14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

tradicionale, përdoren për prodhimin e një buke të veçantë <strong>dhe</strong> dietetike. i përket familjes<br />

graminaceae, tashmë me taksonominë e re është quajtur Poaceae. Nga ana tjetër në<br />

aspektin agronomik në mënyrë figurativ është quajtur “deveja e botës bimore’: për<br />

vetë faktin e thjeshtë <strong>se</strong> është ndër bimët më rustike pa asnjë pretendim për ujitje. Disa<br />

nga speciet më të përhapura i takojnë grupit të melit afrikan, Penni<strong>se</strong>tum typhoideum,<br />

Eleusinë caracana, mel Indian, Guineja corn, mel japonez, Ehinocloa frumentacea, crusgalli,<br />

Sweet sorghum, Grain sorghum;. që li<strong>dhe</strong>n <strong>dhe</strong> faktin që origjinojnë nga shkretëtira.<br />

Tashmë grupohet në <strong>se</strong>ktorin e drithërave duke u klasifikuar në vendin e pestë, pa<br />

llogaritur që prodhon një pije të veçantë, shurupi i sorgumit, “sorghum molas<strong>se</strong>s’<br />

(angl)..Njihet shumë në Shqipëri që kërcelli i bimëve të kësaj gjinie kanë vlera <strong>dhe</strong><br />

tradicionale në ndërtim, tavane, hasra, (një tapet tradicional në dyshemetë e katit të parë<br />

për ti shpëtuar lagështirës së tokës që mbartej <strong>dhe</strong> në shtresën e çimentos.<br />

Ndërkohë dihet që bimët e kësaj gjinie kanë përmbajtje të Acidit cianhidrik, HCN<br />

që janë shumë toksike për kafshët, për të mos thënë letale, sidomos në etapat e para<br />

të rritjes <strong>dhe</strong> kur konsumohen direkt në parcelë.<br />

Artichoke-Cynara scolymus, angjinare, ndër perimet me përmbajtje më të lartë<br />

proteinike, në shqip ka një kuptim pezhorativ duke u quajtur “gjembi i gomarit”.<br />

Atriplex sp. Preparat i njohur tek ne që prodhohet nga bimët e kësaj gjinie, për<br />

lehtësimin e <strong>dhe</strong>mbjeve të stomaku. Preferon <strong>dhe</strong> zhvillohet vetëm në tokat acide <strong>dhe</strong> të<br />

kripura. Në këto masive janë harxhuar një pjesë e konsiderueshme e buxhetit të atyre<br />

viteve për përmirësimin e aciditetit me qëllimin e vetëm për ti mbjellë me grurë ku<br />

rendimenti maksimal sillej rreth 8 kv/ha në Hoxharë ku askush nuk e di <strong>se</strong> sa mijëra tonë<br />

gips janë harxhuar <strong>dhe</strong> sa ka qenë kostoja e këtij investimi. 5<br />

Cipola, Cipolla rosa di Tropea, Calabria; e përhapur disi në <strong>se</strong>rra, e<strong>dhe</strong> me vlera<br />

dekorative, por meriton një përhapje shumë më të gjerë e<strong>dhe</strong> për arsyen e vetme pa<br />

llogaritur vlerat e familjes që ajo përfaqëson, ka një bujaritë që nuk e kanë speciet e tjera<br />

duke dhënë disa prodhime gjatë një viti.<br />

Cipola Nocerino, PDO 6 , bën pjesë në familjen Allium cepa, L, me një cikël dy vjeçar,<br />

kultivohet me qepujka, kultivohet kryesisht për prodhimin e qepujkave që destinohen për<br />

konsum.<br />

5<br />

Autori i këtij shkrimi nuk ka as më të voglin kundërshtim me teknologjinë për shkripëzimin, për të cilën<br />

kanë punuar shumë njerëz të nderuar, por qëllimi ishte krejtësisht i gabuar, për të prodhuar me çdo kusht<br />

bukën në vend, kur rendimenti maksimal i regjistruar në ish NB-në e Hoxharës ka qenë 7.5 kv/ha.<br />

Ndërkohë që janë shumë specie siç prezantuam në këtë shkrim, që kërkojnë një nivel të lartë të kripëzimit.<br />

<strong>dhe</strong> të aciditetit.<br />

6<br />

Do të jetë e nevojshme për lexuesit <strong>se</strong> çfarë do të thotë PDO, PGI <strong>dhe</strong> TSG, që janë logo që shoqërojnë<br />

produktin pas certifikimit:<br />

PDO-Protected Designation of Origine, shkurtimisht nënkupton emrin e rajonit, o<strong>se</strong> të rajonit<br />

specifik, <strong>dhe</strong> më tej përshkruan karakteristika të cilat e<strong>se</strong>ncialisht o<strong>se</strong> në mënyrë ekskluzive li<strong>dhe</strong>n me<br />

mjedisin gjeografik të veçantë që përfshin <strong>dhe</strong> përveç këtij mjedisin gjeografik <strong>dhe</strong> klimën, apo mjedisin e<br />

komunitetit në të gjithë aspektet e tij, social, religjioz, traditën <strong>dhe</strong>.<br />

45

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!