klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

Introduktimi i specieve të reja, një
dimension i ri dhe multiplifikues i
Bujqësisë Shqiptare
Në dekadat e fundit janë pothuajse të panumërta kultivarët që kanë mbërritur në Shqipëri.
Por të gjitha u përkasin specieve tradicionale që njiheshin në vendin tonë, qoftë drunore,
shkurre, apo barishtore, një, dy ose shumë vjeçare, mund të përjashtojmë vetëm
introduktimin e kivit.
Por qëllimi i këtij shkrimi është të theksojmë mungesën e introduktimit të specieve të reja
që nuk njihen në Shqipëri, të cilët kuptohen do të shoqërohen me kultivarë të shumtë të
vendit të origjinës si dhe jashtë origjinës.
Në aspektin fitosanitar të paktën përkohësisht do të kemi një avantazh, mbasi mbërritja e
dëmtuesve dhe sëmundjeve do të vononte në raport me ardhjen e bujtësit të tyre. Fjala
vjen, gështenja kineze, castanea mollissima nuk atakohet nga kanceri, Endophytia
parasitica etj.
Pa pretenduar të japim një tablo të plotë, do të bëjmë përpjekje të japim këtë mesazh duke
përmendur disa nga këto, që jo vetëm për specialistët, por dhe të gjithë ata që kanë rastin
të udhëtojnë jashtë vendit dhe të vizitojnë tregjet e frutave perimeve në vende të
ndryshme, paralele dhe meridianë të ndryshme.
Dhe do ta fillojmë me :
Grurin pranveror:
Këtu kemi një kontradiksion. Këtë duhet ta quanim si rikthim apo riatdhesim.
Jashtë vendit njihet me emrin Arnautka (turqisht apo osmanisht, shqiptare). me
këtë emër njihet në Rusi. Llogaritet që vetëm në Rusi mbillen mbi një milion hektarë.
Nuk jam shumë i sigurt, por fara do të jetë marrë nga Shqipëria në kohën e
marrëdhënieve normale me ish Bashkimin Sovjetik.
Aktualisht në vendin tonë nuk është ruajtur fara ndonëse janë shumë zona ku mund të
kultivohet, atje ku dimri vjen më herët.
Kolza vajore, rapeseed, Canola
Në dy dekadat e fundit, prodhimi nga vajrat bimore të Brassica napus, kolëza vajore, ose
Canolës, ka mbërritur në vendin e dytë, pas sojës si një burim i vajit bimor e veçuar
sidomos për përmbajtje të ulët të glukocianateve, një nga përbërësit e kolestorolit,duke u
bërë kështu e konkurrueshme:
Më poshtë jepet një tablo krahasuese e përmbajtjes së vajit bimor (edible në fara me acide
të pangopura):
43