klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ... klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
Nisur nga origjina e domates dhe e gjithë gjinisë, nga zona me ditë të shkurtër, të gjithë e kanë provuar shijen që kjo ka në sera ose në fushë të hapur në raport me prodhimin në sezonin me ditë të gjatë ose me tendencë të rritjes së ditës. Kjo shpjegohet dhe me faktin që shtohet rrezatimi ultraviolet në spektrin e ndriçimit. Mbjellja në kushte të sforcuara të tokës në pranverë sidomos për bimët me cikël vegjetetativ të gjatë kur mund të operohet vetëm me bimë me cikël vegjetativ të shkurtër. Në shumë raste kur mbjellja realizohet në toka të rënda, të ftohta etj ku dhe mbirjet vijnë me vonesë dhe rakitike sa që nuk arrijnë të justifikojnë mbjelljen në kushte të sforcuara vetëm për kapur gjatësinë e ndriçimit diellor. Energjia e harxhuar kur rritet temperatura e tokës është minimale. Struktura e tokës (vlaga apo valika) ndryshon menjëherë, kjo reflektohet dhe në uljen e peshës specifike apo volumetrike të tokës. Evitohet teprica e ndriçimit e cila fare lehtë diktohet tek hardhia. Mbulimi i vreshtave me rrjetë është arsyeja kryesore për të pakësuar tepricën e ndriçimit në raport me funksionet e tjera siç janë të mbrojtjes nga shpendët, grerëza, breshëri etj. Është folur shumë për lodhje të tokës përse? Ky perceptim ka bërë që të injorohen ose të mos vlerësohen kulturat e dyta. Toka ka funksionin e një “magazinimi të ushqimit organik apo mineral” dhe jo përgjegjësinë për të ushqyer bimën. Makro dhe mikroelementet që këto thithin mund të mos jenë në kurriz të kulturave të para dhe të atyre që do të mbillen në sezonin pasardhës. Diversiteti i kulturave, të vazhdojmë ti quajmë të dyta, është shumë i madh. Nuk është nevoja ti listojmë këto bimë që grupohen në drithëra, foragjere etj. Mund të sjellim një shembull: Misri i ëmbël, subspecia sacharata, që pothuajse akoma nuk ka mbërritur tek ne, mund të mbillet dhe tre herë në pjesën më të madhe të Shqipërisë, duke qenë se prodhimi do të merret në pjekjen e qumështit. Është mundësia të introduktohen dhe shumë specie të tjera që akoma nuk njihen, p.sh buckwheat, Fagospyrum esculentum, që ka një përdorim shumë të gjerë në kulinari, lakra e Brukselit, Brussel sprout, (Brasiça olearacea). Këto që përmendëm dhe shumë dhe shumë të tjera do të kompletojnë ose do ti afrohen larmisë së strukturës së bimëve për këto mbjellje të dyta. Koeficienti i shfrytëzimit të resurseve tokësore dhe klimatike do të jetë në rritje pa llogaritur një shpërndarje të bimëve dhe punës gjatë gjithë vitit, rritje të mbulesës bimore për sekuestrimin e karbonit dhe pakësimin e erozionit, kompletimin e konvejerit të gjelbër të perimeve apo foragjereve etj. Edhe shumë argumente të tjera mund tu shtohen atyre që përmendëm më sipër. Atëherë shtrohet pyetja: A e meritojnë të quhen të dyta këto bimë? ! 25
ANEKDODA Doktori i këshillon pacientit që për të lehtësuar sëmundjen e tij të hante sa më shumë perime. Pacienti u largua duke ju bindur këshillës së doktorit. Pasi doli jashtë kujtohet dhe kthehet përsëri tek doktori: -doktor, më falë, por unë nuk e di se kujt i thonë perime? Doktori, disi i zënë ngushtë i thotë, po ja, a mbjellë ti domate? Përgjigja: Po doktor. Atëherë ha sa më shumë domate. Aman o doktor, po unë u kam ngulur nga një hu atyre që të mbahen, si ka mundësi që ato të më mbajnë mua! Nomadizmi apo shtegtimi në Shqipëri: Histori, Traditë, Kulturë apo Primitivizëm Fenomeni i nomadizmit në Shqipëri është zhvilluar paralelisht me zhvillimin e bujqësisë në vendbanime të përhershme, që lidhet me Revolucionin Bujqësor. Ky revolucion daton pothuajse ose është i përafërt me historinë e bujqësisë edhe në botë. Duke qenë një dukuri anësore, margjinale, kuptohet që ka ardhur duke u tkurrur, por në asnjë rast nuk mbështet hipotezat që shqiptarët janë një popull nomad. Aq më tepër ai ka qenë komplementar me zhvillimin sedentar të bujqësisë dhe blegtorisë, duke e bërë sa më shumë aktiv çdo ditë të kalendarit dhe duke i vjelë këto resurse klimatiko-tokësore sa më shumë që të jetë e mundur, duke i inkorporuar në prodhime blegtorale me vlera për të cilat nuk besoj që të ketë një specialist të marketingut që ti etiketoj këto produkte. Kushdo që flet për prodhimet bio, do ta ndiejë veten të turpëruar përball tyre. Prej shekujsh, pothuajse kudo në botë kemi të bëjmë me një seminomadizëm, që as më shumë dhe as më pak do të alternohej ose do të kompensohej me bujqësinë dhe blegtorinë sedentare si dhe me veprimtari të tjera kryesisht të punimit të drurit, pse jo dhe 26
- Page 1 and 2: Almanak I Fermerit Shqiptar IDRIZ X
- Page 3 and 4: Dedikim Homazh për shumë kolegë
- Page 5 and 6: Në përfundim : Libri ka emrin e n
- Page 7 and 8: Almanaku mundëson bashkëpunimin m
- Page 9 and 10: Tashmë vihet re, dhe për të cil
- Page 11 and 12: A DUHET të ankohemi që kemi kaq s
- Page 13 and 14: Deri kur të përfundojnë efektin
- Page 15 and 16: Kalendari Gregorian, i njohur gjith
- Page 17 and 18: Përse ju katundarët i keni kaq sh
- Page 19 and 20: SHTATOR, VJESHTA E PARË September:
- Page 21 and 22: 19 Pogradec 17.3 16.0 14.2 13.9 19.
- Page 23: 39 24 25 26 27 28 29 Shtatori ësht
- Page 27 and 28: U hull mjegulla Drinit; Ore lale, E
- Page 29 and 30: Problemet politike i kanë sjellë
- Page 31 and 32: Shkëmbimi në natyrë gjatë shteg
- Page 33 and 34: Qymyrxhinjtë e Korçës, Një trad
- Page 35 and 36: Në shumë kohëra, në shtëpi ban
- Page 37 and 38: KOLONJË 99.8 SKRAPAR 94.9 KORCE 85
- Page 39 and 40: me lëvozhgë), ky është një sis
- Page 41 and 42: Festa e kungullit Festohet me 31 te
- Page 43 and 44: Rapseed, Brasiça napus, canola 40
- Page 45 and 46: Kamfora: E ekzistojnë disa drurë,
- Page 47 and 48: njohur këto vlera, kam besim se do
- Page 49 and 50: LEZHE 190.3 TROPOJE 287.6 LIBRAZHD
- Page 51 and 52: Kështu sapo u përhapen lajmet e p
- Page 53 and 54: Më poshtë do të shtrohen disa py
- Page 55 and 56: Në vitin 1995, tregu amerikan do t
- Page 57 and 58: Popullore: Nuk ka dardha në shënd
- Page 59 and 60: 31 05.22 07.01 16.27 KALENDARI HËN
- Page 61 and 62: Lidhur me këtë të fundit ndonës
- Page 63 and 64: Më të avancuar kanë qenë në k
- Page 65 and 66: Izraeli dhe Qiproja për frymë të
- Page 67 and 68: Në jetën e tij biologjike, karkal
- Page 69 and 70: shkathtësisë së tyre natyrale e
- Page 71 and 72: 1-10 11-20 21-30 1-10 11-20 21-30 1
- Page 73 and 74: 1 2 3 4 5 6 7 8 2 10 11 12 13 14 15
ANEKDODA<br />
Doktori i këshillon pacientit që për të lehtësuar sëmundjen e tij të hante sa<br />
më shumë perime. Pacienti u largua duke ju bindur këshillës së doktorit.<br />
Pasi doli jashtë kujtohet <strong>dhe</strong> kthehet përsëri tek doktori:<br />
-doktor, më falë, por unë nuk e di <strong>se</strong> kujt i thonë perime?<br />
Doktori, disi i zënë ngushtë i thotë, po ja, a mbjellë ti domate?<br />
Përgjigja: Po doktor.<br />
Atëherë ha sa më shumë domate.<br />
Aman o doktor, po unë u kam ngulur nga një hu atyre që të mbahen, si<br />
ka mundësi që ato të më mbajnë mua!<br />
Nomadizmi apo shtegtimi në Shqipëri: Histori,<br />
Traditë, Kulturë apo Primitivizëm<br />
Fenomeni i nomadizmit në Shqipëri është zhvilluar paralelisht me<br />
zhvillimin e bujqësisë në vendbanime të përhershme, që li<strong>dhe</strong>t me<br />
Revolucionin Bujqësor.<br />
Ky revolucion daton pothuaj<strong>se</strong> o<strong>se</strong> është i përafërt me historinë e<br />
bujqësisë e<strong>dhe</strong> në botë.<br />
Duke qenë një dukuri anësore, margjinale, kuptohet që ka ardhur<br />
duke u tkurrur, por në asnjë rast nuk mbështet hipotezat që<br />
shqiptarët janë një popull nomad.<br />
Aq më tepër ai ka qenë komplementar me zhvillimin <strong>se</strong>dentar të<br />
bujqësisë <strong>dhe</strong> blegtorisë, duke e bërë sa më shumë aktiv çdo ditë të<br />
kalendarit <strong>dhe</strong> duke i vjelë këto resur<strong>se</strong> klimatiko-tokësore sa më<br />
shumë që të jetë e mundur, duke i inkorporuar në prodhime<br />
blegtorale me vlera për të cilat nuk besoj që të ketë një specialist të<br />
marketingut që ti etiketoj këto produkte.<br />
Kushdo që flet për prodhimet bio, do ta ndiejë veten të turpëruar<br />
përball tyre.<br />
Prej shekujsh, pothuaj<strong>se</strong> kudo në botë kemi të bëjmë me një<br />
<strong>se</strong>minomadizëm, që as më shumë <strong>dhe</strong> as më pak do të alternohej<br />
o<strong>se</strong> do të kompensohej me bujqësinë <strong>dhe</strong> blegtorinë <strong>se</strong>dentare si<br />
<strong>dhe</strong> me veprimtari të tjera kryesisht të punimit të drurit, p<strong>se</strong> jo <strong>dhe</strong><br />
26
Change language