klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Në jetën e tij biologjike, karkaleci ka tërhequr vëmendjen e shumë<br />
studiuesve. Ai, për të kryer një njësi punë, harxhon mesatarisht 0.3 njësi<br />
energji. Po kështu, për mënyrën e tij të jetesës, vëmendjen e studiuesve<br />
e ka tërhequr e<strong>dhe</strong> kinezi. Ai, për të kryer një njësi punë, harxhon<br />
mesatarisht 0.7 njësi energji. Por, nuk ndodh kështu me amerikanin: ai,<br />
zë ndoshta vendin e parë për harxhimin e energjisë. Sot, një amerikan,<br />
për të kryer një njësi punë, harxhon mesatarisht 2‐2.2 njësi energji.<br />
Civilizimi i lartë e ka çuar amerikanin që të mos sillet i kujdesshëm ndaj<br />
harxhimit të energjisë. me këtë shpjegohet që makinat e prodhuara në<br />
ShBA, harxhojnë mbi dyfishin e energjisë, krahasuar me makinat e<br />
prodhuara në Japoni.<br />
Në shtesë së kësaj, duhet të vëmë në dukje eficiencën e lartë të natyrës,<br />
krahasuar me industrinë: nga 10$ të investuara për rritjen e pyllit,<br />
sigurohet energji, aq sa sigurojnë 150‐300$, të harxhuara në rrugë<br />
industriale.<br />
A mos vallë, njerëzimi sot, duke rendur pas arritjeve, nuk e sjell fare<br />
kokën prapa? E kështu, në të shumtën e rasteve, shuma që duhet paguar<br />
për të zvogëluar efektet e veprimeve të gabuara është disa herë më e<br />
ma<strong>dhe</strong> <strong>se</strong> fitimet që shijon sot njerëzimi.<br />
Ndoshta sot, do të bënim mirë që, një pjesë të investimeve, t’i bënim për<br />
të ruajtur natyrën “placentën”, ku ne jetojmë?!<br />
28 maj 2011<br />
Prof. As. Dr. Ahmet OSJA<br />
Pak histori për gjelin e detit<br />
Duke ju afruar vitit të ri, gjith<strong>se</strong>kujt i shkon mendja tek gjeli i detit, ku pavarësisht<br />
situatës së tij ekonomike, ai e ndjen si detyrim ekzekutimin e këtij të fundit.<br />
Pa pretenduar <strong>se</strong> do të shkojmë shumë në thellësi të kohërave lidhur me këtë traditë, po<br />
prezantojmë një pasazh të shkurtër:<br />
Spanjollët, e sollën gjelin e detit nga indianët e Amerikës në Evropë <strong>dhe</strong> e zbutën,<br />
domestikuan atë më vonë e rikthyen prapë, në shekullin e XVII. Njëherësh ishte <strong>dhe</strong><br />
budallallëku i tyre që e emërtuan atë “turkey”, (është një paralelizëm i çuditshëm në<br />
hapësirat mbarë shqiptare ku quhet “mi<strong>se</strong>rka”, d.m.th. e ardhur nga Misiri, Egjipti i<br />
68