You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
formy czasownikowe, np. żec, żgę ‘palić’, zażgę ‘zapalę’, zużoga, zażega,<br />
zażożka ‘zapalenie, podpalenie’.99<br />
Przytoczone powyżej staropolskie wyrazy mogą stanowić typ etymologiczny.<br />
Tym bardziej, że staropolskie imię łacińskie Ignatius (czy był właścicielem<br />
wsi?) tłumaczono w dokumentach jako Żegota. Byłaby to zatem<br />
nazwa wsi Po + Żegocie (Pożegota).<br />
Inną hipotezę powstania tej trudnej nazwy może stanowić fakt, że wśród<br />
staropolskich imion występują m.in. imię Pożar, Poznomir z charakterystycznym<br />
elementem naglosowym poz-. Jak więc w tej sytuacji rozumieć<br />
cząstkę drugą -gal100<br />
Na jeszcze inny trop historii tej nazwy wskazuje fakt, że' w powiecie stop-<br />
nickim już w XV w. istniała wieś, której nazwę pisano jako: Pożogi (Pozygi).<br />
W pow. Szydłowiec występuje nazwa wsi Pożogi}01 Występowanie spółgłoski<br />
-z- chyba słusznie można tu uznać za przejaw procesu mazurzenia. Wynikałoby<br />
więc z powyższego rozumowania, że pierwotnie nazwa ta brzmiała<br />
Pożga z charakterystyczną głoską -ż- jak w wyraziepożga ‘pożoga’.<br />
W 1836 r. odnotowano jednak, że we wsi Pozga (nie Pożga) istniała<br />
„karczma 21x13x4 z drzewa w słupy, pod słomą, z kominem na dach wymurowanym,<br />
jest w średnim stanie (...) prócz tego szopka z drzewa, szopa<br />
i szopa druga”.102<br />
W 1880 r. Pozga to „wieś włościańska, pow. sierpecki, gmina i parafia<br />
Bieżuń; ma 9 domów, 73 mieszkańców, 169 mórg”.<br />
Obecnie należy do gminy Bieżuń i nadal jest wsią małą. Na terenie Polski<br />
nazwa Pozga występuje tylko 1 raz.<br />
Ostatecznie chyba słuszna będzie teza poparta autorytetem A. Brucknera,<br />
że nazwa Pozga wywodzi się od form z XV wieku: pożega (pożoga), żegleń<br />
‘węgiel’, żglisko ‘zgliszcze’.103<br />
41. PRZERADZ WIELKI<br />
42. PRZERADZ MAŁY<br />
Obie wioski leżą w gminie Lutocin w kierunku zachodnim od Bieżunia.<br />
Nazwy powstały od staropolskiego imienia *Przyrad. Nazwy były notowane<br />
jako: de Przyracz (1408), in Przeracz (1502), Przeradz (1578), także<br />
Przyradz.104<br />
Przeradz Wielki miał ok. roku 1827 14 domów, 132 mieszkańców'.<br />
W 1880 r. ta wieś liczyła 20 domów, 165 mieszkańców, 624 morgi użytków,<br />
31 - nieużytków. 406 morgów' należało do drobnej szlachty.<br />
204
Change language