klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

të grumbullimit të bimëve mjekësore, eterovajore, erëzave, deri
diku ose shumë pak dhe me grumbullimin e bimëve dekorative që
shtegtarët kishin privilegjin të diktonin sinjalet e para të gjallërimit,
vagëllimit të tyre në pranverë bile dhe nën dëborë.
Kuptohet njohja e diversitetit të florës dhe faunës së egër ka qenë e
limituar po ta krahasojmë me arsenalin e madh të këtyre specieve
që tashmë janë identifikuar nëpërmjet ekspeditave ose mënyrave të
tjera të eksplorimit.
“Janë pikërisht të dhënat arkeologjike ato që na hapin përpara syve botën e paditur
dhe të heshtur të parahistorisë. Dikur një arkeolog francez, Leon Rei, shkroi në
fundin e shek. XIX se në Shqipëri parahistoria është një njollë e bardhë. Është
meritë e arkeologjisë shqiptare që gjatë bonifikimit të fushës së Maliqit, shënoi një
prelud të madh: Zbuloi një fshat parahistorik kolosal, ku jeta kishte vazhduar pa
ndërprerje për 1500 vjet. Ky vendbanim parahistorik i Maliqit kish filluar të
banohej rreth viteve 2700 para erës sonë dhe vazhdoi si i tillë deri në vitin 1200 para
erës sonë.
Lashtësia e vendbanimit të Maliqit i çoi arkeologët në gjetje të reja, madje akoma
më të lashta si p.sh. në Dunavec, Vashtmi, Podgori dhe Luadisht. Kështu u vërtetua
që Fusha e Korçës është banuar që nga mijëvjeçari i IV para erës sonë nga një
popullsi qëndruese, ndenjëtare. Kështu në epokën e neolitit merr zhvillim kultura
materiale e bujqësisë.
Është e marrëzishme të mendosh se ndonjë përfaqësues serb si Jovan Svijiç, i
cili thotë që gjoja ilirët e mësuan bujqësinë nga sllavët, kur sllavët erdhën në
Ballkan dhe në trojet e Shqipërisë, të paktën nga shekulli VI i erës sonë. Në vitin168
p.e.s. ilirët pushtohen nga romakët. Është për tu habitur, por kultura romake e
punimit të tokës në këtë periudhë ishte e nivelit më të ulët se ajo ilire.
(Dr. Moikom Zeqo, Lashtësia e Bujqësisë në trevat Shqiptare, Tiranë, 1999)
Sa herë që bie fjala për nomadizmin, apo shtegtimin, do të
sjellësh ndër mend bariun me gunë, bariu i ziu bariu, kur
gjëmon e frynë veriu, thotë një këngë e kënduar në Jug,
karvanin e kafshëve të barrës, tufën e deleve, padyshim nuk
mund të përjashtosh një pjesëtar të dashur, që është qeni.
Në Kalanë e Dodës një motiv shumë i vjetër:
27