Commentarii ad Homeri Iliadem i.pdf

παρὰ τῷ ποιητῇ ὁ Μενέλαος, ὃν οὐ καινοπραγεῖ ὀνομάσας ἰσόθεον, εἴγε καὶ τὸν
Ἀλέξανδρον θεοειδέα 1.734 ἐκάλεσε καὶ τὸν Πάνδαρον ἀντίθεον. ἐγκωμιαστικὸς γὰρ τὰ
πολλὰ ὁ ποιητής, ὡςπροερρέθη, καὶ τοὺς ἥρωας ἀφ' ὧν ἂν ἔχοιεν ἀγαθῶν χαρακτηρίζει,
ἐπικρύπτωνεἴ τί που καὶ φαῦλον ἔχουσι, καὶ οὐ βλασφημῶν εἰς οὐδὲν δέον κατὰ
τὸνἐπίτριπτον Ἀρχίλοχον ἢ τὸν ἀργαλέον Ἱππώνακτα ἢ εἴ τις ἄλλος ἐπεσβόλος ἦν κατ'
αὐτούς. (ῃ. 218) Ὅτι τὸ ἐκπιέσαι τὸ τοῦ ῥηθέντος ἕλκους αἷμαἐκμυζῆσαι λέγει. ἐγίνετο
δέ, φασί, τοῦτο, ἵνα μὴ πυώσῃ σαπὲν καὶ βλάψῃ τὴνἀπούλωσιν. τοῦτο δὲ ἀνωτέρω
ἐπιμάσσεσθαι εἶπεν. ἀλλ' οἷον μὲν τὸ Ὁμηρικὸντοῦτο ἐκμυζῆσαι, ᾔδεισαν οἱ τότε τὰ
τοιαῦτα ἕλκη μεταχειριζόμενοι, οἱ δὲ νῦνβλέπουσι πολλοὺς καὶ μάλιστα τῶν
βαρβαρικωτέρων, ὁπηνίκα τραῦμά τινιἐντριβῇ, τῷ στόματι ἐκμυζῶντας τὸ αἷμα τοῦ
ἕλκους, θεραπείαν καὶ οὕτωτεχνωμένους τινά. μυζᾷ δέ τις οὕτω καὶ γάλα ἐκ θηλῆς, ὡς
καὶ δοκεῖν ἐκ τούτουγίνεσθαι τὸν μαζὸν ἐτυμολογούμενον καὶ ἄλλως, ὡς ἀλλαχοῦ
δηλοῦται. [Μυζᾷδὲ καὶ μυελόν τις καὶ ἄλλα τινὰ τοιαῦτα. δῆλον δ' ὅτι καὶ βδάλλειν τὸ
τοιοῦτονλέγεται, ὡς ἐκ μεταφορᾶς φλεβῶν. εἰ δέ τι τοιοῦτο δηλοῖ καὶ τὸ βύζην
ἐπίρρημα,χρὴ ζητῆσαι.] Ὠνοματοπεποίηται δὲ καὶ τὸ μυζᾶν ἐκ τοῦ μῦ στοιχείου
ἄλλωςἤπερ τὸ μύζειν. Ὅτι τρεῖς φαρμάκων ἰδέαι παρ' Ὁμήρῳ· ἐπίπαστα, ὡς νῦν ἐπὶ
Μενελάου, ᾧπερ ἤπια φάρμακα εἰδὼς πάσσεν ὁ Μαχάων· καὶ χριστά, οἷονἰοὺς χρίεσθαι,
καὶ πιστὰ κατὰ τὸν Αἰσχύλον, τουτέστι ποτὰ ἢ πότιμα, ὡς ἐπὶἙλένης ἐν Ὀδυσσείᾳ τῷ
κρατῆρι ἀναμιγνύσης φάρμακα. ἐκ δὲ τῆς τοιαύτης λέξεως οὐ μόνον τὸ φαρμακεύειν,
ἰατρικὴ λέξις, ἀλλὰ καὶ φαρμάσσειν, τὸστομοῦν σίδηρον ἐκ βαφῆς, καὶ τὸ ἁπλῶς
βάπτειν καὶ τὰ βαφεῖα, φαρμακῶνεςπαρὰ τοῖς παλαιοῖς. (ῃ. 214) Οἶδε δὲ καὶ τρεῖς
βελουλκίας Ὅμηρος, ἐκτομὴν ἐπὶ Εὐρυπύλου καὶ διωσμὸν ἐν τοῖς ἑξῆς ἐπὶ ∆ιομήδους
καὶ ἐξολκήν, ὡς νῦν ἐπὶ Μενελάου. φησὶ γάρ· «τοῦ δ' ἐξελκομένοιο πάλιν ἄγεν ὀξέες
ὄγκοι», οἱ προρρηθέντες δηλαδή. ἔστι δὲ τὸ πάλιν ἄγεν ἀντὶ τοῦ εἰς τὸ ἔμπαλιν
ἐκλάσθησαν.τοῦτο δὲ εἴρηται πρὸς διαστολὴν τῆς πρώτης περιαγωγῆς καὶ κλάσεως,
ἣνοἱ ὄγκοι πάσχουσι γλωχινούμενοι ἐν τῷ χαλκεύεσθαι. τότε μὲν γὰρ ἐπὶ τὸ
ἄνωἀφορῶντες γωνιοῦνται, νῦν δὲ θραυόμενοι ἔμπαλιν ἄγονται. ποιητικὴ δὲ λέξις
1.735 καὶ τὸ ἄγεν. καὶ ἔστιν ὥσπερ τραφείς τραφέντος τράφεν, ὅ ἐστιν ἐτράφησαν,οὕτω
καὶ ἀγείς ἀγέντος ἄγεν. (ῃ. 219) Ὅτι τὸ φιλεῖν φίλα φρονεῖν λέγειπεριφραστικῶς, οἷον
«τά οἵ ποτε πατρὶ φίλα φρονέων πόρε Χείρων», ὁ προρρηθείς. (ῃ. 220) Ὅτι καιρία λέξις
ἐπὶ σπουδαίας ἐνεργείας τὸ ἀμφιπένεσθαι. φησὶγοῦν· «ὄφρα τοί», ἤγουν οὗτοι,
«ἀμφεπένοντο Μενέλαον». τὸ δ' αὐτὸ καὶἀμφιπονεῖσθαί ἐστιν, ὡς τοῦ πόνου καὶ τοῦ
πονεῖν γινομένων ἐκ τοῦ πένεσθαι.(ῃ. 221) Ὅτι Πάνδαρος μὲν κατὰ Μενελάου
ὀϊστεύσας κατῆρξε κακοῦ,ἐπηκολούθησαν δὲ Τρώων στίχες ἀσπιστάων, οἳ πρῶτοι
ἐπιδραμόντες ἐπῆλθοναὐτοὶ τοῖς Ἕλλησι διὰ τὸ ἴσως νομίσαι θελήσει τῶν Τρωϊκῶν
βασιλέωνπαρασπονδῆσαι τὸν Πάνδαρον. πάντες οὖν ἰδοὺ τοὺς ὅρκους ἐπάτησαν.
δεόντωςἄρα καὶ ἀπολοῦνται πάντες κατὰ τὸ «Ζεὺς ἐπισείει ἐρεμνὴν αἰγίδα πᾶσι».τοὺς
δὲ ἀσπιστὰς ἀσπιδοφέρμονα θίασον ἡ τραγῳδία εἶπεν. (ῃ. 222) Ὅτι τὸἐνδύσασθαι τὰ
ὅπλα καταδῦναι τεύχεα λέγει. φησὶ γοῦν· «οἳ δὲ κατὰ τεύχε'ἔδυν, μνήσαντο δὲ χάρμης».
μετῆκται δὲ ἡ λέξις ἀπὸ τῶν εἰς βάθος δυνόντων.δύναται δὲ ταὐτὸν τῷ ἀμφιέσασθαι καὶ
ἀμφιβαλέσθαι καὶ περιβαλέσθαι.λέγεται δέ τις καὶ πόλιν δύνειν καὶ πόλεμον. Ἰστέον δέ,
ὅτι, ὥσπερ ἐκ τῆςγενικῆς μετοχῆς τοῦ λέγοντος ἀποκοπῇ τοῦ τέλους γίνεται τρίτον
πληθυντικὸνπαρῳχημένου χρόνου μετὰ αὐξήσεως «ἔλεγον ἐκεῖνοι», ὁμοίως καὶ
τύπτοντοςἔτυπτον, καὶ τρέχοντος ἔτρεχον, καὶ ὅσα τοιαῦτα, οὕτω καὶ ἐκ τοῦ φύς
ὀξυτόνουφύντος ἔφυν καὶ φάς φάντος ἔφαν καὶ βάς βάντος ἔβαν καὶ στάντος
Ερευνητικό έργο: ∆ΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ – ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ. Εργαστήριο ∆ιαχείρισης Πολιτισµικής Κληρονοµιάς, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab.
Χρηµατοδότηση: ΚΠ Interreg ΙΙΙΑ (ETΠΑ 75%, Εθν. πόροι 25%). Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, © 2006.
Επιτρέπεται η ελεύθερη χρήση του υλικού µε αναφορά στην πηγή προέλευσής του.
446