Commentarii ad Homeri Iliadem i.pdf

ποιήσεως ἡ θερμὴ καὶ πυρόεσσα κατὰ τὸ «μάχοντοδέμας πυρός». διὸ καὶ δηϊοτής καὶ
δηΐς ἡ αὐτὴ, καὶ δήϊος πόλεμος, ἀπὸ τοῦ δαίωτοῦ δηλοῦντος τὸ καίω. ἡ δὲ γραφὴ τῆς
παραληγούσης Βοιώτιος, ὡς καὶ ἡ τῆςὠτειλῆς. Ἀντιβολεῖν δὲ ἀεὶ παρ' Ὁμήρῳ τὸ
συναντᾶν καὶ ὡς εἰπεῖν ἄντην1.761 βάλλειν καὶ ἐπιτυγχάνειν, παρὰ δὲ τοῖς νεωτέροις
καὶ τὸ παρακαλεῖν παρὰ τὸἄντην ποδῶν βάλλεσθαι ἤτοι ῥίπτεσθαι τοὺς ἱκετεύοντας.
[∆ιφορεῖται δὲ κατὰσύνταξιν ἡ λέξις. ἐνταῦθα μὲν γὰρ μάχης ἀντιβολῆσαί φησίν, ἀντὶ
τοῦ τυχεῖν καὶἄντην γενέσθαι, ἀλλαχοῦ δέ «εἴπερ μοι ἀντεβόλησαν ἐείκοσι» φησίν, ἀντὶ
τοῦσυνήντησαν. τὸ μέντοι κοινότερον ἀντιβολεῖν αἰτιατικὴν πτῶσιν φιλεῖ.ἀντιβολῶ σε
γάρ φαμεν.] (ῃ. 343) Τὸ δὲ ἀκουάζεσθον παράγωγον μέν ἐστι τοῦἀκούω, δηλοῖ δὲ
συγκλήτους εἶναι εἰς δαῖτα τοὺς οὕτως ἀκουαζομένους.δῆλον γάρ, ὡς καλοῦνται οἱ
ἀκουαζόμενοι κατὰ τὸν Ὅμηρον δαιτός. (ῃ. 344) Τὸ δέ «δαῖτα γέρουσιν»
ἐφερμηνευτικόν ἐστι τοῦ οἶνον γερούσιον. ὡς γὰργέρουσιν ἐφοπλίζεται δαίς, οὕτω καὶ
οἶνος. διὸ ῥηθείη ἄν, ὥσπερ οἶνος, οὕτωκαὶ δαὶς γερούσιος. Ἰστέον δέ, ὅτι ἀπὸ κοινοῦ,
καθὰ καὶ προδεδήλωται,ἦσαν τὰ βασιλικὰ συμπόσια, ὡς δηλοῖ καὶ τὸ «ἐφοπλίζοιμεν
Ἀχαιοὶ δαῖτα».ἄλλως γὰρ οὐκ ἐνεχώρει τὸν βασιλέα οἴκοθεν δαπανᾶν ὡς τοὺς μὲν
ἄλλουςἔχειν τὰ οἰκεῖα γέρα, αὐτὸν δὲ ἧσθαι δευόμενον. ∆ῆλον δὲ καί, ὡς
γέρονταςκἀνταῦθα συνήθως τοὺς ἐντίμους λέγει, οἷς μόνοις ἦν ἡ ἀπὸ κοινοῦ δαίς,
ἣντιμίαν ἔκρινον οἱ τότε ἀριστεῖς, ὡς καὶ ἡ Ὁμηρικὴ ἱστορία δηλοῖ. (ῃ. 345) Τὰ δὲ
ὀπταλέα κρέα καὶ σῖτον ὀπτὸν ῥηθείη ἂν καθ' Ἡρόδοτον καὶ ἐπὶ ἄρτου δὲ ἡ τοιαύτη
λέξις τίθεται, ὡς ὁ αὐτὸς δηλοῖ ἐν οἷς λέγει, ὅτι λωτοῦ τι εἶδοςπτίσαντες Αἰγύπτιοι
ποιοῦνται ἐξ αὐτοῦ ἄρτους ὀπτοὺς πυρί. γίνεται δὲ τὸμὲν ὀπταλέον πλεονασμῷ τῆς
ˉαˉλ συλλαβῆς ἐκ τοῦ ὀπτόν, αὐτὸ δὲ κατὰ συγκοπὴνἐκ τοῦ ὀπτῶ ὀπτήσω ὀπτητόν. τὸ
γὰρ ἀπαθὲς ὀπτόν τὸ θεατὸν δηλοῖ, ὡς καὶἈθήναιος λέγει, ἔνθα σοφίζεται εἶναι ἰχθὺν
ὠμόν, ὀπτόν. ἔοικε δὲ ὁμοίως ἐκτοῦ ἕψω ἑψήσω ἑψητόν γενέσθαι τὸ ἑφθόν, κατὰ
συγκοπὴν καὶ τροπήν. τάχαδὲ καθ' ὁμοιότητα τοῦ ὀπτητόν ὀπτόν εἴρηται παρ'
Ἀριστοτέλει καὶ ἑρπτόν τὸἑρπετόν. (ῃ. 346) Τὸ δέ «ὄφρα ἐθέλητον» νῦν μὲν σαφῶς
εἴρηται, ἀλλαχοῦ δὲπεριφράζων ποιητικώτερον πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον εἷναί φησιν,
ἤγουν τὴνἐπιθυμίαν πληρῶσαι, καὶ ἐξ ἔρον ἕντο, ἤγουν τὴν ἐπιθυμίαν ἐπλήρωσαν.
1.762 (ῃ. 347) Τὸ δὲ ὁρόῳτε, ὅπερ οἱ μεθ' Ὅμηρον ὁρῴητέ φασιν, ἐκ τοῦ ὁράοιτεὁρῷτε
γίνεται πλεονασμῷ Ἰωνικῷ τοῦ προπαραλήγοντος ˉο. πρῶτον δὲαὐτοῦ πρόσωπον τὸ
ὁρόῳμι, οὗ κοινὸν τὸ ὁράοιμι ὁρῷμι. [ἔστι δὲ τὸ «φίλως χ'ὁρόῳτε» ταὐτὸν τῷ ἡδέως ἂν
βλέποιτε, ὃ διαστέλλεται πρὸς τὸ σὺν φόβῳὁρᾶν.] Πύργος δέ, ὡς καὶ πρὸ μικροῦ ἐρρέθη,
τάξις στρατιωτική, καθὰ καὶτὸ πλινθίον. πεπύκνωτο δὲ τετραγωνοειδῶς κατὰ σχῆμα
πύργου, ὡς διδάξειπαραβολικῶς ἀλλαχοῦ ὁ ποιητὴς ἁρμονίᾳ λίθων τοίχου εἰκάσας
τοῦτον τὸντακτικὸν πύργον. (ῃ. 351) Τὸ δέ «πῶς δὴ φῂς πολέμοιο μεθιέμεν» καὶ
ἑξῆςτραχέως ἠρώτηται, ὡς τοῦ βασιλέως μὴ ἔχοντος ἀποκρίνασθαι. (ῃ. 352)Ὀξὺς δὲ
Ἄρης ὁ τῶν ἤδη συμβεβληκότων εἰς μάχην. ὁ γὰρ πρὸ τῆς συμβολῆς τῆς μεθ' ὅπλων
οὐκ ὀξύς ἐστιν, ἀλλ' ὡς εἰπεῖν ἀμβλὺς διὰ τὸ ἀνουτάτουςἔτι καὶ ἀτρώτους μένειν τοὺς
ἀντιμάχους. καὶ ἄλλως δέ, καθὰ καὶ ἀλλαχοῦδηλοῦται, ὀξὺς Ἄρης διὰ τὸν ὀξὺν
σίδηρον, ὃς καὶ αὐτὸς Ἄρης κατ' ἀλληγορίαν λέγεται, [ἵνα ᾖ ἐγείρειν ὀξὺν Ἄρην τὸ μὴ
κατακοιμίζειν ὑπὸ ἡσυχίᾳ τὰ ὄργανατῆς μάχης, ἀλλ' ἐγείρειν καὶ ἐπανιστᾶν τοῖς
ἐχθροῖς.] (ῃ. 353) Τὸ δέ «ὄψεαιἢν ἐθέλῃσθα» καὶ ἑξῆς, σκῶμμά τι λεληθὸς ἔχει πρὸς τὸν
βασιλέα, ὡς ἐν τῷκαιρῷ τοῦ ὀξέος πολέμου μὴ ἂν δυνησόμενον ἐπέρχεσθαι καθ'
ἡσυχίαν καὶἐπιτηρεῖν τοὺς στρατηγούς. διὸ καὶ εἴποι ἄν τις τὸ «ἢν ἐθέλῃσθα»
ταὐτὸνεἶναι τῷ «εἰ δύνασαι». πολλαχοῦ γὰρ καὶ ἐπὶ τοιούτου σημαινομένου τίθεται
Ερευνητικό έργο: ∆ΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ – ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ. Εργαστήριο ∆ιαχείρισης Πολιτισµικής Κληρονοµιάς, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab.
Χρηµατοδότηση: ΚΠ Interreg ΙΙΙΑ (ETΠΑ 75%, Εθν. πόροι 25%). Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, © 2006.
Επιτρέπεται η ελεύθερη χρήση του υλικού µε αναφορά στην πηγή προέλευσής του.
461