook<br />

Sa Seventy<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

uban, misugod ko <strong>sa</strong> pagha<strong>nga</strong>d, <strong>sa</strong><br />

giing<strong>on</strong> pa, ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><br />

ang Iyang hunahuna <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga<br />

paningkamot.<br />

Wala ko makabantay k<strong>on</strong> mas paspas<br />

o mas ma<strong>ayo</strong> ko <strong>nga</strong> nakat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

pinul<strong>on</strong>gan sukad niadto, apan wala<br />

na nako mabati ang <strong>sa</strong>ma <strong>nga</strong> kabalaka.<br />

Na<strong>sa</strong>yud ko k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y gust<strong>on</strong>g<br />

ipabuhat <strong>sa</strong> Ginoo kanako, ug anaa<br />

kadto <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g gahum <strong>sa</strong> pagbuhat<br />

niini.<br />

<strong>Pag</strong>ka buntag misugod ko <strong>sa</strong> pagpakigtambag<br />

<strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan,<br />

nagsulti Kaniya <strong>nga</strong> wala ko ma<strong>sa</strong>yud<br />

k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y mahitabo kar<strong>on</strong>g adlawa<br />

apan ak<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong> ang ak<strong>on</strong>g pinakama<strong>ayo</strong>.<br />

“Bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> man ang ak<strong>on</strong>g<br />

a<strong>nga</strong>yan <strong>nga</strong> makat-unan, tuguti ko<br />

<strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong> niini,” nag-ampo ko,<br />

“apan bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> pa man, ak<strong>on</strong>g ihatag<br />

Kanimo ang ak<strong>on</strong>g pinakama<strong>ayo</strong><br />

kar<strong>on</strong>g adlawa.”<br />

Inig ka gabii mag-ampo ko pagu<strong>sa</strong>b<br />

<strong>sa</strong> pagpahibalo un<strong>sa</strong> ang ak<strong>on</strong>g<br />

gitun-an ug ang ak<strong>on</strong>g nahimo. Gipakigbahin<br />

nako <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan ang ak<strong>on</strong>g mga panlimbasug<br />

ug ing<strong>on</strong> man ang ak<strong>on</strong>g mga kalampu<strong>sa</strong>n.<br />

Misugod ko <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>lig<br />

MGA YOUNG ADULT


SILA NAMULONG KANATO<br />

Kaniya—dili <strong>sa</strong> uban o gani <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong>—<strong>sa</strong> pagkumpirmar <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g kalamboan.<br />

Kana <strong>nga</strong> leksy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g nakat-unan<br />

diha <strong>sa</strong> gamay <strong>nga</strong> kwarto<br />

<strong>sa</strong> mga silhig sobra na <strong>sa</strong> 35 ka tuig<br />

ang milabay nagpabilin kanako <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g tibuok kinabuhi, <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

daghang mga calling ug mga buluhat<strong>on</strong>.<br />

K<strong>on</strong> ako sugo<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagbuhat<br />

og u<strong>sa</strong> ka butang diin ang ekspektasy<strong>on</strong><br />

ing<strong>on</strong> og labaw pa kay<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

abilidad, ak<strong>on</strong>g hinumduman kadto<br />

<strong>nga</strong> kasinatian ug moing<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong>, “Huwat <strong>sa</strong>. Kin<strong>sa</strong> ang<br />

nagtawag kanimo? Si kin<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

giserbisyohan? Si kin<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

gipaningkamutan <strong>nga</strong> mahimuot?<br />

Ang kalibutan <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g gipuy-an<br />

kar<strong>on</strong> anaa <strong>sa</strong> tanang matang <strong>sa</strong><br />

sukdanan—kadaghanan niini kalibutan<strong>on</strong>.<br />

Sa ak<strong>on</strong>g hunahuna ang<br />

ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga sukdanan mahim<strong>on</strong>g<br />

lisud <strong>sa</strong> mga young adult. Moeskwela<br />

kamo ug magraduhan, apan kana<br />

wala gayud maglakip <strong>sa</strong> uban pa niny<strong>on</strong>g<br />

mga kasinatian <strong>sa</strong> lain pa niny<strong>on</strong>g<br />

mga klase o <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya<br />

o <strong>sa</strong> sitwasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kinabuhi.<br />

U<strong>sa</strong>hay kita gihukman <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g hitsura<br />

o <strong>sa</strong> awto <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g gidrayban.<br />

Mahim<strong>on</strong>g at<strong>on</strong>g gibasi ang at<strong>on</strong>g bili<br />

<strong>sa</strong> kaugaling<strong>on</strong> <strong>sa</strong> k<strong>on</strong> pila ka buok<br />

mga higala ang nagsulat kanato diha<br />

<strong>sa</strong> mga site <strong>sa</strong> social networking. Kita<br />

mabalaka <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y gihunahuna <strong>sa</strong><br />

uban kabahin <strong>sa</strong> tawo <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g gidate<br />

o un<strong>sa</strong> ang hunahuna<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga<br />

tawo k<strong>on</strong> kita magminyo <strong>sa</strong> dili pa<br />

mahuman og eskwela. Dali ra kitang<br />

madala <strong>sa</strong> pagpaningkamot ar<strong>on</strong><br />

mahimuot ang uban, apan dili kita<br />

maka<strong>sa</strong>lig nianang pisikal <strong>nga</strong> mga<br />

sukdanan; ang kalibutan mahim<strong>on</strong>g<br />

dali ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> modayeg ug mo<strong>sa</strong>way.<br />

Sa ak<strong>on</strong>g hunahuna ang hagit<br />

alang kanat<strong>on</strong>g tanan—ti<strong>nga</strong>li ilabi<br />

na <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga young adult—mao<br />

<strong>nga</strong> dili molingi <strong>sa</strong> isigka kilid ar<strong>on</strong><br />

ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang panglantaw<br />

<strong>sa</strong> uban <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kinabuhi apan <strong>sa</strong><br />

pagha<strong>nga</strong>d ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><br />

44 Liah<strong>on</strong>a<br />

ang panglantaw <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan<br />

<strong>nga</strong>ri kanato. Dili Siya motan-aw<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g hitsura <strong>sa</strong> gawas apan<br />

<strong>sa</strong> kasingkasing (tan-awa <strong>sa</strong> 1 Samuel<br />

<strong>16</strong>:7). Ug Siya na<strong>sa</strong>yud, labaw<br />

pa ni bi<strong>sa</strong>n kin<strong>sa</strong>, un<strong>sa</strong> ang at<strong>on</strong>g<br />

gikinahanglan.<br />

Bu<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagi kita “moha<strong>nga</strong>d”?<br />

Ania ang pipila ka mga baruganan<br />

<strong>nga</strong> makatabang.<br />

Gamita ang Espiritwal <strong>nga</strong> Gahum<br />

Kita makagamit <strong>sa</strong> espiritwal <strong>nga</strong><br />

gahum <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g gikinahanglan <strong>sa</strong><br />

pagdesisy<strong>on</strong> pinaagi <strong>sa</strong> pagsugod <strong>sa</strong><br />

matag adlaw <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> pagampo<br />

ug pagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kasulatan. Kana<br />

<strong>nga</strong> pag-ampo maglakip <strong>sa</strong> pagpa<strong>nga</strong>muyo<br />

<strong>nga</strong> andam <strong>nga</strong> modawat<br />

<strong>sa</strong> plano <strong>sa</strong> Dios alang kanato. Bi<strong>sa</strong>n<br />

tuod dili nato makita ang tibuok<br />

plano, kita makahangyo <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

andam <strong>nga</strong> modawat <strong>sa</strong> bahin<br />

nianang plano <strong>nga</strong> mahitabo nianang<br />

adlawa. K<strong>on</strong> kita andam <strong>nga</strong> modawat,<br />

kita makakita <strong>sa</strong> mga bu<strong>nga</strong><br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga pagpili <strong>sa</strong> pagsunod<br />

Kaniya. Kita makasunod <strong>sa</strong> mga impresy<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g madawat. Ug kita<br />

makahimo <strong>sa</strong> pagbuhat <strong>sa</strong> lisud <strong>nga</strong><br />

mga butang ug <strong>sa</strong> pagbuhat, alang <strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong>kto <strong>nga</strong> mga ras<strong>on</strong>, bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> pa<br />

man ang gikinahanglan.<br />

Magpabiling Matinud-an<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

Giya <strong>nga</strong> Iny<strong>on</strong>g Madawat<br />

Kita “makaha<strong>nga</strong>d” pinaagi <strong>sa</strong> pagpabiling<br />

matinud-an<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> giya<br />

<strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g nadawat gikan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

mahigugma<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g Amahan<br />

pinaagi <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> pagpadayag.<br />

U<strong>sa</strong>hay ang uban mopug<strong>on</strong>g kanato<br />

<strong>sa</strong> pagbuhat un<strong>sa</strong> ang at<strong>on</strong>g nadawat,<br />

ug bi<strong>sa</strong>n k<strong>on</strong> sila adunay ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong><br />

intensy<strong>on</strong>, kinahanglan kitang magmatinud-an<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g gibati.<br />

Ang ak<strong>on</strong>g a<strong>sa</strong>wa ug ako adunay<br />

anak <strong>nga</strong> babaye <strong>nga</strong> nagserbisyo og<br />

full-time <strong>nga</strong> misy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Spain. Kini<br />

<strong>nga</strong> anak <strong>nga</strong> babaye nag-high-school<br />

<strong>sa</strong> New Zealand, <strong>sa</strong>mtang ako nagserbisyo<br />

isip presidente <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>.<br />

Kita “makaha<strong>nga</strong>d”<br />

pinaagi <strong>sa</strong> pagpabiling<br />

matinud-an<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

giya <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g madawat<br />

gikan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka mahigugma<strong>on</strong>g<br />

Langitn<strong>on</strong>g Amahan<br />

pinaagi <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al<br />

<strong>nga</strong> pagpadayag.


Sa dihang nag-21 anyos na siya, siya<br />

miing<strong>on</strong>, “Pa, Ma, <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g hunahuna<br />

kinahanglan ko <strong>nga</strong> moserbisyo<br />

og misy<strong>on</strong>.” Siyempre, nalipay kami<br />

niining matarung <strong>nga</strong> desisy<strong>on</strong>, apan<br />

na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> nahim<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>kripisyo<br />

alang kaniya <strong>nga</strong> mal<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> iyang mga<br />

higala ug pamilya panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iyang<br />

pagkatin-edyer, ako miing<strong>on</strong> kaniya,<br />

“Nakaserbisyo naman ka og misy<strong>on</strong>.”<br />

Siya mipahiyum ug miing<strong>on</strong>, “Wala<br />

pa, Pa, ikaw hino<strong>on</strong>. Kar<strong>on</strong> ganahan<br />

ko <strong>nga</strong> moserbisyo <strong>sa</strong> Ginoo.”<br />

“OK,” mipahiyum ko. “Magmisy<strong>on</strong><br />

ka. Sund<strong>on</strong> nimo kanang aghat <strong>nga</strong><br />

moserbisyo.”<br />

Kar<strong>on</strong> ako nalipay ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> wala<br />

lamang siya moserbisyo <strong>sa</strong> iyang<br />

Langitn<strong>on</strong>g Amahan ug <strong>sa</strong> Iyang mga<br />

anak <strong>sa</strong> Spain apan siya u<strong>sa</strong>b misunod<br />

<strong>sa</strong> impresy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> iyang gibati.<br />

Wala gani ko niya tuguti—u<strong>sa</strong> ka ginikanan<br />

<strong>nga</strong> ma<strong>ayo</strong> og katuyoan—<strong>sa</strong><br />

pagkombinser kaniya <strong>sa</strong> pagbuhat og<br />

lain pang mga butang gawas lang <strong>sa</strong><br />

iyang gibati <strong>nga</strong> husto alang <strong>sa</strong> iyang<br />

kinabuhi ug <strong>sa</strong> plano <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan alang kaniya.<br />

Ayaw Kahadlok <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>buhat<br />

Ing<strong>on</strong> man kaimportante <strong>nga</strong><br />

makat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> plano <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan alang <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kinabuhi,<br />

u<strong>sa</strong>hay kita nasobrahan <strong>sa</strong> pag-focus<br />

<strong>nga</strong> ma<strong>sa</strong>yran ang matag detalye,<br />

gikan <strong>sa</strong> sinugdanan <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

katapu<strong>sa</strong>n, <strong>nga</strong> kita mahadlok na<br />

<strong>nga</strong> mobuhat. Ayaw pagpadala niini<br />

<strong>nga</strong> lit-ag. <strong>Pag</strong>himo og maay<strong>on</strong>g<br />

mga pagpili pinaagi <strong>sa</strong> paggamit <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g labing ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> paghukom<br />

ug paday<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kinabuhi.<br />

Kita mapanalanginan <strong>sa</strong>mtang kita<br />

mohimo og mga desisy<strong>on</strong>. Ayaw<br />

kahadlok <strong>sa</strong> paghimo og mga pagpili<br />

tungod kay kamo mahadlok <strong>nga</strong><br />

mas<strong>ayo</strong>p. Ayaw kahadlok <strong>sa</strong> pagsulay<br />

og bag-<strong>on</strong>g mga butang.<br />

Sa pagbuhat niini, kamo<br />

makakaplag og hingpit<br />

<strong>nga</strong> kalipay <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

panaw.<br />

Magpabilin <strong>sa</strong> Iny<strong>on</strong>g<br />

Gibarugan<br />

Sa dihang ang am<strong>on</strong>g pamilya<br />

nagpuyo <strong>sa</strong> New Zealand, u<strong>sa</strong>hay<br />

kami ma<strong>sa</strong>napan <strong>sa</strong> daghang mga<br />

hagit <strong>nga</strong> nasinati <strong>sa</strong> mga investigator,<br />

bag-<strong>on</strong>g mga kinabig, mga misy<strong>on</strong>aryo,<br />

ug <strong>sa</strong> uban. Kanunay nam<strong>on</strong>g<br />

nakaplagan ang am<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> nag-ampo alang <strong>sa</strong> mga tubag—<br />

ug nagpaabut <strong>nga</strong> daling makadawat<br />

niini!<br />

Kitang tanan nanginahanglan og<br />

tabang. Ug u<strong>sa</strong>hay ang mga solusy<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g gitinguha moabut day<strong>on</strong>.<br />

Apan u<strong>sa</strong>hay kini moabut <strong>sa</strong> mga<br />

paagi <strong>nga</strong> wala nato damha. O u<strong>sa</strong>hay<br />

kini moabut <strong>nga</strong> dugay pa kay<strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g gihunahuna. Ug u<strong>sa</strong>hay, ing<strong>on</strong><br />

og, dili gayud kini moabut.<br />

Sa ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga sitwasy<strong>on</strong>,<br />

sunda ang bata<strong>sa</strong>n <strong>nga</strong> “magpabilin<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g gibarugan” hangtud ang<br />

Ginoo mopadala og tabang, bi<strong>sa</strong>n<br />

un<strong>sa</strong> man kini kadugay. Apan ang<br />

pagpabilin <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g gibarugan wala<br />

magpa<strong>sa</strong>but <strong>nga</strong> dili maglihok. Sama<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g giing<strong>on</strong>, ayaw kahadlok <strong>sa</strong><br />

pagbuhat. Paday<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagbuhat og<br />

maay<strong>on</strong>g mga butang. Paday<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

pagsunod <strong>sa</strong> mga sugo. Paday<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

pag-ampo ug pagtu<strong>on</strong> ug pagbuhat<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g labing ma<strong>ayo</strong> hangtud <strong>nga</strong><br />

iny<strong>on</strong>g madawat ang dugang <strong>nga</strong><br />

giya. Ayaw biyai ang iny<strong>on</strong>g gibarugan.<br />

Sa Iyang panah<strong>on</strong> ang Ginoo<br />

motugot <strong>sa</strong> tanang mga butang <strong>nga</strong><br />

alang <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g ka<strong>ayo</strong>han.<br />

Ang “<strong>Pag</strong>ha<strong>nga</strong>d” nakapanalangin<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kinabuhi kadaghan sukad<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kasinatian <strong>sa</strong> Language<br />

Training Missi<strong>on</strong>. Sama <strong>sa</strong> gipa<strong>sa</strong>but<br />

ni Morm<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Helaman 3:27, “Ang<br />

Ginoo maloloy-<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> tanan<br />

kin<strong>sa</strong>, diha <strong>sa</strong> katim-os <strong>sa</strong> ilang mga<br />

kasingkasing, motawag <strong>nga</strong>nha <strong>sa</strong><br />

iyang balaan <strong>nga</strong> <strong>nga</strong>lan.” Nabati ug<br />

nasinati nako ang Iyang kalooy ug<br />

gugma. Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> ang Iyang<br />

kalooy moabut kanat<strong>on</strong>g tanan <strong>sa</strong>mtang<br />

kita motuo ug mo<strong>sa</strong>ngpit <strong>sa</strong><br />

Iyang pa<strong>nga</strong>lan. ◼<br />

HANGAD SA LANGIT<br />

“Ang pagha<strong>nga</strong>d <strong>sa</strong> langit kinahanglan<br />

mao ang at<strong>on</strong>g paningkamot<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g tibuok kinabuhi. Pipila <strong>sa</strong><br />

walay kaalam <strong>nga</strong> mga tawo motalikod<br />

<strong>sa</strong> kaalam <strong>sa</strong> Dios ug mosunod<br />

<strong>sa</strong> matintal<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mag-u<strong>sa</strong>b-u<strong>sa</strong>b<br />

<strong>nga</strong> uso, ang kamadanih<strong>on</strong> <strong>sa</strong> s<strong>ayo</strong>p<br />

<strong>nga</strong> pagkasikat, ug ang kahinam <strong>sa</strong><br />

kahigayunan. Ang ilang pamaagi<br />

kapareha <strong>sa</strong> makadaut <strong>nga</strong> kasinatian<br />

ni E<strong>sa</strong>u, kin<strong>sa</strong> miilis <strong>sa</strong> iyang<br />

katungod <strong>sa</strong> pagkatawo alang <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka sud-an <strong>nga</strong> sinabawan.<br />

“Ug un<strong>sa</strong> ang mga resulta <strong>sa</strong><br />

ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> binuhatan? Ako mopamatuod<br />

kaninyo kar<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang<br />

pagtalikud <strong>sa</strong> Dios makasupak <strong>sa</strong><br />

mga pakig<strong>sa</strong>ad, makapagun-ob <strong>sa</strong><br />

mga damgo, ug makapawala <strong>sa</strong><br />

mga paglaum. Ang ing<strong>on</strong> kalapok<br />

<strong>nga</strong> huy<strong>on</strong>g-huy<strong>on</strong>g mohangyo ko<br />

<strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g likayan. Kamo adunay<br />

halangd<strong>on</strong> <strong>nga</strong> katungod <strong>sa</strong> pagkatawo.<br />

Ang kinabuhing day<strong>on</strong> diha <strong>sa</strong><br />

gingharian <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Amahan mao<br />

ang iny<strong>on</strong>g tum<strong>on</strong>g.<br />

“Ang ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> tum<strong>on</strong>g dili<br />

makab-ut <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka mahimaya<strong>on</strong>g<br />

pagsulay, apan hino<strong>on</strong> resulta kini<br />

<strong>sa</strong> tibuok kinabuhi <strong>nga</strong> pagkamatarung,<br />

<strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong> maalaam<strong>on</strong>g<br />

mga pagpili, gani <strong>sa</strong> pagkamakanunay<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> katuyoan ug taas <strong>nga</strong> mga<br />

sumbanan.<br />

“Diha <strong>sa</strong> kalibug <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g panah<strong>on</strong>,<br />

ang panagsumpaki <strong>sa</strong> k<strong>on</strong>sensya,<br />

ug ang matag adlaw <strong>nga</strong><br />

kagubot pagpuyo, ang makanunay<strong>on</strong>g<br />

pagtuo mahim<strong>on</strong>g angkla <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g kinabuhi.”<br />

Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>, “Guideposts<br />

for Life’s Journey” (Brigham Young University<br />

devoti<strong>on</strong>al address, Nob. 13, <strong>20</strong>07), 3, speeches<br />

.byu .edu.<br />

Enero <strong>20</strong>12 45<br />

MGA YOUNG ADULT


Mubo ug Direkta<br />

Ngan<strong>on</strong>g<br />

pugs<strong>on</strong> man<br />

pag-<strong>ayo</strong> ang mga batan-<strong>on</strong>g<br />

lalaki <strong>nga</strong><br />

mag-misy<strong>on</strong>?<br />

Dili ba kini u<strong>sa</strong> ka pers<strong>on</strong>al<br />

<strong>nga</strong> desisy<strong>on</strong>?<br />

Ang pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> desisy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> himo<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag<br />

batan-<strong>on</strong>g lalaki mao ang pagtuman o dili pagtuman<br />

<strong>sa</strong> iyang katungdanan <strong>sa</strong> priesthood <strong>sa</strong> pagserbisyo og<br />

misy<strong>on</strong>. Sama <strong>sa</strong> giing<strong>on</strong> ni Presidente Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>:<br />

“Ang matag takus, makahimo <strong>nga</strong> batan-<strong>on</strong>g lalaki kinahanglan<br />

<strong>nga</strong> ma<strong>nga</strong>ndam <strong>sa</strong> pagserbisyo og misy<strong>on</strong>. Ang<br />

misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong> pagserbisyo u<strong>sa</strong> ka katungdanan <strong>sa</strong><br />

priesthood—u<strong>sa</strong> ka obligasy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> gipaabut <strong>sa</strong> Ginoo<br />

kanato kin<strong>sa</strong> gihatagan og hilabihan ka daghan.<br />

Batan-<strong>on</strong>g mga lalaki, giawhag ko kamo <strong>sa</strong> pagpa<strong>nga</strong>ndam<br />

alang <strong>sa</strong> pagserbisyo isip misy<strong>on</strong>aryo”<br />

(“Samtang Kita Nagkatigum <strong>Pag</strong>-u<strong>sa</strong>b,” Liah<strong>on</strong>a,<br />

Nob. <strong>20</strong>10, 5–6).<br />

Ang pagpa<strong>nga</strong>ndam alang <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong> kabahin<br />

<strong>sa</strong> kasinatian <strong>sa</strong> batan-<strong>on</strong>g lalaki <strong>sa</strong> Aar<strong>on</strong>ic<br />

Priesthood. Kini iyang katungdanan, ug siya<br />

kinahanglan <strong>nga</strong> mobati <strong>sa</strong> ek<strong>sa</strong>kt<strong>on</strong>g gibugat<strong>on</strong><br />

niana <strong>nga</strong> katungdanan. Siyempre, dili siya<br />

kinahanglan <strong>nga</strong> moserbisyo og misy<strong>on</strong> tungod<br />

kay kini gipaabut o tungod kay mibati siya <strong>nga</strong><br />

napugos; kinahanglan <strong>nga</strong> siya moserbisyo tungod<br />

kay siya adunay tinguha <strong>sa</strong> pagpakigbahin<br />

<strong>sa</strong> gipahiuli <strong>nga</strong> ebanghelyo ni Jesukristo <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> uban.<br />

Apan <strong>sa</strong>mtang siya nag-ampo kabahin <strong>sa</strong><br />

pagserbisyo og misy<strong>on</strong>, kinahanglan u<strong>sa</strong>b<br />

niyang hinumduman <strong>nga</strong> pinaagi <strong>sa</strong><br />

pagdawat <strong>sa</strong> priesthood, iyang nang<br />

gidawat ang <strong>sa</strong>grad<strong>on</strong>g resp<strong>on</strong>sibilidad<br />

<strong>nga</strong> “magpasidaan, magpatin-aw,<br />

mag-awhag, ug magtudlo, ug magdapit<br />

<strong>sa</strong> tanan <strong>sa</strong> pagduol <strong>nga</strong>dto kang Kristo”<br />

(D&P <strong>20</strong>:59), lakip na ang pagserbisyo<br />

isip u<strong>sa</strong> ka full-time <strong>nga</strong> misy<strong>on</strong>aryo.<br />

K<strong>on</strong> ang mga batan-<strong>on</strong>g lalaki dili<br />

makaserbisyo tungod kay ma<strong>sa</strong>kit<strong>on</strong><br />

o baldado, sila mahim<strong>on</strong>g dili ma<strong>nga</strong>lagad.<br />


PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NI ROBERT CASEY; DETALYE GIKAN SA DALAYGON IKAW DIHA SA MGA KABABAYEN-AN, NI WALTER RANE © IRI<br />

Aduna bay mga<br />

anghel <strong>nga</strong><br />

magbalantay?<br />

Aduna bay u<strong>sa</strong> <strong>nga</strong><br />

gipabantay <strong>nga</strong>ri<br />

kanako?<br />

Ang termino <strong>nga</strong> “anghel<br />

<strong>nga</strong> magbalantay” wala<br />

gamita diha <strong>sa</strong> mga kasulatan;<br />

hino<strong>on</strong>, ang mga anghel<br />

gihisgutan isip “tigpa<strong>nga</strong>lagad”<br />

(tan-awa <strong>sa</strong> Omni 1:25; Mor<strong>on</strong>i<br />

7:22–29). “Ang mga anghel<br />

mamul<strong>on</strong>g pinaagi <strong>sa</strong> gahum <strong>sa</strong><br />

Espiritu Santo” (2 Nephi 32:3)<br />

Un<strong>sa</strong> man ang posisy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Simbahan<br />

mahitungod <strong>sa</strong> homosexuality OK ra ba<br />

<strong>nga</strong> makighigala <strong>sa</strong> mga tawo<br />

Ang Simbahan supak <strong>sa</strong><br />

homosexual <strong>nga</strong> kinaiya,<br />

ug kita motabang uban <strong>sa</strong><br />

pag<strong>sa</strong>but ug pagtahud <strong>sa</strong> mga<br />

tawo <strong>nga</strong> maibog <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ma og<br />

sekso.<br />

K<strong>on</strong> kamo nakaila og mga<br />

tawo <strong>nga</strong> maibog <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ma og<br />

sekso, sunda ang <strong>sa</strong>mang baruganan<br />

<strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g gibuhat<br />

<strong>sa</strong> ubang mga pagpakighigala:<br />

“Pilia pag-<strong>ayo</strong> ang iny<strong>on</strong>g mga<br />

higala. Sila makaimpluwensya<br />

og dako <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g panghunahuna<br />

ug panglihok, ug gani<br />

makatabang <strong>sa</strong> pagtino <strong>sa</strong> inyo<br />

unya <strong>nga</strong> pagkatawo. Pilia ang<br />

ug ka<strong>sa</strong>garan mopakigbahin <strong>sa</strong><br />

misy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Espiritu Santo <strong>sa</strong><br />

paghupay, paggiya, pagpanalipod<br />

<strong>sa</strong> matinud-an<strong>on</strong>, ug <strong>sa</strong><br />

pagpadayag o pagpanghimatuod<br />

<strong>sa</strong> kamatuoran. Sa ing<strong>on</strong>,<br />

ang Espiritu Santo mismo<br />

mahim<strong>on</strong>g mak<strong>on</strong>siderar isip<br />

anghel <strong>nga</strong> magbalantay.<br />

Si Elder Jeffrey R. Holland<br />

<strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog Duha<br />

ka mga Apostoles mitudlo:<br />

“Gikan <strong>sa</strong> sinugdanan hangtud<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga dispen<strong>sa</strong>sy<strong>on</strong>,<br />

ang Dios naggamit <strong>sa</strong> mga anghel<br />

. . . <strong>sa</strong> paghatud <strong>sa</strong> gugma<br />

ug kahi<strong>nga</strong>wa alang <strong>sa</strong> Iyang<br />

mga anak. . . . Makita o dili<br />

<strong>nga</strong> adunay homosexual<br />

<strong>nga</strong> mga pagbati?<br />

mga higala kin<strong>sa</strong> adunay pareho<br />

<strong>nga</strong> mga hiyas ar<strong>on</strong> kamo makalig-<strong>on</strong><br />

ug makaawhag <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong>g<br />

u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pagpuyo <strong>sa</strong> taas <strong>nga</strong> mga<br />

sumbanan. Ang tinuod <strong>nga</strong> higala<br />

moawhag ninyo <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

labing maay<strong>on</strong>g tawo. . . .<br />

Tagda ang tanan uban <strong>sa</strong> pagkamabinati<strong>on</strong><br />

ug pagtahud” (Alang<br />

<strong>sa</strong> Kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga Kabatan<strong>on</strong>an<br />

[booklet, <strong>20</strong>01], 12).<br />

Ang Simbahan nagtudlo<br />

<strong>nga</strong> ang sekswalidad <strong>sa</strong> tawo<br />

adunay katuyoan <strong>sa</strong> plano <strong>sa</strong><br />

Langitn<strong>on</strong>g Amahan. Ar<strong>on</strong> kita<br />

magmalipay<strong>on</strong> ug matuman<br />

kana <strong>nga</strong> katuyoan, gisugo<br />

sila anaa kanunay <strong>sa</strong> duol”<br />

(“Ang <strong>Pag</strong>pa<strong>nga</strong>lagad <strong>sa</strong> mga<br />

Anghel,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>08,<br />

29).<br />

Ang Ginoo wala mopadayag<br />

k<strong>on</strong> ang u<strong>sa</strong> ka piho <strong>nga</strong><br />

anghel gi<strong>sa</strong>ngunan ba <strong>sa</strong> pagbantay<br />

<strong>sa</strong> matag tawo, apan<br />

makapaniguro kamo <strong>nga</strong> ang<br />

balaan<strong>on</strong>g panalipod ug paghupay<br />

anaa. K<strong>on</strong> kamo mopakita<br />

og hugot <strong>nga</strong> pagtuo,<br />

makabat<strong>on</strong> kamo <strong>sa</strong> tabang <strong>sa</strong><br />

Dios, lakip na ang mga anghel<br />

<strong>nga</strong> gipadala ar<strong>on</strong> molig-<strong>on</strong> ug<br />

mohupay kaninyo ug mohatag<br />

kaninyo og kaisug <strong>sa</strong> pagbuhat<br />

<strong>sa</strong> matarung. ◼<br />

kita <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong> balaod <strong>sa</strong><br />

kaputli. Ang homosexual <strong>nga</strong><br />

kinaiya sukwahi niana <strong>nga</strong> katuyoan<br />

ug nagsupak <strong>sa</strong> mga sugo<br />

<strong>sa</strong> Dios.<br />

Hino<strong>on</strong>, k<strong>on</strong> ang u<strong>sa</strong> ka tawo<br />

maibog <strong>sa</strong> mga tawo <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ma og<br />

sekso apan walay gibuhat alang<br />

niana <strong>nga</strong> mga pagbati, siya<br />

wala maka<strong>sa</strong>la. Ang sumbanan<br />

<strong>sa</strong> Simbahan alang <strong>sa</strong> moralidad<br />

pareho alang <strong>sa</strong> tanan, bi<strong>sa</strong>n<br />

<strong>sa</strong> un<strong>sa</strong> pa <strong>nga</strong> sekso ang tawo<br />

mobati og kaibog. Ang Ginoo<br />

o ang Iyang Simbahan dili<br />

mobaliwala <strong>sa</strong> bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong><br />

kinaiya <strong>nga</strong> nagsupak <strong>sa</strong> Iyang<br />

mga balaod. Sa pag-u<strong>sa</strong>b, at<strong>on</strong>g<br />

gipanghimaraut ang imoral <strong>nga</strong><br />

kinaiya, dili ang tawo. ◼<br />

Alang <strong>sa</strong> dugang pa mahitungod niini<br />

<strong>nga</strong> hilisgutan, ba<strong>sa</strong>ha ang Elder Jeffrey R.<br />

Holland, “<strong>Pag</strong>tabang Niadt<strong>on</strong>g Nanglimbasug<br />

<strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>kaibog <strong>sa</strong> Sama og Sekso,”<br />

Liah<strong>on</strong>a, Okt. <strong>20</strong>07, 40.<br />

Enero <strong>20</strong>12 47<br />

KABATAN-ONAN


48 Liah<strong>on</strong>a<br />

Ni Elder Jeffrey R. Holland<br />

Sa Korum <strong>sa</strong> Napulog<br />

Duha ka mga Apostoles<br />

PAGTUMAN SA<br />

MGA PAKIGSAAD<br />

USA KA MENSAHE<br />

ALANG NIADTONG<br />

MOSERBISYO<br />

OG MISYON<br />

Ang yawe niini <strong>nga</strong> buhat anaa<br />

<strong>sa</strong> pagtuman <strong>sa</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad.<br />

Walay lain <strong>nga</strong> paagi <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g<br />

maangk<strong>on</strong> ug mapakita ang mga<br />

gahum <strong>sa</strong> pagkadiosn<strong>on</strong>.<br />

Ako mamul<strong>on</strong>g kaninyo kabahin <strong>sa</strong><br />

kamahinungdan<strong>on</strong> ka<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> pagtuman<br />

<strong>sa</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad—ako magtuman <strong>sa</strong><br />

akoa ug kamo magtuman <strong>sa</strong> inyoha. Kini<br />

u<strong>sa</strong> ka hilisgutan <strong>nga</strong> mas lapad pa kay<strong>sa</strong><br />

diskusy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagkamasulund<strong>on</strong>, bi<strong>sa</strong>n tuod<br />

ang pagkamasulund<strong>on</strong> sigurad<strong>on</strong>g kabahin<br />

niini. Ug kini hilabihan ka pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong><br />

hilisgutan.<br />

Sa ing<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> ka mahinungdan<strong>on</strong> ka<strong>ayo</strong><br />

<strong>nga</strong> butang <strong>nga</strong> kita makahisgut diha <strong>sa</strong><br />

plano <strong>sa</strong> ebanghelyo, tungod kay ang mihimo<br />

ug mituman lamang <strong>sa</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad<br />

mao ang makaangk<strong>on</strong> <strong>sa</strong> talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g mga<br />

panalangin <strong>sa</strong> celestial <strong>nga</strong> gingharian. Oo,<br />

k<strong>on</strong> kita maghisgut kabahin <strong>sa</strong> pagtuman <strong>sa</strong>


MGA PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NILA NI MATTHEW REIER UG CHRISTINA SMITH<br />

mga pakig<strong>sa</strong>ad, kita naghisgut kabahin <strong>sa</strong><br />

kasingkasing ug kalag <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g katuyoan <strong>sa</strong><br />

pagkamortal.<br />

Ang <strong>Pag</strong>tukod <strong>sa</strong> Gingharian<br />

U<strong>sa</strong> ka Pakig<strong>sa</strong>ad matag Higay<strong>on</strong><br />

Ang pagkig<strong>sa</strong>ad u<strong>sa</strong> ka kinahanglan<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

espirituhan<strong>on</strong>g k<strong>on</strong>trata, u<strong>sa</strong> ka <strong>sa</strong>grado <strong>nga</strong><br />

<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dios at<strong>on</strong>g Amahan <strong>nga</strong> kita<br />

magpakabuhi ug maghunahuna ug maglihok<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka piho <strong>nga</strong> paagi—ang paagi<br />

<strong>sa</strong> Iyang Anak, ang Gino<strong>on</strong>g Jesukristo. Isip<br />

ganti, ang Amahan, ang Anak, ug ang Espiritu<br />

Santo nag<strong>sa</strong>ad kanato <strong>sa</strong> talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g kanindot<br />

<strong>sa</strong> kinabuhing day<strong>on</strong>.<br />

Kini nakapainteres kanako <strong>nga</strong> ang mga<br />

pakig<strong>sa</strong>ad gihimo <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al, indibidwal <strong>nga</strong><br />

paagi. Adunay pakig<strong>sa</strong>ad panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> bunyag<br />

ug kumpirma, <strong>nga</strong> nakapasugod kanato diha<br />

<strong>sa</strong> dalan <strong>sa</strong> kinabuhing day<strong>on</strong>. Kini <strong>nga</strong> mga<br />

ordinan<strong>sa</strong> ipahigay<strong>on</strong> alang <strong>sa</strong> matag indibidwal,<br />

tag<strong>sa</strong>-tag<strong>sa</strong>, dili ig<strong>sa</strong>payan k<strong>on</strong> pila ang<br />

modawat niini <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n.<br />

Adunay pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> higay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang<br />

lalaki modawat <strong>sa</strong> priesthood. Kanang pagtugyan<br />

kanunay gihatag <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka indibidwal<br />

matag higay<strong>on</strong>.<br />

Ang labing taas <strong>nga</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong><br />

mahimo nat<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong> anaa <strong>sa</strong> templo.<br />

Didto kita mohimo <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g labing <strong>sa</strong>grado<br />

<strong>nga</strong> mga <strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Amahan <strong>sa</strong><br />

Langit ug diin Siya mopadayag kanato <strong>sa</strong><br />

tinuoray <strong>nga</strong> kahulugan <strong>sa</strong> Iyang mga <strong>sa</strong>ad<br />

<strong>nga</strong>ri kanato. U<strong>sa</strong>b, kini mga indibidwal <strong>nga</strong><br />

mga kasinatian, bi<strong>sa</strong>n k<strong>on</strong> kita moadto <strong>sa</strong><br />

templo ar<strong>on</strong> mabugkos <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> laing mga<br />

indibidwal.<br />

Mao kana ang paagi <strong>nga</strong> ang gingharian <strong>sa</strong><br />

Dios natukod—u<strong>sa</strong> ka tawo matag higay<strong>on</strong>,<br />

u<strong>sa</strong> ka pakig<strong>sa</strong>ad matag higay<strong>on</strong>, ang tanang<br />

dalan <strong>sa</strong> mortal <strong>nga</strong> panaw paing<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> labing taas <strong>nga</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> balaang<br />

templo.<br />

Ang Bahin [Role] <strong>sa</strong><br />

mga Pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> Templo<br />

Importante gayud alang kaninyo <strong>nga</strong> maka<strong>sa</strong>but<br />

<strong>nga</strong> ang pag-adto <strong>sa</strong> templo alang <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong> endowment, lakip<br />

ang talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g mga ordinan<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> nag-andam<br />

kaninyo alang nianang endowment, mga mahinungdan<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> mga bahin <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pagandam<br />

ug pa<strong>sa</strong>lig <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g misy<strong>on</strong>.<br />

K<strong>on</strong> kamo moadto <strong>sa</strong> templo, kamo mosugod<br />

<strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> kamahinungdan<strong>on</strong><br />

niadt<strong>on</strong>g mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> templo, ang<br />

dili mabadbad <strong>nga</strong> sumpay tali <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

endowment ug <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kalampu<strong>sa</strong>n isip<br />

misy<strong>on</strong>aryo.<br />

Sa tinuod, ang pul<strong>on</strong>g gayud <strong>nga</strong> endowment<br />

nagpa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> kahulugan nianang<br />

mahinungdan<strong>on</strong> <strong>nga</strong> sumpay. Ang endowment<br />

u<strong>sa</strong> ka ga<strong>sa</strong>. Kini adunay <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> ugat<br />

<strong>sa</strong> pinul<strong>on</strong>gan <strong>nga</strong> dowry, <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong> ka espesyal<br />

<strong>nga</strong> ga<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> bag-<strong>on</strong>g managtiay<strong>on</strong> diha<br />

<strong>sa</strong> ilang kaminyo<strong>on</strong>. Sa dihang presidente pa<br />

ako <strong>sa</strong> Brigham Young University, migahin<br />

ko og panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpaningkamot <strong>sa</strong><br />

Enero <strong>20</strong>12 49<br />

KABATAN-ONAN


50 Liah<strong>on</strong>a<br />

pagtukod <strong>sa</strong> endowment <strong>sa</strong> unibersidad, ang<br />

tipiganan <strong>sa</strong> mga ga<strong>sa</strong> gikan <strong>sa</strong> manggihatag<strong>on</strong>g<br />

mga d<strong>on</strong>or.<br />

Kini mao ang gibuhat <strong>sa</strong> Dios alang kanato<br />

<strong>sa</strong> matag higay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kita mohimo og<br />

pakig<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong>dto Kaniya. Siya nag-endow<br />

kanato. Kita nag<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> pagbuhat og piho<br />

<strong>nga</strong> mga butang, depende <strong>sa</strong> ordinan<strong>sa</strong>,<br />

ug Siya nag<strong>sa</strong>ad og espesyal <strong>nga</strong> ga<strong>sa</strong> isip<br />

ganti—talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g mga ga<strong>sa</strong>, dili mahulagway<br />

<strong>nga</strong> mga ga<strong>sa</strong>, hapit dili matukib <strong>nga</strong><br />

mga ga<strong>sa</strong>. Bu<strong>sa</strong> ako mosulti <strong>nga</strong>nha kaninyo<br />

ing<strong>on</strong> u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>—k<strong>on</strong> kita<br />

gusto gayud <strong>nga</strong> magmalampus<strong>on</strong> <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

mga calling, k<strong>on</strong> gusto nato ang access <strong>sa</strong><br />

matag tabang ug matag ka<strong>ayo</strong> ug matag<br />

panalangin gikan <strong>sa</strong> Amahan, k<strong>on</strong> kita gusto<br />

<strong>nga</strong> ang pultahan <strong>sa</strong> langit bukas ka<strong>ayo</strong> alang<br />

kanato ar<strong>on</strong> kita makadawat <strong>sa</strong> gahum <strong>sa</strong><br />

pagkadiosn<strong>on</strong>, kita kinahanglang motuman<br />

<strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga pakig<strong>sa</strong>ad!<br />

Kamo na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> dili kini ninyo mahimo<br />

<strong>nga</strong> kamo lang. Nagkinahangkan kita<br />

<strong>sa</strong> tabang <strong>sa</strong> langit; nagkinahanglan<br />

kita <strong>sa</strong> mga ga<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Dios. Siya<br />

mitudlo niini <strong>sa</strong> sinugdanan gayud<br />

<strong>sa</strong> buhat niining dispen<strong>sa</strong>sy<strong>on</strong>.<br />

Sa pagtudlo “<strong>sa</strong><br />

pagluwas <strong>sa</strong> Zi<strong>on</strong>,” ang<br />

Ginoo miing<strong>on</strong>:<br />

“Ar<strong>on</strong> sila unta <strong>sa</strong> ilang mga kaugaling<strong>on</strong><br />

makaandam, ug ar<strong>on</strong> ang ak<strong>on</strong>g mga katawhan<br />

matudloan unta <strong>sa</strong> labaw <strong>nga</strong> hingpit,<br />

ug makabat<strong>on</strong> og kasinatian, ug ma<strong>sa</strong>yud <strong>sa</strong><br />

labaw <strong>nga</strong> hingpit mahitungod <strong>sa</strong> ilang katungdanan,<br />

ug <strong>sa</strong> mga butang diin Ako nagkinahanglan<br />

diha <strong>sa</strong> ilang mga kamot.<br />

“Ug dili kini mahitabo hangtud ang ak<strong>on</strong>g<br />

mga anciano matugahan <strong>sa</strong> gahum gikan <strong>sa</strong><br />

kahitas-an.<br />

“Kay tan-awa, Ako nag-andam og u<strong>sa</strong> ka<br />

mahinungdan<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagtuga ug panalangin<br />

<strong>nga</strong> ibu-bu diha kanila, k<strong>on</strong> sila magmatinudan<strong>on</strong><br />

ug mopaday<strong>on</strong> diha <strong>sa</strong> pagkamapainub<strong>sa</strong>n<strong>on</strong><br />

diha <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g atuba<strong>nga</strong>n” (D&P<br />

105:10–12).<br />

Kini <strong>nga</strong> buhat seryoso ka<strong>ayo</strong> ug ang<br />

pagbatok <strong>sa</strong> kaaway niini hilabihan gayud<br />

<strong>nga</strong> kita nagkinahanglan <strong>sa</strong> matag balaan<strong>on</strong>g<br />

gahum <strong>sa</strong> pagpalambo <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g paningkamot<br />

ug <strong>sa</strong> pagpalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Simbahan. Ang yawe<br />

niana alang kanato isip mga indibidwal mao<br />

ang pakig<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g gihimo <strong>sa</strong> templo—<br />

ang at<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> pagsunod ug pag<strong>sa</strong>kripisyo,<br />

<strong>sa</strong> pagpahinungod <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Amahan,<br />

ug <strong>sa</strong> Iyang <strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> paghatag kanato <strong>sa</strong> “u<strong>sa</strong><br />

ka talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong> endowment.”<br />

Mga Pakig<strong>sa</strong>ad ug ang Buhat <strong>sa</strong> Ginoo<br />

Kini ba makatabang kanimo <strong>nga</strong> makakita<br />

k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> gayud kamahinungdan<strong>on</strong> <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

pers<strong>on</strong>al, indibidwal <strong>nga</strong> mga <strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> tibuok<br />

bahin ug kaanindot <strong>sa</strong> buhat? Sama <strong>sa</strong> ubang<br />

mga butang diha <strong>sa</strong> plano <strong>sa</strong> kaluwa<strong>sa</strong>n, ang<br />

kalampu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> tanang mga elder ug sister <strong>sa</strong><br />

tibuok kalibutan gitino <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka misy<strong>on</strong>aryo<br />

matag higay<strong>on</strong>.<br />

Kita dili mohimo og mga pakig<strong>sa</strong>ad isip<br />

tibuok ward o stake. Dili, kita mohimo og<br />

mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong>ma nila ni Brother Brown<br />

o Brother Burns, Sister J<strong>on</strong>es o Sister Jensen.<br />

Ang yawe niini <strong>nga</strong> buhat mao ang<br />

pagtuman <strong>sa</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> matag<br />

indibidwal.<br />

Wala ko ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> a<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> misy<strong>on</strong><br />

kamo nagserbisyo, apan dili ko motuo <strong>nga</strong><br />

ang at<strong>on</strong>g Amahan <strong>sa</strong> Langit naghimo og<br />

piho <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g misy<strong>on</strong> isip tibuok<br />

misy<strong>on</strong>. Na<strong>sa</strong>yud ako <strong>nga</strong> Siya mihimo og<br />

talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g mga <strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong>nha kaninyo <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al<br />

<strong>nga</strong> paagi.<br />

K<strong>on</strong> ang tibuok misy<strong>on</strong> nagkahiu<strong>sa</strong> pinaagi<br />

<strong>sa</strong> kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> integridad <strong>sa</strong> matag


misy<strong>on</strong>aryo, <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> pagtuman <strong>sa</strong><br />

mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> matag misy<strong>on</strong>aryo, kita<br />

makabalhin og mga bukid. K<strong>on</strong> adunay<br />

ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> panaghiu<strong>sa</strong> ug gahum, ang endowment<br />

gikan <strong>sa</strong> langit, moabut <strong>sa</strong> matag<br />

indibidwal diha <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>, walay “makapug<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> buhat <strong>sa</strong> paglambo.” Sa mao <strong>nga</strong><br />

paagi ang “kamatuoran mopaday<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

maisug<strong>on</strong>, mahalangd<strong>on</strong>, ug gawasn<strong>on</strong>.” 1<br />

Kita ma<strong>sa</strong>lig<strong>on</strong> k<strong>on</strong> walay huyang <strong>nga</strong><br />

sumpay diha <strong>sa</strong> kadena, k<strong>on</strong> walay talandug<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> liki <strong>sa</strong> taming. Ang gubat batok <strong>sa</strong><br />

yawa ug s<strong>ayo</strong>p mao ang paagi <strong>nga</strong> ang matag<br />

kalampu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> ebanghelyo makab-ut—u<strong>sa</strong><br />

ka pakig<strong>sa</strong>ad matag higay<strong>on</strong>, u<strong>sa</strong> ka indibidwal<br />

matag higay<strong>on</strong>, u<strong>sa</strong> ka misy<strong>on</strong>aryo matag<br />

higay<strong>on</strong>.<br />

Mao kana ang ras<strong>on</strong> <strong>nga</strong>n<strong>on</strong>g ang Ginoo<br />

miing<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> unang mga lider <strong>sa</strong> Simbahan,<br />

“Maghiu<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g mga kaugaling<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagbuhat <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong> pagkabalaan diha<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g atuba<strong>nga</strong>n—<strong>nga</strong> tungod kay kamo<br />

nagbuhat niini, ang himaya idugang <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> gingharian <strong>nga</strong> inyo nang nadawat” (D&P<br />

43:9–10).<br />

Kana <strong>nga</strong> pinul<strong>on</strong>gan nagpa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong><br />

pakig<strong>sa</strong>ad. Kana mao gayud ang ras<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>n<strong>on</strong>g kita moadto <strong>sa</strong> templo <strong>sa</strong> pagbuhat—<strong>sa</strong><br />

pagbugkos <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Ginoo ug <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong>g u<strong>sa</strong> ug uban<br />

niana <strong>nga</strong> kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> “pagbuhat <strong>sa</strong> tanan<br />

<strong>nga</strong> pagkabalaan.” Isip ganti, ang gahum ug<br />

himaya moabut kanato ug <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g buhat.<br />

Kini mao gayud <strong>nga</strong> kahulugan <strong>sa</strong> pagtuman<br />

og pakig<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong> ang Ginoo miing<strong>on</strong>,<br />

“Ako, ang Ginoo, mapugos <strong>sa</strong> pagtuman<br />

k<strong>on</strong> kamo mobuhat <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> Ako misulti;<br />

apan k<strong>on</strong> kamo dili mobuhat <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong><br />

Ako misulti, kamo dili makaangk<strong>on</strong> og <strong>sa</strong>ad”<br />

(D&P 82:10).<br />

Salig kanako. Ang yawe niini <strong>nga</strong> buhat<br />

anaa <strong>sa</strong> pagtuman <strong>sa</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad. Walay<br />

lain <strong>nga</strong> paagi <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g maangk<strong>on</strong> ug<br />

mapakita ang mga gahum <strong>sa</strong> pagkadiosn<strong>on</strong>.<br />

Kamo aduna <strong>sa</strong> pul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> Ginoo kabahin<br />

niini <strong>nga</strong> hilisgutan.<br />

Moadto kamo <strong>sa</strong> templo ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag-<br />

andam alang <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g misy<strong>on</strong>. Tumana<br />

ang mga <strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g gihimo didto, ang<br />

matag u<strong>sa</strong> niini. Kini pers<strong>on</strong>al ka<strong>ayo</strong>, <strong>sa</strong>grado<br />

ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga <strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong> ang matag u<strong>sa</strong><br />

kanato naghimo uban <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Amahan <strong>sa</strong><br />

Langit.<br />

U<strong>sa</strong> ka Pakig<strong>sa</strong>ad <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong><strong>sa</strong>ksi<br />

Samtang naghangyo ko ninyo niini, gusto<br />

nak<strong>on</strong>g ipahibalo kaninyo <strong>nga</strong> buhat<strong>on</strong> u<strong>sa</strong>b<br />

ni nako. Motuman u<strong>sa</strong>b ko <strong>sa</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad.<br />

U<strong>sa</strong> nianang mga pakig<strong>sa</strong>ad mao ang<br />

mahim<strong>on</strong>g, isip <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog<br />

Duha ka mga Apostoles, linain <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ksi “<strong>sa</strong><br />

<strong>nga</strong>lan ni Kristo <strong>sa</strong> tibuok kalibutan” (D&P<br />

107:23). Sa pagtuman <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga pakig<strong>sa</strong>ad,<br />

wala lang ko mopamatuod kaninyo<br />

kar<strong>on</strong> ni Gino<strong>on</strong>g Jesukristo ug <strong>sa</strong> Iyang<br />

paglan<strong>sa</strong>ng, apan ako ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ksi—<br />

gitawag, gi-orden, gi<strong>sa</strong>ngunan <strong>sa</strong> pagpakigbahin<br />

niana <strong>nga</strong> pagpamatuod <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

kalibutan. Malipay<strong>on</strong> ko <strong>nga</strong> makig-uban<br />

kaninyo niana <strong>nga</strong> pagpa<strong>nga</strong>la<strong>nga</strong>d, ak<strong>on</strong>g<br />

pinalanggang batan-<strong>on</strong>g mga higala.<br />

Na<strong>sa</strong>yud ko ang Dios buhi, <strong>nga</strong> Siya ang<br />

at<strong>on</strong>g literal <strong>nga</strong> Amahan <strong>sa</strong> Langit, ug Siya<br />

motuman <strong>sa</strong> Iyang mga pakig<strong>sa</strong>ad <strong>nga</strong>ri kanato<br />

<strong>sa</strong> kahangturan. Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> si Jesus<br />

mao ang Kristo, ang Bugt<strong>on</strong>g Anak <strong>sa</strong> Amahan<br />

<strong>sa</strong> unod, ug ang Manluluwas <strong>sa</strong> kalibutan.<br />

Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> Siya miantus, mipaagas<br />

og dugo, ug namatay ar<strong>on</strong> kita makaangk<strong>on</strong><br />

og kinabuhing day<strong>on</strong>.<br />

Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> ang Amahan ug Anak<br />

nagpakita <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> batang propeta <strong>nga</strong> si<br />

Joseph Smith, ang talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g propeta <strong>nga</strong><br />

mipasiugda niining dispen<strong>sa</strong>y<strong>on</strong>, kin<strong>sa</strong> mipaagas<br />

u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> iyang dugo isip pagpamatuod <strong>sa</strong><br />

iyang calling, ang talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g simbolo <strong>sa</strong> kamaun<strong>on</strong>g<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> iyang mga pakig<strong>sa</strong>ad.<br />

Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> ang propetikanh<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

yawe napa<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> dili maputol <strong>nga</strong> kadena<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> laing 15 pa ka mga lalaki hangtud<br />

niining panah<strong>on</strong>a anaa <strong>sa</strong> pagtuman ug <strong>sa</strong><br />

propetikanh<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagpa<strong>nga</strong>lagad ni Presidente<br />

Thomas S. M<strong>on</strong>s<strong>on</strong>, ang tigdumalang<br />

high priest <strong>sa</strong> Dios dinhi <strong>sa</strong> yuta kar<strong>on</strong>.<br />

Kini <strong>nga</strong> buhat tinuod. Kining mga deklarasy<strong>on</strong><br />

tinuod. Na<strong>sa</strong>yud ko niini dili tungod<br />

ni bi<strong>sa</strong>n kin<strong>sa</strong>ng mortal <strong>nga</strong> lalaki o babaye<br />

<strong>nga</strong> nabuhi. Na<strong>sa</strong>yud ko niini pinaagi <strong>sa</strong> mga<br />

pagdasig <strong>sa</strong> Espiritu Santo, <strong>nga</strong> naghatag<br />

og giya <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g kinabuhi ug kahulugan <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g pagpamatuod ug nagpadala kanako—<br />

<strong>nga</strong>ri kaninyo—<strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g linain <strong>nga</strong><br />

<strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> Manunubos <strong>sa</strong> kalibutan. ◼<br />

Gikan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka <strong>sa</strong> sibya <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>tellite <strong>sa</strong> pamul<strong>on</strong>g kabahin<br />

<strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong> gihatag niadt<strong>on</strong>g Abril 25, 1997.<br />

MUBO NGA SULAT<br />

1. Joseph Smith, <strong>sa</strong> History of the Church, 4:540.<br />

Enero <strong>20</strong>12 51<br />

KABATAN-ONAN


MGA YOUNG WOMEN,<br />

TINDOG UG PAKITA<br />

SA KINATIBUK-ANG KAPANGULOHAN SA YOUNG WOMEN<br />

Ang tema <strong>sa</strong> Mutual kar<strong>on</strong>g tuiga<br />

u<strong>sa</strong> ka tawag alang kaninyo <strong>nga</strong><br />

mahim<strong>on</strong>g lider. U<strong>sa</strong> kini ka tawag<br />

alang kaninyo <strong>sa</strong> pagpangulo diha <strong>sa</strong><br />

kaputli, kaligd<strong>on</strong>g, ug kabalaan. U<strong>sa</strong><br />

kini ka tawag <strong>sa</strong> pag-u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> kalibutan!<br />

Sa dihang nahimo kam<strong>on</strong>g kabahin<br />

<strong>sa</strong> organi<strong>sa</strong>sy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Young Women,<br />

gihatagan kamo og bulawan ug<br />

puti <strong>nga</strong> kwentas <strong>nga</strong> porma og sulo<br />

<strong>nga</strong> sul-ob<strong>on</strong> isip<br />

pahinumdom <strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka batan-<strong>on</strong>g<br />

babaye <strong>sa</strong> Ang Simbahan<br />

ni Jesukristo<br />

<strong>sa</strong> mga Santos <strong>sa</strong><br />

Ulahing mga Adlaw,<br />

mobarug kamo<br />

alang <strong>sa</strong> kamatuoran<br />

ug pagkamatarung<br />

ug motindog<br />

ug mopakita <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g kahayag<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> kalibutan.<br />

Nagpa<strong>sa</strong>but kana <strong>nga</strong> magmatinuor<strong>on</strong><br />

kamo <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g balaan<strong>on</strong>g pagkatawo<br />

isip bililh<strong>on</strong>g anak <strong>nga</strong> babaye<br />

<strong>sa</strong> Dios. Nagpa<strong>sa</strong>but kini <strong>nga</strong> kamo<br />

maningkamot <strong>nga</strong> mobarug <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ksi<br />

Kaniya ug <strong>sa</strong> Manluluwas “<strong>sa</strong> tanan<br />

<strong>nga</strong> mga panah<strong>on</strong> ug diha <strong>sa</strong> tanan<br />

<strong>nga</strong> mga butang, ug diha <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong><br />

mga dapit” (Mosiah 18:9).<br />

Kami naglaum <strong>nga</strong> kar<strong>on</strong>g tuiga<br />

iny<strong>on</strong>g sul-ob<strong>on</strong> ang iny<strong>on</strong>g kwentas<br />

52 Liah<strong>on</strong>a<br />

<strong>nga</strong> porma og sulo <strong>sa</strong> mapasigarbuh<strong>on</strong>g<br />

paagi <strong>sa</strong> pagpahinumdom <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kamo u<strong>sa</strong><br />

ka ehemplo niadt<strong>on</strong>g anaa <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

palibut. Kamo “mopakita <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

kahayag” <strong>sa</strong>mtang kamo mag-ampo<br />

<strong>sa</strong> matag adlaw, moba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong>, motuman <strong>sa</strong> mga sumbanan<br />

diha <strong>sa</strong> Alang <strong>sa</strong> Kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

mga Kabatan-<strong>on</strong>an, ug mopahiyum.<br />

Kami na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>mtang kamo<br />

motuman <strong>sa</strong> mga sugo ug mosunod<br />

<strong>sa</strong> mga sumbanan <strong>nga</strong> makita diha<br />

<strong>sa</strong> Alang <strong>sa</strong> Kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga Kabatan-<strong>on</strong>an,<br />

iny<strong>on</strong>g mapadan-ag ang<br />

hingpit <strong>nga</strong> kalipay ug mahim<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong>rang <strong>nga</strong> magiyahan <strong>sa</strong> Espiritu<br />

Santo. Kining giya makapahimo <strong>sa</strong><br />

matag u<strong>sa</strong> kaninyo <strong>sa</strong> pagbuhat og<br />

mga pagpili <strong>nga</strong> makatabang kaninyo<br />

<strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g takus <strong>nga</strong> modawat<br />

og temple recommend.<br />

Isip kinatibuk-ang kapangulohan<br />

<strong>sa</strong> Young Women, kami mopamatuod<br />

<strong>nga</strong> <strong>sa</strong>mtang magbuhat kamo<br />

niini <strong>nga</strong> mga butang, ang Manluluwas<br />

maanaa ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagdan-ag<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g agianan. Siya mi<strong>sa</strong>ad<br />

kaninyo, “Ako u<strong>sa</strong>b mao ang iny<strong>on</strong>g<br />

kahayag . . . ; ug Ako moandam og<br />

agianan alang kaninyo, k<strong>on</strong> kini mao<br />

<strong>nga</strong> kamo mohupot <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga<br />

sugo; . . . ug kamo mahibalo <strong>nga</strong><br />

pinaagi kanako kamo pagatultulan”<br />

(1 Nephi 17:13). ◼<br />

<strong>20</strong>12<br />

NGA TEMA<br />

SA MUTUAL<br />

“Tindog ug pakita,<br />

ar<strong>on</strong> ang iny<strong>on</strong>g kahayag<br />

mao ang u<strong>sa</strong> ka<br />

sukaranan alang <strong>sa</strong><br />

tanan <strong>nga</strong> mga nasud”<br />

(D&P 115:5).<br />

Ibabaw: Elaine S. Dalt<strong>on</strong> (tu<strong>nga</strong>), presidente;<br />

Mary N. Cook (<strong>sa</strong> wala), unang<br />

magtatambag; ug Ann M. Dibb (<strong>sa</strong> tuo),<br />

ikaduhang magtatambag. Sa ibabaw: David<br />

L. Beck (<strong>sa</strong> tu<strong>nga</strong>), presidente; Larry M.<br />

Gibs<strong>on</strong> (<strong>sa</strong> wala), unang magtatambag;<br />

ug Adrián Ochoa (<strong>sa</strong> tuo), ikaduhang<br />

magtatambag.


MGA PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NI MATTHEW REIER, CHRISTINA SMITH, UG CRAIG DIMOND; LITRATO SA KINATIBUK-ANG KAPANGULOHAN SA YOUNG WOMEN © BUSATH PHOTOGRAPHY<br />

MAGMAHIMONG USA<br />

KA HAYAG NGA EHEMPLO<br />

SA KINATIBUK-ANG KAPANGULOHAN SA YOUNG MEN<br />

Mga batan-<strong>on</strong>g lalaki <strong>sa</strong> Simbahan—mga<br />

deac<strong>on</strong>, mga teacher,<br />

ug mga priest <strong>sa</strong> talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

Aar<strong>on</strong>ic Priesthood—iny<strong>on</strong>g gidala<br />

<strong>nga</strong>nha kaninyo ang pa<strong>nga</strong>lan <strong>sa</strong><br />

Manluluwas; naghupot kamo <strong>sa</strong><br />

Iyang balaan <strong>nga</strong> priesthood; gitawag<br />

kamo <strong>sa</strong> paghimo <strong>sa</strong> Iyang buhat<br />

ug <strong>sa</strong> pagpanalangin <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong><br />

nakaila kaninyo. Kar<strong>on</strong> ang panah<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g tuman<strong>on</strong> ang iny<strong>on</strong>g<br />

mga katungdanan <strong>sa</strong> priesthood ug<br />

“mopakita <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kahayag” isip<br />

“sukaranan alang <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong> mga<br />

nasud” (D&P 115:5).<br />

Kar<strong>on</strong> ang panah<strong>on</strong> <strong>nga</strong> “pasigaa<br />

ninyo ang iny<strong>on</strong>g kahayag <strong>sa</strong> atuba<strong>nga</strong>n<br />

<strong>sa</strong> mga tawo, ar<strong>on</strong> makita nila<br />

ang iny<strong>on</strong>g mga maay<strong>on</strong>g buhat, ug<br />

dayeg<strong>on</strong> nila ang ang iny<strong>on</strong>g Amahan<br />

<strong>nga</strong> anaa <strong>sa</strong> langit” (Mateo 5:<strong>16</strong>).<br />

Si Jesukristo mao ang hingpit <strong>nga</strong><br />

ehemplo. Paningkamot <strong>nga</strong> makaila<br />

Kaniya, mosunod Kaniya, ug mahim<strong>on</strong>g<br />

mas mahi<strong>sa</strong>ma Kaniya pinaagi<br />

<strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong> Iyang mga sugo ug<br />

pagtuman <strong>sa</strong> mga sumbanan <strong>sa</strong> Simbahan<br />

<strong>nga</strong> gihulagway diha <strong>sa</strong> Alang<br />

<strong>sa</strong> Kalig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga Kabatan-<strong>on</strong>an. Sa<br />

iny<strong>on</strong>g pagbuhat, mahimo kam<strong>on</strong>g<br />

hayag <strong>nga</strong> pwer<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> espirituhan<strong>on</strong>g<br />

kalig-<strong>on</strong> niadt<strong>on</strong>g anaa <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

palibut.<br />

Ang Ginoo miing<strong>on</strong>, “<strong>Pag</strong>limpyo<br />

kamo <strong>nga</strong> nagdala <strong>sa</strong> mga sudlanan<br />

<strong>sa</strong> Ginoo” (D&P 133:5). Ang iny<strong>on</strong>g<br />

moral <strong>nga</strong> kalimpyo motugot kaninyo<br />

<strong>sa</strong> pagpakita <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kahayag<br />

uban <strong>sa</strong> espesyal <strong>nga</strong> kahayag <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g mga <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> ward o branch<br />

<strong>sa</strong>mtang kamo takus <strong>nga</strong> nagrepresentar<br />

<strong>sa</strong> Manluluwas <strong>sa</strong> pagpa<strong>nga</strong>lagad<br />

<strong>sa</strong> <strong>sa</strong>grado <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>krament<br />

<strong>nga</strong>dto kanila matag Dominggo.<br />

<strong>Pag</strong>bantay ug pahimusli ang mga<br />

oportunidad matag adlaw <strong>sa</strong> pagserbisyo<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya, mga higala,<br />

mga <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> korum, ug <strong>sa</strong> uban.<br />

Mahimo kam<strong>on</strong>g malipay<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

tigdumala <strong>sa</strong> kahayag <strong>nga</strong>dto kanila<br />

ug niadt<strong>on</strong>g kin<strong>sa</strong> hilum <strong>nga</strong> nag-<br />

obserbar kaninyo.<br />

Pakita <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kahayag uban<br />

<strong>sa</strong> sinsero <strong>nga</strong> pakighigala ug pagkamabinati<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> tanan. Ipakigbahin<br />

ang talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g mga panalangin <strong>sa</strong><br />

mga kalihokan <strong>sa</strong> Simbahan ug mga<br />

pagtulun-an <strong>sa</strong> ebanghelyo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g mga higala. Magmaisug<strong>on</strong> ug<br />

dapita sila <strong>nga</strong> moduol <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Kahayag<br />

ug Kinabuhi <strong>sa</strong> Kalibutan—<strong>nga</strong><br />

mao si Jesukristo.<br />

Kami nahigugma kaninyo. Kami<br />

nag-ampo alang kaninyo. Kami<br />

mohatag <strong>sa</strong> pagpamatuod <strong>nga</strong> ang<br />

Ginoo nahigugma kaninyo ug nagkinahanglan<br />

kaninyo <strong>sa</strong> pagtabang <strong>sa</strong><br />

pagtukod <strong>sa</strong> Iyang gingharian. Kar<strong>on</strong><br />

ang panah<strong>on</strong> alang kaninyo <strong>nga</strong> “motindog<br />

ug mopakita <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kahayag”<br />

isip naghupot <strong>sa</strong> Iyang balaang<br />

priesthood. Sa iny<strong>on</strong>g pagpalambo<br />

niining priesthood ug <strong>sa</strong> pagtuman <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g katungdanan <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dios,<br />

ang iny<strong>on</strong>g kahayag mahim<strong>on</strong>g “u<strong>sa</strong><br />

ka sukaranan alang <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong> mga<br />

nasud.” ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 53


PAKITA SA<br />

INYONG KAHAYAG<br />

Adunay kahayag <strong>sa</strong> matag u<strong>sa</strong> kanato. Ipakigbahin kini.<br />

(Tan-awa <strong>sa</strong> D&P 115:5.)<br />

GILITRATOHAN NI CODY BELL


BACKGROUND PINAAGI NI DINA BEYLIS<br />

Ako Moing<strong>on</strong> <strong>nga</strong>nha<br />

Kaniny<strong>on</strong>g Tanan<br />

Niini <strong>nga</strong> pinadayag niadt<strong>on</strong>g<br />

1838, ang Ginoo mihatag og mga giya<br />

kabahin <strong>sa</strong> pagtukod og templo <strong>sa</strong><br />

Far West, Missouri, ing<strong>on</strong> man u<strong>sa</strong>b<br />

<strong>sa</strong> uban pang mga aspeto <strong>sa</strong> pag-establi<strong>sa</strong>r<br />

<strong>sa</strong> Zi<strong>on</strong>. Siya u<strong>sa</strong>b mipa<strong>nga</strong>lan<br />

<strong>sa</strong> Iyang Simbahan <strong>sa</strong> ulahing mga<br />

adlaw: Ang Simbahan ni Jesukristo <strong>sa</strong><br />

mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw.<br />

Bi<strong>sa</strong>n tuod ang pinadayag gitum<strong>on</strong>g<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga lider <strong>sa</strong> Simbahan<br />

niadt<strong>on</strong>g panah<strong>on</strong>a, ang sugo <strong>nga</strong><br />

“tindog ug pakita” magamit nat<strong>on</strong>g<br />

tanan kar<strong>on</strong>.<br />

Tindog ug Pakita<br />

“Ang Ginoo adunay<br />

talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g buhat <strong>nga</strong><br />

ipabuhat <strong>sa</strong> matag<br />

u<strong>sa</strong> kaninyo. ‘Tindog<br />

ug pakita, ar<strong>on</strong> ang<br />

iny<strong>on</strong>g kahayag mao<br />

ang u<strong>sa</strong> ka sukaranan<br />

alang <strong>sa</strong> mga nasud”<br />

(D&P 115:5). Siya nag<strong>sa</strong>lig kaninyo,<br />

ug Siya nagtawag ug nagdahum<br />

kaninyo <strong>nga</strong> mobarug <strong>nga</strong> mas taas<br />

ug mopakita <strong>nga</strong> mas hayag niining<br />

mahagit<strong>on</strong> apan talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

adlaw.”<br />

Presidente Dieter F. Uchtdorf, Ikaduhang Magtatambag<br />

<strong>sa</strong> Unang Kapangulohan, “Your Right to<br />

Choose the Right,” New Era, Ago. <strong>20</strong>05, 8.<br />

Iny<strong>on</strong>g Kahayag<br />

Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> ninyo <strong>sa</strong> pagpakita <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g kahayag? Ik<strong>on</strong>siderar kini <strong>nga</strong><br />

mga ideya ug pagsulat og pipila diha<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong> journal.<br />

PAGTULUN-AN HUMAN SA USA KA PAGTULUN-AN<br />

Doktrina ug mga Pakig<strong>sa</strong>ad 115:5.<br />

Ang Ginoo nagmando kanato <strong>sa</strong> pagtindog ug pagpakita.<br />

• <strong>Pag</strong>mabinati<strong>on</strong>, pagmanggihatag<strong>on</strong>,<br />

ug pagmapainub<strong>sa</strong>n<strong>on</strong>.<br />

• <strong>Pag</strong>barug ug pagsunod <strong>sa</strong> mga<br />

sukaranan <strong>sa</strong> Simbahan.<br />

• <strong>Pag</strong>pahiyum ug pagpakita <strong>sa</strong><br />

hingpit <strong>nga</strong> kalipay <strong>sa</strong> pagsunod <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo.<br />

• <strong>Pag</strong>pakigbahin <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g mga higala.<br />

• <strong>Pag</strong>pamatuod kabahin <strong>sa</strong><br />

kamatuoran.<br />

Mga Nasud<br />

“Kar<strong>on</strong> ang mga<br />

katawhan <strong>sa</strong> Ginoo<br />

nagpundok ‘gikan<br />

<strong>sa</strong> taliwala <strong>sa</strong> mga<br />

nasud’ <strong>sa</strong>mtang sila<br />

magpundok <strong>nga</strong><br />

mga k<strong>on</strong>gregasy<strong>on</strong><br />

ug mga stake <strong>sa</strong> Ang Simbahan ni<br />

Jesukristo <strong>sa</strong> mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing<br />

mga Adlaw <strong>nga</strong> nagkatibulaag<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga kanasuran. . . . Ang<br />

Ginoo nagtawag kanato <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

banwag <strong>sa</strong> pagkamatarung<br />

ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> paggiya niadt<strong>on</strong>g kin<strong>sa</strong><br />

nagsiksik <strong>sa</strong> kahilwa<strong>sa</strong>n ug mga<br />

panalangin <strong>sa</strong> Zi<strong>on</strong>.”<br />

Elder D. Todd Christoffers<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog<br />

Duha ka mga Apostoles, “Dali na diri <strong>sa</strong><br />

Zi<strong>on</strong>,” Liah<strong>on</strong>a, Nob. <strong>20</strong>08, 37.<br />

Sukaranan<br />

Ang sukaranan—u<strong>sa</strong> ka butang, <strong>sa</strong><br />

ka<strong>sa</strong>garan u<strong>sa</strong> ka bandila, gihigot <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka tuk<strong>on</strong> ug gigamit isip timailhan k<strong>on</strong><br />

a<strong>sa</strong> magpundok o ilhanan. Tan-awa <strong>sa</strong><br />

Doktrina ug mga Pakig<strong>sa</strong>ad 45:9.<br />

“Ang mga tighupot <strong>sa</strong> sukaranan<br />

magmart<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> naguna<br />

alang <strong>sa</strong> takus<br />

<strong>nga</strong> katuyoan. Ilang<br />

ipakita kanang ma<strong>ayo</strong><br />

ug halangd<strong>on</strong>.<br />

Sila kanunay magdala<br />

og mga bandila<br />

o uban pang mga<br />

simbolo <strong>sa</strong> pagpakita <strong>sa</strong> ilang kaugaling<strong>on</strong>,<br />

katuyoan, ug panaghiu<strong>sa</strong>. . . .<br />

“Isip Iyang mga tighupot <strong>sa</strong> mga<br />

sukaranan, kita motabang <strong>sa</strong> matinuor<strong>on</strong><br />

og kasingkasing ar<strong>on</strong> makaplagan<br />

si Jesus. Kita dili mowara-wara<br />

og mga bandila. . . . Hino<strong>on</strong>, isip mga<br />

tighupot <strong>sa</strong> mga sukaranan ni Jesukristo,<br />

kita andam ug mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagdala <strong>sa</strong> Iyang balaang pa<strong>nga</strong>lan<br />

<strong>nga</strong>ri kanato. Kita nalista <strong>sa</strong> Iyang<br />

kaw<strong>sa</strong> pinaagi <strong>sa</strong> pakig<strong>sa</strong>ad.”<br />

Elder Russell M. Nels<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog<br />

Duha ka mga Apostoles, “Standards of the Lord’s<br />

Standard Bearers,” Ensign, Ago. 1991, 7.<br />

Mubo <strong>nga</strong> sulat <strong>sa</strong> editor: Kini <strong>nga</strong> pahina<br />

wala himoa <strong>nga</strong> kinatibuk-ang pagpa<strong>sa</strong>but<br />

<strong>sa</strong> pinili <strong>nga</strong> bersikulo <strong>sa</strong> kasulatan, kini<br />

u<strong>sa</strong> lamang ka punto <strong>sa</strong> pagsugod <strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong> <strong>nga</strong> pagtu<strong>on</strong>.<br />

Enero <strong>20</strong>12 55<br />

KABATAN-ONAN


Ni Carlos Iván Garmendía Pacheco<br />

Samtang nagserbisyo ko isip<br />

misy<strong>on</strong>aryo <strong>sa</strong> Durango, Mexico,<br />

ang am<strong>on</strong>g presidente <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong><br />

mihagit <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g misy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagsulay<br />

og u<strong>sa</strong> ka “semana <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>kripisyo.”<br />

Iya kaming gihangyo <strong>nga</strong> mohatag<br />

og dugang pa <strong>nga</strong> paningkamot kay<br />

<strong>sa</strong> naandan pinaagi <strong>sa</strong> pagtrabaho og<br />

ma<strong>ayo</strong> ug paghimo og piho <strong>nga</strong> mga<br />

tum<strong>on</strong>g nianang semana. Ang ak<strong>on</strong>g<br />

kompany<strong>on</strong> ug ako adunay hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo <strong>nga</strong> k<strong>on</strong> mo<strong>sa</strong>kripisyo kami<br />

niining paagiha, ang Ginoo mopanalangin<br />

kanamo ug makakita kami og<br />

daghang mga tawo <strong>nga</strong> matudloan.<br />

Bi<strong>sa</strong>n pa man niana, atol <strong>sa</strong> semana<br />

<strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>kripisyo, wala ka<strong>ayo</strong><br />

kami makaangk<strong>on</strong> og kalampu<strong>sa</strong>n.<br />

Wala kami makakita og bi<strong>sa</strong>n un<strong>sa</strong><br />

<strong>nga</strong> mga pamilya ar<strong>on</strong> matudloan, ug<br />

kami na<strong>sa</strong>gmuyo.<br />

U<strong>sa</strong> ka buntag human niana <strong>nga</strong><br />

semana, ang ak<strong>on</strong>g kompany<strong>on</strong> ug<br />

ako mitan-aw <strong>sa</strong> mapa <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g<br />

area. Ang am<strong>on</strong>g area dako ka<strong>ayo</strong>,<br />

apan am<strong>on</strong>g gibati <strong>nga</strong> kinahanglan<br />

kaming moadto <strong>sa</strong> bahin <strong>nga</strong><br />

pinakal<strong>ayo</strong>.<br />

Human kami nakaabut didto, nagampo<br />

kami ug nangutana <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan k<strong>on</strong> a<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> dalan ug<br />

a<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> balay kami moadto. Sa dihang<br />

nahuman na kami, milingi-lingi kami<br />

ar<strong>on</strong> motan-aw <strong>sa</strong> tanang mga dalan.<br />

Nakakita kami og u<strong>sa</strong> ka koral <strong>sa</strong> duol<br />

ug mitan-aw <strong>sa</strong> ibabaw niini. Nakakita<br />

56 Liah<strong>on</strong>a<br />

GIKAN SA NATAD SA MISYON<br />

ANGDIOS<br />

MITUBAG SA DUHA KA<br />

MGA PAG-AMPO<br />

kami og u<strong>sa</strong> ka babaye <strong>nga</strong> naglingkod<br />

<strong>nga</strong> nagpiy<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> iyang mga mata, <strong>nga</strong><br />

adunay silhig <strong>nga</strong> gikuptan.<br />

Ang ak<strong>on</strong>g kompany<strong>on</strong> miing<strong>on</strong>,<br />

“Hello!” ug <strong>sa</strong> dihang ang babaye nakadungog<br />

kanamo, mibarug siya ug<br />

nagpaday<strong>on</strong> og panilhig <strong>nga</strong> morag<br />

wala ray nahitabo. Day<strong>on</strong> gisultihan<br />

namo siya <strong>nga</strong> mga misy<strong>on</strong>aryo kami<br />

<strong>sa</strong> Simbahan ni Jesukristo ug <strong>nga</strong><br />

kami adunay men<strong>sa</strong>he alang kaniya.<br />

Iya kaming gipasulod <strong>sa</strong> iyang panimalay,<br />

ug kami adunay espirituhan<strong>on</strong><br />

ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> panaghisgutan. Amo<br />

siyang gisultihan kalabut ni Joseph<br />

Smith ug <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> paagi <strong>nga</strong><br />

miadto siya <strong>sa</strong> pundok <strong>sa</strong> kakahoyan<br />

<strong>sa</strong> pag-ampo ar<strong>on</strong> makakaplag <strong>sa</strong><br />

kamatuoran, ug agig tubag <strong>sa</strong> iyang<br />

pag-ampo, gibisitahan siya <strong>sa</strong> Dios<br />

<strong>nga</strong> Amahan ug ni Jesukristo.<br />

Mi<strong>sa</strong>gbat siya kanamo ug miing<strong>on</strong>,<br />

“Tinuod kana. Ako na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> ang<br />

Dios motubag <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga pagampo.<br />

Sa dihang nakig-istorya kamo<br />

kanako, nag-ampo ko ug na<strong>nga</strong>yo <strong>sa</strong><br />

Ginoo <strong>sa</strong> pagpadala og tawo <strong>nga</strong> makagiya<br />

kanako <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Iyang dalan,<br />

ug dali kam<strong>on</strong>g miabut.”<br />

Gibati namo ang Espiritu, ug mipamatuod<br />

kami <strong>nga</strong> ang Dios mipadala<br />

kanamo <strong>nga</strong>dto kaniya ug <strong>nga</strong><br />

kami u<strong>sa</strong>b nag-ampo niana gayung<br />

higayuna ar<strong>on</strong> ma<strong>sa</strong>yud k<strong>on</strong> kin<strong>sa</strong> <strong>sa</strong><br />

Iyang mga anak ang nagkinahanglan<br />

<strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g tabang. Sa wala madugay<br />

si Sister Rufina nabunyagan. Sa mga<br />

semana <strong>nga</strong> misunod, ang iyang mga<br />

anak, mga apo, ug gani ang pipila <strong>sa</strong><br />

iyang mga sili<strong>nga</strong>n nabunyagan—mikabat<br />

og <strong>20</strong> ka mga kinabig nianang<br />

bahina <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g area. Ang Ginoo<br />

migiya kanamo <strong>nga</strong>dto kang Sister<br />

Rufina, ug siya ang pultahan <strong>sa</strong> pagpakigbahin<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

iyang pamilya ug mga sili<strong>nga</strong>n.<br />

Ako na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> ang Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan mopanalangin kanato k<strong>on</strong><br />

kita ma<strong>nga</strong>yo Kaniya, apan mahitabo<br />

lamang kana human <strong>nga</strong> Iyang masulayan<br />

ang at<strong>on</strong>g pagtuo. Mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong><br />

MARSH<br />

ako <strong>nga</strong> ang ak<strong>on</strong>g kompany<strong>on</strong> ug ako<br />

DILLEEN<br />

nahim<strong>on</strong>g mga instrumento <strong>sa</strong> mga<br />

NI<br />

kamot <strong>sa</strong> Ginoo ug nakakaplag <strong>sa</strong> mga<br />

tawo kin<strong>sa</strong> andam <strong>nga</strong> maminaw <strong>sa</strong><br />

PINAAGI<br />

men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong> ebanghelyo. Ako na<strong>sa</strong>yud<br />

<strong>nga</strong> ang Dios nahigugma kanato ug<br />

mogiya kanato k<strong>on</strong> kita ma<strong>nga</strong>yo. ◼ PAGHULAGWAY


PAGHULAGWAY SA LITRATO PINAAGI NI DAVID STOKER<br />

PAGMATINUD-<br />

ANON<br />

Ni Elder Gérald Caussé<br />

Sa Seventy<br />

Sa dihang mga <strong>20</strong> anyos pa ko, kinahanglan k<strong>on</strong>g<br />

mokuha og lisud ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> ek<strong>sa</strong>min ar<strong>on</strong> makasulod<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka ilado <strong>nga</strong> eskwelahan <strong>sa</strong> patigay<strong>on</strong> didto<br />

<strong>sa</strong> France. Nagtu<strong>on</strong> ko og taas <strong>nga</strong> mga oras matag adlaw<br />

sulod <strong>sa</strong> duha ka tuig. Apan kanunay ak<strong>on</strong>g moadto <strong>sa</strong><br />

simbahan ug <strong>sa</strong> institute ug mituman <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga resp<strong>on</strong>sibilidad<br />

<strong>sa</strong> Simbahan.<br />

Ang labing importante <strong>nga</strong> bahin <strong>sa</strong> ek<strong>sa</strong>min mao ang<br />

interbyu. Aduna koy interbyu <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka eskwelahan, ug <strong>sa</strong><br />

dihang ilang nahibaloan <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong> ko ka miyembro <strong>sa</strong> Simbahan,<br />

dili ma<strong>ayo</strong> ang nahitabo.<br />

Day<strong>on</strong> mikuha ko <strong>sa</strong> ek<strong>sa</strong>min <strong>sa</strong> eskwelahan <strong>nga</strong> ganahan<br />

ka<strong>ayo</strong> nako <strong>nga</strong> adtoan. Human <strong>sa</strong> pila ka gutlo <strong>sa</strong><br />

interbyu, ang mga nanginterbyu misugod <strong>sa</strong> pagpangutana<br />

k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y ak<strong>on</strong>g gibuhat gawas <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga oras <strong>sa</strong><br />

pagtu<strong>on</strong>. Na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> pangutana kini <strong>nga</strong> maoy motino<br />

k<strong>on</strong> madawat ba ko o dili. Apan nakahukom day<strong>on</strong> ko <strong>nga</strong><br />

magmatinud-an<strong>on</strong> ko <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga baruganan.<br />

Miing<strong>on</strong> ko, “Miyembro ko <strong>sa</strong> Ang Simbahan ni Jesukristo<br />

<strong>sa</strong> mga Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw,” ug day<strong>on</strong><br />

migahin ko og 15 minutos <strong>sa</strong> pagpa<strong>sa</strong>but k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y ak<strong>on</strong>g<br />

gibuhat <strong>sa</strong> Simbahan.<br />

Ang direktor <strong>sa</strong> eskwelahan miing<strong>on</strong>, “Kahibalo ka, malipay<strong>on</strong><br />

ko <strong>nga</strong> misulti ka niini. Sa dihang estudyante pa ko,<br />

nag-eskwela ko <strong>sa</strong> Estados Unidos, ug u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pinakasuod<br />

<strong>nga</strong> higala u<strong>sa</strong> ka Morm<strong>on</strong>. Ma<strong>ayo</strong> siya <strong>nga</strong> tawo,<br />

mabinati<strong>on</strong> ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> tawo. Ak<strong>on</strong>g gik<strong>on</strong>siderar ang mga<br />

Morm<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ma<strong>ayo</strong> ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga tawo.”<br />

<strong>Pag</strong>kahayahay <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g gibati! U<strong>sa</strong> ko <strong>sa</strong> unang mga<br />

kandidato nianang tuiga <strong>nga</strong> gidawat niini <strong>nga</strong> eskwelahan.<br />

Adunay duha ka mga leksy<strong>on</strong> niini <strong>nga</strong> istorya. Una,<br />

kinahanglang dili nato baliwala<strong>on</strong> ang at<strong>on</strong>g impluwensya<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> uban. Ikaduha, kinahanglang kanunay kita <strong>nga</strong><br />

magmatinud-an<strong>on</strong> <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga baruganan. Himoa ang<br />

iny<strong>on</strong>g pinakamaay<strong>on</strong>g paningkamot, ug ang Ginoo motabang<br />

kaninyo <strong>sa</strong> uban. ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 57<br />

KABATAN-ONAN


Mga Bato, mga Pana, ug mga<br />

“Ang Espiritu <strong>sa</strong> Ginoo nag-uban kaniya, <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> dili sila<br />

makaigo kaniya” (Helaman <strong>16</strong>:2).<br />

Ni David L. Frischknecht<br />

Departamento <strong>sa</strong> Kurikulum<br />

Gibase <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka tinuod <strong>nga</strong> istorya<br />

Ang paglakaw pauli <strong>sa</strong> balay<br />

gikan <strong>sa</strong> eskwelahan <strong>sa</strong><br />

ka<strong>sa</strong>garan dili gayud makali<strong>nga</strong>w.<br />

U<strong>sa</strong>hay maghunahuna ko <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g homework <strong>sa</strong> math, u<strong>sa</strong>hay<br />

maghunahuna ko k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y am<strong>on</strong>g<br />

gibuhat <strong>sa</strong> klase <strong>sa</strong> gym, ug u<strong>sa</strong>hay<br />

maglakaw ko <strong>nga</strong> dili na ka<strong>ayo</strong><br />

maghunahuna <strong>sa</strong> mga butang.<br />

Apan kining adlawa lahi. Ang<br />

ak<strong>on</strong>g hunahuna paspas ka<strong>ayo</strong>. Sa<br />

unahan nako ak<strong>on</strong>g makita ang<br />

duha ka mga lalaki <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong>hay<br />

ak<strong>on</strong>g ikadula—sila si Josh ug Marcus—naghimo<br />

og mga snowball ug<br />

58 Liah<strong>on</strong>a<br />

nagtudlo paing<strong>on</strong> nako.<br />

“Hoy, David, dali diri!” Misiyagit si<br />

Josh, nagkatawa. “Duna mi gust<strong>on</strong>g<br />

ipakita nimo.”<br />

Si Marcus mikatawa u<strong>sa</strong>b.<br />

Sila si Josh ug Marcus magulang<br />

nako og u<strong>sa</strong> ka tuig, ug makalabay<br />

gyud sila og kusog. Na<strong>sa</strong>yud<br />

ko <strong>nga</strong> dili madugay magsugod na<br />

sila <strong>sa</strong> paglabay og mga snowball<br />

padul<strong>on</strong>g kanako. Bi<strong>sa</strong>n tuod og<br />

ka<strong>sa</strong>garan buotan sila kanako, nakahunahuna<br />

ko <strong>nga</strong> basin gibuta<strong>nga</strong>n<br />

pa nila og ice ang sulod <strong>sa</strong> mga<br />

snowball.<br />

Nagsugod ko <strong>sa</strong> paghunahuna og<br />

mga paagi <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g mapug<strong>nga</strong>n<br />

ang ilang pag-ataki.<br />

Modagan tabok <strong>sa</strong> dalan ar<strong>on</strong><br />

makalikay nila? Dili, ila k<strong>on</strong>g bugalbugalan<br />

ug hi<strong>nga</strong>nlan ko og bi<strong>sa</strong>n<br />

un<strong>sa</strong>.<br />

Modagan og kusog kutob <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g mahimo ar<strong>on</strong> malabyan sila?<br />

Dili, mas paspas pa sila kay kanako<br />

ug maap<strong>sa</strong>n ra day<strong>on</strong> ko.<br />

Mohimo og ak<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>g<br />

pagpa<strong>nga</strong>taki gamit ang snowball?<br />

Dili ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> ideya, k<strong>on</strong> hunahuna<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> duha sila ug u<strong>sa</strong> ra ko.<br />

Aduna u<strong>sa</strong>b silay bintaha <strong>nga</strong> naa <strong>sa</strong><br />

ibabaw <strong>sa</strong> bungtod, ug ako walay<br />

dapit <strong>nga</strong> matagoan <strong>sa</strong> ubos.<br />

Nakahukom ko <strong>sa</strong> pagbuhat <strong>sa</strong><br />

bugt<strong>on</strong>g butang <strong>nga</strong> mao ra gyuy<br />

mahimo—kalma <strong>nga</strong> molakaw <strong>nga</strong><br />

labyan sila ug maghulat <strong>sa</strong> mga<br />

snowball <strong>nga</strong> manglupad.<br />

PAGHULAGWAY PINAAGI NI KEVIN KEELE


Snowball<br />

Samtang nagkaduol ko <strong>sa</strong> bungtod, u<strong>sa</strong><br />

ka butang ang mi<strong>sa</strong>ntup <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g hunahuna.<br />

Nakahinumdom ko ni Samuel ang<br />

Lamanite, kin<strong>sa</strong> mi<strong>sa</strong>ngyaw <strong>sa</strong> ebanghelyo<br />

<strong>sa</strong>mtang nagbarug <strong>sa</strong> paril. Sa dihang ang<br />

mga tawo wala makauy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> iyang gisulti,<br />

milabay sila og mga bato ug mipana<br />

kaniya.<br />

Ako na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> ang Ginoo nanalipod<br />

kang Samuel gikan <strong>sa</strong> mga bato ug <strong>sa</strong> mga<br />

pana. Ti<strong>nga</strong>li mahimo Niya <strong>nga</strong> dili ko maigo<br />

<strong>sa</strong> snowball.<br />

Nag-ampo ko <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g hunahuna, na<strong>nga</strong>yo<br />

<strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g Amahan <strong>nga</strong> ako dili<br />

maigo <strong>sa</strong> snowball. Ako na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> kinahanglan<br />

nako <strong>nga</strong> magmaisug<strong>on</strong> ug dili<br />

magduhaduha—<strong>sa</strong>ma gayud ni Samuel. Sa<br />

ak<strong>on</strong>g pag-abut <strong>sa</strong> bungtod, ma<strong>sa</strong>lig<strong>on</strong> ko<br />

<strong>nga</strong> dili ko ma<strong>sa</strong>kitan.<br />

Sama <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g gihunahuna, ang mga<br />

snowball nagsugod <strong>sa</strong> pagpanglupad. Duha<br />

ka mga snowball ang mihady<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

ulo <strong>nga</strong> ing<strong>on</strong> ka duol <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g mabati<br />

ang hangin <strong>sa</strong> pag-agi niini. Ang uban <strong>nga</strong><br />

mga snowball miagi <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga bukt<strong>on</strong>,<br />

ug ang pipila mihag<strong>sa</strong> duol gayud <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

mga tiil, apan walay u<strong>sa</strong> niini ang nakaigo<br />

nako. Bi<strong>sa</strong>n u<strong>sa</strong>!<br />

Ang mga batang lalaki nagpaday<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

paglabay hangtud <strong>nga</strong> dili na ko maabtan,<br />

apan na<strong>sa</strong>yud ko <strong>nga</strong> luwas ko. Ang pagpaday<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pag-uli <strong>sa</strong> balay dili na ka<strong>ayo</strong><br />

kulba—ug wala nay makalabaw pa <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g kalipay kalabut niini. Gipanalipdan<br />

ko <strong>sa</strong>ma ni Samuel ang Lamanite. Ako na<strong>sa</strong>yud<br />

<strong>nga</strong> ang pag-ampo ug pagpakita og<br />

hugot <strong>nga</strong> pagtuo <strong>sa</strong> Ginoo nakapanalangin<br />

kanako. ◼<br />

“Ako mopamatuod niana<br />

<strong>nga</strong> ang pag-ampo mahim<strong>on</strong>g<br />

makahulugan<strong>on</strong><br />

k<strong>on</strong> kita ma<strong>nga</strong>yo pinaagi<br />

<strong>sa</strong> hugot <strong>nga</strong> pagtuo<br />

ug pinaagi <strong>sa</strong> buhat.”<br />

Elder David A. Bednar <strong>sa</strong><br />

Korum <strong>sa</strong> Napulog Duha ka<br />

mga Apostoles, “Pa<strong>nga</strong>yo<br />

pinaagi <strong>sa</strong> Hugot <strong>nga</strong><br />

<strong>Pag</strong>tuo,” Liah<strong>on</strong>a, M<strong>ayo</strong><br />

<strong>20</strong>08, 95.<br />

Enero <strong>20</strong>12 59<br />

MGA BATA


PAGBUSOG<br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

Daghang mga bata diha <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong> nakakita kang<br />

Jesukristo ug nakapaminaw <strong>sa</strong><br />

Iyang mga pul<strong>on</strong>g. Pinaagi <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> matag semana<br />

niining tuig, kamo u<strong>sa</strong>b makatagamtam<br />

<strong>nga</strong> “magbusog <strong>sa</strong> pul<strong>on</strong>g Kristo”<br />

(2 Nephi 31:<strong>20</strong>).<br />

Patabang <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka hamt<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> pagtangtang<br />

<strong>sa</strong> mga staple wire ug kuhaa<br />

kining koloranan <strong>nga</strong> pahina. Matag semana<br />

human ninyo og ba<strong>sa</strong>, kolori ang<br />

tanang mga luna <strong>nga</strong> adunay numero<br />

para nianang semanaha. Alang <strong>sa</strong> mga<br />

sugyot k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ang ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> matag<br />

semana, tan-awa <strong>sa</strong> pahina 62. Mahimo<br />

kam<strong>on</strong>g magba<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> kamo ra o uban<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya.<br />

MGA PAGHULAGWAY PINAAGI NI SCOTT GREER


Enero <strong>20</strong>12 61<br />

MGA BATA


Mga Sugyot alang <strong>sa</strong> Matag Semana <strong>nga</strong> <strong>Pag</strong>ba<strong>sa</strong> alang <strong>sa</strong><br />

“<strong>Pag</strong>busog <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>” (tan-awa <strong>sa</strong> mga pahina 60–61)<br />

SEMANA BASAHUNON<br />

62 Liah<strong>on</strong>a<br />

1 Pasiuna <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>.<br />

2<br />

1 Nephi 1:1–3, 18–<strong>20</strong>;<br />

2:2–4; 3:2–7; 4:1–18<br />

3 1 Nephi 8:2, 5–33<br />

4<br />

1 Nephi <strong>16</strong>:9–10, <strong>16</strong>–19, 23, 26, 28–32;<br />

Alma 37:38–46<br />

5 1 Nephi 17:8–11, <strong>16</strong>–19, 49–55; 18:1–4<br />

6<br />

2 Nephi 2:11–13, 22–27;<br />

4:15–<strong>16</strong>; 31:5–8, 17–21<br />

7 2 Nephi 32:3–9; Jacob 7:1–<strong>20</strong><br />

8 Enos 1:1–13<br />

9<br />

10<br />

Mosiah 1:9–10, 18; 2:1–2, 5–8,<br />

<strong>16</strong>–19; 3:17, 19; 4:9–10; 5:15<br />

Mosiah 11:1–2, <strong>20</strong>, 27–29; 12:1, 9,<br />

<strong>14</strong>, 17–19, 35–36; 13:15–24<br />

11 Mosiah 17:1–12, <strong>20</strong><br />

12 Mosiah 18:1–17<br />

13 Mosiah 21:1–15, 23–24<br />

<strong>14</strong> Mosiah 21:29–35; 22<br />

15 Mosiah 23:1–7, 19–26, 36–39<br />

<strong>16</strong> Mosiah 24:8–25; 25:1, <strong>14</strong>–19<br />

17<br />

Mosiah 27:6–24;<br />

Alma 36:11–12, <strong>16</strong>–24<br />

18 Mosiah 27:32–37; 28:1–9<br />

19 Alma 1:2–15; 2:1–9<br />

<strong>20</strong><br />

Alma 2:10–18, 29–31;<br />

5:1, 19, 26–27, 33<br />

21 Alma 6:7–8; 7:9–12; 8:1–22<br />

22 Alma 8:23–32; 9:1–8, <strong>14</strong>–15<br />

23 Alma 10:27–32; 11:21–46<br />

24 Alma 12:1–7; <strong>14</strong>:1–17<br />

25 Alma <strong>14</strong>:18–29; 15:1–13<br />

26 Alma 17:1–3, 12–13, 17–39<br />

27 Alma 18:1–4, 8–35<br />

28<br />

Alma 18:40–43; 19:1–2,<br />

8–15, 18–19, 22–33<br />

SEMANA BASAHUNON<br />

29 Alma <strong>20</strong>:1–28<br />

30<br />

31<br />

32<br />

Alma 23:6–7, <strong>16</strong>–18; 24:1–7, <strong>16</strong>–27;<br />

27:2–5, <strong>14</strong>, 27–29<br />

Alma 30:6–9, 12–<strong>14</strong>, 31–32, 35–39,<br />

43–45, 49–50, 55–59<br />

Alma 31:1, 5–7, 12–21, 37–38;<br />

32:1, 5–6<br />

33 Alma 32:26–43<br />

34<br />

35<br />

36<br />

37<br />

Alma 37:3, 6, 8–11, <strong>14</strong>–15;<br />

43:1–9, <strong>16</strong>–17, 43–47; 44:<strong>16</strong>–<strong>20</strong><br />

Alma 46:1–5, 11–<strong>16</strong>, 19–<strong>20</strong>;<br />

48:7–13, 22–23; 49:25–26, 28<br />

Alma 50:25–36;<br />

51:5–6, 11, 13–<strong>16</strong>, <strong>20</strong>–22<br />

Alma 53:10–21;<br />

56:2–11, 43–48, 55–56<br />

38 Helaman 2:2–11; 5:4–13<br />

39 Helaman 5:<strong>20</strong>–50<br />

40<br />

Helaman 6:18–23; 7:6–13, 26–29;<br />

8:1, 4, 10, 25–28<br />

41 Helaman 9:1–24<br />

42 Helaman 9:25–39; 10:1–6<br />

43<br />

44<br />

Helaman 13:1–7; <strong>14</strong>:2–8; <strong>16</strong>:1–3;<br />

3 Nephi 1:4–9<br />

3 Nephi 1:10–15, 21–23; 2:1–2;<br />

8:2–7, 23; 9:1–2, 18–22<br />

45 3 Nephi 11:1–17, 23–26<br />

46 3 Nephi 17:1–24<br />

47 3 Nephi 18:1–9, 19–21, 24, 35–39<br />

48 3 Nephi 19:11–26; <strong>20</strong>:1; 27:1–8<br />

49<br />

50<br />

3 Nephi 28:1–9; 4 Nephi 1:1, 15,<br />

23–26; Morm<strong>on</strong> 1:1, 11–17<br />

Morm<strong>on</strong> 2:1–2, 9, 23–24, 26–27;<br />

3:2–3, <strong>16</strong>–22<br />

51 Ether 1:1, 33; 2:5, <strong>16</strong>–25; 3:1, 4–<strong>14</strong><br />

52 Mor<strong>on</strong>i 10:3–23


SA TUO: PAGHULAGWAY PINAAGI NI DILLEEN MARSH<br />

Si Elder M. Russell<br />

Ballard <strong>sa</strong> Korum<br />

<strong>sa</strong> Napulog Duha<br />

ka mga Apostolesmipakigbahin<br />

<strong>sa</strong> pipila <strong>sa</strong><br />

iyang mga hunahuna<br />

niini <strong>nga</strong><br />

hilisgutan.<br />

LINAIN NGA SAKSI<br />

UNSAON NAKO<br />

PAGKAB-UT ANG<br />

AKONG MGA<br />

TUMONG?<br />

Kinahanglan niny<strong>on</strong>g mougmad og tinguha<br />

<strong>sa</strong> pagpalambo og kahanas <strong>sa</strong> paghimo og<br />

a<strong>nga</strong>y ug makab-ut <strong>nga</strong> mga tum<strong>on</strong>g.<br />

Gikan <strong>sa</strong> “Do Things That Make a Difference,” Ensign, Hunyo<br />

1983, 69, 71, 72.<br />

Kita kinahanglang magbat<strong>on</strong> og hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo. Kita kinahanglang magbat<strong>on</strong> og<br />

hugot <strong>nga</strong> pagtuo <strong>sa</strong> Dios. Kita kinahanglang<br />

magbat<strong>on</strong> og hugot <strong>nga</strong> pagtuo ni Gino<strong>on</strong>g<br />

Jesukristo. Ug ah, kinahanglan<strong>on</strong> gayud <strong>nga</strong><br />

kita magbat<strong>on</strong> og hugot <strong>nga</strong> pagtuo <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong>.<br />

K<strong>on</strong> kamo mohimo og tum<strong>on</strong>g ug mopa<strong>sa</strong>lig<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong> <strong>sa</strong> gikinahanglan <strong>nga</strong><br />

disiplina <strong>sa</strong> kaugaling<strong>on</strong> ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagkab-ut<br />

nianang tum<strong>on</strong>g, maminu<strong>sa</strong>n ang kadaghanan<br />

<strong>sa</strong> mga problema <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kinabuhi. Igahin<br />

ang iny<strong>on</strong>g kusog <strong>sa</strong> pagbuhat niadt<strong>on</strong>g mga<br />

butang <strong>nga</strong> makahimo og kalainan.<br />

K<strong>on</strong> ang iny<strong>on</strong>g mga tum<strong>on</strong>g matarung,<br />

nan buhata kini.<br />

Enero <strong>20</strong>12 63<br />

MGA BATA


PAGDALA SA PRIMARY NGADTO SA PANIMALAY<br />

Ang<br />

64 Liah<strong>on</strong>a<br />

Iny<strong>on</strong>g magamit kini <strong>nga</strong> leksy<strong>on</strong> ug kalihokan<br />

<strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong> og dugang mahitungod <strong>sa</strong> tema <strong>sa</strong><br />

Primary kar<strong>on</strong>g bulana.<br />

KABUBUT-ON<br />

Mao ang Ga<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>pili alang <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g mga Kaugaling<strong>on</strong><br />

“ Ha<strong>pp</strong>y birthday, Juliana!”<br />

Miing<strong>on</strong> si Papa. Iyang<br />

gihatagan si Juliana og u<strong>sa</strong><br />

ka kah<strong>on</strong> <strong>nga</strong> giputos <strong>sa</strong> sinaw<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> papel ug gihigtan og laso.<br />

Si Juliana mipahiyum. Naghinamhinam<br />

siya <strong>nga</strong> makadawat og regalo<br />

gikan <strong>sa</strong> iyang amahan ug dili na makahulat<br />

ar<strong>on</strong> ablihan ang kah<strong>on</strong>.<br />

Maghinam-hinam ba kamo<br />

<strong>sa</strong>ma ni Juliana k<strong>on</strong> makadawat<br />

kamo og regalo? Ang Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan mihatag<br />

<strong>sa</strong> matag u<strong>sa</strong> kanato<br />

og bililh<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

regalo. Gitawag<br />

kini og kabubut-<strong>on</strong>.<br />

Ang kabubut-<strong>on</strong> mao ang abilidad<br />

<strong>sa</strong> paghimo og at<strong>on</strong>g kaugaling<strong>on</strong>g<br />

mga pagpili.<br />

Sa wala pa kita moanhi <strong>sa</strong> yuta,<br />

si Satanas dili gusto ni bi<strong>sa</strong>n kin<strong>sa</strong><br />

<strong>nga</strong> adunay kapilian. Gusto niya <strong>nga</strong><br />

pugs<strong>on</strong> kita <strong>nga</strong> moanhi <strong>sa</strong> yuta ug<br />

mobuhat <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y gusto niya <strong>nga</strong><br />

at<strong>on</strong>g buhat<strong>on</strong>. Apan ang Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan na<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> importante<br />

alang kanato <strong>nga</strong> mohimo <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kaugaling<strong>on</strong>g mga pagpili. Sa matag<br />

husto <strong>nga</strong> pagpili <strong>nga</strong> at<strong>on</strong>g mahimo,<br />

mas mahiduol kita <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan ug ni Jesukristo. Gusto nila<br />

<strong>nga</strong> mohimo kita og ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

pagpili ar<strong>on</strong> makabalik kita pag-u<strong>sa</strong>b<br />

<strong>sa</strong> pagpuyo uban Kanila.<br />

Kar<strong>on</strong>g tuiga <strong>sa</strong> Primary magkat-<strong>on</strong><br />

kita kalabut k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

kita makagamit <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g kabubut-<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> PAM—pilia ang matarung! ◼<br />

Mga Awit ug mga<br />

<strong>Kasulatan</strong><br />

• “Kay Anak <strong>sa</strong> Dios,” <strong>20</strong>12<br />

Outline alang <strong>sa</strong> Panah<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>pakigbahin, 28<br />

• 2 Nephi 2:27<br />

Ikaw Lang<br />

U<strong>sa</strong> ka gabii, paghunahuna<br />

kalabut <strong>sa</strong> mga pagpili <strong>nga</strong><br />

iny<strong>on</strong>g gihimo nianang<br />

adlawa. <strong>Pag</strong>drowing og hulagway,<br />

pagsulat og balak,<br />

o paghimo og awit kalabut<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> maay<strong>on</strong>g mga pagpili<br />

<strong>nga</strong> iny<strong>on</strong>g nahimo.


MGA PAGHULAGWAY PINAAGI NI MARYN ROOS<br />

PAM <strong>nga</strong> Dula<br />

Mahimo niny<strong>on</strong>g dula<strong>on</strong> kini<br />

<strong>nga</strong> dula kauban ang iny<strong>on</strong>g<br />

pamilya ar<strong>on</strong> makakat-<strong>on</strong> og<br />

dugang kalabut <strong>sa</strong> kabubut-<strong>on</strong>.<br />

Gunti<strong>nga</strong> ang porma <strong>nga</strong> cube,<br />

ug ipapilit kini <strong>sa</strong> baga <strong>nga</strong><br />

papel. Piloa ang cube <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong><br />

gipakita <strong>sa</strong> ibabaw, ipapilit ang<br />

mga tabs <strong>sa</strong> lugar, ug paugaha<br />

ang iny<strong>on</strong>g cube.<br />

Mag-alir<strong>on</strong>g og lingkod kauban<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya. Ipaligid<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka tawo ang cube ug<br />

ipaba<strong>sa</strong> ang bahin <strong>nga</strong> nagatubang<br />

<strong>sa</strong> ibabaw. Hisguti ang<br />

lain-lain <strong>nga</strong> mga kapilian <strong>nga</strong><br />

mahim<strong>on</strong>g mabuhat diha <strong>sa</strong><br />

sitwasy<strong>on</strong>. Un<strong>sa</strong> man ang pwedeng<br />

mahitabo <strong>sa</strong> matag kapilian?<br />

Ipa<strong>sa</strong> ang cube <strong>sa</strong> sunod<br />

<strong>nga</strong> tawo ar<strong>on</strong> ipaligid.<br />

Si Martin nangimbitar<br />

nimo <strong>nga</strong> manan-aw og<br />

<strong>sa</strong>lida <strong>sa</strong> Dominggo.<br />

Un<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

buhat<strong>on</strong>?<br />

U<strong>sa</strong> ka bag-<strong>on</strong>g batang<br />

lalaki ang naglingkod<br />

tapad nimo diha <strong>sa</strong><br />

klase.<br />

Un<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

buhat<strong>on</strong>?<br />

Ang im<strong>on</strong>g manghud<br />

<strong>nga</strong> babaye ganahan <strong>nga</strong><br />

makigdula nimo ug <strong>sa</strong><br />

im<strong>on</strong>g mga higala.<br />

Un<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

buhat<strong>on</strong>?<br />

Si Jeremy naghangyo<br />

k<strong>on</strong> mahimo ba siyang<br />

mokopya <strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g<br />

homework.<br />

Un<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

buhat<strong>on</strong>?<br />

Si Leah gidaug-daug <strong>sa</strong><br />

eskwelahan.<br />

Un<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

buhat<strong>on</strong>?<br />

Un<strong>sa</strong> ang im<strong>on</strong>g<br />

buhat<strong>on</strong>?<br />

Ang im<strong>on</strong>g igso<strong>on</strong>g<br />

lalaki nagminaldito<br />

<strong>nga</strong>nha nimo.<br />

Enero <strong>20</strong>12 65<br />

MGA BATA


Ni Diane L. Mangum<br />

Ang Daang Tug<strong>on</strong> naghisgut<br />

kanato kabahin ni Jesukristo<br />

<strong>sa</strong> wala pa Siya moanhi ar<strong>on</strong><br />

mopuyo <strong>sa</strong> yuta. Siya gitawag <strong>nga</strong><br />

Jehova. Ang Daang Tug<strong>on</strong> naghisgut<br />

<strong>sa</strong> mga tawo kin<strong>sa</strong> misunod ni<br />

Jehova.<br />

Ang Bag-<strong>on</strong>g Tug<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> ka ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> kasulatan <strong>nga</strong> naghisgut<br />

kanato <strong>sa</strong> kinabuhi ni Jesus dinhi <strong>sa</strong><br />

yuta. Ang iyang mga disipulo misulat<br />

kabahin <strong>sa</strong> Iyang kinabuhi ug <strong>sa</strong><br />

Iyang mga pagtulun-an.<br />

66 Liah<strong>on</strong>a<br />

MGA ISTORYA KABAHIN NI JESUS<br />

Ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong><br />

Nagtudlo kabahin ni Jesukristo<br />

Ang tingog <strong>sa</strong> Ginoo nadungog<br />

ni Enos diha <strong>sa</strong> iyang hunahuna<br />

<strong>sa</strong> dihang nag-ampo siya.<br />

Ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> naghisgut<br />

u<strong>sa</strong>b kabahin ni Jesukristo ug <strong>sa</strong><br />

mga tawo <strong>nga</strong> misunod Kaniya.<br />

Ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> nagsugod<br />

<strong>sa</strong> Jesuralem panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

Daang Tug<strong>on</strong>, mga 600 ka tuig<br />

<strong>sa</strong> wala pa matawo si Jesus. Kini<br />

naghisgut <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagi si propetang<br />

Lehi ug ang iyang pamilya<br />

mibiya <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem ug gigiyahan<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> yuta <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>ad, tabok <strong>sa</strong><br />

dagk<strong>on</strong>g dagat [ocean] <strong>sa</strong> Bag-<strong>on</strong>g<br />

Kalibutan.<br />

Ang mga propeta <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong> mitudlo <strong>nga</strong> si Jesus<br />

moabut <strong>sa</strong> kalibutan. Sila u<strong>sa</strong>b<br />

Ang igso<strong>on</strong>g lalaki ni Jared nakakita ni Jesukristo.<br />

mitudlo <strong>nga</strong> ang paghinulsol ug<br />

pagsunod ni Jesukristo makahatag<br />

og kalipay.<br />

Human si Jesus gilan<strong>sa</strong>ng ug nabanhaw<br />

<strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem, Siya mibisita<br />

<strong>sa</strong> Bag-<strong>on</strong>g Kalibutan ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtudlo<br />

<strong>sa</strong> katawhan. Siya mitudlo<br />

kabahin <strong>sa</strong> bunyag, <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>krament,<br />

ug un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>sa</strong> paghigugma <strong>sa</strong> uban.<br />

Siya miorgani<strong>sa</strong>r <strong>sa</strong> simbahan uban<br />

<strong>sa</strong> napulog duha ka mga Apostoles.<br />

Siya mipundok <strong>sa</strong> mga bata<br />

SA WALA: MGA PAGHULAGWAY PINAAGI NI ROBERT T. BARRETT; SA TUO: MGA PAGHULAGAWAY PINAAGI NILA NI PAUL MANN UG GARY KAPP


ug mipanalangin kanila, <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong><br />

Iyang gibuhat <strong>sa</strong> Bag-<strong>on</strong>g Tug<strong>on</strong>.<br />

Sama <strong>sa</strong> mga propeta <strong>sa</strong> Biblia,<br />

ang mga propeta <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong> mipakigbahin <strong>sa</strong> ilang mga<br />

pagpamatuod ni Jesukristo.<br />

Ang katapu<strong>sa</strong>ng propeta <strong>sa</strong><br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> mao si Mor<strong>on</strong>i,<br />

kin<strong>sa</strong> natawo mga 400 ka<br />

tuig human <strong>nga</strong> mibisita si Jesus<br />

<strong>sa</strong> Bag-<strong>on</strong>g Kalibutan. Sa wala pa<br />

siya mamatay, si Mor<strong>on</strong>i misulat<br />

Si Lehi nakakita ni Jesukristo <strong>sa</strong> damgo o <strong>sa</strong><br />

panan-aw<strong>on</strong>.<br />

<strong>nga</strong> bi<strong>sa</strong>n kin<strong>sa</strong> <strong>nga</strong> moba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong><br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

ma<strong>sa</strong>yud <strong>nga</strong> kini tinuod k<strong>on</strong> siya<br />

mag-ampo <strong>nga</strong> may hugot <strong>nga</strong><br />

pagtuo. Si Mor<strong>on</strong>i midapit <strong>sa</strong> tanan<br />

<strong>sa</strong> “pagduol <strong>nga</strong>dto kang Kristo”<br />

(Mor<strong>on</strong>i 10:32).<br />

Ang mga bata kar<strong>on</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

mag-ampo u<strong>sa</strong>b ar<strong>on</strong> makadawat<br />

og pagpamatuod <strong>nga</strong> ang Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

ni Morm<strong>on</strong> tinuod ug si Jesukristo<br />

mao ang ilang Manluluwas. ◼<br />

Si Haring Benjamin mitudlo<br />

<strong>sa</strong> mga tawo kabahin <strong>sa</strong><br />

<strong>Pag</strong>-ula ni Jesus.<br />

Enero <strong>20</strong>12 67<br />

MGA BATA


PAGPAKIGHIGALA<br />

TABOK SA<br />

PASIPIKO<br />

Ni Jane Hansen Lassetter<br />

Sa dihang ang pipila ka mga<br />

estudyante <strong>sa</strong> nursing gikan<br />

<strong>sa</strong> Brigham Young University<br />

na<strong>nga</strong>ndam <strong>nga</strong> moadto <strong>sa</strong> T<strong>on</strong>ga,<br />

naghunahuna sila <strong>nga</strong> makali<strong>nga</strong>w<br />

alang <strong>sa</strong> mga bata gikan <strong>sa</strong> Utah<br />

ug T<strong>on</strong>ga <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g mga<br />

managhigala.<br />

Mao <strong>nga</strong> ang mga estudyante<br />

mihangyo <strong>sa</strong> mga bata <strong>sa</strong> Primary<br />

<strong>sa</strong> Oak Hills Ninth Ward <strong>sa</strong> Provo,<br />

Utah, <strong>sa</strong> pagdrowing og mga hulagway<br />

alang <strong>sa</strong> mga bata <strong>sa</strong> T<strong>on</strong>ga.<br />

Gilitratohan u<strong>sa</strong>b nila ang mga bata.<br />

Sa dihang miabut sila <strong>sa</strong> T<strong>on</strong>ga,<br />

ang mga estudyante <strong>sa</strong> nursing mitabang<br />

<strong>sa</strong> panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpakigbahin<br />

<strong>sa</strong> Neiafu Third Ward. Ilang gihatagan<br />

ang matag bata og u<strong>sa</strong> ka drowing<br />

ug litrato gikan <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka bata <strong>sa</strong><br />

Utah. Ang mga bata naghinam-hinam<br />

<strong>nga</strong> makahibalo kalabut <strong>sa</strong> ilang<br />

bag-<strong>on</strong>g mga higala <strong>sa</strong> Utah.<br />

Ang mga bata nagdrowing og<br />

mga hulagway alang <strong>sa</strong> mga bata <strong>sa</strong><br />

Utah. Ang uban nila misulat<br />

og mga men<strong>sa</strong>he<br />

kalabut <strong>sa</strong> ilang<br />

kaugaling<strong>on</strong> ug<br />

kalabut <strong>sa</strong> kinabuhi<br />

<strong>sa</strong> T<strong>on</strong>ga.<br />

Ang ubang mga<br />

men<strong>sa</strong>he gisulat<br />

68 Liah<strong>on</strong>a<br />

<strong>sa</strong> Iningles ug ang uban <strong>sa</strong> T<strong>on</strong>gan.<br />

Ang ilang presidente <strong>sa</strong> Primary<br />

misulat og Iningles <strong>nga</strong> hubad <strong>sa</strong><br />

T<strong>on</strong>gan <strong>nga</strong> mga men<strong>sa</strong>he. Ang<br />

mga estudyante <strong>sa</strong> nursing mikuha<br />

og litrato <strong>sa</strong> mga bata.<br />

U<strong>sa</strong> ka batang lalaki ang misulat,<br />

“Magdula ko og rugby, ug ang<br />

T<strong>on</strong>ga init gyud ka<strong>ayo</strong>.” U<strong>sa</strong> ka batang<br />

babaye misulat, “<strong>Ganahan</strong> ko<br />

<strong>sa</strong> im<strong>on</strong>g litrato. Gwapa ka<strong>ayo</strong> ka<br />

tan-aw<strong>on</strong>. <strong>Ganahan</strong> k<strong>on</strong>g mokanta,<br />

<strong>sa</strong>ma nimo.” Laing bata ang<br />

misulat kalabut <strong>sa</strong> Primary<br />

ug mipahayag og<br />

gugma: “Ang ak<strong>on</strong>g<br />

leksy<strong>on</strong> kar<strong>on</strong><br />

kalabut <strong>sa</strong><br />

mga propeta.<br />

Gihigugma<br />

ko ka<strong>ayo</strong><br />

ikaw!” ◼<br />

MGA LITRATO SA MAAYONG KABUBUT-ON NI JANE HANSEN LASSETTER


PAGHULAGWAY PINAAGI NI KEITH LARSON<br />

Anaa Siya<br />

Ni Rosemary M. Wixom<br />

Kinatibuk-ang Presidente <strong>sa</strong> Primary<br />

“Kami mibu-bu <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g<br />

mga kalag diha <strong>sa</strong> pagampo<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Dios, <strong>nga</strong><br />

siya molig-<strong>on</strong> kanamo”<br />

(Alma 58:10).<br />

Sa dihang u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g anak<br />

<strong>nga</strong> lalaki 11 anyos pa, siya<br />

mibang<strong>on</strong> <strong>nga</strong> naglabad pag<strong>ayo</strong><br />

ang iyang ulo. Sa sinugdanan<br />

nagtuo ko <strong>nga</strong> siya nagla<strong>nga</strong>y-la<strong>nga</strong>y<br />

lang <strong>nga</strong> moeskwela, apan dali k<strong>on</strong>g<br />

nakamatikod <strong>nga</strong> siya adunay taas<br />

<strong>nga</strong> hilanat. Gidala nako siya <strong>sa</strong> doktor,<br />

ug <strong>sa</strong> wala madugay gidali namo<br />

siya <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> ospital. Didto siya nadayagnos<br />

<strong>nga</strong> may spinal meningitis,<br />

u<strong>sa</strong> ka seryoso <strong>nga</strong> <strong>sa</strong>kit.<br />

Sa dihang ang iyang k<strong>on</strong>disy<strong>on</strong><br />

nagkagrabe, adunay mga<br />

pag-ataki. Ang doktor mihangyo<br />

kanako <strong>sa</strong> paggawas<br />

<strong>sa</strong> kwarto. Samtang<br />

naglakaw ko <strong>sa</strong><br />

hawanan, nahadlok ko ug misugod<br />

<strong>sa</strong> paghilak. U<strong>sa</strong> ka babaye <strong>nga</strong><br />

wala ko makaila migakos kanako.<br />

Kusog k<strong>on</strong>g nag-ampo <strong>nga</strong> ang<br />

Langitn<strong>on</strong>g Amahan motabang <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g anak <strong>nga</strong> lalaki ug ang tanan<br />

mama<strong>ayo</strong> ra. Nakahinumdom ko<br />

<strong>nga</strong> mibati og hilabihang kalinaw.<br />

Ang ak<strong>on</strong>g anak <strong>nga</strong> lalaki gioperahan<br />

ug daghang semana <strong>sa</strong> pagpa<strong>ayo</strong>.<br />

Kar<strong>on</strong> siya himsog, naminyo,<br />

ug u<strong>sa</strong> ka amahan <strong>sa</strong> duha ka maanyag<br />

<strong>nga</strong> mga babaye. Kini <strong>nga</strong><br />

kasinatian u<strong>sa</strong> ka ehemplo alang<br />

kanako <strong>sa</strong> gahum <strong>sa</strong> pag-ampo.<br />

Adunay kanta <strong>sa</strong> Primary <strong>nga</strong><br />

giulohan og “Ampo <strong>sa</strong> U<strong>sa</strong> ka Bata.”<br />

Kini nangutana, “Amahan namo,<br />

naa ba gyud ka? Sa pag-ampo <strong>sa</strong><br />

bata naminaw ka ba?” (S<strong>on</strong>gbook <strong>sa</strong><br />

mga Bata, 6).<br />

Ug ang tubag klaro gayud: oo,<br />

anaa Siya.<br />

K<strong>on</strong> kamo nagduha-duha k<strong>on</strong><br />

ang Langitn<strong>on</strong>g Amahan buhi ba,<br />

nan kini ang panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagluhod<br />

ug pagpangutana <strong>sa</strong>, “Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan, anaa ba gyud Ka? Nagpuyo<br />

ba gayud ko uban Kanimo <strong>sa</strong><br />

wala pa ko moanhi <strong>sa</strong> yuta? Makapuyo<br />

ba ko og balik uban Kanimo<br />

pag-u<strong>sa</strong>b?”<br />

Siya motubag <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pagampo.<br />

Siya mopahibalo kaninyo<br />

<strong>nga</strong> anaa Siya. Kamo wala gayud<br />

mag-inu<strong>sa</strong>ra. Nagkinahanglan ta<br />

Kaniya matag oras, ug anaa Siya<br />

para kanato. ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 69<br />

MGA BATA


Ang Sakt<strong>on</strong>g Sinina<br />

Ni Sarah Chow<br />

Gibase <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka tinuod <strong>nga</strong> istorya<br />

“Sa mga magtotoo pagkinabuhi ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> panig-ingnan”<br />

(1 Timoteo 4:12).<br />

70 Liah<strong>on</strong>a<br />

PARA SA GAGMAYNG MGA BATA<br />

1. Gidala si Anna <strong>sa</strong> iyang mama<br />

<strong>sa</strong> pagpamalit og bag-<strong>on</strong>g<br />

sinina.<br />

2. Ok, ganahan ka ba aning yellow<br />

<strong>nga</strong> may mga bulak o kining pula<br />

<strong>nga</strong> may mga puntik-puntik?<br />

Apan ganahan ka<br />

niining mga kolor. Un<strong>sa</strong> man<br />

diay ang im<strong>on</strong>g gusto?<br />

Un<strong>sa</strong> kaha k<strong>on</strong> kini?<br />

Dili, <strong>sa</strong>lamat.<br />

3. Gusto ko og u<strong>sa</strong><br />

niining mga sinina<br />

ar<strong>on</strong> mora ko og<br />

misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong><br />

tan-aw<strong>on</strong>.<br />

OK. Tan-aw<strong>on</strong> nato k<strong>on</strong><br />

kita makakita og sinina <strong>nga</strong><br />

paigo nimo.


MGA PAGHULAGWAY PINAAGI NI JAKE PARKER<br />

4. Si Anna ganahan ka<strong>ayo</strong><br />

<strong>sa</strong> duha ka sister <strong>nga</strong><br />

mga misy<strong>on</strong>aryo <strong>sa</strong><br />

iyang ward. Sila milamo<br />

kaniya <strong>sa</strong> simbahan, sila<br />

mopahiyum kaniya k<strong>on</strong><br />

siya mowara-wara kanila<br />

<strong>sa</strong> dalan, ug sila magampo<br />

uban <strong>sa</strong> iyang pamilya<br />

k<strong>on</strong> sila mobisita<br />

para <strong>sa</strong> panihap<strong>on</strong>.<br />

5. <strong>Pag</strong>ka-Dominggo, si Anna dili makapaabut <strong>nga</strong> ipakita <strong>sa</strong><br />

mga misy<strong>on</strong>aryo ang iyang bag-o <strong>nga</strong> sinina. Sa dihang<br />

iyang nakita sila <strong>sa</strong> simbahan, mituyok-tuyok siya <strong>sa</strong> ilang<br />

atuba<strong>nga</strong>n.<br />

Sama nako kaninyo<br />

tan-w<strong>on</strong> kar<strong>on</strong>!<br />

7. Ang im<strong>on</strong>g mama miing<strong>on</strong> kanamo <strong>nga</strong> ikaw<br />

nag-ampo alang kanamo <strong>sa</strong> tibuok semana <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g gihangyo kanimo. Ug tan-awa! Kami nagdala<br />

og u<strong>sa</strong> ka tawo <strong>sa</strong> simbahan kar<strong>on</strong>. Ang im<strong>on</strong>g<br />

pag-ampo nakatabang kanamo.<br />

6. Su<strong>sa</strong>ma gyud ka kanamo<br />

tan-aw<strong>on</strong>.<br />

Ug dili lang ka mora og<br />

misy<strong>on</strong>aryo tan-aw<strong>on</strong>; ikaw u<strong>sa</strong><br />

ka misy<strong>on</strong>aryo!<br />

Salamat, misy<strong>on</strong>ary<strong>on</strong>g Anna.<br />

Enero <strong>20</strong>12 71<br />

MGA BATA


PARA SA GAGMAYNG MGA BATA<br />

Ako Mahim<strong>on</strong>g u<strong>sa</strong> ka Misy<strong>on</strong>aryo Kar<strong>on</strong><br />

Nila ni Hikari Loftus<br />

ug Hilary Watkins Lem<strong>on</strong><br />

Si Anna naningkamot <strong>sa</strong> pagsunod<br />

<strong>sa</strong> mga ehemplo <strong>sa</strong><br />

mga misy<strong>on</strong>aryo. Sunda ang mga<br />

instruksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ubos ar<strong>on</strong> siya makapili<br />

<strong>nga</strong> makatabang kaniya <strong>nga</strong><br />

mahim<strong>on</strong>g misy<strong>on</strong>aryo kar<strong>on</strong>.<br />

Kamo Nagkinahanglan: u<strong>sa</strong> ka dice<br />

o unom ka piraso <strong>sa</strong> papel <strong>nga</strong> ginumerohan<br />

og 1 hangtud <strong>sa</strong> 6 sulod <strong>sa</strong><br />

72 Liah<strong>on</strong>a<br />

SUGOD<br />

Nagtu<strong>on</strong> kamo<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g kasulatan<br />

kar<strong>on</strong>.<br />

gamay <strong>nga</strong> paper bag; sinsilyo, dried<br />

bean, o uban pang gamay <strong>nga</strong> butag<br />

alang <strong>sa</strong> matag tawo.<br />

Un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>dula: Ang matag<br />

magdudula mopili og gamay <strong>nga</strong><br />

butang <strong>nga</strong> gamit<strong>on</strong> isip ayan<br />

[game piece]. <strong>Pag</strong>puli-puli, iit<strong>sa</strong> ang<br />

dice o pagkuha og numero gikan<br />

<strong>sa</strong> bag, ug ibalhin ang iny<strong>on</strong>g ayan<br />

sumala <strong>sa</strong> numero <strong>sa</strong> dice o <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g nahulbot. K<strong>on</strong> kamo makatum<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> luna <strong>nga</strong> nagsugo og<br />

u<strong>sa</strong> ka butang <strong>nga</strong> buhat<strong>on</strong> <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>aryo,<br />

balhin <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> sunod<br />

<strong>nga</strong> luna. <strong>Pag</strong>puli-puli hangtud ang<br />

tanan makaabut <strong>sa</strong> panapos <strong>nga</strong><br />

linya, k<strong>on</strong> diin ang mga misy<strong>on</strong>aryo<br />

nagpaabut! ◼<br />

Mipakigbahin<br />

kamo <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

pagpamatuod<br />

<strong>sa</strong> family home<br />

evening.<br />

Kamo nakakita<br />

og u<strong>sa</strong> ka bata <strong>nga</strong><br />

nag-inu<strong>sa</strong>ra og dula<br />

ug midapit kaniya<br />

<strong>sa</strong> pagdula uban<br />

kaninyo ug <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g<br />

mga higala.<br />

MGA PAGHULAGWAY PINAAGI NI JAKE PARKER


Kamo naghunahuna<br />

<strong>sa</strong> Manluluwas<br />

atol <strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong>krament.<br />

Kamo naghatag<br />

og balaan <strong>nga</strong><br />

pagtahud <strong>sa</strong><br />

simbahan.<br />

Kamo<br />

nahinumdom<br />

<strong>sa</strong> pag-ampo<br />

alang <strong>sa</strong> mga<br />

misy<strong>on</strong>aryo.<br />

Kamo mitabang<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g mama<br />

<strong>sa</strong> pagpilo <strong>sa</strong> mga<br />

linabhan.<br />

MGA TABANG ALANG<br />

SA MGA GINIKANAN<br />

Istoryahi ang iny<strong>on</strong>g mga anak k<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

un<strong>sa</strong>ng paagi <strong>nga</strong> ang pagsinina og<br />

tarung nagpakita og pagtahud <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan ug <strong>sa</strong> ilang kaugaling<strong>on</strong>.<br />

Pangutan-a sila <strong>nga</strong>n<strong>on</strong>g ang mga misy<strong>on</strong>aryo<br />

magsinina og tarung.<br />

Ik<strong>on</strong>siderar ang pagpakigbahin <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g pagpamatuod kabahin <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>aryo<br />

<strong>nga</strong> buhat uban <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g mga<br />

anak. Mahimo kam<strong>on</strong>g mopakigbahin <strong>sa</strong><br />

iny<strong>on</strong>g istorya <strong>sa</strong> pagkakabig, mosulti og<br />

u<strong>sa</strong> ka kasinatian <strong>nga</strong> naghimo og misy<strong>on</strong>aryo<br />

<strong>nga</strong> buhat, o paghisgut <strong>nga</strong>n<strong>on</strong>g<br />

ang misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong> buhat importante<br />

alang kaninyo.<br />

HUMAN<br />

Salamat <strong>sa</strong><br />

im<strong>on</strong>g pagkabuotan<br />

<strong>nga</strong><br />

misy<strong>on</strong>aryo!<br />

Enero <strong>20</strong>12 73<br />

MGA BATA


Mga Balita <strong>sa</strong> Simbahan<br />

Alang <strong>sa</strong> dugang mga balita <strong>sa</strong> Simbahan ug mga kalihokan bisitahi ang neews.lds.org.<br />

Ang mga Center <strong>sa</strong> Young Adult Naglig-<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> Nagtubo <strong>nga</strong> Henerasy<strong>on</strong><br />

Ni Stephanie Jean Johns<strong>on</strong><br />

Mga Magasin <strong>sa</strong> Simbahan<br />

Ang mga center <strong>sa</strong> Simbahan alang <strong>sa</strong> mga<br />

young adult wala lamang manalipod <strong>sa</strong><br />

nagtubo <strong>nga</strong> henerasy<strong>on</strong> gikan <strong>sa</strong> mga<br />

tintasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> kalibutan—nag-andam u<strong>sa</strong>b kini<br />

<strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>mta<strong>nga</strong>n ug <strong>sa</strong> umaabut <strong>nga</strong> mga lider<br />

<strong>sa</strong> Simbahan <strong>sa</strong> pag-u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> kalibutan.<br />

Isip mga ekstensy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> programa <strong>sa</strong> institute,<br />

ang mga center alang <strong>sa</strong> mga young adult—<strong>nga</strong><br />

unang natukod <strong>sa</strong> Europe—nagtanyag og mga<br />

klase <strong>sa</strong> relihiy<strong>on</strong> ing<strong>on</strong> man u<strong>sa</strong> ka dapit diin ang<br />

mga young adult magkapundok alang <strong>sa</strong> lain-laing<br />

mga kalihokan gikan <strong>sa</strong> pagpangluto og panihap<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> paghimo <strong>sa</strong> homework day<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagdula og Ping-P<strong>on</strong>g <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> pagpaambit<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo.<br />

<strong>Pag</strong>palambo <strong>sa</strong> Simbahan pinaagi<br />

<strong>sa</strong> mga Young Adult<br />

Dapit <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> tuig <strong>20</strong>03, ang inisyatibo<br />

alang <strong>sa</strong> mga center para <strong>sa</strong> mga young<br />

adult nagsugod <strong>sa</strong> upat ka center <strong>nga</strong> giablihan<br />

didto <strong>sa</strong> Copenhagen, Denmark; ug Berlin,<br />

Hamburg, ug <strong>sa</strong> Leipzig, Germany. Si Elder<br />

L. Tom Perry <strong>sa</strong> Korum <strong>sa</strong> Napulog Duha ka<br />

mga Apostoles dugang pa <strong>nga</strong> nag-awhag<br />

<strong>sa</strong> kalamboan <strong>sa</strong> ma<strong>on</strong>g inisyatibo dihang si<br />

Presidente Gord<strong>on</strong> B. Hinckley (1910–<strong>20</strong>08)<br />

mitawag kaniya <strong>sa</strong> pagdumala <strong>sa</strong> Europe Central<br />

Area niadt<strong>on</strong>g <strong>20</strong>04.<br />

Sumala ni Erik Psota, ka<strong>sa</strong>mta<strong>nga</strong>n <strong>nga</strong> kaubang<br />

area director <strong>sa</strong> mga seminary ug institute<br />

<strong>sa</strong> Europe, <strong>nga</strong> daghan <strong>sa</strong> mga lider <strong>sa</strong> priesthood<br />

kar<strong>on</strong> didto <strong>sa</strong> Europe nanag-edad og ubos <strong>sa</strong> 30<br />

nianang panah<strong>on</strong>a.<br />

“Ang espirituhan<strong>on</strong>g impresy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> miabut<br />

kang Elder Perry <strong>nga</strong> ang kalamboan <strong>sa</strong> Simbahan<br />

<strong>sa</strong> Europe moabut pinaagi <strong>sa</strong> nanag-edad og<br />

18 <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> 30 adunay dak<strong>on</strong>g epekto <strong>sa</strong> mga<br />

young adult ug <strong>sa</strong> mga lider <strong>sa</strong> priesthood <strong>sa</strong><br />

tanang kahimtang <strong>sa</strong> Europe,” miing<strong>on</strong> si Brother<br />

Psota. Ang impresy<strong>on</strong> ni Elder Perry may kalabutan<br />

gihap<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga young adult kar<strong>on</strong>, mipaday<strong>on</strong><br />

siya, “tungod kay nagtabang kini kanilang<br />

maka<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> ilang resp<strong>on</strong>sibilidad <strong>sa</strong> kalamboan<br />

<strong>sa</strong> Simbahan.”<br />

74 Liah<strong>on</strong>a<br />

Kar<strong>on</strong> duna nay kapin <strong>sa</strong> <strong>14</strong>0 ka mga center<br />

<strong>sa</strong> Europe, uban <strong>sa</strong> dugang pa <strong>nga</strong> 30 <strong>nga</strong> gitrabaho<br />

pa. Kining tanan giandam <strong>sa</strong> nagtubo <strong>nga</strong><br />

henerasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag<strong>sa</strong>ngyaw <strong>sa</strong> ebanghelyo <strong>sa</strong><br />

kalibutan.<br />

Ang <strong>Pag</strong>tukod <strong>sa</strong> Gingharian<br />

ug Panaghigalaay <strong>sa</strong> Norway<br />

Ang center <strong>sa</strong> young adult <strong>sa</strong> Oslo, Norway,<br />

u<strong>sa</strong> lang <strong>sa</strong> daghang mga center diin ang mga<br />

young adult nagkat-<strong>on</strong> k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagtukod<br />

<strong>sa</strong> gingharian. Pananglitan si Mathilde Guillaumet,<br />

taga-France. Ang mga misy<strong>on</strong>aryo nagsugod <strong>sa</strong><br />

pagtudlo kaniya didto <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka center <strong>sa</strong> Paris<br />

niadt<strong>on</strong>g <strong>20</strong>09 human ang higala ni Sister Guillaumet<br />

midapit kaniya <strong>sa</strong> pagkat-<strong>on</strong> og dugang<br />

mahitungod <strong>sa</strong> ebanghelyo.<br />

Si Sister Guillaumet gibunyagan niadt<strong>on</strong>g <strong>20</strong>10<br />

ug day<strong>on</strong> mibalhin <strong>sa</strong> Norway sulod <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

tuig, diin ang lokal <strong>nga</strong> center alang <strong>sa</strong> mga young<br />

adult paday<strong>on</strong> <strong>nga</strong> nahim<strong>on</strong>g himan <strong>sa</strong> paglambo<br />

<strong>sa</strong> iyang pagpamatuod.<br />

“Ang center <strong>sa</strong> tinuoray u<strong>sa</strong> ka panimalay<br />

<strong>nga</strong> l<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> panimalay. Mas maabi-abih<strong>on</strong> kini<br />

kay <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g giaba<strong>nga</strong>n <strong>nga</strong> kwarto,” miing<strong>on</strong><br />

si Sister Guillaumet. “Ang magtiay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> misy<strong>on</strong>aryo<br />

<strong>sa</strong> center nahim<strong>on</strong>g <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mga ginikanan—talag<strong>sa</strong><strong>on</strong>g<br />

mga tawo <strong>nga</strong> maadtoan alang<br />

<strong>sa</strong> kahupayan ug tambag. Didto <strong>sa</strong> Paris ug <strong>sa</strong><br />

Oslo, nakaadto ko <strong>sa</strong> magtiay<strong>on</strong>g mga misy<strong>on</strong>aryo<br />

<strong>sa</strong> paghisgot mahitungod <strong>sa</strong> ebanghelyo,<br />

<strong>nga</strong> dili nako mahimo <strong>sa</strong> amoa, <strong>sa</strong> pagk<strong>on</strong>siderar<br />

<strong>nga</strong> ako lamang ang miyembro <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

pamilya.”<br />

Si Sam Basnet, nabunyagan u<strong>sa</strong>b niadt<strong>on</strong>g<br />

<strong>20</strong>09, mao ra u<strong>sa</strong>b ang miyembro <strong>sa</strong> iyang pamilya.<br />

Ang paghimo <strong>sa</strong> misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong> buhat<br />

didto <strong>sa</strong> center <strong>sa</strong> Oslo nakatabang <strong>sa</strong> iyang<br />

pagpaambit <strong>sa</strong> ebangheyo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> iyang mga<br />

ig-agaw dihang miuli siya <strong>sa</strong> pagbisita kanila<br />

<strong>sa</strong> Nepal. Iya silang gisultihan mahitungod <strong>sa</strong><br />

priesthood ug <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>, kay nakatabang<br />

na <strong>sa</strong> mga misy<strong>on</strong>aryo <strong>sa</strong> pagtudlo og<br />

ubang mga tawo <strong>sa</strong> mao gihap<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga baruganan<br />

<strong>sa</strong> Oslo.<br />

© <strong>20</strong>08 ROBERT CASEY


Ang mga<br />

center alang<br />

<strong>sa</strong> mga young<br />

adult mao<br />

ang pundukanan<br />

diin ang<br />

nagtubo <strong>nga</strong><br />

henerasy<strong>on</strong><br />

makaandam <strong>sa</strong><br />

pag-impluwensya<br />

<strong>sa</strong> kalibutan<br />

pinaagi <strong>sa</strong><br />

men<strong>sa</strong>he <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo.<br />

“Ang ak<strong>on</strong>g pamilya gust<strong>on</strong>g makabatyag <strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong>mang pagbati <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g nabatyagan,” miing<strong>on</strong><br />

si Brother Basnet. “Ilang nakita ang kalainan<br />

tali ni ‘Sam kaniadto’ ug si ‘Sam human<br />

niadto.’ Kaniadto, wala akoy paglaum. Dili ako<br />

positibo. Human <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g bunyag, mag-adtoan<br />

ko <strong>sa</strong> center ug ang mga butang mas taas kay <strong>sa</strong><br />

kaniadto.”<br />

Dili lang kay si Brother Basnet ra ang mibati<br />

<strong>nga</strong> nabayaw ug nadasig <strong>sa</strong> Espiritu didto <strong>sa</strong><br />

center. Si Benjamin Kerr <strong>sa</strong> Scotland migahin<br />

<strong>sa</strong> duha niya ka summer <strong>sa</strong> pagtrabaho <strong>sa</strong><br />

Oslo ug nakita ang center <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong> ka dapit<br />

diin nahinumdom siya k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> gayud ang<br />

nanghitabo.<br />

“Ang center mao ang ak<strong>on</strong>g kadangpan gikan<br />

<strong>sa</strong> kalibutan,” miing<strong>on</strong> si Brother Kerr. “Dili ikalimod<br />

<strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g bati<strong>on</strong> ang kalinaw, ang kasiguroan,<br />

k<strong>on</strong> tua ko didto. Sa ak<strong>on</strong>g pagtuo ang<br />

pipila <strong>sa</strong> pinaka-makadasig <strong>nga</strong> mga kasinatian<br />

miabut tungod kay ako nakalingkod niana <strong>nga</strong><br />

center, ilabi na atol <strong>sa</strong> family home evening, ug <strong>sa</strong><br />

paghisgot og mga butang <strong>nga</strong> mahitungod gayud<br />

kanamo, mga butang <strong>nga</strong> nakita nam<strong>on</strong>g malisud.<br />

Kini <strong>nga</strong> mga kasinatian nagpahinumdom<br />

kanako <strong>sa</strong> importansya <strong>sa</strong> yano <strong>nga</strong> mga baruganan<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo.”<br />

<strong>Pag</strong>lig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga Young Adult<br />

ug Umaabut <strong>nga</strong> mga Lider<br />

Ang mga center alang <strong>sa</strong> mga young adult makahimo<br />

og daghan <strong>sa</strong> pagtabang <strong>sa</strong> kabatan-<strong>on</strong>an<br />

<strong>nga</strong> maglig-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ilang mga higala ug pamilya<br />

diha <strong>sa</strong> ebanghelyo. Naghimo kini og lig-<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

mga lider. Ang mga young single adult gitawag<br />

<strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>sa</strong> mga council <strong>sa</strong> puli-puli <strong>nga</strong><br />

pagpangulo diha <strong>sa</strong> mga center ug pagplano og<br />

lain-laing mga kalihokan ug mga klase.<br />

Ang ing<strong>on</strong> <strong>nga</strong> kasinatian mihatag kang Barbara<br />

Matovu, lumad <strong>nga</strong> taga-Uganda apan kar<strong>on</strong> lumulupyo<br />

na <strong>sa</strong> Norway, “<strong>sa</strong> oportunidad <strong>nga</strong> masinati<br />

ang gugma <strong>sa</strong> Dios alang <strong>sa</strong> Iyang tanang mga<br />

Anak,” miing<strong>on</strong> siya. “Nakalig-<strong>on</strong> kini <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g<br />

pagpamatuod <strong>sa</strong> organi<strong>sa</strong>sy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> Simbahan. Nakatudlo<br />

u<strong>sa</strong>b kini kanako <strong>nga</strong> ang gingharian <strong>sa</strong> Dios<br />

dili matukod <strong>nga</strong> mag-inu<strong>sa</strong>ra, apan <strong>sa</strong> pagtinaba<strong>nga</strong>y,<br />

diha <strong>sa</strong> paghiu<strong>sa</strong>.”<br />

Samtang ang mga young adult nakadawat<br />

og mga training ar<strong>on</strong> makaserbisyo <strong>sa</strong> umaabut<br />

<strong>nga</strong> mga calling <strong>sa</strong> Simbahan, nag-angk<strong>on</strong> u<strong>sa</strong>b<br />

sila og kasinatian <strong>nga</strong> makatabang <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g<br />

epektib<strong>on</strong>g mga kapikas ug mga ginikanan.<br />

Maandam sila ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag-u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> kalibutan<br />

dili lang <strong>sa</strong> pangpubliko <strong>nga</strong> dapit apan <strong>sa</strong> panimalay<br />

u<strong>sa</strong>b.<br />

“Ang mga baruganan <strong>sa</strong> pagpangulo <strong>nga</strong><br />

nakat-unan atol <strong>sa</strong> council <strong>sa</strong> young single adult<br />

mao gihap<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga baruganan ang maghimo<br />

<strong>sa</strong> mga young single adult <strong>nga</strong> maay<strong>on</strong>g mga<br />

ginikanan—pailub, komunikasy<strong>on</strong>, paghatag<br />

og direksy<strong>on</strong> ug pagtugot <strong>sa</strong> mga tawo <strong>nga</strong> mogamit<br />

<strong>sa</strong> ilang kagawa<strong>sa</strong>n <strong>sa</strong> pagtuman <strong>sa</strong> ilang<br />

tahas, ug pagsunod <strong>sa</strong> mga pag-aghat <strong>sa</strong> Espiritu,”<br />

miing<strong>on</strong> si Gerald Sorensen, kin<strong>sa</strong>, uban <strong>sa</strong> iyang<br />

a<strong>sa</strong>wa, <strong>nga</strong> si Nancy, miserbisyo <strong>sa</strong> center <strong>sa</strong><br />

Tr<strong>on</strong>dheim, Norway.<br />

Ang mga center alang <strong>sa</strong> mga young adult magpaday<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> pagpakigbisog batok <strong>sa</strong> nagkadugang<br />

<strong>nga</strong> ka<strong>sa</strong>l-anan <strong>sa</strong> kalibutan pinaagi <strong>sa</strong> pagtrabaho<br />

ar<strong>on</strong> masiguro <strong>nga</strong> ang umaabut <strong>nga</strong> mga lider <strong>sa</strong><br />

Simbahan mas dali <strong>nga</strong> molambo.<br />

“Ang mga young adult moadto <strong>sa</strong> center ar<strong>on</strong><br />

makakat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> ebanghelyo dili lamang <strong>sa</strong> teyoriya<br />

apan pinaagi u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong> paggamit <strong>sa</strong> mga baruganan<br />

<strong>sa</strong> pagpaambit <strong>sa</strong> ebanghelyo ug pagserbisyo <strong>sa</strong><br />

ilang mga higala kin<strong>sa</strong> dili <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g tinuohan,”<br />

miing<strong>on</strong> si Brother Psota. “Ang mga center<br />

nagtabang <strong>sa</strong> bag-o ug maay<strong>on</strong>g pagkaandam<br />

<strong>nga</strong> henerasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>sa</strong> Ginoo uban <strong>sa</strong><br />

kahinam ug mahangtur<strong>on</strong> <strong>nga</strong> panglantaw.” ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 75


Mga Santos <strong>sa</strong> United Kingdom, <strong>sa</strong> Brazil<br />

Miapil <strong>sa</strong> mga Adlaw <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>serbisyo<br />

Sukad midapit ang Unang<br />

Kapangulohan <strong>sa</strong> tanang<br />

miyembro <strong>sa</strong> Simbahan<br />

niadt<strong>on</strong>g miaging Abril <strong>sa</strong> pagapil<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka adlaw <strong>nga</strong> pagserbisyo<br />

alang <strong>sa</strong> umaabut <strong>nga</strong><br />

tuig, ang mga Santos <strong>sa</strong> tibuok<br />

kalibutan mi<strong>sa</strong>n<strong>on</strong>g. Sa pinakaminos<br />

duha ka nasud—ang<br />

mga unit <strong>sa</strong> United Kingdom ug<br />

Brazil—miapil <strong>sa</strong> hiniu<strong>sa</strong> <strong>nga</strong><br />

paningkamot uban <strong>sa</strong> ubang<br />

mga miyembro <strong>nga</strong>dto kaugaling<strong>on</strong><br />

nilang mga nasud.<br />

United Kingdom<br />

<strong>Pag</strong>ka-Lunes, Septyembre 5,<br />

<strong>20</strong>11, ang mga miyembro <strong>sa</strong> 11<br />

ka stake libut <strong>sa</strong> England, kauban<br />

<strong>sa</strong> Area President <strong>nga</strong> si<br />

Erich W. Kopischke <strong>sa</strong> Seventy,<br />

nag-abut alang <strong>sa</strong> proyekto <strong>sa</strong><br />

Helping Hands <strong>sa</strong> Tottenham<br />

Marshes.<br />

76 Liah<strong>on</strong>a<br />

Ang panghitabo nagtimaan<br />

dili lang <strong>sa</strong> ika-75 <strong>nga</strong> aniber<strong>sa</strong>ryo<br />

<strong>sa</strong> programa <strong>sa</strong> welfare<br />

<strong>sa</strong> Simbahan apan u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong><br />

opisyal <strong>nga</strong> pag-abli og u<strong>sa</strong>b<br />

<strong>sa</strong> <strong>20</strong>11 <strong>nga</strong> Capital Clean-Up<br />

Campaign <strong>sa</strong> L<strong>on</strong>d<strong>on</strong>. Sulod <strong>sa</strong><br />

lima ka oras, ang mga miyembro—inuyunan<br />

<strong>sa</strong> opisina <strong>sa</strong><br />

m<strong>ayo</strong>r—nangibut <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>gbut,<br />

namugha og kahoy, namutol<br />

<strong>sa</strong> tag-as nang mga tanom,<br />

ug namunit <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>gbut<br />

gikan <strong>sa</strong> Lee Valley Park.<br />

Sa mao gihap<strong>on</strong> <strong>nga</strong> adlaw<br />

ang mga miyembro <strong>sa</strong> laing<br />

mga dapit <strong>sa</strong> L<strong>on</strong>d<strong>on</strong> miapil<br />

<strong>sa</strong> proyekto <strong>sa</strong> Helping Hands<br />

<strong>sa</strong> Haven House Children’s<br />

Hospice ug <strong>sa</strong> Richard House<br />

Children’s Hospice.<br />

Didto <strong>sa</strong> Richard House,<br />

18 ka miyembro <strong>sa</strong> Stratford<br />

Ward mipintal <strong>sa</strong> wanang <strong>sa</strong><br />

opisina, nangibut og <strong>sa</strong>gbut,<br />

namung-ol <strong>sa</strong> mga tanom,<br />

nanilhig <strong>sa</strong> mga nataran, ug<br />

mi<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> mga kagamitan. Kini<br />

ang unang higay<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ang<br />

hospice nak<strong>on</strong>tak <strong>sa</strong> Simbahan,<br />

miing<strong>on</strong> si Charlotte Illera,<br />

project manager alang <strong>sa</strong> proyekto<br />

<strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>sa</strong> Richard<br />

House.<br />

“Natandog ako k<strong>on</strong> giun<strong>sa</strong> <strong>sa</strong><br />

mga volunteer <strong>sa</strong> paghimo ang<br />

buluhat<strong>on</strong> uban <strong>sa</strong> kahinam ug<br />

kamaya,” miing<strong>on</strong> siya. “Bi<strong>sa</strong>n<br />

ang yano <strong>nga</strong> trabaho <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong><br />

pagpanilhig <strong>sa</strong> agianan gihimo<br />

<strong>sa</strong> pinakama<strong>ayo</strong>.”<br />

Kapin <strong>sa</strong> pipila ka bulan<br />

ang milabay, ang mga miyembro<br />

<strong>sa</strong> Great Britain ug<br />

Northern Ireland nag-organi<strong>sa</strong>r<br />

ug miapil <strong>sa</strong> daghang mga proyekto<br />

<strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>sa</strong> tibuok<br />

nasud.<br />

Kapin <strong>sa</strong> 11 ka<br />

mga stake gikan<br />

<strong>sa</strong> England<br />

ang nanagabut<br />

niadt<strong>on</strong>g<br />

Septyembre 5,<br />

<strong>20</strong>11, ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

paghimo og<br />

proyekto <strong>sa</strong><br />

pagserbisyo<br />

<strong>sa</strong> tulo ka<br />

managlahing<br />

dapit <strong>sa</strong> sulod<br />

ug <strong>sa</strong> palibut<br />

<strong>sa</strong> L<strong>on</strong>d<strong>on</strong>.<br />

LITRATO SA MAAYONG KABUBUT-ON NI LINDSEY PHILLIPS


Brazil<br />

Niadt<strong>on</strong>g Hulyo 30, <strong>20</strong>11,<br />

ang yellow <strong>nga</strong> mga <strong>sa</strong>liko<br />

midominar <strong>sa</strong> talan-aw<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

gatu<strong>sa</strong>n ka mga proyekto <strong>sa</strong><br />

pagserbisyo <strong>sa</strong> tibuok Brazil<br />

agig pag<strong>sa</strong>ulog <strong>sa</strong> ika-12 <strong>nga</strong><br />

aniber<strong>sa</strong>ryo <strong>sa</strong> Morm<strong>on</strong> Helping<br />

Hands, u<strong>sa</strong> ka programa <strong>sa</strong> Ang<br />

Simbahan ni Jesukristo <strong>sa</strong> mga<br />

Santos <strong>sa</strong> Ulahing mga Adlaw<br />

<strong>nga</strong> nagtinguha <strong>sa</strong> paghatag<br />

og serbisyo <strong>sa</strong> komunidad ug<br />

kahupayan <strong>sa</strong> kalamidad <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> nanginahanglan.<br />

Ang Morm<strong>on</strong> Helping Hands<br />

(Mãos que Ajudam) <strong>sa</strong> tinuoray<br />

nagsugod <strong>sa</strong> Brazil isip u<strong>sa</strong> ka<br />

paagi <strong>sa</strong> pakig-ila-ila og mga<br />

higala ug mga sili<strong>nga</strong>n uban <strong>sa</strong><br />

tawhan<strong>on</strong>g mga paningkamot<br />

<strong>sa</strong> Simbahan. Kar<strong>on</strong> nahimo na<br />

kining u<strong>sa</strong> ka dako <strong>nga</strong> tinuig<br />

<strong>nga</strong> kalihokan.<br />

Ang adlaw <strong>sa</strong> pagserbisyo<br />

kar<strong>on</strong>g tuiga puno <strong>sa</strong> mga pagpa<strong>nga</strong>nta,<br />

pagpa<strong>nga</strong>tawa, ug<br />

hugyaw <strong>sa</strong>mtang ang 1<strong>20</strong>,000<br />

ka mga lalaki, babaye, ug mga<br />

bata nanilhig <strong>sa</strong> kadalanan,<br />

milimpyo <strong>sa</strong> mga eskwelahan,<br />

mi<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> mga building,<br />

mipanindot <strong>sa</strong> mga parke, ug<br />

miapil <strong>sa</strong> ubang mga proyekto<br />

<strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>sa</strong> pinakalapad,<br />

pinakadaghan og tawo <strong>nga</strong><br />

nasud <strong>sa</strong> Latin America. Ang<br />

mga miyembro <strong>sa</strong> Simbahan<br />

nakig-alay<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong><br />

komunidad <strong>sa</strong> pagserbisyo <strong>nga</strong><br />

maka<strong>ayo</strong> <strong>sa</strong> tanan.<br />

Didto <strong>sa</strong> Belo Horiz<strong>on</strong>te,<br />

Recife, ug Bahia, kapin <strong>sa</strong> 6,000<br />

ka mga volunteer ang milihok<br />

ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpakigbatok <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>kit<br />

<strong>nga</strong> dengue. Didto <strong>sa</strong> Rio de<br />

Janeiro, ang mga volunteer milimpyo<br />

<strong>sa</strong> pangpublik<strong>on</strong>g mga<br />

eskwelahan ug <strong>sa</strong> mga day care<br />

center. Didto <strong>sa</strong> Porto Alegre,<br />

1,500 ka mga volunteer milimpyo<br />

<strong>sa</strong> mga eskwelahan, ug ang<br />

uban miapil og mga klase kabahin<br />

<strong>sa</strong> paglikay <strong>sa</strong> paggamit og<br />

drugas.<br />

Kapin <strong>sa</strong> duha ka bulan <strong>sa</strong><br />

wala pa ang adlaw <strong>sa</strong> pagserbisyo,<br />

kapin <strong>sa</strong> 500 ka mga<br />

volunteer mitrabaho <strong>sa</strong> pagpangolekta<br />

<strong>sa</strong> gid<strong>on</strong>ar <strong>nga</strong> mga<br />

pagka<strong>on</strong> <strong>nga</strong> ipanghatag <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> 175 ka nanginahanglan <strong>nga</strong><br />

mga pamilya <strong>sa</strong> São Jose niadt<strong>on</strong>g<br />

Hulyo 30.<br />

Ang mga miyembro <strong>sa</strong><br />

Blumenau mid<strong>on</strong>ar og gibanabana<br />

<strong>nga</strong> 300 ka libras (136 kg)<br />

<strong>nga</strong> pagka<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> Ca<strong>sa</strong> de<br />

Apoio às Crianças Portadoras de<br />

Mielomeningocele e Neoplasia<br />

(Balay <strong>nga</strong> Nagsuporta og mga<br />

Bata <strong>nga</strong> Dunay Sakit <strong>sa</strong> Bukog<br />

<strong>sa</strong> Buko-buko ug Tumor). Ang<br />

mga bolunter mitudlo u<strong>sa</strong>b <strong>sa</strong><br />

nag-unang mga baruganan <strong>sa</strong><br />

pagtipig og pagka<strong>on</strong> <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

institusy<strong>on</strong>.<br />

“Ang mga teknik <strong>nga</strong> am<strong>on</strong>g<br />

nakat-unan makatabang <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g pagtipig <strong>sa</strong> pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g tipiganan, tungod kay<br />

daghan <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g pagka<strong>on</strong> madaot<br />

tungod <strong>sa</strong> umog <strong>sa</strong> palibut,”<br />

ang social worker <strong>nga</strong> si Adriane<br />

J. Backes Ruoff miing<strong>on</strong>. ◼<br />

Mubo <strong>nga</strong> Sulat <strong>sa</strong> Editor:<br />

Ipaambit ang iny<strong>on</strong>g kasinatian<br />

<strong>sa</strong> Adlaw <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>serbisyo<br />

<strong>nga</strong>nha <strong>sa</strong> lds.org/service/<br />

welfare-75th-anniver<strong>sa</strong>ry.<br />

UPDATE<br />

Ang pasidungog alang <strong>sa</strong><br />

litrato <strong>nga</strong> anaa <strong>sa</strong> pahina 73<br />

<strong>sa</strong> Oktubre <strong>20</strong>11 <strong>nga</strong> Liah<strong>on</strong>a<br />

kinahanglang ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

“Gilitratohan ni Megan<br />

Tolman.” ◼<br />

<strong>20</strong>12 <strong>nga</strong> Tema <strong>sa</strong><br />

Mutual Gipahibalo:<br />

“Tindog ug Pakita”<br />

Ang tema <strong>sa</strong> Mutual alang <strong>sa</strong> <strong>20</strong>12 mao<br />

ang “Tindog ug pakita, ar<strong>on</strong> ang iny<strong>on</strong>g<br />

kahayag mao ang u<strong>sa</strong> ka sukaranan<br />

alang <strong>sa</strong> tanan <strong>nga</strong> mga nasud” (D&P 115:5).<br />

Kini <strong>nga</strong> kasulatan, <strong>nga</strong> gihatag isip kabahin<br />

<strong>sa</strong> pagpadayag <strong>nga</strong>dto ni Propeta Joseph Smith<br />

<strong>sa</strong> Far West, Missouri, USA, niadt<strong>on</strong>g 1838, gitum<strong>on</strong>g<br />

alang <strong>sa</strong> tigdumala <strong>nga</strong> mga opisyal <strong>sa</strong><br />

Simbahan nianang panah<strong>on</strong>a, apan isip tema <strong>sa</strong><br />

Mutual magamit u<strong>sa</strong>b kini <strong>sa</strong> mga kabatan-<strong>on</strong>an<br />

<strong>nga</strong> nanag-edad og 12 hangtud 18 <strong>sa</strong> tibuok<br />

Simbahan.<br />

Ang tema mahim<strong>on</strong>g gamit<strong>on</strong> alang <strong>sa</strong> pagpalambo<br />

<strong>sa</strong> mga opening exercise <strong>sa</strong> Mutual,<br />

isip hilisgutan alang <strong>sa</strong> pakigpul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> mga<br />

kabatan-<strong>on</strong>an diha <strong>sa</strong> miting <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>krament, ug<br />

<strong>sa</strong> pag-focus alang <strong>sa</strong> mga kalihokan <strong>sa</strong> mga<br />

kabatan-<strong>on</strong>an <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> mga kamping, mga<br />

youth c<strong>on</strong>ference, ug mga debosy<strong>on</strong>al. Magamit<br />

u<strong>sa</strong>b kini isip focus <strong>sa</strong> espesyal <strong>nga</strong> mga<br />

kalihokang kultural ug ubang <strong>sa</strong>yaw, musika<br />

ug, drama.<br />

Ang mga lider <strong>sa</strong> Simbahan nagsugyot <strong>nga</strong><br />

ang lokal <strong>nga</strong> mga lider <strong>sa</strong> kabatan-<strong>on</strong>an mopaila<br />

<strong>sa</strong> tema gamit ang DVD, Strength of Youth<br />

Media <strong>20</strong>12: Arise and Shine Forth, <strong>nga</strong> ipadala<br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> mga unit inig ka Nobyembre <strong>20</strong>11.<br />

Kini <strong>nga</strong> DVD mahim<strong>on</strong>g gamit<strong>on</strong> <strong>nga</strong> isuplementar<br />

<strong>sa</strong> mga miting <strong>sa</strong> korum, mga klase,<br />

komperensya <strong>sa</strong> kabatan-<strong>on</strong>an, ug ubang mga<br />

kalihokan <strong>sa</strong> kabatan-<strong>on</strong>an <strong>sa</strong> tibuok tuig ug<br />

anaa <strong>sa</strong> pinul<strong>on</strong>gan <strong>nga</strong> Cant<strong>on</strong>ese, Iningles,<br />

French, German, Italian, Japanese, Korean,<br />

Mandarin, Portuguese, Russian, ug Spanish.<br />

Dugang <strong>nga</strong> pangsuporta <strong>nga</strong> mga materyal<br />

makita <strong>sa</strong> mga magasin <strong>nga</strong> Liah<strong>on</strong>a ug New<br />

Era ug <strong>sa</strong> LDS .org <strong>sa</strong> pagsugod <strong>sa</strong> tuig <strong>20</strong>12. ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 77


ANAA SA MGA BALITA<br />

Ang Internet<br />

Moabut na <strong>sa</strong> mga<br />

Meetinghouse <strong>sa</strong><br />

Tibuok Kalibutan<br />

Ang Simbahan nagplano <strong>nga</strong><br />

maghimo og kusog <strong>nga</strong> Internet,<br />

uban <strong>sa</strong> opsy<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> wireless<br />

access, <strong>nga</strong> magamit <strong>sa</strong> 85 porsyento<br />

<strong>nga</strong> mga meetinghouse <strong>sa</strong><br />

tibuok kalibutan.<br />

Ang mga miyembro makagamit<br />

<strong>sa</strong> Church’s employment<br />

site ug makaapil <strong>sa</strong> buhat <strong>sa</strong><br />

family history gikan <strong>sa</strong> ilang<br />

mga meetinghouse; Ang mga<br />

lider <strong>sa</strong> Simbahan makahimo<br />

<strong>sa</strong> pagdumala <strong>sa</strong> mga rekord,<br />

mosumiter <strong>sa</strong> mga aplikasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

misy<strong>on</strong>aryo, ug moapil <strong>sa</strong> mga<br />

leadership training broadcast; ug<br />

ang mga magtutudlo makagamit<br />

<strong>sa</strong> hinimo <strong>sa</strong> Simbahan <strong>nga</strong><br />

mga media diha <strong>sa</strong> internet ar<strong>on</strong><br />

ikasuplementar <strong>sa</strong> ilang mga<br />

leksy<strong>on</strong>. ◼<br />

Ang Simbahan<br />

Mitanyag og Tabang<br />

<strong>sa</strong> Kagutom <strong>sa</strong><br />

East Africa<br />

Uban <strong>sa</strong> kapin <strong>sa</strong> 11.5 ka<br />

mily<strong>on</strong> ka tawo <strong>sa</strong> Eastern Africa<br />

<strong>nga</strong> dinaliang nanginahanglan<br />

og tabang taliwala <strong>sa</strong> kanihit <strong>sa</strong><br />

pagka<strong>on</strong>, ang Simbahan nakigtambayay<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> lain-laing mga<br />

organi<strong>sa</strong>sy<strong>on</strong> ar<strong>on</strong> pagtanyag<br />

og kahupayan <strong>sa</strong> gipanggutom<br />

pinaagi <strong>sa</strong> paghatag og pagka<strong>on</strong>,<br />

medisina, mga suplay <strong>nga</strong><br />

panglimpyo <strong>sa</strong> lawas, ug mga<br />

pangtabil.<br />

Ang mga miyembro <strong>nga</strong> nagtinguha<br />

<strong>sa</strong> pagtabang <strong>sa</strong> paningkamot<br />

makahatag og d<strong>on</strong>asy<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> humanitarian fund. ◼<br />

78 Liah<strong>on</strong>a<br />

Bag-<strong>on</strong>g In-field<br />

Training <strong>sa</strong> mga<br />

Misy<strong>on</strong>aryo<br />

Nakadugang og<br />

Kasinatian <strong>sa</strong> MTC<br />

Ang paningkamot <strong>nga</strong> gisugdan<br />

niadt<strong>on</strong>g Agosto <strong>20</strong>11 nagdugang<br />

og 12 ka semana <strong>nga</strong><br />

training <strong>sa</strong> mga misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong><br />

bag-o lang mibiya <strong>sa</strong> missi<strong>on</strong>ary<br />

training center.<br />

Si Richard Heat<strong>on</strong>, direktor <strong>sa</strong><br />

Provo MTC, mipa<strong>sa</strong>but <strong>nga</strong> ang<br />

in-field training dili bag-o <strong>nga</strong><br />

programa, apan hino<strong>on</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

ektensy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> training <strong>nga</strong> nadawat<br />

<strong>sa</strong> mga misy<strong>on</strong>aryo sulod<br />

<strong>sa</strong> MTC.<br />

“Ang Unang 12 ka Semana<br />

<strong>nga</strong> manwal nagtudlo <strong>sa</strong> mga<br />

trainer ug <strong>sa</strong> ilang bag-<strong>on</strong>g<br />

misy<strong>on</strong>aryo <strong>nga</strong> kompany<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> kapanguhaan<br />

diha <strong>sa</strong> I<strong>sa</strong>ngyaw ang Ak<strong>on</strong>g<br />

Ebanghelyo <strong>nga</strong> ila kaay<strong>on</strong>g<br />

gikinahanglan <strong>sa</strong> unang 12 ka<br />

semana,” miing<strong>on</strong> siya. “U<strong>sa</strong><br />

kini ka mapa k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

. . . pagkahim<strong>on</strong>g hingpit <strong>nga</strong><br />

mapuslan<strong>on</strong> isip mga sinugo<br />

<strong>sa</strong> Ginoo <strong>nga</strong> mas dali kutob<br />

<strong>sa</strong> mahimo.”<br />

Ang mga missi<strong>on</strong> president<br />

magsugod day<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pag-<br />

implementar <strong>sa</strong> in-field training<br />

<strong>nga</strong> mga materyal alang <strong>sa</strong> mga<br />

misy<strong>on</strong>aryo—<strong>nga</strong> maglakip <strong>sa</strong><br />

tulo ka pang-training <strong>nga</strong> mga<br />

dokumento ug bag-<strong>on</strong>g segment<br />

<strong>sa</strong> video alang <strong>sa</strong> kompany<strong>on</strong><br />

<strong>nga</strong> pagtu<strong>on</strong> diha-diha<br />

day<strong>on</strong>. ◼<br />

Ba<strong>sa</strong>ha ang dugang pa <strong>nga</strong> mga istorya<br />

kabahin niini—ug daghan <strong>sa</strong><br />

iyang istorya—diha <strong>sa</strong> news .lds .org.<br />

MGA MINUGBO NGA BALITA SA KALIBUTAN<br />

Ang Templo <strong>sa</strong> San Salvador El Salvador mao ang<br />

ika-135 <strong>nga</strong> magamit <strong>nga</strong> templo <strong>sa</strong> tibuok kalibutan<br />

ug ang ikaupat <strong>nga</strong> templo <strong>sa</strong> Central America.<br />

Templo <strong>sa</strong> San Salvador Gipahinungod<br />

Ang Templo <strong>sa</strong> San Salvador El Salvador gipahinungod<br />

pagka-Dominggo, Agosto 21, <strong>20</strong>11, ni<br />

Presidente Henry B. Eyring, Unang Magtatambag <strong>sa</strong><br />

Unang Kapangulohan. Kini ang ikaupat <strong>nga</strong> Templo<br />

<strong>sa</strong> Simbahan <strong>sa</strong> Central America ug ika-135 <strong>sa</strong> tibuok<br />

kalibutan.<br />

Mga <strong>16</strong>,000 ka tawo ang mitamb<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> duha ka<br />

selebrasy<strong>on</strong> pagka-Sabado, Agosto <strong>20</strong>, <strong>nga</strong> nagpahinumdom<br />

<strong>sa</strong> maanindot <strong>nga</strong> kultural <strong>nga</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan<br />

<strong>sa</strong> ma<strong>on</strong>g dapit pinaagi <strong>sa</strong> kanta ug <strong>sa</strong>yaw.<br />

Ang Create .LDS .org Nagdapit <strong>sa</strong><br />

mga Miyembro <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>pasulod og<br />

mga Audio Files<br />

Ang Simbahan nagdapit <strong>sa</strong> mga miyembro <strong>sa</strong><br />

pagsumiter og taas og kalidad <strong>nga</strong> musika ug ubang<br />

mga audio files <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong> create .lds .org <strong>nga</strong> gamit<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> Morm<strong>on</strong> Channel Radio ug <strong>sa</strong> ubang mga produkto<br />

<strong>sa</strong> media <strong>sa</strong> Simbahan. Ang mga miyembro<br />

mahim<strong>on</strong>g moba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga detalye <strong>sa</strong> imbitasy<strong>on</strong><br />

diha <strong>sa</strong> news .lds .org (pangitaa gamit ang keyword<br />

“create.lds.org”) ug makasumiter <strong>sa</strong> mga file diha<br />

<strong>sa</strong> create .lds .org.<br />

Ang <strong>20</strong>12 <strong>nga</strong> Outline alang <strong>sa</strong> Panah<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>pakigbahin Anaa na <strong>sa</strong> Internet<br />

Ang kinatibuk-ang kapangulohan <strong>sa</strong> Primary mipahibalo<br />

<strong>nga</strong> ang tema <strong>sa</strong> panah<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpakigbahin<br />

alang <strong>sa</strong> <strong>20</strong>12 mao ang “Pilia ang Matarung.” Ang<br />

mga kapangulohan <strong>sa</strong> Primary makakita <strong>sa</strong> outline<br />

ubos <strong>sa</strong> “Primary” diha <strong>sa</strong> Languages/Cebuano/<br />

Primary <strong>nga</strong> seksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> LDS .org.<br />

Sa na<strong>nga</strong>gi, 10 ka kopya ang ipadala <strong>sa</strong> mga unit<br />

<strong>sa</strong> matag Hulyo, apan tungod kay naa na man kini <strong>sa</strong><br />

internet ang pagpadala niini matag Hulyo putl<strong>on</strong> na<br />

ug 3 ka kopya ang awtomatik <strong>nga</strong> ipadala <strong>sa</strong> matag<br />

unit diha <strong>sa</strong> tinuig <strong>nga</strong> order <strong>sa</strong> kurikulum. ◼


KOMENTARYO<br />

U<strong>sa</strong> ka Gamhanan<br />

<strong>nga</strong> Himan<br />

Kanunay k<strong>on</strong>g nag-subscribe<br />

og Liah<strong>on</strong>a, apan <strong>sa</strong> dihang dili<br />

na ka<strong>ayo</strong> ko aktibo dili na ka<strong>ayo</strong><br />

ko makaba<strong>sa</strong> niini. U<strong>sa</strong> ka adlaw<br />

naglimpyo ko <strong>sa</strong> kabinet ug nakakita<br />

og karaan na ka<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong> mga<br />

kopya. Samtang gipangtan-aw ko<br />

kini, u<strong>sa</strong> ka istorya ang nakakuha<br />

<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pagtagad. Mahitungod<br />

kini <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka sister kin<strong>sa</strong> dili na<br />

ka<strong>ayo</strong> aktibo <strong>sa</strong> daghang mga<br />

tuig ug walay intensy<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

mobalik <strong>sa</strong> simbahan. Apan ang<br />

bishop mihatag kaniya og calling,<br />

ug iyang gibiyaan ang bati niyang<br />

mga kinaiya ug misimba. Kini <strong>nga</strong><br />

istorya dako ka<strong>ayo</strong> og epekto<br />

kanako—mao kadto ang unang<br />

lakang <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pagkaaktibo. Kar<strong>on</strong>,<br />

mga tuig nang milabay, ang<br />

Liah<strong>on</strong>a u<strong>sa</strong> na ka gamhanang<br />

himan <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g panimalay. Ang<br />

tambag, giya, ug mga pagpamatuod<br />

<strong>nga</strong> naa <strong>sa</strong> magasin nagtabang<br />

namo <strong>sa</strong> matag adlaw.<br />

Moema Lima Salles Broedel, Brazil<br />

Mga Istorya alang <strong>sa</strong> mga<br />

Bata—ug <strong>sa</strong> mga Hamt<strong>on</strong>g<br />

U<strong>sa</strong> ako ka inahan <strong>sa</strong> gamay<br />

<strong>nga</strong> bata, ug <strong>sa</strong> matag gabii <strong>sa</strong><br />

dili pa matulog ganahan k<strong>on</strong>g<br />

moba<strong>sa</strong> kaniya og mga istorya<br />

alang <strong>sa</strong> mga bata gikan <strong>sa</strong><br />

Liah<strong>on</strong>a. Panalangin u<strong>sa</strong>b nako,<br />

tungod kay nakakat-<strong>on</strong> ako<br />

mahitungod kang Jesukristo, ni<br />

Propera Joseph Smith, <strong>sa</strong> balaang<br />

pagtahud, pag-ampo, ug daghan<br />

pang uban. Ipaday<strong>on</strong> ang maay<strong>on</strong>g<br />

buhat!<br />

Silvia Ruiz de Muñoz, Ecuador<br />

Palihug ipadala un<strong>sa</strong>y iny<strong>on</strong>g<br />

ikasulti o mga sugyot <strong>nga</strong>dto<br />

<strong>sa</strong> liah<strong>on</strong>a@ldschurch.org. Ang<br />

mga gisumiter mahimo <strong>nga</strong> i-edit<br />

alang <strong>sa</strong> gitas-<strong>on</strong> o <strong>sa</strong> pagklaro. ◼<br />

MGA IDEYA SA FAMILY HOME EVENING<br />

Kini <strong>nga</strong> isyu naglangkob og mga artikulo ug mga kalihokan <strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g magamit<br />

alang <strong>sa</strong> family home evening.Ang mosunod mao ang pipila ka mga ehemplo.<br />

“<strong>Pag</strong>-ila <strong>sa</strong> Kamot <strong>sa</strong> Dios <strong>sa</strong> At<strong>on</strong>g<br />

Inadlaw-adlaw <strong>nga</strong> mga Panalangin,”<br />

pahina 24: Ik<strong>on</strong>siderar ang pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> <strong>Pag</strong>ampo<br />

<strong>sa</strong> Ginoo (tan-awa <strong>sa</strong> Mateo 6:9–13)<br />

ug <strong>sa</strong> pagpangutana <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya k<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

ilang hunahuna un<strong>sa</strong>y ipa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> “hatagi kami<br />

kar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagka<strong>on</strong> namo <strong>sa</strong> matag-adlaw.”<br />

Day<strong>on</strong> i-summarize ang una <strong>nga</strong> seksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong><br />

artikulo, diin gihisgutan ni Elder Christoffers<strong>on</strong><br />

ang “pagka<strong>on</strong> <strong>sa</strong> matag adlaw.” Ik<strong>on</strong>siderar<br />

ang pagdugang <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pagpamatuod <strong>nga</strong><br />

si Jesukristo mao ang Tinapay <strong>sa</strong> Kinabuhi.<br />

“George Albert Smith: Siya Nagpakabuhi<br />

sumala <strong>sa</strong> Iyang Gitudlo,” pahina 32: Si<br />

Presidente George Albert Smith “nagtuo <strong>nga</strong><br />

k<strong>on</strong> kita adunay tinuoray <strong>nga</strong> pagpamatuod <strong>sa</strong><br />

ebanghelyo ni Jesukristo, kini makita <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

mga kinabuhi.” Ribyuha ang artikulo uban<br />

<strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya. Ti<strong>nga</strong>li mangutana day<strong>on</strong><br />

kamo <strong>sa</strong> mga <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> pamilya k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y<br />

ilang nakat-unan gikan <strong>sa</strong> ehemplo ni Presidente<br />

Smith <strong>nga</strong> ang uban tagd<strong>on</strong> uban <strong>sa</strong><br />

kamabinati<strong>on</strong>. Pangutan-a k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nila <strong>sa</strong><br />

pagpakita og dugang <strong>nga</strong> kamabinati<strong>on</strong>.<br />

“Ha<strong>nga</strong>d,” pahina 42: Ik<strong>on</strong>siderar ang pagpaambit<br />

<strong>sa</strong> kasinatian ni Elder Cook isip u<strong>sa</strong> ka<br />

batan-<strong>on</strong>g misy<strong>on</strong>aryo ug day<strong>on</strong> i-summarize<br />

ang nahibilin <strong>nga</strong> seksy<strong>on</strong> <strong>sa</strong> artikulo. Pangutan-a<br />

ang <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> pamilya k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nila<br />

Makali<strong>nga</strong>w <strong>nga</strong> Kalihokan, Mahangtur<strong>on</strong> <strong>nga</strong> Men<strong>sa</strong>he<br />

Isip u<strong>sa</strong> ka tin-edyer nagpanuko ako <strong>nga</strong> mitamb<strong>on</strong>g og family home evening. Naghunahuna<br />

ko <strong>nga</strong> duna koy mas ma<strong>ayo</strong> pa <strong>nga</strong> buhat<strong>on</strong>.<br />

U<strong>sa</strong> ka Lunes <strong>sa</strong> gabii, human <strong>sa</strong> pipila ka lisud <strong>nga</strong> mga FHE, gitrapohan <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mama ang<br />

lame<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kusina ug mibutang og gamay <strong>nga</strong> cherry pie <strong>sa</strong> atuba<strong>nga</strong>n nam<strong>on</strong>g duha. Mahinam<strong>on</strong><br />

k<strong>on</strong>g nangita og mga tinidor <strong>sa</strong> palibut—apan wala! Mipa<strong>sa</strong>but si mama <strong>nga</strong> kami dunay k<strong>on</strong>test<br />

<strong>sa</strong> pagka<strong>on</strong> og pie, apan kami walay gamit<strong>on</strong> bi<strong>sa</strong>n am<strong>on</strong>g kamot. Ang mananaog may katungod<br />

<strong>sa</strong> pagpanghambog.<br />

Na<strong>nga</strong><strong>on</strong> kami paspas kutob <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g mahimo. Sa wala madugay nabulit <strong>sa</strong> cherry pie ang<br />

tibuok lame<strong>sa</strong>, am<strong>on</strong>g tibuok naw<strong>on</strong>g, ug bi<strong>sa</strong>n ang am<strong>on</strong>g mga buhok. Wala ko kahinumdom<br />

kin<strong>sa</strong>y nakadaog, apan nahinumdom ko <strong>sa</strong> am<strong>on</strong>g walay pug<strong>on</strong>g <strong>nga</strong> pagpa<strong>nga</strong>tawa ug <strong>sa</strong> tinuoray<br />

nali<strong>nga</strong>w <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g pamilya. Wala nako mamatikdi <strong>sa</strong> hingpit nianang gabhi<strong>on</strong>a, apan kar<strong>on</strong><br />

ak<strong>on</strong>g nakita k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> ka nindot kadto <strong>nga</strong> makabat<strong>on</strong> og luwas ug mahigugma<strong>on</strong>g dapit <strong>nga</strong><br />

gitawag og panimalay ug adunay mga tawo <strong>nga</strong> nagbantay kanako.<br />

Sigurado ako <strong>nga</strong> may gikanta kami ug may leksy<strong>on</strong> nianang gabhi<strong>on</strong>a, ug ang ak<strong>on</strong>g mama<br />

dugay <strong>nga</strong> nakahuman <strong>sa</strong> pagpa<strong>nga</strong>ndam ug <strong>sa</strong> pagpanglimpyo. Apan mapa<strong>sa</strong>lamat<strong>on</strong> ako tungod<br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka kali<strong>nga</strong>wan <strong>nga</strong> nagtudlo og men<strong>sa</strong>he mahitungod <strong>sa</strong> importansya <strong>sa</strong> pamilya <strong>nga</strong><br />

ak<strong>on</strong>g gikinahanglan—kaniadto ug sukad niadto. ◼<br />

Heather Mockler Teuscher, California, USA<br />

<strong>sa</strong> pag-focus k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong> kaha<br />

ang hunahuna <strong>sa</strong> Langitn<strong>on</strong>g<br />

Amahan kanila kay <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>y<br />

hunahuna <strong>sa</strong> uban diha<br />

kanila. Mahimo niny<strong>on</strong>g<br />

tapus<strong>on</strong> pinaagi <strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong><br />

<strong>sa</strong> 1 Samuel <strong>16</strong>:7.<br />

“<strong>Pag</strong>hupot <strong>sa</strong> mga Pakig<strong>sa</strong>ad,” pahina 48:<br />

K<strong>on</strong> ang u<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pamilya na<strong>nga</strong>ndam<br />

<strong>sa</strong> pag-adto og misy<strong>on</strong>, ti<strong>nga</strong>li manghinaut ka<br />

<strong>sa</strong> pagba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> artikulo <strong>sa</strong> kinatibuk-an niini ug<br />

pag-andam og lista <strong>sa</strong> importanting mga punto<br />

<strong>nga</strong> gihimo ni Elder Holland. Ipa<strong>sa</strong>but og ma<strong>ayo</strong><br />

ang pamahayag <strong>nga</strong> “Ang yawe niini <strong>nga</strong> buhat<br />

anaa <strong>sa</strong> paghupot <strong>sa</strong> mga pakig<strong>sa</strong>ad.” Ribyuha<br />

k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong>y ipa<strong>sa</strong>but <strong>sa</strong> pakig<strong>sa</strong>ad ug pangutan-a<br />

ang mga bata k<strong>on</strong> un<strong>sa</strong><strong>on</strong> nila <strong>sa</strong> pag-andam<br />

kar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> paghimo og mga pakig<strong>sa</strong>ad.<br />

“Anaa Siya,” pahina 69: Ik<strong>on</strong>siderar ang<br />

pagkanta <strong>sa</strong> “A Child’s Prayer” (Children’s<br />

S<strong>on</strong>gbook, 12). Ba<strong>sa</strong>ha ang mahitungod <strong>sa</strong><br />

kasinatian ni Sister Wixom uban <strong>sa</strong> pag-ampo,<br />

ug awhaga ang mga <strong>sa</strong>kop <strong>sa</strong> pamilya <strong>sa</strong> pagpaambit<br />

<strong>sa</strong> kaugaling<strong>on</strong> nilang mga kasinatian<br />

uban <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al <strong>nga</strong> pag-ampo. Mahimo<br />

kam<strong>on</strong>g mangutana, “Makahunahuna ba kamo<br />

og panah<strong>on</strong> diin gihupay kamo pinaagi <strong>sa</strong> pagampo?”<br />

Tapu<strong>sa</strong> pinaagi <strong>sa</strong> iny<strong>on</strong>g pagpamatuod<br />

kabahin <strong>sa</strong> pag-ampo. ◼<br />

Enero <strong>20</strong>12 79


Ni George C. Robins<strong>on</strong><br />

Isip u<strong>sa</strong> ka surge<strong>on</strong> kanunay k<strong>on</strong>g gipangutana<br />

k<strong>on</strong> <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagi <strong>nga</strong> naangk<strong>on</strong><br />

nako ang ak<strong>on</strong>g mga kahanas. Ang uban<br />

nagtuo <strong>nga</strong> u<strong>sa</strong> ka tawo nag-eskwela, nagtan-aw<br />

og operasy<strong>on</strong>, ug day<strong>on</strong> andam na <strong>sa</strong><br />

pagpahigay<strong>on</strong> og operasy<strong>on</strong>. Gani adunay kataw-anan<br />

<strong>nga</strong> sinultihan <strong>sa</strong> pagban<strong>sa</strong>y: tan-aw<br />

og u<strong>sa</strong>, buhat og u<strong>sa</strong>, tudlo og u<strong>sa</strong>. Hino<strong>on</strong>,<br />

wala nay mas l<strong>ayo</strong> pa <strong>sa</strong> kamatuoran.<br />

Naangk<strong>on</strong> nako ang ak<strong>on</strong>g propesy<strong>on</strong>al<br />

<strong>nga</strong> kahanas ug kahibalo ubos <strong>sa</strong> giya <strong>sa</strong><br />

daghang batid ug mapailub<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mga doktor.<br />

Nagsugod ko pinaagi <strong>sa</strong> pagtan-aw <strong>nga</strong><br />

anaa <strong>sa</strong> likod ug day<strong>on</strong> mas duol. Human <strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka tuig <strong>nga</strong> pag-obserbar, nahatagan ko<br />

og gamay <strong>nga</strong> mga buluhat<strong>on</strong>, pagtabang <strong>sa</strong><br />

surge<strong>on</strong> ug iyang “unang luyo-luyo”—ang<br />

luyo-luyo <strong>nga</strong> surge<strong>on</strong>.<br />

Human <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka tuig gitugutan ko <strong>nga</strong><br />

motabang <strong>sa</strong> pagpaghigay<strong>on</strong> og operasy<strong>on</strong> ug<br />

molihok isip unang luyo-luyo <strong>sa</strong> yan<strong>on</strong>g mga<br />

operasy<strong>on</strong>. Human <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> o duha ka tuig, gitugutan<br />

<strong>nga</strong> mahim<strong>on</strong>g unang luyo-luyo <strong>sa</strong> mas<br />

komplikad<strong>on</strong>g mga operasy<strong>on</strong>. Day<strong>on</strong> misugod<br />

ko <strong>sa</strong> pagpahigay<strong>on</strong> <strong>sa</strong> labing <strong>sa</strong>y<strong>on</strong> <strong>nga</strong><br />

mga operasy<strong>on</strong>, <strong>sa</strong>ma <strong>sa</strong> pag-<strong>ayo</strong> og hernia,<br />

<strong>sa</strong>mtang ang sinati <strong>nga</strong> surge<strong>on</strong> milihok isip<br />

ak<strong>on</strong>g unang luyo-luyo.<br />

Sa ak<strong>on</strong>g katapu<strong>sa</strong>ng tuig <strong>sa</strong> pagban<strong>sa</strong>y—pito<br />

ka tuig human ko migradwar <strong>sa</strong><br />

medisina—gitugutan ko <strong>sa</strong> pagpahigay<strong>on</strong> og<br />

komplikad<strong>on</strong>g mga operasy<strong>on</strong> <strong>sa</strong>mtang ang<br />

surge<strong>on</strong> milihok isip unang luyo-luyo. Nadiskobrehan<br />

nako <strong>nga</strong> ang labing ma<strong>ayo</strong> <strong>nga</strong><br />

magtutudlo makahimo <strong>sa</strong> operasy<strong>on</strong> <strong>nga</strong> mas<br />

hap<strong>sa</strong>y pinaagi <strong>sa</strong> ilang tabang tungod kay<br />

ilang mapakita kanako un<strong>sa</strong> ang kinahanglang<br />

buhat<strong>on</strong> <strong>sa</strong> klaro ug yano <strong>nga</strong> mga pamaagi—<br />

mga pamaagi <strong>nga</strong> ilang nakat-unan <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>mang<br />

proseso <strong>sa</strong> pag-mentor.<br />

Wala nako madayeg <strong>sa</strong> hingpit ang giya<br />

80 Liah<strong>on</strong>a<br />

HANGTUD KITA MAGKITA PAG-USAB<br />

PAGKAT-ON<br />

GIKAN SA USA KA<br />

EKSPERTO<br />

Isip u<strong>sa</strong> ka estudyante<br />

<strong>nga</strong><br />

surge<strong>on</strong>, adunay<br />

u<strong>sa</strong> ka<br />

tawo <strong>nga</strong> mas<br />

hanas diha <strong>sa</strong><br />

ak<strong>on</strong>g tupad<br />

kanunay.<br />

Isip u<strong>sa</strong> ka<br />

anak <strong>sa</strong> Dios,<br />

ako adunay<br />

<strong>sa</strong>ma <strong>nga</strong><br />

oportunidad.<br />

niining talag<strong>sa</strong><strong>on</strong> ug eksperto <strong>nga</strong><br />

mga surge<strong>on</strong> kin<strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga unang<br />

luyo-luyo hangtud ak<strong>on</strong>g nahuman<br />

ang ak<strong>on</strong>g pagban<strong>sa</strong>y ug nagkinaugaling<strong>on</strong>.<br />

Hino<strong>on</strong>, gani 30 ka tuig ang<br />

milabay, ang ak<strong>on</strong>g mga magtutudlo<br />

ak<strong>on</strong>g mahinumduman <strong>sa</strong> matag<br />

adlaw <strong>nga</strong> ak<strong>on</strong>g gigamit ang ak<strong>on</strong>g<br />

kahanas <strong>nga</strong> ilang gitudlo, gipakita, ug<br />

gikorihian pag-<strong>ayo</strong>.<br />

Ang pagkat-<strong>on</strong> <strong>sa</strong> mga baruganan<br />

<strong>sa</strong> ebanghelyo walay kalainan. Kita gitudloan<br />

pagtulun-an human <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

pagtulun-an pinaagi <strong>sa</strong> kasinatian—<strong>sa</strong><br />

u<strong>sa</strong> ka mapailub<strong>on</strong> <strong>nga</strong> Magtutudlo.<br />

Kita molantaw Kaniya, mosunod <strong>sa</strong><br />

Iyang ehemplo, mohangyo og inspirasy<strong>on</strong>, ug<br />

ang at<strong>on</strong>g Langitn<strong>on</strong>g Amahan mopanalangin<br />

kanato og giya—<strong>sa</strong> kanunay madawat pinaagi<br />

<strong>sa</strong> Espiritu Santo, mga pul<strong>on</strong>g <strong>sa</strong> buhing mga<br />

propeta, mga kasulatan, ug <strong>sa</strong> uban kin<strong>sa</strong><br />

naghigugma ug nagserbisyo. Ang at<strong>on</strong>g Giya<br />

nagbarug <strong>sa</strong> simbolikanh<strong>on</strong>g paagi diha <strong>sa</strong><br />

at<strong>on</strong>g kiliran <strong>sa</strong>mtang kita nag-angk<strong>on</strong> og<br />

pag<strong>sa</strong>lig, naghap<strong>sa</strong>y <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g dalan, naghatag<br />

<strong>sa</strong> gikinahanglang koreksy<strong>on</strong>, nagtubag <strong>sa</strong><br />

mga pangutana, ug mas nag<strong>sa</strong>lig <strong>sa</strong>mtang kita<br />

nagpamatuod <strong>nga</strong> takus alang niini.<br />

Pipila <strong>sa</strong> mga estudyante <strong>nga</strong> surge<strong>on</strong><br />

naghinam-hinam <strong>nga</strong> magkinaugaling<strong>on</strong>, <strong>sa</strong><br />

pagbuhat <strong>sa</strong> mga butang sumala <strong>sa</strong> ilang pamaagi.<br />

Su<strong>sa</strong>ma u<strong>sa</strong>b, kita u<strong>sa</strong>hay molihok <strong>nga</strong><br />

wala ang at<strong>on</strong>g eksperto <strong>nga</strong> Giya. Hino<strong>on</strong>,<br />

nakakat-<strong>on</strong> ko, <strong>sa</strong> daghang tuig isip u<strong>sa</strong> ka<br />

surge<strong>on</strong> <strong>nga</strong> gani bi<strong>sa</strong>n kar<strong>on</strong> ako kanunay<br />

na<strong>nga</strong>ndoy ug naghandum og unang luyoluyo<br />

<strong>nga</strong> mas nakahibalo pa kay kanako—<br />

ilabi na k<strong>on</strong> ang mga kinabuhi ug kalag duol<br />

na <strong>sa</strong> kamatay<strong>on</strong>!<br />

Ang at<strong>on</strong>g paglambo <strong>sa</strong> ebanghelyo nagsugod<br />

<strong>sa</strong> kinabuhi <strong>sa</strong> wala pa dinhi <strong>sa</strong> yuta,<br />

nagpaday<strong>on</strong> dinhi, ug <strong>sa</strong> walay pagduha-duha<br />

magpaday<strong>on</strong> human <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mortal <strong>nga</strong><br />

kinabuhi. Apan <strong>sa</strong> tanang mga bahin <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g<br />

kasinatian, ang at<strong>on</strong>g Manluluwas nag-una na<br />

kanato, nagpakita <strong>sa</strong> gikinahanglang kahanas<br />

ar<strong>on</strong> molampus. Ug Siya <strong>sa</strong> tanan midapit <strong>sa</strong><br />

pag<strong>sa</strong>lig Kaniya ug <strong>sa</strong> Iyang kaeksperto. ◼<br />

LITRATO © ISTOCKPHOTO


DILI MAHIMONG PAKOPYAHAN<br />

Ang Kahayag <strong>sa</strong> Kalibutan, ni Howard Ly<strong>on</strong><br />

MGA PULONG NI KRISTO<br />

“Tan-awa, Ako mao ang balaod, ug ang kahayag. Tan-aw <strong>nga</strong>ri kanako, ug lahutay hangtud <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n, ug<br />

ikaw mabuhi; kay <strong>nga</strong>dto kaniya <strong>nga</strong> molahutay hangtud <strong>sa</strong> katapu<strong>sa</strong>n Ako mohatag og kinabuhi <strong>nga</strong> day<strong>on</strong>.<br />

“Tan-awa, Ako mihatag <strong>nga</strong>nha kaninyo <strong>sa</strong> mga sugo; bu<strong>sa</strong> paghupot <strong>sa</strong> ak<strong>on</strong>g mga sugo. Ug kini mao ang balaod<br />

ug ang mga propeta, kay sila <strong>sa</strong> pagkatinuod nagpamatuod kanako” (3 Nephi 15:9–10).


Samtang magtu<strong>on</strong> kita <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni<br />

Morm<strong>on</strong> <strong>sa</strong> tinag<strong>sa</strong>-tag<strong>sa</strong>, isip mga<br />

pamilya, ug diha <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g mga klase<br />

<strong>sa</strong> Sunday School kar<strong>on</strong>g tuiga, kita makahimo—<strong>sa</strong>ma<br />

<strong>sa</strong> gihimo ni Lehi—<strong>sa</strong> pagsiksik<br />

niining karaang mga rekord ug makabantay<br />

<strong>nga</strong> kini “ma<strong>ayo</strong>; oo, gani labi <strong>nga</strong><br />

bililh<strong>on</strong> kanamo, <strong>nga</strong> <strong>sa</strong> ing<strong>on</strong> kami makapasunod<br />

<strong>sa</strong> mga sugo <strong>sa</strong> Ginoo <strong>nga</strong>dto <strong>sa</strong><br />

am<strong>on</strong>g mga anak” (1 Nephi 5:21). Tan-awa<br />

<strong>sa</strong> “<strong>Pag</strong>tabang <strong>nga</strong> <strong>Ganahan</strong> <strong>Pag</strong>-<strong>ayo</strong> ang<br />

mga Bata <strong>sa</strong> Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>,” pahina<br />

<strong>14</strong>, ug “<strong>Pag</strong>pangita og mga Tubag diha <strong>sa</strong><br />

Ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> ni Morm<strong>on</strong>,” pahina <strong>16</strong>.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!