Commentarii ad Homeri Iliadem i.pdf

φόρμιγγαπερικαλλῆ ὀνομάζει, ὡς ἄν τις εἴποι καλὴν λίαν· ἐντεῦθεν γὰρ ὁ τοῦ ˉλ ἐν
τῇτοιαύτῃ λέξει διπλασιασμός. κἀκεῖθεν ἐοίκασιν ἀφορμὴν λαβόντες οἱ μεθ' Ὅμηρον
τέλος τοῦ πανηγυρικοῦ τῆς ῥητορικῆς εἴδους τὸ καλὸν εἰπεῖν· δῆλον δὲ ὅτιπανηγυρικὸν
καὶ ἡ ποίησις. παρασημειοῦνται δὲ οἱ παλαιοί, ὅτι τὸ μὲν καλόνἐκτείνει ἀεὶ παρὰ τῷ
ποιητῇ τὸ δίχρονον, τὸ δὲ κακόν ἐν συστολῇ ἔχει τὴνἄρχουσαν. ὅτι δὲ καὶ τὸ καλεῖν
συστέλλεταί ποτε, ἀφ' οὗ καὶ τὸ καλὸν παράγεται,ἐδήλωσεν ὁ ποιητὴς ἔν τε ἄλλοις καὶ
ἐν τῷ «καλέσαντο γὰρ αὐτοί». [Ἰστέον δὲὅτι κατὰ τὸ «ἐς ἠέλιον καταδύντα» εἴρηται
παρ' Εὐριπίδῃ ἐν Ἱππολύτῳ τὸεἰς τόδε ἀντὶ τοῦ ἕως τότε. τοιοῦτον δὲ καὶ τὸ ἐς τόδε
ὥρας καὶ ἐς τόδε καιροῦ.τὸ μέντοι ἔστε ἀντὶ τοῦ ἕως μόνον αὐτὸ καθ' αὑτὸ κείμενον,
οἷον παρὰ Θεοκρίτῳ·»ἔστε κ' ἀπείπῃς» ἤγουν μέχρις ἂν ἀπαγορεύσῃς, συγκοπὴν ἔπαθεν
ἐκ τοῦ ἕως.διὸ καὶ δασύνεται.] (ῃ. 607) Ὅτι δέδονται τόποι τινὲς τοῖς πλανήταις, οὓς
1.250 οἴκους αὐτῶν καλοῦσιν οἱ νεώτεροι, ἐν οἷς αὐτοὺς ὄντας καὶ
οἰκοδεσποτεῖνλέγουσιν. Ὁμήρου τοίνυν ἐνταῦθα εἰπόντος, ὅτι ὁ Ἥφαιστος ἑκάστῳ τῶν
θεῶν δῶμα ἐποίησε, γράφουσιν οἱ παλαιοί, ὅτι πρῶτος Ὅμηρος ἔδωκε τοῖς
ἀπὸμαθημάτων ἀφορμὴν τῆς τοιαύτης δόξης εἰπὼν ἐνταῦθα ἕκαστον τῶν θεῶν
ἴδιονοἶκον ἔχειν. ὅτι δὲ ἐπὶ ἀστέρων ἔστιν ὅτε τὸ τῶν θεῶν κεῖται ὄνομα,
προείρηται.Ἥφαιστος δὲ λέγοιτ' ἂν τὰ τοιαῦτα ποιεῖν δώματα πιθανευομένου καὶ νῦν
τοῦμύθου τοῦτο διὰ τὴν ἄνω αἰθερίαν θερμότητα καὶ διὰ τὸ αὐτῆς δραστικόν. (ῃ.
606)Ἐνταῦθα δὲ κεῖται καὶ τὸ κακκείοντες ἀντὶ τοῦ ἔφεσιν ἔχοντες τοῦ κατακεῖσθαιεἰς
ὕπνον. οὕτω καὶ ὀψείοντες οἱ ἔχοντες ἐπιθυμίαν τοῦ ὄψεσθαι καὶ βρωσείοντεςκαὶ
πολεμησείοντες οἱ ἐπιθυμοῦντες βρώσεως καὶ πολέμου. καὶ ἄλλα δέ εἰσιτοιαῦτα μυρία.
τὸ δὲ πρῶτον ˉκ τὸ ˉτ ἐστι τῆς κατά προθέσεως εἰωθυίας ἐν τῇ τοῦˉα ἀποκοπῇ
συνεξομοιοῦσθαι τῷ ἐπαγομένῳ συμφώνῳ, ὡς καὶ ἐν τῷ «κάππεσονἐν Λήμνῳ»
δηλοῦται καὶ ἐν τῷ κάλλιπον ἀντὶ τοῦ κατέλιπον. [Ἰστέον δὲ ὅτιτοῦ κεῖσθαι καὶ τῶν ἀπ'
αὐτοῦ κινήσεων προϋπάρχει τὸ κέω, οὗ μετοχὴ κέων ἐνὈδυσσείᾳ· «ὄρσο κέων, ὦ
ξεῖνε». τοῦτο ἐνθέσει τοῦ ˉι γίνεται κείων, ὅθεν τὸ»κακκείοντες ἔβαν», ἤγουν
κατακεισόμενοι εἰς ὕπνον. τῆς δὲ συστοιχίας τοῦκακκείοντές ἐστι καὶ τὸ καρρέζειν ἤτοι
καταψᾶν καὶ τὸ κάββαλε καὶ τὸ καδ δ'ἔπεσε καὶ τὸ κὰπ φάλαρα δὲ καὶ τὸ κάτθανεν, ὡς
ἀλλαχοῦ φανεῖται σαφῶς.](ῃ. 608) Ὅτι πραπίδας τὰς φρένας εἰπεῖν χρήσιμον εἰς οὐδὲν
τῇ λογογραφίᾳ,διὸ φυλαττέσθω ἀπόθετον τῇ ποιήσει. χρῆσις δὲ αὐτοῦ ἐν τῷ
«Ἥφαιστοςποίησεν εἰδυίῃσι πραπίδεσσι». γίνεται δὲ ἴσως ἡ πραπὶς ἐκ τῆς ˉπˉρˉο καὶ
ˉἀˉπˉοπροθέσεως καὶ τοῦ ἰδεῖν ἢ εἰδέναι, ἵνα ᾖ πραπὶς ἡ προβλεπτικὴ καὶ
προγνωστικὴτοῦ μέλλοντος φρήν. ἕτεροι δέ φασι τὴν πραπίδα γίνεσθαι, ὅθεν καὶ ἡ
φρὴνγίνεται, ἤγουν ἐκ τῆς ˉπˉρˉο προθέσεως καὶ τοῦ ὧ δασυνομένου ῥήματος, ἐξ οὗ
τὸἱῶ ἵημι, εἰ καὶ ἡ μὲν φρὴν διὰ τοῦ ˉφ προάγεται κατὰ τὸ φρουρός καὶ φροίμιον, ἡδὲ
πραπὶς ψιλοῦται Ἰωνικῶς τε καὶ Αἰολικῶς. (ῃ. 610) Ὅτι τὸν κατὰ φύσιν ὕπνον γλυκὺν
ὀνομάζει λέγων· «ἔνθα Ζεὺς ἐκάθευδεν, ὅτε μιν γλυκὺς ὕπνοςἱκάνοι». καὶ σημείωσαι
ὅτι οὐχ' ἡμᾶς δεῖ κατακλινομένους εἰκῇ ἐπισπᾶσθαι τὸνὕπνον, ἀλλὰ κοιμᾶσθαι ὅτε ὁ
ὕπνος ἱκάνει, τουτέστι καταλαμβάνει ἡμᾶς. ὁμέντοι σπουδαῖος οὐ μόνον οὐκ ἂν καλέσοι
τὸν ὕπνον, ἀλλὰ καὶ ἀπώσεταιἥκοντα, εἴπερ οὐ χρὴ παννύχιον εὕδειν τὸν σπουδαῖον
ἄνδρα. Ὅρα δὲ καὶ ἐνταῦθα 1.251 ὅτι τὸ ἱκάνει, ὡς καὶ προεγράφη, ἐκτείνει τὴν
παραλήγουσαν. γίνεται δὲ ἐκ τοῦἵκω, ὅπερ παρ' Ὁμήρῳ μὲν ἀεὶ τὴν διὰ τοῦ ˉι ἔχει, ὡς
καὶ ἀλλαχοῦ δηλοῦται, γραφήν, παρὰ δὲ τοῖς μεθ' Ὅμηρον διφορεῖται. (ῃ. 609) Ἰστέον
δὲ ὅτι Ζεύς ἀκλίτως ἔχει διὰ κανόνων ἐναντιότητα, καθά φασιν οἱ παλαιοί. εἷς μὲν γὰρ
κανὼν διὰ τοῦˉεˉωˉς κλίνει αὐτὸ τῷ λόγῳ τῶν εἰς ˉεˉυˉς, ἵνα τοῦ ὑποτακτικοῦ
Ερευνητικό έργο: ∆ΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ – ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ. Εργαστήριο ∆ιαχείρισης Πολιτισµικής Κληρονοµιάς, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab.
Χρηµατοδότηση: ΚΠ Interreg ΙΙΙΑ (ETΠΑ 75%, Εθν. πόροι 25%). Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, © 2006.
Επιτρέπεται η ελεύθερη χρήση του υλικού µε αναφορά στην πηγή προέλευσής του.
159