Towarzystwa Naukowego w Płocku - Mazowieckie Czasopisma ...

0 zabytkach starożytnych w okolicach Płocka w ciągu upływającego roku
znalezionych", zajmując się m. in. studnią odkrytą na terenie zamku.
Trzecim z czołowych badaczy był Jan Borowicz, zastępca profesora
Szkoły Wojewódzkiej, autor prac „Opisanie miast w obwodzie płockim"
1 „Opis miast w obwodzie lipnowskim, w dawnej Ziemi Dobrzyńskiej" 6 .
Na fali zwiększonego z pobudek patriotycznych zainteresowania historią
kraju oraz przy tak licznych sukcesach płockiego środowiska
naukowego przeprowadzono z inicjatywy prezesa Towarzystwa, biskupa
płockiego Adama Prażmowskiego badania nad zlokalizowaniem w katedrze
płockiej grobowca Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego.
Odnalezione przy udziale H. Gawareckiego szczątki ludzkie, złożone
zostały uroczyście w sarkofagu zaprojektowanym przez Zygmunta Vogla.
Niezachowanie się jakiejkolwiek dokumentacji naukowej tego przedsięwzięcia
nasuwało uzasadnione wątpliwości, które obecnie dopiero zostaną
rozstrzygnięte w związku z podjętą weryfikacją badań 7 .
Te przykładowo podane prace naukowe, poszerzone chociażby o cały
zespół tematyki współczesnej, świadczą o charakterze i intensywności
działań Towarzystwa. W tej atmosferze przyszło praktycznie kształtować
koncepcję muzeum, jako jednej z placówek Towarzystwa, tak przecież
ważnej dla udokumentowania dziejów województwa płockiego.
Najpoważniejszą dziedziną działalności Muzeum był dział „starożytnictwa",
gromadzący zabytki archeologiczne i numizmaty. Członkowie
Towarzystwa, szczególnie Jan Borowicz, prowadzili badania, głównie
archeologiczne, opracowywali posiadane eksponaty. Ekspedycje naukowe,
docierające na miejsca wykopalisk, prowadziły bardzo wszechstronną
dokumentację włącznie z pomiarami terenu i wywiadami u okolicznych
mieszkańców. Spośród licznych znalezisk najważniejszy był skarb monet
z Trzebonia koło Proboszczewic, składający się ze 145 monet wybranych
z tysiąca kilkuset, który Jan Borowicz opisał i udokumentował rysunkami,
a także wydatował na podstawie analogii z podobnym znaleziskiem
w Danii. Monety te zostały następnie przekazane przez Prezesa Komisji
Wojewódzkiej gen. Floriana Kobylińskiego Towarzystwu Przyjaciół Nauk
w Warszawie, które powierzyło ich ponowne opracowanie Joachimowi
Lelewelowi. Część monet pozostała już w Warszawie, 35 sztuk wróciło
do Płocka 8 .
Wszystkie eksponaty działu „starożytności" pochodziły ze znalezisk,
dostarczone przez członków Towarzystwa, okolicznych ziemian, młodzież,
a nawet robotników. I tak student Feliks Bożewski przekazał garnek,
w którym znaleziono skarb trzeboński, Adam Żółtowski, nauczyciel
domowy złożył „zabytki starożytne" pochodzące z Sierakówka, inspektor
Marcinkowski i Ignacy Kanigowski — pamiątki z grobów i okopów
w Tuchlinie nad Narwią. Muzeum przyjmowało także eksponaty do
12