21.07.2013 Views

Pagkat-on Kaniya ug Paminaw sa Iyang mga Pulong, pp. 12, 14, 20

Pagkat-on Kaniya ug Paminaw sa Iyang mga Pulong, pp. 12, 14, 20

Pagkat-on Kaniya ug Paminaw sa Iyang mga Pulong, pp. 12, 14, 20

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>ug</strong> nagba<strong>sa</strong> <strong>ug</strong> nagtu<strong>on</strong> <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> pul<strong>on</strong>g<br />

<strong>sa</strong> Ginoo <strong>ug</strong> <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> Apostoles.<br />

U<strong>sa</strong> ka klaro nga pagkapakyas <strong>sa</strong><br />

pagpang-apud-apod <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> kasulatan<br />

mao ang pagpanglutos <strong>sa</strong> <strong>mga</strong><br />

Kristiyano ni Diocletian nga emperor<br />

<strong>sa</strong> Roma niadt<strong>on</strong>g a.d.303 Siya<br />

mimando nga ang <strong>mga</strong> kasulatan <strong>sa</strong><br />

Kristiyano sunog<strong>on</strong> <strong>ug</strong> mip<strong>ug</strong>os <strong>sa</strong><br />

<strong>mga</strong> Kristiyano <strong>sa</strong> paghalad og <strong>mga</strong><br />

<strong>sa</strong>kripisyo ngadto <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> dios-dios<br />

<strong>sa</strong> pagano. Daghang matinud-an<strong>on</strong>g<br />

<strong>mga</strong> indibidwal ang mitago <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>grad<strong>on</strong>g<br />

<strong>mga</strong> teksto atol niadt<strong>on</strong>g<br />

<strong>mga</strong> katuigan <strong>sa</strong> pagpanglutos. Sa<br />

kaulahian, <strong>sa</strong> dihang ang unang emperor<br />

nga Kristiyano, si C<strong>on</strong>stantine,<br />

nagmando nga bag-<strong>on</strong>g <strong>mga</strong> kopya<br />

<strong>sa</strong> kasulatan ang himo<strong>on</strong>, ang iyang<br />

<strong>mga</strong> eskolar nakahimo <strong>sa</strong> pagkuha<br />

og balik <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> nga gigamit<br />

<strong>sa</strong> <strong>mga</strong> branch <strong>sa</strong> wala pa ang<br />

mando ni Diocletian. Ang at<strong>on</strong>g<br />

modern<strong>on</strong>g <strong>mga</strong> edisy<strong>on</strong> nga giimprinta<br />

<strong>sa</strong> Bag-<strong>on</strong>g T<strong>ug</strong><strong>on</strong> nagagikan<br />

<strong>sa</strong> <strong>mga</strong> kopya <strong>sa</strong> Biblia nga gihimo<br />

<strong>sa</strong> panah<strong>on</strong> ni C<strong>on</strong>stantine <strong>ug</strong> bu<strong>sa</strong><br />

balik niadt<strong>on</strong>g <strong>mga</strong> indibidwal kin<strong>sa</strong><br />

mi<strong>sa</strong>kripisyo <strong>sa</strong> ilang kaluwa<strong>sa</strong>n<br />

[<strong>sa</strong>fety] ar<strong>on</strong> <strong>sa</strong> pagpreserbar <strong>sa</strong> bag<strong>on</strong>g<br />

pakig<strong>sa</strong>ad ngadto <strong>sa</strong> Ginoo.<br />

Sa wala mad<strong>ug</strong>ay human si<br />

C<strong>on</strong>stantine mis<strong>ug</strong>o nga ang Bag-<strong>on</strong>g<br />

T<strong>ug</strong><strong>on</strong> ipakopya <strong>ug</strong> ipang-apud-apod<br />

pag-u<strong>sa</strong>b, ang <strong>mga</strong> ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> nga<br />

naglangkob <strong>sa</strong> at<strong>on</strong>g Biblia kar<strong>on</strong><br />

naorgani<strong>sa</strong>r sumala <strong>sa</strong> ilang bag-<strong>on</strong>g<br />

pagkahan-ay. Kini nga pagkahan-ay<br />

nagsunod <strong>sa</strong> sumbanan nga gipakita<br />

<strong>sa</strong> Daang T<strong>ug</strong><strong>on</strong>. Ang Bag-<strong>on</strong>g T<strong>ug</strong><strong>on</strong><br />

naglangkob <strong>sa</strong> Balaod (ang <strong>mga</strong><br />

Ebanghelyo), ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>sa</strong> Kristiyanismo<br />

(Mga Buhat), <strong>ug</strong> ang <strong>mga</strong><br />

Propeta (Mga Taga-Roma hangtud <strong>sa</strong><br />

Pinadayag). Ang Daan <strong>ug</strong> Bag-<strong>on</strong>g<br />

T<strong>ug</strong><strong>on</strong> natapos uban <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka <strong>sa</strong>ad<br />

nga ang Ginoo mobalik (Malaquias<br />

<strong>ug</strong> Pinadayag). Ang pagkahan-ay niining<br />

<strong>mga</strong> propetikanh<strong>on</strong>g <strong>mga</strong> buhat<br />

naghatag og gib<strong>ug</strong>-at<strong>on</strong> <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka<br />

panglantaw <strong>sa</strong> paglaum <strong>sa</strong> kaluwa<strong>sa</strong>n<br />

<strong>ug</strong> <strong>sa</strong> umaabot nga <strong>mga</strong> pagpadayag.<br />

Kin<strong>sa</strong> ang Misulat <strong>sa</strong> Bag-<strong>on</strong>g<br />

T<strong>ug</strong><strong>on</strong>?<br />

Ang matag tigsulat <strong>sa</strong> Bag-<strong>on</strong>g T<strong>ug</strong><strong>on</strong><br />

misulat og klar<strong>on</strong>g panglantaw<br />

kabahin <strong>sa</strong> makaluwas nga misy<strong>on</strong><br />

ni Jesukristo. Duha <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> Ebanghelyo<br />

gisulat <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> Apostoles: Sila<br />

si Mateo <strong>ug</strong> Juan. Kining apostolikanh<strong>on</strong>g<br />

<strong>mga</strong> <strong>sa</strong>ksi naghatag og pagpamatuod<br />

nga naka<strong>sa</strong>ksi <strong>sa</strong> kinabuhi ni<br />

Jesus. Duha <strong>sa</strong> ulahing <strong>mga</strong> sumusunod<br />

<strong>sa</strong> Ginoo misulat u<strong>sa</strong>b og <strong>mga</strong><br />

Ebanghelyo: Sila si Marcos <strong>ug</strong> Lucas,<br />

kin<strong>sa</strong> nagpamatuod un<strong>sa</strong> ang ilang<br />

nabati <strong>ug</strong> nadungog. Silang duha <strong>sa</strong><br />

makau<strong>sa</strong> nahim<strong>on</strong>g <strong>mga</strong> kauban ni<br />

Pablo (tan-awa <strong>sa</strong> Mga Buhat <strong>12</strong>:25;<br />

Si Pedro nagtudlo kang Cornelius <strong>ug</strong> <strong>sa</strong> iyang panimalay.<br />

Si Pablo nagsulat diha <strong>sa</strong> bilanggoan.<br />

2 Timoteo 4:11) <strong>ug</strong> namaland<strong>on</strong>g<br />

kabahin <strong>sa</strong> interes <strong>sa</strong> nagtub<strong>on</strong>g gidaghan<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> <strong>mga</strong> Santos kin<strong>sa</strong> nagpuyo<br />

gawas <strong>sa</strong> Judea <strong>ug</strong> kin<strong>sa</strong> wala<br />

gayud makaila <strong>sa</strong> Ginoo <strong>sa</strong> panah<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> <strong>Iyang</strong> kinabuhi dinhi <strong>sa</strong> yuta. Hino<strong>on</strong>,<br />

ang ilang <strong>mga</strong> pag-asoy naghatag<br />

og klar<strong>on</strong>g pagpamatuod <strong>Kaniya</strong><br />

kin<strong>sa</strong> ilang gituohan.<br />

Ang <strong>mga</strong> sulat ni Pablo mao ang<br />

labing una nga sinulat diha <strong>sa</strong> Bag<strong>on</strong>g<br />

T<strong>ug</strong><strong>on</strong>, bi<strong>sa</strong>n k<strong>on</strong> kining tanan<br />

wala gisulat <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ma nga higay<strong>on</strong>.<br />

Ang iyang pagpamatuod nagagikan<br />

<strong>sa</strong> iyang kasinatian isip u<strong>sa</strong> ka misy<strong>on</strong>aryo,<br />

gikan <strong>sa</strong> pipila ka gamhanang<br />

<strong>mga</strong> panan-aw<strong>on</strong> (tan-awa <strong>sa</strong><br />

Mga Buhat 9:1–6; 2 Mga Taga-Corinto<br />

<strong>12</strong>:1–7), <strong>ug</strong> pinaagi <strong>sa</strong> pers<strong>on</strong>al<br />

nga pagpakig-uban ni Pedro <strong>ug</strong> <strong>sa</strong><br />

uban (tan-awa <strong>sa</strong> Mga Taga-Galacia<br />

1:18–19). Siya daghan og gisulat ar<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> paghu<strong>sa</strong>y <strong>sa</strong> <strong>mga</strong> panaglalis tali <strong>sa</strong><br />

<strong>mga</strong> branch, apan u<strong>sa</strong>hay siya misulat<br />

ngadto <strong>sa</strong> iyang pers<strong>on</strong>al nga <strong>mga</strong><br />

higala (Timoteo <strong>ug</strong> Tito). Diha <strong>sa</strong> u<strong>sa</strong><br />

ka sulat si Pablo mihangyo <strong>sa</strong> agal<strong>on</strong><br />

<strong>sa</strong> u<strong>sa</strong> ka ulip<strong>on</strong> nga dawat<strong>on</strong> pagbalik<br />

ang u<strong>sa</strong> ka ulip<strong>on</strong> nga mieskapo<br />

kin<strong>sa</strong> nahimamat ni Pablo <strong>sa</strong>mtang<br />

sila didto <strong>sa</strong> bilanggoan (si Filem<strong>on</strong>).<br />

Sa naandan, ang ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong> nga Mga<br />

Hebreohan<strong>on</strong> gipasidungog ngadto<br />

ni Pablo, bi<strong>sa</strong>n og ang ka<strong>sa</strong>garang<br />

pasiuna diin iyang ipaila-ila ang iyang<br />

ka<strong>ug</strong>aling<strong>on</strong> nga mao ang tigsulat<br />

wala. Dili ig<strong>sa</strong>payan, ang ba<strong>sa</strong>h<strong>on</strong><br />

nagpamatuod k<strong>on</strong> <strong>sa</strong> un<strong>sa</strong>ng paagi<br />

kita mais<strong>ug</strong><strong>on</strong>g makaduol ngadto <strong>sa</strong><br />

Ginoo pinaagi <strong>sa</strong> h<strong>ug</strong>ot nga pagtuo.<br />

Enero <strong>20</strong>11 23

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!