Untitled
Untitled Untitled
Z rodu Dębskich pochodziło wielu mężów wielce zasłużonych dla swojej ziemi, jak również dla województwa płockiego, dla Mazowsza. Ród ten w „Herbarzu polskim” notowany był pod herbem „Prawdzie” już od XVI wieku i miał wiele koligacji w całym Mazowszu. Wieś ok. roku 1880 była włościańska. Zajmowała obszar 1775 mórg, liczyła 337 mieszkańców; 31 budynków7 mieszkalnych: we wsi znajdowała się kaplica i wiatrak (SGKP, II). Nazwy pokrewne to: Dębowce, Dębowica, Dębowiec, Dębówka, Dębowro. Jeśli chodzi o nazwę wsi k. Żurominą, jest to nazwa dzierżawcza. Przypomnijmy, że takie nazwy powstawały głównie za pomocą trzech fonnantów: *-jb, -ov (*-ev-), *-in-. Rzadziej występują nazwy dzierżawcze prymarne, tj. równe nazwom osobowym oraz nazwy dzierżawcze z sufiksem *-bsk, *-bcb derywowane fleksyjnie (por. nazwy: Bielsk, Szreńsk, Gójsk, itp.). 12. DZIECZEW O Wieś położona w odległości ok. 18 km na wschód od Bieżunia, w pobliżu Siemiątkowa. Sufiks występujący w nazwie (*-ev-) dowodzi, że jest to nazwa dzierżawcza. Słowniki etymologiczne notują tu konteksty: dzik. dziczki ‘owoce’, dziki, dzikość, cerkiewne: *diwyj (Brü . 113); oraz dziecza, dzieża, dzieża, dziża (SW, I, 638-639). Nie wydaje się jednak przyjmowanie takiego pochodzenia nazwy wsi za słuszne. Nazwę Dzieczewo zapisywano w 1497 r. jako Dzieczevo. Wtedy, a także jeszcze w 1578 r., leżała ta wieś w powiecie Raciąż, parafia Zgliczyn Kościelny. Była to własność szlachecka. W 1497 r. król Jan Olbracht nadał ją niejakiemu Zygmuntowi z Łaszewa (to wieś k. Siemiątkowa) wr az ze skonfiskowanymi dobrami Jana, Mikołaja, Marcina i innych braci w Bojanowie i Dzieczewie. W roku 1531 w Dzieczewie było 1,5 włóki osadniczej.23 Wieś Dzieczewo i wtedy i obecnie leży w lasach, w pobliżu krętej w tej okolicy rzeki Wkry (por. Kępa Gołuska). Zatem bliska prawdy będzie hipoteza, że nazwa pochodzi od rzeczownika „dzik”, od czego formy pochodne wymieniają spółgłoskę -k- > -cz-: (dzicz, dziecz). Jeszcze bardziej do przyjęcia jest hipoteza A. Bańkowskiego. Omawia on nazwę „Dzieciny” i twierdzi, że „dziecina” to sosna dziana, tj. z barcią. Na Kujawach występują nazwy „Dzienice”. „Dzienki” jako derywowane od imiesłowu „dziany”. Może to być jednak derywat od ogólnosłowiańskiego imiesłowu 181
*detb albo od rzeczownika *detb, utworzony jak brtb ‘barć’ (...). Ślady staro- mazowieckiego dzieć upatrywałbym w nazwach miejscowych znanych w XV- XVII w.: Dzieci - część wsi Chmielewko pod Nasielskiem, Dzietki - część wsi pod Mochowem, pow. Sierpc, por. teżDzieczewo ( Dźwierzno > Dzwierzchno > Dźwierzno.25 Historycznie nazwę wsi pisano: Dzwirstno (1496), Dzwyrszno, Dzirsch- no, Dzwierzno, Zwyerschno. W 1578 r. nazwę wsi zanotowano jako Dzwiersno. Początkowo wieś należała do powiatu Szreńsk, parafii Kamiszyn. W 1576 r. istniał zagon w Myślinie- Wątróbkach od granicy Dźwierzna do drogi wiodącej do Myślina. W 1593 r. zagon w Myślinie zwany Bożemeczny od granic Dźwierzna do rzeki Wkry. Własnością szlachecką jest ta wieś od roku 1496, kiedy to król Jan Olbracht dał Pawłowi Ziemakowi z Rościszewa m. in. skonfiskowane dobra w Dźwierznie. Od roku 1531 niejaki Przeracki posiadał tu 2 włóki osadnicze. W tym to roku 1497 dobra te Olbracht skonfiskował wójtowi Wojciechowi z Dźwierzna i nadał Andrzejowi i Jakubowi Głużkom. 182
- Page 2 and 3: Wiktor Mieszkowski Nazwy miejscowe
- Page 4 and 5: W pracy swej przyjmuję podział na
- Page 6 and 7: Herb województwa płockiego ustano
- Page 8 and 9: „Mazowszanie, lubo rolnictwu jak
- Page 10 and 11: „Niech mi wolno będzie dokończy
- Page 12 and 13: Bruckner zalicza tę nazwę do przy
- Page 14 and 15: Nazwa, którą za zgodną z rodowod
- Page 16 and 17: „surowym korzeniu”: jeden posia
- Page 18 and 19: Rękawki (pow. gostyński) (por. na
- Page 22 and 23: W 1502 r. szlachcic Andrzej z Myśl
- Page 24 and 25: „Glinice” w pow. płockim (1576
- Page 26 and 27: Wyjaśnienie nazwy wsi przy pomocy
- Page 28 and 29: W 13 lat po oczynszowaniu w 1773 r.
- Page 30 and 31: Przytoczył ją J. Antoniewicz w sw
- Page 32 and 33: Wśród znawców przedmiotu istniej
- Page 34 and 35: Pokrewne tej nazwie są też formy
- Page 36 and 37: leż}' do nazw prymamych, rzeczowni
- Page 38 and 39: Wspomniany Prokop miał 2 córki: U
- Page 40 and 41: Wraz z wsiami: Poniatowo, Olszewo,
- Page 42 and 43: Opisem raczej historycznym zajmowa
- Page 44 and 45: W 1885 r. istniał tu także folwar
- Page 46 and 47: Wracając do osoby wspomnianego „
- Page 48 and 49: amą. W 1388 r. pisano: in szambori
- Page 50 and 51: 48. SICIARZ I SICIARZ PIEŃKI Nazwa
- Page 52 and 53: 50. SŁAWĘCIN Wieś położona w g
- Page 54 and 55: niu „zapadły kąt” oznacza mie
- Page 56 and 57: Z nazwą Zwalewo łączą się też
- Page 58 and 59: 56. SWOJĘCIN Wieś nad rzeką Wkr
- Page 60 and 61: Wieś Trzaski w gminie Bieżuń w 1
- Page 62 and 63: Jakub i Jan zasłużyli się dla do
- Page 64 and 65: 1890 r. dobra Września łączyły
- Page 66 and 67: C. Zgliczyn-Pobodzy Z góry należy
- Page 68 and 69: porozumienia z Michałem Zamoyskim,
*detb albo od rzeczownika *detb, utworzony jak brtb ‘barć’ (...). Ślady staro-<br />
mazowieckiego dzieć upatrywałbym w nazwach miejscowych znanych w XV-<br />
XVII w.: Dzieci - część wsi Chmielewko pod Nasielskiem, Dzietki - część wsi<br />
pod Mochowem, pow. Sierpc, por. teżDzieczewo ( Dźwierzno ><br />
Dzwierzchno > Dźwierzno.25<br />
Historycznie nazwę wsi pisano: Dzwirstno (1496), Dzwyrszno, Dzirsch-<br />
no, Dzwierzno, Zwyerschno.<br />
W 1578 r. nazwę wsi zanotowano jako Dzwiersno. Początkowo wieś należała<br />
do powiatu Szreńsk, parafii Kamiszyn. W 1576 r. istniał zagon w Myślinie-<br />
Wątróbkach od granicy Dźwierzna do drogi wiodącej do Myślina. W 1593 r.<br />
zagon w Myślinie zwany Bożemeczny od granic Dźwierzna do rzeki Wkry.<br />
Własnością szlachecką jest ta wieś od roku 1496, kiedy to król Jan<br />
Olbracht dał Pawłowi Ziemakowi z Rościszewa m. in. skonfiskowane dobra<br />
w Dźwierznie. Od roku 1531 niejaki Przeracki posiadał tu 2 włóki osadnicze.<br />
W tym to roku 1497 dobra te Olbracht skonfiskował wójtowi Wojciechowi<br />
z Dźwierzna i nadał Andrzejowi i Jakubowi Głużkom.<br />
182
Change language